Kunnen dieren elkaar verslaan?
De brand bij Konman
in Europoort
N.V.
BREDA
beugelbier
C
MIMIEK, GEBARENTAAL EN GEUREN
MIDDELEN TOT UITDRUKKING
'Tl^ansclieftó
Voorlopige oogstraming
Faglna 4
DE VRÏTE ZEEUW
Afgebakende
grenzen
Andere dieren
^ansche^a
boord of manchet
weer schoon
en net
De bijen
kwispelen
Buthaandamp
ontvlamd
Diepgaand
onderzoek
Schade
één a anderhalf
miljoen gulden
Nederlandse
kustvaarder in
moeilijkheden
Olievlek voor
Engelse zuidkust
Donderdag 10 augustus 19J37
De dieren kunnen niet praten,
althans niet in de zin die wij
aan praten toekennen. Wanneer
een hond blaft, dan doet hij
geen bepaalde mededeling in 'n
soort hondentaal, neen, het blaf
fen is een volkomen willekeuri
ge uiting.
Hoe hebben dieren dan con
tact met elkaar en hoe maken
zij elkaar iets duidelijk? Men
kan dit het best zelf zien in zijn
naaste omgeving. Op de zelfde
manier waarop uw hond u tracht
een en ander duidelijk te maken,
zo converseert hij ook met zijn
soortgenoten.
Zie maar eens hoe hij zacht
piepend bij de deur staat en
verwachtingsvol naar u opkijkt,
want hij wil er uit. Wij zien met
een enkele oogopslag of onze
hond blij, boos, verdrietig, ver
wachtingsvol, bang en wat al
niet meer is. Hij beschikt over
mimiek en gebarentaal, waarbij
hij ter onderstreping soms blaft,
hetzij van blijdschap, angst of
spanning.
Wanneer wij als mens op die
manier onze hond als het ware
kunnen verstaa.n, dan is het be
grijpelijk, dat zijn soortgenoten
dit ook kunnen, zelfs nog veel
beter.
Misschien hebt U zich wel eens
afgevraagd, waarom uw hond
liefst op de hoek van een straat
en bij een aantal bomen of pa
len zijn visitekaartje (deponeert.
Hij zet hiermee zijn „vlaggen"
uit. Dat wil zeggen: hij paalt
hiermee zijn terrein af. Dit is
een overblijfsel uit de natuur,
waar het dier op die manier zijn
jachtterrein aangaf. Nu betekent
het: dit terrein is van mij en ik
wil andere honden dit duidelijk
maken.
Door zijn scherpe reukzin kan
een hond door het snuffelen da
delijk constateren of een terrein
al bezet is en door wie. Nu kan
het voorkomen, dat ook een an
dere hond meent recht op dat
terrein te hebben en hij plaatst
er zijn „geurvlag" overheen. An
dere honden, die hun concurren
ten vrezen, doen dit niet.
dan uiten, wanneer zij geen mi
miek kunnen maken. De bij is
hiervan een mooi voorbeeld.
Onderzoekingen van Von Frisch
hebben ons hierover veel ge
leerd.
Hij heeft ontdekt, dat wan
neer een bij een rijke voedsel
bron heeft ontdekt, zii naar de
korf terugkeert en daar haar
vondst precies omschreven mee
deelt. Hoe zij dat doet? Wel door
middel van een dans en door
geur. Al dansend beschrijft de
bij bepaalde figuren en daar
mede drukt zij uit waar de bron
zich bevindt.
Ligt de bron binnen 50 meter
van de korf, dan maakt zij een
rondedans. Is de afstand meer
dan 100 meter, dan beschrijft ze
een dans in de vorm van een
acht, waarbij het achterlijf heen
en weer kwispelt. De lengterich
ting van de achtvorm geeft de
richting aan waarin de voedsel
bron moet worden gezocht, het
aantal kwispelingen met de staart
de afstand tot op honderd metèr
nauwkeurig. Op een afstand van
100 meter kwispelt zij met een
snelheid van 40 slagen per mi
nuut, op 2000 meter met 32 maal
en op 3000 meter met slechts
achtmaal. Bovendien scheidt zij
een geur af, waardoor de andere
bijen weten of het honing of
stuifmeel is en van welke bloem
of meeldraden. Is de mededeling
gedaan, dan vliegen alle bijen
zonder mankeren naar de juiste
plaats.
Dit is slechts een voorbeeld
hoe 't bij de bijen toegaat, maar
ieder begrijpt, dat de „conversa
tie" zich nog verder uitstrekt.
Bij vissen treffen we ook een
soort gebarentaal aan. Wanneer
zij zich bedreigt voelen, nemen
zij een afweerhouding aan. Een
en ander kunnen wij soms zien
in ons aquarium. Het duidelijkst
blijkt hoe vissen elkaar vgrstaan,
wanneer we een gehele parings
ceremonie kunnen volgen. Het
is als het ware een spel van
vraag en antwoord in gebaren
taal, die aan duidelijkheid niets
te wensen overlaat.
Besluip eens een aantal vogels
in uw tuin. De vogel die uw
nadering bemerkte, tjilpt en
vliegt weg. Klank en tjilp en
houding van wegvliegen zijn
voor de andere duidelijke taal
Er is gevaar en zonder zich er
verder van te overtuigen, vluch
ten ze blindelings in de zelfde
richting als nummer één.
Eindelijk kunnen ook kragen en
manchetten er weer dagelijks als
nieuw uitzien. Manschetta reinigt
vliegensvlug. Hagelwiten zon
der slijtage. Ook op zaken- of va
kantiereis gemakkelijk.
Men zal zich ongetwijfeld af
vragen hoe andere dieren zich
COÖP. VRUCHTENVEILING
„ZEEUWSCH-VLAANDEREN"
TERNEUZEN
Veiling van 9 augustus
GROENTEN:
Per 100 stuks: Sla II 18
ƒ30.
Per stuk: Bloemkool A II 55—
101 ct, B 60 ct, B II 32 ct, afw.
1552 ct; Gr. komkommers A
38 ct, B 30—31 ct, B II 15—16 ct,
CII 15—16 ct.
Per bos: Selderij I 1417 ct;
Peterselie II 24 ct; Peen II 35
45 ct; Kroten 15 ct; Radijs II 5 ct.
Per kg: Andijvie I 618 ct, II
1019 ct; Stoksnijbonen II 35
48 ct; Princ. bonen I 3048 ct,
II 3039 ct; Rode kool 815 ct;
Spitskool II 2634 ct; Sav. kool
II 27—41 ct; Prei II 54—67 ct;
Rabarber II 613 ct; Spinazie II
1011 ct; Pronkbonen II 2935
ct; Uien I 1625 ct; Tomaten A
45—55 ct, All 21—54 ct, B 48—
55 ct, B II 30—45 ct, C 30—45 ct,
CII 21—22 ct.
AARDAPPELEN:
Per kg: Eerstelingen 45 ct;
Lekkerlanders 1517 ct; Bintjes
420 ct; Eigenheimers 1718 ct.
ZACHT FRUIT:
Per doos: Aardbeien 4567 ct;
Rode bessen II 5561 ct; Bra
men I 4649 ct, II 4046 ct.
Per kg: Druiven (blauw) I
289 ct; Meloenen I 163184 ct,
II 106125 ct, afw. 30 ct; Prui
men I 229 ct, II 155179 ct, fijn
53—191 ct, grof 53—226 ct.
HARD FRUIT:
Per kg: Appelen. Stark I m.
70 6281 ct, m. 65 5066 ct, m.
60 29—47 ct, m. 55 15—21 ct, II
m. 70 4654 ct, m. 65 3349 ct,
m. 60 2533 ct, m. 55 1518 ct,
III grof 1519 ct; Yellow II m.
60 15—25 ct, III grof 10 ct, fijn
10 ct.
Peren. Precose I m. 80 64 ct,
m. 75 64 ct, m. 70 6472 ct, m.
65 6172 ct, m. 60 5868 ct, m.
55 54—60 ct, m. 50 46—50 ct, II
m. 65 73 ct, m. 60 64 ct, m. 55
55 ct, m. 50 41 ct, II D 3035 ct,
III grof 4648 ct, fijn 3139 ct,
kroet 15 ct.
Automobilist tegen boom
gebotst
Gisternacht is bij Deersum,
tussen Sneek en Leeuwarden,
een personenauto van de weg ge
raakt en tegen een boom gebotst.
De bestuurder en enige inzitten
de van de auto, de 27-jarige D.
Bleeker uit Leeuwarden, werd op
slag gedood. De heer Bleeker
kwam met zijn auto uit de rich
ting Sneek en is waarschijnlijk
door de hoge snelheid uit de
bocht gevlogen. Hij werd uit de
wagen geslingerd en was al over
leden voordat een kennis, die
achter hem aan reed, bij hem
was gekomen. De heer Bleeker
wai gehuwd.
Het centraal bureau voor de
statistiek heeft de uitkomsten
gepubliceerd van de ultimo juli
j.l. gehouden voorlopige oogstra
ming van rogge, wintergerst,
koolzaad, karwijzaad, vezelvlas
en vroege aardappelen.
De produktie van rogge wordt
geraamd op 229.000 ton hetgeen
20 procent hoger is dan verleden
jaar. Deze stijging moet uitslui
tend worden toegeschreven aan
het gunstige rendement dat ge
schat wordt op 3.100 kg/ha (7
procent hoger dan het gemiddeld
niveau van de laatste tien jaren).
Ook voor wintergerst wordt
een bijzonder gunstig rendement
van 4.100 kg/ha verwacht. On
danks de areaalinkrimping wordt
de produktie getaxeerd op rond
35.000 ton 5 procent t.o.v.
1966). De gemiddelde opbrengst
ASTRONAUT
BEWONDERT
VOUWFIETS
AMSTERDAM: De Amerikaanse
astronaut Scott Carpenter heeft
een bezoek gebracht aan het Ne
derlandse padvinders contingent
op de 12e Wereld Jamboree in
Idaho U. S. A. Heir toonde de
ruimtevaarder grote belangstel
ling voor de door de padvinders
uit Nederland meegenomen
vouwfiets. Scott Carpenter, zelf
een oud-padvinder, was echter
niet te bewegen tot een ritje
per ha van koolzaad wordt ge
lijk aan verleden jaar geraamd
op 2.600 kg/ha. Dankzij de
areaaluitbreiding kan een totale
produktie worden verwacht van
13.600 ton 4 procent t.o.v.
1966).
De oogst van karwijzaad wordt
daarentegen zeer ongunstig be
oordeeld. Van het verkleinde
areaal wordt een gemiddeld ren
dement verwacht van 1.350 kg/
ha 13 procent t.o.v. 1966 en
10 procent t.o.v. het tienjaar
lijks gemiddelde). De totale pro
duktie wordt dan ook getaxeerd
op 4.400 ton of wel 22 procent
lager dan verleden jaar.
Van vezelvlas wordt geraamd,
dat als ongerepeld produkt
slechts 83.000 ton zal kunnen
worden geoogst 37 procent
t.o.v. 1966).
De produktiedaling moet uit
sluitend worden toegeschreven
aan de sterke inkrimping van het
areaal. Het rendement wordt n.l.
geschat op 8.800 kg/ha hetgeen
22 procent hoger is dan verleden
jaar en 9 procent hoger dan het
gemiddelde van de laatste 10 ja
ren.
De produktie van vroege aard
appelen (incl. pootaardappelen)
wordt geschat op rond 218.000
ton 15 procent t.o.v. 1966).
Van het vergrote areaal wordt n.l.
wederom een hoge gemiddelde
opbrengst per ha verwacht van
24.000 kg/ha.
De materiële schade, die dins
dagavond bij de brand in de
azijnzuurfabriek van Konam
N.V. in Europoort is ontstaan, zal
hooguit één tot anderhalf mil
joen bedragen, zo heeft de direc
tie gistermiddag in een commu
niqué meegedeeld. Het is thans
nog niet te zeggen, hoe lang het
zal duren, voordat de azijnzuur
fabriek weer in bedrijf zal zijn.
De directie van Konam N.V.
sprak dinsdagavond op een pers
conferentie na afloop van de
brand nog over een schade van
vele miljoenen. Men deelde toen
ook mede, dat het een aantal
maanden zou duren, voordat de
produktie kan worden hervat.
Over de toedracht van het on
geluk in de azijnzuurfabriek
die azijnzuur maakt op basis van
buthaan zegt de directie
thans: „Door een nog niet ver
klaarde oorzaak is het reactor
systeem van de azijnzuurfabriek,
waarin buthaan geoxydeerd
wordt, lek geworden en is de
buthaandamp uit de reactor ge
komen en ontstoken. Door de
grote hoeveelheden buthaan in'
de reactor is een zeer felle brand
ontstaan. Voor zover wij tot nu
toe hebben kunnen nagaan, is er
geen sprake van een explosie".
De directie wijst er verder op,
dat het fabrfeageprocedé reeds
jarenlang in Amerika wordt toe
gepast.
Door de voorzieningen, die in
deze installaties zijn aangebracht
onder andere waterkanonnen,
sprinklerinstallaties en derge
lijke is de brand beperkt ge
bleven tot een klein gedeelte van
de azijnzuurfabriek, mede ook
dank zij het snelle optreden van
de brandweerkorpsen van de om -
liggende bedrijven en gemee -
ten. Om overslaan van de brand
naar andere produktie-eenheden
te voorkomen, zijn deze direct
gestopt en de brandbare produk-
ten zijn naar veiliger plaatsen
verpompt.
De directie wijst er verder op,
dat het niet juist is, dat acht
mensen met moeite uit. een con
trolekamer zijn ontsnapt. „De
controlekamers zijn zo gecon
strueerd, dat de mensen altijd
naar een veilige kant kunnen
vluchten, indien er iets zou ge
beuren. Het toezichthoudende
personeel is dan ook niet ge
vlucht, maar heeft zelf de be
strijding van de brand aange
pakt".
Mede dank zij de open con
structie van deze fabrieken en de
vele voorzieningen, die voor de
bestrijding van eventuele bran
den zijn aangebracht, zo ver
volgt het communiqué, heeft de
brand slechts een klein gedeelte
van de azijnzuurfabriek bescha
digd. Naar de oorzaak van de
brand wordt op het ogenblik een
diepgaand onderzoek ingesteld.
De automatische registratie-
apparatuur geeft tot dusver geen
bijzondere indicatie van af
wijkingen in de procesvoering.
De materiële schade valt op 't
ogenblik nog niet te begroten,
maar wel kan worden vastge
steld, dat deze hooguit in de
grootte-orde van één tot ander
half miljoen gulden zal liggen.
De in de azijnzuurfabricage ge
bruikte specialistische appara
tuur moet echter eerst aan een
nauwkeurig onderzoek worden
onderworpen, om te zien in hoe
verre deze nog bruikbaar is. In
verband hiermede kan ook nog
geen nadere indicatie worden
gegeven over de tijdsduur ge
durende welke de azijnzuur
fabriek buiten bedrijf zal zijn.
De overige fabrieken zijn in
middels weer in gebruik geno
men. De directie spreekt nog
over de voortreffelijke organisa
tie van het havengebied van Rot
terdam voor dergelijke grote
branden. De hulpverlening is
zeer snel op gang gekomen, het
geen ongetwijfeld heeft bijgedra
gen de schade zoveel mogelijk te
beperken.
Konam N.V., gevestigd te
Rozenburg in Europoort, bestaat
uit een aantal fabrieken, waarin
onder andere de volgende pro-
dukten worden gemaakt: azijn
zuur, butylacetaat, venylacetaat,
ureumformaldehyde en metha
nol.
GRACE KELLY
OP BEZOEK
IN HOLLYWOOD
LOS ANGELES: Voor het eerst
sinds haar huwelijk in 1956 brengt
prinses Gracia (Grace Kelly)
weer een bezoek aan Hollywood.
Hier is zij met prins Rainier en
de kinderen Stephanie, Albert en
Caroline gefotografeerd tijdens
de persconferentie, welke zij gaf
na haar aankomst op het vlieg
veld van Los Angeles.
De kustvaarder „Primus" van
Dekkers Scheepvaartondememing
N.V. te Zaandam is dinsdagavond
in de Theemsmonding in moeilijk
heden geraakt. Het schip maakte
zoveel water dat de aanwezige
familieleden van de kapitein van
boord gehaald moesten worden bij
wijze van voorzorgsmaatregel.
Nadat assistentie van sleepboten
was verkregen kon binnen twee uur
gemeld worden dat het water in
de machinekamer zakte.
De oorzaak van het watermaken
was niet bekend.
Ter hoogte van de plaatsen
Eastbourne, Hastings en Shore-
ham aan de Engelse zuidkust
drijft een massa olie van 15 km
lang en 50 meter breed. Er zijn
voorbereidingen getroffen om de
olie te bestrijden, als deze op de
kust zou komen.
HOFIEVERANCIER