N.Y.V.: «Niet krampachtig vast
houden aan produktiviteitscriterium»
\ktm,
PLAATS ONDER DE ZON
17-JARIG BELGISCH MEISJE
VERMOORD
Adviesaanvrage ever consequenties
van eventuele invoering zomertijd
Slachtoffers van de verloren
mini-mijnen
Dader pleegt zelfmoord
Xnumoetueens
invullen
vatuvoordeze i
afwas
I ELDERS BETAALTU.
Pagina 2
DE VRIJE ZEEUW
Woensdag 19 juli 1967
TWEE DODEN
BIJ VERKEERS
ONGEVAL
HOOIBERG
AFGEBRAND
IN MIJDRECHT
DRIE DODELIJKE
ONGELUKKEN
IN AMSTERDAM
DODE
EN VIJF GEWONDEN
BIJ VERKEERS
ONGELUK
TWEE DODEN
BIJ FRONTALE
BOTSING
BIJ ZWEMMEN
VERDRONKEN
LOSLOPENDE JEUGD
TWEE DODEN
BIJ ONGELUK
MÉT TRACTOR
POSTZEGELDIEFSTAL
RECORD-
SPAARCIJFERS
IN JUNI
(Wordt vervoigdj
Het N.V.V., dat voorspelt dat
1968 een van de moeilijkste jaren
.voor de loonpolitiek zal worden,
Vindt dat niet zo krampachtig
moet worden vastgehouden aan
het produktiviteitscriterium bij 't
vaststellen van de loonkosten
stijging.
„Vasthouden aan het produkti
viteitscriterium zou het reële in
komen en de consumptie van de
grote meerderheid van de Neder
landse werknemers doen dalen.
Dat zou niet alleen uit een oog
punt van rechtvaardige verdeling
volstrekt onaanvaardbaar zijn,
maar ook op de werkgelegenheid
een funeste invloed hebben", zo
wordt betoogd in de N.V.V.-bla-
den.
Het N.V.V. heeft veel bezwa
ren tegen het koppelen van de
lonen aan de produktiviteit. De
vakcentrale acht het op zichzelf
wel juist, dat we met de loon
kostenstijging in 1968 wat voor
zichtig moeten zijn met het oog
op de werkgelegenheid en de in
ternationale concurrentiepositie.
Het is echter goed te bedenken
welk beslag reeds nu op de
„ruimte" in 1968 is gelegd.
In 1967 zijn de loonkosten vol
gens de berekeningen van het
centraal planbureau nog met
acht procent gestegen. De loons
verhoging van anderhalf procent
per 1 juli van dit jaar en de stij
ging van de sociale verzekerings
premies van werkgevers per 1
juli leiden tot een aanzienlijke
doorwerking in 1968. Tezamen
met de autonome loonstijgingen,
Waarmede ook in 1968 wel weer
rekening zal worden gehouden
en met de loonkostenstijgingen,
die al vast liggen in de lang
lopende contracten, komt men
dan voor de loonkostenstijging
Zeer dicht in de buurt van de drie
a vier procent, waarmede de pro
duktiviteit in 1967 zal stijgen.
Mocht ditzelfde cijfer ook voor
3968 gaan gelden, dan betekent
de volgens het N.V.V. zo licht-
I, vaardig uitgesproken stelling
„loonkosten overeenkomstig de
produktiviteitsstijging", dat de
lonen in de jaarcontracten nau
welijks kunnen worden ver
hoogd. „Dat is zo absurd, dat
waarschijnlijk niemand ook
niet degenen die er nu nog zo
gemakkelijk over spreken
deze consequentie zal willen
aanvaarden", aldus het N.V.V.
Temeer is deze stelling volgens
het N.V.V. absurd, omdat de prij
zen ook in 1968 niet stabiel zul
len blijven. De verhoging van de
omzetbelasing per 1 juli 1967 en
enkele andere factoren werken
door in 1968 en ook zonder bij
zondere prijsverhogingen in 1968
De 23-jarige A. Th. van de
Burg uit Rhoon en de 16-jarige
J. Vuik uit Rotterdam zijn dins
dagmorgen bij een verkeerson
geluk bij Waap op Texel om het
leven gekomen.
Het ongeval gebeurde doordat
Van de Burg, die op een motor
reed met de 16-jarige J. Vuik op
de duo, op een voorrangskruising
geen voorrang kreeg van een
zandauto. Beiden waren op slag
dood. De slachtoffers logeerden
in een bungalowpark in Ooster
end.
moet weer met ten minste twee
a drie procent prijsstijging wor
den gerekend.
Het N.V.V. acht daarom een
andere benadering nodig. De
loonpolitiek moet worden ge
bruikt om een gezonde economi
sche ontwikkeling te bevorderen
en daarvoor is nu nodig dat de
werkgelegenheid op korte en
lange termijn centraal wordt ge
steld.
De werkgelegenheid op lange
térmijn eist dat geld beschikbaar
komt voor investeringen van
overheid en bedrijfsleven. Dat
kan door de lonen te drukken en
de belasting te verhogen, maar
dat acht het N.V.V. slechts een
theoretische mogelijkheid. Als die
weg wordt gekozen, dan wordt
alleen maar een grondige grond
slag gelegd voor een nieuwe
loonexplosie over twee of drie
jaar.
Een veel gezonder alternatief
is volgens het N.V.V. de financie
ring te putten uit besparingen
van de werknemers uit de loons
verhoging in de vorm van spaar
loon of pensioenrechten. De aldus
verkregen gelden kunnen direkt
dienstbaar worden gemaakt aan
de investeringen en de werkge
legenheid en ze kunnen indirekt
de vermogensverdeling en via
de vermogensverdeling de in
komensverdeling verbeteren.
Voor de werkgelegenheid op
korte termijn acht het N.V.V.
noodzakelijk, dat de reële lonen
en daarmede de consumptie)
blijven groeien. Men kan niet te
gelijk sparen en consumeren. Wel
kan men van de inkomensstijging
een deel gebruiken om te sparen
en een ander deel om te consu
meren. Wanneer bijvoorbeeld de
reële beschikbare lonen van de
genen die onder langlopende
contracten vallen, met twee pro
cent zouden stijgen, dan zou dat
al een belangrijke beperking ten
opzichte van de normaal te ver
wachten groei van de produktie
betekenen, aldus het N.V.V.
De staatssecretaris van econo
mische zaken heeft sociaal econo
mische raad verzocht advies uit te
brengen over de consequenties van
een eventuele invoering van de
zomertijd voor enkele meest be
trokken bedrijfstakken. Hij denkt
daarbij met name aan de landbouw,
het horecabedrijf, de industrie, de
detailhandel en het particuliere
vervoerswezen.
De regering heeft geconstateerd
dat de gehele toeristische en
recreatieve sector vrijwel unaniem
zich voorstander heeft betoond van
invoering van de zomertijd. Tevens
is haar echter gebleken dat voor
het vervoerswezen, zeer in het bij
zonder dat deel van het vervoers
wezen dat in het internationaal
verkeer personenvervoer volgens
vaste dienstregelingen verricht,
zoals de spoorwegen, de lucht
vaart en zeescheepvaart, bezwaren
zouden rijzen, indien alleen Neder
land een aparte zomertijdregeling
zou invoeren. Voor deze bedrijfs
takken en ook voor de tram- en
autobuslijnbedrijven die diensten
onderhouden welke op het inter
nationale personenvervoer moeten
aansluiten zou het dan ook wense
lijk zijn, dat indien tot een aparte
zomertijd wordt overgegaan een
daartoe strekkende maatregel op
ruime internationale schaal zou
worden genomen.
Afgezien van de moeilijkheden,
die in het geval van een eenzijdige
nationale invoering van de zomer
tijd voor het vervoerswezen zou
den ontstaan, is het twijfelachtig
of de voordelen die men uit een
toeristisch en recreatief oogpunt
van een verlenging van de avond
verwacht zoals met name een
verlenging van het vakantieseizoen
en biigevolg grotere mogelijkheden
tot vakantiespreiding wel goed
tot hun recht zullen komen, indien
alleen Nederland een aparte zomer
tijd zou kennen.
De staatssecretaris heeft zich
daarom op het standpunt gesteld
dat, wanneer hier te lande tot her
invoering van de zomertijd zou
worden overgegaan hetgeen uit
een toeristisch en recreatief oog
punt wenselijk voorkomt en waar
aan, speciaal voor de toeristische
sector, ook bepaalde economische
voordelen vastzitten zulks zou
moeten gebeuren op ruime inter
nationale schaal en voorts op uni
forme wijze (d.w.z. met dezelfde
begin- en einddata).
Om vier uur gisternacht is ten
gevolge van hooibroei brand uit
gebroken in de hooiberg van de
heer A. J. Hoogeveen in Mij
drecht. De brandweer was spoe
dig ter plaatse, maar kon niet
voorkomen dat 80 voer hooi ver
loren ging. De schade bedraagt
circa 20.000 gulden. De brand
weer kon op het nippertje voor
komen, dat ook de aangrenzende
boerderij in vlammen opging. De
heer Hoogeveen is verzekerd.
In Amsterdam hebben zich
maandagmiddag en -avond
drie ongelukken met dodelijke
afloop voorgedaan. In een perceel
aan de Brouwersgracht viel de
76-jarige J. A. Hofman van een
keldertrap. Hij werd naar het
Wilhelmina-gasthuis overge
bracht, maar overleed onderweg
aan zijn verwondingen.
Op de Purmerweg in Amster
dam-Noord werd de 63-jarige
Z. A. Sluijmer, die onvoorzichtig
de rijweg overstak, door een
bestelauto aangereden. In het
Wilhelmina-gasthuis werd de
dood geconstateerd.
De 71-jarige W. F. H. Vis is van
het dak van zijn woning aan de
Jacob van Lennepstraat gevallen,
waar hij vermoedelijk zijn tele
visieantenne aan het repareren
was. Met zwaar letsel werd hij
naar het Wilhelmina-gasthuis
overgebracht, alwaar hij over
leed.
Een verkeersongeluk heeft
maandag op de provinciale weg
ZaandijkPurmerend het leven
gekost van de 46-jarige automo
bilist W. Claassen uit Purmer
end. De heer Claassen, die uit
de richting Zaandijk kwam, be
merkte te laat dat bij een weg-
kruising twee auto's stonden
voorgesorteerd. Hij remde uit
alle macht en kwam daarbij op
de linker weghelft, waarbij hij
frontaal in botsing kwam met
een personenauto, die uit een
zijweg kwam.
De heer Claassen en zijn echt
genote en twee kinderen, van
resp. 7 en 8 jaar, werden naar
het ziekenhuis in Purmerend
vervoerd, waar de heer Claassen
kort na aankomst overleed. De
inzittenden van de andere auto,
een 29-jarige inwoner van Wor-
mer en een 18-jarige Zaandam
mer moesten met ernstige ver
wondingen naar het Purmeren-
der ziekenhuis overgebracht
worden.
Maandagmiddag zijn op de
provinciale weg te Wijdewormer
nabij de Oosterdwarsweg bij een
frontale botsing tussen twee per
sonenauto's twee personen om
het leven gekomen. De veronge
lukten zijn de 46-jarige ketel
maker W. H. Klaassen uit Pur
merend en de 18-jarige elektri-
ciën D. Gorthuis uit Zaandam.
De door een vliegtuig van de
Amerikaanse luchtmacht bij Flo
rida verloren mini-mijnen heb
ben hun eerste slachtoffer ge
maakt. Een 24-jarige strandbe-
zoeker liep bij het ontploffen van
een zo'n mijntje verwondingen
aan ogen en handen op.
De mini-mijnen zesduizend
in totaal zaten in een kist die
door een bruuske manoeuvre van
het bewuste vliegtuig vlak bij de
kust van Noord-Florida in zee
stortte en moet zijn opengebar
sten, want kort daarna spoelden
de eerste al aan. Negentien km
strand is nu afgezet. Enkele hon
derden militairen zoeken deze
strook af. De mijntjes hebben wat
weg van munten. In het oerwoud
verstopt kunnen ze vijanden ver
raden die naderbij sluipen. Van
militaire zijde is meegedeeld dat
de ontploffing van zo'n appa-
De 18-jarige A. J. Barendrecht
uit Breda is maandagmiddag in
het „Wantij" verdronken. De
jongeman kreeg bij het zwem
men kramp in zijn arm. De heer
L. K. uit Breda die eveneens
aan het zwemmen was, kon zijn
vriend niet meer tijdig bereiken.
Maandagavond werd het stoffe
lijk overschot opgedregd.
Er loopt in de residentie nogal
wat jeugd los. Kon de politie het
afgelopen weekeinde een groot
aantal van huis en haard wegge
lopen jongeren opsporen, ook
maandag werden er weer zes in
de kraag gepakt, onder wie twee,
die al enkele weken rondzwier
ven en wier ouders de opsporing
niet noodzakelijk oordeelden.
Het waren een 17-jarige jon
gen en een 16-jarig meisje. Zij
werden bij een kennisje aange
troffen, een 16-jarige jongen.
Deze was weggelopen uit een te
huis in Utrecht en hield zich
schuil in de ouderlijke woning
in Den Haag. Zijn ouders waren
op vakantie.
Opgepakt zijn voorts: van de
straat een 17-jarige jongen, die
zes dagen te voren van huis was
weggelopen, en in een café in de
binnenstad een 18-jarige jongen,
die een week de hort op was, en
een 15-jarig meisje, dat twee da
gen in zijn gezelschap vertoefde.
De Haagse politie deelde mee,
dat er nog opsporingsverzoeken
liggen van ouders van twintig
Haagse jongeren.
raatje te vergelijken is met die
van een flinke voetzoeker. Het is
natuurlijk niet ongevaarlijk,
maar een voet of hand verliest j
men er niet door, zo werd gezegd.
Een sergeant van de Ameri
kaanse luchtmacht is maandag
blind geworden toen een doos
met mijnen ter grootte van een
muntstuk iri z'n gezicht ontplofte.
Maandagmorgen zijn op de
Tiendweg te Lopik de bestuur
der en de bijrijder van een trac
tor met twee aanhangwagens
verongelukt, toen hun voertuig
van de weg raakte, kantelde en
in een sloot terechtkwam. Zij
kwamen onder de tractor te
recht en waren op slag dood.
De slachtoffers zijn de 55-ja
rige autohandelaar A. Richel uit
Lopik en de 22-jarige heer J. D.
Smit uit Westzaan.
De familie B. de Vries in de
Kanaalstraat te Leeuwarden
kwam bij terugkeer van een
veertiendaagse vakantie tot de
onaangename ontdekking dat uit
haar postzegelwinkel voor een
waarde van ten minste 10.000
aan kostbare postzegels, waar
onder veel eerstedagenveloppen,
was ontvreemd. Uit de keuze die
de dief uit de voorraad postze
gels maakte, blijkt dat er een
deskundige bezig moet zijn ge
weest. Hij kwam de winkel bin
nen door de achterdeur, die werd
opengebroken. Waarschijnlijk
werd de diefstal overdag ge
pleegd, want met het uitzoeken
van de gestolen postzegels moet
de dief geruime tijd bezig zijn
geweest en het is niet aanneme
lijk dat hij heeft geriskeerd om
dit bij kunstlicht te doen.
De politie van Leeuwarden
heeft tot nu toe geen spoor van
de dader gevonden.
VAKANTIE VOOR
JUDO-KAMPIOENEN
Dauvallon sur Mer: De Olympi
sche judo-kampioen Anton Gee-
sink brengt op het ogenblik sa
men met Europees kampioen
Willem RiLska een vakantie door
in het Franse Dauvallon sur Mer.
Hier de beide kampioenen aan
het water tesamen met mevrouw
Geesink en oudste dochter Millie.
1 /ezaa&u voö2è
[PAAEèt 400GGAM
I vzonder graaf
\PA/Zèt yoOGPAM
\geflieerde-
7chr(i
gno/ort
\ELDER$BETAALTU.
\PAtdëi/OsrLJKS
//Perf/aco/i
PANPZACPr (ftMA
Maandagavond omstreeks acht
uur hebben douane-ambtenaren
in 't bovenste bos te Epen (Lim
burg), vlak bij de Belgische
grens, de lijken aangetroffen van
een 17-jarig Belgisch meisje, af
komstig uit Henegouwen, en een
23-jarige Belg uit Gemmenich.
Het pistool waarmee vermoe
delijk de jongeman eerst het
meisje en daarna zichzelf heeft
gedood, lag tussen hen in.
De politie was gaan zoeken na
een waarschuwing van een
(vriendinnetje van het vermoor
de meisje. Zij had tijdens een
autoritje dat zij gedrieën 's mid
dags maakten, argwaan opgevat
en was uitgestapt. Het drama
moet zich tusen 17 en 20 uur heb
ben voltrokken.
De officier van justitie in
Maastricht mr. J. Houben, leidt
het onderzoek.
Het meisje was afkomstig uit
het Belgische Henegouwen. Zij
was enige tijd op vakantie in
Mensen. De man woonde in het
Belgische Gemmenich en leefde
gescheiden van-zijn vrouw. Het
tweetal had elkaar de dag te
voren leren kennen. Maandag
middag maakten zij samen met
'een vriendinnetje een autotocht
door de grensstreek. De wagen
waarmee de tocht werd onder
nomen had de man geleend van
de vrouw waarmee hij het laatst
samenwoonde. Het vriendinnetje
stapte halverwege de tocht uit
ómdat zij de man niet vertrouw
de en waarschuwde de Belgische
gendarmerie. Deze kwam in aktie
en vond enkele uren later het
stoffelijk overschot dat in de
buurt van de auto werd gevon-
'den. De man stond in de Belgi
sche grensstreek vanwege zijn
wisselende omgang met allerlei
vrouwen niet gunstig bekend.
Het onderzoek ter plaatse ge
beurde onder leiding van mr.
Houben in samenwerking met de
procureur der konings en de
rechter van instruktie uit Ver-
viers. De hulzen van de drie ko
gels werden op de plaats van de
moord teruggevonden. Nader zal
nog worden onderzocht of e>
sprake is van een zedenmisdrijf
Nog nimmer heeft de maand
juni bij de bondsspaarbanken
(inclusief enkele niet aangeslo
ten spaarbanken) een zo hoog
spaaroverschot opgeleverd als
ditmaal het geval is. Tegenover
een totale inleg van f 373,4 min
stonden terugbetalingen tot een
bedrag van 327,6 min, hetgeen
een recordspaaroverschot ople
verde van ƒ45,8 min (juni: 27,6
min).
Het gezamenlijke inleggerste
goed van de bondsspaarbanken
steeg hierdoor per ultimo juni
1967 tot 5.981,6 min.
In het eerste halfjaar van 1967
werden de bondsspaarbanken 5
hoofdkantoren nieuw gebouwd
of gemoderniseerd en werden 11
nieuwe bijkantoren voor het pu
bliek opengesteld. Voorts wer
den 4 nieuwe rijdende-bijkanto
ren in dienst gesteld, waarmede
het totale aantal rijdende bijkan
toren op 46 is gekomen.
Sedert 1 januari zijn opnieuw
5 fusies tussen spaarbanken tot
stand gekomen, aldus de afde
ling voorlichting van de Neder
landse spaarbankbond.
76)
En daar konden ze tegen pra
ten zoveel ze wilden, ze bleef. Ze
stond in de stuurhut, bij Japie, bij
Tjeerd, bij de roerganger. En
waarschijnlijk was ze zeeziek,
want de rechercheboot ging
hevig te keer. Zelfs Japie, die toch
wel wal gewoon was, voelde zich
niet helemaal lekker en Rooie
Tjeerd had een vervelende doffe
hoofdpijn en een matroos hing
ongegeneerd over de verschan
sing om over te geven nog
wel aan de loefkant ook, zodat
het hem zelf in zijn gezicht
waaide. Maar Ina liet in elk ge
val niets merken als ze er last
van had; Zelfs toen ze voor de
Eems kwamen, waar zeeën lie
pen zo hoog als huizen, bleef zij
in de stuurhut staan. Nu en dan
keek ze met een kijker van Japie
Visser of die van de stuurman
rond over de schuimende water
woestenij. Eenmaal vroeg ze:
„Zou je zeggen, dat ik de doch
ter ben van een dominee,
Tjeerd....7"
„Een hemelloods?" vroeg Japie
Visser.
„Een dominee," zei ze. „Maar
waarschijnlijk waren mijn groot
vaders en overgrootvaders zee
lui."
Japie Visser zei:
„Als je er genoeg van hebt,
zeg je het maardan gaan we
terug
Ze voeren onder de eilanden
langs. Ze keken de stroomkaar-
ten na en berekenden waar iets
wat van de Panamees over Jioord
geslagen was, naar toe kon zijn
gedreven. Ze voeren urenlang.
Van dicht bij het wrak, dat toen
op de masten na onder water ver
dwenen was, tot kilometers ver
in de omtrek. Ze meenden soms
iets te zien, maar als ze ernaar
toe voeren, was het alleen een
lege kist, een oude mand, een
stuk wrakhout, waar de golven
mee speelden tot ze er genoeg
van zouden krijgen en het ergens
op het strand zouden gooien om
het daar achter te laten. Zoals ze
zoveel achterlietensoms ook
't jammerlijke overschot van een
braaf zeeman, die in de worste
ling tegen de elementen, om het
behoud van een schip en de
lading die hem toevertrouwd
waren, 't leven had moeten laten.
Ze voeren tot laat in de namid
dag tot de schemering begon te
/allen. En van uur tot uur, van
ogenblik tot ogenblik wakkerde
,.e wind aan, liepen de golven
noger op en beukten het bootje.
Toen moesten ze het opgeven.
Zelfs Ina kon niet ontkennen, dat
het doelloos was nog langer vol
te houden. Ze had die dag, die
avond, nog een moeilijke taak te
vervullen. Ze zou naar Marthe
van de meester moeten gaan
Maar ook dat was iets wat ze
al wel meer had moeten doen. Zo
jong als ze was, had ze aan ziek
bedden en aan sterfbedden ge
staan en was met de dood ver
trouwd. Op de terugweg stond ze
dicht tegen Tjeerd aangeleund.
En niemand sloeg daar acht op.
Ze zouden allemaal dicht bij el
kaar willen zijn zoals ieder mens
in bange ogenblikken van het
leven bij anderen wil zijn die
voelen wat hij zelf voelt, lijden
wat hij zelf lijdt, hun smarten
trachten te beheersen, zoals hij
zelf dat tracht, ondertussen, soms
luidop, soms zonder woorden,
maar diep in hun hart hun
Schepper smekend hen niet te
verlaten.
„Tjeerd
„Ina...." Zo troosteloos leek
het, zo triest, zo wreed. En de
wind huilde, de zee bulderde, de
storm loeide en gierde. Het zwol
aan tot een machtig lied, het lied
dat Rooie Tjeerd kende, dat ieder
kent die de zee bevaren heeft en
waarin de stem van de mens ver
loren gaat, een lofzang voor het
onafwendbare, die dreigend
klinkt maar tegelijk vertroostend.
„Ik zal vragen of ze ons door
de sluis laten, in de binnen
haven," zei Japie Visser, toen ze
onder de wal kwamen.
Er stond een hoop volk. Nie
mand had iets geweten, maar
allen hadden die hele dag al het
ergste vermoed.
Marthe van de meester was er
niet. De dikke vrouw van Jan
Boetjes had haar gehaald en mee
naar huis genomen. Ze was heel
rustig. Als haar verteld werd, dat
Jakob omgekomen was, zou ze
het waarschijnlijk niet geloven.
Er zijn, zolang de mensen de
zeeën bevaren hebben, altijd al
vrouwen geweest die niet wilden
of niet konden geloven, dat ze
hun mannen of hun zoons nooit
terug zouden zien. En daarom al
leen konden ze dan zelf nog ver
der leven. Ze wilde ook niet mee
naar de dijk, toen iemand voor
het raam riep, dat de recherche-
boot op komst was.
„Nee.waarom?"
De vrouw van Jan Boetjes
vond dat ook beter. Ze dacht:
„Ze hoort het altijd nog vroeg
genoeg
En het was goed, dat ze niet ge
gaan was, want even later kwam
er een oude visserman buiten
adem op bezoek.
EROTEFLE& DRUNENSAP-dcO
groothandel pruzen
VOOR PARTICULIEREN
L/TER KOFFIEMELK.'. sfïQ
l/2pond goud th ee..rfoo
reuzeFtes sozv/ta... m
U££L BUK SPERZIEBONEN£Q
HEEL BUKNAStGORENO jf2Q
^blikjes sardines
VffëgMUCHTEN&tmS
lÈêxe/zAppEusrecop fiQ
/misecwr&urrcetc .39
geuamtrk/es crop
5pENcee6e8N&es> /fQ
