Oe Thant brengt rapport uit aan de veiligheidsraad Koninklijk paar teruggekeerd uit Canada SITUATIE IN STRAAT VAN TIRAN BEDREIGING VOOR DE VREDE Amerika bereid Israël olie te leveren Laatste operatie ,,Hockory" in de gedemilitariseerde zone afgelopen COST-NIGERIA WIL ONAFHANKELIJKHEID Noodtoestand voor het gehele land HET WEER Komisch incident in de perskamer Maandag 29/Dinsdag 30 mei 1967 23e Jaargang No. 6946 Andere geschilpunten Dreigender dan ooit Spoedbijeenkomst Vanavond veiligheidsraad Eerste slachtoffers Wordt Israël gedwongen? Amerikaanse hulp Doden en gewonden in Guadeloupe Overval in Djakarta Lachsalvo Grondmist Veiligheid Aanslag op hotel in Hué „Bloedige ramp Stammentwisten Busongeluk in India Tijgers verscheurden verzorgster Dinsdag begrafenis van de slachtoffers in Brussel ZWARE STORM IN NOORDOOST- AMERIKA Weerbericht Hoogwater Zon- en Maanstanden Frank, bij abonnement: TERNEUZEN Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sande Redactie- en Administratie-adres: Smidswal Telefoon: 01150 - 2073 Gironummer: 38150 Abonnementsprijs f 8,per kwartaal; per maand 2,70; per week 62 ct. Losse nrs 13 ct. IJE ZEEUW Uitgeefster N.V. v/h Firma P. f. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 18 et; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" feeéj handels, advertenties) 5 regels f 1,10. Iedere regel méér 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uitertijk tot n.m. 2 •-nr. Voor het gecomb. maandag/d'nsdag-nummer tot 10 uur voormiddag. De situatie in de straat van Tiran vormt een potentiële bedreiging voor de vrede. Dit verklaart secre taris-generaal Oe Thant in een boodschap, die hij zaterdag de veiligheidsraad voorlegde. De V.N.- leider kwam vrijdag uit Cairo terug, waar hij met president Nas ser en minister van buitenlandse zaken Riad had gesproken. Ik vrees, dat een treffen tussen Egypte en Israël onherroepelijk een algemeen conflict in het midden oosten ten gevolg zal hebben, aldus Oe Thant. Hij is van mening, dat een vreedzame afloop zal af hangen van een afkoelingsperiode, die de spanning kan doen af nemen en hij doet een beroep op alle betrokkenen zich te beheersen en niet naar de wapens te grijpen. „Wij zien ons geplaatst voor een nieuwe en dreigende situatie, maar ik ben ervan overtuigd, dat alle be langhebbenden, de verenigde na ties en in het bijzonder de veilig heidsraad moeten voortgaan vreed zame en rechtvaardigde oplossin gen te zoeken". Oe Thant, die Ingaat op de juri dische aspecten van het recht van scheepvaart in de straat van Tiran, zegt in zijn rapport dat zijn voor naamste zorg is tijd te winnen om de basis voor een ontsnannina te legen. De vrijheid van scheepvaart in de straat van Tiran is niet de_enige bron van gevaar in het midden oosten, zo zegt de secretaris-gene raal. Andere problemen zoals sabo tages, terroristische activiteiten en het recht op ontginning in de be twiste gebieden tussen Syrië en Israël zullen stellig nieuwe ernsti ge incidenten veroorzaken. Oe Thant beveelt Israël aan zijn deelneming in de gemengde Egyp- tisch-Israëlische bestandscommis sie te hervatten. Egypte heeft hem de verzeke ring gegeven, dat het niet als eer ste een offensieve actie tegen Israël zal beginnen. Het rapport behandelt slechts in algemene bewoordingen de bespre kingen in Cairo. Oe Thant stelt de raad voor zijn negentien jaar oude bindende resolutie, waarin beide partijen in het Egyptisch-Israëli- sche geschil wordt gelast een on voorwaardelijk bestand in acht te nemen, nog eens te bevestigen. Hij had in Cairo zijn diepe be zorgdheid uitgesproken over de Eevotische blokkade van de Is raëlische scheepvaart in de golf van Akaba. Egypte wil t©*^ta*id van vóór19SS Bij besprekingen met Israëlische en Egyptische functionarissen heb ik stappen genoemd die men met wederzijds goedvinden zou kunnen doen en die zouden bijdragen tot vermindering van de spanning. Ik zal voortgaan al het mogelijke te doen om mee te helpen bij het zoe ken van een oplossing, aldus Oe Thant. Hij acht de problemen en de obstakels geweldig groot, maar wij zullen de moed niet laten zak ken". Over zijn besluit de bestands troepen terug te trekken zegt de V.N.-leider: „De toestemming van het gastland is zowel in deze als in andere vredesoperaties de basis voor de aanwezigheid van V.N.- troepen op het grondgebied van Egypte Toen deze goedkeuring werd ingetrokken, verviel het es sentieel gedeelte van deze basis. Het optrekken van de Egyptische strijdkrachten had het doeltref fend functioneren van de vredes troepen al onmogelijk gemaakt. Hun positie zou spoedig moeilijk, zelfs gevaarlijk, zijn geworden als het terugtrekkingsbesluit was ver traagd', zo zegt Oe Thant in zijn r-apport. De Egyptische leiders hadden gezegd, dat hun doel is terug - keren naar de toestand van vóór -5 (de Israëlisch-Egyptische oor- 1 en volledige naleving door je partijen van de bestandover eenkomst. De Amerikaanse afgevaardigde bij de V.N., Arthur Goldberg, zei later dat hij overleg pleegde met alle leden van de veiligheidsraad en andere geïnteresseerde regeringen om vast te stellen hoe de veilig heidsraad zich zou kunnen kwijten van zijn taak tot handhaving van de internationale vrede en veilig heid. Hij zei de toestand in het mid den-oosten dreigender te achten dan enig ogenblik sedert 1956. De verenigde Arabische republiek heeft zaterdag om een sooedbiieen- komst van de veiligheidsraad ge vraagd kort nadat Oe Thant zijn rapport had uitgebracht. Radio-Cario meldde dat de bij eenkomst was gevraagd om „Israë lische agressiedaden en schending door Israël van Arabische rechten te bespreken". De voorzitter van de veiligheids raad, de nationalistisch-Chinees Lioe Tsjieh, had voorgesteld de raad onverwijld bijeen te roepen. Vooral van de zijde van Canada en Denemarken zou daarop zijn aan gedrongen, maar andere leden acht ten een debat op maandag vroeg genoeg. Paus Paulus deed nogmaals een beroep op Egypte en Israël de vrede in het midden-oosten te bewaren. De paus zond daartoe boodschap pen aan president Nasser en de Israëlische regering. Naar later werd gemeld, komt de veiligheidsraad maandagavond om 20 uur Ned. tijd bijeen om de Egyptische klacht teg»n en het rapport van Oe Thant te be handelen. Volgens welingelichte kringen zullen Canada en Denemarken een nieuwe ontwerp-resolutie op tafel brengen, die het rapport van Oe Thant goedkeurt. De twee landen hadden vorige week al een ont werpresolutie ingediend, waarin op matiging werd aangedrongen, maar de tekst ervan wekte zo wei nig enthousiasme onder de leden ZIJ STAAN AANGETREDEN Ergens aan de Israëlisch-Egypti sche grens: Troepen van het Pa lestijnse bevrijdingsleger staan aangetreden met machinege weren van communistisch-Chi- nese makelij. van de raad dat zij niet eens in stemming werd gebracht. Kringen in Tel Aviv achten het rapport van Oe Thant „volkomen ontoereikend". De tijd werkt in het voordeel van Egypte, zo betogen zij. Egypte heeft zaterdag het ver trek binnen 48 uur van het Cana dese contingent van de inmiddels ^-i'hrvnHen V. N.-vredesmacht ge- eist volgens 't Egyptische blad Al Achram wegens de „oorlogszuch tige ongerechtvaardigde houding" van de Canadese regering jegens dit land. Canada heeft zijn teleur stelling over dit besluit geuit, maar verklaard dat zes vliegtuigen van het type „Hercules" al onderweg waren om de militairen op te halen. Bij de Gaza-strook heeft zich zaterdag een incident voorgedaan dat de eerste slachtoffers in de crisis eiste. Zeven Israëlische mili tairen werden gewond, toen hun halfrupsvoertuig op een mijn liep. Een Israëlische woordvoerder zei dat het waarschijnlijk een Egypti sche mijn was. Koeweit en Saoedi-Arabie waar schuwden dat ze de levering van olie zullen staken aan landen die Isra' I steunen. Koeweit bood Egyp te troepen aan en de Saoecji-Ara- bische ambassadeur in Beiroet sprak zelfs van „het stopzetten van de olieleveranties voor onbepaalde tijd als de toestand voortduurt". In bepaalde diplomatieke kringen in Tel Aviv neemt men aan dat Israël welicht zal worden gedwon gen eenzijdig tot optreden over te gaan, tenzij minister Eban stevige garanties voor westerse steun heeft gekregen bij het streven Egypte te bewegen de golf weer toegankelük voor Israëlische sche pen te stellen. De diplomatieke activiteit in de Arabische hoofdsteden was zater dag groot. Een Palestijnse bevrijdingsbewe ging deelde mee de afgelopen week vier aanvallen op Israëlisch gebied te hebben uitgevoerd, waarbij in één geval gedurende 20 minuten met Israëlische troepen was ge vochten. Het Israëlische kabinet is zon dagochtend weer bijeengekomen na overleg, dat nagenoeg de gehele «acht had geduurd tussen de Israë lische minister van buitenlandse zaken, Abba Eban, premier Levy F si kol en andere ministers. Naar verluidt zou president John son van de V.S. aan Eban respijt hebben verzocht om hem in de ge legenheid te stellen een diplomatiek offensief uit te werken, gericht op opheffing van de blokkade van het nauw van Tiran. Johnson zou Eban hpbben verzekerd, dat de V.S. deze blokkade onaanvaardbaar achten. De Israëlische pers heeft be richten uit Washington genubli- ceerd van het Joodse persbureau volgens welke Johnson in ruil voor het respijt zou hebben beloofd olie uit Texas of elders te leveren op zodanige voorwaarden, dat Israël financieel niet zou behoeven te lijden onder de sluiting van de golf van Akaba. Volgens het Joodse persbureau zou Johnson eveneens meer militaire hulp aan Eban heb ben beloofd. In Pointe-a-Pitre op het Fran se Caraïbische eiland Guadelou pe zijn vrijdagavond drie perso nen gedood en 60 van wie de helft politiemannen gewond bij ongeregeldheden tijdens de monstraties. De relletjes ont stonden, toen jongelui na een vergadering van bouwvakarbei ders en afgevaardigden van werkgevers weigerden uiteen te gaan en stenen gingen gooien naar de politie en burgemeester Ongeveer 25 mannen in mili tair uniform hebben in Djakarta bij een overval op een kantoor een bedrag ter grootte van 3% duizend gulden gestolen, als mede een auto en kantoormachi nes. Dit is het jongste incident in een golf van misdaad in de Indo nesische hoofdstad, waarbij echte en zogenaamde leden van de strijdkrachten zijn betrokken^ De garnizoenscommandant van Dja- j karta heeft opdracht gegeven tot I het onmiddellijk neerschieten van daders van dergelijke mis- 1 drijven. De laatste operatie in de gede militariseerde zone in Vietnam, de operatie „Hockory", is vannacht beëindigd, aldus is van Amerikaan se zijde bekendgemaakt. 362 Noordvietnamezen en 119 Amerikanen sneuvelden en 817 Amerikaanse mariniers werden ge wond. Amerikaanse straaljagers hebben -mdag acht Noordvietnamese ra- 'tetlanceerinrichtingen in het noor delijk deel van de gedemilitariseer de zone vernield. Ook werden die dag luchtaanvallen ten noorden van de Noordvietnamese hoofdstad Hanoi uitgevoerd. Vandaag hebben zware B 52- bommenwerpers rebellenkampen in de provincie Thua Thien gebombar deerd Zaterdagochtend om 8 uur zijn koningin en prins van hun 14- daags staatsbezoek aan Canada op vaderlandse bodem terugge keerd. „Ik heb er onze emigranten gezegd, dat wij hen hier hele maal niet vergeten zijn en ik dacht dat ik namens u allemaal mocht spreken door dat te zeg gen", zo verklaarde Hare Majes teit even later in de perskamer onder fel lamplicht voor televi sie en verslaggevers. Zij noemde dc reis mooi en interessant, was met veel warm te ontvangen en had er veel te ruggezien, dat haar uit de oor logsjaren al bekend was. „Van onze emigranten heb ik de indruk gekregen, dat zij vaak dank zij eigen groot doorzet tingsvermogen een heel goed leven in Canada hebben opge bouwd en dat hét hun in aller lei opzichten goed gaat. Ze heb ben me verzocht om de hartelij ke groeten te doen aan Neder land en aan alle vrienden en fa milieleden en dat doe ik dan hierbij". Er deed zich in de perskamer nog een incidentje voor, waar om zowel het koninklijk paar maar vooral de goedlachse pre mier De Jong bulderden van de lach. Voor de koningin de pers kamer binnenkwam had een ver tegenwoordiger van de rijks voorlichtingsdienst de verslag gevers met nadruk voorgehou den, dat de koningin weliswaar zelf iets over de reis zou vertel len, doch dat er geen vragen mochten worden gesteld. Toen Hare Majesteit haar kor te indruk van het bezoek aan Canada had gegeven, overviel echter totaal onverwacht de naast haar zittende prins Bern- hard de journalisten met de woorden: „Heeft iemand mis schien nog vragen te stellen?" Terwijl de camera draaide volgden er enkele seconden van pijnlijke stilte. Opluchting ver schafte een van de journalisten door te zeggen: „Er was ons juist gezegd, dat we geen vragen mochten stellen." De perskamer daverde van een algemeen lachsalvo. Konin gin en prins stondenop en bega ven zich lachend naar de VIP- kamer. Prins Bernhard wendde zich nog even om en scheen toen pas te begrijpen hoe de vork aan de steel zat. „O, was er van te voren gezegd, dat u geen vragen mocht stellen?" zei hij, een ge baar met zijn hand makend als of hij die gebrand had, „nou, dat was in ieder geval niet mijn schuld." De DC-8 „Albert Schweitzer" van de K.L.M. waarin het ko ninklijk paar de terugreis maak te werd door grondmist een half uur vertraagd, evenals een 5-tal andere machines, die nog voor half acht hadden moeten landen. Al deze wachtende machines werden „opgestapeld" zoals dat in vakjargon heet, d.w.z. ze wer den door de verkeersregeling ieder op een eigen vliegniveau gehouden tot om half acht de mist de zon verjoeg. Het driehonderd leden tellende parlement van Oost-Nlgeria heeft zaterdagavond een beroep gedaan op de militaire gouverneur van het gebied, luitenant-kolonel Ojoekwoe, het oosten af te scheiden van de Nigeriaanse federatie en zo snel mogelijk de onafhankelijke repu bliek „Biafra" uit te roepen. Het parlement legde in een reso lutie een aantal aanbevelingen neer, volgens welke de nieuwe staat o.a. eigen diplomatieke en commerciële betrekkingen moet gaan onderhouden en tot de Ver enigde Naties, het Britse gemene best en de organisatie van Afri kaanse eenheid moet toetreden. De resolutie garandeert de bescher ming van de buitenlanders in het gebied. Ojoekwoe had vrijdag verklaard dat Oost-Nigeria moest kiezen tus sen overheersing door het noorden of autonomie. H bloedige onlusten. Het noorden is overwegend mohammedaans, ter wijl het oosten voornamelijk door christenen wordt bevolkt. De hoofden van de buitenlandse missies in Lagos zijn zaterdag avond naar het Nigeriaanse minis terie van buitenlandse zaken ont boden, waar ze te horen kregen dat ze zelf regelingen moesten tref fen voor de evacuatie van hun landgenoten uit de oostelijke deel staat. De federale regering kan niet instaan voor de veiligheid van de buitenlanders in het oosten, zo werd gezegd. Er bevinden zich daar o.a. vijfduizend Britten. Al zat dan onze landsvrouwe in de „Albert Schweitzer' toch moest ook deze DC-8 normaal zijn beurt afwachten. Telkens landde er een en dan zakten alle andere een treedje lager in de lucht. Het is geen onbeleefdheid van de rijksluchtvaartdienst, dat de „Schweitzer" geen voorrang werd verleend, doch noodzaak voortvloeiend uit veiligheidsbe palingen. Juist als bij het vertrek maak te het koninklijk paar geen ge bruik van de aviobrug, doch daalde als van ouds de vlieg tuigtrap af naar het platform. Daar stond prinses Margriet met haar echtgenoot, die een mar griet in zijn knoopsgat had ge stoken, gereed, samen met prin ses Christina. Voorts waren naast premier De Jong ter be groeting aanwezig minister Bak ker, burgemeester Dijckmeester van Haarlemmermeer en tijde lijk zaakgelastigde Doherty van Canada. Zondag werd melding gemaakt van gevechten even ten zuiden van de gedemilitariseerde zone, waar bij volgens een Amerikaanse mili taire woordvoerder elf mariniers werden gedood en 35 gewond. r* Vietnamese rebellen hebben van daag meer dan 60 mortiergranaten afgeschoten op Amerikaanse en Zuidvietnamese kampementen bij de stad Hoee in het noorden van Zuid-Vietnam. Op het hotel in Huê, waar de In ternationale controlecommissie voor Vietnam is gevestigd, heeft de vietcong een aanslag gepleegd. Eén politieman werd door de ont ploffing gedood en 11 mensen ge wond. Meer dan '60 procent van het gebouw werd vernield. Het staatshoofd van Nigeria, lui tenant-kolonel Gowon, reageerde onmiddellijk met afkondiging van de noodtoestand in het gehele land. Leger en politie hebben uitgebreide bevoegdheden gekregen om op te treden tegen elke vorm van sub versie. In een toespraak voor radio en televisie beschuldigde hij Ojoekwoe, die eerder dit jaar be slag liet leggen op alle federale eigendommen en gelden in zijn ge bied, ervan Nigeria naar een „bloe dige ramp" te drijven. „Het bestaan van Nigeria staat op het spel. Er dreigt een burger oorlog, maar wij moeten de uit daging aanvaarden. De komende dagen zullen beslissend zijn", zo zei de 32-jarige Gowon, die vorig jaar augustus aan de macht kwam na de militaire staatsgreep die een einde maakte aan het bewind van generaal Ironsi. Deze was zelf een half jaar tevoren staatshoofd ge worden rta de omverwerping van de regering van Aboebakar Ta- fawa Balewa. Gowon maakte zaterdagavond tevens bekend dat hij had besloten de federatie te splitsen in twaalf staten in plaats van de huidige vier gebieden, dit om stammen twisten tegen te gaan. Hij zou voor elke staat een militaire gouverneur aanwijzen. De verhouding tussen de ver schillende gebieden is al geruime tijd heel slecht en heeft geleid tot Veertig mensen vonden de dood en 22 werden gewond, toen een bus zaterdagavond bij de In dische stad Namakkal in een diepe put stortte, zo meldt het ilncÜ&ciie persbureau. Twee losgebroken tijgers heb ben zaterdag in een dressuur- centrum bij de Franse stad Rou- aan een 21-jarige verzorgster verscheurd. Tientallen politie mannen werden naar het park waarin de beesten rondzwierven, gedirigeerd, maar pas na enkele uren slaagde men erin de dieren naar hun kooi terug te drijven. De tot dusver geborgen slacht offers van de brand in de Inno vation in Brussel worden dins dag begraven. Koning Boudewijn en koningin Fabiola zullen aan wezig zijn bij de uitvaartdienst 's ochtends in de basiliek van de Koekelberg, die plaats biedt aan 5.000 mensen. In de basiliek zul len de stoffelijke resten van één der niet-geïdentificeerde slacht offers worden opgesteld. Kardi naal Suenens zal de rouwdienst leiden. De absoute op het kerk hof van Brussel-Evere, waar de slachtoffers een gezamenlijke rustplaats krijgen, zal worden verricht door katholieke, protes tantse, Joodse en mohammedaan se geestelijken. De Belgische radio en televisie hebben hun programma's gewijzigd. Zij zul len reportages van de plechtig heden uitzenden en ernstige mu ziek. In noordoost-Amerika heeft twee dagen lang een zware storm ge woed. 40 steden en stadjes in de staat Massachusetts kwamen als gevolg hiervan verscheidene uren zonder stroom te zitten. Huizen kwamen onder water te staan en tientallen boten werden vernield. In sommige gebieden ging de storm gepaard met zware regen- en sneeuwval. ONBESTENDIG WEER Gisteren werden in onze om geving, vooral in het binnenland, zomerse temperaturen gemeten. Zo werd het in Twente zelfs 29 graden. In de loop van de middag en avond passeerde ons een fron tale storing, waarbij de wind van zuidoost naar zuidwest ruimde. Er stroomde toen belangrijk koe lere lucht ons land binnen. Het verdringen van de warmere lucht ging met regen en onweersbuien gepaard. Een kleine storing, die vanochtend bij de Azoren lag, trekt intussen in de richting van Frankrijk. Hierdoor zullen de winden bij ons morgen geleide lijk krimpen van zuidwest 'naap zuidoost. Daar de aangevoerde lucht enigszins onstabiel is, blijft de kans op enkele lokale buieiï bestaan. Het is nog onzeker of de storing ons morgen later op de dag al regen zal brengen. De tem peraturen zullen in het algemeen iets hoger zijn dan vandaag. Meegedeeld door het K.N.M.I., geldig van maandagavond tot dinsdagavond. Iets hogere temperaturen Opklaringen, maar ook plaat selijk enkele buien. Overwegend matige wind, krimpend naar zuid tot zuid-oost. Iets hogere mid- dagtemperaturen. DINSDAG 29 MEI v.m. n.m. Cadzand 5.16 5.35 Breskens 5.41 6.— Terneuzen 6.17 6.36 Hansweert 6.51 7.10 Walsoorden 6.50 7.09 WOENSDAG 30 MEI vjn. n.m. Cadzand 6.17 6.35 Breskens 6.42 7— Terneuzen 7.18 7.36 Hansweert 7.52 8.10 Walsoorden 7.51 8.0» ZON op onder 30 31 4.28 4.27 20.47 20.43 MAAN op onder 1.49 11.08 2.03 12,20 t

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1967 | | pagina 1