Vietnamdebat begonnen
Kansen nieuwe C. A. 0. kustvaart
vrijwel verkeken
CONFLICT SPITST
ZICH TOE
Zeventien miljoen
kilogram kaas
te veel
Zaterdag 26 augustus 1967
Uts V K i j E ZEEUW
Pagina 3,
Egyptenaren
in El Arisj
veroordeeld
Rol van
communistisch
China
Ongerustheid
neemt toe
Bombardementen
staken
Fouten in regiems
Beroep op
Amerika doen
Uitzichtloze zaak
Niets nalaten
Gevechten
tussen voor-
en tegenstanders
van Soekarno
Breken
Redding van de
kustvaart
Noodsituatie
Om de tafel
Gehele dag
geconfereerd
Strop van 45 a 60 miljoen gulden
bedreigd de melkveehouderij
Gereed om
opgeslagen
te worden
Paspoort Stokely
Carmichael
ongeldig
Een Israëlische krijgsraad heeft
vier jonge Egyptenaren, van 18
tot 23 jaar, ieder tot twee jaar
gevangenisstraf veroordeeld we
gens deelneming aan de organi
satie van een stakingsactie, ge
richt tegen de bezettingsautori
teiten. De beschuldigden hadden
versperringen opgericht bij de in
gang van Al Arisj en spijkers op
de weg gestrooid.
KAPPERSBEDRIJFMUSEUM
OPENGESTELD TE VLISSINGEN
In Vlissingen is een kappersbe-
drijfsmuseum opengesteld, waar
als bijzondere curiositeit schil
derijen zijn tentoongesteld die
geheel uit haar zijn vervaardigd
De heer A. E. Goormachtig, die
jarenlang als kapper in Vlissin
gen werkte heeft deze wonder
lijke schilderijen met engelenge
duld samengesteld. Duizenden
kleine haardjes van allerlei kleu
ren vormen hier het stadhuis van
Middelburg. De heer Goormach
tig gebruikt voor zijn schilderijen
haar van zijn klanten.
(Vervolg van pag. 1.)
Minister Luns wees voorts op
de grote rol van communistisch
China in het conflict en sprak de
wens uit dat de huidige ontwik
keling in China zijn weerslag in
Vietnam zal vinden, hopelijk in
gunstige zin.
Minister Luns gaf de kamer
de verzekering dat ook de rege
ring met diepe zorg is vervuld
over de situatie in Vietnam. Hij
wees hierbij op het grote men
selijke leed en op de belasting
die uit dit conflict voortvloeit
voor geheel de wereld en spe
ciaal voor de verhouding tussen
de grote mogendheden.
Minister Luns wees er met na
druk op dat de Amerikaanse
luchtaanvallen naar het oordeel
van de regering beperkt dienen
te blijven tot militaire doelein
den.
Sprekende over de bombarde
menten op de woonwijken in
Noord-Vietnam zei de heer Luns
te hopen, dat er in deze gevallen
sprake is van zeer betreurens
waardige vergissingen van Ame
rikaanse piloten. De regering
heeft de grootste bedenkingen
tegen het bombarderen van de
centra.
Nadat minister Luns zijn toe
spraak had beëindigd werd de
beraadslaging geschorst tot 13.15
De Pac. Soc. afgevaardigde A.
G. van der Spek, die de spre
kerslijst van de zijde der kamer
opende, merkte op dat onder ons
volk de ongerustheid over de
oorlog in Vietnam toeneemt. „De
Ver. Staten zijn hier bezig de
sociale vooruitgang van 'n dood
arme bevolking te bestrijden".
In plaats van Noordvietnamese
agressie is hier, volgens deze af
gevaardigde, sprake van Ameri
kaanse agressie. Een burgeroor
log is uitgegroeid tot een oorlog
tussen de Ver. Staten en de viet-
cong, of liever, dit is een Ame
rikaanse oorlog.
Wat doet de minister met de
rapporten van de internationale
controlecommissie waaruit blijkt
dat de Amerikanen woonwijken
bombarderen?
De heer Van der Spek betitel
de het bombarderen van civiele
doelen als „een vernietigend op
treden". Hij kritiseerde het ge
bruik van chemische middelen,
gifgassen, de vernietiging van
rijstoogsten en de toenemende
escalatie van Amerikaanse zijde.
Wat gaat de regering doen als
de Amerikanen door het leggen
van mijnen in de haven van Hai
phong de escalatie uitbreiden,
Noord-Vietnam binnenvallen of
zelfs de aanval op China ope
nen?, zo wilde de PSP'er weten.
Tegenover de tientallen vre
desoffensieven door de Ameri
kanen ondernomen stelde hij een
lijst van 38 vredespogingen van
Noordvietnamese zijde, die alle
door de Ver. Staten en Zuid-
Vietnam zijn verworpen. Hij
wees erop dat alle vredesinitia
tieven van de secretaris-gene
raal, met één enkele uitzonde
ring, van de hand zijn gewezen.
De K.V.P.-afgevaardtgde dl.
W. J. Schuijt liet een heel ander
geluid horen. „In de gegeven si
tuatie zouden wij een wegtrek
ken zonder meer van de Ameri
kaanse troepen heilloos achten,
heilloos voor Vietnam en voor
zuidoost-Azië in het algemeen,
heilloos ook voor de Verenigde
Staten en voor Europa", zo sprak
hij.
Naar zijn mening moet er een
politieke, niet een militaire op
lossing gevonden worden voor
het vraagstuk-Vietnam, die de
ontwikkeling in zelfstandigheid
garandeert en bevorderliik is
voor de stabiliteit in zuidoost-
Azië. De akkoorden van Genève
van 1954 dienen voor een der
gelijke oplossing de grondslag te
zijn. Wij zijn evenwel veront
rust over de toenemende mate
van gevaar voor de wereldvrede
en wen menen dan ook dat wij
de mogelijkheid hebben de moge
lijkheid te vergroten om tot vre
desonderhandelingen te komen,
n.l. door de bombardementen op
Noord-Vietnam opnieuw te sta
ken zonder voorafgaande voor
waarden te stellen.
Bij de voortzetting van het
debat diende de heer Schuijt een
motie in, die mede was onder
tekend door de A.R.-afgevaar
digde Boertien, de C.H.-woord-
voerder Bos, de liberale Berk
houwer en het K.V.P.-kamerlid
Kleisterlee.
Dr. C. Boertien (A.R.P.) sprak
de wens uit dat de Verenigde
Staten een eenzijdige daad tot
verzoening zullen stellen, ten
einde de weg naar onderhande
lingen nü te openen. Is de Ame
rikaanse inspanning nog wel in
overeenstemming te brengen met
de doelstellingen? Deze antii
revolutionaire afgevaardigde
merkte op dat aan de regiems
zowel in Noord- als Zuid-Viet-
nam fouten kleven. Ook het be-
wind-Ky doet geen enkele stap
om tot de ander te komen.
De Christelijk-Historische mr.
C. A. Bos wilde een beroep op
de Amerikaanse regering gedaan
zien om zonder voorwaarden de
bombardementen op Noord-Viet
nam stop te zetten. „Dit is wel
licht de laatste kans, die niet on
benut zal mogen blijven".
De eerste en belangrijkste stap
op weg naar de vrede is deësca-
latie. Hij vroeg zich af of de toe
nemende infiltraties vanuit
Noord-Vietnam niet het gevolg
zijn van de uitbreiding der Ame
rikaanse escalatie.
De afgevaardigde drs E. C.
Visser (D '66) noemde de motie-
Schuijt voor zijn fractie moeilijk
aanvaardbaar, juist omdat in de
tekst van deze motie het beëin
digen van de bombardementen
wordt gevraagd maar het „zon
der voorwaarden" daaraan niet
wordt verbonden. Dat nu, aldus
drs Visser, is van wezenlijke be
tekenis en dat is het punt waar
het om gaat. Hij kondigde aan,
dat mede namens zijn fractie,
terzake een nieuwe motie zou
worden ingediend.
„De kamer bekent zich van
haar eigen verantwoordelijkheid
bewust te zijn en niets na te la
ten dat tot een verzachting van
het conflict-Vietnam kan leiden",
aldus de afgevaardigde. Dit kan
z.i. het best gebeuren door een
beroep op Amerika te doen de
bombardementen op Noord-Viet
nam te staken. „Al is dit beroep
eenzijdig, het moet niettemin
worden gedaan om een .uiterste
poging te doen de escalatie te
stoppen", zo zei de heer Visser.
Hij deed een beroen op de ka
merleden de Vietnam-zaak niet
te zien als een partij-politieke
zaak, maar als een zaak van
ieder kamerlid afzonderlijk."
Het socialistische kamerlid G.
N. M. Ruijgers maakte gewag
van het feit, dat grote groepen
in ons volk verontrust ziin om
dat zij de kwestie-Vietnam inde
eerste plaats ervaren als de tra
gedie van een volk. De oorlog
in Vietnam is een uitzichtloze
zaak geworden. Er is een impas
se ontstaan die niet is voorzien,
noch gewild. Van de oorspron
kelijke Amerikaanse steun aan
de regering in Saigon is het een
oorlog geworden, die praktisch
geheel door de Verenigde Staten
wordt gevoerd. Doordat men van
de ene in de andere escalatie
glijdt is de zaak vastgelopen.
Aan de oorlog in Vietnam moet
een einde komen. Het zijn de
zorg om het lot van een volk en
de zorg om de zaak van ontspan
ning en vrede in de wereld die
tot deze overtuiging leiden. De
vrede hangt echter niet alleen
af van de houding van de Ver
enigde Staten, maar ook van
Moskou, Peking, Hanoi en Sai
gon. Het uiterste zal evenwel
moeten geprobeerd en de Ver.
Staten zijn in een positie om op
twee punten een initiatief te ne
men:
a. terugschakeling op de defen
sieve strategie;
b. onvoorwaardelijke stopzetting
van de bombardementen op
Noord-Vietnam, zonder tegen
prestaties.
De heer Ruijgers zei dat de
overgrote, meerderheid van de
P.v.d.A.-fractie er zo over denkt.
Alleen de heer Goedhart neemt
een ander standpunt in.
De heer Ruijgers diende een
motie in die in grote lijnen over
eenkomt met de eerder inge
diende motie-Schuijt. In de mo
tie van de socialistische afge
vaardigde wordt echter op een
beëindiging van de bombarde
menten op Noord-Vietnam zon
der voorwaarden aangedrongen.
In deze nieuwe motie wordt ook
aangedrongen op onderhandelin
gen, zodra de bombardementen
zijn beëindigd, welke voorwaar
de in de motie-Schuijt evenmin
is opgenomen.
De V.V.D.-afgevaardigde mr.
C. Berkhouwer ging uit van de
betrekkelijkheid van dit debat.
Het heeft niet een concrete be
slissing tot inzet die aan de re
gering en/of de kamer staat. Er
is naar zijn smaak zeer veel een
zijdige voorlichting, gegrond op
emotionaliteit.
Wij achten het geboden van
Nederlandse kant niets na te la
ten om waar mogelijk positieve
bijdragen te leveren ten aanzien
van Vietnam.
Hij vroeg zich voorts af of dat
bondgenootschap ons ook plich
ten oplegt naast de rechten die
wij er aan menen te kunnen ont
lenen.
„De V.V.D.-fractie doet de keu
ze die erop neerkomt dat de
Amerikaanse wereldmacht er op
uit is enigerlei ordelijke wereld
samenleving te bewerkstelligen.
De middelen daartoe zijn, als
elk menselijk werk, niet altijd
feilloos. Dit doet aan onze keu
ze evenwel niet af", aldus de
heer Berkhouwer.
Vorige week hebben zich in
Malang op Oost-Java gevechten
voorgedaan tussen voor- en
tegenstanders van Soekarno. Bij
een aanval door leden van de na
tionalistische partij, waaraan ge
wapende politiemannen mee
deden, op een huis waar anti-
Soekarnogezinde studenten wo
nen, vielen schoten en werden
vier studenten ernstig gewond.
Vier aanvallers, onder wie drie
politiemannen, zijn gearresteerd.
DRUKTE BIJ
VIETNAMDEBAT
Vrijdag, al vroeg in de och
tend hadden zich op het Haag
se Binnenhof zich op 't Haag-
verzameld voor het Vietnam
debat in de Tweede Kamer.
De Haagse politie had maat
regelen getroffen om de di
verse aktiviteiten van Viet-
nam-protestcomité's in goede
banen te leiden. Zo had de ak-
tiegroep-Vietnam vergunning
om gedurende 't gehele debat
achter dranghekken op het
Binnenhof met 50 personen
plaats te nemen. De groep ver
spreidde een pamflet, gericht
aan alle moeders in Neder
land, waarin stopzetting van
de bombardementen op Nrd-
Vietnam wordt geëist.
Om ongeveer half elf aan
vaardde Kamervoorzitter mr.
F. J. F. M. Van Thiel een pe
titie van het comité-Vietnam
uit handen van de heer Piet
Nak. In een grote kartonnen
doos waren ruim 60.000 hand
tekeningen verpakt.
Vervolgens maakte de ak-
tiegroep „Eén op tien" zijn op
wachting bij de heer Van
Thiel. Aangeboden werd een
petitie, die vergezeld ging van
een foto van een weiland met
1065 witte houten kruisen in
Beetsterzwaag, als illustratie
van „de gruwelijke werkelijk
heid in Vietnam". Op de ak
ker is voor elke tien doden in
de oorlog in Vietnam gedu
rende de afgelopen vier weken
een houten kruis geplaatst.
Namens de groep verzocht
de heer A. Pebesma aan voor
zitter Van Thiel de foto een
plaats in het gebouw van de
Tweede Kamer te geven.
Tegenover het gebouw van
de Tweede Kamer heeft zich
een groep betogers opgesteld
met spandoeken. Enkele op
schriften; „Hun lot in uw
hand", „Vietnam brandt",
„2.500.000 slachtoffers van de
Amerikaanse democratie",
„Wie zwijgt, is medeplichtig",
„Geen bombarde- maar medi
camenten".
Naar de opvatting van de heer
M. Bakker (C.P.N.) dient de Ne
derlandse regering radikaal te
breken met de Amerikaanse
Vietnam-politiek. Hij conclu
deerde, dat de mislukking van
deze politiek „onomstotelijk"
vaststaat, want „men kan geen
volk onderdrukken, dat de vrij
heid wenst".
Kritiek uitte de heer Bakker
op de gevolgen van de Ameri
kaanse politiek, de bombarde
menten, in welk verband hij het
woord „abattoir-politiek" ge
bruikte. Deze woordvoerder wees
er op, dat in Amerika bepaalde
krachten aansturen op een oor
log met China.
De vergadering van de kamer
werd daarop geschorst.
De raad van bestuur voor de zee
vaart heeft de vakbonden vrijdag
meegedeeld dat het ultimatieve
voorstel van de werknemers in de
kustvaart van 10 mei j.l. betreffen
de een hervatting van de onder
handelingen over de kustvaart
C. A. O. niet kan worden aanvaard.
De raad van bestuur liet de vak
organisaties verder weten dat de
voorzitters van de twee reder
organisaties in de kustvaart bereid
zijn tot een gesprek, waarin het
werkgeversstandpunt, zoals dat in
de brief van vrijdag is vervat, kan
worden toegelicht.
De brief van de raad van bestuur
was een reactie op een brief van
de werknemersorganisaties in de
kustvaart waarin deze de raad had
den gevraagd om op basis van „ern
stige overwegingen" van het ulti
matieve voorstel van 10 mei, het
vastgelopen overleg over de kust
vaart c.a.o. te hervatten. Naar aan
leiding van dit verzoek hebben de
kustvaartreders de raad nogmaals
uitvoerig voorgelicht over de drei
gende liquidatie van de gehele
branche, indien niet op korte ter
mijn maatregelen kunnen worden
genomen ter verhoging van de ren
tabiliteit. De reders handhaven de
door hen noodzakelijk geachte
maatregelen, die volgens hen de
redding van de kustvaartbranche
kunnen betekenen.
De kustvaartreders blijven van
oordeel dat de c.a.o.-bemannings-
schaal moet worden afgeschaft.
Voorts blijven de reders aandrin
gen op een verdere aanpassing van
de wettelijke bemanningsvoor
schriften en van de zeevaartdiplo
ma-wetgeving. Een schaalvergro
ting der kustvaartschepen wordt
eveneens noodzakelijk geacht voor
een groter nuttig laadvermogen, dat
zal kunnen leiden tot een verbete
ring van de rentabiliteit. De reders
stellen het op prijs over deze za
ken op korte termijn gezamenlijk
met de overheid en de vakorgani
saties overleg te plegen.
De brief van de raad van bestuur
voor de zeevaart kwam tot stand
op basis van een brief die de bond
van werkgevers in de kustvaart de
raad toezond. De bond van werk
gevers stelde hierin duidelijk dat
het ultimatieve tegenvoorstel van
de werknemers, dat de bond werd
aangeboden met dg woorden „U
kunt dit slikken of stikken", on
mogelijk kan worden aanvaard. De
bond van werkgevers wees er in
een brief op dat in de kustvaart
on het cenblik een noodsituatie
heerst. Volgens de werkgevers
wordt deze situatie onderstreeDt
door het onlangs verschenen ac
countantsrapport inzake de renta
biliteit van de kustvaart in 1965.
De bond besluit de brief aan de
raad van bestuur met de opmer
king dat de thans ingetreden ver
houding tot de vakorganisaties ale
grootst mogelijke zelfbeheersing
eist. „Wij kunnen niet nalaten
uiting te geven aan onze gevoelens
van diepe teleurstelling over het
volstrekte gebrek aan begrip, waar
mee de besturen van de vakbonden
voorbijgaan aan de noden van onze
bedrijfstaak. Wij achten het in hoge
mate laakbaar onder de huidige
omstandigheden te dreigen met
staking en boycot.
In kringen van werknemersorga
nisaties was vrijdagmorgen nog
geen officiële reactie te verkrijgen
op de brief van de raad van be
stuur voor de zeevaart. „De situa
tie die door de brief van de werk
gevers is ontstaan, maakt de zaak
dermate ernstig dat een welover
wogen reactie noodzakelijk is", al
dus een woordvoerder van de fede
ratie. Onmiddellijk nadat de brief
van de raad van bestuur was bin
nengekomen zijn vertegenwoor
digers van de werknemersorgan1-
satie om de tafel gaan zitten om
de nieuwe situatie te bespreken.
Met het afwijzen door de reders
van het ultimatieve tegenvoorstel
van de werknemers, gedaan in een
brief van 10 mei en herhaald in een
brief van 16 augustus, lijken de
kansen dat beide partijen toch nog
overeenstemming over een nieuwe
c.a.o. bereiken vrijwel verkeken.
Vertegenwoordigers van werk
nemersorganisaties in de zeevaart
hebben vrijdag in Rotterdam de
hele dag overleg gepleegd over de
brief van de raad van bestuur voor
de zeevaart.
Volgens een woordvoerder van
de werknemersorganisaties is vrij
dag bij de bespreking van de brief
een aantal vragen gerezen. In ver
band hiermee hebben de werk
nemersorganisaties besloten om
alvorens een definitieve beleidslijn
op te stellen gebruik te maken
van het aanbod van de kustvaart
reders om een nadere toelichting
op hun brief te verstrekken. Het
is nog niet bekend wanneer de
werknemers en werkgevers de be
sprekingen zullen voortzetten.
Nederland heeft zeventien mil
joen kilo kaas te veel en dat over
schot dreigt voor het einde van het
lopende melkprijsjaar, voor april
1968 dus, nog met vijftien miljoen
kilo vergroot te worden. Dat meldt
het officieel orgaan van de Kon.
Nederlandse Zuivelbond F. N. Z.
De zeventien miljoen kilo liggen
nu al klaar om straks na inleve
ring in de pakhuizen van het voed-
selvoorzienings in- en verkoop
bureau V. I. B, te worden opgesla
gen.
Het is niet onreëel er rekening
mee te houden dat de melkproduk-
tie blijft op het hoge niveau dat ze
ten opzichte van vorig jaar heeft
bereikt, terwijl er geen aanleiding
is te verwachten dat er plotseling
extra hoeveelheden melk tot con-
sumptiemelk, gecondenseerde melk
of melkpoeder zullen worden ver
werkt. Vandaar de vrees van het
blad dat die vijftien miljoen kilo
kaas ook nog ingeleverd zullen
worden. Latere afzet door het V. I.
B. van zo'n dertig miljoen kilo in
geleverde kaas kan, volgens de
schatting van het zuivelblad, voor
de melkveehouderij een strop van
45 a 60 miljoen gulden gaan be
tekenen.
Met een verlies van 1,50 5
ƒ2,per kg moet toch wel ten
minste rekening worden gehou
den. Volgens de voor dit jaar vast
gestelde regelingen komen de hier
mee gemoeide gelden ten laste van
het zuivelfonds, hetgeen betekent
dat de verliezen door de melkvee
houderij in zijn totaliteit gedragen
moeten worden.
Het F. N. Z.-blad vraagt zich af
of het niet mogelijk is, die in het'
komende half jaar te verwachten
extra-kaasproduktie toch nog te
verminderen of geheel teniet te
doen. Zou de produktie tussen half
september en het eind van het
melkprijsjaar beperkt blijven tot de
hoeveelheid die ook vorig jaar in
die periode werd geproduceerd,
dan zou ongeveer tien miljoen kg
kaas minder bij het V. I. B. terecht
komen.
De paspoorten van Stokely Car
michael en zijn voornaamste mede
werker George Washington Ware,
die in de Verenigde Staten propa
ganda maken voor „zwart aan de
macht" zijn ongeldig verklaard om
dat zij onlangs op Cuba hebben
deelgenomen aan de Latijns-Ame
rikaanse solidariteitsconf erenti e.
Dit is meegedeeld door het „State
Department".
Het is de Amerikanen verboden
zonder bijzondere toestemming be
zoeken te brengen aan Cuba, China,
Albanië, Noord-Korea en Noord-
Vietnam.
Ware was dinsdag in Tennesse
gearresteerd, maar Carmichael is
niet in de Verenigde Staten. Hij
zou op weg zijn naar Noord-Viet
nam.
Ware weigerde zijn paspoort te
overhandigen aan een functionaris
van het „State Department" omdat
hij er „niet zeker van is dat het
ministerie daadwerkelijk gerechtigd
is de bewegingsvrijheid van Ame
rikaanse burgers te beperken".
RINGRIJDERSFESTIJN
TE MIDDELBURG
Donderdag is in Middelburg weer
het grote ringrijdersfestijn ge
houden, een volksvermaak met
een traditie van meer dan 200
jaar, waarvoor nog steeds grote
belangstelling bestaat. Er waren
ditmaal 108 deelnemers die als
hoofdinzet om een door koningin i
Juliana beschikbaar gestelde
beker streden. Op de foto een
van de rijders in actie.
