Ontscheping van troepen
in N.-Vietnam op handen?
in Indonesië
kosten 35 miljoen dollar
Zware nederlaag voor
Zweedse socialisten
POLITIEKE OVERWINNING EVEN
BELANGRIJK ALS MILITAIRE
S0EKARN0 GESCHEIDEN VAN ZIJN
„VIJFDE" VROUW
ZITTING STATER-GENERAAL DOOR
MINISTER VERDAM GESLOTEN
Premier Eilander; .Aardverschuiving'
M. J. A. Jonkman
onderscheiden met
het grootkruis
Nederlandse
Leeuw
HET WEER
Maandag 19 Dinsdag 20 September 1966
22e Jaargang No. 6777
Oorlog dit jaar
klaar
Luchtgevechten
boven
Noord-Vietnam
Amerikaans
vliegtuig
verjaagd
Amerika heeft
te weinig
oorlogsvliegers
Gevangenen
gedood
Gesneuveld door
eigen vuur
Direct schieten
Nogslechts"
drie officiële
vrouwen.
Javaanse
legende
De schulden
van Indonesië
8 verlies
Waarnemers
naar vergadering
V.N.
Hoffelijk
en waardig
Versobering
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
hankering bij abonnement: TERNEUZEN
Jirecteur-Hoofdreiteeteur: L van de Sande
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150—2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs 7,20 per kwartaal; per
naand 2,40; per week 58 ct. Losse nrs 12 ct
VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum pér
jf vertentie 2,40.
rïiTbriek „Kleine Advertenties" (géén handels
advertenties) 5 regels f 1,10. Iedere regel meer
i2 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling,
■-'ei melding: Brieven onder nummer, of „Adres
Sureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Trending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
„Naar mijn mening kunne» wij
de infiltraties uit Noord-Vietnam
tegenhouden door ten zuiden van
de zeventiende breedtegraad een
doeltreffende militaire controle te
vestigen", aldus heeft de Zuidviet-
namese premier Ky aan een maal
tijd, hem door de vereniging van
buitenlandse correspondenten in
Vietnam aangeboden, gezegd.
Hem was gevraagd of het even
tueel voor de Zuidvietnamezen en
Amerikanen noodzakelijk zou zijn
ten noorden van die breedtegraad
aan land te gaan.
Premier Ky zei overigens dat de
Vietnamese oorlog in vijf minuten
afgelopen zou kunnen zijn, „indien
Noord-Vietnam zijn agressie tegen
Zuid-Vietnam beëëindigt".
Een politieke overwinning was
volgens hem even belangrijk als
een militaire.
Van de boeddhisten zei hij dat
zij al hun invloed hadden verloren,
niet pas na de verkiezingen maar
reeds daarvóór, toen de regering de
macht over de steden Danang en
Hué had hernomen.
De Zuidvietnamese minister van
buitenlandse zaken Tran van Do
heeft in een onderhoud met een
speciale correspondent van het
Italiaanse blad „La Nazione" in
Saigon gezegd, dat de oorlog in
Vietnam waarschijnlijk nog vóór
bet einde van het jaar zal eindigen
en dat de ontscheping van Ameri-
kaans-Zuidvietnamese troepen in
Noord-Vietnam „mogelijk en mis
schien zelfs op handen is".
Volgens de minister bleef de
oorlog alleen maar voortduren,
omdat Moskou en Peking de on
vermijdelijke terugslag van de ne
derlaag van Hanoi op wereld
niveau vrezen.
In de Zuidvietnamese hoofdstad
is meegedeeld, dat vrijdag en za
terdag luchtgevechten zijn gele
verd boven Noord-Vietnam tussen
Amerikaanse en communistische
jachttoestellen.
Een mig-17 werd getroffen door
een raket van het type „sidewin
der". De piloot van de getroffen
mig maakte gebruik van zijn val
scherm.
Volgens een Amerikaanse mili
taire woordvoerder is de mig het
19de toestel, dat sinds juni vorig
jaar boven Noord-Vietnam is
neergeschoten.
Van Noordvietnamese zijde is
bekendgemaakt, dat twee Ameri
kaanse vliegtuigen zijn neerge
haald. Het totaal aantal neerge
schoten Amerikaanse toestellen
was daardoor tot 1428 gestegen.
Naar later door een Amerikaan
se woordvoerder werd gezegd, was
een van de twee neergeschoten
vliegtuigen (van het type „phan
tom") in de gedemilitariseerde
zone terechtgekomen, nadat de
twee Inzittenden er uit waren ge
sprongen. Het tweetal hield zich
schuil in het lange olifantsgras en
werd later door een hefschroef-
vliegtuig gered. De bemanning van
het andere toestel is als vermist
opgegeven.
Het persbureau Nieuw China"
meldt dat Chinese militaire vlieg
tuigen zaterdagochtend boven het
autonome Chinese gebied Kwang
si dicht bij de grens met Noord-
Vietnam een Amerikaans militair
vliegtuig hebben veraagd. „Het
vijandelijke toestel werd bescha
digd en vluchtte naar het zuiden",
aldus het Chinese persbureau.
Dit is hetzelfde gebied, waar
volgens een Chinese mededeling
van vrijdag Chinese jachtvliegtui
gen op 9 september hebben ge
vochten met Amerikaanse straal-
bommenwerpers, waarbij een Ame
rikaans vliegtuig zou zijn bescha
digd.
De Amerikaanse marine en
luchtmacht kampen op het ogen
blik met een ernstig tekort aan
personeel, in het bijzonder aan
jonge piloten, zo hebben de bevel
hebbers van deze beide onderde
len laten weten.
Deze toestand, ontstaan door de
vergroting van de oorlogsinspan
ning in Vietnam en de toenemende
vraag naar piloten van de zijde
van de burgerlijke luchtvaartmaat
schappijen, is dermate kritiek ge
worden, dat men in de afgelopen
twee jaar ruim tweeduizend be
voegde militaire piloten, die bu
reau- of andere functies bekleed
den, in actieve militaire dienst
heeft teruggeroepen.
De snelle toename van het aan-
vliegtuig hebben verjaagd. „Het
de volledige inzet van steeds meer
piloten. Daarbij komen natuurlijk
de verliezen. 211 piloten van de
luchtmacht en 38 piloten van de
marine zijn in Vietnam als vermist
opgegeven. Verder zullen veel
vliegers, die op het ogenblik in
Vietnam dienen, nog dit jaar naar
de V.S. terugkeren en vervangen
moeten worden. De concurrentie
van de burgerluchtvaart wordt
steeds sterker. De militaire vlie
gers, die hun diensttijd erop heb
ben zitten, willen voor het grootste
deel piloot bij een luchtvaartmaat
schappij worden. In 1965 vond vijf
procent van de militaire piloten,
die de strijdkrachten verlieten, een
baan bij de burgerluchtvaart. In
1966 is dit percentage gestegen
tot 60.
(ADVERTENTIE1
GEMINI-U EN AGENA
DOOR NIJLONKABEL
VERBONDEN
Houston: Ruimtevlucht Gemini-
11. Op deze foto is te zien hoe de
Agena door een nijlonkabel van
30 meter was verbonden met
de Gemini-kapsule voorgrond
Zeventien Zuidvietnamezen die
door de vietcong gevangen werden
gehouden, zijn zondagochtend door
hun bewakers te Vinh Long in de
Mekong-delta doodgeschoten op
het ogenblik dat hefschroefviieg-
tuigen met Zuidvietnamese troe
pen overvlogen om een aanval te
beginnen. Drie gevangenen die ge
wond konden ontsnappen, hebben
dit zondagavond verteld. Een van
de ontsnapten maakte deel uit van
een groep van 13 burgers, die 10
km ten zuiden van Vinh Long ge
vangen werden gehouden. Vinh
Long ligt 110 km ten zuidwesten
van Saigon.
Na de schietpartij werden de lij-
Zes Amerikaanse soldaten zijn
zondag en maandag gedood en 23
gewond door granaten en een
luchtaanval van eigen zijde, hebben
militairen in Saigon gezegd.
Vanmorgen vroeg werden op
twee verschillende plaatsen, en
kele kilometers van hun basis
kamp te Tay Minh, Amerikaanse
militairen van de 196ste lichte in-
fanterie-brigade getroffen door ar
tillerie-granaten. Tay Ninh ligt 88
km ten noordwesten van Saigon.
Om half twee in de nacht van zon
dag op maandag werden twee Ame
rikanen gedood en 16 gewond. Te
half zeven in de ochtend werden
elf kilometer verder een man ge
dood en drie gewond. In het gebied
bevindt zich alleen Amerikaanse
artillerie.
De algemene verkiezingen, die
volgens de plannen in de zomer
van 1968 zullen worden gehouden,
zullen het land naar schatting een
bedrag van 35 miljoen dollar kos
ten. De regering heeft een ont-
werp-kleswet opgesteld in over
eenstemming met de besluiten, die
in juli door het volkscongres zijn
genomen.
Vooraanstaande West-ïrianezen
hebben president Soek.irno en de
Indonesische regering gevraagd
Jordan David Koromath tot nieuwe
gouverneur van West-Irian te be
noemen in de plaats van Frans
Kasiepo, die verantwoordelijk
wordt gesteld voor de economi
sche achteruitgang van het gebied.
Koromaths kandidatuur wordt ge
steund door de „vrijheidsstrijders
van West-Irian", congresleden,
studenten en jongelieden die be
horen tot de „generatie 1966".
De militaire commandant van
West-Java, generaalmajoor Dhar-
De minister van binnenlandse
zaken, prof. mr. P. J. Verdam,
heeft zaterdag in een verenigde
vergadering der beide kamers
de zitting van de Staten-Gene-
raal officieel gesloten.
In zijn toespraak herinnerde
de minister aan de totstandko
ming in de afgelopen zitting van
de toestemmingswetten voor de
huwelijken van prinses Beatrix
en van prinses Margriet, „die zo
belangrijk waren voor onze con
stitutionele monarchie".
Minister Verdam wees er
voorts op, dat voor een aantal
leden van de kamer met de slui-
';ng van de zitting tevens het
'•nde komt van een soms lang-
'urig vervuld kamerlidmaat
schap. „Voor hen. die hun func
tie heden voor het laatst uit
oefenen, aal hét aeroel van wee
moed stellig overheerst worden
door de voldoening, op deze be
langrijke plaats hun krachten
te hebben mogen geven ten bate
van het algemeen."
De sluitingsvergadering werd
bijgewoond door een groot aan
tal leden van tweede en eerste
kamer. Medewerking werd ver
leend door twee erepelotons van
de rijkspolitie uit Arnhem on
der leiding van de kapitein B.
van Twillert. Ook de bereden
politie en de rijkspolitiemuziek-
kapel verleenden medewerking.
Deze op het Binnenhof in carré
opgestelde groepen werden door
minister Verdam geïnspecteerd,
die daarmee een traditie her
stelde.
De publieke belangstelling
voor dit gebeuren was groter dan
vorig jaar.
sono, heeft het siliwangi-leger-
korps en de andere militairen on
der zijn bevel opdracht gegeven
direct te schieten op ieder, die geen
gevolg geeft aan de orders van de
militaire autoriteiten in het gebied.
De instructie is uitgegeven om de
veiligheid en orde in West-Java te
herstellen.
Vijf massa-organisaties in Ban
doeng, die zijn verbonden met de
mohammedaanse partij Nahdatoei
Oelama, hebben in een telegram
aan het bestuur der uartij gezegd,
dat men Soekamo niet nodig heeft
als president van de republiek In
donesië, die gegrondvest is op de
„pantjasila"-staatsleer.
De organisaties herinneren er
aan dat geloof in God het belang
rijkste punt van de „pantjasila"
vormt en zij vragen het bestuur
een krachtige houding tegenover
Soekamo aan te nemen.
Soekamo heeft onlangs schei
ding verkregen van zijn vijfde
vrouw, de 36-jarige Hariati, die hij
van ontrouw had beschuldigd,
aldus een bericht van het week
blad Mahasiswa Indonesia. Het
presidentieel paleis heeft dit be
richt nog niet bevestigd. Het zou
de derde scheiding zijn van de
thans 65-jarige Soekamo,
Genoemd weekblad noemt de
Indonesiër Zakaria als de „min
naar" van Hariati. Soekamo huw
de met Hariati in 1962. Dat was
haar eerste huwelijk en daaruit zijn
geen kinderen gesproten. Haar
naam werd genoemd bij het proces
tegen de voormalige minister van
bankzaken Dalam. Een getuige zei
toen, dat gelden uit het „revolutie
fonds" waren gebruikt voor de
bouw van een luxueuze villa voor
Hariati bij Djakarta.
Soekarno zou nu nog drie offi
ciële vrouwen hebben, namelijk de
veertigjarige Fatmawati met wie
hij in 1943 huwde en die nog steeds
als de „eerste vrouw" van Indone
sië wordt beschouwd; de 42-jarige
Hartini met wie hij in 1957 trouw
de en de 25-jarige Japanse Ratna
Sari Dewi, die hij drie jaar geleden
huwde.
Hartini is bekend als leidend lid
van de communistische vrouwen
organisatie „Gerwani" die na de
mislukte staatsgreep werd verbo
den. Zij scheidde destijds van haar
eerste man, van wie zij vijf kinde
ren had om met Soekarno te trou
wen. Zij woont in een bungalow
zestig km ten zuiden van Djakarta.
De journalist Mochtar Loebis werd
negen jaar geleden gevangen ge
zet wegens zijn openlijke kritiek
op Soekarno's huwelijk met Harti
ni en zijn blad „Indonesia Raya"
werd toen verboden.
Het weekblad Trisakti heeft in
middels op grond van een oude
Javaanse legende, waarin sprake is
van „een koning die met een Soen-
danese weduwe met een kind zal
trouwen", de val van Soekarno
voorspeld.
Met betrekking tot de vandaag
in Tokio beginnende conferentie
van schuldeisers van Indonesië
heeft de regering zaterdag in het
parlement uiteengezet wat zij op
deze conferentie zal voorstellen.
Hieruit is gebleken dat Indonesië,
ook al zou het met zijn schuld
eisers tot een akkoord komen, in
elk geval nieuwe financiële hulp
nodig heeft. Het denkt daarbij aan
een bedrag tot ongeveer 350 mil
joen Amerikaanse dollars.
Op de conferentie in Tokio, waar
vertegenwoordigers aanwezig zul
len zijn uit Japan, de Verenigde
Staten, Engeland, Nederland,
Frankrijk, Italië, de bondsrepubliek,
Australië en Nieuw-Zeeland, met
waarnemers uit India, Pakistan en
Canada zal een door generaal Soe-
harto ondertekende uit vier punten
bestaand voorstel op tafel worden
gelegd. Hierin verzoekt Indonesië
een nieuwe tijdopstelling voor de
terugbetaling en de rentevergoe
dingen van schulden die het vóór
juil van dit jaar op zich heeft ge
nomen. Het acht voorts uitstel van
betaling nodig van alle schulden
tot ultimo 1966. Van 1967 afwordt
spreiding voorgesteld van de af
lossing van alle kortlopende (twee
jarige) schulden over een periode
van vier jaar. Tenslotte wordt
voorgesteld de betalingen van in
terest en aflossingen van in 1967
vervallende langdurige en gemid
deld langdurige schulden uit te
stellen tot ultimo 1969.
Indonesië zal op de conferentie
worden vertegenwoordigd door de
De Zweedse sociaal-democrati
sche partij, die al vierendertig jaar
aan de regering is, heeft bij de ge
meenteraadsverkiezingen van zon
dag een zware nederlaag geleden,
zo zwaar dat premier Tage Evlan-
der de mogelijkheid aanduidde van
ontbinding van het parlement en
uitschrijving van nieuwe algemene
verkiezingen.
Er is sprake van een verlies van
de omvang van een aardverschui
ving en we kunnen de mogelijkheid
van het uitschrijven van algemene
verkiezingen niet uitsluiten", zo
verklaarde hij in een toespraak
voor radio en televisie.
Er werden zondag meer dan
(ADVERTENTIE)
30.000 gemeenteraadsleden geko
zen en ongeveer 1.515 leden van
provincieraden, die over een pe
riode van vier jaar de helft van
het aantal eerste kamerleden kie
zen.
De sociaal-democraten kregen
bij een opkomst van 78,7 procent
42,8 procent van de stemmen, ruim
acht procent minder dan bij de ver
kiezingen van 1962. De grootste
winst boekten de communisten,
die 2,7 procent omboog gingen en
minister voor economische en
financiële zaken, sultan Hamen
koe Boewono.
De regeringsverklaring werd af
gelegd door de minister voor ont
wikkeling en industriële zaken,
Sanusi Hardjadinata, die zei dat
de regering doende is met de voor
bereiding van een wet, waarbij het
deelnemen van buitenlands kapitaal
en buitenlandse investeringen wor
den geregeld met inbegrip van ga
ranties en aanmoedigingen.
Soekarno heeft toegegeven aan
de druk, die op hem werd uitge
oefend en is akkoord gegaan met
het zenden van een aantal waar
nemers naar de deze maand :n
New York beginnende algemene
vergadering der verenigde naties.
Het was een stralende generaal
Soeharto, voorzitter van het kabi
netspresidium, die het besluit za
terdag aan verslaggevers mee
deelde.
Soeharto maakte zondag be
kend, dat minister van buitenland
se zaken Adam Malik de delegatie
naar de vergadering der verenigde
naties zal leiden. Malik is op het
ogenblik in Zuid-Slavie.
De voorzitter van de Eerste Ka
mer, mr. J. A. Jonkman, die zater
dag ais zodanig afscheid heeft ge
nomen, is door de koningin onder'
scheiden met het grootkruis in de
Nederlandse Leeuw. Mr. Jonkman
ontving de versierselen, de aller
hoogste civiele onderscheiding, uit
handen van minister-president Cals
aan het einde van diens toespraak
in de Eerste Kamer.
Mr. Cals deed van de aan de
heer Jonkman verleende hoge on
derscheiding mededeling aan het
slot van een huldigingstoespraak,
waarin hij de afgetreden voorzitter
van de Eerste Kamer de vertegen
woordiger „par excellence" van
het Nederlandse volk noemde. Hij
herinnerde er aan, dat mr. Jonk
man het koninkrijk der Nederlan
den op belangrijke posten heeft ge
diend met deskundigheid en volle
overgave. Namens de regering
bracht premier Cals de heer Jonk
man dank voor het vele, dat hij in
talrijke functies in een welbesteed
leven voor de publieke zaak heeft
verricht.
In dezelfde vergadering werd ge
sproken door de gevolmachtigd
ministers van Suriname en van de
Antillen en door mr. D. A. Delprat,
die sprak namens alle leden van de
senaat. Hij wees er op, dat mr.
Jonkman zijn functie als kamer
voorzitter uitoefende „op stijlvolle
wiize", hoffelijk en waardig met
zelden falende belangstelling voor
de discussies en met waardering
voor hen, die eruditie en welspre
kendheid bij de behandeling van
hun onderwerp wisten te tonen".
Gevolmachtigd minister Einaar
sprak over de „tactvolle en waar
djge wijze", waarop mr. Jonkman
zijn functie uitoefende en gevol
machtigd minister Lampe conclu
deerde o.m., dat de heer Jonkman
in de Eerste Kamer een grote
leemte achterlaat.
op 6,6 procent kwamen. De (agra
rische) centrumpartij, die in som
mige districten was samengegaan
met de liberalen, won 0,7 procent
en kwam daarmee op 14 procent.
Premier Erlander weet het falen
van zijn partij aan het versobe-
ringsbeleid, dat noodzakelijk was
om de inflatie tot staan te bren
gen. Hij verwachtte dat de onte
vredenen konden worden terugge
wonnen. Maar vele politieke waar
nemers geloven dat de verkiezings
uitslag het begin van het einde be
tekent voor de sociaal-democraten,
die verantwoordelijk worden ge
acht voor de stijgende kosten van
levensonderhoud, de nog altijd
voortdurende inflatie, de belasting
verhogingen en het huizentekort.
In het buurland Noorwegen ver
loren de socialisten ruim een jaar
geleden de macht na dertig jaar
aan het bewind te zijn geweest,
terwijl ze in Denemarken nog we!
de regeringspartij vormen, maar
geen absolute meerderheid bezit
ten.
RUSTK3 WEER
Een diepe depressie is dit week
einde langs de zuidkust van
Groenland in de richting van IJs
land getrokken. Over de Britse
eilanden en een groot deel van
Europa strekt zich daarentegen
een gebied van hoge luchtdruk
uit, dat nog in betekenis toe
neemt. Het zal ook morgen het
weer in Nederland beheersen. Er
zal weinig wind zijn en er kunnen
flinke perioden met zonneschijn
worden verwacht. In de nacht en
ochtend zal evenwel plaatselijk
mist voorkomen.
Geldig van hedenavond tot
dinsdagavond.
Koude nacht
Droog weer met zonnige perio
den, maar in de nacht en ochtend
plaatselijk mist. Meest zwakke
wind. Koude nacht met hier en
daar nachtvorst. Overdag onge
veer dezelfde temperaturen als
vandaag.
DINSDAG 20 SEPTEMBER
v.m. n.m.
Breskens 5.14 5.37
Terneuzen 5.50 6.13
Hansweert 6.24 6.47
Walsoorden 76.33 6.56
WOENSDAG 21 SEPTEMBER
v.m. n.m.
Breskens 6.04 6.37
Terneuzen 6.40 7.13
Hansweert 7.14 7.47
Walsoorden 7.23 7.56
ZON
MAAN
op
onder
op onder
Sept.
21
6.23
6.43
3.13 10.02
22
6.25
6.40
4.10 10.57
23
6.26
6.38
4.53 12.—
24
6.28
6.35
5.25 0.03
£5
«.29
6.33
0.4X 1.14