Is het overwicht van Israël
op de lange duur te handhaven?
TECHNISCH WEL, MAAR MILITAIR
NIET
NEDERLANDSE ARTSEN NAAR
ISRAEL
Volkswagenbusje
DEURSOVERZICHT
Pagina 4
DE VRIJE ZEEUW
Zaterdag 10 juni 1967
Hoe wordt
het later?
NOORSE ZEEMAN
VERDRONKEN
Egypte's
nieuwe president
Watersnood op de
Phlippijnen
VAN DER SCHANS
BP chartert
twintig tankers
Drie maanden
voorwaardelijk
voor dodelijke
aanrijding
Nederland behartigt
Amerikaanse belangen
in Soedan
V erwerkingstoeslag
vlasoogst 1967
Bijzondere frankeerzegels
Nederland
STAKING BIJ FRANSE
KOOPVAARDIJ
GEËINDIGD
GRIEKSE
COMMUNISTEN
STAATLOOS
ISRAËLISCHE TROEPEN
IN BETHLEHEM
Bethlehem: De geboorteplaats
van Jezus. De historische stad
werd dezer dagen door de Isra
ëlische strijdkrachten zonder
noemenswaardige strijd op Jor
danië veroverd.
Is het zo'n wonder dat de
numeriek zwakkere Israëlische
legers het met zoveel succes kon
den opnemen tegen de verenigde
Arabische overmacht Eigenlijk
niet. Israël is een moderne staat
met een hoog ontwikkeld onder
wijs. wetenschappelijk gevoerde
landbouw, een industrie die met
de wereld moet kunnen concur
reren, en alle ingewikkeldheden
van een georganiseerde over
heid. Dat geeft de Israëli's in al
lerlei takken van kennis en be
kwaamheid een overwicht op
hun Arabische buren en vijan
den.
Men kan het ook in cijfers af
lezen per hoofd van de bevol
king ligt het nationaal inkomen
in Israël boven de vierduizend
gulden, in Egypte onder de zes
honderd. In olielanden als Saoedi
Arabië en Irak komt het rond de
duizend gulden, maar dan niet
door de eigen inspanningen,
doch door de royalties van de
oliemaatschappijen. Het bestuur
is in vele landen nog middel
eeuws van structuur, het onder
wijs gebrekkig en voorbehouden
aan enkelen.
Modern wapentuig vergt ken
nis om het goed te gebruiken.
Een modern uitgerust leger lei
den eist organisatietalent, al was
het alleen maar om er voor te
zorgen dat de materialen en
levensmiddelen op tijd zijn waar
ze zijn moeten.
In de Sinaï-woestiin bleken
Egyptische tankeenheden zonder
water en benzine te staan, dus
waardeloos voor het gevecht, al
waren de tanks puik in orde.
Hierbij spreekt het voordeel van
het land waarin allerlei techni
sche vaardigheden vanzelfspre
kend zijn gewordenwie een
goede industrie kan opbouwen,
zal gemakkelijker leren 'n leger
goed te leiden dan iemand die
van de grond af moet beginnen.
De man die in zijn huis, voor zijn
hobby, op zijn werk allerhande
machinerieën hanteert, kijkt niet
vreemd aan tegen allerlei
moderne wapens. De meeste
Arabieren in-uniform wel.
Een grote ongerustheid in
Israël is dan ook dat deze voor
sprong, die het land nu een be
trekkelijke veiligheid garan
deert, niet eeuwig kan ziin. De
in vele opzichten achtergebleven
De Noorse zeeman Steinar
Hjartholm (22), opvarende van
het Noorse zeeschip „Divina", is
donderdag in de Riinhaven in
Rotterdam verdronken. Een
schipper, die hem in het water
zag vallen, probeerde tevergeefs
de Noor te redden. Een half uur
later is het stoffelijk overschot
opgehaald.
Arabische landen zouden al
was het maar door instructeurs
uit de Sowjet-Unie of elders
in een ijltempo deze achterstand
kunnen inhalen. En dan komen
de zaken geheel anders te liggen.
Op den duur een technisch
overwicht te behouden is wel
mogelijk, maar in bewapening
niet, ook al zou men meer dan
de nu al fnuikende tien procent
van het nationale inkomen daar
tegen aangooien. En uiteindelijk
kan het kleine Israël het in de
voortplanting zeker niet opne-
nemen tegen zijn vijandige
buren.
Zakaria Mohieddin, de opvol
ger van Nasser als president van
de verenigde Arabische repu
bliek, is sinds hij aan de zijde van
Nasser streed in de Palestijnse
oorlog van 1948, een van diens
beste vrienden geweest.
Hij stamt uit een gefortuneer
de familie en wordt als pro-wes
ters beschouwd.
Uiterlijk is hij beschaafd en
voorkomend, maar dit verhult
een harde persoonlijkheid, die
naar buiten trad toen hij kort na
het afzetten van wijlen koning
Faroek in 1952 Nasser opvolgde
als minister van binnenlandse
zaken.
Mohieddin werd in 1918 te
Kafr Sjoekr geboren en is ge
trouwd. Hij begon zijn carrière
als officier der infanterie, na in
1937 de militaire akademie te
hebben doorlopen, een jaar vóór
Nasser. In 1948 volgde hij een
stafcursus. In datzelfde jaar nam
hij deel aan de Palestijnse oorlog.
FAMILIEBEZIT AFGESTAAN
Na de afzetting van Faroek in
1952 was hij een van de elf leden
van de raad voor het revolutio
nair commando het opperste
gezag maar hield zich op de
achtergrond.
Bij de invoering van de agra
rische hervormingen stond hij
een groot deel van de landgoe
deren uit het familiebezit af aan
de landloze boeren.
In 1965 werd hij premier, maar
het jaar daarop werd hij vervan
gen door Mohammed Sidky So-
liman. Mohieddin aanvaardde
toen de post van vice-president.
Nassers opvolger spreekt En
gels en heeft vele bezoeken ge
bracht aan het buitenland, o.a.
aan de Ver. Staten, de Sowjet-
Unie en Zuid-Slavië. Zeven da
gen geleden bracht hij een be
zoek aan Algerije. Ook zou hij
een bezoek aan Washington bren
gen op verzoek van de Ameri
kaanse regering, maar dit werd
afgezegd toen de oorlog in het
midden-oosten uitbrak.
Het K.L.M.-vliegtulg dat, op
weg via Wenen en Athene naar
Teheran zou trachten een tus
senlanding op het vliegveld van
Tel Aviv te maken, is vrijdag
ochtend met 98 passagiers aan
boord van Schiphol vertrokken.
37 passagiers hoopten naar Tel
Aviv te reizen. Onder hen be
vonden zich twee Nederlandse
artsen die gedurende enkele
maanden als vrijwilliger in Is
raël medische bijstand zullen
verlenen dr. Ph. J. H. Lamaker
(37), bijna 2% jaar als plastisch
chirurg werkzaam in het Prin
ses Beatrixoord en het Weesper-
plein-ziekenhuis te Amsterdam,
en de 34-jarige anesthesist dr., K.
H. Dijk, ongeveer 3 jaar verbon
den aan het Gronings academisch
ziekenhuis.
Dr. Lamaker vertelde vóór zijn
vertrek niet te weten waar hij
in Israël zal eaan werken. „Dat
zal het Israëlische roode kruis
beslissen." Hij heeft zich woens
dagochtend aangemeld bij de
Nederlandse zionistenbond, om
dat Israël volgens hem over geen
of zeer weinig plastische chirur
gen beschikt.
De afgelopen dagen zijn by
overstromingen in Manilla en
midden-Luzon 20 mensen omge
komen. Velen worden vermist.
De materiële schade wordt op 15
met en zonder chauffeur.
Het goedkoopste vervoermiddel
BURG. GEILLSTRAAT 5 - TELEF. 2571
TERNEUZEN
VASTE MAAR
AARZELENDE MARKT
Na een bewogen beursweek,
waarin de koersen scherp hebben
gefluctueerd, verliep de markt
vrijdag vast maar aarzelend. De
markt was vast door het feit dat
ook Egypte en Syrië zich by het
staakt-het-vuren hebben neerge
legd. De markt was aarzelend
door de berichten over hevige
gevechten in de woestijn van
Sinai. Olies werden in het voor-
beursverkeer nog verhandeld op
133, dus 5% gulden boven don
derdag. ZU liepen echter terug.
Kon. Olie opende dientengevolge
British Petroleum Companv
hoeft donderdagavond bekend
gemaakt dat zü twintig tank
schepen heeft gecharterd voor
het vervoer van olie van de Per
zische golf via Kaap de Goede
Hoop naar Engeland en het Euro-
oese vasteland. De schepen zul-
'en voornameiyk in Iran worden
geladen, omdat dit geen Ara
bisch land is en niet bij het con
flict in het midden-oosten is be-
'rokken. Volgens B.P. kunnen de
twintig tankers bijna achthon
derdduizend ton ruwe olie ver
voeren. Het zijn hoofdzakelijk
Scandinavische, Liberiaanse en
Griekse schepen die zich op het
ogenblik ten oosten van Suez be
vinden.
De rechtbank in Amsterdam
heeft gisteren de 35-jarige druk
ker J. O. uit Zaandam voor het
veroorzaken van een verkeers
ongeluk met dodelijke afloop
veroordeeld tot drie maanden
gevangenisstraf voorwaardelijk,
een boeten van 500 en drie jaar
ontzegging der rijbevoegdheid.
Op oudejaarsdag 1966 was de
man met zyn auto op de krui
sing Nassaukade-Bosboom Tous-
saintstraat in Amsterdam door
een rood verkeerslicht gereden.
Van een hoge brug kwam op dat
moment voor hem van links de
bromfietser F. de Cock, die tegen
de auto opreed en ernstig werd
gewond. Tien dagen later raakte
het slachtoffer bewusteloos en
hy overleed op 9 maart aan op
gelopen complicaties.
Er was drie maanden plus twee
jaar ontzegging tegen O. geëist.
officieel op 130,50 en dit was
de teleurstelling van de dag.
Ook Philips en Unilever open
den beneden 't hoogste peil van
het voorbeursverkeer, maar toch
boven het slot van donderdag.
Per saldo was de markt dus toch
vast en zelfs merendeels hoger
dan een week geleden, toen de
vijandelijkheden nog moesten
beginnen.
Amsterdam Rubber werd in
open hoek verhandeld op 64%
3%) wegens het bericht over
het onveranderde dividendvoor-
stel van 5 procent. Ook HVA was
beter gedisponeerd. Zoals be
kend is dit fonds deze week op
en neer gegaan met het nieuws
uit het midden-oosten. De belan
gen van HVA liggen nu eenmaal
hoofdzakelijk in Ethiopië.
Scheepvaartaandelen waren
eerder wat beter gestemd maar
hadden 'n kalm aanzien. Neder
landse staatsfondsen bewogen
zich rondom het vorige niveau.
Gisteren begon de claimhandel in
Rolinco uit hoofde van de uit
gifte van 6% pet. cum. pref. aan
delen en van 6% pet, converti
bles, beide a pari.
Later kreeg de aarzelende
stemming de overhand en brok
kelden de koersen van de inter
nationals verder af. Kon. Olie
ging terug naar 128,80, Uni
lever naar 90,60 en Philips naar
90,80. Hoogovens noteerde in
de le periode 75,90. Amsterdam
Rubber bleef gevraagd en vast
met een koersstyging van zes
punten. Deli lag bijna 1% gul
den hoger. KLM noteerde in de
le periode vrywel pryshoudend
f 381. De scheepvaart wist zich
goed te handhaven by kalme
handel. Ook staatsfondsen brok
kelden later iets af. Onder de
lokale industrieën waren de
koersstijgingen verre in de
meerderheid. Bensdorp moest 5,
bijenkorf 7punt prijsgeven,
naar daar stonden tegenover
verbeteringen voor Kwatta, Hei-
neken, Zout-Ketjen, Melkunie,
Nutricia, Misset, Gero, Kondor,
Bammens, Albert Heyn (op 1040)
en Simon de Wit. Van de ver
zekeringen was Holsoc 6 punten
beter.
Beursindices
(1953 100)
7/6 8/6 9/6
Int. conc. 388.9 380.8
Industrie 312.4 312.7
Scheepv. 107.7 106.6
166.5
152.8
300.9
Bank en verz. 167.8
Handel enz. 154.0
Algemeen 304.3
386.7
313.7
107.1
167.8
153.2
303.7
Nabeurskoersen
A.K.U.: 50,40)
Hoogovens: 75,50)
Kon. Olie: 129,00—129,80 (129,30)
Philips: 91,00— 91,20 90,90)
Unilever: 90,00— 90,50 90,90)
K.L.M.: 380,00 (381,00)
miljoen gulden geschat.
Op verzoek van de Verenigde
Staten heeft de Nederlandse re
gering op zich genomen de Ame
rikaanse diplomatieke belangen
in Soedan door de Nederlandse
ambassade te Khartoem te laten
behartigen.
De diplomatieke betrekkingen
tussen de V. S. en Soedan werden
onlangs verbroken. De regering
van Soedan heeft met deze be
langenbehartiging door Neder
land ingestemd.
De minister van landbouw
heeft de verwerkingstoeslag voor
vlas van de oogst 1967 vastge
steld op 232 per ha in Neder
land verwerkt vlas. Voor de
oogst 1966 bedroeg deze toeslag
200 per ha. De verhoging van
het toeslagbedrag met 32 per
ha moet worden bestemd voor de
financiering van een aantal on-
derzoekingsobjekten in de vlas-
sektor, verricht voor de ontwik
keling van rationele bewerkings
methoden. Het bedrijfschap voor
de vlasindustrie dat met de uit
betaling van deze toeslag is be
last, zal te zijner tijd voor het
voor de oogst 1967 verleende
extra-toeslagbedrag een nadere
bestemming aanwijzen.
Ter gelegenheid van het hon
derdjarig bestaan van het Neder-
landsche Roode Kruis zal dit
iaar van 8 augustus t/m 30 sep
tember 'n serie van 5 bijzondere
frankeerzegels met toeslag op
alle postinrichtingen in Neder
land worden verkocht. Deze
zegels, die ontworpen zijn door
de heer W. van Stek te Enschede,
hebben als voorstelling een rood
kruis. De prijs van de serie is in
Nederlandse munt 1,75. De gel
digheid voor de frankering ein
digt op 31 december 1968.
De staking van officieren bij de
Franse koopvaardij, die 6 weken
geleden begon en tot moeilijk
heden in het scheepvaartverkeer
leidde, is vrijdag geëindigd. De
stakers gingen akkoord met een
salarisverhoging van 7 pet. Door
de staking kon onder meer het
passagiersschip „France" niet uit
Le Havre vertrekken.
De Griekse minister van bin
nenlandse zaken, generaal Pat-
takos, heeft 154 communisten uit
het noorden van het land van de
Griekse nationaliteit vervallen
verklaard.
Onze reis
naar Israël
Door JOH. DE VRIES
XIII
NAAR HET ZUIDEN
124. Vanmorgen om 9 uur
verlaten we Yokneam om het
zuiden te gaan verkennen. Dat
zal geen uitstapje worden van
een paar dagen; dat wisten we
vanmorgen al zo ongeveer,
maar is me nu 9 uur in de
avond nog duidelijker ge
worden; dat hoort U zo!
De weg Yokneam Megid-
do Tel Aviv kan de verge
lijking met onze Nederlandse
autowegen beslist doorstaan.
De drukte is niet overrompe
lend maar er is toch een be
hoorlijk verkeer. De afstand
100 km is voorlopig geen
bezwaar. We moeten in een
plaats, Herzlia, een 10-tal kilo
meters vóór Tel Aviv de groe
ten plus een paar klompen
gaan overbrengen by de fa
milie LandauButer. Dat
wordt vanwege een wat vaag
adres bijna een half uur zoe
ken.
De posterijen in de hoeda
nigheid van een besteller
brengt uitkomst. We treffen
mevrouw Landau met haar
zuster uit Holland (de laatste
hier gelogeerd) niet thuis,
maar wèl de heer Landau, die
ons allerhartelijkst ontvangt,
die zelfs koffie voor ons gaat
zetten en de boontjes maalt
m een ouderwetse koffiemo
len. Lang kunnen we niet
blijven, want we hebben nog
een heel stuk naar het zuiden
af te leggen.
De passage door Tel Aviv,
weliswaar niet door het cen
trum, is voorwaar geen klei
nigheid. De stad telt 400.000
inwoners en we zijn al blij bij
Jaffa, het oude Joppe, de zee
te bereiken. We hoeven hier
niet te stoppen, want 't is een
vrij rommelige boel en geen
foto waard. Wel hebben we
vóór Joppe wat inkopen ge
daan, brood, kaas en aard
beien. De „Matzes-week" is
achter de rug en daar zijn we
eerlijk gezegd niet rouwig om!
Maar al hebben we dan Jop
pe achter de rug, we blijven
nu maar steeds in de nieuw
gebouwde wijken rijden, met
de zon als enige leidraad,
want blauwe borden voor het
verkeer zien we niet; de bor
den in andere kleur zijn voor
ons onleesbaar als zijnde ge
schreven in „Ifriet".
Aan alles komt een eind,
ook aan de buitenwijken van
Tel Aviv en eindelijk zijn we
helemaal buiten, waar we aan
onze rechterhand een zeer
brede maar lage duinenrij
van geel zand hebben liggen,
't Wordt tijd aan de pick-nick
te gaan beginnen, maar daar
is in die gloeiend hete duin
streek geen denken aan. Van
morgen waait n.l. de „cham-
sin", dat is een warme woes
tijnwind, die vrij afmattend
is. Tot we tenslotte een prach
tige oprijlaan vinden, waar
achter de „Agriculture High-
school" is gelegen. De enige
opmerking die de chauffeur
van een uitrijdende wagen
maakt is een waarschuwing
toch vooral niet van het wa
ter te drinken waarmee de
sinaasappelbomen naast ons
worden bespoten, want dat
komt uit een gracht. Als we
Woestijn tussen AradDode Zee
Aan de oever van ne uoae Zee
soms water nodig hebben, mo
gen we dat gerust bij de school
gaan halen, 'k Zei het U al eer
der dat de mensen hier bijzon
der vriendelijk zijn en zeker
tegenover Hollanders
Onze eerstvolgende bestor
ming is Askalon, de meest zui
delijke haven van Israël; een
nieuwe grotere haven is in
aanbouw bij het wat noorde
lijker gelegen Ashdod. We zyn
nu nog 13 km verwyderd van
Ghaza-gebied (Egypte).
We blijven in Askalon niet
te lang, want we hebben 7 km
verder zuidelijk nog een kar
weitje op te knappen en wel
het overbrengen van groeten
ons medegegeven door mej.
Kloevekorn uit Middelburg,
bestemd voor mevrouw Kohl-
van Esso, een oude onderduik-
vriendin, die woont in de Kib
butz Gvar-Am.
Bij navraag op een tank
station biyken we al op de
goede weg te zyn. Dat wordt
daar op de Kibbutz een aller
hartelijkst ontvangst, waarbij
ons dadelijk de gelegenheid
wordt geboden, hier te over
nachten.
Dit pracht-aanbod kunnen
en mogen we niet afslaan.
Mevrouw Kohl leidt ons na
de middagboterham van half
vijf zeker een uur door de
Kibbutz heen, waarby we
weer heel wat wyzer worden
omtrent de levenswijze hier.
't Is wel niet zo'n luxueuze
Kibbutz als in Hazorea*) maar
we hebben hier alles bekeken:
de kinderverblijven, de school
het zwembad enz. We hebben
ook gehoord hoe de le oogst
hier erg door de droogte heeft
geleden. De. jaarlijkse regen
val, toch al niet groot, van
400 mm bereikte ditmaal
slechts 240 mm, waaruit U
zelf kunt afleiden, wat daar
van de gevolgen voor de oogst
zyn geweest.
Het is nu bijna 10 uur in de
avond en ik heb myn plicht
nu wel vervuld, dacht ik, door
het verslag tot hiertoe te vol
tooien.
Hoe ver we morgen zullen
komen valt nu nog niet te zeg
gen, maar 't zou me niet ver
wonderen, als de tocht naar
het zuiden de hele verdere
week in beslag gaat nemen.
Tot morgen dan maar weer!
134. 't Wordt vanmorgen
een echt afscheid; ik bedoel
daarmee een recht hartelijk
afscheid. De gastvrye ont
vangst en het prettige, zij het
eenvoudige verblijf, hetgeen
Kibbutz Hazorea Col
lectieve landbouwkolonie „De
zaaiers."
volstrekt niet in contanten
mag worden voldaan, wijst er
op, dat ons bezoek ook hier
werd gewaardeerd, van weers
kanten dan!
Haast niet te geloven, dat ik
me hier aan de oever van de
Dode Zee aan het schryven
zet, 's avonds 6 uur in een
temperatuur om van te smul
len en ik naar de paars-blauwe
bergen van Jordanië, door de
laatste zonnestralen van deze
dag beschenen, zit uit te kij-
kent
Maar nu loop ik eigenlijk op
mijn verhaal vooruit, want ik
moet U er vandaag nog eerst
heenvoeren, wat dan letterlijk
wil zeggen, dat Adri zich van
deze taak heeft gekweten!
By ons vertrek uit de Kib
butz Gvar-Am ryden we nog
enkele kilometers in zuide-
lyke richting tot bijna aan de
Egyptische grens (Ghaza) en
slaan links een weg in, een
sterk heuvelend gebied waar
nog wel wat boomgroei is en
wat landbouw, maar waar de
sinaasappel-aanplantingen, zo
veelvuldig voorkomend in het
middenstuk HaifaTel Aviv,
zijn verdwenen. We rijden nu
in de richting van Beer-Sheva,
waar we reeds om half tien
aankomen, tijdig genoeg om
de schilderachtige markt-
straatjes te bezoeken.
Na Nazareth zou je zo den
ken, dat het nu wel genoeg
was, maar het zijn weer heel
andere typen die we hier zien
en proberen op de foto te krij
gen!
't Zijn vooral de Bedouïnen-
vrouwen, die onze aandacht
trekken. Hier en daar houden
armelijke typen (echter geen
Bedouïnen) de hand op en
och wat zal je doen als
„ryke" westerling! Strijk eens
een keer de hand over je hart!
Ook zy vormen een deel van
de Oosterse sfeer in deze war
winkel waarby je je alweer
afvraagt hoe dat alles aan de
kost komt!
Half elf, 't is tyd voor de
koffie, die niet slecht is, maar
„zwart" moet worden gedron
ken.
Om elf uur verlaten we
Beer-Sheva om naar Arat te
rijden, waar Adri een pakket
zal proberen af te leveren bij
een zekere Cohen, een broer
van een marktkoopman in
Terneuzen. Dank zy een oude
kaart die ik raadpleeg ryden
we een stukje verkeerd, maar
als dat weer is overwonnen en
we de afstand Beer-Sheva
Arat, 42 km snel zien vermin
deren, want 't is een prima
nieuwe asfaltweg die we vol
gen, beginnen we kennis te
maken met de woestyn. Op
vele plaatsen, meest ver ter
zijde van de weg zien we de
nomadententen liggen en ook
vele kudden zwarte geiten,
enkele kamelen en wat scha
pen, wat hun bezit uitmaakt.
Omstreeks half één zyn we in
Arat. Een stad in wording,
want behalve een zware olie
industrie en enkele nog in
aanbouw zijnde flats vinden
we hier niets dan een verza
meling niet onaardige beton
nen huisjes, waar we na heel
wat zoeken en met behulp van
een Frans-sprekende vrouw
op het goede adres terecht ko
men. En nu is de grote moei
lijkheid het Joodse vrouwtje,
waar we even van schrikken,
zozeer is ze aan de hals door
een of andere operatie ver
minkt, en die maar enkele
woorden Engels spreekt, aan
het verstand te brengen, wat
we hier komen doen. Haar
man, Cohen, die vrachtauto
chauffeur is, treffen we jam
mer genoeg niet thuis; hij is
vandaag naar Eilat. Ze heeft'
twee lieve kinderen en wil
gauw koffie of thee voor ons
zetten. Zo goed en zo kwaad
als het ging hebben we toch
nog wat met haar kunnen pra
ten.
(Wordt vervolgd.)
t
