Memorandum
van prof. Zijlstra aan de
fractievoorzitters
De storm raasde langs de
Nederlandse kust
aan de
Russisch-Chinese grens
KABINETSFORMATIE VAN
LANGE DUUR
CONGRESPARTIJ IN INDIA
LIJDT ZWARE VERLIEZEN
URKER KOTTER
UK-223 ZOEK
HET WEER
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1967
23e Jaargang No. 6882
Economisch
evenwicht
Lonen en prijzen
Herstel
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Premier Gandhi
zegevierde
Werkgelegenheid
Handel
Steelt China
Russische jagers?
AARDBEVING
IN KASJMIER
Weerbericht
Muur waait om:
één dode
Twee vliegtuigen
op Schiphol
beschadigd
Tankschip op dijk
hij Urk
Schip gezonken
bij Zaltbommel
Canadese
vissersboot
in nood
Duitse Noordzee
kust bevreesd
voor hoge
waterstand
Frank, bi] abonnement: TERNEUZEN
A bonnementsprfjg 'f8,—> per kwartaal; per
maand 2,70; per week 62 ct Losse nrs 13 ct.
Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sande
Redactie, en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/!i Firma P. 1. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie ƒ2,40
Rubriek „Kleine Advertenties" (gee.i handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 ,ur.
Voor het gecomb. maandag/dmsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
In het memorandum, dat informateur prof. dr. J. Zijlstra gis
teren heeft gezonden aan de fractievoorzitters van de vijf grote
partijen uit de tweede kamer, wordt hen gevraagd hun standpunt
te formuleren over de punten, „die naar hun mening in het rege
ringsprogramma moeten worden geregeld". In het bijzonder wordt
het oordeel van de fractievoorzitters gevraagd over:
a. de structuur en de rechtsvorm van de onderneming;
b. de uitvoering van de mijnwet continentaal plat natte mijn
wet);
c. het beleid van staatsdeelneming in het particulier bedrijfs
leven;
d. de grondpolitiek.
In het memorandum wordt slechts een gering aantal program
mapunten aangeroerd, want „gedetailleerde programma-afspraken
dreigen de kabinetsformatie lang op te houden". Bijzondere aan
dacht wordt geschonken aan de economische en financiële pro
blematiek, omdat „zonder een deugdelijke grondslag terzake het
regeringsbeleid ook met betrekking tot andere beleidsgebieden
tot mislukking is gedoemd".
Vervolgens wordt in het me
morandum ingegaan op 't vraag
stuk van het herstel en handha
ving van het economische en
financieel evenwicht. „Een be
hoedzaam en sober beleid is ge
boden", aldus het memoran
dum, waarin wordt gesteld, dat
in dit verband te denken valt
aan de overheidsfinanciering,
alsmede aan het loonbeleid.
Over het vraagstuk van de
overheidsfinanciering wordt o.m.
gezegd, dat het voorshands moei
lijk lijkt, althans in de eerste
helft van de komende regerings
periode, te denken aan tariefs
verlaging (bijvoorbeeld door al
gehele of gedeeltelijke neutrali
sering van de reële progressie).
De opstelling van een „meer
jaren-planning" wordt in het
memorandum „dringend nood
zakelijk" genoemd, „uit hoofde
van de gezondheid der over
heidsfinanciering alsook uit hoof
de van de aard van verschillen
de uitgaven, die planning voor
een langere periode dan een
jaar vergen".
In het memorandum wordt
voorts gesteld, dat „de lonen (de
loonkosten) in de komende pe
riode zo dicht mogelijk bij de
produktiviteit moeten worden
gebracht". De prijsontwikkeling,
zo wordt vervolgd, zal deze loon
ontwikkeling niet in de weg mo
gen staan.
Ook wordt aandacht geschon
ken aan het vraagstuk van een
herziening van het huidig kies
stelsel. Aangekondigd wordt dp
instelling van een staatscommis
sie, die tot taak zal hebben na
te gaan, of en zo ja welke ver
anderingen in het kiesstelsel
moeten worden aangebracht en
of eventueel moet worden over
gegaan tot wijziging van de
grondwettelijke bepalingen ter
zake. Bij de in 1971 te houden
verkiezingen van leden voor de
tweede kamer zou reeds profijt
worden getrokken van de arbeid
van deze staatscommissie.
Over het herstel en handha
ving van het economisch en fi
nancieel evenwicht zegt het me
morandum:
De congrespartij in India heeft
oij de verkiezingen voor de
ïtaatsparlementen zware verlie
zen geleden. In de staat Kerale
verloor zij haar meerderheid aan
de communisten en ook in Nieuw
Delhi kreeg de congrespartij een
zware klap.
Een absolute meerderheid in
Marhja Pradesj doet de in Delhi
"eleden nederlaag door premier
Indira Grandhi's partij gedeelte
lijk teniet. In Delhi boekte de
rechtse Jan Sangh-partij grote
winst. Ook in andere staten leed
VRIJDAG 24 FEBRUARI
v.m. n.m.
Breskens 1.25 1.55
Terneuzen 2.01 2.31
Hansweert 2.35 3.05
Walsoorden 2.34 3.04
ZATERDAG 25 FEBRUARI
v.m. n.m
Breskens 2.11 2.37
Terneuzen 2.47 3.13
Hansweert 3.21 3.47
Walsoorden 3.20 3.46
ZON MAAN
op onder op onder
Febr
23 7.40 18,07 16.13 7.41
14 7.38 18.09 17.46 8.04
25 7.36 18.11 19.19 8.21
26 7.34 18.13 20.50 8.36
27 7.32 18.15 22.20 8.50
28 7.30 18.17 23.49 9.05
de congrespartij verliezen, hoe
wel zij nog zeker schijnt van een
meerderheid in het parlement.
In Radjastan verloor India's
minister van voorlichting Raj
Bahadoer met ongeveer 10.000
stemmen en in Delhi behoorden
ministed van huisvesting Mehr
Tsjand Khanna en onderminister
van spoorwegen Sjam Nath tot de
verslagenen. In de Peosjaab ver
loor premier Goermoekh Singh
Moesafir zijn zetel in het staats-
parlement aan een communist
en in het door droogte getroffen
Bihar werd eerste-minister Sa-
hay verslagen.
Premier mevrouw Indira
Gandhi heeft in haar kiesdistrict
Rae Bareilly in de staat Oettar
Pradesj een grote overwinning
behaald op haar tegenstander,
een kandidaat voor een uiterst
rechtse partij.
De overwinning van de con
grespartij in de noordelijke staat
Oettar Pradesj staat echter in de
schaduw van een zware neder
laag in de uiterst zuidelijke staat
Madras.
Daar verloor de voorzitter van
de congrespartij, Koemaraswami
Kamaraj, de strijd om een zetel
in het staatsparlement van de
jonge student Moennetra Kazha-
gam van de regionale dra-
vidische partij, die zich verzet
tegen de vermeende overheersing
van de noordelijke staten.
De dravidische partij heeft
volgens de laatste gegevens reeds
67 zetels in het parlement van
Madras veroverd en is vrijwel
zeker van de meerderheid in het
parlement. De congrespartij
heeft tot nu toe 27 zetels ver
overd in Madras.
„Ofschoon zich een herstel van
het betalingsbalansevenwicht be
gint af te tekenen, is het nog
onzeker of het evenwicht in on
ze nationale economie reeds is
bereikt. Daarvoor is nodig, dat
bij een bevredigende werkge
legenheid de lopende rekening
van de betalingsbalans een rede
lijk overschot biedt, terwijl de
investeringen zich op een voor
de gewenste economische groei
voldoende niveau bevinden.
Hieromtrent bestaat voorals
nog een zo grote mate van on
zekerheid, dat een behoedzaam
en sober beleid geboden is.
In dit verband kan over het in
1967 te voeren werkgelegen
heidsbeleid het volgende worden
gezegd. Indien de werkloosheid
zou blijven toenemen en er geen
uitzicht zou blijken te bestaan,
dat binnen niet al te lange tijd
een keer ten goede optreedt,
zullen verdere werkgelegen-
heidsmaatregelen moeten wor
den genomen boven en behalve
hetgeen door het huidige kabi
net reeds werd gedaan.
Wanneer mag worden aange
nomen, dat in de loop van 1967
de omslag -zich begint aan te
kondigen, dan dient te worden
vermeden, dat door het toch
nemen van verdergaande maat
regelen het effect van het werk
gelegenheidsbeleid van 1967 gaat
cumuleren met de ontwikkeling,
die de economie eigener bewe
ging gaat vertonen, opdat aldus
niet reeds spoedig opnieuw een
overspanning ootreedt".
(Zie verder pag. 3)
BUITENMUUR
OMGEWAAID
AMSTERDAM: Donderdagoch
tend is vermoedelijk door een
hevige windstoot een blinde bui
tenmuur van het gebouw van de
Seven Up Bottling co aan de~An-
thony Fokkerweg in Amsterdam
ingestort. De muur, die ca. 68
meter lang is en 12 a 14 meter
hoog, kwam in zijn geheel te
recht op de naast het gebouw ge
legen parkeerplaats, vele auto's
onder het puin bedelvend.
De storm sloeg donderdag
avond langs de Texelse kust vele
meters duin weg. De dienst van
de rijkswaterstaat prees zich dan
ook gelukkig met het tijdig ge
reedkomen van een zanddijk ten
westen van het dorp Den Hoorn.
Het waterwingebied van het
plaatselijke waterleidingbedrijf
liep hierdoor geen gevaar. Een
groot deel van het haventerrein
van Oude schild is blank komen
te staan.
„Komsomolskaja Prawda", het
blad van de Russische jeugd,
heeft donderdag melding ge
maakt van een incident aan de
grens tussen de Sowjet-Unie en
China dat zich in de avond van
10 februari heeft voorgedaan.
Een sergeant van de Russische
politie in de grensstad Blago-
westjensk had verklaard dat er
die avond van de Chinese oever
van de grensrivier de Amoer
schoten waren gelost in de rich
ting van de Russen, die op de
andere oever wacht hielden. Do
Russen menen dat dit het werk
is geweest van jonge Chinezen,
„die de hele dag niets uitvoe
ren".
„Zij werken niet, lopen de hele
dag maar rond met rode vlaggen
en ranselen zo nu en drn men
sen, die hun niet bevallen, af",
aldus de sergeant. Russen uit
Blagonwestjensk hadden zelfs
gezien dat rode gardisten men
sen in gaten duwden die in het
ijs van de rivier waren gehakt.
Het bericht behelst de eerste
officiële bevestiging van Russi
sche zijde van een schietpartij
aan de grens. Er zijn vele mel
dingen van grensincidenten ge
weest, maar ze zijn tot nu toe
nooit bevestigd.
Tegenover Blagonwestjensk
aan de Amoer ligt de Chinese
stad Heiho. Jonge Chinezen uit
deze stad hebben op de bevro
ren rivier borden geplaatst met
anti-Russische leuzen.
Vaak, zo schrijft „Komsomols
kaja Prawda', lopen jonge Chi
nezen naar het midden van de
rivier en gaan daar tegen de
Russen te keer. Nog kortgeleden
dreven Russen uit het gebied van
de Amoer en Chinezen uit Hei-
longkiang druk handel met el
kaar. De laatste tijd is die han
del echter door toedoen van de
Chinezen sterk afgenomen.
Een pas uit Noord-Vietnam
teruggekeerde Russische deskun
dige heeft de Chinezen ervan
beschuldigd dat zij Russische
supersone jagers, bestemd voor
Noord-Vietnam, stelen en daar
voor in de plaats verouderde
Chinese vliegtuigen naar Noord-
vietnamese vliegvelden sturen.
De beschuldiging was vervat
in een artikel van het Russische
persbureau Novosty, dat de pers
afdeling van de Russische am
bassade in Washington onder de
journalisten in de Amerikaanse
hoofdstad heeft laten versprei
den.
De Russische deskundige, Ni
kolai Federov, zou volgens het
persbureau hebbeti verklaard
dat Russische wapens, die per
trein via China naar Noord-
Vietnam worden gebracht .„on
derweg zomaar verdwijnen" en
dat belangrijke installaties in
Noord-Vietnam niet in elkaar
kunnen worden gezet, omdat dë
rode gardisten ergens in China
vitale onderdelen achterhouden.
Verder verklaarde hij dat Rus
sische goederen, die via China
naar Noord-Vietnam worden
vervoerd, vaak vele weken te
laat op de bestemde plaats aan
komen en dat de Chinezen Rus
sische handelsmerken vervangen
door Chinese om zo de Russi
sche steun aan Noord-Vietnam
in diskrediet te brengen.
In het district Anantnag in
Kasjmier zijn door een aard
beving; honderd huizen verwoest
of beschadigd. Er zijn ook slacht
offers onder de bevolking. Het
aantal daklozen bedraagt 300.
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot heden
avond.
Wisselend bewolkt
Wisselend bewolkt en op de
meeste plaatsen droog weer. Ma
tige tot vrij krachtige wind
krimpend van west naar zuid
west. Maximum temperaturen
van 5 tot 8 graden.
Kennelijk, zo wordt in het ar
tikel gezegd, willen de Chinezen
tot elke prijs „bewijzen' leveren
dat niet de Sowjet-Unie maar
China moderne wapens aan
Noord-Vietnam levert.
Sinds twaalf uur donderdagmid-
d~2 is de Urker kotter UK-223
zoek. Het schip was met andere
kotters onderweg van de visgron
den naar de thuishaven. Ten noor
den van Den Helder in het Molen
gat hebben de andere schepen de
UK-223 uit het oog verloren. Sinds
die tijd heeft men geen contact
meer met het schip gehad.
Om vier uur is een Grumman
Tracker van de marineluchtvaart
dienst opgestegen van het vlieg
kamp Valkenburg.
Na het vallen van de duisternis
heeft de marinevliegdienst het
zoeken gestaakt. De piloot van de
Grumman Tracker meldde, dat hij
op het strand bij De Kooi iets had
gezien dat mogelijk een rubber
boot met twee man kon zijn.
Op het Texelse strand is niets
gevonden, dat de waarneming van
de piloot bevestigt. De reddingboot
„Prins Hendrik" was nog aan het
zoeken op zee.
De UK-128 en de UK-242, die
respectievelijk vóór en achter de
zoekgeraakte UK-223 voeren, zijn
inmiddels in de haven van Urk
aangekomen. De schipper van de
UK-128 vertelde dat hij, toen hij
het Molengat binnenvoer naar zijn
collega van de 223 berichtte dat
het bar slecht was, maar hij kreeg
geen antwoord.
De UK-223 heeft vier man aan
boord. Schipper is» de heer Jacob
Zwaan.
MINDER WIND
Een actieve depressie trok in
de loop van donderdag van Ier
land over de Noordzee naar De
nemarken. De harde zuidweste
lijke wind ruimde na het passe
ren van het bijbehorende kou
front, naar richtingen tussen
west en noordwest en nam daar
bij toe tot stormachtig; boven
het waddengebied zelfs tot zwa
re storm. Vooral bij de passage
van het koufront kwamen zware
windstoten voor, sommige tot
ruim 100 km per uur. De koude
lucht, die ons land binnen
stroomde, is onstabiel van op
bouw, zodat er plaatselijk regen
en hagelbuien vielen.
Vandaag komt onze omgeving
onder de invloed van een rug
van hoge druk, die vanuit het
westen naderbij komt. De wind
zal hierdoor geleidelijk afnemen
tot overwegend matig en krim
pen naar zuidwestelijke richtin
gen. Ook de kans op neerslag
wordt minder. Het blijft overi
gens vrjj koud.
In Zandvoort werd een auto,
die op een parkeerterrein op de
boulevard Barnaart stond, door
een windvlaag opgenomen. Hij
gleed over een twee meter lager
gelegen rijwiel- en voetpad en
stortte hierna vijftien meter om
laag langs de duinreep. De auto,
die inmiddels door drie afraste
ringen was geslagen, kwam op
zijn wielen op het strand tot
stilstand. Tot ieders verwonde
ring kwamen de jnzittenden, drie
vrouwen en twee kinderen, er
met enige builen én schrammen
af. De wagen werd zwaar be
schadigd.
In Cuyk heeft de storm een
slachtoffer geëist. Donderdagmor
gen omstreeks elf uur woei op de
Katwijkse weg een tuinmuur om.
De juist passerende 62-jarige heer
F. D. uit Cuyk werd onder het val
lende gesteente bedolven, waar
door hij ernstige inwendige ver
wondingen opliep. Tijdens het ver
voer naar een ziekenhuis is hij
overleden.
Storm met windkracht 9 en
uitschietende rukwinden van 120
km snelheid per uur heeft gisteren
op Schiphol twee vliegtuigen be
schadigd. De eerste was een Da
kota van Martin's Air Charter, de
tweede de DC-8 „Baron Pierre de
Coubertin" van de K. L. M. Beide
toestellen liepen bij het verslepen
schade op aan de staartroeren en
moesten ter reparatie de hangers
in. Verwacht wordt dat deze repa
raties enkele dagen in beslag zul
len nemen.
Hoog boven op het dag van het
langs het stationsplein van Schip
hol staande verbindingsgebouw
knapten in de storm twee letters,
ieder van 2 meter hoogte, van een
reusachtige reclame af en bleven
op de dakrand hangen. De lucht-
havenpolitie zag zich genoodzaakt
beneden bij de halteplaatsen van
het busstation uit veiligheidsover
wegingen een lange strook van het
trottoir af te zetten. Deze werd
korte tijd later opgeheven: werk-
li den hadden in de storm de om
gewaaide letters op het dak weten
vast te binden.
Het tankschip „Ruth" uit Rot-
tudam geladen met 280 ton gas-
olie is op de dijk bij Urk gelopen.
De motor was onklaar geraakt
door de storm waardoor het schip
stuurloos was geworden. De drie
bemanningsleden hebben zich in
veiligheid kunnen stellen.
Op de Waal boven de spoorbrug
te Zaltbommel is donderdagmor
gen tijdens een hevige storm het
633 ton metende motorschip Slees-
wijk Holstein uit Hamburg mid
den in het vaarwater gezonken. De
opvarenden, de schipper en zijn
knecht, konden op het nippertje
worden gered. Zij werden ter ob
servatie opgenomen in het zieken-
h is te Zaltbommel.
Het schip ging geheel in de
diepte, alleen een klein vlagge-
mastje is nog zichtbaar.
Een kotter van de Amerikaan
se kustwacht heeft donderdag alle
acht opvarenden gered van de Ca
nadese vissersboot „Maureen Mi
chael", die sinds woensdagavond
op 125 mijl ten zuiden van Cape
Race (Newfoundland) in nood ver
keerde. Als gevolg van een storm
die de zee opstuwde tot golven
van 15 meter, maakte het vissers-
a „rtuig zoveel water, dat het don
derdagochtend zonk.
Voor de Duitse Noord:»aekust
en in Hamburg dreigde een
zware stormvloed. Het hydro
grafisch instituut verwachtte in
de nacht van donderdag op vrij
dag een waterstand van drie
meter boven het gemiddelde
hoog waterpeil. Donderdagmid
dag kon het water van de Elbe
niet meer naar zee afvloeien.
Het kritieke punt werd in Cux-
haven kort na middernacht en
in Hamburg in de vroege och
tend verwacht.
In de loop van de nacht zou
de zuidwester naar het noord
westen draaien. Deze windrich
ting is voor het Elbegebied het
gevaarlijkst. Bij een dergelijke
situatie ontstonden vijf jaar ge
leden in Hamburg enrstige over
stromingen. Sindsdien heeft men
de dijken daar tot zeven meter
verhoogd.
Donderdagmiddag hield de zwa
re storm in grote delen van
noord- en west-Duitsland huis.
In het bijzonder de scheepvaart
in de kuststreek had het zwaar
te verduren. In het Ruhrgebied
ontstond schade aan huizen en
werden bomen ontworteld en
tv-antennes afgerukt. In de zui
delijke bondsstaten ging de storm
gepaard met onweer en hagel
buien.
Ook in andere landen woedde
de storm. Op de Deense eilan
den Jutland en Fünen rukte de
storm de daken van een aantal
huizen.
In Schotland en het noord
oosten van Engeland richtte een
storm die met 150 km per uur
voortraasde, ernstige schade aan.
In Schotland ging dit gepaard
met de zwaarste sneeuwval van
deze winter.
Verscheidene schepen raakten
in moeilijkheden. Zeventig mijl
ten westen van Helgoland vroeg
de Duitse vissersboot „J. C. Wrie-
de" om assistentie. In de buurt
van Emden raakte het Deense
vaartuig „Priess" zodanig in
moeilijkheden dat het hulp van
een reddingboot inriep.
Op 8 mijl ten noorden van Hel
goland kwam de motorkotter
„Burgemeester van Kampen" uit
Termunten in nood te verkeren.
Een reddingboot heeft de drie
opvarenden van boord gehaald.
De Duitse kustvaarder „Ruhr"
vroeg donderdagavond om hulp.
De reddingboot was onklaar ge
raakt. Een Brits schip verleen
de assistentie.
Een andere Duitse kustvaar
der, de „Gemma" seinde, dat het
stuurloos naar een zandbank ten
oosten van de Eems werd gedre
ven. Een hetschroefvliegtuig
haalde de bemanning van boord.
Het Finse schip „Hamrat"
kreeg ten westén van Jutland
met motorpech te kampen. Het
heeft 26 personen aan boord.