GEEN REUMA KRIJGEN
HET IS TIJD OM TE SNOEIEN
NACHTMODE
HUISVROUWHET ZWARE BEROEP
Preventie heeft verschillende facetten
enu van de week
Welke stof
Welk model?
Zater<5i| oktober1.966
DE VRIJE ZEEUW
Fagina 9
Ongeschoold
Overleg
De richtlijnen
Vooruitzien
.ZONDERBEROEP'
Inkoopster is een beroep, evenals kokkm, naaister, be
drijfsleidster, verpleegster, kinderverzorgster en admini
stratrice. Worden al deze beroepen echter, deels afwis
selend, deels tegelijk, door één en dezelfde persoon ver
vuld, dan is die persoon, met name „de huisvrouw" plot-
ling iemand „zonder beroep".
De veelzijdigheid, die van een huisvrouw verlangd wordt,
kan in het bedrijfsleven aan geen enkele employé ge
steld worden. Maar van een huisvrouw wordt eenvoudig
verwacht, dat zij van alle bovengenoemde beroepen vol
doende afweet, dat zij bovendien nog een beetje tech-
sch is enook als „minister van financiën" kan op
treden. Daarbij moet zij als pedagoog haar kinderen op
voeden en bezighouden en, heel belangrijk, een goede
vrouw voor haar echtgenoot zijn.
En dan te weten, dat de
meeste jonge meisjes, vol
komen onvoorbereid of on
voldoende voorbereid op
deze taak, in het huwelijk
treden. Een klein deel van
deze meisjes leerde de theo
rie van huishouden op een
Nijverheidsschool, de mees-
ten echter oefenden vóór
haar trouwen een beroep uit,
dat niet veel, of maar voor
een gèdeelte, iets met huis
houden te maken had en
zijn daardoor „ongeschoold".
Geen wonder dus, dat er in
het begin van het huwelijk
wel wat „leergeld" moet
worden betaald.
Een voorwaarde voor goed
huishouden is er voor te
zorgen, dat er evenwicht is
tussen het inkomen en de
uitgaven. Is dat evenwicht
er niet, dan rust alles, ook
het gezinsgeluk, op losse
schroeven.
Ontevredenheid, verbitte
ring, wantrouwen en meer
van zulke negatieve gevoe
len* krijgen bij financiële
moeilijkheden immers maar
al te snel voet aan de grond.
In het belang van het hele
gezin moet deze storende
factor dus zo spoedig moge
lijk worden aangepakt. Met
klagen wordt de toestand niet
beter. Wat geeft het of we
zeggen: „Je merkt niet hóé
vlug het geld op is. 't vliegt
je zak uit!" Daar komen we
niet verder mee.
De huisvrouw, die toch de
meeste touwtjes in handen
heeft, moet zich afvragen
in overleg met haar echtge
noot natuurlijk of alle
wensen wel zo dringend no
dig zijn, of zij zich niet te
snel laten verblinden door
fantastische aanbiedingen en
of ze wel kritisch genoeg
zijn. Moeilijkheden zijn er
om overwonnen te worden.
Is dat eenmaal gebeurd, dan
is het verder niet meer zo'n
kunst om goed te kunnen
huishouden.
Door overleg en ervaring
weten we spoedig genoeg
wat voor ons gezin de beste
keus is bij het maken van 'n
overzicht van de gezinsuit
gaven, daarbij rekening hou
dend met de dingen, die voor
óns gezin het leven aange
naam en prettig maken. We
kunnen ons deze dingen dan
veroorloven omdat we goed
kunnen financieren.
Het komt er op neer, dat we
uit de grote verscheidenheid
van mogelijkheden om het
inkomen uit te geven de, in
bet bijzonder voor ons be
langrijke uitgaven, weten te
onderkennen. De één zal
vóór alles zijn kinderen een
dure opleiding willen geven,
een ander legt de nadruk
weer op geheel andere zaken.
En elk belangrijk doel zal
een offer waard zijn.
Voor elk gezin is dat doel
weer anders en daarom zijn
er geen vaste regels te ge
ven, wel richtlijnen.
Goed financieren betekent
de uitgaven in overeenstem
ming te brengen met de in
komsten. Dat betekent, dat
wij van te voren een begro
ting voor een bepaalde pe
riode moeten maken, om dan
verder een kasboek bij te
houden, zodat da begroting
en de werkelijke uitgaven
later vergeleken kunnen
worden. Wie een weekloon
heeft, maakt wekelijks een
begroting, iemand met een
maandinkomen maakt de be
groting per maand.
In beide gevallen dient het
aanbeveling voor 't eind
van het jaar een begroting
te maken waarop de voor
genomen uitgaven voor het
volgend jaar (inclusief het
beschikbare bedrag voor evt.
reparaties en vernieuwingen
aan het meubilair en bijv.
vakantie) worden vastge
legd. „Regeren is vooruit
zien", dat geldt ook voor 't
voeren van een huishouden.
En wie zich niet aan de regel
houdt dat de uitgaven gere
geld moeten worden naar het
inkomen, zal schulden ma
ken.
Om goed te kunnen huis
houden hoeft het inkomen
niet altijd groot te zijn. Het
komt immers alleen aan cp
een zorgvuldig overwogen
verdeling van ons inkomen?
Onvoorziene gebeurtenissen
als ziekte en ongeluk wer
pen de plannen we! eens le
lijk omver, maar dat kan bij
ieder van ons gebeuren. Iets
achter de hand hebben is
dus een belangrijke zaak.
Een spaarpotje, waar ook
maandelijks of wekelijks re
kening mee werd gehouden
zal een uitkomst blijken om
onvoorziene uitgaven geheel
of gedeeltelijk te kunnen op
vangen.
Reuma is eigenlijk een verzamelbegrip: het betreft hier tamelijk verschil
lende ziektebeelden met nogal uiteenlopende verschijnselen. De patiënten
in kwestie kunnen bijvoorbeeld lijdende zijn aan acuut reuma, aan reumatoïde
artritis, aan artrosis, aan reuma van de weke delen of aan jicht.
Wie zich in dit onderwerp verdiept raakt er al spoedig van droordrongen
dat bijzonder veel mensen door de een of andere vorm van reuma worden
getroffen: hoofd- èn handarbeiders, kinderen én bejaarden, stadsbewoners
én dorpelingen. Men komt wel schattingen tegen van één reumapatiënt op
elke vier Nederlanders.
Een ieder kent daarom in zijn omgeving wel een of meer reumalijders, de
kans is zelfs betrekkelijk groot dat wijzelf nog eens reumatische verschijn
selen zullen krijgen zo we daar in vroeger jaren al geen last van gehad moch
ten hebben. Dat ziet er dus niet zo erg opwekkend uit, maar gelukkig bestaan
er naast de ernstige vormen van reuma ook andere soorten van deze ziekte
die nogal onschuldig zijn.
GEVAAR
Een verraderlijke ziekte is vooral
het acute reuma (Eng. „rheumatic
fever") wegens de kans op daaruit
overblijvende hartafwijkingen. Ook
de reumatoïde artritis chronisch
gewrichtsreuma) wordt terecht ge
vreesd, namelijk vanwege de invali
diteit die door dit lijden kan worden
veroorzaakt.
Verreweg de meeste gevallen van
reuma berusten echter op artrose en
op reuma van de weke delen (spieren
en bindweefsel). Dat zijn aandoenin
gen die soms wel grote last kunnen
veroorzaken en die tijdelijk verlies
van arbeidsvermogen mee kunnen
brengen, maar die slechts zelden tot
gevolg hebben dat werkkracht en le
vensvreugde er blijvend door worden
aangetast.
IN DE FAMILIE
De reumabestrijding gaet eindelijk
de belangstelling van de gehele be
volking trekken. Op zichzelf genomen
is dit natuurlijk een tot verheugenis
stemmend verschijnsel, maar deze
vermeerderde belangstelling kan ook
gemakkelijk nodeloze bezorgdheid tot
gevolg hebben. Onschuldige spierpijn
en een beetje krakende gewrichten
zijn dingen waarvan iedereen wel
eens hinder heeft en die stellig geert
schrikbeelden behoeven op te roepen.
MEDISCH
CONSULT
BTI
Na middernacht is „brushed nylon"
een grote favoriet! Niet alleen om
het zacht-warme karakter, ook om
dat het in een mum gewassen en
weer droog Is strijken over
bodig. „Brushed nylon" had tot nu
toe echter één belangrijk bezwaar:
het was vrij duur. Daarom is het
aardig kennis te maken met de
nieuwe collectie Moni-D, gelan
ceerd door Lingano. Modieuze mo
delletjes nachthemden'(en pyama's)
in brushed nylon, die qua prijs heel
dicht bij traditionele nachtkleding
liggen. De Moni-D „droom-tin-
ten" zijn: rose, mandarijn, bleu,
en aqua.
Kwikjes, strikjes, kant en vrouwe
lijke guitighedenzo'n beetje
Franse koketterie is van harte wel
kom in deze supertechnische tij
den! Lingano. bekende naam in de
lingerie-wereld, nam het initiatief
om eens extra „royaal met roman
tiek" te zijn bij het lanceren van
zijn collectie Moni-D. Eén van die
Moni-D ideetjes is deze onderjurk
van praktisch ondoorzichtige 40
denier nylon met spilt opzij en
kanten schouderbandjes en (als
variatie op de kantversiering) een
garnering van geborduurde nvlon.
Fijn veel kleuren: wit, zwart, Meu,
rose, aqua en marine.
Deze week begint voor de school
gaande jeugd de herfstvakantie. Wan
neer het dan regenachtig en guur
herfstweer is zullen de kinderen hun
vertier binnenshuis moeten zoeken.
Voor de kleintjes, die graag in de keu
ken willen meehelpen is het leuk en
tevens leerzaam om zelf eens een vla-
flip te maken. Een eenvoudige vanil
le- of chocolade vla-flip is al heel
gemakkelijk, doch ook de meer inge
wikkelde, bestaande uit meerdere la
gen en gegarneerd met chocolade ha
gelslag of vlokken, Franse vruchtjes
en eventueel wat slagroom, kunnen
we zoder veel extra zorgen door de
schoolvrije jeugd laten maken.
Een voorbeeld van een vla-flip als
dessert en flip als drank vindt U on
der het weekmenu.
ZONDAG: Jcippesoep; varkenshaasje
met roomsaus en champignons;
doperwtjes, rijst; vla-flip.
MAANDAGtomaten gevuld met pi
kante rijst en champignons, sla;
drie in de pan met appel.
DINSDAG: rolpens, appelmoes, aard
appelen; caramelvla.
WOENSDAG: witte bonen met toma
tensaus, gehakt, rauwe witlofsla;
gebraden appelen.
DONDERDAG: bloemkool, saucijsjes,
aardappelen; karnemelkpudding.
VRIJDAG: kop bloemkoolsoep; lek-
kerbekjes of karbonade; wortel
tjes, aardappelpuree; honing-
yoghurt.
ZATERDAG: nasi goreng; Haagse
bluf.
MAMA LOU
Vul een hoog glas met yoghurt.
Giet hierop sinaasappellimonadesi
roop en daarna een laag choco lade
vla. Leg er tenslotte een toef geslagen
eiwit op, gegarneerd met wat man
darijn.
Bestaan er ook mogelijkheden om
reuma te voorkomen? Of anders ge
zegd: als we van een bepaald mens,
hetzij man, vrouw of kind zouden we
ten dat hij of zij een bijzondere aan
leg om reuma te krijgen bezat, zou
den we er dan misschien iets aan
kunnen doen om het uitbreken te ver
hinderen? Als regel weten we hier
echter niet veel van, soms kunnen
we het wel vermoeden.
FAMILIEAANLEG
Zulk een duidelijk gefundeerd ver
moeden zullen we hebben ten aanzien
van het jongere broertje of zusje van
een kind dat aan „rheumatic fever"
heeft geleden. Deze ziekte tast na
melijk dikwijls kinderen uit één ge
zin aan. Dit mag ten dele berusten op
gelijkheid van omstandigheden (b.v.
ondeugdelijke behuizing, armoede of
verwaarlozing) maar daarnaast is
een speciale familieaanleg onmisken
baar aanwezig.
Zulké jongere broertjes of zusjes,
vooral als die op de zes- tot tienjarige
leeftijd zijn, zal men daarom nauw
gezet moeten observeren, opdat -de
ziekte, in het anders dikwijls onop
gemerkte blijvende begin, dadelijk
kan worden aangepakt.
Iets dergelijks is het geval ten aan
zien van jongemannen (en jonge
meisjes), die een lijder aan de ziekte
van Bechteren tot vader hebben.
Dat is een ziekte die verwant is aan
de reumatoïde artritis („chronisch
gewrichtsreuma"); het is een aan
doening van de wervelkolom die kan
veroorzaken dat de rug in voort
schrijdende mate verstijft. Wordt de
diagnose vroegtijdig gesteld, dan kan
er, met behulp van fysische therapie,-
zeer veel worden gedaan om de ver
stijving tegen te gaan. Vandaar dat
het altijd gewenst is dat jonge men
sen die voortdurend over pijn in de
lendenen klagen, een specialistisch
onderzoek ondergaan (vooral wan
neer de ziekte van Bechteren in de
naaste familie voorkomt).
Dr. ALFREDA BRIEDÉ.
Snoeien van vruchtbomen en -struiken is even nood
zakelijk als mesten. Aangezien voor vele vaste planten
en bomen de rusttijd nu aanbreekt, dienen we aandacht
te schenken aan dit werkje.
Fruitbomen en -struiken snoeien we als zij in rust zijn,
dus in de wintermaanden. We moeten onderscheid
maken tussen vormsnoei en onderhoudssnoei. Bij de
vormsnoei gaat het om een juist evenwicht te krijgen
tussen wortel- en takgestel en de groei te bestendigen.
Bij het onderhoudssnoeien is hoofddoel de gesteltaken
zoveel mogelijk met vrudhthout bezet te krijigen.
Een boomkweker levert meestal jonge bomen en hees
ters met het juiste aantal gesteltakken. Gesteltakken
dienen een onderlinge afstand te hebben van 60 cm.
Als vruchthout kunnen dienen: spoortjes, beursjes, kort-
loten en langloten.
Spoortjes zijn twijgjes van enkele millimeters lengte en
op het eind een spitse bladknop. Beursjes zijn de korte
verdiksels, die reeds met vrucht bezet zijn geweest en
die steeds meer gemengde knoppen leveren. Kortloten
zijn niet langer dan 20 cm en vormen veel gemengde
knoppen. Deze 3 soorten van vruchthout worden onge
moeid gelaten, tenzij de houtstand te dicht is. Het langlot
is langer dan 20 cm en kan vruchtbaar worden indien
er niet aan gesnoeid wordt.
Alle langlot. dat in de richting van de binnenzijde der
kroon groeit, wordt weggesneden. Eveneens dat wat
elkaar kruist of aan 2ndere takken beschadiging kan
veroorzaken. Ontstaan door het geheel wegnemen kale
plekken, dan wordt zo'n tak gedeeltelijk ingenomen.
Het langlot, dat buitenwaarts groeit, wordt niet ge
snoeid, behalve bij een te dichte stand. Nemen we het
iariglot weg, dan prikkelen we de boom tot een nieuwe
ïoutvorm. Doen we het niet, dan prikkelen we tot vrucht-
oaarheid. Het eindlot van de gesteltak moet worden in
gekort tot op ongeveer van de lengte.
I et echter op andere gesteltakken en bevorder het even
wicht ir. de vorm van de gehele boem Hoofdzaak bij de
snoei is de groeirichting van het centrum af te houden
en zo zon, licht en lucht voldoende te laten toetreden, ook
in het centrum van de kroon. Dit geldt ook voor de klein
ste bessenstruik!
üladknoppen zijn spits en langwerpig; bloemknoppen
«lik .er. rond. Te snel groeiende gesteltakken worden
dieper ingesnoeid dan zwaks roeiende om het evenwicht
te behouden. Altijd op een buitenwaarts gericht oog
afsnoeien.
DE ZOMERSNOEI
Draag zorg voor stevige gesteltakken, die de last der
vruchten kunnen dragen. In de zomer nemen we die
takken weg, die we in de winter toch zouden wegsnoeien.
Dat bevordert het uitrijpen van het hout. Bij takken met
kanker die niet gemist kunnen worden, wordt de wond
goed uitgesneden en ingesmeerd met een wondafdek-
«niödel. Grote en kleine wonden steeds afdekken met
wondafdekmiddel. De zomersnoei van appels en peren
passen we ir. juli toe, we nijpen de houtscheuten tot op
5 bladeren in. Sterk groeiende zullen nogmaals inlopen,
waarom we ze daarna nog eens nijpen.
De veriengenis wordt niet genepen. Het is voor de lief
hebber, die zelf zijn bomen wil snoeien, noodzakelijk
studie te maken van de functies der verschillende orga
nen van zijn vruchtbomen. Ruim het snoeisel weg an
verbrand het om ziekteverspreiding te voorkomen.
DE PERZIK
Speciaal willen we hier even de perzik noemen, omdat
deze vruchtboom bij niet-snoeien in zeer korte tijd zo
danig lean aftakelen, dat ze niets meer waard is.
Een niet gesnoeide perzik kan men bij wijze van spreken
na drie jaren wel afschrijven. In het kort komt de
behandeling der perzik hierop neer. Telken jare moet
door een goede snoei een sterk vruchthout verkregen
\v orden. Zodra een perzik geoogst is, ontstaan er kale,
slappe takken, die steeds zwakker worden en tenslotte
afsterven, waardoor de boom geheel kaal wordt.
Aan de voet van de sterke vruchttwijgen kan men flinke
jonge scheuten zien. Mogelijk direct na de pluk moet op
deze jonge scheuten teruggesnoeid worden, pas dan is
men verzekerd van krachtig vruchthout. Het oude kale
gedeelte van enkele kleine scheutjes moet worden weg
gesnoeid. De nieuwe scheuten worden, voor ze houtig
worden samengebonden op ongeveer een handbreedte
van elkaar. Op de sterkste vruchtscheuten komen de
mooiste vruchten. Zit er dus te veel hout in uw boom,
dan eerst het zwakke vruchthout wegnemen. Van twee
evenwaardige scheuten moeten altijd de bovensta weg
genomen worden als er nog te veel hout in zit om kaal
worden te voorkomen.
Hoewel we het de laatste maand
erg troffen met het weer, begin
nen we nu toch wel te voelen dat
het 's morgens en 's avonds ijzig
koud kan zijn. Dat brengt met zich
mee, dat we langzamerhand steeds
meer winterkleren uit de kast
moesten halen en dat we ons ook
zijn gaan afvragen of onze winter
mantel nog wel een jaar mee kan.
Niet alleen de modellen, maar
vooral de lengtes zijn veranderd
sinds vorig seizoen. En ingrijpend
veranderd. Er Is nog geen iaar ge
weest, waarin de modelijn zo'n
radicale ingreep onderging als dit
jaar. En nu kunnen we onze oude
jassen natuurlijk wel korter maken,
maar de nieuwe modelijn willen
we ér waarschijnlijk ook wel graag
In zien. En" welke vrouw gaat niet
graag met de mode mee, vooral
wanneer deze zo véél mogelijk
heden biedt?
Helaas zijn de prijzen sinds vorig
jaar óók behoorlijk gestegen. Daar
om zullen we niet meer in een
spontane opwelling de eerste de
beste winkel binnenstappen waar
we iets leuks in de etalage zien,
maar eerst eens verder kijken en
de prijskaartjes vergelijken. Toch
zal niet de prijs, maar de kwaliteit
de doorslag moeten geven.
Denk niet dat een kunstvezel in de
wol de kwaliteit van de stof ver
mindert. Integendeel. Met de hui
dige technische ontwikkeling weet
men langs kunstmatige weg ga
rens te vervaardigen die vele ma
len sterker zijn.
Zoals men al prachtige dekens kan
fabriceren van nylon die niet al
leen warmer zijn, doch ook lan
ger meegaan dan hun wollen «voor
gangers, zo is de eonfectie-indus-
trie tegenwoordig In staat ook
complete kledingstukken van
kunststoffen af te leveren die be
slist niet onderdoen voor de tra
ditionele. Toch zijn er wel enkele
bezwaren aan te voeren: een man
tel van kunststof is veel lichter en
de uitwaseming wordt belemmerd,
waardoor de jas van binnen voch
tig wordt.
Daarom ligt het voor de hand een
mantel te kiezen die wel de voor
delen, maar niet de nadelen ver
enigt: die van wol, versterkt met
een kunstgaren. Deze behoudt de
poreusheid en het gewicht van de
wol, doch is extra sterk door de
toegevoegde vezel.
Wij spraken reeds van de nieuwe
modelijn. U hebt waarschijnlijk
allemaal al iets gezien van de crea
ties voor het winterseizoen. In de
zomer waren al de zgn. tentmodel
len te bewonderen die zich ken
merkten door een strak bovenlijfje
dat naar onderen wijd uitloopt en
een rok die door het gebruik van
benaaide stoffen of onderrokken
stijf uitstaat. Wij bespeuren de
zelfde liin. zii het minder geaccen
tueerd. ook bij nieuwe jassen.
Een heel ander effect heeft de I-
liin. De mantels met deze modelijn
sluiten nauw om het lichaam en
vallen recht naar beneden. Vaak
zijn bij deze modellen bijpassende
baretten, mutsen of petjes ver
krijgbaar. Erg sjiek staat ook een
mantel afgezet met bont en daar
bij een bijpassende bontmuts.
Wanneer u dit j'aar een mantel
rifaagt die boven uw knieën valt,
bent u helemaal „in". Het staat
vlot enhet maakt bijzonder
jeugdig.
