WEL HORMONEN VOOR MOEDERS
Vrouwen kunnen het óók zelf doen
,IK MAG NOOIT WAT!'
Vah 4e veel
Fabricage van medicament met
LH.-werking
Inzamelingsdienst thans in 40 plaatsen
si
De moestuin
Na 15 mei
<^rys-tydólzleclincf
ió volop werk in de tuin
y>
"Zaterdag 29 april 1907
Menselijke hypofose
Wachten
op synthese
Eerste vier maanden
Met uiterste
discretie
Voor andere vrouw
SS
Aparte
kleurstellingen
Ruime keus
Niet met mijn
dochter
Gemakkelijk maar
onrechtvaardig
Dan juist brokken
i! F, 5 'A
Ut V fii Ei éfcfi U Vf
Pagina. 9
Het heeft heel wat jaren intensief wetenschappelijk speurwerk gevergd
cm achter het bestaan en de werking van het Follikel Stimulerend Hormono
(F. S. H.) en het Luteinlserend Hormoon (L. H.) te komen.
Daarna heeft het in de moderne farmaceutische industrie weer vrij veel
moeite gekost om stoffen met een zodanige werking als geneesmiddel te
vervaardigen, maar ook dat is gelukt.
Zo beschikt men tegenwoordig over medicamenten, die, bij bepaalde stoor»
nissen van het hormonale evenwicht, waardoor hot normale verloop van d«
voorplantingsprocessen uitblijft, goede diensten kunnen bewijzen.
De belangrijkste van die stoornissen wordt misschien wel gevormd door
sommige vormen van onvruchtbaarheid bij de vrouw: door medische behan
deling met deze preparaten bleek kinderloosheid opgeheven te kunnen wor
den.
Bij het zoeken naar vervangings
middelen voor F, S. H. en L. H. zijn
verschillende wegen bewandeld. Deze
zogenaamde gonadotrofinen worden
normalerwijze door de hypofyse
hersenaanhangselklier) gevormd,
één van die wegen is daarop geba
seerd.
Die bestaat namelijk uit het extra
heren van menselijke hypofyses. De
beroemde dr. Gemzel in Zweden
heeft zijn behandelingen van vrouwe
lijke steriliteit met aldus verkregen
gonadotrofinen uitgevoerd.
In Chicago en in Hamburg bestaan
sedert enkele jaren hypofyse-banken,
maar voor het vervaardigen van me
dicamenten op grote schaal staan er
toch niet voldoende menselijke hypo
fyses ter beschikking.
Een andere mogelijkheid zou zijn
om deze hormonen synthetisch te be
reiden. De hypofysaire hormonen be
horen evenwel tot de eiwitachtige
stoffen, dat wil zeggen tot zeer com
plexe en ingewikkelde verbindingen.
Het is de wetenschappelijke wer
kers in de farmaceutische industrie
al wél gelukt andere hormonen
kunstmatig samen te stellen; bij de
gonadotrofinen stuit men echter
vooreerst nog op te veel theoretische
en technische moeilijkheden.
Een derde mogelijkheid wordt ge
vormd door preparaten van dierlijke
oorsprong. Inderdaad is het al jaren
geleden gelukt om op deze wijze
werkzame medicamenten te ontwik
kelen, maar deze middelen bleken
niet zonder bezwaren te zijn.
Bij toepassing daarvan wordt er aan
de mens namelijk „soort-vreemd ei
wit" toegediend; hierdoor kan zich
een zekere immuniteit ontwikkelen
en een onvatbaarheid tegen de be
handeling, terwijl er ook allergische
reacties zijn waargenomen.
Een vierde mogelijkheid en daar
gaat hetïtoier om werd gevonden
door de ontdekking dat de mens ge
durende "ïiet hele leven hoeveelhe
den gonadotrofinen maakte en deze
met de urine uitscheidt.
Men heeft toen getracht een periode
in het menselijk leven te vinden
waarin stoffen met F. S. H.- en/of
L. H.-werking in zodanig grote hoe
veelheden in de urine aanwezig zijn
dat een fabriekmatige produktie van
medicamenten daaruit mogelijk zou
worden.
Gebleken is toen dat de urine van
aanstaande moeders in de eerste vier
maanden van de zwangerschap zeer
rijk is aan een gonadotrofine dat in
hoofdzaak de werking van L. H. ver
toont.
Deze ontdekking heeft ertoe geleid
dat er een urine-inzamelingsdienst
ontstaan is, een actie die thans in een
veertigtal plaatsen van ons land ge
voerd wordt onder het motto „Moe
ders voor Moeders".
De grondstof voor dit preparaat met
L. H.-werking kan op geen andere
wijze in voldoende hoeveelheid wor
den verkregen dan dat een dringend
beroep op de a.s. moeders wordt ge
daan.
„Er zijn echtparen, die hunkeren
naar kinderen. In sommige gevallen
kan daar door medische behandeling
iets aan gedaan worden. De weten
schap vordert.En het mooie
maar ook het moeilijke is, dat zon
der uw hulp de wetenschap machte
loos staat".
Zo begint de folder waarin de a.s.
moeder wordt aangespoord haar
medewerking aan deze actie te ver
lenen. Ter verdere informatie nemen
wij uit dit geschriftje nog enkele
andere passages over.
Wanneer u zich aanmeldt als deel
neemster aan de actie, krijgt u aller
eerst een proefflesje te vullen. iDt
wordt getest op de aanwezige hoe
veelheid hormonen. Binnen een week
hoort u de uitslag van deze test.
Intussen bent u al begonnen te le
veren. Om de dag wordt de urine per
auto bij u opgehaald. Bij het ophalen
kunt u rekenen op onze uiterste dis
cretie. Zo hebben wij er bijvoorbeeld
voor gezorgd, dat zowel auto als
chauffeur uiterlijke kentekenen dra
gen.
Wij hopen dat u bij wijze van com
pensatie van ons een attentie als uiting
van onze waardering zult willen ac
cepteren. Tot zover de bedoelde fol
der.
De opoffering, die de actie van a.s.
moeders vraagt, is in feite betrekke
lijk klein in vergelijking met het be
lang dat er mee gediend is.
Immers naast het op zich reeds in
drukwekkend medisch belang, be
staat hier een humaan belang name
lijk voor een andere vrouw, aan wie
het moederschap ontzegd bleef, de
mogelijkheid te scheppen om ook
moeder te kunnen worden.
dr. ALFREDA BRIEDÉ.
Onlangs werd op de sportmodebeurs
in de Expohal te Hilversum de
sport- en vrlje-tijdskledlng voor het
komende seizoen getoond. Het ging
hier niet om bepaalde modieuze ten-
denzen In de kleding, maar om het
geven van een Indruk van wat ons
te wachten staat In de confectle-
industrie.
De meester kledingstukken waren
van Nederlands fabrikaat. Zowel de
heren- als de dameskleding was in
ruime mate aanwezig. Broekpakken
met opvallende bandverwerkingen
voor de zellsport en voor frisse da
gen volgden daar op aparte wind
jacks met opvouwbare capuchons
die onoovallend In de halslijn waren
verborgen.
Als een nieuwe ontwikkeling werden
de metallieke kleuren genoemd voor
anoraks en ook rokken. De military-
look sprong erg naar voren. Zo werd
onder andere een hemelsblauwe
battle-dress getoond met een solda
teske voor- en mouwsluiting.
aajaasactgisgcssogs
Nu de meimaand nadert Is er volop
werk In de tuin. De amateur krijgt
het druk en kan daardoor zonder
twijfel wel eens Iets vergeten. Het
Is In verband hiermede, dat wij uw
aandacht willen vragen voor de
volgende werkzaamheedn.
In de eerste helft van mei moet men
denken om: het voortzetten met 't
zaaien van eenjarige zomerbloe
men. Waterplanten kan men nu het
beste planten. Mest (A.S.F.-korrels)
moet gestrooid worden. Denk
vooral om uw haag, deze moet bij
geknipt worden, men kijkt er de
gehele zomer tegenaan. Lathyrus
moet aangebonden worden en
vooral w»t gêmest worden. Denk
er verder om, dat men bij dahlia's
3 a 4 scheuten moet laten staan, de
rest kan men verwijderen. Ook de
vaste planten moet men opbinden,
het fatsoen wordt er door bewaard.
Dikwijls komen er slakken te voor
schijn, verwijder ze, dus contro
leer uw tuintje. Het is nu de tijd
voor het zaaien van sierkalebas-
sen, terwijl de vroeg-bloeiende
heesters gesnoeid moeten worden.
De balkonbakken moeten in orde
worden gemaakt, wil men er het
meeste genot van hebben.
In de groentetuin moeten de pronk-
bonen gelegd worden, brusselslof
moet gezaaid worden. Zomerandij-
vie, tomaten, augurken, komkom
mers kunnen nu geplant worden.
Op een luw plekje komt de poste
lein te staan. De aardappelen moe
ten vrij van onkruid gemaakt wor
den, dus „schoffelen" De doperw
tjes, peultjes en capucijners moe
ten aangebonden worden. De tuin
bonen moeten gestopt worden na
dat de eerste peul gezet is.
In de fruittuin mag niet meer ge
spoten worden als de bomen in
volle bloei staan. De druif en de
lei-perzik moet men aanbinden,
terwijl de druivenkas afgeschermd
moet worden.
In de tweede helft van mei komen
in uw siertuintje in aanmerking
om gebonden te worden de klim
planten, men kan nog dahlia's uit-
planten. De knolbegonia's moeten
eveneens uitgeolant worden. De
éénjarige bloemen kunnen nu nog
gezaaid worden, maar vooral niet
later. Schoffelen en wieden wordt
met onverminderde kracht voort
gezet. Denkt u ook om het on
kruid in uw gazon, het is gemak
kelijker dit bij te houden, want on
kruid staat niet alleen slordig,
maar het neemt veel voedsel weg
aan het gras.
In de moestuin kan men dan nog
bonen leggen, kardoen moet uitge-
plant worden evenals knolselderij.
De zaaibedden moeten uitgedund
worden. Let vooral goed op de luis
in de tuinbonen, besDuit ze met
het in de handel verkrijgbare mid
del.
In de fruittuin moet men spuiten
tegen spint, thrips en luis en de
aardaooelzaagwesp. Zwavelen van
druiven is ten zeerste aanbevolen.
Spuiten mag men nu uitsluitend
doen n£ de bloei.
■".r.'.'V
Het modieuze van het geshowde lag
wel vooral in de kleurstellingen, een
bijzondere snit en aparte stof. Zo
Het een jongeman bijvoorbeeld een
rood vest met fantasiemouwen zien.
Hij droeg daarbij een zwarte broek
met van onderen een toreromodel
en een zwarte cape die rood ge
voerd was. Hier waren het vooral
de kleuren dus die de aandacht trok
ken.
Alle huidige modekleuren waren
aanwezig op de beurs. Oranje, bll-
jartgroen en de kleur beige werd
vooral voor herenkleding veel ge
bruikt. Pull-overs, slipovers en pan
talons waren meestal In verschillen
de tinten bruin gekleurd. De fameu
ze spijkerbroeken zullen ook dit
jaar nog vaak ln gebruik worden
genomen. Enkele badpakken en
zwembroekjes waren te bezichtigen
waarbij alweer de kleurcombinatie
de boventoon voerden.
Zo hebben we al een klein beetje
een overzicht van de kleding die we
zullen kunnen dragen, wanneer we
fijn een dagje naar de zee gaan, of
zeilen op de Schelde of in de Braak
man en misschien ook wel in een
snelle motorboot over de golven
scheren.
Aan alle vormen van vrije-tijdsbeste-
dlRg ls de kleding aangepast. U hebt
een ruime keus ln kleuren en model
len. Dit geldt evengoed voor de
heren als de dames. We kunnen er de
voorkeur aan geven aan verschillen
de sporten deel te nemen in een spij
kerbroek en een leuke overhemd
blouse, maar ons staat ook een grote
keus aan tennispakjes, turnpakjcs en
prettig zittende vrije-tijdskleding ter
beschikking.
AI met al een prettig vooruitzicht
dus en het zal ons zeker niet teveel
moeite kosten ook iets van onze ga
ding te vinden.
Donkere vlekken uit eikenhout
kunnen met verdunde zwavelzuur
verwijderd worden en, indien no
dig, nawassen met chloorwater.
Houten keukengerei nooit met
soda afwassen. Met soda wordt
blank hout grauw.
Roggebrood besmeert met visiever
en bestrooid met een beetje zout,
smaakt uitstekend.
Deze week is in de Amsterdamse Van Baerlestraat het modehuls Frans Molenaar
geopend. Hier legt de couturier de laatste hand aan twee van zijn creaties. Barbara
(midden) draagt een ribfluwelen boutique model en Conny een rood/wit gestreepte
robe manteau.
Ongeveer een week geleden wipte ik
even bij kennissen aan. Zij waren niet
thuis en ik trof alleen hun dochter van
zeventien jaar aan. Ze zat letterlijk in
haar eentje te kniezen. We dronken
samen een kopje koffie en de stilte was
werkelijk pijnlijk. Er zat haar blijkbaar
iets dwars en bemoedigend vroeg ik:
„Is er wat, meid?" Nauwelijks had ik dit
gezegd of Linda barstte in luid snik
ken uit. Rustig Het ik haar uithuilen.
„En waar is nu al dat verdriet om?"
vroeg ik tenslotte
„Ik mag niks, ik mag nooit wat en
ze verdenken me van allerlei Idote din
genmokte ze
„Maar wat mag je nu^ eigenlijk niet?"
drong ik aan. Linda somde op: „Ik mag
niet in de zangvereniging, ik mag niet
leren dansen! Ik mag niet in een gym
nastiekvereniging en als ik gevraagd
word voor een uitvoering, dan mag ik
niet mee. Ik mag geen enkele sport be
oefenen als er jongens bij zijn, 'k mag
's zomers niet naar het strand.... en als
ik er wat van zeg, dan is het huis te
klein!"
Ik knikte. Haar vader en moeder ken
de ik goed. Vader was kort aangebon
den en moeder overbezorgd, geschokt
en verontrust door de hedendaagse
zedenverwildering.
„En geven je vader en moeder geen
reden op, waarom je dat alles niet
mag?" informeerde ik. Verdrietig haal
de Linda haar schouders op „Moeder
Het U natuurlijk een sprookje, dat de vrouw niet in staat zou zijn kleine reparaties
in huls zelf te verrichten en per se op de heer des huizes of een reparateur zou moeten
wachten om een ongemak in het huishouden te herstellen. Er zijn natuurlijk vrouwen
met twee linkerhanden maar ook mannen I
Hoe dat zij, het „hulpeloze vrouwtje" dat voor elk wissewasje mannelijke hulp nodig
had Is langzamerhand uitgestorven. Voor vrouwen, die er niet tegen op zien, zelf de
handen uit de mouwen te steken en zelf te handelen op een gebied, dat een halve eeuw
geleden nog aan de man was voorbehouden, zijn er tegenwoordig ook gereedschappen,
die rekening houden met haar specifieke eigenschappen. Ze zijn kleiner en gemakke-
Ujker hanteerbaar dan die voor mannelijk gebruik, maar daarom niet minder effectief.
De vervaardiging van dergelijke gereedschappen werd het eerste in Groot-Brittannië
ondernomen en wel door Stanley en deze gereedschappen-fabrikant had er aanstonds
zo*n succes mee, dat ook ln de Verenigde Statèn spoedig voor vrouwen geschikt ge
reedschap op de markt kwam.
In Nederland wordt thans eveneens een proef genomen met de aanbieding van voor
vrouwen bestemde gereedschappen. Een „dames"-schaafje van Stanley ls thans overal
ln Nederland verkrijgbaar. Het paart een fraaie vormgeving aan gemakkelijke han
teerbaarheid. De klemmende kastdeur kan thins door de huisvrouw zelf worden bij
geschaafd. Ze behoeft piet op manlief w die trouwens na een dag hard werken niet
veel zin heeft in het karwei te wachten om het ongemak te verhelpen.
I mei vieren we Koninginnedag en
dit betekent voor velen een vrije dag.
Overal worden vanzelfsprekend
schoolwedstrijden en optochten ge
houden en moeder moet ook van deze
feestdag kunnen genieten. Daarom
moet de maaltijd deze dag niet te veel
tijd vergen, maar toch wel een beetje
extra gezellig zijn. Een oranjetoetje
zal dan zeker bijval vinden.
ZONDAG: tomatensoep; kalfsbief
stuk, pepersaus, doperwtjes,
aardappelen; pêche melba.
MAANDAG: spaghetti; gevulde si
naasappelen.
DINSDAG; gebakken niertjes, sla,
komkommer, rijst; Bulgaarse
yoghurt met vruchtensaus.
WOENSDAG: stamppot rauwe andij
vie met blokjes kaas; rabarber
met vanillevla.
DONDERDAG: gehakt, rode kool,
aardappelpuree; flensjes.
VRIJDAG: gebakken vissticks of ge
bakken boterhamworst; wortel
tjes, aardappelen, peterseliesaus;
rijstpudding met abrikozen.
ZATERDAG: dikke groentesoep met
geraspte kaas en stokbrood;
Kaiserschmarrn.
Gevulde sinaasappelen
Snijd vier sinaasappelen doormid
den en haal het vruchtvlees eruit.
Snijd dit klein en meng het met een
busje sour cream en 2 lepels basterd
suiker. Vul de sinaasappelen weer met
dit mengsel en garneer ze met een
paar biggarreaux.
Spaghetti maszotti
Kook een groot pqk spaghetti in
ruim kokend water met een bouillon
tablet in 10 minuten gaar. Spoel ze
af met koud water en laat ze op het
vergiet staan.
Maak de saus als volgt:
Fruit een gesnipperde ui in 2 lepels
boter goudgeel en doe hier een ge
wassen en in kleine stukjes gesneden
paprika bij. Voeg 250 g mager runder
gehakt toe en kruimel dit met een
vork uiteen. Doe een klein blikje to
matenpuree erbij en zoveel water tot
een mooie dikke saus is verkregen.
Maak deze op smaak af met worces-
tersauce, aromat, peper, zout, oregano
en wat vleeskruiden. Kook tot slot
100 gr. gewassen en klein gesneden
champignons ongeveer 5 minuten
mee.
Warm de spaghetti weer op door
het vergiet enige minuten onder de
hete kraan te houden. Geef de saus
er apart bij en geraspte, oude kaas
om er over te strooien.
heeft een stopwoord", vertelde ze. „Als
zij van verkeerde dingen hoort of leest,
zegt zij altijd: zoiets zal mijn dochter
niet gebeuren, daar zal ik wel voor op
passen! Weet u", sprak Linda peinzend,
„ik heb soms het gevoel alsof ik straf
krijg voor wat anderen hebben misdre
ven! Ik ben nog nooit laat thuisgekomen
en ik stel me nooit aan met jongens,
ik doe niet raar of opvallend, wat wil
len ze nog meer? Waarom moet er al
tijd herrie zijn over dingen, die nog niet
eens zijn gebeurd, maar die misschien
wel eens zouden kunnen gebeuren als
diten als datIk mag tegen
woordig niet eens 's avonds naar mijn
vriendin, die drie straten verder woont!
Niks mag ik, niksEn weer kwa
men de tranen.
Ik trooste Linda zo goed en zo kwaad
als het ging en beloofde eens een har
tig woordje met haar ouders te zullen
spreken.
Het is zo gemakkelijk om, uit vrees
voor eventuele onheilen, alles maar
domweg te verbieden, maar het is bij
zonder onrechtvaardig tegenover het
kind, voor welks welzijn men het nota
bene doet!
De moeder van Linda wil niet voort
durend in angst zitten en uit vrees voor
verkeerde relaties en ongewenste toe
standen onthoudt zij haar kind het on
ontbeerlijke, karaktervormend contact
met de andere sekse.
„Kortweg alles verbieden is de enige
manier om paal en perk te stellen aan
de bandeloosheid van de hedendaagse
jeugd", ziedaar de mening waartoe
sommige ouders van al te vrijgevoch
ten jongeren vaak komen. De reactie is
begrijpelijk. Soms is het inderdaad no
dig straf in te grijpen, maar als het
eenmaal zover is, dan zijn er al ern
stige fouten begaan.
Eerlijkheid, fatsoen en rechtschapen
heid die ontstaan onder dwang en uit
angst voor de gevolgen, hebben geen
waarde. Alleen wanneer dit resultaat
uit eigen vrije wil en innerlijke over
tuiging tot stand komt, is de mens er
innerlijk door gegroeid en in waarde ge
stegen.
De moeder van Linda moet niet den
ken, dat zij on die manier haar dochter
het goede bijbrengt. Ze maakt haar
dwars, ontevreden en ongelukkig. Het
meisje doet geen ervaring op, kropt al
les oo en wanneer ze dan eenmaal de
leeftijd heeft waarop moeder geen ge
zag meer over haar kan uitoefenen, dan
vliegt ze los op het leven, dan wil ze
drinken met grote teugen en dan komen
de brokken. Dergelijke ouders leiden
hun kinderen weliswaar onbewust
naa de afgrond.
Op Jonge leeftijd moeten kinderen al
leren met de andere sekse om te gaan,
zoveel gemakkeliiker en minder emotio
neel is het later. Juist on die jonge leef
tijd hebben we als ouders invloed en
kunnen we aan de hand van de praktijk
onze kinderen riehten. Hen wijzen op
het verschil tussen goed en kwaad, ze
de normen van fatsoen biibrengen. Iso
leren we onze kinderen, dan wordt dit
punt van de opvoeding biizonder moei
lijk, we kunnen het de kinderen niet
goed biibrengen etl de kinderen weten
niet waar het om gaat. In de puberteit
doen zich normaal legio kleine gevallen
voor, aan de hand waarvan men zijn
kinderen op de juiste manier kan op
voeden.
Slechts op die manier kunnen we
onze kinderen zo opvoeden, dat ze ook
later, wanneer ze op eigen benen staan,
de juiste weg weten te bewandelen.
