Vandaag komt de veiligheidsraad weer bijeen De Gaulle was vrij inschikkelijk in Rome AMERIKAANSE EN EGYPTISCHE RESOLUTIES MAKEN WEINIG KANS LANDELIJKE ECONOMISCHE HULPACTIE NE1ERLAND-ISRAËL FIAT nu ook in TERNEUZEN Firma A. DE KEUZER ZN MINISTER LARDINOIS OVER IE E.E.6.-MARATH0N Drie politieke kEppea omzeild Engeland wenst geen associatie' met de E.E.G. Maar overtuigd is hij nog lang niet HET WEER Amerikanen weg uit Nigeria VRIJDAG 2 JUNI 1967 23e Jaargang No. 6949 Amerikaanse ontkenning V. S.-positie verzwakt Podgorny waarschuwt Franse wapenleveranties Leniging van nood Geen oorlogs vrijwilligers (zie pagina 6) Oliemonopolies Saboteurs Duikbootescorte Amnestie in Irak HET BUSONGELUK IN DUITSLAND Weerbericht Hoogwater Economie en politiek Zor- en Maanstanden Andere idealen Drie uur praten Zuïveicrisis UITTOCHT FRANSE PRIESTERS EN NONNEN UIT GUINEA Frank, bij abonnement: TERNEUZEN Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sande Redactie- en Administratie-adres: Smidswal Telefoon: 01150 - 2073 Gironummer: 38150 Abonnementsprijs f 8,per kwartaal; per maand f 2,70; per week 62 ct. Losse nrs 13 ct. DE VRIJE ZEEUW Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" (géé.i handels- advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 ur. Voor het gecomb. maandag/d:nsdag-nummer tot 10 uur voormiddag. Terwijl de grote mogendheden in de Middellandse Zee oorlogs schepen paraat houden voor het geval de crisis in het midden oosten ernstiger vormen gaat aannemen, is woensdagnacht het Amerikaanse vliegdekschip Intrepid bij Port Said het Suez-kanaal binnengevaren op weg naar de Rode Zee. De doorvaart zou naar verwachting zeventien uur duren. Enkele honderden kilometers beneden Suez ligt de straat van Tiran, de toegang tot de golf van Akaba en de Israëlische haven Eilat, die door de Egyptenaren is geblokkeerd. Volgens marinekringen in Washington zou het niet in de bedoeling liggen dat de Intrepid daar op de loer gaat liggen en heeft men het schip nodig in de Zuidchinese zee. Engeland heeft twee vliegdekschepen in de Middellandse Zee. Woensdag voeren twee schepen van de Russische marine, een duik- bootbevoorradingsvaartuig en een tankboot, door de Bosporus naar de Middellandse Zee. Functionarissen van het Ame rikaanse ministerie van buiten landse zaken ontkenden dat Amerika andere zeevarende mo gendheden heeft voorgesteld een zeemacht te vormen voor het openhouden van de straat van Tiran. Wel is er overleg gaande over het uitgeven van een verklaring waarin de golf van Akaba als een internationale waterweg wordt betiteld. Daarover spra ken in het Britse lagerhuis ook premier Wilson en minister Brown. De ontkenning in Washington volgde op een bericht van de New York Times, dat Nederland, Engeland en Portugal volgens diplomatieke kringen zouden hebben beloofd steun te verlenen aan „een gezamenlijke poging van de zeevarende mogendheden om de Egyptische blokkade van de golf van Akaba te betwisten", waarbij werd gedacht aan de vorming van een internationaal smaldeel. Be leden van de veiligheids raad staan in beraad over de woensdag door Amerika en Egyp te ingediende ontwerp-resoluties. De raad komt pas vanmiddag weer bijeen. Volgens waarne mers maakt geen van beide voor stellen in de huidige vorm enige kans op goedkeuring. Amerika wil dat alle leden zich achter Oe Thants oproep tot matiging scharen, maar heeft zijn positie volgens V. N.-krin gen verzwakt door bij monde van zijn afgevaardigde Goldberg te stellen, dat een dergelijke op roep moest inhouden dat Egypte tijdens een afkoelingsperiode de Israëlische scheepvaart door de straat van Tiran niet hinderde. Egypte stelde voor binnen veer tien dagen de door Israël sedert 1956 geboycotte gemengde be standscommissie weer in het leven te roepen en Israël te ge lasten zijn in de Israëlisch- Egyptische wapenstilstandsover eenkomst neergelegde verplich tingen na te leven. De Egyptische vice-president Mohieddin is in Kairo terugge keerd van bliksembezoeken aan Syrië en Irak naar aanleiding van het tussen Egypte en Jorda nië gesloten defensiepact. Syrië heeft een soortgelijk verdrag met Egypte, maar is al geruime tijd in conflict met Jordanië. Er zijn Iraakse troepen in Egypte aangekomen om stellin gen te betrekken in de Sinai- woestijn. 1 Het Russische staatshoofd Pod- gorny heeft op een receptie in Kaboel, de hoofdstad van Afgha nistan, gewaarschuwd dat een militair conflict in welk deel van de wereld ook nu eerder dan ooit kan leiden tot een wereldbrand. De Amerikaanse politiek, „ge richt op onderdrukking van de nationale bevrijdingsbewegingen in Azië, Afrika en Latijns-Ame- rika", wordt volgens hem hoe langer hoe schaamtelozer, wat blijkt uit de gebeurtenissen in Vietnam, het midden-oosten en andere delen van de wereld. Daarom moeten alle vredelie vende landen gemeenschappe lijk optreden om de agressie te stuiten, de wereldvrede en de veiligheid van de volkeren te waarborgen en hun legitieme rechten te beschermen. „De Sowjet-Unie doet alles wat in haar macht ligt om dit te berei ken", aldus de Russische presi dent. Frankrijk zal elke suggestie om de Egyptische blokkade van de golf van Akaba met geweld te breken van de hand wijzen, zo zeiden welingelichte kringen in Parijs donderdag. De regering wil vóór alles voorkomen dat Frankrijk be trokken raakt bij een gewapend conflict tussen Israël en Egypte. Zij stelt zich op het standpunt dat er een dag zou komen, waar op Israël dringend behoefte heeft aan hulp van een mogendheid die een krachtig voorstandster is van het voortbestaan van de staat Israël, maar zich niet ge compromitteerd heeft door par tij te kiezen in het conflict. Hoewel dit niet officieel wordt bevestigd, schijnen de geregelde Franse wapenleveranties aan Is raël voort te gaan. Of dit ook het geval blijft wanneer er een oor log zou uitbreken, is niet be kend. Blijkens betogingen en Een negentiental bekende Ne derlanders heeft het initiatief ge nomen tot de oprichting van een landelijke economische hulpactie NederlandIsraël. De bedoeling is een geldinzameling te houden om de economische nood in Is raël te helpen lenigen. De initia tiefnemers zijn mej. C. W. I. jonkvr. mr. Wttewaal van Stoet wegen, prof. M. A. Beek, prof. dr. J. E. Andriessen, drs. J. M. den Uyl, mr. N. Drost, J. H. J. Grund- meyer, ds. H. J. Kater, dr. P. J. Koets, H. van Kuilenburg, H. J. Lankhorst, mr. H. A. F. M. O. van Mierlo, mr. J ,A. Mommer- steeg, .drs. W. Norden, mr. A. Stempels, mr. M. van der Stoel, J. Tabak, mr. E. M. Toxopeus. K. Voskuil en P. J. E. van Weezen- beek. Deze en alle andere acties er wordt ook plaatselijk al ge werkt zullen worden gecoör dineerd door de collectieve Is- raele-actie, die alle binnengeko men (al enkele tonnen) en nog te verwachten geldbedragen ter beschikking zal stellen van de regering van Israël en de Jewish Agency. Deze twee instanties zul len bepalen waarvoor het geld zal worden besteed. Uitdrukkelijk is daarbij vastgesteld dat de hulp alleen bestemd is voor leniging van de economische en sociale nood, die door de situatie in het midden-oosten in Israël is ont staan. „Ook als er geen schot zou val len, staat Israël aan de rand van een economische afgrond", aldus de heer I. L. Palache, directeur van de collectieve Israël-actie. Naast de financiële actie Is de Jewish Agency ook gestart met het aannemen van vrijwilligers, die op sociaal gebied in Israël te werk zullen worden gesteld. Verwacht wordt dat reeds begin volgende week een groep van twintig (voornamelijk Joodse) Nederlanders via het Europese verzamelingspunt Parijs naar Is raël zal vertrekken. Onder hen zijn verpleegsters en ingenieurs, die in hun eigen beroep emplooi zullen vinden en studenten, die gaan helpen bij het binnenhalen van de oogst. Ook hebben zich reeds oorlogsvrijwilligers aange meld maar die worden niet aan genomen. (ADVERTENTIE) V3ÏRL. VAN STEENBERGENLAAN 25 - TEL 01150—4564 perscommentaren heerst er in Frankrijk grote sympathie voor Israël. De communistische partij heeft onder invloed van de alge mene stemming haar anti-Is- raëlisehe houding wat laten va ren. De schuld voor de crisis wordt nu door de communisten geworpen op het „Amerikaanse imperialisme". Niet de afsluiting van de straat van Tiran maar „de imperialis tische agressie tegen de Arabi sche landen namens de oliemo nopolies en de reactie" vormt de oorzaak van de huidige span ning in het midden-oosten, zo schreef het Russische partijblad Prawda. „De indruk wordt ge wekt dat sommigen bereid zijn om de gevaarlijke stap te nemen een oorlog te laten ontbranden over de kwestie of er dagelijks twee of vier schepen de straat moeten passeren. Zo'n houding toont de onverantwoordelijkheid aan van sommige k -ingen in Is raël en trekt hui: verklaring over zelfbeheersing in twijfel", aldus het blad dat het verder nog had over „de toenemende militaire hysterie in Israël en het stoken van de haviken in Amerika, Engeland en andere westelijke landen". Het semi-officiële Syrische blad Al Thawra beeft beweerd dat zich in Jordanië 170 Ameri kaanse officieren en deskundi gen bevinden voor de opleiding van saboteurs, spionnen en moor denaars. In een artikel, waarin een aanval werd gedaan op het bewind van koning Hoessein, werd gezegd dat de Amerikanen eind april in Amman waren ge arriveerd. In navolging van Liberia heeft het ministerie van koopvaardij in Athene alle Griekse schepen opgedragen de straat van Tiran en de golf van Akaba te mijden. De Griekse scheepvaartmaat schappijen overwi n zelfs alle reizen, ook die van passagiers schepen, naar het midden-oosten voorlopig te staken wegens de hoge verzekeringstarieven. De herdenking van het tienja rig bestaan der E.E.G. in Rome is minder door feestvreugde ge kenmerkt dan wel door een ge voel van opluchting. Dat wil zeg- Het Amerikaanse vliegdek schip Intrepid werd op zijn tocht door het Suez-kanaal geëscor teerd door Egyptische duikbo ten. Veertig minuten voordat de Intrepid langs kwam, vertrok ken uit Ismailia, halverwege de internationale waterweg gelegen, twee duikboten in de richting van Suez. Een andere onder zeeër werd voor vertrek gereed gemaakt.Bij het vertrek van het vliegdekschip uit Port Said had den enkele honderden havenar beiders in koor leuzen als „weg met Johnson" geroepen. Anti- Amerikaanse leuzen klonken even verderop bij het plaatsje Kantarah ook van de oever. Allen die betrokken zijn bij het komplot van 30 juni 1966, hebben amnestie gekregen en zijn onmiddellijk vrijgelaten, al dus meldt radio-Bagdad. President Aref van Irak heeft een decreet getekend, waarin het heet, dat dit besluit is genomen „in het licht van de huidige om standigheden en de noodzakelijk heid de nationale eenheid te ver sterken". Onder de vrijgelatenen bevindt zich ex-generaal Aref Abdel Raz- zak. die de leider was van de poging tot een staatsgreep in juni 1966. Hij heeft ook een eer ste putsch in september 1965 op touw gezet. Het aantal slachtoffers van het ernstige busongeluk, dat zich woensdagavond heeft voorge daan op de autoweg bij Stutt gart, is volgens de politie tot twaalf gestegen. Bij dit ongeluk was 'n Engelse bus met een reisgezelschap, be staande uit hoofdzakelijk oudere mensen, betrokken. De bus slipte en kwam tegen bomen tot stilstand. Acht inzittenden waren op slag dood. Vier stier ven in de loop van de avond en de nacht in ziekenhuizen, waar nog 31 gewonden liggen. Volgens de tot dusver beschik bare gegevens schijnen te grote snelheid en een nat wegdek de oorzaken van het ongeluk te zijn. De bestuurder van een personen auto, die kort vóór het ongeluk door de bus was ingehaald, heeft verklaard, dat hij zelf 115 km per uur reed en de bus moet bij het inhalen ongeveer 130 km per uur gereden hebben. De bus haalde ook nog een vrachtwagen in, begon toen te slippen en raakte van de weg af. Slechts 3 kilometer verder in Denkendorf wachtte het reisgezelschap, dat op weg was naar Italië, in een restaurant een tevoren besteld Een politieman inspecteert het wrak van de Engelse autobus, welke op de autobaan is geslipt en omgeslagen. Er zijn 12 doden geborgen en 32 personen zwaar gewond naar ziekenhuizen ge bracht. OPNIEUW IETS WARMER Een zwakke rug van hoge luchtdruk breidt zich langzaam uit over de Noordzee en onze om geving. De kans dat de zon er in zal slagen vandaag het wolken dek te doorbreken, is dan ook vrij groot. Dit wolkendek dat reeds twee dagen boven onze omgeving hangt, behoort bij een oude frontale zone, die donderdag in het zuiden van het land nog voor wat motregen zorgde. Daar bleef de temperatuur dan ook laag. In Zeeland en Zuid-Lim burg kwam het kwik niet hoger dan 12 of 13 graden. Elders in het land werd 15 tot 18 graden be reikt. Vandaag zal de temperatuur vooral in het zuiden minder laag blijven. Plaatselijk zullen zich enkele buien ontwikkelen, zoals dit donderdag reeds in het noordoosten van het land het ge val was. Daar gingen de buien ook van onweer .vergezeld, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Perioden met zon Zonnige perioden, maar ook hier en daar een bui. Overwe gend zwakke wind. Hogere mid- dagtemperaturen dan donderdag. VRIJDAG 2 JUNI van. n.m. Cadzand 9.34 9.52 Breskens 9.59 10.17 Terneuzen 10.35 10.53 Hansweert 11.09 11.27 Walsoorden 11.08 11.26 ZATERF 3 JUNI v.m. n.m. Cadzand 10.30 10.46 Breskens 10.55 11.11 Terneuzen 11.31 11.47 Hansweert 12.05 12.21 Walsoorden 12.04 12.20 gen bij allen behalve de Franse president. Gevreesd was dat De Gaulle de gelegenheid weer zou aangrijpen voor een paar geduch te zetten op het diplomatieke schaakbord. Tegen alle verwachting in heeft de Franse president het g§- laten bij een paar nogal kinder achtige bezwaren tegen redevoe ringen van Hallstein, terwijl hij voor het overige zeer beminnelijk was. En hij maakte zelfs geen be zwaar dat de ministers zich al begin juni gaan bezighouden met de problemen van de Britse toe treding. Wel leeft de verwachting dat hij zijn ministers opdracht zal geven zoveel mogelijk hindernis sen op te werpen voor de Brit ten, maar hij begint er althans niet direct mee. Zelfs is de Frianse president niet weer op zijn stokpaard ge klommen van een politieke unie naar zijn idee. In 1962 werden de gesprekken hierover nogal cru onderbroken, toen de Benelux- landen te kennen gaven daarover niet te willen discussiëren, hoe nuttig men een politiek samen werken ook oordeelde. Alleen de Franse snit wenste niemand voor een dergelijke politieke unie. Intussen zjjn de „zes" op zoveel gebieden met elkaar verknoopt, dat vele politieke zaken niet an ders dan gezamenlijk kunnen worden behandeld en voor een ZON MAAN op onder op onder Juni 2 4.26 20.51 2.24 14.41 3 4a25 20.52 2.34 15.50 4 4.24 20.53 2.44 17.01 5 4.23 20.54 2.56 18.14 deel ook al behandeld worden, bijvoorbeeld toen E.E.G.-eom- missaris Rey in Genève namens de „zes" onderhandelde bij de Kennedyronde, die niet alleen een droge economische maar ook een principieel politieke zaak was. Het opmerkelijkst in Rome was dat de Italiaanse president Sara- gat in hoffelijke maar duidelijk» termen zei dat zijn hoogste gast, De Gaulle, toch maar wat zou moeten wennen aan de suprana tionale gedachte. Hij gaf de Fran se president in overweging dat men heel goed nationale idealen kon hebben en daarnaast ook Europese. Voor De Gaulle schijnen alleen Franse idealen te bestaan waar aan all&3 ondergeschikt moet worden gemaakt, wat voor hem logisch is maar voor de anderen niet. De generaal heeft een en ant der aangehoord, maar zal wel niet overtuigd zijn. In elk geval heeft hij voorlopig geen belemmeringen in de weg gelegd voor de verdere ontwik keling zoals zijn vijf partners die wensen. Het is een reden tot blijd schap gebleken, al vraagt men zich af waarom het in de E.E. G. nodig moet zijn met zo'n kleinigheid al blij te zijn. De landbouw is de eerste sector waarin gesproken kan worden van een volledige economische unie. Minister Lardinois zei dit gisteren in Den Haag. Hij gaf er een toelichting op het akkoord, dat de E. E. G.-ministers van landbouw in hun marathon zitting in de nacht van 31 mei op 1 juni hebben bereikt over de re gelingen voor de gemeenschappe lijke markt, die volgens eerder ge nomen besluiten op 1 juli a.s. voor een aantal belangrijke landbouw- prndukten zal ingaan. Drie politieke klippen hebben de Drie lastige klippen hebben de mi- te, '"e een maand geleden al op doemde, was het Franse voorstel tot vorming van een verbindings commissie tussen de nationale ad ministraties en de Europese com missie. Zoals bekend heeft men d'v kwestie kunnen oplossen door de taak van het bestaande speciale comité voor de landbouw wat uit te breiden. De tweede klip was het samen vallen van deze marathon met de besprekingen in Rome ter gelegen heid van de tiende verjaardag van het E. E. G.-verdrag. Als die be spreking verkeerd was uitgepakt, zou de landbouwmarathon erdoor hebben geleden, dacht minister Lardinois. De derde klip kwam donderdagmorgen om vier uur pas in zicht, toen de ministers al over eenstemming hadden bereikt over het „pakket". De Franse minister van landbouw vertelde toen in een ..beperkte zitting" (de ministers met een minimaal aantal ambte naren) dat hij in eigen land grote Associatie van Engeland met de E. E. G. is voor de Britse regering onaanvaardbaar, zo heeft Engeland minister van buitenlandse zaken. George Brown, donderdag in het lagerhuis verklaard. Brown zei dat associatie Enge land verplichtingen zou oplegeen zonder het recht te geven aan de besluitvorming in de Europese ge meenschap deel te nemen. Zoals bekend verwacht men in ^ranse regeringskringen dat De Gaulle bij ziin komend overleg me* nremier Wilson van Engeland Oroot-Brittannië een „overgangs lidmaatschap" een vorm van associatie t= zal aanbieden. politieke moeilijkheden zou krijgen als men zou besluiten, bij wijzigin gen van de prijzen van granen en varkensvlees eerst het Europese parlement te horen. De Fransman zei dat zo'n bepaling in vorige pro- duktenverordeningen ook niet voorkwam en vroeg zijn collega's, geen precedent te scheppen. Deze hielden echter voet bij stuk. Na drie uur praten was men in een impasse en pas na ruggespraak met Parijs gaf de Franse minister toe, zodat het voorstel der commis- sie kon worden aanvaard. Italië vroeg en kreeg in' dez9 marathonzitting enige steun van de partnerlanden bij de oplossing van de zuivelcrisis, waarmee hef op het ogenblik te kampen heeft. Door een binnen- en buitenlands overaanbod, vooral van kaas, is da melkprijs er in sommige gebieden twintig procent lager dan een jaar geleden. Het mag nu zijn drempel- prijzen bij invoer van kaas en boter uit E. E. G.-landen en derde landen verhogen, maar in ruil daarvoor hebben de partnerlanden wel be paalde rechten bedongen voor later in het seizoen, als de crisis Is geëindigd. De Amerikaanse ambassade In Lagos heeft de Amerikanen in O. Nigeria geadviseerd hun vrouwen en kinderen naar huis te sturen, nu dit land. dat zich als de staat Biafra heeft afgescheiden van de rest van Nigerië, op last van de federale re gering volledig van de buiten wereld is afgesloten. Er zouden in totaal 2nno Amerikanen in Oost- Nigerië zijn. De Shell heeft laten weten dat zij nog niet van plan is haar per soneel in Oost-Nigeria voor het grootste deel Nederlanders te laten vertrekken. Ook de 5.000 Britten in het gebied hebben nog geen evacuatiebevel gekregen. Ongeveer veertig Franse pries ters en nonnen, die uit Guinea rijn uitgewezen, zijn woensdag avond per vliegtuig uit Abidjan in Parijs aangekomen. Meer dan 100 priesters en religieuzen ver trekken deze week uit Guinea,

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1967 | | pagina 1