Eerste-Kamerlid voor boerenpartij
was tijdens de oorlog
nationaal-socialist
De voiksgezondheidenota van
minister Veldkamp
Begroting sociale zaken en
volksgezondheid
Roofoverval op 96-jarige
in Midwolde
Boekhandel
Van de Sande
Twee daders
gearresteerd
De wegwijzer
in het rijk
van naald en
draad
Pagina 8
DE VRIJE ZEEUW
Donderdag 22 sept. 1966
v i rytHjvH'f. f F'anc'Al Rf MG
f f
0,60 'j M
Hf& i f'.--ff
f< 1 U 'V 'Cl' u t IR A.N c A i -> k. TO S F i
In de vergadering van de eer
ste kamer zijn dinsdagmiddag de
nieuw benoemde leden toegela
ten en beëdigd en hebben een
aantal senatoren als gevolg van
herverkiezing opnieuw de eed of
belofte afgeiegd. Onder de nieu
we kamerleden bevond zich o.m.
de boeren-afgevaardigde ir. H.
Adams.
Geheel namens zichzelf spre
kend voor „een persoonlijk feit"
uitte ir. J. Baas (VVD) kritiek op
de komst van de heer Adams in
de senaat. Hij herinnerde er aan,
dat de heer Adams gedurende de
oorlogsjaren „in zijn politieke
overtuiging naast nationaal-
socialistisch Duitsland stond" en
„zelfs bereid was ons land en
volk te verraden".
De heer Baas benadrukte, dat
het nieuw benoemde kamerlid
voor de boerenpartij voortaan
COÖP. VRUCHTENVEILING
„ZEEUWSCH-VLAANDEREN"
TERNEUZEN
Veiling van 21 september.
GROENTEN:
Per 100 stuks: Sla 410.
Per stuk: Bloemkool A 6669
ct, All 31—60 ct, BII 33—50 ct,
afw. 1427 ct; Groene komkom
mers A 25—31 ct, B 20—21 ct,
C 1424 ct; Meloenen 42106
ct; Knolselderij 1516 ct.
Per bos: Selderij 1327 ct;
Peterselie 19 ct; Peen 1620 ct;
Kroten 5 ct.
Per kg: Andijvie 812 ct;
Kassnijbonen I 119132 ct, II
52 et; Stoksnijbonen II 113 ct:
Princ. bonen II 5585 ct; Widu-
sa II 3545 ct; Rode kool 5%
14 ct; Spitskool 1521 ct: Sav.
kool 7—22 ct; Witte kool 12—14
ct; Breekpeen 3 ct; Waspeen AII
41—42 ct; Prei A II 13—29 ct;
Rabarber II 9 ct; Spruiten BII
29—41 ct; Spinazie I 3448 ct,
II 2031 ct; Pronkbonen II 59
70 ct; Uien 9—20 ct; Tomaten:
Binnenland A 33%—44 ct, B
33%—40 ct, C 33%—34 ct
doordraai.
AARDAPPELEN:
Per 100 kg: Bintjes 15; Eigen
heimers 14,10.
ZACHT FRUIT:
Per doos: Red. Gauntled I 90
96 ct, II 79 ct; Bramen II 43—
47 ct.
Per kg: Druiven (wit) ƒ2,34—
2,55.
HARD FRUIT:
Per kg: Appelen. Cox (geel)
I m. 70 52—67 ct, II m. 85 58 ct,
m. 70 59—60 ct, III grof 43—50
ct; Cox Orange I m. 75 55 ct, m.
70 51 ct, m. 6545 ct, m. 0 35 ct;
III grof 27 ct, fijn 19—23 ct; Ja
mes Grieve II m. 70 2445 ct,
m. 65 39—40 ct, III grof 21—25
ct, fijn 620 ct.
Peren. B. Hardy II m. 75 70
75 ct, m. 70 72—77 ct, m. 65 66—
73 ct, m. 60 5962 ct, m. 55 25
—36 ct, IID 17—20 ct, III grof
35—41 ct, fijn 1428 ct, kroet
613 ct; B. Louis II m. 65 55 ct,
m. 60 4450 ct, m. 55 3543 ct,
m. 50 20—40 ct, IID 9 ct, III
grof 2330 ct, fijn 6 ct; Confe
rence II m. 65 4751 ct, m. 60
31—51 ct, m. 55 37—39 ct, IID
15—22 ct, III grof 31—37 ct, fijn
20 ct, kroet 8 ct.
mede zal hebben te beslissen
over toekomst van land en volk
en hij concludeerde, dat de heer
Adams daartoe moreel niet ge
rechtigd is. De heer Baas vroeg
zich af, of de heer Adams niets
heeft geleerd en stelde, dat deze
„kennelijk niet tot het inzicht is
gekomen, dat hij in de politiek
nimmer had mogen terugkeren".
„Van een politicus mag men
tolerantie verwachten. Deze tole
rantie kan ik niet opbrengen ten
aanzien van de heer Adams,
waardoor de basis van een colle
giale omgang zal ontbreken", al
dus de heer Baas. In zijn uiteen
zetting wees de heer Baas op het
feit, dat de boerenafgevaardigde
als leraar aan de rijkslandbouw-
interschool in Bmmen tijdens de
oorlogsjaren veel leerlingen met
zijn ideeën heeft trachten te be
ïnvloeden en „politiek te vergifti
gen",
In het mondeling uitgebrachte
rapport over het onderzoek van
de geloofsbrieven werd er op ge
wezen, dat de heer Adams tot 25
maart 1957 uit het actief en pas
sief kiesrecht ontzet is geweest.
Hoewel de heer Adams aan het
slot van de vergadering 'n poging
deed het woord te vragen, werd
hem die gelegenheid niet gebo
den.
INCIDENT
IN KOFFIEKAMER
Na de vergadering is het in de
koffiekamer van de senatoren
tot een woordenwisseling geko
men, waarbij enkele klappen
werden uitgedeeld.
„Jij proleet", zo voegde de
heer Adams zijn tegenstander
toe, waarop deze het nieuwe
kamerlid een klap gaf. De heer
Adams, die bij dit treffen licht
aan het hoofd werd gewond,
noemde de uitlatingen van de
heer Baas onjuist en onwaar.
In de eerstvolgende op 4 okto
ber te houden vergadering van
de eerste kamer zal de heer
Adams kunnen repliceren en in
gaan op de uitlatingen van de
heer Baas,
Het is niet uitgesloten dat
namens de boerenpartij tegen de
heer Baas een aanklacht wegens
mishandeling zal worden inge
diend. Van liberale zijde zal wor
den verzocht ter zake van het on
gewoon gebeuren in het kamer
gebouw procesverbaal tegen de
heer Adams op te laten maken.
NIEUWE FRANSE
POSTZEGELS
Parijs: Op 7 november zal de
Franse P.T.T. een serie postzegels
uitkeren gewijd aan grote namen
in de Franse geschiedenis. Links
boven de waarde 40 centimes:
kc vng Clovis, de eerste christe
lijke koning. Rechtsboven de
waarde 60 centimes: Charlemagne
Onder de waarde 40 centimes:
Vercingétorix Frans generaal en
staatsman.
Maand gevangenis
voor „wilde dame"
Een 23-jarige prostituee uit
Utrecht is door de Utrechtse po
litierechter veroordeeld tot een
gevangenisstraf van een maand.
Zij had bij herhaling agenten
uitgescholden, een Turk met een
van haar schoennen een afstraf
fing gegeven en een ruit ver
nield.
De juffrouw was overigens een
goede bekende van de justitie.
Zij heeft al een bescheiden reeks
veroordelingen op haar naam
wegens tippelen, diefstal en be
roving. In het verleden placht
zij telkens wanneer er een ver
oordeling dreigde, een brief te
schrijven naar de officier van
justitie met de mededeling dat
zij een keurige man had gevon
den, waarmee 'zij wilde trouwen.
Zij wilde het „leven" uit en
vroeg daarom clementie.
Ook deze keer bleef een der
gelijke brief niet uit. De politie
rechter, mr. P. J. Klaver, kwa
lificeerde de verdachte als een
onbeheerste en wilde juffrouw,
die maar eens goed duidelijk
gemaakt moest worden dat zij
niet ongebreideld iedereen de
meest grove scheldwoorden kan
toeroepen en ook niet zomaar
iemand te lijf kan gaan.
Derhalve veroordeelde hij het
meisje tot een gevangenisstraf
van vier weken. De officier had
er zes geëist, waarvan drie voor
waardelijk.
Tweede kamer
Overheïdsdeelnarrte
middenstandsbank
De K.V.P.-fractie zal niet bij
voorbaat instemmen met het
voornemen van minister Vonde
ling de deelname van de staat in
de Nederlandse middenstands-
bank met negen miljoen te ver
groten. De heer Notenboom
maakte deze opmerking gisteren
in de tweede kamer. Hij wilde er
geen misverstand over laten be
staan, dat de kamer zich niet
wenst te binden door de brief van
de minister hieromtrent voor
kennisgeving aan te nemen. De
kamervoorzitter merkte op, dat
de kamer ook na aanvaarding
van het ingekomen stuk vrij
blijft en dat het stuk bovendien
aan de orde zou kunnen worden
gesteld. De heer Notenboom ech
ter achtte zijn reeds geplaatste
opmerking voldoende. De be
windsman zal hiermee bij de
reeds plaats vindende onderhan
delingen rekening kunnen hou
den, zo zei hij.
De tweede kamer heeft giste
ren een begin gemaakt met de be
handeling van de voiksgezond-
heidsnota "966, die minister Veld
kamp en staatssecretaris Bartels
de kamer hebben aangeboden.
De heer Lamberts (P.v.d.A.)
merkte als eerste spreker op dat
de grondgedachte, dat de gezond
heidszorg een goed samenwer
kend geheel dient te zijn zo
wel op lichamelijk als geestelijk
terrein en dat deze zorg voor
een ieder ten dienste moet staan.
Naar de mening van zijn frac
tie mag er geen verschil meer zijn
in de geneeskundige behandeling
van patiënten met verschillend
inkomen of van verschillende
stand.
DE „PIL"
Spreker gaf als zijn mening te
kennen dat ten spoedigste experi
menten dienen te worden geno
men met groepspraktijken en ge
neeskundige wijkcentra, waarin
de daartoe beter opgeleide huis
artsen, die dienen samen te wer
ken met de wijkverpleegster, de
maatschappelijk werkster en met
hulppersoneel, een wijkgezond-
heidszorg geven die meer omvat
tend is dan de huidige huisart
senhulp. De heer Lamberts drong
vervolgens aan op verbetering
van woon- en werkmilieu, op
vrijheid van verkoop van anti-
conceptionalia „de pil zou in
het ziekenfondspakket opgeno
men moeten worden" en op
verbetering en herziening van de
huisartsenopleiding. Spreker zei
dat zijn fractie streeft naar een
algemene volksverzekering voor
geneeskundige behandeling. Ver
ordenende bevoegdheid van een
centraal orgaan voor de volksge
zondheid wees hij nadrukkelijk
van de hand.
GEEN RECHT....
De heer Boersma (A.R.) noem
de de toestandkoming van de
nota een prestatie, waarvoor in
zijn fractie - waardering bestaat.
Tanker aan de grond en
weer vlot bij Hoek van
Holland
De Nederlandse tanker „Do-
restad" (12.495 b.r.t.) is giste
ren om half drie dicht bij de
zuiderpier van Hoek van Hol
land aan de grond gelopen. Het
schip was geladen met olie op
weg naar Pernis.
De „Dorestad" lag buiten de
pieren uit de vaarroute. Het ïn-
en uitgaand verkeer ondervond
geen belangrijke hinder.
De „Dorestad" is om vier uur
op eigen kracht losgekomen.
BURGEMEESTER
VAN HALL
IS GEZOND
Burgemeester mr. G. van Hall
van Amsterdam is gebond. Dit
heeft hij zelf verklaard tijdens
het debat over het al of niet be
noemen van een zevende wet
houder. De heer Verlaan van de
boerenpartij had gevraagd of
deze uitbreiding van het aantal
wethouders iets te maken had
met de gezondheidstoestand van
de burgemeester. Mr. Van Hall
zei: „Ik geloof het nog wel 2%
jaar uit te kunnen houden, dit
op grond van hetgeen mijn me
dicus mij heeft gezegd, fk ben
overigens blij niet een andere
functie te hebben aanvaard,
gezien de gebeurtenissen van
gisteren". De burgemeester doel
de kennelijk op het incident in
de koffiekamer van de eerste
kamer. Hij is geruime tijd ge
leden wel genoemd als de toe
komstige voorzitter van de se
naat.
De burgemeester bepleitte de
instelling van de functie van
loco-burgemeester, waarbij hij
zei: „Deze kan mijn eventuele
opvolger inwerken". Zoals be
kend is over twee jaar de twee
de ambtsperiode van de burge
meester afgelopen en gezien het
feit dat hij dan 64 jaar is, wordt
zijn herbenoeming niet ver
wacht.
Dodelijk ongeval
Woensdagmorgen vroeg is in
Meijel de 28-jarige architect A.
Smulders met zijn auto uit de
bocht gevlogen. De wagen bot
ste tegen een boom, waarbij de
bestuurder zwaar werd gewond.
In'het ziekenhuis van Roermond
jis hij later aan zijn verwondin
gen overleden.
DE LOONSTRUCTUUR
Uit de loonstructuurenquête
van 1962, ingesteld door het
C.B.S., en daarna gehouden half
jaarlijkse loononderzoeken blijkt
zo staat in de memorie van
toelichting op de begroting van
sociale zaken en volksgezond
heid voor 1967 dat in de pe
riode oktober 1961 tot oktober
1965 de gemiddeld verdiende
bruto-weeklonen in de nijver
heid voor mannelijke arbeiders
jaarlijks met bijna 10 procent
en voor vrouwelijke arbeids
krachten met 12,4 pet. zijn ge
stegen. In dezelfde periode zijn
de lonen ook reëel aanzienlijk
gestegen: het gemiddelde bruto-
weekloon ging voor alle nijver
heidsarbeiders met 46,8 pet. om
hoog. In hetzelfde tijdvak steeg
het indexcijfer van de kosten
van levensonderhoud met 15.7
pet.
Dit betekent dat er globaal
genomen in vier jaar tijd een
reële loonstijging van 25 pet.
optrad. Een dergelijke aanzien
lijke stijging is eerder nog niet
voorgekomen.
Uit een telling van de resul
taten van het halfjaarlijks loon-
onderzoek, dat het C.B.S. in
april 1966 heeft ingesteld, blijkt
dat van oktober 1965 tot april
1966 de bruto-lonen per uur van
mannelijke werknemers (hand
arbeiders, winkelpersoneel en
overige employé's tezamen) in
de nijverheid, de handel, het
vervoer alsmede in het bank
en verzekeringswezen met 6,6
pet. zijn gestegen.
De desbetreffende lonen van
de handarbeiders afzonderlijk
vertoonden in deze periode een
stijging van 6,1 pet. De kosten
van levensonderhoud vertonen
de eerste zeven maanden van
1966 ten opzichte van de over
eenkomstige periode van 1965
een stijging met 5 pet.
SOCIAAL-POLITIEK
BELEID
Wat betreft het voor 1967 te
voeren sociaal-politiek beleid
denkt minister Veldkamp aan:
1. het liberalisatiestreven in de
loonpolitiek;
b. het streven naar een flexibel
arbeidsvoorzieningsbeleid;
c. het streven naar uitbouw en
afbouw van de sociale zeker
heid;
d. de accentverschuiving in het
streven naar medezeggen
schap en bezitsvorming;
e. de heroriëntering op de doel
stelling der arbeidsbescher
ming;
f. de verbreding van de „scope"
van het volksgezondheidsbe
leid;
g. vereenvoudiging, modernise
ring en codificatie van de so
ciale wetgeving.
Aangaande de loonpolitiek
staat de regering op het stand
punt, dat van de loonontwikke
ling in de huidige conjuncturele
situatie geen autonome inflatoi
re impuls mag uitgaan.
„Hoewel de loonontwikkeling
niet alleen door de produktivi-
teitsontwikkeling wordt be
paald, is het duidelijk, aldus de
memorie van toelichting, „dat
mede uit een oogpunt van werk
gelegenheid het tempo van de
loonstijging der laatste jaren
niet kan worden gehandhaafd.
De regering heeft met belang
stelling kennis genomen van de
mening der werknemersorgani
saties, dat het aanbeveling ver
dient in 1967 het voor directe
besteding vatbare deel van de
loonstijging te beperken en
daarboven de mogelijkheid te
geven tot loonstijgingen, die uit
sluitend in de beleggingssfeer
gebracht mogen worden, waar
toe zowel een bijdrage voor de
„coming service" van de be-
drijfs- en ondernemingspen
sioenfondsen als het zg. spaar
loon in aanmerking zou kunnen
komen."
Vrijdag worden twee jonge
mannen uit Finsterwolde, de 22-
jarige los arbeider H. E. en de
28-jarige metselaar J. K., voor
geleid voor de officier van justi
tie in Groningen wegens een roof
overval op een 96-jarige inwoner
van Oostwold (gemeente Mid-
wolda).
De overval gebeurde maandag
avond. Omstreeks half tien ver
voegden de jongemannen zich in
Ootwolu bij de woning van de
alleenwonende 96-jarige heer J.
Uffen met het doel zich van het
geld van de oude man meester te
maken.
De 22-jarige nam daartoe een
grote baksteen in de hand en zijn
kameraad lokte de oude man
naar buiten door op het erf enige
malen „volk" te roepen. Toen de
heer Uffen in de deuropening
vers .heen, sloeg E. hem de bak
steen op het hoofd, waardoor de
man het bewustzijn verloor. De
mannen haalden de portemonnaie
van de oude man uit diens broek
zak en maakten zich uit de voe
ten. De inhoud, ongeveer 270 gul
den, hielden zij. De portemon
naie wierpen zij later weg.
De oude man was al spoedig
weer bij kennis en strompelde
naar zijn buren, die de politie
waarschuwden. Onder leiding
van adjudant J. de Jonge van de
rijkspolitie werd onmiddellijk
begonnen met het horen van de
omwonenden, die een signale
ment bleken te kunnen verstrek
ken van twee mannen, die zij in
d. omgeving hadden gezien. Nog
dezelfde nacht werd tot arresta
tie overgegaan. K. werd thuis ge
arresteerd. E. bij een kennis in
Midwolde. De mannen verklaar
den uit geldgebrek tot hun daad
te zijn gekomen. Het geld werd
aangetroffen bij de jongste van
de twee. De ander had er toch
niets yan .willen hebben.
Het centraal thema: recht op ge
zondheid, gaat z.i. niet op. Ge
zondheid is een gave van de
Schepper en geen recht, hetgeen
in de nota niet voldoende tot uit
drukking komt. Spreker zei dat
de 1 ruis verenigingen en de ver
enigingen voor geestelijke ge
zondheidszorg hadden uitgezien
naar .erbetering van hun niet
rooskleurige financiële positie.
EIGEN RISICO
De heer De Vreeze (K.V.P.)
wilde als voornaamste punt van
kritiek naar voren brengen dat
h^v stuk zo wijdlopig is geworden.
Spreker toonde zich voorstander
van een minder organisatorische
en een meer functionele aanpak
van de volksgezondheid. Tegen
het invoeren van een eigen risi
co in het ziekenfondspakket voor
wat bet eft de huisartsenhulp
wilde hij zich niet bij voorbaat
afwijzend opstellen. Voor de fi-
nancieel-economische kant van
de zaak had hij alle begrip. Met
belangstelling zag hij uit naar de
resultaten van de studie van het
volksgezondheidsaspéct. De heer
De Vreeze bepleitte tenslotte op
korte termijn te beginnen met een
OUD IJS.
Een aantal journalisten heeft
dinsdag in het noordwesten van
Groenland een drankje gekregen,
dat gekoeld was met ijs van naar
schatting tweeduizend jaar oud.
Amerikaanse militaire onderzoe
kers. ziin in dit gebied bezig met
boringen in het poolijs. Men gaat
tot diepten van twaalfhonderd
meter, waarb.j zelfs ijs tevoor
schijn komt dat volgens de ge
leerden een ouderdom van tien
duizend jaar heeft.
experiment met groepspraktijken
voor huisartsen.
De heer Van Gelder (C.H.U.)
toonde zich minder enthousiast.
„Wat doe ik er mee?", zo vroeg
hij zich af. Hij had overigens wel
waardering voor de arbeid die is
verricht. Jammer vond hij het dat
een diepere fundering van het
voorgenomen beleid ontbreekt.
Hij vroeg verder of niet veel
uitgaven ten behoeve van de
volksgezondheidsbescherming op
andere delen van het overheids
budget dan wel buiten de over
heidssfeer dienen te vallen.
73-jarige broeder
na aanrijding overleden
De 73-jarige broeder Stefanus
van het pensionaat Sint Louis te
Amersfoort is woensdagmiddag
in het ziekenhuis te Amersfoort
overleden tengevolge van de ver
wondingen opgelopen bij een ver
keersongeval. dat hem zaterdag
middag overkwam. Hij werd op
het rijwielpad van de Amers-
foorttse straat aangereden door
een bromfietser-, toen hij per
fiets in de richt mg Soesterberg
reed.
De bromfietser die de broeder
wilde inhalen, moest snel naar
rechts uitwijken voor een brom
fietser uit de tegengestelde rich
ting en raakte bij deze manoeu
vre de broeder.
Broeder Stefanus begon te slin
geren en werd toen door een ach
teropkomende bromfietser ge
raakt, waardoor hij kwam te val
len. Met een zware hersenschud
ding en een gecompliceerde
heupfractuur moest de gepensio
neerde broeder-onderwijzer in 't
ziekenhuis worden opgenomen.
Dit unieke boek over fraaie hand
werken is de 10e, geheel ver
nieuwde, bijgewerkte en ver
meerderde druk van het klas
sieke „Ik kan handwerken",
waaraan reeds meer dan één
generatie van handwerkende
vrouwen veel plezier heeft be
leefd; bovendien is het boekje
„Lap en draad", met nieuwe
voorbeelden om na te werken,
van dezelfde auteur erin ver
werkt.
In geen ander boek worden alle
technieken behandeldweven,
breien, haken, kantklossen,
vlechten, macramé, frivolité,
kruissteek, smocken, tule, door-
stoppen, borduurwerk, opnaaien,
tapisserie.
Hier wordt het hele terrein van
het handwerken in één boek
samengevat. Een groot aantal
kunstzinnige werkstukken wor
den erin beschreven en afge
beeld, waarvan zeven in kleur.
Een royaal en fijn bóek, dat zich
gemakkelijk laat hanteren, een
onuitputtelijke vraagbaak, een
bezit voor het leven
Gebonden ƒ19,50
NOORDSTRAAT 57 - TERNEUZEN - TEL. 2073
Iedere week een bezoek waard
