Ernstige rassenonlusten
in de Verenigde Staten
Noordwest Turkije
door zware aardbevingen
getroffen
Kwestie Midden-Oosten
terug naar Veiligheidsraad
ISRAËLISCHE MINISTER OVER
MISLUKKING ALGEMENE
VERGADERING
Noodtoestand in Detroit
HET WEER
MAANDAG 24/DINSDAG 25 JULI 1967
23e Jaargang No. 6986
750 arrestaties
De aanleiding
Pompstations
gesloten
Schade:
360 miljoen
Een procedure
kwestie
Rusland zoekt
zondebok
Ontploffing
in Madrid eist
slachtoffers
Grote schade
Bruilo*t redde
mesen levens
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Prank, WJ abonnement: TERNEUZEN
Directeur-Hoofdredacteur: T. van do Sande
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Abonnementsprijs ƒ8,per kwartaal; per
maand 2,70; per week 62 ct Losse nis 13 et
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et: minimum ffet
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (gêé.i handels*
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 ur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
Zevenduizend leden van de
nationale garde zijn naar de
Amerikaanse stad Detroit gezon
den om een einde te maken aan
hevige rassenonlusten, die tot
dusver zeker aan zes mensen het
leven hebben gekost. Het oproer
was zondag uitgebroken en duur
de de hele nacht voort.
Gouverneur George Romney
van de staat Michigan, die voor
de stad de noodtoestand heeft af
gekondigd, had aanvankelijk ook
om een divisie van 5.000 man van
het Amerikaanse vijfde leger in
Chicago gevraagd, maar later
zijn verzoek ingetrokken, naar
hij zei met het oog op de toestand
elders in het land. Het afgelopen
etmaal deden zich ook rassen
onlusten voor in de Newyorkse
negerwijk Harlem, New Britain
(Connecticut), Birmingham
(Alabama) en Rochester (New
York). De toestand in Detroit
was volgens Romney volledig uit
de hand gelopen.
De doden zijn een 23-jarige
blanke vrouw die in haar auto
door een kogel werd getroffen,
en vijf negers (twee sluipschut
ters en drie plunderaars).
Negers zijn op grote schaal aan
hét brandstichten en plunderen
geslagen en trekken met vuur
wapens en messen door de stad,
de op vier na grootste van Ameri
ka en het centrum van de Ameri
kaanse autoindustrie. Naast een
Op de foto houden soldaten, met
de bajonet op het geweer, een
aantal negers, die van plundering
verdacht worden, in bedwang.
aantal pantserwagens hebben de
ordetroepen ook twee tanks aan
gevoerd, welke zij hoofdzakelijk
als dekking gebruiken. Er zijn
veel gewonden en het aantal ar
restaties bedroeg maandagoch
tend 750.
Het oproer concentreert zich
in een gebied met een straal van
meer dan 10 km uit het centrum.
Op tal van plaatsen stegen van
ochtend rookkolommen op en de
straten waren bezaaid met uitge
brande auto's, puin en glas.
Gouverneur Romney, die bij de
verkiezingen van volgend jaar
mogelijk republikeins kandidaat
voor het presidentschap zal zijn,
heeft persoonlijk de leiding van
de operaties in Detroit op zich
genomen. Hij heeft een uitgaans
verbod afgekondigd en de ver
koop van sterke drank verboden.
Na een vlucht per helikopter over
de stad verklaarde hij dat het
leek of er een bombardement had
plaats gehad.
De onlusten waren zondagoch
tend uitgebroken nadat een
neger-caféhouder, die na slui
tingstijd nog schonk, gedwongen
werd zijn zaak te sluiten. Een
menigte ging daarna over tot ge
welddaden en de onrust breidde
zich snel uit. Brandweerlieden
moesten zich bij verscheidene
branden onder een regen van
stenen en flessen uit de voeten
maken. Vaak kwamen ze onder
bescherming van groepen bur
gers terug. Gisteravond en van
nacht vlogen helikopters met
zoeklichten over de stad, van
waaruit politiemannen met ma
chinepistolen schoten wisselden
met sluipschutters op de daken.
De onlusten waren de eerste in
Detroit sinds 1943, toen een
negeroproer 36 levens eiste.
Vanmorgen vroeg heeft de po
litie alle pompstations in de stad
gesloten omdat de benzine ge
bruikt werd voor brandstichting.
Een tunnel en brug die de ver
binding met Canada aan de an
dere kant van de rivier de De
troit vormen, zijn afgesloten.
Detroit is in 1701 als handels
post gesticht door een Franse
pelshandelaar, Antoine de la Mo-
the Cadillac. Aan hem en vele
anderen die volgden als Rands
Old, David Buick, Henry Ford en
Richard Chevrolet ontlenen de
bekende Amerikaanse auto's hun
naam. Een andere wagen, de
Pontiac, is genoemd naar een In
diaan die het opnam tegen het
Britse bestuur in de opstand van
1763, drie jaar nadat de Fransen
uit het gebied waren verdreven.
Bijna twee eeuwen bleef Detroit
een betrekkelijk hoofdzakelijk
kleine stad, van belang vanwege
haar geografische ligging, die
van haar haven een schakel
maakte in de verbinding met de
grote meren en Canada. Nu is
Detroit dank zij de automobiel
industrie de op vier na grootste
stad van Amerika met bijna twee
miljoen inwoners. De drie groot
ste autoindustrieën General
Motors, Ford en Chrysler heb
ben hier hun hoofdkwartier. Ook
de jongere, snel opkomende
American Motors zetelt in deze
stad.
De brandweercommandant in
Detroit, Charles Quinlan, heeft
gezegd dat er circa 260 branden
zijn gesticht en duizend winkels
geplunderd. Hij raamt de schade
op honderd, miljoen dollar (360
miljoen gulden).
ÏL -
-t - - -
In noordwest-Turkije, zaterdag
avond geteisterd door een zware
aardbeving die naar gevreesd
wordt honderden slachtoffers heeft
gemaakt, heeft zich in de nacht
van zaterdag op zondag een nieu-
ke aardschok voorgedaan, die kort
Zaterdagmorgen om 03.37 uur
onze tijd is na vijf weken een eind
gekomen aan het spoeddebat der
Verenigde Naties zonder dat ook
maar een substantieel voorstel
om tot een oplossing van de cri
sis te komen werd aangenomen.
Gezamenlijke Russische-Ameri-
kaanse pogingen om een resolu
tie te doen aannemen waarin te
rugtrekking van de Israëlische
troepen van Arabisch grondge
bied zou worden gekoppeld aan
een erkenning van het recht van
bestaan van alle staten in het ge
bied (dus ook Israël) vonden wel
gehoor bij Egypte en Irak maar
stuitten op felste Arabische lan
den, Syrië e* Algerië, die de Ara
bische wereld in een negatief
antwoord wisten te verenigen.
Rusland en de Verenigde Sta
ten gaven daarna gezamenlijk
steun aan een resolutie van de
neutrale staten Zweden, Oosten-
rü-v en Finland, waarin de aaak
werd teruggeven aan de veilig
heidsraad en het spoeddebat „tij
delijk" werd verdaagd met de
clausule, dat de voorzitter het
debat kan laten hervatten als hij
dit nodig acht. Waarnemers zijn
er echter van overtuigd dat de
algemene vergadering pas weer
bijeen zal komen voor de gewone
zitting, die op 19 september be
gint.
De stemmenverhouding over
de resolutie een procedure
kwestie, waarvoor een gewone
meerderheid nodig was was
62 voor, waaronder de Verenigde
Staten, Rusland en Engeland, 26
tegen waaronder alle 13 Ara
bische landen, en 27 onthouden,
waaronder Israël en Frankrijk.
Opnieuw en voor de laatste
maal hadden de Arabische lan
den geweigerd zich neer te leg
gen bij een formule waarin geen
duidelijke veroordeling van Is
raël werd uitgesproken en on
voorwaardelijke en onmiddellijke
terugtrekking van de Israëlische
troepen werd geëist. De Ara
bische verbitterdheid over de
gang van zaken, die aan het be
gin van het debat in toom werd
gehouden door het optreden van
de Russische premier Kosygin,
uitte zich op de laatste zittings
dag tegenover minister van bui
tenlandse zaken Andrei Gromiko.
Alleen de Egyptische afgevaar
digde vice-premier Fawzi, sprak
openlijk dank uit voor de Rus
sische steun voor en tijdens het
spoeddebat.
De Iraakse afgevaardigde Ad-
nan Pachachi waarschuwde de
Verenigde Naties en Israël dat de
verdaging nog geen eind van het
beraad der algemene vergadering
over de crisis betekent en ver
oordeelde de houding van de La
tijns-Amerikaanse landen we
gens hun verzet tegen een on
voorwaardelijk terugtrekken van
de Israëlische troepen. Dit laatste
werd ook gedaan door Gromiko,
die .de Latijns-Amerikanen toe
geving aan Amerikaanse druk
verweet.
Dit werd ontkend door de
woordvoerder van de Latijns-
Amerikaanse landen, Patrick So
lomon van Trinidad, die Rusland
de grote verliezer van het debat
noemde. Volgens Solomon zoekt
Rusland thans naar een zondebok
voor dit falen,
De Israëlischs minister van
buitenlandse zaken Abba ijban
prees de houding van de alge
mene vergadering door te weige
ren „het recht te schenden of de
vrede te verraden". Hij herhaal
de het aanbod om rechtstreeks
onderhandelingen tussen Israël
en de Arabische landen te begin-
Bij een ontploffing, gevolgd
door een grote brand, in het
chemisch instituut van 't Spaan
se leger in het centrum van, Ma
drid, zijn vier mensen om het
leven gekomen en één ernstig
gewond. De explosie deed zich
zaterdagmiddag voor, toen mili
tairen bezig waren een auto met
flessen ether te lossen.
tevoren beschadigde gebouwen
deed instorten. De zwaarst getrof
fen stad is voor zover bekend Ada-
pazari, een belangrijke spoorweg
knooppunt ongeveer 150 km ten
oosten van Istanbul met een in
wonertal van circa 50.000. Daar
bevond zich het centrum van de
eerste beving.
Volgens het Turkse persbureau
„Anatolie" was de voorlopige ba
lans daar 68 doden en meer dan
193 gewonden. Een derde van de
stad zou beschadigd zijn.
Als gevolg van de slechte ver
bindingen is de juiste omvang van
de ramp nog niet bekend, maar
Turkse kranten ramen het totale
dodencijfer op circa 200. De aard
beving van zaterdagavond werd in
een derde deel van Turkije gevoeld.
Volgens niet-officiële berichten zijn
zeker tienduizend huizen bescha
digd. De mensen vluchtten in pa
niek de straat op, terwijl op veel
plaatsen de grond openscheurde en
gapende kloven ontstonden. Ook
Istanbul werd getroffen. Veel van
zijn oude Byzantijnse wallen, 1500
jaar geleden gebouwd, stortten in.
Ook een kantoorgebouw begaf het.
Er vielen een dode en minstens 29,
eewonden. Mensen zetten in de
stadsparken tenten op om de nacht
buiten door te brengen.
De ziekenhuizen in Adapazari
zijn overvol. Reddingsploegen wa
ren daar druk bezig met het graven
naar ingesloten slachtoffers toen
de nieuwe aardschok zich voor
deed, die nog meer huizen in puin
hopen veranderde. De Turkse
weerkundige dienst had al gewaar
schuwd dat zich de komende tien
dagen nog meer aardbevingen zul
len voordoen.
Een woordvoerder van het Turk
se ministerie van binnenlandse za
ken in Ankara heeft meegedeeld
dat in dorpen in de omgeving van
Bolu, 100 km ten oosten van Ada
pazari, vijf doden zijn gevallen. In
de marktstad Inegol 130 km
ten zuidwesten van Adapazari
stortten de minaretten van vier
moskeeën omlaag. Daar kwam een
persoon om het leven en werden
er zeven gewond. Grote schade
wordt gemeld uit de steden Hendek
en Duzce, maar of daar slacht
offers zijn gevallen is niet bekend.
Over het lot van veel dorpen in
het gebied verkeert men nog in het
onzekere.
De gouverneur van Istanbul
heeft via de radio een beroep op
de bevolking gedaan bloed af te
Staan voor de gewonden. President
Sunav brak zijn vakantie aan de
Zwarte Zee af en vloog samen met
premier Demirel naar het getroffen
gebied.
Ook zondag deden zich nog be
vingen voor. In totaal werden 27
schokken geregistreerd.
In Yenikoy, nabij Adapazari, ont
kwamen veel dorpelingen aan de
dood of letsel doordat zij in de
openlucht de bruiloft van een pas
getrouwd paartje vierden. Bijna
iedere woning werd door de aard-
HET CENTRUM VAN DE
AARDBEVING IN TURKIJE
Het centrumvan de aardbeving
in Turkije scheen zich te bevin
den bij Adapazari, ongeveer 150
km ten oosten van Istanboel. In
deze stad alleen al zouden meer
dan 50 doden en 200 gewonden
zijn.
beving verwoest. Slechts zeven
mensen waren niet naar de brui
loft gekomen. Zij kwamen allen
AARDBEVINGEN IN TURKIJE
Istanboel: Turkije werd geduren
de het weekeinde door een serie
aardbevingen getroffen, die in
verschillende delen van het land
grote vernielingen aanrichtte.
Het dodencijfer wordt geschat op
meer dan 200. Het aantal ver
nielde en beschadigde huizen
wordt geschat op meer dan tien
duizend. Vele mensen vluchtten
in paniek uit hun huizen.
om onder het puin. De gespaard
gebleven dorpelingen hebben het
bruidspaar beloofd te helpen bij
het bouwen van een nieuwe wo
ning.
Paus Paulus heeft ter gelegen
heid van zijn zondagochtendzegen
van de menigte op het Sint-Pieters
plein gezegd dat zijn bezoek aan
Turkije dinsdag en woensdag, door
gaat.
Aan de eerste aardschok in Ada
pazari ging een zwaar gerommel
vooraf. Dit verklaart dat het aan
tal slachtoffers ondanks de kracht
van de beving en de grote mate
riële schade betrekkelijk gering is.
De meeste inwoners spoedden zich,
gewaarschuwd door het gerommel,
de straat op, waarna velen hun
woning zagen instorten. De ge
bouwen op de Boulevard Ataturk,
de hoofdstraat van de stad, bleven
in hoofdzaak intact, maar in de
omliggende straten werd zeer veel
schade aangericht.
De zwaarste beving had een
kracht van negen op de schaal van
Richter.
Uit 50 dorpen in hef gebied van
de heving is nog niets vernomen.
De speciale zitting van de alge
mene vergadering der verenigde
naties heeft voor Israël het posi
tieve resultaat gehad, dat de Sow-
jet-Unie er niet in is geslaagd haar
drie voornaamste eisen, veroorde
ling van Israël, directe terugtrek
king van zijn troepen en schade
vergoeding aan de Arabische lan
den, te realiseren.
De Israëlische minister van bui
tenlandse zaken, Eban, verklaarde
dit in een vraaggesprek met de
correspondent van het persbureau
D.P.A. naar aanleiding van de spe
ciale zitting van dit forum, dat is
geëindigd met verwijzing van de
kwestie-Israël naar de veiligheids
raad. De wereld is het vasthouden
van de Arabieren aan hun „oor-
WEINIG VERANDERING
IN TEMPERATUUR
Een lagedrukgebied dat zondag
over ons land naar Midden-
Duitsland trok is nu boven Polen
aangekomen. Langs onze kust en
vooral in Noord-Nederland ver
oorzaakte de storing enkele
regen- en onweersbuien, waaruit
plaatselijk 15 mm regen viel.
Inmiddels breidt zich een rug
van hoge luchtdruk via Noord-
Frankrijk naar onze omgeving
uit. Langs de noordflank van het
hogedrukgebied trekken zwakke
storingen via de Britse eilanden
oostwaarts Tijdelijk zal er hier
door vooral in het noorden van
het land meer bewolking voor
komen, maar blijft waarschijn
lijk op de meeste plaatsen droog
weer, bij een zwakke tot matigs
zuidwestelijke wind. In het tem-
peratuurverloop komt maar wei
nig verandering.
logsrechten" beu geworden, aldttt
Eban. Hij herinnerde aan hef Israë
lische standpunt, dat directe onder
handelingen met de Arabieren
voorstaat. Israël zou elk initiatief
voor een dergelijk gesprek aangrij
pen. Het is onbelangrijk met welk
Arabisch land dergelijke onderhan
delingen beginnen.
meegedeeld door het KNMI, gel
dig van vanavond tot morgen
avond.
Nu en dan wolkenvelden.
Op de meeste plaatsen droog
weer met nu en dan wolkenvel
den, in hoofdzaak in de noorde
lijke helft van het land. Weinig
verandering in temperatuur en 'n
zwakke tot matige wind tussen
zuidoost en zuidwest.
DINSDAG 25 JULI
v.m. n.m.
Cadzand 3.57 4.04
Breskens 4.22 4.29
Terneuzen 4.58 5.05
Hansweert 5.32 5.39
Walsoorden 5.31 5.38
WOENSDAG 26 JULI
v.m. n.m.
Cadzand 4.32 4.37
Breskens 4.57 5.02
Terneuzen 5.33 5.38
Hansweert 6.07 6.12
Walsoorden 6.06 6.11
ZON MAAN
op onder op onder
25 4.50 20.43 22.38 8.58
26 4.52 20.41 22.48 (10.10
