SYSTEEM VOOR ONTZILTING DRINKWATER SM EN IK 1 O RAIFFEISENBANK Chinese oorlogsschepen brachten eigen kanonneerboot tot zinken Osmose kost geld als water spaarbank en alle bankzaken i Pagina 5 Venetië wil dubbele bescherming tegen het water Herziening van economisch beleid in Brazilië Rechter kon geen kritiek verdragen Doodvonnis rode gardist gewijzigd Muurkranten Paasvoetbal te Terneuzen Zuidvietnamese ontwerf-grondwet aanvaard „Tempel van de maan" geplunderd Tegendeel Eerste óók voor 't Premie- spaarplun MSI Canadese treiler gekaapt Agenda Maandag 20/dinsdag 21 maart 1967 DE VRIJE ZEEUW wsmm GROOT TANKSCHIP GESTRAND Een van de grootste tankschepen ter wereld, de 118.285 ton meten de „Torrey Canyon", is in storm weer op ongeveer 10 mijl ten westen van Landsend aan de zuidkust van Engeland gestrand op 't beruchte rif Seven Stones". Venetië gaat proberen geld bijeen te brengen voor de aanleg van een dubbele bescherming tegen het water van de Adriati- sche Zee waarin de stad geleide lijk dreigt te verzinken. Naar burgemeester Giovanni Fava- rettoFisca zaterdag op een persconferentie heeft bekendge maakt, wil men trachten in het buitenland leningen met een looptijd van 20 jaar te plaatsen die de Italiaanse staat zou moe ten garanderen. Een speciale commissie is op grond van eigen studies tot de slotsom gekomen, dat er eerst golfbrekers moeten worden ge bouwd om de kracht van het water te breken. Vervolgens zou er een muur van vijf meter boven het zeepeil moeten wor den aangelegd, met bovenop een weg. Tot het alternatief een algehele afsluiting van het lagu ne wil men niet overgaan, omdat hierdoor het karakter van de stad geheel verloren zou gaan. Venetië zakt jaarlijks drie millimeter verder weg in het water. Drie Nederlandse deskundigen op het gebied van waterstaat hebben onlangs de situatie be keken in opdracht van de Euro pese cultuurstichting. Het zijn de Delftse hoogleraar prof. ir. L. van Bendegom, de directeur- generaal van waterstaat ir. J. van de Kerk en de hoofdinge nieur ir.\H. A. Ferguson. De nieuwe Braziliaanse minis ters van economische planning en financiën, Helio Beltrao en Delfin Neto, hebben zaterdag bij de aanvaarding van hun post aangekondigd, dat het econo misch beleid zal worden ge wijzigd. Volgens minister Beltrao is het de eerste plicht van de regering de ontwikkeling van het land en de economische vooruitgang te bevorderen. Hij erkent het recht van de arbeiders op betere levensomstandigheden en dat van het bedrijfsleven op regerings steun. Ook minister Delfin Neto be vestigde dat de regering van president Costa E Silva het uiter ste wil doen voor de economi sche ontwikkeling, o.a. door prijs- stabilisatie en vergroting van het aandeel der arbeiders en privé- ondernemingen in de nationale produktie. Een rechter in München-Glad- bach heeft zich het leven be nomen wegens kritiek in de pers op het feit dat hij een vrouwe lijke advocaat, die beschuldigd was van rijden onder invloed, van rechtsvervolging had ontsla gen. Volgens het bureau van de of ficier van justitie had de rech ter, de 59-jarige Er win Schmitz, een te grote hoeveelheid slaap middelen ingenomen en een briefje achtergelaten, waarin hij meedeelde de kritiek van de pers niet te kunnen verdragen. Schmitz had vorig jaar de vrouwelijke advocaat, beschul digd van het veroorzaken van een ernstig ongeluk wegens rij den onder invloed, vrijgesproken, omdat zij door een nierkwaal on gevoelig voor alkohol zou zijn geweest. De vrouw werd in hoger be roep tot drie weken gevangenis straf veroordeeld. Naar het Hongkongse blad Star weet te melden, hebben Chinese oorlogsschepen onlangs een kanon neerboot tot zinken gebracht, waar mee tegenstanders van Mao tse- Toeng poogden een hoge Chinese functionaris uit het land te smok kelen. Dit zou bij Kanton zijn ge beurd. Niemand van de opvarenden van de kanonneerboot zou het ge vecht hebben overleefd. Naar radio-Peking zaterdag meld de, heeft de Chinese communisti sche partij besloten het leger te gebruiken om de produktie van de mijnen en de fabrieken op te voe ren. Het centrale partijcomité heeft in een brief aan de revolutionaire arbeiders en de kaderleden van de partij bekendgemaakt, dat voor zitter Mao en het partijcomité wensen, dat de culturele revolutie tot het einde wordt voortgezet. De betrokkenen worden opgeroepen met het leger samen te werken. Het in Hongkong verschijnende blad The Star zegt uit eigen bron in Chijja te hebben vernomen dat Tsjen Hisao-Loe, zoon van China's minister van buitenlandse zaken Tsjen Ji en lid van de rode garde, ter dood is veroordeeld doch dat het doodvonnis later is gewijzigd in levenslange gevangenisstraf. Tsjen Hisao-Loe zou verant woordelijk zijn geweest voor de dood van een niet met name ge noemde hoge functionaris, die op Boerderij door brand verwoest Een boerderij aan de provin ciale weg te Adorp (Gr.) is zaterdagavond door brand ge heel verwoest. De boerderij werd bewoond door twee gezinnen, het echtpaar Weerheem en het echt paar Haan met drie kinderen. Het vuur werd om half tien ontdekt. Op dat moment was van de fa milie Haan alleen het jongste kind, een 5-jarig jongetje, thuis. Hij werd door buren uit het brandende pand gered. De Gro ninger brandweer wist te voor komen dat het vuur, aangewak kerd door de hevige 'storm, over sloeg naar andere panden. De boerderij brandde geheel uit. Van beide gezinnen ging de in boedel verloren en ook alles wat zich in de schuur bevond. Bij de brand kwamen een paar koeien in het vuur om. Het vuur is ver moedelijk ontstaan door over verhitting van de schoorsteen. De families zijn verzekerd. wrede manier was mishandeld door rode gardisten. Op last van Mao tse-Toeng zelf was het proces tegen Tsjen Hisao- Loe achter gesloten deuren ge voerd. Op aandringen van premier Tsjoe en-Lai zou het doodvonnis zijn gewijzigd in levenslang. Peking wordt op het ogenblik overstroomd met muurkanten die het voor premier Tsjoe en-Lai op nemen, zo meldt het Bulgaarse persbureau B.T.A. Zo wordt in aangeplakte slogans beweerd, dat ieder die tegen pre mier Tsjoe is, een „contra-revolu tionair" is en dat de bevelen van premier Tsjoe zeer goed zijn. Pasen is de traditionele tijd voor vriendschappelijke ontmoetin gen op internationaal niveau. Het zijn wel geen interland- of cup wedstrijden, maar voor de deel nemers zijn het prettige ontmoetin gen. Het elftal van het overslagbe drijf „Ovet Terneuzen N.V." krijgt gasten uit Engeland. De naam „Viking Marine FC" schijnt er op te wijzen dat het afstammelingen zijn van de uit de geschiedenis beruchte Noormannen. Dit elftal komt wel niet met veroveringszuchtige plannen, maar het zal voor de Ovetspelers toch oppassen worden. De jongens uit Gosport (Kent) komen op zater dagmiddag vóór Pasen op de groene grasmat in onze gemeente. Jeugdig slachtoffer van het verkeer In het St. Antoniusziekenhuis in Utrecht is zaterdagavond de 4-jarige Gijs Voskuil uit Houten overleden aan de ernstige ver wondingen die hij vrijdag bij een verkeersongeval in zijn woon plaats opliep. Het jongetje rende opeens van het erf van een wo ning aan de Koningin Juliana- weg de straat op en werd ge grepen door een personenauto. De Zuidvietnamese constitue rende vergadering heeft haar goedkeuring gehecht aan de nieuwe ontwerp-grondwet, wel ke o.a. voorziet in beëindiging van het militair bewind en het houden van presidentsverkiezin gen binnen zeven maanden. Ook zullen verkiezingen voor de samenstelling van een huis van afgevaardigden en een senaat worden gehouden. De ontwerp-grondwet werd goedgekeurd door alle 102 aan wezige leden van de raad, die 117 leden telt. Het ontwerp gaat nu naar het staatshoofd, gene raal Ngoeyen Van Thieu, die het binnen een maand moet afkon digen. Volgens de Amerikaanse ont dekkingsreiziger dr. Wendell Phillips hebben Egyptische sol daten een van de kostbaarste oudheidkundige ontdekkingen van het Arabische schiereiland, de 2800 jaar oude „tempel van de maan" in het door burger oorlog verscheurde Jemen ge plunderd. De Amerikaanse ge leerde stelde president Nasser van Egypte voor die wandaad verantwoordelijk. De tempel, die uit de tijd van de koningin van Saba zou dateren, werd pas vijf tien jaar geleden ontdekt. Dr. Phillips keerde vrijdag uit Maa- rib in het noordoosten van Jemen in Aden terug. De genoemde tem pel in Maarib was volgens hem ondanks berichten over bombar dementen in hoofdzaak nog in tact. Volgens Sjeiks ter plaatse hadden de Egyptenaren echter, toen zij in 1963 de stad verlie ten, de kostbaarheden uit de tempel meegenomen. DEN HAAG Dank zij de zon verdampt er, over de gehele aarde gemeten, elke dag 1500 miljard kubieke meter water. De Nederlander die in deze dagen de niet aflatende opeenvolging ziet van regen, sneeuw, hagel, nevel, mist en overdrijvende wolkenvelden, zal er niet van opkijken. Voor hem is het probleem er een van 'n teveel, niet van een tekort. Maar dat laatste is er wel degelijk voor hen, wier taak het is de toekomstige watervoorziening van Nederland veilig te stel len. De natuurlijke bronnen geraken aan hun maximumcapaciteit. Nederland heeft een plaatsje moeten zoeken in de rij van landen, die al sinds lang zich het hoofd breken over middelen om aan drink- en industriewater te komen. dat als eerste op het continent aan onderzoekingen begon, wordt nu inten sief speurwerk verricht. In Nederland gebeurt dat in het laboratorium voor chemische technologie van de Techni sche Hogeschool te Delft. Verwacht mag worden dat men binnenkort over membranen kan beschikken, die het ontzoutingsproces via het systeem van de omgekeerde osmose binnen de reële technische en economische mogelijkhe den brengt. Kortom, als het lukt om membranen te fabriceren, die veel wa ter doorlaten, alle zout tegenhouden en een lange levensduur hebben, zal de omgekeerde osmose binnen vijf tot tien jaar een industrieel toepasbaar pro ces kunnen worden. Van de zijde van de industrie be staat grote belangstelling voor dit sys teem. Niet alleen bij bedrijven als SBronswerk-Feyenoord en de Rijn-Schel- de, maar ook bij die als Unilever, die 'er heil in ziet voor het indikkingspro ces van vruchtensappen. Overigens is het nog te vroeg oin concrete toepassingen aan te duiden. In principe zijn grote en kleine pro- duktie-eenheden mogelijk, maar waar en hoe het systeem zal worden toege past is een vraag, die van vele om standigheden afhankelijk is.De techniek van de omgekeerde osmose zal te zij ner tijd zijn weg moeten vinden te midaen van al die andere technieken op het gebied van de ontzouting van water, die in ontwikkeling zijn. Dat het bij gelijkblijvende omstandigheden een fraaie carrière zal maken mag toch wel zo vast wovden gezien, als een paal boven water, zout of zoet. Naarstig wordt bijvoorbeeld gezocht naar technieken om brak en zeewa ter te ontzouten. En in dit apeurwerk concentreert zich de aandacht nu me de op een systeem, dat van alle tech nieken vooralsnog als een zeer veel belovende wordt beschouwd: het sys teem van de omgekeerde osmose. Vanuit de beslotenheid van het la boratorium ls dezer dagen deze be trekkelijk nieuwe techniek aan wat breder kring gepresenteerd. Dat ge beurde dezer dagen op de tentoonstel ling „Speurhond" in de Technische Ho geschool te Delft. De eerste proefin stallatie op het Europese continent, onder leiding van dr. ir. C. F. Lerk, speurwerk-ingenieur bi het keurings instituut voor waterleidingartikelen, ontwikkeld mede namens de vereni ging van exploitanten van waterleiding bedrijven in Nederland, trok daar leven dige belangstelling- Dit systeem valt op door de rela tief geringe energiekosten. De kosten van het ontzouten van zeewater kun nen momenteel globaal geschat wor den op vijftig tot honderd cent per kubieke meter. Verlaging van de kos ten voor energie, zoals het systeem van de omgekeerde osmose belooft, kan hierop haar drukkende invloed hebben. Het principe h betrekkelijk eenvoudig. Het verschijnsel van de os- omse is xo oud als de wereld en velen P! te zullen er nog wel een meer of minder vage herinnering aan hebben, dank zij de natuurkundeles op sohool. Om het bij zout water te houden: als men een hoeveelheid zout water heeft en een hoeveelheid minder zou water en men >laatst tussen beide een wand, die wa- er doorlaat en zout tegenhoudt, dan zal het water van de minder zoute kant naar de zoutere kant trekken. Dat ge beurt tot er een zeker evenwicht tus- de beide waterspiegels is ontstaan. Tussen deze twee waterspiegels is er een verschil in druk. Oefent men nu op het zoutere water een grotere druk uit dan de osmotische, dan zal het water weer de minder zoute kant op zoeken. De osmose wordt dus omge keerd. De gedachte om door middel van die omgekeerde osmose uit zout water zoet water te halen, bestaat a) een halve eeuw. De grote moeilijkheid is echter geweest om scheidingswanden of membranen te maken, die wel het water konden doorlaten maar niet het zout. En eigenlijk ls dat nog altijd de moeilijkheid, want weliswaar is men er de laatste jaren in geslaagd een membraan te ontwikkelen, dat de ge wenste eigenschappen vertoonde en waarmee in elk geval de proefnemin gen op gang konden komen, maar zij worden nog niet gezegend met een lang leven. In de Verenigde Staten, waar men de zaak het eerst aanvat te, in Engeland en ook in Nederland, Het zal dan een welkome bijdrage leveren in de strijd omi de vitale grond stof water, die zo „broodnodig" is in de nabije toekomst. Dr. ir. Lerk heeft onlangs nog op een bijeenkomst van de vereniging voor waterleidingbelan- gen te Apeldoorn erop gewezen, dat net niet, zoals vaak wordt gesteld de ont wikkelingslanden zijn, die een grote be hoefte aan de toepassing van ontzou ting hebben. Het tegendeel is waar. Het zijn juist de hoog geïndustrialiseer de landen waar in de nabije toekomst de behoefte aan technisch-economische mogelijkheden van ontzouting 't grootst zullen zijn. Nederland hoort daar ook bij. Ge rekend wordt, dat ons land dit jaar voer huishoudelijk en industrieel ge bruik 1.900 miljoen kubieke meter wa ter zal nodig hebben. Voor 1980 zal dit 2.200 miljoen kubieke meter zijn en voor het jaar 2000 niet minder dan 3750 miljoen kubieke meter. Het drink- watergebruik per hoofd wordt voor dit jaar geraamd op 95 titer, over dertien jaar op 115 liter per dag en voor het jaar 2000 op 150 liter per dag. Om dit waterge- en verbruik veilig te stellen zijn enorme investeringen ver eist. Tot het Jaar 2000 bijvoorbeeld zal 300 miljoen gulden per jaar moe ten worden geïnvesteerd. De Deltawer ken vragen ter vergelijking „maar" 100 miljoen gulden per jaar. Enorme bedragen, maar Nederland zal ze moeten opbrengen wil het er in sla gen de krachttoer tt verrichten om gelijktijdig het hoofd boven en ouder water te kunnen houden. INHOIUUID Bij de Raiffeisenbank kan men u volledig inlichten over, het Premiespaarpten (20% premie). Ga er eens praten JL PRINS BERNHARD ONTHULDE BORSTBEELD Eindhoven: Z.K.H. prins Beril- hard heeft in het legeringskamp Zeelst een borstbeeld onthuld van de oud-verzetstrijder Peter Zuid, de latere staatssecretaris J. J. F. Borghouts. De prins ver richtte de onthulling van het monument samen met de wedu we van de heer Borghouts, mevr. W. J. H. Borghoutsvan Veen. Incasseerder bekende brandstichting De 40-jarige gemeenteambte naar J. B. L. uit Nieuw-Schoone- beek, die donderdag door de rijkspolitie werd aangehouden, heeft bekend de brand te hebben gesticht in het gemeentehuis van Schoonebeek in de hoop dat daar door de door hem gepleegde falsi ficaties niet zouden worden ont dekt. Als incasseerder van het gemeentelijk elektriciteitsbedrijf eigende hij zich 7.000 gulden toe door twee zogenaamde afdracht bonnen te vervalsen. Bevreesd dat dit aan het licht zou komen stichtte hij vorige week donder dagavond, na met een bezemsteel een ruit te hebben ingeslagen, op twee plaatsen brand in het ge meentehuis, namelijk in het kan toor van de gemeente-ontvanger en in dat van het elektriciteits bedrijf. Gelukkig werd het vuur tijdig ontdekt waardoor uitbrei ding werd voorkomen. De rijksrecherche die brand stichting constateerde, schakelde het verificatiebureau in van de vereniging van Nederl. gemeen ten. Bij controle bleken toen fal sificaties. Van het verduisterde geld heeft de politie ƒ3.000 kunnen achterhalen die de man thuis in een verfblik had verstopt. De in casseerder wordt dinsdag voor geleid bij de officier van justitie ia Assen. Een onbekende heeft zaterdag ochtend een treiler uit de haven van Lockeport op Nieuw-Schotland ontvreemd en er zee mee gekozen. Vliegtuigen en een kotter van de Amerikaanse kustwacht proberen het vaartuig op te sporen, dat voor tien dagen brandstof aan boord heeft. De eigenaars van de treiler, de „Cape Spry", steken ondanks alles hun bewondering voor de dief niet onder stoelen of banken, omdat hij alleen het 199 ton vaartuig buiten gaats heeft kunnen brengen, een werk waarvoor normaal vier man nodig is. HEDEN Terneuzen: Luxor-Theater, 8 uur: „Hoe steel ik 'n miljoen". DINSDAG 21 MAART Terneuzen: Luxor-Theater, 8 uur: „Hoe steel ik 'n miljoen". Oostburg: Stadhuis, 8 uur Concert door het Salomonson kwartet. Sluiskil: Café J. van Taten- hove, Louisastraat, 2 u.: Open bare verkoping van een woon huis door notaris K. J. Hoving.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1967 | | pagina 5