Beroep van Oe Thant op
Afrikaanse landen
Operatie „Wheeler" in de
Kwe-Sonvailei
jc i
Bezoek
Groothertogelijk Paar
aan Zeeland
Weer strijd bij de
grens tussen
Sikkim en Tibet
Leiders van
westerse landen
naar Moskou?
ONTPLOFFING BIJ SCHEEPSWERF
EN ALBLASSERDAM: 20 GEWONDEN
INSTALLATIE STAATSCOMMISSIE
GRONDWET EN KIESWET
Verkiezingen 1971 volgens nieuwe wet
HET WEER
VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1967
23e Jaargang No. 7024
Brand in Saigon
Verliezen
gestegen
m
Steekvlammen
Kransleggtfig 1
in Nieuwe IKerk
te Delft
Oorlog? met
muziek voorop
Hoogwater
IWeerderheids-
stelsel
Perfectionisme
De Belgische
douanestaking
Ton- en
Prenb. bij abonnement: TERNEUZEN
M^StSëep4T6t®Jr&3 a eteurI. van Se Sand»
Telefoon: 01150 - 2073
Gironummer: 38150
Redactie- en
r Administratie-adres: Smidswal
Abonnementsprijs ƒ8,— per kwartaal; per
maand f 2,70; per week 62 ct. Losse nrs 13 et.
VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 18 et; minimum pex
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (gêi.i bandels»
advertenties) 5 regels f 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk'tot n.m. 2 nr.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
De topconferentie van de or
ganisatie voor Afrikaanse een
heid (O.A.E.) is donderdag ge
ëindigd met een oproep van V.N.-
secretaris-generaal Oe Thant
tegen nationalistische tendenzen.
In tegenstelling tot voorgaan
de jaren verliep de conferentie
zonder grote sensatie. Middel
punt van de besprekingen vorm
den de gewapende conflicten in
Nigeria en Kongo.
Op de slotdag van de conferen
tie werd besloten, een delegatie
van zes Afrikaanse staten naar
de Nigeriaanse federale hoofd
stad Lagos te zenden, om er bij
generaal Gowon op aan te drin
gen, het conflict met de zich on
afhankelijk verklaarde oostpro
vincie Biafra bij te leggen. Leden
van de delegatie zijn keizer Haile
Selassie van Ethiopië en de pre
sidenten Hamani Diori van Niger,
Ahidjo van Kameroen, Tubman
van Liberia, Moboetoe van Kon
go en Ankrah van Ghana.
De oproep tot een vreedzame
bijlegging van het geschil ging
gepaard met een veroordeling
van afscheidingsakties en "een
steunverklaring aan het federale
Nigeriaanse bewind.
Wat betreft de toestand in het
land van gastheer Moboetoe,
werd van de blanke huurlingen
in Boekavoe geëist, het land zo
spoedig mogelijk te verlaten.
Hiervoor wordt een vrijgeleide
verleend, maar mocht het aan
bod afgewezen worden, dan zul
len alle O.A.E.-lidstaten Kongo
Chinese troepen hebben donder
dagochtend bij de Nathoe-pas
weer tegenover hen gelegen Indi
sche militairen met granaatvuur
bestookt. Het is de vierde achter
eenvolgende dag dat er wordt ge
schoten aan de grens tussen Sik
kim èn Tibet.
Dit maakte de Indiase minister
van defensie, Swaran Singh, be
kend voordat hij naar Moskou ver
trok voor besprekingen met de
Sowjetregering.
Verscheidene bladen in Calcutta
meldden gisteren dat China zou
hebben gedreigd met ingrijpen van
zijn luchtmacht, als de Indiase
troepen het vuren aan de grens bij
de Nathoe-pas niet zouden staken.
Dit zou de Chinese Tadio hebben
gezegd. De Indiase autoriteiten
zouden voorzorgsmaatregelen heb
ben getroffen voor eventuele lucht
aanvallen.
moeten helpen de huurlingen te
verdrijven. Ethiopië heeft voor
dit doel reeds vier straaljagers
beschikbaar gesteld en ook aan
geboden troepen te zenden, maar
het is niet bekend of andere sta
ten ook concrete aanbiedingen
hebben gedaan.
MEDELEVEN
Bij de behandeling van de toe
stand in het midden-oosten werd
medeleven met Egypte uitge
sproken en geëist dat het bezet
gehouden deel van dat land on
middellijk door de „vreemde
mogendheid" ontruimd wordt.
Israël werd niet met name ge
noemd of veroordeeld.
Evenals op vorige zittingen
werd veel aandacht besteed aan
de nog niet onafhankelijke Afri
kaanse staten. Besloten werd, de
bijdragen voor het bijzondere
fonds voor de bevrijdingsbe
wegingen in de bezette Afrikaan
se gebieden te verhogen en een
comité van militaire deskundigen
uit 17 O.A.E.-lidstaten op te rich
ten, dat de bevrijdingsbewegin
gen adviezen moet Verlenen.
In februari volgend jaar wordt
in de Zambiaanse hoofdstad Loe-
saka de O.A.E.-ministersconfe-
rentie gehouden. Het volgende
topoverleg moet volgens plan
volgend jaar september in Al
giers plaats vinden.
OLGA
De Russische t'egering onder
zoekt de mogelijkheid om dit jaar
aan de herdenking van de ok
toberrevolutie een internationaal
karakter te geven door niet al
leen de leiders van de commu
nistische landen en partijen naar
Moskou uit te nodigen, maar voor
het eerst in de geschiedenis ook
staatshoofden en regeringslei
ders van „kapitalistische" en
niet-verbonden landen, waarmee
de Sowjet-Unie diplomatieke be
trekkingen onderhoudt. Dit is
donderdag van betrouwbare zijde
in de Russische hoofdstad ver
nomen.
De feestelijkheden vinden be.
gin volgende maand plaats.
Bij gevechten in de Mekong-"
delta hebben de Amerikanen
woensdag 69 Vietcongleden ge
dood, aldus een militaire woord
voerder in Saigon.
In het noorden, in de provincie
Quang Tin, zijn eenheden van de
101e Amerikaanse luchtlandings
divisies in samenwerking met
mariniers aan de operatie „Whee
ler" begonnen in het gebied van
de Kwe Son-vallei waar de ma
riniers eerder al twee grote sla
gen met Noordvietrlamezen
leverden. Tot nog toe heeft ope
ratie Wheeler" enkele scher
mutselingen opgeleverd.
Donderdag is een grote brand
ontstaan in een opslagplaats voor
chemische produkten in de haven
van Saigon. De Zuidvietnamese
politie meent dat deze brand niet
is veroorzaakt door een terreur
aanslag. Een deel van de opge
slagen goederen behoorde aan
het Amerikaanse leger,.
De Amerikaanse verliezen in
Vietnam zijn de afgelopen week
sterk gestegen als gevolg van de
zware strijd die in de omgeving
van Quang Tri ten zuiden van de
gedemilitariseerde zone heeft ge
woed. In die week verloren 242
Amerikaanse militairen 't leven,
terwijl er 1490 werden gewond
en zeven vermist.
Het grootste aantal slachtoffers i Resultaat van de operatie:
viel onder de mariniers die in de twee leden van vietcong toon-
noordelijke provincies zijn ge- den zich bereid naar de kant
iegerd. De meeste Amerikanen I van de regering over te lopen.
Twintig mensen zijn donderdag-j
morgen gewond geraakt bij een
serie ontploffingen in de machine
kamer van het m.s. Tvro van 1500
hrt, dat bii.de werf Van der Gies-
senDe Noord te Alblasserdam
in aanbouw is. Door een vlot op
gang gekomen en snel uitgevoerde
hulpactie konden negen ernstig
gewonden met ambulances binnen
een half uur na de ontploffing
worden overgebracht naar zieken
huizen in Alblasserdam én Rotter
dam. De politie zette in de wijde
omgeving van de scheepswerf we
gen en kruisDunten af om het ver
voer van de gewonden te besooedi-
gen. Wellicht mede door de shel
uitgevoerde hulnactie konden dok
toren in de twee ziekenhuizen aan
het eind van de morgen meedelen
dat geen van de gewonden in
levensgevaar verkeerde.
Hoewel de oorzaak van de serie
explosies nog niet vast staat
politiemannen en leden van de
arbeidsinspectie stellen een uitge
breid onderzoek in neemt men
aan dot een concentratie van verf-
verduunings«assen in de machine
kamer noodlottig is geweest. De
ontploffingen ontstonden waar
schijnlijk, toen een vonk van een
lasapparaat de gassen deed ont
branden. De drie explosies die er
het gevolg van waren, gingen ge
paard mef steekvlammen. Twintig
van de op dat moment veertig In
de machinekamer aan hef werk
zijnde arbeiders liepen brandwon
den op. De meesten konden op
éigen kracht de machinekamer ver
laten. Een aantal moet mét behulp
van collega's of op brancards naar
•buiten worden gebracht.
Over de schade aan de Tyro
viel nog weinig met zekerheid te
zeggen. Uiterlijk was aan hét
schip niet te zien dat zich een zo
zware explosie in de machine
kamer had voorgedaan.
Na de explosie vertelden enige
werfarbeiders dat zich twee weken
geleden ook een exnlnsie aan
boord van He Tvro heeft voorge
daan, waarbij een lasser werd ge
wond. Volgens hen komt de oor
zaak van deze ontploffing overeen
met die van donderdagmorgen.
Tw°e weken geleden deed zich een
explosie voor terwiil men bezig
was met het schilderen van de
Huhbele bodem in het voorschin.
Ook in dit geval zou er sprake zijn
geweest van een te zware -concen
tratie van verfdunningsgassen.
Vol enthousiasme heeft Zee
land donderdag het grootherto
gelijk paar van Luxemburg,
prinses Beatrix en prins Claus
ontvangen. Lachend en zwaaiend
bezochten de vorstelijke perso
nen Wemeldinge, Veere en Mid
delburg. Een hoogtepunt van
het bezoek aan Zeeland was de
ringrijderij, die op het eenwen-
oude Abdijplein te Middelburg
werd gehouden. Zestien in fol
kloristische kostuums gestoken
boerenzoons op ongezadelde
Zeeuwse paarden streden om 3
medailles die groothertog Jan
had uitgeloofd.
Het vorstelijk gezelschap kwam
gistermorgen vanaf de vliegbasis
Woensdrecht naar Wemeldinge,
waar de commissaris der konin-,
gin in Zeeland, mr. J. van Aart-
sen, de burgemeester, de heer
C. N. F. van Sas, aan de bezoe
kers voorstelde.
De Wemeldingers, die erom be
kend staan dat ze hun dorp zo
feestelijk versieren bij konink
lijke bezoeken, zongen het ge
zelschap uit volle borst toe.
Mej. L. de Bourgraaf bood het
Groothertogelijk paar een fruit
mand aan, terwijl prinses Bea
trix een fruitmand kreeg van
mej. J. Korstahje. Daarna werd
er op de „Piet Hein" ingescheept
voor een tocht over het Veerse-
meer.
Om één uur donderdagmiddag
voer de „Piet Hein" de haven
van Veere binnen, verwelkomd
door schoten van een eeuwen
oud kanon dat op de Veerse wal
len staat. Na voorgesteld té zijn
aan de burgemeester van Veere,
de heer A. de Kam, wandelde
het gezelschap tiaar het pitto
reske stadhuis. Hier kregen, de
groothertogin en prinses Bea
trix bloemen en de groothertog
een fotoboek aangeboden door
het in klederdracht gestoken
echtpaar D. Kasse. Er werd even
van het protocol afgeweken. Het
groothertogelijk paar wilde het
middeleeuwse Veerse stadhuis
ook wel eventjes van binnen be
kijken.
Bij de aankomst van de vor
stelijke stoet op het Middelburg
se Abdijplein speelde het fan
farekorps der genie het Luxem
burgse volkslied. Daarna inspec
teerde groothertog Jan een mili
taire erewacht.
De commissaris der koningin
van Zepi-ïnd stelde hierna mr.
J. Driver, burgemeester van.
MiddeÜurg, aan het gezelschap
voor. Ook minister Luns bevond
zich onder het ^gezelschap. Hij
stelde da Luxemburgse minister
Gregroire van. buitenlandse za
ken aan de burgemeester voor.
En ik ben zijn collega uit
Nederland", grapte hij er achter
aan. Na in de abdij, het Zeeuw
se provinciehuis, geluncht te
hebben, werd er door ir. P.
Schuurman, hoj-fd hoofdafdeling
waterkeringen en waterhuishou
dingen, en door ir. J. Volkers,
hoofdingenieur-directeur van de
deltadienst, een uiteenzetting
over de deltawerken gegeven.
Daarna ging het gezelschap naar
buiten om de ringrijderij te be
kijken.
Binnen de kortste tijd stonden
de groothertog, de groothertogin,
de prins en' de prinses vol span
ning de verrichtingen van de
boerenzoons te volgen. Wanneer
er naast de ring werd gestoken
liet het vorstelijk gezelschap een
kreet van teleurstelling horen.
Winnaars waren tenslotte Wim
Maïjers uit Veere, Jo Vos uit
Koudekerke en Kees Houteman,
eveneens' uit Koudekerke, die
door de andere ringrijders vlak
voor het groothertogelijk en
prinselijk paar tot driemaal toe
werden gejonast. Door een nog
lachende groothertog Jan wer
den daarna aan de drie winnaars
de medailles uitgereikt.
Het bezoek aan Zeeland is be
sloten met een. korte kennisma
king met de burgemeester van
Vlissingen, mr, B. Kolff, in het
Sloegebied. Vandaar is het ge
zelschap met vier helikopters op
gestegen om een tocht oVer de
deltawerken, de Europoort, de
Rotterdamse havens en de wa
terkeringen bij Krimpen aan de
Lek te maken.
Het groothertogelijk paar van
Luxemburg en koningin Juliana
hebben woensdag in de Nieuwe
Kerk te Delft een krans gelegd
bij de ingang van de koninklijke
grafkelder. Daarna wandelde het
gezelschap over de markt en door
de vlaggende binnenstad naar het
stedelijk museum het „Prinsen-
sneuvelden tot nog toe in de week
van 2 tot 8 augustus, toen 282
Amerikanen werden gedood en
1170 gewond.
De Zuidvietnamese vertlezen
waren vorige week aanzienlijk
lager dan In de daaraan vooraf
gaande weken. 250 Zuidvietna
mese regeringssoldaten werden
gedood en 842 gewond. De an
dere geallieerden verloren 23
man aan doden en hadden 48 ge
wonden.
Volgens de Amerikaans© sta
tistieken werden vorige week
2103 Vietcongleden of Noord Viet
namese soldaten gedood.
Amerikaanse troepen maken
gebruik van hun muziekkorps
bij pogingen de vietcong over te
halen zich te scharen aan de
7iide van de regeringstroepen.
Woensdag toen eenbeden enkele
gehuchten ten noordwesten van
Saigon omsingelden en door
zochten, trokken andere afdelin
gen. voorafgegaan door hun mu
ziekkorps. van gehucht tot ge
hucht, op de voet gevolgd door
meer dan 1000 Zuidvietnamezen,
meest kinderen.
MASSA-EVACUATIE
Nam Tran Zuid-Vietnam): Een
Vietnamese jongen draagt rijn
grootmoeder op de rug tijdens
een rhassa-evacuatie van meer
dan 5.000 mensen in het gebied.
Het betreft de grootste volksver
huizing sinds de akties t» de
ijzeren driehoek" en de gedemi
litariseerde tone,
VRIJDAG 15 SEPTEMBER
v.m. n.m.
Breskens 11.24 11.44
Terneuzen 0.20
Hansweert 0.34 0.54
Walsoorden 0.33 0.53
ZATERDAG 16 SEPTEMBER
v.m. n.m.
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
0.18
0.54
1 28
1.27
0.38
1.14
1A8
1.47
Premier De Jong heeft gisteren
in de Trèves-zaal in Den Haag de
staatscommissie geïnstalleerd die
de regering van advies zal dienen
over de herziening van de grond
wet en de kieswet.
De premier verklaarde dat de
commissie voorrang moet geven
aan de herziening van de kieswet.
Indien enigszins mogeliik zouden
de verkiezingen van 1971 volgens
de nieuwe wet moeten worden ge
houden.
De commissie zal zich o.m. moe
ten beraden over de vraag of en
hoe de mogelijkheid om het stelsel
van evenredige vertegenwoordiging
binnen doof de wet te stellen
grenzen te verzachten, moet wor
den uitgebreid en of het systeem
van evenredige vertegenwoordi
ging: met elementen van het dis
trictenstelsel moet worden gecom
bineerd. Bovendien kan het wense
lijk zijn het land in enkele dis
tricten te verdelen, waarbinnen tel
kens de kiesdeler moet worden ge
haald en EjstverMndingen mogelijk
zijn.
•De premier merkte op dat in
tegenstelling tot andere landen
Nederland niet de mogelijkheid
kent om binnen enkele weken ver
kiezingen te houden. Misschien zou
een verkorte procedure mheten
worden ontwornen voor het hou
den van verkiezingen na het aftre
den van een kabinet.
Snrekend over fl" p.rondwetsher-
-"'ening verklaard? oremier De
.Tong dat men zich moest afvragen,
of na vijftig jaar evenredige ver
hof", waar de speciaal ingerichte
tentoonstelling „Oranje-Nassau
in Luxemburg" werd bezichtigd.
Koningin Juliana bood het her
togelijk paar een serie van tien
grote houtskooltekeningen aan
van de Luxemburgse kunstschil
der Franz Heldenstein die deze
in 1885 bestemde als wanddeco
ratie voor de werkkamer van
'koning-groothertog Willem II op
het kasteel Berg. De tekeningen,
voorstellende Luxemburgse kas
telen, zijn afkomstig uit het
koninklijk huisarchief en zullen
een plaats krijgen in het Luxem
burgs museum. Ter ontvangst in
Delft waren o.m. aanwezig bur
gemeester mr. J. M. Ravesloot;
de waarnemend commissaris der
koningin in Zuid-Holland, mevr.
mr. Chr. de Ruijterde Zeeuw;
de president-kerkvoogd oud
burgemeester D. de Loor; de di
recteur van het Prinsenhof, drs.
D. H. G. Bolten, en de minister
van cultuur, recreatie en maat
schappelijk werk, mej. dr. M. A.
M. Klompé.
tegenwoordiging in min of meer
gematigde vorm een meerderheids
stelsel niet wenselijk is. Moet in de
grondwet voor de wetgever de
ruimte worden gemaakt desge
wenst op een ander stelsel over te
gaan?
De premier besloot zijn toe-
snraak met er op te wiizen dat
alleen herzieningsvoorstellen die
in tweede lezing de voor grond
wetsherziening vereiste tweederde
meerderheid van het parlement
kunnen behalen, reële waarde heb
ben.
De voorzitter van de staatscom
missie, oud-premier mr. J. M. L. T.
Cals, verklaarde dat de commissie
graag voorrang zou geven aan het
opstellen van een advies voor wij
ziging van de kieswet en dat het
wellicht mogeliik zou ziin oo korte
termitn een aantal vraagpunten te
formuleren.
Mr. Cals zei dat de taak van de
commissie verder gaat dan de on-
dracht aan de opstellers van de
proeve ener nieuwe grondwet. De
commissie zal zich moeten beraden
over de betekenis van de grond
wet en de wiize waaron die zal
kunnen aansluiten on de beweeg
lijkheid van verhoudingen en ont
wikkelingen. Dg commissie dient
..een stuk perfectionisme" uit te
hannen, aldus mr. Cals, d'e h'eraan
toevoegde uit ervaring te weten
dat in de Nederlandse wetgeving
menig ount inderdaad te nerfectio-
nistisch is. ..Hoe het Perfectionis
me ook streeft naar het volmaakte,
•'n werkelijkheid wordt het niet
zeiden een vernauwd realisme met
alle bekrompenheid van dien".
Ruim 1500 stakende ambtenaren
van de Belgische douane en belas
tingdiensten zijn donderdagmiddag
door Brussel getrokken om kracht
bij te zetten aan hun eisen voor
loonsverhoging en toeslagen.
De stakers riepen leuzen tegen
de minister van financiën en gooi
den met voetzoekers. De stoet
bracht het verkeer op verscheiden
punten van de Brusselse binnen
stad in de war, doch incidenten
deden zich niet voor.
Vooraan liepen onder begelei
ding van enkele politiemannen
twee douanebeambten in uniform
mee zwérte vlaggen.
Stakingsleiders verklaarden aan
het einde van de betoging dat de
actie zal worden voortgezet tot
alle eisen zijn ingewilligd.
De minister van financiën, Hen-
rion, heeft donderdagmiddag met
de vice-premier en minister van
begroting Declercq, overleg ge
pleegd over .de toestand en met
name maatregelen onderzocht, die
een einde aan de staking zouden
kunnen maken.
De toestand op het stakings
front was donderdag vrij stabiel.
Volgens een mededeling van het
bestuur der douanediensten te
Antwerpen was donderdagmiddag
het verkeer aan de grensposten
Wuustwezel, Essen en Putte vol
komen normaal en het aantal
wachtende vrachtwagens klein.
De staking van douane en belas-r
tingpersoneel concentreert zich
voornamelijk in Antwerpen, Meche-
len, Brussel en de provincie Luik.
TIJDELIJK REGEN
Boven midden-Duitsland be
vindt zich een lagedrukgebied
dat zich heel langzaam in de
richting van ons land verplaatst.
Tussen deze depressie en een
hogedrukgebied boven Scandiva-
vië staat 'n noordoostelijke stro
ming. Hiermee werd donderdag
vochtige lucht aangevoerd, waar
in veel bewolking voorkwam. Op
de meeste plaatsen viel hieruit
eniee regen, in zuid-Limburg en
ln Eelde werd donderdag 8 a 10
mm neerslag gemeten, elders in
ons land viel omstreeks 1 mm
neerslag.
In verband met de nabijheid
van de depressie'boven Duitsland
zal ook vandaag op vele plaatsen
tijdelijk regen vallen, waarbij
hier en daar ook onweer kan
voorkomen. De wind zal zwak t.ot
matig ?n in hnofdzakeliik noord
oostelijk zijn. In het temperatuur-
verlooD komt daarbij weinig ver
andering.
Weerbericht
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig to+ hpHeriavond.
Tijdelijk regen
In het algemeen veel bewol
king met tijdelijk regen en een
kans op onweer. Overwegend
matige, in hoofdzaak noordooste
lijke wind. Weinig verandering
in temperatuur.
Maanstanden
ZON MAAN
Sept. op onder op onder
15 6.13 18.57 18.25 1.50
16 6.15 18.54 18.41 3.09
17 6.16 18.52 18.53 4.26
18 6.18 18.50 19.03 5.40
