Verkapte en
verhulde geloofsvervolgingen
in Oosi-Duitsland
De broederschap ran de bronzen draak
BEURSOVERZICHT
DE „BALANS" VAN ZES DAGEN
OORLOG
Consternatie
rond gekantelde
tankwagen
in Hoogvliet
Vrijdag 15 september 1967DE VRIJE ZEEUW Pagtoa 5
Neokolonialisme
In Mongolië
OUDHEIDKUNDIGE
Geen vorderingen in Genève
BANKSCHANDAAL
OP SICILIË
Campagne voor
geboorte
beperking in India
Koninklijkë/Shell in 1966
grootste niet-Amerikaanse
maatschappij
Volgens „Fortune" is de Brits-
Nederlandse groep Koninklijke/
Shell in 1966 wederom de groot
ste niet-Amerikaanse maatschap
pij geweest. Op de lijst die jaar
lijks door „Fortune" wordt uitge
geven van de 200 grootste niet-
Amerikaanse maatschappijen,
staat Kon./Shell met een omzet
van 7.711.432.000 dollar en een
netto-winst van 662.147.000 dol
lar bovenaan. Op de tweede
plaats komt eveneens een Brits-
Nederlands bedrijf, n.l. Unilever
met een omzet van 5.300.733.000
dollar. Verder blijkt uit de lijst
dat bij de bovenste 200 zich 56
bedrijven bevinden uit Engeland,
38 uit Japan, 26 uit West-Duits
land. 23 uit Frankrijk en 12 uit
Canada.
BESCHONKENE
VEROOBZAAKT
DODELIJK ONGEVAL
PARI/ZENAARS
ATEN GRATIS VIS
VONDST
BIJ SAMARKAND
IN DE SOWJET-UNIE
Felle kritiek op
Arabische leiders
LEVENSLANG
VOOR SPION IN CHINA
De verhouding (Evangelische)
kerk en staat in de Duitse Demo
cratische Republiek (DDR) is er
in de loop der jaren niet op voor
uit gegaan. Aanvankelijk bestond
er als het ware een soort van ge
wapende vrede, doch in de laat
ste maanden is die situatie met
de dag slechter geworden.
Nü kan er met recht gesproken
worden van een geloofsvervol
ging. Niet als in de dagen der
kerkhervorming met zijn raad
van beroerten en de inquisitie,
doch aangepast aan de tijd waar
in we nu leven.
Gelet op Stalins woorden
„godsdienst is opium voor het
volk" werd op de scholen in de
D.D.R. het godsdienstonderricht
vervangen door atheïstische vor
ming". Op tijdstippen waarop
godsdienstoefeningen worden ge
houden, worden o.m. (rode) poli
tieke bijeenkomsten en sport
manifestaties georganiseerd. Het
kerkewerk wordt afgeremd of
belet. Staatsinstellingen en com
munistische werkgevers zullen
in bepaalde funkties geen belij
dende leden der Evangelische
kerk aanstellen.
Dit alles gebeurt op een zeer
achterbakse manier, waardoor de
rode machthebbers willen voor
komen voor het wereldforum te
worden uitgemaakt als kerk- en
geloofsvervolgers in een land met
een eeuwenoude protestantse
traditie en met ruim tien mil
joen belijdende leden dier kerk.
Het zal in de toekomst van de
tactische en diplomatieke gaven
van de leden der Synode en van
de evangelische geestelijkheid
afhangen, hoe de situatie zich
verder zal ontwikkelen. Het goed
besturen der Kerken en de ziels
zorg harer lidmaten is 'n hache
lijke zaak geworden. Stelling
neming zal tot pijnlüke beslissin
gen leiden en daarnaast tot
nieuwe conflicten met de rode
machtshebbers aanleiding geven.
NEEN!
De evangelische bisschop van
Greifswald, dr. Krummacher,
baarde al veel opzien en bü de
rode autoriteiten grote woede,
toen hij tijdens een predikatie de
opmerking maakte: „Socialistisch
werken: ja, doch socialistisch
leven: neen". Hij gaf daarmee 'n
richtsnoer voor hen, die onder
alle omstandigheden de Kerk
trouw willen blijven.
Als gevolg hiervan is het nu
aan de kinderen van lidmaten
verboden om aan het gymnasium
èn of aan de universiteit te gaan
studeren. Door het Ulbricht-
regiem wordt de pressie, welke
op de Evangelische Kerk wordt
uitgeoefend, schier ondraaglijk.
De bijeenkomsten van jonge
Het Chinese „Volksdagblad"
heeft de Sowj et-Unie verweten
in de republiek Mongolië neo
kolonialisme uit te oefenen. Het
Kremlin zond in de afgelopen
maanden hoge partij- en re
geringsdelegaties, die zich in de
republiek als meester gedragen
en zich met alle belangrijke bin
nenlandse aangelegenheden be
moeien, aldus het blad dat zegt
dat tienduizenden Russische mi
litairen in Mongolië zijn gesta
tioneerd.
Wrijvingen tussen Mongolië en
China leidden eerder dit jaar tot
betogingen voor de Mongoolse
ambassade in Peking en de uit
wijzing van een groep Chinese
onderwijzers uit Oelan Bator.
"gelovigen en de jeugdkerkdien-
sten worden sinds kort onmoge
lijk gemaakt of verboden, even
als het houden van bazars, ver
lotingen en wat dies meer zij .ter
financiële ondersteuning van
Kerk en van kerkewerk. Voor het
houden van zogenaamde „Kerk
dagen" wordt al reeds lang geen
verlof meer verleend. Eigendom
men der Kerk, in de vorm van
woningen en landerijen zijn ont
eigend en voor andere doelein
den gebruikt. Het drukken en
uitgeven van kerkbladen werd
eveneens voorgoed verboden, in
de plaats daarvoor kregen de ge
meenteleden atheïstische lectuur
toegezonden.
'Evangelische geestelijken,
leden der synode en andere ker
kelijke ambtsdragers, die naar
West-Duitsland wilden reizen
ter bijwoning van conferenties en
soortgelijke bijeenkomsten wordt
een uitreisvisum geweigerd. Het
contact tussen de Wereldraad
van Kerken en de Evangelische
Kerk in Oost-Duitsland is verbro
ken op last van hogerhand en
publikaties van de wereldraad
werden door de politie in beslag
genomen.
Aan Westduitse geestelijken
die in verband met hun kerkelijk
ambt een bezoek aan de D.D.R.
willen brengen, wordt een inreis
visum geweigerd, hetgeen des te
pijnlijker is, daar in oktober a.s.
de 450ste herdenking van de re
formatie in het Oostduitse Wit
tenberg groots zou worden her
dacht. Gezien het optreden van
de Oostduitse machthebbers zal
deze herdenking wel van de baan
zijn.
De Amerikaanse delegatie op
de ontwapeningsconferentie in
Genève heeft donderdag te ken
nen gegeven, dat bij geheime be-1
sprekingen met de Russen geen
nieuwe gezichtspunten zijn ger
rezen. Men achtte niettemin
hoopvolle tekenen aanwezig, die
de verwachting wettigen, dat
binnenkort een voor alle par
tijen acceptabele tekst uit de
bus komt. William Foster, de
Amerikaanse delegatiechef, reist
vandaag naar Washington.
Amerikanen en Russen probe
ren het in Genève onderling
eens te worden over het onder-
De voormalige directeur van
de Bank van Sicilië, de 67-jarige
dr. Carlo Bazan, en 27 anderen
zijn in staat van beschuldiging
gesteld wegens verduistering van
zes miljoen gulden.
Bazan, die sinds maart gevan
gen zit, zou geld van de Bank
hebben gebruikt voor het finan
cieren van ongeregelde zaken.
Van 1952 tot 1965 is hij president
directeur van de Bank geweest.
De rechter van instructie heeft
besloten 44 anderen niet te laten
vervolgen. Hierbij zijn twee pre
laten van het Vaticaan, een ge
wezen burgemeester van Paler
mo en verscheidene bankiers, die
ook tot de verdachten behoorden.
De jongste arrestatie in deze
zaak is woensdagavond verricht,
'n postzegelhandelaar uit Turijn.
deel inspectie van hun gezamen
lijk ingediende ontwerpverdrag
tegen de verspreiding van kern
wapens. De Russen dienden
hiertoe vorige week een voor
stel in, dat later door de Ame
rikanen enigszins dubbelzinnig
geformuleerd werd genoemd.
Zoals bekend willen de West-
europese landen het toezicht op
hun kernenergie-activiteiten door
Euratom laten verrichten, het
geen de Russen „inspectie in
eigen huis" noemen. Zelf geven
zij de voorkeur aan inspectie
door het internationaal bureau
voor kernenergie in Wenen.
In India begint zaterdag een
twee weken durende campagne
om geboortebeperking te propa
geren. Deze vormt een inleiding
tot een grootscheeps program
ma dat er op is gericht het ge
boortecijfer te verminderen van
ruim 40 tot 25 per duizend in
woners. President Hoessein zei
donderdag in een toespraak:
„Onze bevolking groeit- sneller
dan onze economische bedrijvig
heid. Het is de plicht van ieder
gezin minder kinderen te krijgen
teneinde het land voor een ramp
te sparen."
Het volk van India groeit met
12 miljoen zielen per jaar. Dit
jaar overschreed het bevq^kings-
tal de 520 miijoen.
NAZI-UNIFORM
Tokio: Een Japanse jongeman
past een nazi-uniform, waarmee
hij direkt trots de deur zal uit
lopen. Een warenhuis heeft een
speciale afdeling geopend, waar
uniformen uit alle werelddelen te
verkrijgen zijn. Het nieuwste
pakje" in de military look is
overigens dat van de rode gardist.
OP ZOEK NAAR REBELLEN
Auchi (Nigerië): Gewapend met
granaatwerpers doorzoeken, leden
van het Nigeriaanse federale
leger een dorp imhet door rebel
len beheerste midden-westen. De
federale troepen zijn hier ver
wikkeld in.felle gevechten.
De Arabische landen hebben
tijdens de „zesdaagse oorlog" in
juni van dit jaar 430 vliegtuigen
en 800 tanks verloren. Dit zegt
het Britse „instituut voor stra
tegische studies" in zijn jaarver
slag „The Military Balance 1967-
68". Egypte leed de zwaarste
materiële verliezen met 600 tanks
en 340 vliegtuigen. Jordanië
komt op de tweede plaats met
150 tanks en de gehele uit twin
tig vliegtuigen bestaande lucht
macht. Daarna komt Syrië met
Een onder invloed van sterke
drank verkerende automobilist
heeft in de afgelopen nacht in
Heemskerk een dodelijk ongeluk
veroorzaakt. Op de rijksstraatweg
reed hij frontaal tegen een auto,
waarin de gezusters Van T. van 23
en 24 jaar uit Alkmaar zaten. Beide
wagens vlogen in brand, waardoor
één van de zusters omkwam. Haar
zuster kon worden gered, evenals
de bestuurder van de andere auto.
Deze, de 36-jarige in Beverwijk
wonende Belg G. F. M. V., die licht
was gewond nam kort na het on
geluk de vlucht. Met hulp van een
speurhond werd hij enkele uren
later in een veld gevonden, waar
hij zijn roes lag uit te slapen. Hij
is in Heemskerk opgesloten.
Drie jongelui uit de plaats had
den enige tijd vóór het ongeluk
tevergeefs getracht de Belg het
wegrijden te beletten, toen hij1 in
kennelijke staat achter het stuur
plaats nam. De man reed naar Cas-
tricum, waar hij nog een café be
zocht. De jongelui die hem gevolgd
waren zagen hem van daar zigzag
gend in de richting Beverwijk
terugrijden en de fatale botsing
veroorzaken.
De Parijse vishandelaren hebben
woensdag een openbaar banket
aangericht met 15 ton vis, ber
gen mosselen, honderden kilo's
garnalen, slakken en fusten
witte wijn.
Tienduizenden Parijzenaars ver
drongen zich rondom de 250
meter lange rij buffetten, die
op de centrale markt waren
opgesteld voor een mosselmaal
tijd die „Operatie Neptunus"
was gedoopt.
Het doel van het visfestijn was
de Fransen de smaak van vis
weer bij te brengen. De ver
koop van vis daalde na de
schipbreuk van de Torey Can
yon in april, waardoor grote
hoeveelheden olie in zee vloei
den, en doordat de r.-k. Kerk
het verbod op het eten van
vlees op vrijdag ophief.
Archeologen hebben in het ge
bied van Samarkand in de Sow-
j et-republiek Oezbekistan de
resten gevonden van een kind
van tien jaar en van twee vol
wassenen, die in het stenen tijd
perk 40.000 jaar geleden moeten
hebben geleefd. Voor het eerst
vond men een „dodenstad" ter
wijl men tot dusver alleen afzon
derlijke graven uit die tijd had
aangetroffen.
De oudheidkundigen ontdekten
ook sporen van woningen en van
wat vermoedelijk werkplaatsen
waren, waar destijds stenen
werktuigen werden gemaakt. Er
zijn bijna 10.000 stenen gebruiks
voorwerpen opgegraven, waar
onder bijlen van 2 kilo.
De vondsten hebben de leider
van het onderzoek, David Lev, tot
de hypothese gebracht, dat de
z.g. cromagnon-mens ook in cen-
traal-Azië zou hebben geleefd.
(In-1868 werden in het gebied van
de Cromagnongrot bij Les Eyzies
in de Dor.dogne vier skeletten ge
vonden van oermensen met een
grotere schedel dan die van de
moderne mens. Sindsdien is aan
getoond dat dit type mens in een
groot gebied in Europa heeft ge
woond.
96 In de ondergrondse cel zitten
Aram en Orlando in druk ge
sprek. Angelo's handlanger ver
liest Aram geen moment uit het
oog en houdt zijn zwaard in de
hand geklemd, gereed om elke
ontsnappingspoging te verhinde
ren.
„Juist," grijnst hij spottend,
„de man die aan Aiglon opdracht
gaf u van de rotsen te werpen,
was inderdaad prins Angelo, die
j zich als zijn broeder vermomd
had!!! Maar Aiglon wist, dat hij
u geen haar mocht krenken, dat
was allemaal slechts toneel om
Angelo in staat te stellen, u te
redden en zodoende een goede
strijder te winnen voor het tour-
nooi."
„Maar waarom al die moeite,"
vraagt Aram verbaasd. „Ik had
mij toch reeds bij de broeder
schap aangesloten?!"'
„Angelo wilde voorkomen, dat
ge door Balthazars vrienden tot
onze gedachten zoudt worden
gebracht. Door Balthazar zo
zwart te maken, zorgden wij er draait Snel richt hij zijn blik
voor, dat ge de praatjes van weer op de lachende ridder,
graaf Bizzi, van jonkvrouwe Syl- maar deze heeft niets bemerkt!
via en van Balthazar zelf niet I Vanuit zijn ooghoek ziet Aram
meer geloofde. Bovendien begon de sproetige snuit van Presto, die
de koning aan Balthazars eerlijk
heid te twijfelen, toen Aiglon als
gevangene voor hem werd ge
bracht door Angelo en zelfs
de nobele Aram, getuigde tegen
de boze Balthazar, hahahaha!"
Terwijl Orlando in lachen uit
barst ziet Aram plotseling, hoe
de zware celdeur langzaam open-
voorzichtig door de opening
gluurt. Met voorgewende
achteloosheid staat Aram op en
doet enkele stappen naar de deur.
Orlando heft waarschuwend zijn
zwaard
50 vliegtuigen en 50 tanks en ten
slotte Irak met 20 vliegtuigen. De
Arabische landen hebben sedert
het einde van de oorlog hun mi
litair potentieel weer opgevoerd.
Op 30 juni omvatte de Egyptische
luchtmacht 225 vliegtuigen waar
van naar men aanneemt een
honderdtal Migs-21 en 350 tanks.
Irak had op die datum 170 vlieg
tuigen en 600 tanks, Jordanië 100
tanks, Syrië 400 en 25 vliegtuigen
en Zuid-Arabië enkele tanks en
een twintigtal vliegtuigen. Israël
beschikte op 30 juni over 900
tanks, waarvan 200 van het Rus
sische type T-54 en 230 vliegtui
gen. Over het niet gebruiken
door Egypte van luchtdoelraket
ten tijdens de oorlog verschilt de
mening van de militaire en poli
tieke deskundigen van het „In
stitute for Strategie Studies" van
die van anderen. De Britse des
kundigen menen dat Egypte niet
over een goed geleidesysteem
voor zijn 100 raketten beschikte.
De hoofdredacteur van het
Egyptische blad „Al Moessawar",
Achemed Baha'Eddin, heeft zich
donderdag in een artikel scherp
gekeerd tegen „de Arabische po
litici die alleen maar om zich
zelf omhoog te steken, zonder de
Arabische belangen te dienen
in Gaza en elders hebben uitge
roepen dat wij Israël zouden gaan
vernietigen en de Joden in zee
werpen", en tevens tegen de
„Arabische staatshoofden die
hoog opgaven van een plan om
Israël in drie uur te vernietigen".
„Dergelijke woorden hebben
de Arabische massa misleid em
haar doen geloven dat Israël
dank zij een toverformule in een
ommezien zou verdwijnen. De
Arabische propagandisten in het
buitenland zagen zich genood
zaakt erop te wijzen dat deze
retoriek voor binnenlands ge
bruik bestemd was en niet let
terlijk .moest wordengenomen,
wat het nodige sarcasme wekte",
aldus Baha'Eddin, die voorzitter
is van de Egyptische journalis
tenvereniging. Hij voegde eraan
toe: „Wij zijn bereid om tot een
constructieve oplossing van de
crisis in het midden-oostén te
komen. Zo'n oplossing moet tot
stand worden gebracht in het
raam van de Arabische wereld,
die het bestaan van rechthebben
de minderheden aanvaardt".
Een gekantelde tankwagen heeft
donderdagmorgen op een rotonde
in Hoogvliet bij Rotterdam voor
hevige consternatie gezorgd. Poli
tie en brandweer spoedden zich na
de melding van het ongeluk naar
de plaats van het ongeluk, waar
onmiddellijk strenge voorzorgs
maatregelen werden getroffen.
Deze waren vooral noodzakelijk,
omdat men in eerste instantie niet
wist welk produkt de tankwagen,
die op de rotonde in een slip
raakte en omsloeg, vervoerde.
Voor rioolputten in de buurt van de
gekantelde tankwagen legde men
zanddijkj'es aan om te voorkomen
dat de inhoud van de tank in de
buizen zou vloeien. Voorts moest'
men rekening houden met het feit'
dat in de onmiddellijke omgeving
van de gekantelde auto een markt
werd gehouden, waar vele honder
den mensen aanwezig waren.
Tot opluchting van brandweer
en politie bleek later dat de wagen
geen acrylnitriel of een ander gif
tige vloeistof bevatte, maar 9.000
liter benzine, een produkt dat on
der deze omstandigheden ook met
de grootste voorzichtigheid behan
deld moest worden. Aan het eind
van de morgen slaagde men erin
de benzine zonder ongelukken
over te pompen in een andere tank
wagen.
Een volksrechtbank in Peking
heeft een uit Indonesië afkom
stige Chinees tot levenslang ver
oordeeld wegens spionage voor
de Amerikaanse voorlichtings
dienst (U.S.I.S.), zo meldde het
persbureau Nieuw-China woens
dag. De man, de 28-jarige Tang
Hsien-Tsjoean, was in 1966 door
de U.S.Ï.S. in Hongkong als agent
aangeworven en in februari j.L
naar China gezonden om inlich
tingen te verzamelen over de cul
turele revolutie en militair ter
reinen te fotograferen. Hij was
aangehouden toen hij in maart
het land probeerde te verlaten,
Met hem stonden vier „contra
revolutionairen" en een „cirmi-
nele moordenaar" terecht, die tal
dood werden veroordeeld.
TERUGLOPENDE
MARKT
Beursplein 5 heeft zich gisteren
goed kunnen herstellen bij de
opening na de flauwe stemming
van woensdag voor de internatio
nale waarden. Deze duw naar 'n
hoger koersniveau werd door
Wallstreet gegeven. Kon. Olie
verbeterde 60 cent op 143,40. Na
beurs maakte de Kon. Shell-
groep- het interim-dividend 1967
bekend. Vorig jaar bedroeg dit
3,25 met een slotdividend van
3,60. Philips steeg een halve
gulden tot 113,60. Unilever ging
60 cent omhoog tot 109,60. AKU
stelde teleur als gevolg van
winstnemingen waardoor 30 cent
lager werd geopend op 62,40.
Hoogovens werd een gulden
hoger geadviseerd op 95.
Wallstreet sloot woensdag vast
met grote omzetten. Deze be
droegen 12,4 min. aandelen. Het
Dow Jones-gemiddelde voor in
dustrie-aandelen steeg er 12 pun
ten tot 923,77. Van de Neder
landse fondsen was KLM er één
en Kon. Olie dollar hoger.
Philips li en Unilever dollar
lager.
Gedurende de verdere beurs-
duur daalden de koersen van de
internationale waarden als ge
volg van lokaal aanbod in een
dunne markt. AKU zakte in tot
61,70, Philips 112,70, Unilever
109,20 en Kon. Olie tot 142,60.
De scheepvaartsector zette
lager'in. Later konden H.A.L. en
Van Nievelt zich herstellen
waardoor deze fondsen boven het
slotniveau van woensdag uit
kwamen. De cultures moesten
terrein prijsgeven. De staats-
fondsenmarkt was merendeels
prijshoudend.
Gedurende de voorbeurs werd
't aandeel Scheveningen (E.M.S.)
verhandeld van 51 tot 53 tegen
woensdag als officiële koers 48.
Het ziet er naar uit dat ex-minis
ter Veldkamp commissaris wordt
van de E.M.Sj Dit zou het ver
trouwen van het publiek ten
goede komen, aldus de beurs.
In het verdere beursverloop
zakte A.K.U. in tot 61,50 maar
Philips kon zich herstellen tot
113,30 en Kon. Olie tot 143,20.
Van de scheepvaartwaarden liep
Van Nievelt verder uit tot 113%.
In de eerste periode gaf Albert
Heijn een grote koerswinst te
zien en wel met 20 punten. Bijen
korf Beheer deed het nog beter
met een koerswinst van 30 pun
ten. Simon de Wit en Van Nelle
gingen ieder 3 punten omhoog.
K.L.M. verbeterde 5 en Scheve
ningen 3. De claims Gist/Spiri
tus werden verhandeld op 52,70
(52,30). Gist/Brocades steeg 5 en
Mulder-Vogem 9 punten. Van
Calvé was 11 punten lager niet
af te komen. Hoogenbosch en
Kiene daalde evenals Mijnbouw-
kundige werken 6 punten. San
ders gaf 5 en Ahog 9 punten prijs.
De raad van commissarissen en
de directie van de Koninklijke
Nederlandsche Petroleum Mij
hebben besloten tot uitkering van
een interimdividend over het
boekjaar 1967 van 3,25 per aan
deel, zo werd nabeurs bekendge-1
maakt.
