1
1
)E ZIEKE BEJAARDE
S GEEN GEWONE PAT
IËN
IT
Voor koele
en vochtige plaatsen
NIEUWE MODE
GLOXINIA
en
VINGERPLANT
SERVEREN,
KAMPEREN EN
SALUEREN
De tent-look
MET AZIJN
GAAT HET FIJN
EEN
VLEUGJE
FRANSE
FANTASIE
Voor V
heren
Zaterdag 10 juni 1967
de vrije zeeuw
Pagina 7
GERIATRIE, EEN MEDISCH SPECIALISME
Op het laatste ledencongres van de Koninklijke Maatschappij tot Bevorde
ring der Geneeskunst heeft dr. J. Th. R. Schreuder een belangwekkende voor
dracht gehouden, die gewijd was aan de geriatrische patiënt.
De geriatrie is een van de nieuwe takken van de medische wetenschap:
het betreft hier de geneeskunde van de ouderdom. Dat het hier een vakge
bied betreft met zeer specifieke problemen kreeg in bovenbedoelde verhan
deling duidelijk gestalte.
EEN NADERE BESTUDERING
Men is gewend de ouderdom te la
ten beginnen bij het 65ste levensjaar.
.Dat is misschien wel praktisch, maar
het is ook nogal willekeurig. In ieder
geval trekken de fundamentele ver
ouderingsverschijnselen zich van zulk
een grens niets aan.
Veroudering de progressieve
toeneming van de sterftekans is
;een gebeuren dat waarschijnlijk onder
invloed van velerlei verschillende
■factoren tot stand komt. Een nadere
bestudering van dit proces is een van
de taken waarvoor men zich in de
geriatrie gesteld ziet.
Zo kan men zich afvragen wat er
in deze voor invloed moet worden
toegekend aan emotionele overbelas
ting, het doormaken van veel zwan
gerschappen, extreme over- of onder
voeding, te veel of-te weinig lichaams-
.beweging, tekort aan slaap, misbruik
van stimulantia, luchtverontreiniging,
bestraling enz.
Een ander terrein van onderzoek
ligt op het gebied van de veranderin
gen die met het klimmen der jaren
gaan optreden in cellen, in weefsels,
in organen en in het lichaam als ge
heel. Ook over deze onderwerpen is
onze kennis nog onvoldoende.
MEER ZIEKTEN TEGELIJK
Wanneer bejaarden ziek zijn is het
niet juist dezelfde overwegingen te
laten gelden als bij jongere personen.
Sommige aandoeningen zijn bij be
jaarden moeilijker te herkennen, weer
andere hebben bij ouden van dagen
een ongunstiger beloop.
Daar komt dan nog bij dat bejaar
den in tegenstelling tot jongere
personen vaak verschillende stoor
nissen tegelijk hebben. De verwar
rende hoeveelheid symptomen, die
daar het gevolg van is, vergt een bijna
speciale deskundigheid.
Dat tegelijkertijd optreden van ver
schillende aandoeningen kan ook
weer konsekwenties hebben voor de
therapie. Een behandeling die voor
ziekte A goed zou zijn, kan misschien
niet worden toegepast omdat de even
eens aanwezige ziekte B er door zou
verergeren.
Bij de geriatrische patiënt doen zich
ook specifieke psychologische proble
men voor, waarmee de behandelend
geneesheer terdege rekening moet
houden. Om te beginnen heeft de be
jaarde een langzamer tempo dan
iemand die nog in het arbeidsproces
is ingeschakeld.
BETER WLLEN WORDEN
Het oriënterende gesprek van de
dokter met de zieke bejaarde kost
daarom meer tijd, ook gedurehde het
daarop aansluitende onderzoek heeft
de medicus vaak veel geduld nodig.
De oude dag brengt bovendien een
bemoeilijkte inprenting met zich mee:
de bejaarde kan zich gegeven instruc
ties niet snel eigen maken.
Een ander psychologisch aspect bij
de behandeling van bejaarden wordt
gevormd door het feit dat de zieke
vaak zo weinig redenen heeft om
graag beter te willen worden. De
noodzakelijke medewerking van de
patiënt laat daarom nogal eens te
wensen over.
Hierdoor wordt de behandeling dan
bemoeilijkt en dat gaat te meer spre
ken als de in te stellen therapie van
de zieke ook nog een zekere inspan
ning vergt, soms zelfs de mobilisatie
van alle resterende krachten vereist.
Dat gebrek aan medewerking kan
en mag men zulke zieken niet euvel
duiden: het is immers een direct ge
volg van het normale verlies aan toe
komstperspectief dat zich met het
ouder worden steeds zwaarder doet
gelden.
WAAR EEN WIL ONTBREEKT
„Voor een 80-jarige die aan één
zijde verlamd is, biedt de toekomst
weinig aanlokkelijks", aldus dr.
Schreuder. „Men kan dus redelijker
wijze niet verwachten, dat de patiënt
uit zichzelf aan de behandeling wil
meewerken".
Het is daarom een moeilijke opgave
voor het behandelende team, dat uit
een arts, verpleegster, heilgymnast,
bezigheids- en arbeidstherapeute
dient te bestaan, om het geduld en de
tact op te brengen, die nodig zijn om
de zieke te genezen of in een betere
toestand te brengen.
Eveneens op psychologisch gebied
ligt de kwestie dat ouden van dagen
zo Cvkwijls gekweld worden door
angst en lijden aan zwaarmoedigheid.
Dat zijn omstandigheden, die het ook
al niet gemakkelijker maken de zieke
bejaarde te begeleiden op de weg naar
genezing.
dr. ALFREDA BRIEDÉ.
Van mei tot in de nazomer kunnen
we genieten van de prachtige kamer
plant de gloxinia. Deze plant is een
knolgewas met grote fluweelachtige,
klokvormige bloemen. Zij vraagt wel
veel licht, maar stelt geen prijs op
zonnestralen. In de zon gaan haar
bladeren namelijk spoedig slap han
gen en omkrullen. Daar komt nog bij,
dat de zon ook oorzaak is van de ge
vreesde bladluis, die bij deze plant
spoedig optreedt Het ls daarom wen
selijk haar een plaatsje te geven op
het noorden of noordoosten. Niet te
hoge temperatuur en volop water. De
pot op een omgekeerd schoteltje zet
ten dat in een bakje water rust, op
dat er steeds verdamping van water
plaats heeft.
Tijdens de bloei geven we eens per
week mest. Dit moeten we volhouden
totdat de bladeren gaan verwelken.
Is die tijd aangebroken, dan geen mest
en ook geen water meer geven. De
knol moet afsterven en we bewaren
deze 's winters in de pot op een droge
plaats, niet te koel, bijvoorbeeld in
een kast.
Zodra de maand maart weer aan
breekt, verwijderen we eerst de oude
aarde en potten de knol opnieuw op
in voedzame aarde, oude bosgrond,
oude koemest en scherp zand. Dan is
ook de tijd weer aangebroken om
weèr wat water te geven, matig ech
ter in het begin. Verhuizing naar een
warmere plaats in het licht is dan ook
weer noodzakelijk. Zodra wij groei
waarnemen, beginnen we weer met
de bemesting en wachten de bloei af.
DE VINGERPLANT
Velen die over een brede gang, ves
tibule of hall beschikken, zullen er
prjjs op stellen daar enige versiering
aan te,-brengen door middel van een
plant. Natuurlijk blijft een plant
waaraan bloemen komen in deze
meestal donkere omgeving niet lang
goed, zodat we hier aan een bladplant
de voorkeur geven.
Een bij uitstek geschikt en mooi
exemplaar hiervoor is wel de vinger-
plant. Deze vertoont grote glanzende,
handvormige bladeren, groen of bont
gekleurd. Ze is bijzonder sterk, stelt
weinig eisen en is juist om deze reden
zo geschikt voor een hoekje in de
gang.
's Zomers kunnen we haar buiten
plaatsen op een schaduwrijk plaatsje.
In huis heeft zij niet veel behoefte
aan warmte, zelfs een paar graden
vorst deren haar niet. Indien moge
lijk, moeten we er wel voor zorgen,
dat de lucht niet te droog is, daarom
is water in de onmiddellijke omgeving
wel wenselijk. Doen we dit niet, dan
zullen de onderste bladeren spoediger
afvallen dan normaal het geval is.
Natuurlijk zullen deze bladeren op
den duur toch wel afvallen, hetgeen
geen mooi gezicht is. Het is dan wen
selijk, dat we gaan marcotteren, op
dezelfde wijze als ook geschiedt bij
de ficus b.v.
Dicht onder de onderste bladeren
snijden we een stukje van de bast weg,
ongeveer 5 cm is wel voldoende. Om
de snede wordt vochtig mos aange
bracht, waarin zij ophieuw zal worte
len. Is dat geschied, dan snijden we
de stengel onder de aangebrachte
snede af en potten de plant opnieuw,
zodat zij weer geheel verjongd is.
's Zomers veel water en om de 14
dagen kunstmest. Men moet er wel op
letten, dat er geen. water op het scho
teltje blijft staan, want dit kan blad-
afval tot gevolg hebben, 's Winters
weinig water en geen mest. Elke week
de bladeren afsponsen.
Wij zijn er zeker van, dat u veel
plezier zult hebben van deze plant.
Wat heeft de nieuwe mode te
maken met serveren, kamperen en
salueren? Toch zijn het deze han
delingen waardoor de mode-ont
werpers en met name de Ita
liaanse couturiers zich hebben
laten inspireren.
Het serveren, het gastvrouw
spelen, was voor de ontwerpers
aanleiding een speciale mode te
creëren. Een beetje onwennig kij
ken we tegen deze gastyrouwen
(ook wel hostess) mode aan. Al en
kele jaren geleden begon deze lan
ge mode opgang te maken. En zij
vereiste een speciale elegance van
de draagster. We lopen niet alle
dag met een lange rok of japon
immers, maar tegenwoordig wor
den ook sportievere modellen ge
maakt in het lang, zodat de gast
vrouw op een plezierige wijze haar
drankjes kan serveren. De lange
mode is niet meer voorbehouden
aan society-parties, maar op een
„gewone" avond met vrienden is
een sportieve lange rok met een
trui of bloes heel goed mogelijk.
Excentriek zijn de gastvrouwen-
piama's. De lente- en zomershows
in Italië en Frankrijk brachten veel
vuldig de harembroeken: wijde pij
pen die bij de enkel bij elkaar wor
den genomen.
Een heel ander hoofdstuk vormt
de zogenoemde tent-look, die de
associatie kamperen oproept. Zou
den de ontwerpers zich werkelijk
door het model van een tent heb
ben laten inspireren of is de over
eenkomst louter toevallig? In ieder
geval beginnen de tentjurken en
-jassen smal in de schouders en
lopen van daaruit wijduit, zodat
men deze lijn onmiddellijk de tent
lijn ging noemen. De piramidevor
mige creaties zijn voor veel figuren
ideaal, omdat zij alle lichaamsvor
men „overslaan", dus ook de soms
té goed geproportioneerde!
Het salueren brengt ons in een
militaire sfeer: het slaat op de zo
langzamerhand wel bekende mili
tary-look. Het broekpak is er een
uitgesproken voorbeeld van. Der
gelijke broekpakken kunnen als de
temperatuur het toelaat zo buiten
gedragen worden. Epauletten op de
schouders, typische zakken en zak-
kleppen, officierskragen, baretten
en koperen gespen en knopen vor
men de ingrediënten voor deze wat
strenge kleding.
Voor huisvrouw eo gezin
Azijn komt niet alleen van pas bij het
smakelijk maken van gerechten, zowel
voor- als nagerechten, maar het is goed
voor veel huishoudelijke dingen.
0 Voor witte textiel. Witte textiel
bleekt men met bleekwater, dat is
alom bekend, maar het bleken van
dit textiel gaat vlugger, als u aan
het bleekwater wat azijn toevoegt.
Het witte truitje van uw dochtertje
zal spoediger helder wit worden als
u aan het wolbleekmiddel wat azijn
toevoegt. Het truitje kan er best
tegen. Ook het zitvlak van manliefs
pantalon of uw rok zal de glimmen
de plekjes verliezen als u door het
water, gebruikt bij het persen, wat
azijn roert.
0 Kalkzeepvlekken. Veel huisvrouwen
hebben te kampen met kalkzeep
vlekken, dat is echter niet nodig,
want in 9 van de 10 gevallen kunt
u deze nare vlekken verwijderen
door het goed in heet water te leg
gen, waarin een flinke scheut azijn
is omgeroerd. In nieuwe buizen
staan soms nog kalkstrepen op de
ruiten, neem hiervoor een lapje met
azijn en het leed is gauw geleden.
0 Ketelsteen. Hebt u ketelsteen in een
aluminium ketel, kook hierin wat
azijn en de ketelsteen zal loslaten,
zodat u het ongerief spoedig kunt
verhelpen.
0 Stalen voorwerpen. Wilt u ingedroog
de waterspatjes op een stalen aan
recht, keukenmessen of andere sta
len voorwerpen wegwerken, behan
del ze dan met azijn. De aanrecht
met 'n doekje; de stalen voorwerpen
legt u gewoon in hete azijn. De wa
terspatjes verdwijnen en roest laat'
los. Het bespaart veel werk.
0 Aangeslagen vaasjes. De aanslag op
aangeslagen vaasjes verdwijnt met
een beetje azijn, harde witte aanslag
op plastic bloemschoteltjes even-
0 Kleuren ophalen. Er gaat niets boven
een azijnbad om de kleur van uw
tafelkleed, vloerkleed of vaste vloer
bedekking op te halen.
0 Niet voor alles. Op elke regel is een
uitzondering. Zo moogt u azijn niet
gebruiken op glanzend gepolijst
marmer, het tast de kalkverbinding
aan. Voor asbestgraniete en zinken
voorwerpen is azijn eveneens „ta
boe"; het is een zuur en kan dus
uitbijten.
Ideaal voor de auto, deze soepele en
komfortabele mantel, die werd ver
vaardigd vit de Welcomme Moro-
kwaliteit „Dievka", een gemakkelijk
wasbare Orlon,
KOPENHAGENVoor de herenmode
hebben we een „Courreges" of een
„Mary Quant" nodig, is de mening
van de 20-jarige Deen Lennart Raa-
holt. „De mannen kleden zich nog
hetzelfde als hun vaders. Raaholt
toont ons hier een van zijn ontwer
pen, dat hij zelf draagt. Het ensemble
is van flesgroene Shetland wol. Het
zou ideaal zijn voor achter het stuur
en aan Het bureau.
Hoewel Londen met zijn „London-
look" de mode lijkt te overheersen, is
het toch de Franse lichtvoetigheid,
die voor de charmante vrouw on
weerstaanbaar blijft. Dat blijkt wel
uit de reeks brei-ontwerpen, die op
het ogenblik in ons land wordt ge
toond door Paule, Michèle, Jeanine en
Edmond, die de modellen vers uit
Parijs hebben meegebracht. Dit is ge
beurd op initiatief van het Franse
Huis Welcomme Moro, dat alle wol
van de Provengaalse schapen in haar
produktie heeft. Daar worden dan
stoere ski-pullovers van gemaakt en
elegante jumpers.
Natuurlijk telt Welcomme Moro
ook de gemakkelijk wasbare syn
thetische vezels onder haar breiga
rens. Geheel nieuw én uniek is de
„Dollar"-kwaliteit, welke is behan
deld met een preparaat, waardoor het
veel besproken pillingverschijnsel
niet optreedt.
Alle garen-kwaliteiten worden in
vele kleuren gemaakt, dus ook in de
nieuwste (1967 modekleuren: een
zuurstok-rose, een pastelgroen, een
kanariegeel, een beige en een felrood,
en de herfstkleuren: lila, aubergine
en bruin.
In het geklede genre komt nog veel
haakwerk en ajourbreisel voor, dat in
vele aantrekkelijke dessins is ver
werkt. Alle geshowde modellen zijn
in patroon verkrijgbaar bij de wol
winkel.