^^Provinciaal nicuwó
«De Wesierschelde erfdeel van hei
Zeeuwse Landshap»
rP-n f#
■■I
a J38B5L-—JKi
Ongeëvenaard
Onherstelbaar
verlies
Dow Chemical N.V.
De Draakman
LEZERS DIE SCHRIJVEN
K. L. M. opent
luchtlijn
A'dam-Antwerpen
Realisten
Pagina 2
DE VRIJE ZEEUVI
Vrijdag 8 september 1967
Terneuzen
Axel
Brouwershaven
IJzendijke
s,»
Aanvaring op de Schelde
Sowjet-Unie koopt
buitenlandse
kleding
1
naar
Zws-Vlaanderen
Agenda
Terneuzen
Onderwijzers
staking in de
Ver. Staten
Bondsdag keurt
Westduits
economisch
programma goed
Militaire zuivering
in Zuid-Vietnam
D. Kodde,
oud-burgemeester van
Zoutelande overleden
w
m
V v' '^••4
Op 73-jarige leeftijd is donder
dagmorgen in het Bethesda-zie-
kenhuis te Vlissingen overleden
de heer David Kodde, oud-burge
meester van Zoutelande, oud-lid
van de provinciale staten van
Zeeland en oud-lid van de
Tweede Kamer voor de staat
kundig-gereformeerde partij.
De heer Kodde bezocht in zijn
geboorteplaats Zoutelande de la
gere school en ving zijn loopbaan
aan op de gemeentesecretarie. In
1921 werd hij burgemeester en
secretaris van deze gemeente.
Van 1956 tot september 1963,.
toen hij om gezondheidsredenen
zijn ontslag indiende, had de heer
Kodde zitting in de Tweede
Kamer voor de S. G. P. In die
periode was hij een van de
meest opmerkelijke parlemen
taire figuren, aangezien hij de
kamerzittingen bijwoonde in
Zeeuws kostuum.
V.V.D.-raadslid schrijft
brief naar B. en W.
De fractieleider van de V.V.D.
in de Terneuzense gemeente
raad, de heer A. C. S. van Breda
Vriesman, heeft in verband met
de vele ongevallen bij het ver
voer. van gevaarlijke stoffen de
vólgende brief aan het College
van B. en W. geschreven.
„„Gezien het voorkomen, voor
al in de laatste maanden, van
ernstige camaliteite'n voortvloei
ende uit het wegtransport van
gróte tankauto's geladen met
licht ontvlambare lading of gif
tige vloeibaar gemaakte gassen
zou ik Uw raad in overweging
willen geven om te bevorderen
dat:
1. De maximum snelheid van
genoemde tankauto's binnen de
.gemeentegrens te bepalen op
30 km per uur.
2. Steekproeven te nemen bij de
chauffeurs van genoemde
tankauto's over de tijd die zij
achter het stuur hebben ge
zeten.
3. Een verzoek te richten aan
de verschillende hiervoor in
aanmerking komende indus.-
triële ondernemingen in de
Kanaalzone, om bij sterke
mist of ernstige gladheid der
wegeïv genoemd vervoer tot
het uiterste te beperken.
Harmonie concerteert
Zaterdagmiddag zal bij gun
stig weer in de tuin van het r. k.
bejaardencentrum „De Blide" al
hier een concert worden gegeven
door de „Harmnonie Terneuzen",
welk concert om 4 uur zal aan
vangen.
Onderstaand programma zal
worden uitgevoerd:
1. Colonel Bogey, mars
K. G. Alford
2. Sound of music, R. Rodgers
3. High school cadets, mars
G. S. Sousa
4. Versmade liefde, P. Lincke
5. Hongaarse dansen Brahms
6. Manhattan Beach, mars
G. S. Sousa
Beheer
tentoonstellingsfonds
Hét dagelijks bestuur van de
Z. L. M. heeft de heer F. de Feij-
ter te Axel in de plaats van wij
len de heer I. de Feijter benoemd
tot lid van de commissie van be
heer van het tentoonstellings
fonds..
Explosie op sleepboot
Donderdagvoormiddag heeft
zich aan boord van de sleepboot
„Volharding" voor de havenin
gang te Brouwershaven een ont
ploffing voorgedaan, waardoor
de motor ter waarde van een ton
en de achterkajuit geheel uit
brandden. De kapitein die de
boot tegen de zandplaat had ge
zet om een schoonmaakbeurt te
geven, werd door de ontploffing
zestien meter weggeslingerd.
Zijn vrouw wist hem met de
roeiboot te redden. De brand
weer van Brouwershaven heeft
de brand op het schip, waarin
zich achttien ton olie en een
zevental gasflessen bevonden,
weten te blussen.
Algemene vergadering
IJ.V.C.
In het clublokaal hotel „De
Vier Emmers" hield de IJzen-
dijkse volleybalclub onder goe
de belangstelling haar jaarver
gadering.
In zijn openingswoord herin
nerde de voorzitter, de heer W.
Kruidenier, aan het goede sei
zoen 1966/'67, waarin twee van
de vier teams een kampioen
schap behaalden.
Penningmeester Fr. v. d. Vlies
deelde mede dat de financiële
toestand van de vereniging goed
is. Het boekjaar sloot met een
batig saldo van 520,Dit
gunstige saldo is mede een ge
volg van het organiseren van
een druk bezocht bal.
Een bestuursvoorstel om in het
komend seizoen een jeugdaf
deling op te richten, leeftijd van
12 tot 14 jaar, werd met alge
mene stemmen aanvaard.
Voor de jeugdcommissie stel
den zich beschikbaar de dames
P. v. d. Wynckel en C. de Smet
en de heren E. Wijffels, H. Rut
ten en M. van Waes.
Voor het volgen van 'n scheids-
rechterscursus gaven zich acht
leden op. Mocht het afdelings
bestuur er in slagen de cursus
in IJzendijke te houden, dan za!
dit aantal verdubbeld .worden.
De tourkommissie, bestaande
uit de heren E. Wijffels en M.
van Waes, zal trachten in het
komende seizoen het vervoer van
de vier teams in goede banen te
leiden.
Het bestuur kreeg blanco vol
macht om plannen te ontwikke
len voor het vieren van het 10-
jarig bestaan der club in 1968.
MILJOENSTE
BEZOEKER
IN MADURODAM
Het miniatuurstadje Maduro-
dam in Den Haag heeft donder
dagmiddag zijn miljoenste be
zoeker van dit seizoen bejubeld.
Het was de familie A. de Groot
uit St. Genis in Frankrijk, vlak
bij Genève. Mevrouw De Groot
kreeg een geschenkenbon van
honderd gulden uit handen van
de loco-burgemeester van het
stadje, Ulbe Spaans.
De heer De Groot, ihgenieur
en technisch hoofdassistent bij
de Europese raad voor het nuc
leaire onderzoek (C.E.R.N.) is
een Nederlander. Voor het eerst
bezocht hij, beladen met film
en fototoestellen, Madurodam,
in gezelschap van zijn echtgeno
te en de twee kinderen: de 10-
jarige Ine en de 8-jarige Wim.
Na van de verbazing te zijn be
komen, liet 't viertal uit Frank
rijk zich gewillig meevoeren om
met Ulbe Spaans te midden van
miniatuur-opslagtanks voor olie
te poseren voor de fotografen,
alvorens in het stadje rond te
wandelen.
i
-4:
A
lil
WÊSmmÊmÊ^m^m^^^ÊÊKÊÊ
WÈÊÈÈMÊmIKIMËISI^BBRBBÊ
V ^x -
x S 4 4*
y, W'Viia.t hbE
- iki
Ter hoogte van de Westhaven
van Terneuzen is woensdagnacht
het 5500 ton metende Poolse
schip „Czestochowa" in aanva
ring gekomen met de Duitse
kustvaarder „Hebe" van 399 ton.
De „Hebe" was op weg naar Ter
neuzen en de Pool kwam van zee
en ging naar Antwerpen. De
kustvaarder bevond zich in zin
kende toestand en werd door
sleepboten tegen een zandplaat
gedrukt. De „Czestochowa" is bij
Terneuzen voor anker gegaan. Er
hadden geen persoonlijke onge
lukken plaats.
De „Hebe" is later door de
sleepboot „Holland van de rede
rij Muller op een zandplaat ge
zet om tijdens het laag getij
provisorisch gedicht te worden.
Rond 5 uur trokken de „Hol
land" en de „Zeeland" van eer
der genoemde rederij de coaster
weer vlot en brachten het schip
in de haven van Terneuzen, waar
het via een vóórschutting verder
werd gesleept naar de Terneu
zense Scheepsbouw Maatschappij.
Importorganisateis in de Sow
jet-Unie hebben in de loop van
de internationale modetentoon
stelling, die van 22 augustus tot
en met 5 september in Moskou
is gehouden, met buitenlandse
ondernemingen contracten ge
sloten voor de aankoop van on
geveer 155 miljoen roebel aan
kleding uit Japan, Italië, Neder
land, België, West-Duitsland,
Zweden en Groot-Brittannië. De
Sowjet-Unie heeft daar tegen
over voor ongeveer een miljoen
roebel aan grondstoffen en con-
fectieprodukten verkocht. De
landen die de belangrijkste leve
ringscontracten kregen, zijn Ja
pan, Italië en Nederland.
Onder deze titel hebben de
contactcommissie voor natuur-
en landschapsbescherming te
Amsterdam en de stichting „Het
verzorgde en van tal van foto's
en kaarten voorziene brochure
het licht doen zien teneinde stel
ling te nemen tegen de bedrei
gingen, waaraan de natuurgebie
den in en langs de Westerschelde
door ongebreidelde industrialisa
tie worden blootgesteld. Achter
eenvolgens wordt een beeld ge
geven van de historische ontwik
keling van het Westerscheldege-
bied als estuarium, waarbij het
natuurwetenschappelijk belang
van het typische estuariumland
schap, dat het Verdronken Land
van Saaftinge is, wordt bena
drukt.
Een overzicht wordt gegeven
van de natuurwetenschappelijke
betekenis van de overige natuur
gebieden in en langs de Schelde,
waaruit duidelijk naar voren
komt dat het Land van Saaftinge
en het complex van Hoge Plateri
en Hoge en Lage Springer voor
Hoofdplaat na de voltooiing" van
het deltaplan twee waardevolle
natuurgebieden vormen, nauwe
lijks geëvenaard door andere ge
bieden in Nederland en zelfs in
het buitenland.
Tenslotte wordt 'n opsomming'
gegeven van de bedreigingen
van deze natuurgebieden door
industrialisatie en havenuit
breiding. Daarom wordt de aan
beveling gedaan deze industrie
en havenaanleg te concentreren
in twee gebieden, namelijk van
Vlissingen tot Ellewoutsdijk en
ten oosten van Terneuzen tot
Ossenisse.
De Westerschelde, zo schrijven
jhr. mr. "M. van der Goes van
Waters en mr. T. Lebret in het
inleidend artikel, is als studie
object voor bodemkundigen uit
tal van landen een openlucht
laboratorium van internationale
allure.
In- 't Westerschelde-estuarium
gaan reeds enkele kostbare
natuurterreinen voorgoed ver
loren door de industriële expan
sie. Hiermee gepaard gaat een
proces van verontreiniging van
bodem, water en lucht. Opheffing
van de laatste resten schorren,
slikken en platen betekent een
onherstelbaar cultureel verlies,
nationaal en internationaal.
In de slotbeschouwingen wordt
uitvoerig aandacht geschonken
aan de toekomstige uitbreiding
van het DOW-complex. Zo lezen
wij op blz. 28:
Het bedrijf van DOW (320 hec
tare industrieterrein in de Nieuw
Neuzenpolder) is te klein geble
ken voor de realisering van de
"vérgaande uitbreidingsplannen.
Men wil een westwaartse expan
sie door inpoldering over een af
stand van enkele kilometers
schorren van de Savojaardplaat,
ook wel mosselbanken genoemd.
Daarmee zou een optimale be>
drijfsgrootte van 700 800 ha
worden bereikt. „In deze tijd van
schaalvergroting zou het daarbij
stellig niet blijven." De zee
havennota (1966) dacht aan een
ontwikkeling van het havenge
bied van Terneuzen in oostelijke
richting. Ook de in juni 1967 ver
schenen ontwikkelingsschets van
G. S. van Zeeland gaat uit van
deze mogelijkheid, maar sluit 'n
westwaartse uitbreiding van
Dow Chemical niet uit.
Na te hebben gewezen op de
gevaren voor het recreatiegebied
in de Braakman, komen de
schrijvers tot de conclusie dat 't
de voorkeür zou verdienen de
uitbreiding van Dow Chemical te
doen plaatsvinden ten oosten
van Terneuzen. (Men vermeldt
er evenwel niet bij hoe men zich
dat voorstelt, gezien de plaats
van het reeds bestaande com
plex).
De schorren en het recreatie
gebied zouden dan behouden
blijven. Een belangrijk argument
is ook dat een met het oog op de
windrichting gunstige ligging ten
opzichte van het woongebied van
Terneuzen zou worden bereikt.
Een zuidwaartse ontwikkeling
is eveneens denkbaar, zo lezen
wij verder, maar dat heeft het
nadeel dat het woongebied van
Terneuzen aan de westzijde door
chemische bedrijven zou worden
begrensd.
DE „STILLE
VIJF MINUTEN"
EEN STUKJE
TERNEUZENSE
HISTORIE
Van stilte is rond de „stille vijf
minuten" al lang geen sprake
meer. De huizen en de timmer-
loods aan de overzijde van de
kolk, waarachter de bekende
weg met bomen liep (de bewuste,
„stille vijf minuten", alleen voor
ingewijden een begrip) zijn op
één na verdwenen. Alleen de
sluismeesterswoning staat er nog
en wacht gelaten zijn lot af.
Het „luie diekje", waar men
sen in de zon luierden onder het
lover der bomen; de dieper ge
legen weide, waar in de jaren
'20 Vondels „Joseph in Dothan"
Mogeliik
luchtverlbinding
De K. L. M. gaat met ingang van
19 september a.s. een nieuwe lucht-
verbinding AmsterdamAntwer
pen openen.
Tweemaal per dag zal een vlucht
in beide richtingen worden uitge
voerd met aan 9 passagiers plaats-
biedende Beechcraft „Queen-Air"-
vliegtuigen. die gehuurd worden
van de Belgische maatschappij
„Delta Air Transport",
De vertrektijden uit Amsterdam
zijn om 12.45 uur en 16.45 uur. Van
de Antwerpse luchthaven Deurne
naar Amsterdam zijn de vertrek
tijden resp. 11.15 uur en 15.15 uur.
De viiegtijd bedraagt in beide rich
tingen 55 minuten.
Behalve het te verwachten ver
voer van en naar Antwerpen wordt
ook de mogelijkheid geschapen om
de snel groeiende Industriegebieden,
in zuidwest-Brabant en Zeeuws-
Vlaanderen een goede luchtver-
binding met Schiphol te geven, zo
deelt de K. L. M. mede.
ZATERDAG 9 SEPTEMBER
Terneuzen, Luxor-Theater, 8
uur:' „Caprice".
ZONDAG 10 SEPTEMBER
Terneuzen, Luxor-Theater,
2.30 en 8 uur: „Caprice"; 5 u.:
Frankenstein schiep 'n vrouw.
MAANDAG 11 SEPTEMBER
Terneuzen, Luxor-Theater, 8
uur: „Frankenstein schiep een
vrouw".
DINSDAG 12 SEPTEMBER
Terneuzen, Luxor-Theater, 8
uur: „Frankenstein schiep een
vrouw".
werd opgevoerd tegen de achter
grond van het kruitmagazijn en
de „driehoek" met zijn 24 cm-
kanonnen, het is allemaal ver
dwenen als offer aan de nieuwe
tijd.
De „veste" was reeds lang ver
leden tijd. De schaatsenrijders
vonden er weleer de mooist
denkbare ijsbaan die de natuur
ons kon schenken.
Een wandeling'langs de „lood-
senwacht", voor velen eenmaal
een dagelijks terugkerende ont
spanning, kan men nu alleen nog
maken door halsbrekende toeren
te verrichten over en langs
steenmassa's, rijshout, ijzeren
platen en putten.
Zeer spoedig zal de dijk waar
op meer dan veertig jaar geleden
zoveel wandelaars de voetbalver
richtingen van T.S.C. en daarna
van „Terneuzen" gadesloegen,
door een cutterzuiger worden
doorbroken en zal het Schelde-
water de voorhaven van de
nieuwe binnenvaartsluis instro
men.
Vervolgens komen de water
staatshuizen langs de kolk en de
Westkolkstraat aan de beurt
om te verdwijnen. Dan is ook de
„brug van Ribbens" ten dode op-'
geschreven en wordt de kanaal-
arm langs de Schependijk ge
dempt. Eft dan is Terneuzen Ter
neuzen niet meer
Het was Terneuzen toch al
niet meer. Wie kan nog op een
meter nauwkeurig zeggen waar
de Sasse poort heeft gestaan en
de affuitloods een paar honderd
meter verder?
Het blijven voor de wat ouder
geworden Terneuzenaars wee
moedige herinneringen aan een
dierbaar verleden. Wij zullen en
wij willen van de „dynamische
ontwikkeling van de kanaalzone"
geen kwaad woord zeggen, al zal
nog moeten blijken of die grote
sluizen een zegen of een vloek
voor Terneuzen worden. Stil
stand is achteruitgang en wij
moeten nu eenmaal vóóruit. Het
was dus allemaal nodig, wij
geven het grif toe.
Maar de „veste" en het „luie
diekje", de loodsenwacht en de
Sasse poort, de „stille vuuf minu
ten" en de brug van Ribbens zijn
voor talloos velen begrippen die
onafscheidelijk aan Terneuzen
verbonden blijven. Voor de ver
eniging „Oud-Terneuzen" ligt
hier nog een rijk terrein braak,
dat voor de opgroeiende Terneu
zenaars om ontginning vraagt.
EEN IN TERNEUZEN
GEBOREN - EN - GETOGENE
8B—m
Bijzonder transport te water
Gistermiddag passeerde aan de
Middensluis te Terneuzen een in
het ooglopend transport te water.
Op een lichter werd n.l. 'n tank-
sigment voor een oliekraakinstal
latie te Gent vervoerd.
Daar vijf van deze sigmenten
pas énri complete kraakinstalla
tie vormen, zal men in de komen-
dagen nog meerdere van deze
transporten kunnen waarnemen.
Eén zo'n tank weegt 84 ton.
Wij zijn realist genoeg, zo be-
'sluiten de schrijvers, om te besef
fen dat het Zeeuwse natuurbezit
niet integraal kan worden ge
handhaafd. Maar dat mag niet
leiden tot een verarming over de
gehele lijn: tot een ongebreidelde
mdustriële ontwikkeling langs de
Schelde buiten de oeverstrook
bij Vlissingen-Oost en die tussen
Ternepzen en Ossenisse. „Duide
lijk moet worden uitgesproken
dat de platen en schorren ten
westen van Terneuzen èn het
verdronken land van Saeftinge
onaantastbaar zijn."
De brochure is een met vaart,
-net liefde en met deskundige
hand geschreven boekwerkje ge
worden, een vurig pleidooi voor
het behoud van de Westerschelde
als erfdeel van 't Zeeuwse land
schap. Wij zijn het niet met alle
conclusies eens, maar dat doet
bepaald aan' de waarde en de
rijke inhoud van het boekje niets
af. Over tal van onderdelen zal
zeker het laatste woord niet ge
sproken zijn en wij kunnen al
leen maar hopen dat het in vele
handen zal komen en dat het
allen, wie de toekomst van
Zeeland en vooral van Zeeuws-
Vlaanderen ter harte gaat, tot
ernstig nadenken zal stemmen.
Dodelijk ongeluk
Op de Antwerpse straatweg
ter hoogte van de Zuidgeest
heeft zich donderdagavond een
frontale botsing voorgedaan tus
sen een Duitse personenauto en
een truck met oplegger. De be
stuurder van de personenauto,
de 52-jarige heer A. Kapper uit
Ludwigshaven am Rhein, direc
teur van de Beierse aniline en
soda-fabrieken, werd hierbij
zwaar gewond en overleed an
derhalf uur later in een zieken
huis in Bergen op Zoom. Hij was
op weg naar Antwerpen. Zijn
auto werd totaal vernield.
In diverse delen van de Verenig
de Staten zijn of willen de onder
wijzers gaan staken. Zij eisen een
flinke salarisverhoging en in en
kele staten ook verbetering van de
secundaire arbeidsvoorwaarden en
het recht om te staken.
In de staat Michigan, waar de
scholen woensdag hadden moeten
beginnen, is nog geen school open.
Alleen al in Detroit gaan 300.000
kinderen niet naar school als ge
volg van de staking.
In New York hebben 45.000
onderwijzers gedreigd ontslag te
zullen nemen, als er vóór maandag
geen akkoord is gesloten. Komt het
akkoord er niet, dan zullen er voor
ruim 1 miljoen kinderen geen leer
krachten meer zijn.
In St. Louis (Missouri) waar de
scholen al acht dagen geleden zijn
begonnen, staken 600 van de 800
onderwijzers. Ook in Kentucky en
Florida zijn vele scholen nog steeds
gesloten.
Na een levendig debat van
twaalf uur heeft de Westduitse
bondsdag woensdagavond in be
ginsel ingestemd met de voor
stellen die-de regering-Kiesinger
heeft gedaan om de financiën te
saneren en de economie weer op
gang te brengen. Het regerings
programma wordt vandaag in
tweede en derde lezing behan
deld, zodat de richtlijnen van het
economisch beleid aan het eind
van de week door de volksver
tegenwoordiging zullen zijn
goedgekeurd.
Om zich te verzekeren van de
goedkeuring door het parlement
heeft de regering het parlement
niet meer dan een kaderprogram
ma voorgelegd. Over impopulaire
maatregelen, zoals verhoging van
de belastingen en verlaging van
de sociale uitkeringen, zal pas in
oktober worden gestemd. De re
gering heeft zich dus de moge
lijkheid voorbehouden haar
maatregelen te verzachten inge
val het economisch herstel snel
ler verloopt dan men had voor
zien.
De Zuidvietnamese minister
van defensie, generaal Cao Van
Vien, heeft een order onder
tekend waarbij 38 officieren wor
den ontslagen als onderdeel van
een zuiveringsactie in de strijd
krachten, zo zeiden officiële
kringen in Saigon donderdag.
Het staatshoofd, Ngoejen Van
Thieu, heeft verklaard dat wel
licht in totaal 50 officieren in
de rang van luitenant tot gene
raal naar huis zullen' worden
gestuurd wegens corruptie i of
onbekwaamheid
Welingelichte kringen menen
dat de militaire leiders ook po
litiek onbetrouwbare elementen
uit het leger zullen verwijderen,
met name degenen die steun heb
ben verleend aan prominente
generaals die nu min of meer
in ballingschap leven.
