Vandaag komt de veiligheidsraad
weer bijeen
De Gaulle was
vrij inschikkelijk in Rome
AMERIKAANSE EN EGYPTISCHE
RESOLUTIES MAKEN WEINIG KANS
LANDELIJKE ECONOMISCHE
HULPACTIE NE1ERLAND-ISRAËL
FIAT nu ook in TERNEUZEN
Firma A. DE KEUZER ZN
MINISTER LARDINOIS
OVER IE E.E.6.-MARATH0N
Drie politieke kEppea omzeild
Engeland wenst
geen associatie'
met de E.E.G.
Maar overtuigd
is hij nog lang niet
HET WEER
Amerikanen weg
uit Nigeria
VRIJDAG 2 JUNI 1967
23e Jaargang No. 6949
Amerikaanse
ontkenning
V. S.-positie
verzwakt
Podgorny
waarschuwt
Franse
wapenleveranties
Leniging van
nood
Geen oorlogs
vrijwilligers
(zie pagina 6)
Oliemonopolies
Saboteurs
Duikbootescorte
Amnestie in Irak
HET BUSONGELUK
IN DUITSLAND
Weerbericht
Hoogwater
Economie en
politiek
Zor- en
Maanstanden
Andere idealen
Drie uur praten
Zuïveicrisis
UITTOCHT
FRANSE PRIESTERS
EN NONNEN
UIT GUINEA
Frank, bij abonnement: TERNEUZEN
Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sande
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 - 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs f 8,per kwartaal; per
maand f 2,70; per week 62 ct. Losse nrs 13 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géé.i handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 ur.
Voor het gecomb. maandag/d:nsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
Terwijl de grote mogendheden in de Middellandse Zee oorlogs
schepen paraat houden voor het geval de crisis in het midden
oosten ernstiger vormen gaat aannemen, is woensdagnacht het
Amerikaanse vliegdekschip Intrepid bij Port Said het Suez-kanaal
binnengevaren op weg naar de Rode Zee.
De doorvaart zou naar verwachting zeventien uur duren. Enkele
honderden kilometers beneden Suez ligt de straat van Tiran, de
toegang tot de golf van Akaba en de Israëlische haven Eilat, die
door de Egyptenaren is geblokkeerd. Volgens marinekringen in
Washington zou het niet in de bedoeling liggen dat de Intrepid
daar op de loer gaat liggen en heeft men het schip nodig in de
Zuidchinese zee.
Engeland heeft twee vliegdekschepen in de Middellandse Zee.
Woensdag voeren twee schepen van de Russische marine, een duik-
bootbevoorradingsvaartuig en een tankboot, door de Bosporus naar
de Middellandse Zee.
Functionarissen van het Ame
rikaanse ministerie van buiten
landse zaken ontkenden dat
Amerika andere zeevarende mo
gendheden heeft voorgesteld een
zeemacht te vormen voor het
openhouden van de straat van
Tiran.
Wel is er overleg gaande over
het uitgeven van een verklaring
waarin de golf van Akaba als
een internationale waterweg
wordt betiteld. Daarover spra
ken in het Britse lagerhuis ook
premier Wilson en minister
Brown.
De ontkenning in Washington
volgde op een bericht van de
New York Times, dat Nederland,
Engeland en Portugal volgens
diplomatieke kringen zouden
hebben beloofd steun te verlenen
aan „een gezamenlijke poging
van de zeevarende mogendheden
om de Egyptische blokkade van
de golf van Akaba te betwisten",
waarbij werd gedacht aan de
vorming van een internationaal
smaldeel.
Be leden van de veiligheids
raad staan in beraad over de
woensdag door Amerika en Egyp
te ingediende ontwerp-resoluties.
De raad komt pas vanmiddag
weer bijeen. Volgens waarne
mers maakt geen van beide voor
stellen in de huidige vorm enige
kans op goedkeuring.
Amerika wil dat alle leden
zich achter Oe Thants oproep
tot matiging scharen, maar heeft
zijn positie volgens V. N.-krin
gen verzwakt door bij monde
van zijn afgevaardigde Goldberg
te stellen, dat een dergelijke op
roep moest inhouden dat Egypte
tijdens een afkoelingsperiode de
Israëlische scheepvaart door de
straat van Tiran niet hinderde.
Egypte stelde voor binnen veer
tien dagen de door Israël sedert
1956 geboycotte gemengde be
standscommissie weer in het
leven te roepen en Israël te ge
lasten zijn in de Israëlisch-
Egyptische wapenstilstandsover
eenkomst neergelegde verplich
tingen na te leven.
De Egyptische vice-president
Mohieddin is in Kairo terugge
keerd van bliksembezoeken aan
Syrië en Irak naar aanleiding
van het tussen Egypte en Jorda
nië gesloten defensiepact. Syrië
heeft een soortgelijk verdrag
met Egypte, maar is al geruime
tijd in conflict met Jordanië.
Er zijn Iraakse troepen in
Egypte aangekomen om stellin
gen te betrekken in de Sinai-
woestijn.
1
Het Russische staatshoofd Pod-
gorny heeft op een receptie in
Kaboel, de hoofdstad van Afgha
nistan, gewaarschuwd dat een
militair conflict in welk deel van
de wereld ook nu eerder dan ooit
kan leiden tot een wereldbrand.
De Amerikaanse politiek, „ge
richt op onderdrukking van de
nationale bevrijdingsbewegingen
in Azië, Afrika en Latijns-Ame-
rika", wordt volgens hem hoe
langer hoe schaamtelozer, wat
blijkt uit de gebeurtenissen in
Vietnam, het midden-oosten en
andere delen van de wereld.
Daarom moeten alle vredelie
vende landen gemeenschappe
lijk optreden om de agressie te
stuiten, de wereldvrede en de
veiligheid van de volkeren te
waarborgen en hun legitieme
rechten te beschermen. „De
Sowjet-Unie doet alles wat in
haar macht ligt om dit te berei
ken", aldus de Russische presi
dent.
Frankrijk zal elke suggestie
om de Egyptische blokkade van
de golf van Akaba met geweld
te breken van de hand wijzen,
zo zeiden welingelichte kringen
in Parijs donderdag.
De regering wil vóór alles
voorkomen dat Frankrijk be
trokken raakt bij een gewapend
conflict tussen Israël en Egypte.
Zij stelt zich op het standpunt
dat er een dag zou komen, waar
op Israël dringend behoefte heeft
aan hulp van een mogendheid
die een krachtig voorstandster
is van het voortbestaan van de
staat Israël, maar zich niet ge
compromitteerd heeft door par
tij te kiezen in het conflict.
Hoewel dit niet officieel wordt
bevestigd, schijnen de geregelde
Franse wapenleveranties aan Is
raël voort te gaan. Of dit ook het
geval blijft wanneer er een oor
log zou uitbreken, is niet be
kend. Blijkens betogingen en
Een negentiental bekende Ne
derlanders heeft het initiatief ge
nomen tot de oprichting van een
landelijke economische hulpactie
NederlandIsraël. De bedoeling
is een geldinzameling te houden
om de economische nood in Is
raël te helpen lenigen. De initia
tiefnemers zijn mej. C. W. I.
jonkvr. mr. Wttewaal van Stoet
wegen, prof. M. A. Beek, prof. dr.
J. E. Andriessen, drs. J. M. den
Uyl, mr. N. Drost, J. H. J. Grund-
meyer, ds. H. J. Kater, dr. P. J.
Koets, H. van Kuilenburg, H. J.
Lankhorst, mr. H. A. F. M. O.
van Mierlo, mr. J ,A. Mommer-
steeg, .drs. W. Norden, mr. A.
Stempels, mr. M. van der Stoel,
J. Tabak, mr. E. M. Toxopeus. K.
Voskuil en P. J. E. van Weezen-
beek.
Deze en alle andere acties
er wordt ook plaatselijk al ge
werkt zullen worden gecoör
dineerd door de collectieve Is-
raele-actie, die alle binnengeko
men (al enkele tonnen) en nog
te verwachten geldbedragen ter
beschikking zal stellen van de
regering van Israël en de Jewish
Agency. Deze twee instanties zul
len bepalen waarvoor het geld
zal worden besteed. Uitdrukkelijk
is daarbij vastgesteld dat de hulp
alleen bestemd is voor leniging
van de economische en sociale
nood, die door de situatie in het
midden-oosten in Israël is ont
staan.
„Ook als er geen schot zou val
len, staat Israël aan de rand van
een economische afgrond", aldus
de heer I. L. Palache, directeur
van de collectieve Israël-actie.
Naast de financiële actie Is de
Jewish Agency ook gestart met
het aannemen van vrijwilligers,
die op sociaal gebied in Israël
te werk zullen worden gesteld.
Verwacht wordt dat reeds begin
volgende week een groep van
twintig (voornamelijk Joodse)
Nederlanders via het Europese
verzamelingspunt Parijs naar Is
raël zal vertrekken. Onder hen
zijn verpleegsters en ingenieurs,
die in hun eigen beroep emplooi
zullen vinden en studenten, die
gaan helpen bij het binnenhalen
van de oogst. Ook hebben zich
reeds oorlogsvrijwilligers aange
meld maar die worden niet aan
genomen.
(ADVERTENTIE)
V3ÏRL. VAN STEENBERGENLAAN 25 - TEL 01150—4564
perscommentaren heerst er in
Frankrijk grote sympathie voor
Israël. De communistische partij
heeft onder invloed van de alge
mene stemming haar anti-Is-
raëlisehe houding wat laten va
ren. De schuld voor de crisis
wordt nu door de communisten
geworpen op het „Amerikaanse
imperialisme".
Niet de afsluiting van de straat
van Tiran maar „de imperialis
tische agressie tegen de Arabi
sche landen namens de oliemo
nopolies en de reactie" vormt de
oorzaak van de huidige span
ning in het midden-oosten, zo
schreef het Russische partijblad
Prawda. „De indruk wordt ge
wekt dat sommigen bereid zijn
om de gevaarlijke stap te nemen
een oorlog te laten ontbranden
over de kwestie of er dagelijks
twee of vier schepen de straat
moeten passeren. Zo'n houding
toont de onverantwoordelijkheid
aan van sommige k -ingen in Is
raël en trekt hui: verklaring
over zelfbeheersing in twijfel",
aldus het blad dat het verder
nog had over „de toenemende
militaire hysterie in Israël en
het stoken van de haviken in
Amerika, Engeland en andere
westelijke landen".
Het semi-officiële Syrische
blad Al Thawra beeft beweerd
dat zich in Jordanië 170 Ameri
kaanse officieren en deskundi
gen bevinden voor de opleiding
van saboteurs, spionnen en moor
denaars. In een artikel, waarin
een aanval werd gedaan op het
bewind van koning Hoessein,
werd gezegd dat de Amerikanen
eind april in Amman waren ge
arriveerd.
In navolging van Liberia heeft
het ministerie van koopvaardij
in Athene alle Griekse schepen
opgedragen de straat van Tiran
en de golf van Akaba te mijden.
De Griekse scheepvaartmaat
schappijen overwi n zelfs alle
reizen, ook die van passagiers
schepen, naar het midden-oosten
voorlopig te staken wegens de
hoge verzekeringstarieven.
De herdenking van het tienja
rig bestaan der E.E.G. in Rome
is minder door feestvreugde ge
kenmerkt dan wel door een ge
voel van opluchting. Dat wil zeg-
Het Amerikaanse vliegdek
schip Intrepid werd op zijn tocht
door het Suez-kanaal geëscor
teerd door Egyptische duikbo
ten. Veertig minuten voordat de
Intrepid langs kwam, vertrok
ken uit Ismailia, halverwege de
internationale waterweg gelegen,
twee duikboten in de richting
van Suez. Een andere onder
zeeër werd voor vertrek gereed
gemaakt.Bij het vertrek van het
vliegdekschip uit Port Said had
den enkele honderden havenar
beiders in koor leuzen als „weg
met Johnson" geroepen. Anti-
Amerikaanse leuzen klonken
even verderop bij het plaatsje
Kantarah ook van de oever.
Allen die betrokken zijn bij
het komplot van 30 juni 1966,
hebben amnestie gekregen en
zijn onmiddellijk vrijgelaten, al
dus meldt radio-Bagdad.
President Aref van Irak heeft
een decreet getekend, waarin het
heet, dat dit besluit is genomen
„in het licht van de huidige om
standigheden en de noodzakelijk
heid de nationale eenheid te ver
sterken".
Onder de vrijgelatenen bevindt
zich ex-generaal Aref Abdel Raz-
zak. die de leider was van de
poging tot een staatsgreep in
juni 1966. Hij heeft ook een eer
ste putsch in september 1965 op
touw gezet.
Het aantal slachtoffers van het
ernstige busongeluk, dat zich
woensdagavond heeft voorge
daan op de autoweg bij Stutt
gart, is volgens de politie tot
twaalf gestegen.
Bij dit ongeluk was 'n Engelse
bus met een reisgezelschap, be
staande uit hoofdzakelijk oudere
mensen, betrokken. De bus
slipte en kwam tegen bomen tot
stilstand. Acht inzittenden
waren op slag dood. Vier stier
ven in de loop van de avond en
de nacht in ziekenhuizen, waar
nog 31 gewonden liggen.
Volgens de tot dusver beschik
bare gegevens schijnen te grote
snelheid en een nat wegdek de
oorzaken van het ongeluk te zijn.
De bestuurder van een personen
auto, die kort vóór het ongeluk
door de bus was ingehaald, heeft
verklaard, dat hij zelf 115 km
per uur reed en de bus moet bij
het inhalen ongeveer 130 km per
uur gereden hebben. De bus
haalde ook nog een vrachtwagen
in, begon toen te slippen en
raakte van de weg af. Slechts 3
kilometer verder in Denkendorf
wachtte het reisgezelschap, dat
op weg was naar Italië, in een
restaurant een tevoren besteld
Een politieman inspecteert het
wrak van de Engelse autobus,
welke op de autobaan is geslipt
en omgeslagen. Er zijn 12 doden
geborgen en 32 personen zwaar
gewond naar ziekenhuizen ge
bracht.
OPNIEUW IETS WARMER
Een zwakke rug van hoge
luchtdruk breidt zich langzaam
uit over de Noordzee en onze om
geving. De kans dat de zon er in
zal slagen vandaag het wolken
dek te doorbreken, is dan ook
vrij groot. Dit wolkendek dat
reeds twee dagen boven onze
omgeving hangt, behoort bij een
oude frontale zone, die donderdag
in het zuiden van het land nog
voor wat motregen zorgde. Daar
bleef de temperatuur dan ook
laag. In Zeeland en Zuid-Lim
burg kwam het kwik niet hoger
dan 12 of 13 graden. Elders in het
land werd 15 tot 18 graden be
reikt.
Vandaag zal de temperatuur
vooral in het zuiden minder laag
blijven. Plaatselijk zullen zich
enkele buien ontwikkelen, zoals
dit donderdag reeds in het
noordoosten van het land het ge
val was. Daar gingen de buien
ook van onweer .vergezeld,
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Perioden met zon
Zonnige perioden, maar ook
hier en daar een bui. Overwe
gend zwakke wind. Hogere mid-
dagtemperaturen dan donderdag.
VRIJDAG 2 JUNI
van.
n.m.
Cadzand
9.34
9.52
Breskens
9.59
10.17
Terneuzen
10.35
10.53
Hansweert
11.09
11.27
Walsoorden
11.08
11.26
ZATERF
3 JUNI
v.m.
n.m.
Cadzand
10.30
10.46
Breskens
10.55
11.11
Terneuzen
11.31
11.47
Hansweert
12.05
12.21
Walsoorden
12.04
12.20
gen bij allen behalve de Franse
president. Gevreesd was dat De
Gaulle de gelegenheid weer zou
aangrijpen voor een paar geduch
te zetten op het diplomatieke
schaakbord.
Tegen alle verwachting in
heeft de Franse president het g§-
laten bij een paar nogal kinder
achtige bezwaren tegen redevoe
ringen van Hallstein, terwijl hij
voor het overige zeer beminnelijk
was. En hij maakte zelfs geen be
zwaar dat de ministers zich al
begin juni gaan bezighouden met
de problemen van de Britse toe
treding.
Wel leeft de verwachting dat
hij zijn ministers opdracht zal
geven zoveel mogelijk hindernis
sen op te werpen voor de Brit
ten, maar hij begint er althans
niet direct mee.
Zelfs is de Frianse president
niet weer op zijn stokpaard ge
klommen van een politieke unie
naar zijn idee. In 1962 werden de
gesprekken hierover nogal cru
onderbroken, toen de Benelux-
landen te kennen gaven daarover
niet te willen discussiëren, hoe
nuttig men een politiek samen
werken ook oordeelde. Alleen de
Franse snit wenste niemand voor
een dergelijke politieke unie.
Intussen zjjn de „zes" op zoveel
gebieden met elkaar verknoopt,
dat vele politieke zaken niet an
ders dan gezamenlijk kunnen
worden behandeld en voor een
ZON MAAN
op onder op onder
Juni
2 4.26 20.51 2.24 14.41
3 4a25 20.52 2.34 15.50
4 4.24 20.53 2.44 17.01
5 4.23 20.54 2.56 18.14
deel ook al behandeld worden,
bijvoorbeeld toen E.E.G.-eom-
missaris Rey in Genève namens
de „zes" onderhandelde bij de
Kennedyronde, die niet alleen
een droge economische maar ook
een principieel politieke zaak
was.
Het opmerkelijkst in Rome was
dat de Italiaanse president Sara-
gat in hoffelijke maar duidelijk»
termen zei dat zijn hoogste gast,
De Gaulle, toch maar wat zou
moeten wennen aan de suprana
tionale gedachte. Hij gaf de Fran
se president in overweging dat
men heel goed nationale idealen
kon hebben en daarnaast ook
Europese.
Voor De Gaulle schijnen alleen
Franse idealen te bestaan waar
aan all&3 ondergeschikt moet
worden gemaakt, wat voor hem
logisch is maar voor de anderen
niet.
De generaal heeft een en ant
der aangehoord, maar zal wel
niet overtuigd zijn.
In elk geval heeft hij voorlopig
geen belemmeringen in de weg
gelegd voor de verdere ontwik
keling zoals zijn vijf partners die
wensen.
Het is een reden tot blijd
schap gebleken, al vraagt men
zich af waarom het in de E.E.
G. nodig moet zijn met zo'n
kleinigheid al blij te zijn.
De landbouw is de eerste sector
waarin gesproken kan worden van
een volledige economische unie.
Minister Lardinois zei dit gisteren
in Den Haag.
Hij gaf er een toelichting op het
akkoord, dat de E. E. G.-ministers
van landbouw in hun marathon
zitting in de nacht van 31 mei op
1 juni hebben bereikt over de re
gelingen voor de gemeenschappe
lijke markt, die volgens eerder ge
nomen besluiten op 1 juli a.s. voor
een aantal belangrijke landbouw-
prndukten zal ingaan.
Drie politieke klippen hebben de
Drie lastige klippen hebben de mi-
te, '"e een maand geleden al op
doemde, was het Franse voorstel
tot vorming van een verbindings
commissie tussen de nationale ad
ministraties en de Europese com
missie. Zoals bekend heeft men d'v
kwestie kunnen oplossen door de
taak van het bestaande speciale
comité voor de landbouw wat uit
te breiden.
De tweede klip was het samen
vallen van deze marathon met de
besprekingen in Rome ter gelegen
heid van de tiende verjaardag van
het E. E. G.-verdrag. Als die be
spreking verkeerd was uitgepakt,
zou de landbouwmarathon erdoor
hebben geleden, dacht minister
Lardinois. De derde klip kwam
donderdagmorgen om vier uur pas
in zicht, toen de ministers al over
eenstemming hadden bereikt over
het „pakket". De Franse minister
van landbouw vertelde toen in een
..beperkte zitting" (de ministers
met een minimaal aantal ambte
naren) dat hij in eigen land grote
Associatie van Engeland met de
E. E. G. is voor de Britse regering
onaanvaardbaar, zo heeft Engeland
minister van buitenlandse zaken.
George Brown, donderdag in het
lagerhuis verklaard.
Brown zei dat associatie Enge
land verplichtingen zou oplegeen
zonder het recht te geven aan de
besluitvorming in de Europese ge
meenschap deel te nemen.
Zoals bekend verwacht men in
^ranse regeringskringen dat De
Gaulle bij ziin komend overleg me*
nremier Wilson van Engeland
Oroot-Brittannië een „overgangs
lidmaatschap" een vorm van
associatie t= zal aanbieden.
politieke moeilijkheden zou krijgen
als men zou besluiten, bij wijzigin
gen van de prijzen van granen en
varkensvlees eerst het Europese
parlement te horen. De Fransman
zei dat zo'n bepaling in vorige pro-
duktenverordeningen ook niet
voorkwam en vroeg zijn collega's,
geen precedent te scheppen. Deze
hielden echter voet bij stuk. Na
drie uur praten was men in een
impasse en pas na ruggespraak
met Parijs gaf de Franse minister
toe, zodat het voorstel der commis-
sie kon worden aanvaard.
Italië vroeg en kreeg in' dez9
marathonzitting enige steun van
de partnerlanden bij de oplossing
van de zuivelcrisis, waarmee hef
op het ogenblik te kampen heeft.
Door een binnen- en buitenlands
overaanbod, vooral van kaas, is da
melkprijs er in sommige gebieden
twintig procent lager dan een jaar
geleden. Het mag nu zijn drempel-
prijzen bij invoer van kaas en boter
uit E. E. G.-landen en derde landen
verhogen, maar in ruil daarvoor
hebben de partnerlanden wel be
paalde rechten bedongen voor
later in het seizoen, als de crisis Is
geëindigd.
De Amerikaanse ambassade In
Lagos heeft de Amerikanen in O.
Nigeria geadviseerd hun vrouwen
en kinderen naar huis te sturen, nu
dit land. dat zich als de staat Biafra
heeft afgescheiden van de rest van
Nigerië, op last van de federale re
gering volledig van de buiten
wereld is afgesloten. Er zouden in
totaal 2nno Amerikanen in Oost-
Nigerië zijn.
De Shell heeft laten weten dat
zij nog niet van plan is haar per
soneel in Oost-Nigeria voor het
grootste deel Nederlanders te
laten vertrekken. Ook de 5.000
Britten in het gebied hebben nog
geen evacuatiebevel gekregen.
Ongeveer veertig Franse pries
ters en nonnen, die uit Guinea
rijn uitgewezen, zijn woensdag
avond per vliegtuig uit Abidjan
in Parijs aangekomen. Meer dan
100 priesters en religieuzen ver
trekken deze week uit Guinea,