De Zeelandbrug:
economische en verkeersgeografische
aspecten
Regionale
ontwikkeling
Bovenregionaal
belang
Internationaal
belang
Westerschelde blijft een barrière
Pagina 2
DE VRIJE ZEEUW
Maandag 11/dinsdag 12 september 1967
•4 HAAG
IT.WÊW>6N
GALAIS
Paus heeft infectie aan blaas en nieren
KOMPLOT
IN OPPER VOLTA
TROPISCHE ZIEKTE
EIST OPNIEUW
SLACHTOFFER
Weer Columbiaans toestel tot landing
op Cuba gedwongen
Verenigde Staten
lanceren
bio-satelliet
De grensversperring
tussen Zuid- en
Noord-V ietnam
Amerikaanse ambassadeur
in Kairo van funktie
ontheven
Honderdduizenden
dakloos in India
Nieuwe landmijn
voor Vietnam
Tanker van
een miljoen ton
Parachutist viel
te pletter
Oliestaking
in Algerië
VECHTPARTIJEN
VEROORZAKEN
TREINVERTR AGINGEN
RUSSISCHE SPiON
IN ARREST
IN ZUID-AFRIKA
■u_0l.ll IJI l.l l««<w
De langste brug van Europa, de Zeelandbrug, verbindt Schouwen-
Dniveland en Noord-Beveland. Deze brug is sinds 15 december 1965 in
de plaats gekomen van de veerdienst ZierikzeeKats. Hierdoor is de
communicatie tussen Schouwen-Duiveland en Midden-Zeeland belang
rijk verbeterd. Bovendien heeft de Zeelandbrug de afstand van Midden-
Zeeland tot Randstad Holland met ca. 30 km verkort.
De brug wordt gebruikt voor het vervoer van industriële en land-
bouwprodukten en door personen uit zakelijke en recreatieve over
wegingen. Wat dit laatste punt betreft: in 1966 maakten globaal 2 mil
joen toeristen een rit over de Zeelandbrug.
Bij het beoordelen van de rentabiliteit van de brug moet onderscheid
worden gemaakt tussen de private rentabiliteit van de N.V., die de brug
exploiteert en de moeilijk te schatten nationaal-economische rentabili
teit. Een aanwijzing voor deze „publieke" rentabiliteit is de toeneming
van de verkeersintensiteit over de Oosterschelde van ca. 140.000 auto's
in 1965 via het veer tot ruim 980.000 auto's in 1966 via de brug.
Het zuidwesten van Nederland is
eeuwenlang een geografisch ver
brokkeld en slecht ontsloten gebied
geweest. De economische ontwik
keling en de groei van de bedrijvig
heid waren er gering.
Dit heeft er toe geleid, dat in
1959 de provincie Zeeland door de
rijksoverheid tot probleemgebied
thans stimuleringsgebiedis ver
klaard.
Een belangrijk middel om de eco
nomische ontwikkeling in dit ge
bied te stimuleren is de verbetering
van de ontsluiting. De centrale
noord-zuidverbinding tussen Zee
land en Randstad Holland is hier
van een voornaam bestanddeel.
Hierin is de Zeelandbrug een
hoofdschakel. Voor Zeeland is deze
brug dan ook te beschouwen als
een belangrijk stuk infrastruktuur
in het kader van de regionale ont
wikkelingspolitiek.
De betekenis van de centrale
noord-zuidverbinding „de Zee
landroute" gaat boven het ber
lang van het ontsloten gebied uit.
Het zuidwesten van ons land
met name het havengebied Vlissin-
gen-Oost. de gebieden rond Terneu-
zen 'en later Reimerswaal is
door zijn vestigingsmo,gelijkheden
voor zeehaven- en basisindustrieën
te beschouwen als overloop van 't
zuidelijk deel van de Randstad. Ook
de regering hecht volgens de
„Tweede nota over de ruimtelijke
ordening in Nederland" (1966)
„grote waarde aan de tiidige ont
wikkeling van het Scheldebekken
als zeehaven- en industriegebied".
In deze nota wordt verwacht dat
het Zeeuwse inwonertal een ver
sterkte groei te zien zal geven tot
750.000 inwoners in het jaar 2000.
Voorwaarde voor een dergelijke
ontwikkeling is een verbetering
van de verbindingen. De Zeeland
route tot na de afsluiting van de
Oosterschelde in 1978, wanneer de
dammenweg voltooid zal zijn, de
enige noord-zuidverbinding door
Zeeland verbindt het Zeeuwse
zeehavenareaal met Rotterdam en
de gebiedeji rond de Waterweg.
De Westerschelde blijft een bar
rière, ondanks de dubbeldekspon
ten, waarvan de eerste in 1968 in
de vaart zal worden gebracht. De
lijn RotterdamMidden-Zeeland
moet worden doorgetrokken met
een vaste oeververbinding over of
onder de Westerschelde.
Dit is van meer dan Zeeuws (of
Zeeuwsvlaams) belang. De Rand
stad moet zich zo snel mogelijk
richten op een communicatie met
België, Noord-Frankrijk en Enge
land (via de Kanaaltunnel). Hier
voor is aansluiting op de E3, die
loopt van Rijssel via Gent, Antwer
pen en Eindhoven naar het Ruhr-
gebied, noodzakelijk. Drie assen
komen in aanmerking. De E10,
langs de lijn BredaAntwerpen, is
daarvan momenteel de belangrijk
ste. De Zoomse weg, die pas na
1971 zal worden voltooid, is het
tweede, de weg door Zeeland het
derde element.
Deze drie verbindingen vormen
een gedecentraliseerde noord-zuid-
weg. Van Belgische zijde is erop
gewezen, dat de E 10 en de Zoom
se weg kwantitatief onvoldoende
zullen zijn om het verkeer naar
Oost- en West-Vlaanderen en
noordwest-Frankrijk te verwerken,
zelfs als Antwerpen over drie
Scheldetunnels zou beschikken.
De E 10 is bestemd voor het ver
keer BrusselAntwerpenRand
stad ten oosten van Rotterdam, de
Zoomseweg voor de westelijke flank
en de Zeelandroute voor de ver
binding Rotterdam, Europoort
VlissingenTerneuzenGent
Rijssel, voor een westelijke verbin
ding met Den Haag en voor het toe
ristische verkeer.
Een tracé van Rotterdam via Ter-
neuzen en Brugge naar Calais
levert 40 kilometer besparing op
vergeleken bij een tracé ,via Ant
werpen. Hierin ligt een belangrijke
ratio voor de Zeelandroute.
De as van Rotterdam naar Gent
leent zich uitstekend voor wat een
gedecentraliseerde randstad kan
worden genoemd en die in Midden-
Zeeland zou worden gekruist door
eenzelfde figuratie van Vlissingen
over Middelburg naar Goes in de
richting van Bergen op Zoom.
In deze concepties wordt de kust
strook doelmatig ontsloten, waar
door zowel de zeehaven als de re-
creatiefunktie van Zeeland en de
Vlaanderens tot hun volle recht
zullen komen. De Zeelandbrug
draagt hiertoe bij.
(Ontleend aan „Documentatie
Zeelandbrug.)
De lijfarts van de 69-jarige
paus Paulus de zesde, professor
Maro Fontana, zei zaterdagavond
in een verklaring dat de koorts
waaraan de paus sedert 4 sep
tember leed, het gevolg is van
een blaas- en nierbekjteninfec-
tie. De ontwikkeling van de ziek
te en de resultaten van de her
haalde ert stelselmatige analy
sen wekken de hoop dat de paus
zijn normale werkzaamheden
spoedig zal kunnen hervatten.
In kerkelijke kringen is de ver
klaring van professor Fontana
met opluchting ontvangen. Daar
de vorige dagen geen medisch
bulletin was uitgegeven, waren
alarmerende geruchten de ron
de gaan doen.
De ziekte van de paus, cysto-
pyelitis, is naar men desgevraagd
van medische .zijde meedeelde,
doorgaans goedaardig en wordt
bestreden met antibiotica.
Zondag op het middaguur ver
scheen de. paus aan zijn venster
om de menigte op het St. Pie
tersplein te zegenen.t
Paus Paulus sprak gedurende
een zestal minuten een menigte
van 30.000 mensen toe. Hij zei
te verwachten spoedig beter te
zijn. Niet de gezondheid van een
paus is belangrijk, zei hij, maai
de behoeften van de kerk.
in Rhodesia niets te maken heeft
met de gebeurtenissen van twee
jaar geleden, toen de Rhodesische
premier Smith eenzijdig de onaf
hankelijkheid uitriep. „We doen
het openlijk, omdat men uit is op
de ondergang van Zuid-Afrika en
omdat het onze plicht is onszelf
te beschermen", zei Vorster.
President Lamizana van Op
per-Volta heeft in een radiotoe
spraak meegedeeld dat verschei
dene arrestaties zijn verricht in
verband met een komplot om „de
huidige leiders van het land van
het leven te beroven".
De president zei dat een „ille
gale organisatie van naar macht
hongerende avonturiers de open
bare mening in de hoofdstad en
enkele andere plaatsen trachten
te vergiftigen".
Kolonel Lamizana, een be
roepssoldaat die in de tweede
wereldoorlog in het Franse leger
vocht, nam vorig jaar de macht
over van ex-president Maurice
Yameogo na een algemene sta
king uit protest tegén versobe-
ringsmaatregelen. Na de machts
overname zei Lamizana dat het
leger de keus had gehad op de
demonstranten te schieten of de
macht over te nemen. Hij werd
president, premier en nam ook
'twee ministersposten op zich en
zei dat het leger niet langer dan
nodig wilde regeren. In decem
ber echter, na onrust tussen de
politieke partijen, besloot het
leger nog vier jaar aan de macht
te blijven.
Opper-Volta, een vropgere
Franse kolonie, werd in 1960 on
afhankelijk en heeft een bevol
king van 4'A miljoen zielen.
De onbekende tropische virus
ziekte die door apen uit Oeganda
is overgebracht en in de West-
duitse steden Marburg en Frank
furt heerst, heeft zaterdag een
zevende slachtoffer geëist, n:l. 'n
19-jarig meisje. In de universi
teitskliniek van Marburg liggen
nu nog 18 patiënten in isolatie
in Frankfurt nog zeven.
35)
Terwijl wij zo zaten te praten,
wandelde daar heel huiselijk mr.
Burgheem de ontbijtkamer bin
nen, en wenste ons allen vrien
delijk goedemorgen. Hij sprak
Frans, terwille van Arlette, en
vertelde ons, dat we verwacht
werden, voor een bespreking met
commissaris Crommer.
Deze vermelding verknoeide
het humeur van Terry voor kor
te tijd, want nu herinnerde hij
zich met woede, dat hij nog geen
steek was opgeschoten, wat te
meer pijnlijk was, na het gesprek
met Crommer, de vorige dag.
Maar toen we na het onbijt bo
ven waren om onze jassen te ha
len, en madame Enbourg met mr.
Burgheem in de hall hadden ach
tergelaten, stak ik een duchtige
preek tegen hem af, en bracht
hem zijn eigen woorden onder
ogen, dat je als detective vaak
moest wachten. Dat dat het enige
was wat erop zat, als het spoor
doodliep, wachten, tot je op
eens weer een klein lichtpuntje
ontdekte, waar je dan ongemerkt
in moest proberen te kruipen.
„Ik zei niet «lichtpuntje»", ver
beterde Terry; „ik zei: «licht-
gaatje»!" Maar zijn stemming
rees zienderogen.
Dat hadden we trouwens wel
DOOR OLAF 3. DE LANDELL
nodig, want bij Crommer was het
lang niet vrolijk.
Hij had kennelijk een ochtend
humeur, en begroette ons: „Wel,
en wat hebben de heren te mel
den?"
„Niets," antwoordde Terry be
minnelijk. „Hebt u .ons niet laten
roepen? Ik dacht dat u iets te
melden had."
„De politie," verklaarde Crom
mer plechtig, „heeft op de eerste
dag al gemeld, wat er te melden
viel."
„Schaamt u zich," vermaande
Terry vrijmoedig, „die arme po
litie zo voor gek te zetten! Ik heb
rechercheurs gekend, die bijna
net zo slim waren als ik!"
Maar dat wond de commissaris
op. „Wat hebt u eigenlijk uitge
voerd, deze drie dagen!" infor
meerde hij.
„O," zuchtte Terry, „wat ge
meen! We zijn hier pas ander
halve dag! Eergistermiddag arri
veerden we. Gisteren hebben we
enige onderzoekingen verricht,
en deze dag is nog pas enkele uren
oud."
„En wat hebben die onderzoe
kingen voor uitkomst gebracht?"
negeerde de commissaris deze
correctie.
„O, dat is mijn zaak," repliceer
de Terry.
De commissaris leunde kracht
dadig achterover in zijn bureau
stoel. Ik telde vier spekribbels op
zijn rug.
„Ik vind uw methode héél
vreemd, meneer Van der Lin
den!" betoogde hij. „Héél
vreemd!"
„Dank u," murmelde Terry
nederig.
„Wie heeft er ooit gehoord van
een detective, die 's nachts zo
maar huizen binnendringt, zon
der toestemming van de politie,
of zelfs zonder waarschuwing
aan haar, zodat er-ernstige ver
gissingen hadden kunnen plaats
vinden?"
„U," antwoordde mijn neef.
„U?" herhaalde Crommer. „Wat
valt er hier te U'en? Weet u, wat
u bent, meneer Van der Linden?"
Toen ging Terry op een punt
van het bureau zitten en zei:
„Luistert u es, meneer Crommer.
Ik ben niet gewend, te staan tij
dens een conferentie. En ik ben
niet gewend, rekenschap af te
leggen van conclusies, die nog
niet helemaal klaar zijn. En ik
ben niet gewend, afgesnauwd te
worden. Noteert u deze drie pun
ten."
Mr. Burgheem hief glimlachend
een hand op en vermaande:
„Kalm, heren. Mag ik u verzoe
ken, geen van beiden te vergeten
dat we hier alleen gebaat zijn
met samenwerking?"
De commissaris barstte los in
een stroom onnette woorden, die
duidelijk waarneembaar niet
meer achter zijn lippen wensten
te wonen. „Samenwerking! Met
zo'n kwajongen!De politie sa
menwerken met zo'n privé-vle
„Stop, meneer!" zei ik, mét een
Voor de tweede keer binnen
vijf weken hebben gewapende
mannen, vermoedelijk Castro-
gezinde revolutionairen, een Co
lumbiaans lijntoestel tot een lan
ding op Cuba gedwongen. Het
vliegtuig, een DC-3 van de maat
schappij „Avianca", maakte za
terdag met zestien passagiers en
vier bemanningsleden aan boord
een binnenlandse lijnvlucht, toen
drie onbekende piraten de lei
ding overnamen. Het toestel
landde veilig op het vliegveld
van Santiago in het oosten van
Cuba. Havanna meldde in een
officieel communiqué, dat de in
zittenden niets mankeerden en
dat het vliegtuig zijn vlucht on
middellijk zou kunnen hervat
ten.
Een half uur nadat het toestel
de luchthaven Barranquilla had
verlaten, ontsnapte het aan de
waarneming, van de Colum-
biaanse corttrolestations. Vier
vliegtuigen ondernamen 'n speur-
gezag, waar ik geen steek van
voelde, want niets imponeert me
zo als vloeken. „Wilt u ons be
ledigen?!"
„En als ik dat nou es wou?!"
siste het mannetje. Zijn onderkin
danste hand in hand met zijn
speknek een of ander vrolijk-
heidje.
„Onbeschaafd," oordeelde ik.
Hij werd zwijgend paars, wat
ik voor een topprestatie houd.
Toen de kleur zakte, kuchte hij
een paar malen en vroeg afge
meten: „Welnu, ik zou, als
hoofd van de politie hier ter
plaatse, graag van meneer Van
der Linden willen vernemen, tot
welke wereldschokkende ont
dekkingen hij gekomen is."
„En ik zal, als particulier detec
tive van de heer Henri van Doff
eerst eens op m'n dooie gemak
zwijgend nadenken, vóór ik
spreek," antwoordde Terry krib
big.
Mr. Burgheem nam het woord:
„Kunt u nog iets zeggen? U zult,
als u everi nadenkt, moeten toe
geven, dat het vreemd is, meneer
Crommer buiten uw bevindingen
te houden."
„Er zijn nog geen bevindingen,"
ketste Terry »af. „Ik heb enkele
kleinigheden ontdekt, die me
steeds meer doen twijfelen aan
de schuld van Henri van Doff.
Maar ik acht mezelf niet gerech
tigd, er met iemand, zelfs met
mijn secretaris, over te spreken,
vóórdat ik mijn ideeën aan even
tuele feiten heb getoetst. Dat is
alles, wat ik u heb te zeggen."
(Wordt vervolgd.)
De Verenigde Staten hebben
voor de tweede maal een
bio-satelliet in een ban om
de aarde gebracht met aan boord
tien miljoen dierlijke en plant
aardige organismen. Het zullen
er dertien miljoen moeten zijn
als de 427 kilogram wegende
satelliet over drie dagen naar de
aarde wordt gedirigeerd. Tot de
„bemanning" behoren onder
meer wespen, vliegen, kevers,
bacteriën, bevruchte kikvorseie
ren, peper en bloemzaad. De des
kundigen willen onder meer
onderzoek of toekomstige ruim
tevaarders hun eigen voedsel
zullen kunnen kwekèn.
De satelliet werd omhoog ge
bracht met een Thor-Delta-raket.
De barrière tussen Noord- en
Zuid-Vietnam, aangekondigd
door de Amerikaanse minister
van defensie, McNamara, zal o.a.
bestaan uit kogeltjes, die een on
gevaarlijke ontploffing veroor
zaken, wanneer iemand erop
trapt. De knallenworden door
luisterapparaten opgevangen.
Vliegtuigen zullen de kogeltjes
boven de gedemilitariseerde zone
uitwerpen, zo menen Pentagon-
kringen te weten. Minister Mc
Namara onthulde donderdag op
zijn persconferentie geen bijzon
derheden. Om de infiltratie van
manschappen en materiaal voor
de Vietcong tegen te gaan, zul
len ook alarmdraden, mijnen en
koeiebellen worden gebruikt.
De ambassadeur van .de Ver
enigde Staten in Kairo, Richard
Nolte, is van zijn funktie ont
heven, zo heeft de woordvoerder
van president Johnson gezegd. De
ambassadeur arriveerde in Kairo
vlak voor het uitbreken van de
vijandelijkheden. Hij vertrok
korte tijd later zonder in de ge
legenheid te zijn geweest zijn ge
loofsbrieven aan te bieden, om
dat Egypte de diplomatieke be
trekkingen met Amerika ver
brak.
De woordvoerder verduidelijk
te, dat het ontslag niet moet wor
den uitgelegd als een gebrek aan
hoop aan de kant van de V. S. op
herstel van de betrekkingen met
Egypte.
tocht maar keerden 's avonds
onverrichterzake terug.
Op 6 augustus j.l. dwongen
vijf gewapende mannen een lijn
toestel van de Columbiaanse
maatschappij „Aerocondor" tot
een landing op het vliegveld van
Havanna. Dit vliegtuig had 77
personen aan boord. De kapers
vier Columbianen en een
Ecuadoriaan kregen politiek
asiel.
Militairen zijn erin geslaagd
alle 500 passagiers te redden vah
een trein, die in het midden vah
Radjastan al twee dagen in het
overstromingswater vastzat. De
inzittenden waren doo^ helikop
ters van leeftocht yóbrSien.
In de omgeving van Ghazi-
poer in het oostenvah'~dë "cleël-
staat Oettar Pradesj. heeft de
buiten de oevers getreden Gan
ges opnieuw honderden hecta
ren blank gezet. Honderdduizen
den ménsen hebben hun huizen
moeten verlaten.
Volgens de „Washington Post"
hebben de Amerikanen 'n nieuw
soort landmijn gefabriceerd, die
zal worden gebruikt op wegen
waarover Noord-Vietnam oor-
logsmaterieel vervoert. De bom
zou slechts ontploffen, als er een
bepaald gewicht, b.v. een vracht
auto, over of lang gaat.
Het departement van defensie
in Washington heeft dit bericht
willen ontkennen noch bevesti
gen.
Hoewel het begrip reuzetan-
ker ons tegenwoordig niet
vreemd in de oren klinkt, schij
nen ze nog niet groot genoeg te
zijn. Om de transportkosten van
olie en petroleum omlaag te ha
len zouden tankers van een mil
joen ton gewenst zijn..
Zo'n schip op stapel te zetten
is moeilijk en omslachtig. Daar
om bedacht een Engelse scheeps
werf er iets anders op. Ze wil
een tanker van een miljoen ton
-bouwen door op het vaste land
het schip in secties te vervaar
digen om ze dan naar volle zee
te slepen en daar samen te voe
gen. Zo'n tanker zou 600 meter
lang worden bij een breedte van
85 meter en een diepgang vah
meer dan 40 meter.
De 42-jarige parachutist Jef
frey Morris Coward is zondag bij
Ipswich in Queensland onder dé
ogen van zijn vrouw en twee
kinderen van 2.000 meter hoogte
te pletter gevallen.
Zijn parachutes ontplooiden
zich niet.
Ongeveer 1000 arbeiders bij
twee oliemaatschappijen in Alge
rië hebben het werk neergelegd,
toen besprekingen over onder
meer de vakopleiding waren
vastgelopen.
De twee maatschappijen zijn de
„Compagnie d'Exploitation Pe-
trolière" (C.E.P.) die geheel
Frans en de Compagnie de Re
cherche et d'Exploitation Petró*-
lière aü Sahara (Creps) die voor
56 procent Frans en voor 44 pro
cent eigendom van de Shellgroep
J-is,
Twee treinen hebben zondag
middag vertraging opgelopen
omdat vechtende passagiers het
vertrek onmogelijk maakten. In
Roosendaal gebeurde dat om
kwart over vijf. De trein naar
Vlissingen kon pas vertrekken
nadat N.S.-personeel er enkele
„wederspannige" reizigers uit
hadden verwijderd.
In Roermond kreeg dè trein
van 18.04 richting Zandvoort 17
minuten vertraging ten gevolge
van ee" vechtpartij. Hier kwam
de politie, 5 man sterk, 2 knok
kende ruziemakers uit een trein
halen om hen naar het bureau
te brengen.
Men acht het bij N.S. niet on
mogelijk dat de voetbalwedstrij
den van zondagmiddag hier en
daar de gemoederen iets te veel
hebben verhit.
Premier Vorster van Zuid-
Afrika heeft onthuld dat de Zuid-
afrikaanse geheime politie een
Russische spion heeft gearres
teerd. Hij gaf geen verdere bij
zonderheden. Het is de eerste
arrestatie van een beweerde
Sowjet-spion in de geschiedenis
van Zuid-Afrika.
Vorster zei ook dat Zuidafri-
kaanse politie in Rhodesia aktief
meehelpt in de strijd tegen natio
nalistische guerrillastrijders. Hij
legde er de nadruk op dat dit ge
beurt op verzoek van de Rhodesi
sche regering. Volgens de premier
zijn deze nationalisten op weg
naar hun land van herkomst,
Zuid-Afrika, voor terroristische
aktiviteit.
Vorster verklaarde dat de aktie
IN HOIUND
SM [Bi IIIS
Ruim 5 miljard
gulden, gespaard, bij
de Raiffeisenbank
door meer dan
2 miljoen spaarders.
