MILJARDENNOTA GEEN STERK STUK Steeds hogere lasten pd; Enige grepen uit de begroting 1968 Totaaltekort begroting 1968 Geen dam geplaatst tegen uitgavenvloed Belastingmuur Begrotingsruimte overschreden Het mes moet er dieper in De gemeente- financiën De arbeidsmarkt Geen recessie De burger meet ervoor betalen Gemeentelijke tekorten Doorstroming Verkeer en waterstaat Sociale zaken Economische zaken Landbouw Havenaccomodatie voor dubbeldekkers DE VRIJE ZEEUW z egt de Fransman zeggen wij Genïetfiirdoen we allebei. De Fransman van zijn cognac, wij van BOOTZ BRANDY SPÉCIAL. Een „Hollandse", door Bootz gemaakt. Vraag er naar, waar dan ook. PER - AGENDA - CONSEQUENTIES VAN DE NIEUWE DRANKWET Bouw van' 125.000 woningen, waarvan 100.000 met subsidie Vacantie-uitkering AOW en AWW Bemiddelings- uitspraak in loonconflict bij Amerikaanse spoorwegen Pagina 4 Woensdag 20 september'67 Enkele miljarden tekort, verhoging van belastingen en andere kosten en een voortgaand onderzoek naar wegen tot uitgavenbeperking, ziehier in het kort het begrotings beeld van de rijksbegroting 1968. Het viel niet anders te verwachten. In de afgelopen jaren is aan de kostengroei van het staatsapparaat zodanig de vrije teugel gelaten, dat deze groei met één enkele begroting niet is te stuiten. Minister Witteveen heeft in de jaarlijkse financiële belijdenis ge tracht een compromis te vinden (tussen financieel-econo- misch gezond verstand en politieke mogelijkheden. Hij is daarin maar matig geslaagd. De begroting 1968 wijst op papier een tekort aan van 2777 miljoen in totaal. In zijn vennoedelijke uitkomst zal deze cijfertuin wel een tekort opleveren van 3 mil jard. Voorts worden de laatste jaren gekenmerkt door een forse stijging van de staatsschuld. Deze stijging bedroeg van 1965 op 1966 reeds twee miljard. In 't nu afgesloten jaar per 1 juli 1967 vinden wij andermaal een stijging van de binnenlandse schuld met ruim twee miljard. Dit proces is voorlopig nog niet te stuiten. Evenmin komt er in de naaste toekomst een einde aan de voortdurende inflatie. Alleen al in 1967 zal er tenminste 900 mil joen met monetaire middelen moe ten worden gedekt. Gezien de si tuatie zal dit bedrag nog uitgroei en. Voor 1968 hoopt men de geld- schepping tot ca. 750 miljoen te kunnen beperken. Hoewel hij er beroepspijn over heeft, is de minister toch van me ning dat deze inflatie in het beeld van de conjuncturele situatie niet onverantwoord is. Wat moet hij anders zeggen! De belastingmuur is al hoger op getrokken dan verantwoord is. De kapitaalmarkt kan niet verder ver- krapt worden door overheidslenin- gen. De schaarste aan kapitaal zal immers nog voortduren en aange zien de regering voorziet dat de werkloosheid weinig zal dalen, ook niet in 1968, blijft er niets an ders over dan het laten voortwen- telen van de inflatiewieken. Het belastingmonster zal op nieuw een groter deel van het na tionaal inkomen opeisen. Spoedig zal de omzetbelasting naar toege voegde waarde worden geheven inplaats van naar het bestaande cascade-stelsel. Dit zal een ver schuiving in de concurrentie van Nederlandse goederen met buiten landse veroorzaken. Dit is trouwens de bedoeling van "het nieuwe stelsel. De regering gaat er een slaatje uit slaan van 230 miljoen. In het verleden reeds geuite angst dat hogere indirecte belastingen niet tot een evenredige verlaging van de directe belastin gen zouden leiden, wordt reeds be waarheid voordat het nieuwe systeem wordt ingevoerd. De ver hoogde benzine-accijns blijft, zo als het steeds gaat met „tijdelijk" ingevoerde maatregelen 120 mil joen). Als extraatje zal de omzet belasting op chocolade en limonade etc. (het 10 tarief) met 20 opcen ten worden verhoogd. Dit levert 33 miloen op, zodat het begro tingsgat met een slordige half miljard aan extra-heffing wordt te- gemoetgetreden. Ook in 1968 wordt de begro tingsruimte overschreden, d.w.z, dat de groei van de rijksuitgaven hoger is dan de toeneming van het nationaal Inkomen tolereert. Men hoopt dit na 1968 in te halen. We hopen dan maar dat dit kabinet blijft zitten, anders is er weer een reden om een toezegging niet na te komen. Intussen begint de kenterings gedachte langzaam door te breken. De regering is hier en daar begon nen met uitgavenbeperking. De (Vervolg van pag. 1) In de rijksbegroting wordt een sanering van de gemeentelijke financiën noodzakelijk geacht. Maatregelen daartoe zijn geno men of in voorziening. De rege ring is voornemens de uitkerin gen uit het gemeentefonds in de komende jaren op zodanige wij ze af te wegen, dat niet alleen met de gemeentelijke behoeften, maar daarnaast ook met de be schikbare middelen rekening wordt gehouden. Voor een zodanig beleid zal ook een betere grondslag wor den geschapen door de voorge nomen verruiming van het ge meentelijk belastinggebied. De omstandigheid dat de te korten van een aantal gemeen ten vooral de grootste voor een aanzienlijk deel voortsprui ten uit. de ongunstige exploita tieresultaten van de gemeente lijke openbare vervoerbedrijven, heeft aanleiding gegeven tot het opnemen in de rijksbegroting van een bedrag van ƒ30 min. voor bijdragen aan die vervoer bedrijven. Met de grootste ge meenten is overleg gaande over de mededewerking die ook van hen wordt verwacht om tot een algehele sanering te komen. Gezien de omvang van het fi nancieringstekort zal het rijk in het begin van het volgend jaar nog een beroep op de kapitaal markt moeten doen. De ontspanning op de arbeids markt heeft zich in 1967 voort gezet. In deze periode bedroeg de geregistreerde arbeidsreser ve bijna 90.000 personen, het geen overeenkomt met ongeveer 2,5 pet van de afhankelijke be roepsbevolking. Daarmee is de werkloosheid uit algemeen men selijke en sociale overweging an tot een probleem geworden dat de bijzondere aandacht blijft vragen. Voor 1967 wordt een toene ming van de produktie van be drijven verwacht van ruim 3,5 pet, waarvan ongeveer 1 pet is toe te rekenen aan incidentele factoren. De voortgaande pro- duktiestijging en het feit dat de werkloosheid niet algemeen is, maar geconcentreerd in enkele bedrijfstakken en provincies, wijzen nog slechts op conjunc- tuurverflauwing. In dit licht die nen ook een aantal bedrijfsslui tingen en de daarmee verbonden arbeidsontslagen te worden be zien. Minister Witteveen zegt dat in de economische situatie niet van een recessie kan worden gespro ken, Over de economische voor uitzichten wordt gezegd, dat deze wijzen „op een geleidelijk her stel van de conjunctuur in de loop van 1968'. Meegedeeld wordt o.m„ dat de fiscale investeringsaftrek voor gebouwde eigendommen, die se dert begin 1964 was geschorst, zal worden hersteld. Op het departement van finan ciën wordt gewerkt aan een eer ste opzet van een plan voor de overheidsuitgaven tot en met 1971. Voor bepaalde onderdelen zullen adviescolleges moeten worden geraadpleegd. Minister Witteveen spreekt de hoop uit dat deze werkzaamheden voor een groot deel van de uitgaven tot vaste afspraken zullen lei den vóór de voorbereiding van de begroting 1969 een aanvang neemt, zodat die begroting in het perspectief van een plan op lan gere termijn kan worden gesteld. departementen van onderwijs, de fensie, volkshuisvesting en sociale voorzieningen krijgen het hard te verduren. Bij lezing van de stukken vraagt men zich echter af waarom het mes er niet fermer in gezet is. Voor de nieuwe wet algemene ziektekosten (zware geneeskundige risico's) heeft men de rijksbijdrage beperkt. Voor volkshuisvesting is voor zien in de bouw van 10.000 meer particuliere woningen ten laste van de woningwetwoningen.' Als de particuliere woningbouw in ge breke blijft, zal men alsnog volks woningbouw plegen. De totale wo ningbouw moet op peil blijven. Daarnaast moet er voldoende be- drijfsbouw plaatsvinden, willen wij onze bouwvakkers bij de hoge rentestand aan het werk houden. Het is gunstig dat de regering heeft besloten de investeringsaftrek voor gebouwde eigendommen met in gang van 19 september 1967 te herstellen. Intussen wordt er naar gestreefd de huursubsidies in de toekomst daar te verstrekken waar de kostprijshuur uit eigen inkomen niet kan worden betaald. Is er dus verandering op til In het subsidiebeleid van woningen, in den brede gezien zal de regering ernstig streven om de bijdragen van gebruikers meer in overeen- BOOTZ* BESTE „KONJAK" NEDERLANDS FABRIKAAT A ƒ10,45 HELE UIER stemming te brengen met de kos ten. Het beleid van de regering zal er op gericht zijn minder met overheidsgeld te strooien. Wil men bepaalde voorzienin gen? Dan moet de burger er ge heel of gedeeltelijk voor betalen. In dit kader past het voornemen van de regering, om bij het onder wijs de bijdrage voor kleuters te verhogen, de inschrijfgelden voor universiteiten te doen stijgen en eveneens een hogere betaling te vragen voor nijverheidscursussen. Ook deelnemers aan het leerling stelsel zullen in hun beurs moeten tasten. De vernoging \an luister en kijkgeld wordt eveneens aan gekondigd. Hoe in dit verband past de rijks bijdrage voor gemeentelijke tekor ten bij het openbaar vervoersbe drijf, is niet duidelijk. Hier gaat het om bepaalde grote steden. Moeten wij daar allemaal in mee betalen? Een zonderlinge gedach- tensprong, zoals die alleen in po litieke overwegingen zijn oor sprong kan vinden. Wij bespeuren in deze begroting vele tekenen die er op wijzen dat men de golven gaat indammen. Dit is de enige weg om de besparings- en investeringswens voor bedrijfs leven en particulier, die de rege ring zo vurig koestert, in vervul ling te doen gaan. Minister Wit teveen zegt in zijn slotbeschou wing van de nota, dat nieuwe acti viteiten moeten worden ontplooid om onze welvaart verder te ont plooien. Daarbij komt de vraag aan de orde in welke omvang het mogelijk is bestaande taken te beperken in absolute zin of in hun groei en nog meer in hoeverre taken be ëindigd kunnen worden. In beper king en beëindiging van staats taken is deze nota nog niet sterk. Als de regering tijd van leven heeft, mogen wij het volgend Jaar verwachten dat het eerste stuk van de dam tegen de uitgavenvloed is geplaatst. En met die hoop gaan wij dan een nieuw parlementair jaar'tegemoet. HEDEN Terneuzen: Hotel „Rotterdam", (ingang Achterom 6): Gas kachelshow door Loodgieters - en Gasfittersbedrijf De Groot. Concertgebouw, 8 uur: Film „Lucia". DONDERDAG 21 SEPTEMBER Terneuzen: Hotel „Rotterdam", (ingang Achterom 6): Gas kachelshow door Loodgieters- en Gasfittersbedrijf De Groot, VRIJDAG 22 SEPTEMBER Terneuzen: Hotel „Rotterdam", (ingang Achterom 6): Gas kachelshow door Loodgieters- en Gasfittersbedrijf De Groot. De nieuwe drankwet die per 1 november a.s. zal worden inge voerd, opent nieuwe perspectie ven. Het aantal inrichtingen waar drank mag worden verkocht, zal niet meer aan een maximum per gemeente zijn gebonden. Het aantal café's zal dus toene men. Te lang reeds vormde de plaatselijke limiet een rem op de ondernemingszin van degenen die in het horecabedrijf een zaak wilden beginnen. Aan de andere kant maakt een groter aantal verkooppunten het gebruik van sterke drank gemak kelijker. Speciale voorzorgen zul len moeten worden getroffen, dat grote groepen van de jeugd- met-geld niet verzeild raken in lokalen waar het gebruik van sterke drank wordt aangemoe digd. In een dergelijke sfeer zal het jeugdprobleem niet ten goede worden gekeerd. En al heeft de wet de verkoop aan personen be neden de 18 jaar verboden, juist de groep tussen 18 en 21 is snel over te halen tot een experiment een vrolijk uitstapje of een „dol le" avond. En welke andere be zoekers ontmoeten zij daar? Het zal verstandig zijn, juist de lokalen waar veel jongeren sa menkomen, zoals cantines, cafe taria's, automatieken, snackbars enz. de verkoop van alle alcohol houdende dranken te verbieden en per gemeente een extra oogje in het zeil te houden op doel en inrichting van de nieuw te ope nen café's. In 1968 zal worden gestreefd naar de bouw van 125.000 woningen, waarvan 100.000 gesubsidieerd 50.000 in de woningwétsector en 50.000 in de particu liere sector en het restant van 25.000 niet gesubsi- diëerd, aldus blijkt uit de memorie van toelichting op de begroting van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening. Indien zou blijken dat het aantal van 50.000 gesubsidieerde particuliere woningen niet wordt bereikt, zal het aantal woning wetwoningen worden verhoogd met het ontbrekende aantal tot maximaal 60.000. De raming van 50.000 gesubsidieerde particuliere woningen is gedaan op grond van de verwachting, dat beleggers meer zullen bijtlragen dan de laatste jaren het geval is geweest. De 'minister, ir. W. F. Schut, zegt in zijn memorandum dat van 1 juli 1966 tot 1 juli 1967 ruim 131.000 woningen werden gebouwd, waarmee het eind 1964 genoemde streefcijfer van 125.000 ruim schoots werd overschreden. „Bij een dergelijke omvang van de woningbouw per jaar zal, naar verwacht mag worden, het kwanti tatieve tekort in 1970 globaal verdwenen zijn, al zullen ook dan hier en daar vooral in de dichtbevolkte agglomeraties nog wel tekorten voorkomen". De getalsmatige achterstand in de woning voorziening, die in oktober 1964 werd berekend op 185.000, is vol gens recente ramingen in de loop van 1965 en 1966 met ca. de helft verminderd. Op de vorig jaar door de rege ring voorgestelde regeling meer draagkrachtige huurders van woningwetwoningen een heffing op te leggen om de doorstroming te bevorderen, is veel kritiek ge leverd. Deze regeling zal daarom als volgt worden gewijzigd: voor huurders van woningwetwonin gen met oen belastbaar inkomen boven 12.750 gulden zal de hef fing in beginsel worden bepaald op het verschil tussen tien pro cent van,het belastbare inkomen en de „kale" huur. Daarbij zal de heffing niet meer bedragen dan de betaalde huur, terwijl per kind een aftrek op de heffing van tien procent cal worden toe gepast. Voor de gebieden waar nog geen huurliberalisatie bestaat, overweegt de minister de jaar lijkse huuraanpassingen die gel den voor woningen met jaarlijkse bijdragen, ook toe te staan voor' woningen die geen subsidie ge nieten. Op deze wijze wil de minister voorkomen dat huren van niet-gesubsidiëerde wonin gen zouden achterblijven bij die van de overige woningen. De S.E.R. is gevraagd over deze kwestie een spoedadvies uit te brengen. De minister van verkeer en waterstaat heeft het Nederlands economisch instituut opdracht gegeven een integraal onderzoek in te stellen naar de toekomstige verkeers- en vervoersontwikke- ling. Aan gemeenten zal de moge lijkheid worden geboden tot het 'verkrijgen van een rijksbijdrage in de kosten van infrastructurele werken, die noodzakelijk zijn ter verzekering van een behoorlijke afwikkeling vgn het verkeer en/of het openbare vervoer. Voorts zal aan bepaalde ge meenten een bijdrage worden verleend in verband met de te korten van hun openbare ver voerbedrijven. Aan de Nederlandse spoor wegen wordt tijdelijk financiële steun verleend in verband met de overneming van bedrijfs- vreemde lasten. Bij de aanvang van het begro tingsjaar zullen alle belangrijke hoofdverkeerswegen (670 km autosnelweg) met een middenr bermbeveiliging zijn uitgerust. Het per 1 januari 1967 van kracht geworden reglement ver keersregels en verkeerstekens (R.V.V.) zal, naar wordt ver trouwd, een gunstige invloed hebben op de afwikkeling van het verkeer en van de verkeers veiligheid. Ten gunste van een gezonde ontwikkeling van de binnenvaart zal het nodig zijn maatregelen te treffen, i Het huidige bevrach tingsregime zal niet worden ge handhaafd. Voor het slopen van verouderde schepen wordt een bedrag van 2 miljoen golden uit getrokken. Het internationaal vervoer beleid is gericht op het weg nemen van de belemmeringen, die aan een vrij internationaal verkeer van vervoersdiensten in de weg staan. Het investeringsbedrag voor de P.T.T. is vastgesteld op 500 miljoen, welk bedrag beschik baar is, zonder dat tot tariefver hogingen bij post en telefoon be hoeft fe worden overgegaan. Tenslotte zal een som van 106 miljoen worden besteed aan de aanleg en uitbreiding van diverse over het gehele land ver spreide werken, waarvan de be langrijkste hierna worden ge noemd: In het noordoosten van het land: de voortzetting van de bouw van de brug bij Zwolsche Hoek, alsmede de verdere aan leg van de aan die brug aanslui tende wegverbindingen Lely stadZwolsche Hoek en Zwol sche HoekEmmeloord. Uit het rijkswegenfonds zullen worden gefinancierd de voltooi ing van de aanleg van de noor delijke toegangsweg naar Breda; de aanleg van het gedeelte tus sen de Volkerakdam en Steen bergen van de Zoomweg; voor zieningen op het gebied van havenaccomodatie met het oog op het in de vaart brengen van dubbeldeksschepen op de veer diensten KruiningenPerkpol- der en VlisslhgenBreskens. De invoering van de algemene wet (bijzondere) ziektekosten zal naar begin 1968 worden verscho ven. Als gevolg van een vermin dering van de aanvankelijk voor genomen rijksbijdrage in de financiering van de nieuwe wet zal een heffing van een premie van ongeveer 0,2 procent nood zakelijk zijn. De uitgaven voor sociale voor zieningen vergen een bedrag van 2.589 min., dat is 748 min. meer dan voor 1967 werd vastge steld. Die stijging is hoofdzake lijk te wijten aan een vermeer dering van de uitgaven voor sociale zekerheid en voor maat regelen in het belang van de' werkgelegenheid, die met resp. 1.564 min. en 455 min. ruim anderhalf maal zo hoog zijn ge raamd. De gezinsverzorging en de ge zinshulp, de maatschappelijke be moeiingen ten behoeve van be jaarden en het maatschappelijk werk ten behoeve van gehandi capten zullen enige groei onder gaan. De raming van de stelpost voor bestrijding van conjuncturele werkloosheid is in verband met de onzekerheid, die dienaan gaande bestaat, verhoogd van 20 tot 100 miljoen gulden. Sociale zaken overweegt ver der een vakantie-uitkering in de AOW en AWW in te voeren en hoopt dit parlementaire jaar te komen met een wettelijke rege ling van het minimuminkomen. De regering kent in haar be leid een bijzondere plaats toe apn de verwezenlijking van een ge zonde economische groei. Deze groei zal slechts kunnen worden bereikt, indien de concurrentie positie van het Nederlandse be drijfsleven geen verdere rela tieve verslechtering ondergaat. Dit vergt een scherpe bewaking van de kostenstijging. In samen hang hiermee dient de prijsstij ging krachtig te worden terug gedrongen. In de komende jaren zal een actief industriebeleid worden ge voerd. Dit houdt met name in begeleiding en bevordering van concrete activiteiten, die de in dustriële structuur van ons land ten goede kunnen komen. Daar toe zijn enkele begrotingsposten, waardoor steun kan worden ge geven aan onderzoek- en ontwik kelingsprojecten van industriële ondernemingen, verhoogd. De regering acht het regionale aspect een uitermate belangrijk facet van de industriële politiek. In de loop van dit begrotingsjaar zullen over de regionale pro blematiek nadere mededelingen worden gedaan. In het internationaal economi sche overleg zal Nederland voor op blijven stellen, dat een ge zonde structurele ontwikkeling gebaat is bij een verdere afbraak van de internationale handels belemmeringen. De doelstellingen van het land bouwbeleid blijven gericht op 'n zo goed mogelijke bijdrage aan de ontwikkeling van ons land en de versterking van de economi sche positie van de Nederlandse landbouw, die zal worden bijge staan in het voortgezette proces van' structurele aanpassing en vernieuwing. Het gunstige perspectief van een vrij handelsverkeer in land bouwproducten in de Europese gemeenschap per 1 juli 1968 is krachtig versterkt sedert de in werkingtreding van de vrije markt in granen en veredelings- produkten per 1 juli 1967 en de per 1 april 1968 beoogde gemeen schappelijke markt voor zuivel en rundvlees. Hoewel het markt- en prijs beleid als onderdeel van de ge meenschappelijke landbouwpoli tiek daarmede in de eindfase is getreden, blijft de jaarlijkse ge meenschappelijke besluitvorming over de gemeenschappelijke prij zen der landbouwprodukten van het grootste gewicht. Naar de mening van de rege ring dwingt de gemeenschappe lijke markt tot de totstand koming van zekere gemeen schappelijke uitgangspunten dan wel regelen op anderjgebieden van de landbouwpolitiek: mede- dingings- en steunbeleid, struc-, tuurbeleid, veeartsenijkundig be leid. Een ruilverkavelingsprogram- ma van 55.000 ha per jaar in nor male uitvoering blijft gewenst. Behalve voor de bedrijfsvergro- ting in de landbouw zal er ook een bijdrage zijn van de stichting beheer landbouwgronden ter ver lichting van de druk op de grond markt. Een arbitragecommissie, welke president Johnson drie maanden geleden had ingesteld voor be middeling in een loonconflict bij de Amerikaanse spoorwegen, heeft vrijdag voorgesteld de lo nen van de 137.000 werknemers in twee jaar tijd met in totaal 158 miljoen dollar (ongeveer 560 miljoen gulden) té verhogen. Deze uitspraak wordt over 30 dagen bindend, tenzij de direc tie en de vakbonden voordien nog tot een regeling komen. De werknemers hadden een stijging van de loonpost met 245 miljoen dollar geëist, terwijl de directie 115 miljoen dollar had aangebo den. President Johnson had de com missie. onder voorzitterschap van de democratische senator Wayne Morse uit Oregon, ingesteld na dat het congres op 17 juni had bepaald, dat een twee dagen te voren begonnen spoorwegstaking moest worden beëindigd en dat zo nodig een regeling aan de par tijen moest worden opgelegd. Het was de eerste maal dat de regering in vredestijd in verband met een loonconflict om een der gelijke maatregel had verzocht. Dit hield verband met de scha delijke gevolgen van een spoor wegstaking voor de oorlogsin spanning in Vietnam. Volgens de commissie moeten de lonen met terugwerkende kracht tot 1 januari j.l. algemeen met zes procent stijgen, waarna met ingang van 1 juli a.s. voor het laatste halfjaar van de twee jarige periode nog een verhoging met vijf procent moet "volgen. Geschoolde krachten krijgen' daarenboven te beginnen vanaf 1 april j.L in vier fasen van eeni half jaar verhogingen van het uurloon met in totaal 20 dollar cent.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1967 | | pagina 4