Tweede Kamer over het
conflict in het Nabije Oosten
I y'''v
PLAATS ONDER DE ZON
MINISTER LUNS LEGT
REGERINGSVERKLARING AF
DeKwaliteifs
tandpasta
FRACTIELEIDER MELLEMA OP
Z0MERC0NFERENTIE C.H.U.:
.BELASTINGEN HEBBEN GRENS VAN
HET TOELAATBARE BEREIKT'
6
OLIE- EN GASWINNING IN BE
TWEEDE KAMER
Twee moties van de P.v.d.A.
579 d. STAATSLOTERIJ
Pagina 2
DE VRIJE ZEEUW
Vrijdag, 26 mei 1967
Vrije doorvaart
Gespannen
toestand
Frans initiatief
Sympathie
voor Israël
VOOR 15 MILLE
AAN SIERADEN
UIT ETALAGE
GESTOLEN
Houding van
Nederland
Internationale
actie
Geen partij
Rusland heeft
dë vrede in
handen
MEJ. KLOMPE
OVER DE A.V.R.O.-
TELEVIZIER-BODE
POGING
TOT DOODSLAG
OVERWINNING
VOOR JOHNSON
Zo nodig offers.
'Dure' auto? Voordelige auto?
SIMCA
SIMCA
André Dees
Motie verworpen
NEDERLANDSE
MATROOS
IN FRANKRIJK
VERDRONKEN
TWEE MANNEN DOOD
NA VAL
De minister van buitenlandse
zaken mr. Luns heeft donderdag
middag een regeringsverklaring
uitgesproken over de zorgwek
kende situatie in het midden
oosten.
De bewindsman zei dat het be
sluit tot terugtrekking van de
V. N.-troepen op een moment dat
ze meer dan ooit nodig zijn, de
wereld heeft verbaasd en ont
steld. De kritiek richtte zich be
halve op de regering van de ver
enigde Arabische republiek op
de snelheid waarmee secretaris
generaal Oe Thant het verzoek
tot terugtrekking heeft ingewil
ligd. „De heer Thant moet de
verantwoordelijkheid voor leven
en welzijn van 3.000 V.N.-mili-
tairen zeer zwaar hebben ge
voeld".
Vervolgens ging de bewinds
man in op het vraagstuk van de
vrije vaart door de golf van Aka-
ba. De vrije doorvaart door de
straat van Tiran mag volgens
regels van het internationale
recht niet worden belemmerd.
De schepen van alle naties heb
ben het recht van doorgang door
deze zeeëngte.
De veiligheidsraad zal met
spoed moeten handelen. Indien
niet wordt ingegrepen, wordt
Israël de dupe van de aangekon
digde Egyptische stappen, die in
strijd met het volkenrecht zijn.
Minister Luns deelde de mening
die in de wereld heeft post ge
vat, dat de situatie in dit deel
van de wereld sinds 1956 niet
meer zo gespannen is geweest als
op het ogenblik. Van alle zijden
worden dreigementen geuit.
De Nederlandse regering doet
een dringend beroep op alle be
trokken staten geen enkele aktie
te ondernemen die zou kunnen
leiden tot verergering van de
toestand. Zij meent dat in deze
explosieve situatie een enkel in
cident het gehele midden-oosten
in oorlog zou kunnen brengen.
De minister verzekerde de Kamer
dat uit zijn jongste gesprekken
in Ottawa, New York en Wash-
nigton de grote bezorgdheid voor
de ernstige toestand is gebleken.
Op dit moment bestaat geen
aanleiding tot het treffen van
militaire maatregelen. Uit de tot
dusver ontwikkelde initiatieven
van de grote mogendheden blijkt
dat zij zich van hun verantwoor
delijkheid bewust zijn. De Fran
se regering heeft het initiatief
genomen voor overleg tussen de
vier grote mogendheden. Voorts
moet worden afgewacht wat
secretaris-generaal Oe Thant in
Cairo heeft bereikt. Afname van
de militaire druk op Israël, wel
ke zich karakteriseert door de
omringing van een militaire
overmacht, zal nodig zijn. De
heer Luns sprak de hoop uit dat
het moment niet zal komen,
waarop Israël gebruik zal moe
ten maken van het legitieme
recht op zelfverdediging. Hij be
sloot zijn toespraak aldus:
„Ik hoop dat de bij het over
leg in de veiligheidsraad betrok
ken mogendheden en secretaris
generaal Oe Thant de wijsheid
en de kracht zullen bezitten om
da wereld een nieuw gewapend
konllikt te besparen".
Nederland moet met alle ge
schikte middelen Israël zo doel
matig mogelijk helpen, aldus de
socialistisch afgevaardigde Goed
hart. Namens zijn fraktie wees
hij erop dat ons land, wanneer
het eventueel zou komen tot een
gemeenschappelijke aktie, zich
daarbij dient aan te sluiten.
„De sympathie van het Neder
landse volk staat aan de kant van
het kleine Israël", zo zei hij.
De heer Toxopeus (v.v.d.) uitte
kritiek op Oe Thant, die een be
denkelijke haast heeft gehad om
de V.N.-troepen terug te trekken.
In de nacht van woensdag op
donderdag is een ruit vernield
van de horlogerie G. J. Scholman
aan de Jozef Israëlskade in Am
sterdam. Er werden een aantal,
merendeels gouden, ringen en
horloges ontvreemd. De waarde
wordt geschat op 15.000.
Naar zijn mening dient Israël de
toegang tot de Rode Zee te be
houden.
Freule Wttewaal van Stoet
wegen (c.h.u.) merkte op dat het
bestaan van Israël gegarandeerd
moet blijven en daartoe moet
ook ons land alle krachten in
spannen. Ons land dient met alle
mogelijke middelen Israël bij te
staan en moet meehelpen de
vrede in het midden-oosten te
bewaren.
De heer mr. H. A. F. M. O. van
Mierlo (D '66) noemde de afslui
ting van de golf van Akaba on
rechtmatig en dus onaanvaard
baar. Spr. wilde weten hoeveel
Nederlandse schepen jaarlijks de
haven van Eilath aandoen. Is in-
spektie door Egypte toegestaan
als een Nederlands schip zou
trachten de blokkade te door
breken?
Wat is de Nederlandse houding
bij een gewapend konflikt?
K.V.P.-fraktievoorzitter drs.
W. K. N. Schmelzer stelde zich
achter de verklaring van minis
ter Luns. Hij wenste de vrije toe
gang en de vrede gehandhaafd te
zien, mede gelet op de funktie
van Israël ten aanzien van de
ontwikkelingshulp die dat land
o.m. aan de Afrikaanse landen
verstrekt.
Spr. vroeg of de Nederlandse
regering evenals Engeland be
reid is aan een eventuele inter
nationale aktie mee te werken,
bedoeld om de straat van Tiran
open te houden.
„Indien in vele landen1 de op
vattingen doorklinken als hier
vandaag het geval is, zal de ver
enigde Arabische republiek wel
licht inzien dat een militair op
treden en het afsnijden van
levensaders niet in het belang
zijn van de wereldvrede", aldus
de heer Schmelzer.
De a.r.-afgevaardigde Geel
kerken uitte kritiek op de han
delwijze van Oe Thant. Hij vroeg
zich af of het niet nodig is de be
voegdheden van de heer Thant
aan banden te leggen.
De heer Bakker (c.p.n.) kon-
kludeerde dat bij het konflikt in
triges een grote rol spelen waar
bij grote mogendheden en olie
maatschappijen betrokken zijn.
Naar zijn mening dient het kon
flikt te worden bijgelegd, want
het is niet aanvaardbaar dat het
in een oorlogsituatie ontaardt.
De heer Bakker beklemtoonde
dat Nederland geen partij is in
het konflikt en het ook niet mag
worden.
In zijn antwoord deelde minis
ter Luns mee dat het overgrote
deel van de Egyptische bewape
ning uit het Russische blok af
komstig is.
Of de Sowjet-Unie naar de
viermogendhedenconferentie zal
gaan, is hem niet bekend. Het is
een feit dat Rusland de vrede in
de hand heeft.
Voor zover bekend onderhoudt
een Nederlands schip een ge
regelde dienst op Eilath, welke
haven het enkele malen per
maand aandoet.
Het nabije oosten wordt niet
door de NAVO gedekt. De NAVO-
raad zal zich evenwel aktief met
het vraagstuk bezig houden, zo
verzekerde de bewindsman.
Over consequenties voor Israël
voortvloeiende uit een blokkade
zei minister Luns, dat een be
langrijk deel van de handel via
Eilath loopt. Dit is een levens
belang voor Israël. Hij zei de in
druk te hebben dat van Israëli
sche zijde de zaak niet op de spits
wordt gedreven. Wel zijn schepen
van andere nationaliteiten on
derweg.
Theoretisch is het mogelijk dat
de algemene vergadering van de
V. N. bijeenkomt ter bespreking
van dit vraagstuk. „Ik geloof
echter niet dat het zover zal ko
men. Rusland is daar zeer tegen
gekant en ook Frankrijk voelt er
weinig voor. Bovendien is uit de
algemene vergadering met haar
120 leden en de langdurige debat
ten weinig aktie te verwachten",
zo besloot minister Luns.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
•..en niet duurder Jan andere
Terugkerend van een conferen
tie in Genève heeft minister
Klompé woensdagavond op
Schiphol in een nadere verkla
ring van haar nota over de sa
menwerking tussen de AVRO, de
R.T.N. en het weekblad Televi-
zier verklaard: „Er is nu eenmaal
een statuut gesloten waarin is
neergelegd, dat familiebladen en
omroepbladen elkaar niet mogen
beconcurreren en nu gaat het er
in dit geval slechts om in hoe
verre hier toch van concurrentie
sprake is".
Dat in het nieuwe weekblad
nog artikelen staan, die geen di-
rekte betrekking hebben op radio
of televisie, achtte zij ten dele
verklaarbaar door het feit, dat er
plotseling moest worden omge
schakeld en er dus nog vervolgen
gereed lagen van reportages, die
te lang waren om in één nummer
te worden afgedrukt. Zij wilde
overigens niet op iedere slak zout
leggen, „want iedereen doet wel
eens wat", zo zei ze en op andere
omroepbladen wordt ook geen
aanmerking gemaakt als ze eens
een kruiswoordpuzzel afdrukken.
„Maar Televizier moet er wel op
toezien, dat het zich aan de af
spraak houdt".
Andere aangevoerde bezwaren,
zoals dat over het aantal kaart
houders, het aantal leden en het
aantal losse abonnementen vorm
den voor haar geen punt meer.
De 22-jarige laborant Van L.
uit Arnhem is gisteren door de
politie aangehouden op verden
king van poging tot doodslag.
Met zijn auto zou hij woensdag
nacht zijn ingereden op de 47-
jarige H. G. B., toen deze op de
Zijpendaalseweg bezig was zijn
auto af te sluiten. Vervoer naar 't
Radboudziekenhuis in Nijmegen
bleek noodzakelijk. Op de auto
van de laborant heeft de politie
inmiddels ook sporen van bescha
diging aangetroffen.
„DE ZEVEN PROVINCIËN"
IN AMSTERDAM
Amsterdam: Hr. Ms. kruiser „De
Zeven Provinciën" bij aankomst
op het IJ. De bodem heeft lig
plaats gekozen langszij de Shell-
steiger. Smaldeel V blijft tot 29
mei in de hoofdstad.
Het Amerikaanse huis van af
gevaardigden heeft woensdag 'n
amendement verworpen op de
onderwijswet van 1965, dat de
staten machigde de federale hulp
aan de scholen naar eigen goed
dunken te besteden.
De verwerping van dit amen
dement wordt beschouwd als een
grote overwinning voor presi
dent Johnson in verband met zijn
program voor de vorming van
een „Great Society".
Nu zijn de staten verplicht het
federale geld te besteden volgens
door Washington gegeven richt
lijnen. 80 percent gaat nu naar
de arme scholen. Was het amen
dement, dat door de republikei
nen werd gesteund, aangenomen,
dan zou die hulp aan de arme
scholen tot 50 percent geredu
ceerd zijn.
25 MEI 1967
1
115
875
544
341*
7774
DERDE KLASSE
Prijzen van:
15 zijn gevallen op nummers eindigende op:
50 zijn gevallen op nummers eindigende op:
100 zijn gevallen op nummers eindigende op:
200 zijn gevallen op nummers eindigende op:
400 zijn gevallen op nummers eindigende op:
ƒ1000 zijn gevallen op nummers eindigende op:
Een prijs van 2000 is gevallen op het nummer: 055646
Een prijs van 2000 is gevallen op het nummer: 062140
Een prijs van ƒ2000 is gevallen op het nummer: 011657
Een prijs van 2000 is gevallen op het nummer: 096828
Een prijs van 2000 is gevallen op het nummer: 064548
Een prijs van 5000 is gevallen op het nummer: 036398
De prijs van 30.000 is gevallen op het nummer: 030662
Let wel: op dit nummer zijn twee prijzen gevallen.
De directe belastingen hebben in
Nederland de grens van het toe
laatbare bereikt. Mocht onver
hoopt een verzwaring in de sfeer
van de indirecte belastingen nodig
zijn, dan zal de c.h.u.-fractie deze
accepteren indien men haar van de
noodzaak overtuigt en indien de
rationalisatie van de bestedingen
zichtbaar wordt aangepakt terwijl
daarbij de eerste levensbehoeften
worden ontzien of wel in een of
andere vorm wordt gezorgd voor
een compensatie van de zwakkeren
in onze samenleving.
Dit zei gisteravond de voorzitter
van de c.hu.-fractie in de tweede
kamer, de heer J. T. Mellema, op de
eerste dag van de op het conferen
tie-oord Woudschoten georgani
seerde zomerconferentie van de
christelijk-historische unie.
Hij zei, gezien tegen de weinig
rooskleurige achtergrond van
's rijks financien, niet bij voorbaat
te willen uitsluiten dat het kabinet-
De Jong opnieuw een offer van ons
volk zal vragen.
Over de werkloosheid zei de
heer Mellema dat deze in de pro
bleemgebieden van ons land niet
alleen met tijdelijke overbruggings
maatregelen kan worden bestreden.
Hier is z.i. een nationaal gehan
teerd arbeidsmarktbeleid vereist,
dat tot doel heeft de werkgelegen
heid op middellange en lange ter
mijn te verzekeren door het doen
vestigen van nieuwe industrieën in
probleemgebieden en door het be
vorderen van de geografische zo
wel als de sociale beweeglijkheid
van de arbeid.
De instelling van een raad voor
de werkgelegenheid ziet de heer
Mellema als een goede aanzet om
een arbeidsmarktbeleid in de meest
ruime zin van het woord van de
grond te doen komen en zou z-i-
goed passen in het kader van deze
regeringspolitiek.
Het zou voorts goed zijn als de
regering op korte termijn een
S.E.R.-advies zou vragen over de
opzet van een goéd gecoördineerde
arbeidsmarktpolitiek.
38)
Ze waren de nacht tevoren
naar zee gegaan. En tot het aan
breken van de dag hadden ze
onder de oostpunt van Ameland
gelegen. Misschien zouden ze
daar zijn gebleven als toen die
dikke lage mist niet was komen
opzetten, waardoor ze niet meer
dan een paar honderd meter uit
zicht hadden. Schipper Visser
maakte zich er bezorgd over. In
zo'n mist kon een kotter of bot
ter onder zeil vlak langs de
rechercheboot varen zonder te
worden opgemerkt en hing er te
veel van het toeval af. Bovendien
kon zo'n mist plotseling optrek
ken, zodat het bootje al van kilo
meters ver te zien was. Hij had
van tevoren zijn maatregelen ge
nomen. Hij was met de trein
naar Emden geweest, waar hij
een stuk of wat lui van de kust
wacht kende. Hij was erachter
gekomen, dat een visser uit
Norddeich een nogal grote voor
raad alcohol had opgeslagen en
hij nam aan dat die voor Piebe
Lap bestemd moest zijn. Hij wist
alleen niet wat Piebe van plan
was, maar had dat met Rooie
Tjeerd besproken.
„Als hij over de Duitse wad
den tot in de Bocht vaart, doen
we er weinig aan, Tjeerd, want
daar mogen wij hem niet aan
houden. Alleen als hij de Eems
afgaat en dan over de Noordzee
hebben we een kans."
Tjeerd was er vrij zeker van,
dat hij dit zou proberen.
„Zolang het zulk rustig weer
blijft, doet hij dat
Ze besloten het daar dan maar
op te houden en hadden die dag
achter Ameland willen wachten
om na het invallen van de duis
ternis ten noorden van Schier
monnikoog langs naar de mon
ding van de Eems te gaan. Piebe
Lap en Jakob Thomsen lagen
daar waarschijnlijk al ergens
achter een van de hoge zandban
ken. Ze hadden alles zo nauw
keurig mogelijk berekend. Ze
namen aan, dat Piebe dadelijk
na middernacht, misschien iets
later, ergens in de Duitse wate
ren zijn lading alcohol zou over
nemen. Ze veronderstelden, dat
hij daar een paar uur voor nodig
zou hebben, maar in elk geval
zou proberen om voor het aan-
Dreken van de dag uit zicht van
de kust te komen. Schipper Vis
ser had de vuurtorenwachters op
de eilanden gewaarschuwd.
„Kijk een beetje uit naar een
tamelijk grote botter met nieuwe
bruine zeilen en geef me even 'n
seintje als je hem te zien krijgt."
Maar hij verwachtte er weinig
van. Ze zouden een hele hoop
geluk moeten hebben, meende
hij.
En dat hadden ze. De mist
bleef hangen, de hele dag. Pas
na het invallen van de duisternis
trok hij plotseling op. Het kon
niet beter. Met gedoofde lichten
kruisten ze voor de monding van
de Eems. Ze hadden het loods-
bootje gepraaid en ook daar aan
boord zou die nacht worden uit
gekeken naar een botter. Tegen
middernacht gingen ze aan
stuurboordszij van het vaarwater
liggende mast van het re-
chercevaartuigje hadden ze ach
terover gestreken, zodat die niet
tegen de lichtere lucht afstak. De
vlet lag langszij, bemand en
klaar om te varen. Allemaal
waren ze aan dek Rooie Tjeerd,
schipper Visser, zijn stuurman
en de drie kommiezen tweede
klas, die dienst deden als matro
zen. Hier en daar hing nog een
mistbank, vooral in het zuidoos
ten boven de Duitse kust, en het
leek dan ook al heel onwaar
schijnlijk, dat Piebe Lap daar
over de wadden zou gaan, waar
hij elk ogenblik aan de grond
kon lopen. De maan scheen. Het
was heel stil. In de verte flikker
den de lichten van de vuur
torens op de eilanden en de top-
en boordlichten van een paar
boten, waarvan er eentje, een
weekboot op Engeland, koers
zette naar de Eems. Soms krijste
er een meeuw. Er was bijna
geen wind en ook daar hadden
ze geluk mee, want Piebe zou
niet op zijn zeilen alleen tegen
de sterke vloedstroom in kunnen
maar de motor moeten gebrui
ken.
Tegen half twee, Rooie Tjeerd
had juist even naar beneden wil
len gaan om een kop koffie te
drinken, hoorden ze ook werke
lijk het regelmatig ronken van
een motor. Bijna op hetzelfde
ogenblik werd er aan boord van
de loodsboot een rode lichtkogel
omhoog geschoten, die met een
grote boqg langs de met sterren
bezaaide klare lucht scheerde en
daarna uitdoofde. Het kon een
sein zijn voor 't weekbootje. dat
naar binnen moest. Maar Japie
Visser en Rooie Tjeerd wisten,
dat het betekende, dat er een
botter in zicht was.
(Wordt vervolgd.)
(ADVERTENTIE)
(Waarom niet allebei tegelijk?!)
Waarom niet een Simca 1301/1501? Dan hebt u de
nieuwste Simca, auto-couture uit Parijs. De wagen
met de dure snit en met het dure zitcomfort. En alles
wat u verder zoekt. Bagageruimte? Makkelijk zicht?
Makkelijk sturen? Makkelijk schakelen? Makkelijk
optrekken en remmen? Stuk voor stuk karaktertrek
ken! En voor de caravanbezitter: ook de trekkracht
is geweldig! Daarom een auto die technisch en
praktisch duidelijk 'duurder' is dan hij kost. Proefrit
kost u niets en verplicht u tot niets.
SIMCA 1301/1501 VANAF f 7795.—
V67-9
NEDERLAND NV.
'„«2 f
Voor Terneuzen en omgeving
Mr. F. J. HAARMANWEG 21
TERNEUZEN - TELEFOON 01150-2035
Tijdens de voortzetting van het
Kamerdebat over de algemene
maatregel van bestuur tot uit
voering van artikel 12 der mijn
wet continentaal plat heeft de
p.v.d.a.-afgevaardigde dr. ir. A.
P. Oele twee moties ingediend.
De eerste beoogt te komen tot
behandeling op voet van gelijk
waardigheid van de staatsmijnen
ten opzichte van de hier te lan
de gevestigde partikuliere mijn-
bouwondernemingen en de bui
tenlandse ondernemingen, waar
in de staat een aanmerkelijk be
lang heeft. Voorts dat de staats
mijnen in beginsel in staat wor
den gesteld in alle fasen van on
derzoek en winning op 't Neder
landse deel van het continentaal
plat van de Noordzee deel te
hemen.
De tweede motie heeft tot
strekking dat althans bij een deel
van de op de Noordzee te ver
lenen vergunningen rekening
moet worden gehouden met de
ervaringen en de resultaten van
de in een eerste fase verleende
vergunningen.
De regering wordt uitgenodigd
in deze eerste fase van de uitgif
te van concessies niet meer dan
ten hoogste de helft van het
Nederlands deel van het conti
nentaal plat voor de verlening
van opsporingsvergunningen in
aanmerking te doen komen.
l
Met 80 stemmen vóór en 37
stemmen tegen heeft de Kamer
zich akkoord verklaard met de
voorwaarden voor het boren op
het Nederlands deel van het con
tinentaal plat, zoals deze zijn
neergelegd in de algemene maat
regel van bestuur.
De motie van de heer Oele
werd verworpen. Voor aanvaar
ding spraken zich uit de p.v.d.a.,
de p.s.p. en de c.p.n.
Minister De Block (economi
sche zaken) konkludeerde dat de
richtlijnen in de algemene maat
regel van bestuur misschien
„niet het allerbeste systeem" is,
maar hij zei te verwachten dat de
tijd zal leren, dat het nu gekozen
stelsel een goed systeem is.
Minister De Block deelde mee.
dat het niet in het"voornemen
ligt van de direktie van de staats
mijnen om een aanvraag voor een
exploratie-vergunning in te die
nen. De staatsmijnen zullen wel
worden betrokken in de staats
deelneming in de aardgaswin
ning. Hoe deze staatsdeelneming
zal worden gestruktureerd, is nog
onderwerp van overleg. Spreken
de over de verhouding winst
aandeel- en vennootschapsbelas
ting deelde de bewindsman mee,
dat er een aanpassing van de
vennootschapsbelasting zal plaats
hebben, waardoor alle vergun
ninghouders onder de werking
van de vennootschapsbelasting
zullen vallen.
De tweede motie van de heer
Oele om de staatsmijnen in staat
te stellen in alle fasen.van onder
zoek en winning deel te nemen
werd aangehouden.
De 32-jarige matroos J. J. van
Disten uit Rotterdam, die op de
„Prinses Beatrix" voer, is woens
dag op het Elzasserkanaal bij
Vogelbrun overboord gevallen en
verdronken. De heer Van Disten,
die niet kon zwemmen, werd
nagesprongen door een andere
matroos, de 19-jarige D. van
Dorland, maar deze kon hem niet
meer bereiken. Het lichaam van
de heer Van Disten is nog niet
gevonden.
De „Prinses Beatrix" 'was op
weg naar Bazel.
De 39-jarige H. H. Lemmers,
die dinsdagnacht van het balkon
van zijn woning in de Van Gilse-
straat in de hoofdstad op straat
viel, is aan de gevolgen over
leden. Hij was met een schedel-
basisfractuur naar het Wilhel-
minagasthuis overgebracht.
De 44-jarige vertegenwoordi
ger L. H. E. Bouman uit Amster
dam viel woensdagnacht in zijn
woning in de David Vosstraat
door onbekende oorzaak van de
trap. Een arts kon slechts de dood
constateren.
