Ontscheping van troepen in N.-Vietnam op handen? in Indonesië kosten 35 miljoen dollar Zware nederlaag voor Zweedse socialisten POLITIEKE OVERWINNING EVEN BELANGRIJK ALS MILITAIRE S0EKARN0 GESCHEIDEN VAN ZIJN „VIJFDE" VROUW ZITTING STATER-GENERAAL DOOR MINISTER VERDAM GESLOTEN Premier Eilander; .Aardverschuiving' M. J. A. Jonkman onderscheiden met het grootkruis Nederlandse Leeuw HET WEER Maandag 19 Dinsdag 20 September 1966 22e Jaargang No. 6777 Oorlog dit jaar klaar Luchtgevechten boven Noord-Vietnam Amerikaans vliegtuig verjaagd Amerika heeft te weinig oorlogsvliegers Gevangenen gedood Gesneuveld door eigen vuur Direct schieten Nogslechts" drie officiële vrouwen. Javaanse legende De schulden van Indonesië 8 verlies Waarnemers naar vergadering V.N. Hoffelijk en waardig Versobering Weerbericht Hoogwater Zon- en Maanstanden hankering bij abonnement: TERNEUZEN Jirecteur-Hoofdreiteeteur: L van de Sande Redactie- en Administratie-adres: Smidswal Telefoon: 01150—2073 Gironummer: 38150 Abonnementsprijs 7,20 per kwartaal; per naand 2,40; per week 58 ct. Losse nrs 12 ct VRIJE ZEEUW Uitgeefster N.V. v/h Firma P. I. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum pér jf vertentie 2,40. rïiTbriek „Kleine Advertenties" (géén handels advertenties) 5 regels f 1,10. Iedere regel meer i2 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling, ■-'ei melding: Brieven onder nummer, of „Adres Sureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Trending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Voor het gecomb maandag/dinsdag-nummer tot 10 uur voormiddag. „Naar mijn mening kunne» wij de infiltraties uit Noord-Vietnam tegenhouden door ten zuiden van de zeventiende breedtegraad een doeltreffende militaire controle te vestigen", aldus heeft de Zuidviet- namese premier Ky aan een maal tijd, hem door de vereniging van buitenlandse correspondenten in Vietnam aangeboden, gezegd. Hem was gevraagd of het even tueel voor de Zuidvietnamezen en Amerikanen noodzakelijk zou zijn ten noorden van die breedtegraad aan land te gaan. Premier Ky zei overigens dat de Vietnamese oorlog in vijf minuten afgelopen zou kunnen zijn, „indien Noord-Vietnam zijn agressie tegen Zuid-Vietnam beëëindigt". Een politieke overwinning was volgens hem even belangrijk als een militaire. Van de boeddhisten zei hij dat zij al hun invloed hadden verloren, niet pas na de verkiezingen maar reeds daarvóór, toen de regering de macht over de steden Danang en Hué had hernomen. De Zuidvietnamese minister van buitenlandse zaken Tran van Do heeft in een onderhoud met een speciale correspondent van het Italiaanse blad „La Nazione" in Saigon gezegd, dat de oorlog in Vietnam waarschijnlijk nog vóór bet einde van het jaar zal eindigen en dat de ontscheping van Ameri- kaans-Zuidvietnamese troepen in Noord-Vietnam „mogelijk en mis schien zelfs op handen is". Volgens de minister bleef de oorlog alleen maar voortduren, omdat Moskou en Peking de on vermijdelijke terugslag van de ne derlaag van Hanoi op wereld niveau vrezen. In de Zuidvietnamese hoofdstad is meegedeeld, dat vrijdag en za terdag luchtgevechten zijn gele verd boven Noord-Vietnam tussen Amerikaanse en communistische jachttoestellen. Een mig-17 werd getroffen door een raket van het type „sidewin der". De piloot van de getroffen mig maakte gebruik van zijn val scherm. Volgens een Amerikaanse mili taire woordvoerder is de mig het 19de toestel, dat sinds juni vorig jaar boven Noord-Vietnam is neergeschoten. Van Noordvietnamese zijde is bekendgemaakt, dat twee Ameri kaanse vliegtuigen zijn neerge haald. Het totaal aantal neerge schoten Amerikaanse toestellen was daardoor tot 1428 gestegen. Naar later door een Amerikaan se woordvoerder werd gezegd, was een van de twee neergeschoten vliegtuigen (van het type „phan tom") in de gedemilitariseerde zone terechtgekomen, nadat de twee Inzittenden er uit waren ge sprongen. Het tweetal hield zich schuil in het lange olifantsgras en werd later door een hefschroef- vliegtuig gered. De bemanning van het andere toestel is als vermist opgegeven. Het persbureau Nieuw China" meldt dat Chinese militaire vlieg tuigen zaterdagochtend boven het autonome Chinese gebied Kwang si dicht bij de grens met Noord- Vietnam een Amerikaans militair vliegtuig hebben veraagd. „Het vijandelijke toestel werd bescha digd en vluchtte naar het zuiden", aldus het Chinese persbureau. Dit is hetzelfde gebied, waar volgens een Chinese mededeling van vrijdag Chinese jachtvliegtui gen op 9 september hebben ge vochten met Amerikaanse straal- bommenwerpers, waarbij een Ame rikaans vliegtuig zou zijn bescha digd. De Amerikaanse marine en luchtmacht kampen op het ogen blik met een ernstig tekort aan personeel, in het bijzonder aan jonge piloten, zo hebben de bevel hebbers van deze beide onderde len laten weten. Deze toestand, ontstaan door de vergroting van de oorlogsinspan ning in Vietnam en de toenemende vraag naar piloten van de zijde van de burgerlijke luchtvaartmaat schappijen, is dermate kritiek ge worden, dat men in de afgelopen twee jaar ruim tweeduizend be voegde militaire piloten, die bu reau- of andere functies bekleed den, in actieve militaire dienst heeft teruggeroepen. De snelle toename van het aan- vliegtuig hebben verjaagd. „Het de volledige inzet van steeds meer piloten. Daarbij komen natuurlijk de verliezen. 211 piloten van de luchtmacht en 38 piloten van de marine zijn in Vietnam als vermist opgegeven. Verder zullen veel vliegers, die op het ogenblik in Vietnam dienen, nog dit jaar naar de V.S. terugkeren en vervangen moeten worden. De concurrentie van de burgerluchtvaart wordt steeds sterker. De militaire vlie gers, die hun diensttijd erop heb ben zitten, willen voor het grootste deel piloot bij een luchtvaartmaat schappij worden. In 1965 vond vijf procent van de militaire piloten, die de strijdkrachten verlieten, een baan bij de burgerluchtvaart. In 1966 is dit percentage gestegen tot 60. (ADVERTENTIE1 GEMINI-U EN AGENA DOOR NIJLONKABEL VERBONDEN Houston: Ruimtevlucht Gemini- 11. Op deze foto is te zien hoe de Agena door een nijlonkabel van 30 meter was verbonden met de Gemini-kapsule voorgrond Zeventien Zuidvietnamezen die door de vietcong gevangen werden gehouden, zijn zondagochtend door hun bewakers te Vinh Long in de Mekong-delta doodgeschoten op het ogenblik dat hefschroefviieg- tuigen met Zuidvietnamese troe pen overvlogen om een aanval te beginnen. Drie gevangenen die ge wond konden ontsnappen, hebben dit zondagavond verteld. Een van de ontsnapten maakte deel uit van een groep van 13 burgers, die 10 km ten zuiden van Vinh Long ge vangen werden gehouden. Vinh Long ligt 110 km ten zuidwesten van Saigon. Na de schietpartij werden de lij- Zes Amerikaanse soldaten zijn zondag en maandag gedood en 23 gewond door granaten en een luchtaanval van eigen zijde, hebben militairen in Saigon gezegd. Vanmorgen vroeg werden op twee verschillende plaatsen, en kele kilometers van hun basis kamp te Tay Minh, Amerikaanse militairen van de 196ste lichte in- fanterie-brigade getroffen door ar tillerie-granaten. Tay Ninh ligt 88 km ten noordwesten van Saigon. Om half twee in de nacht van zon dag op maandag werden twee Ame rikanen gedood en 16 gewond. Te half zeven in de ochtend werden elf kilometer verder een man ge dood en drie gewond. In het gebied bevindt zich alleen Amerikaanse artillerie. De algemene verkiezingen, die volgens de plannen in de zomer van 1968 zullen worden gehouden, zullen het land naar schatting een bedrag van 35 miljoen dollar kos ten. De regering heeft een ont- werp-kleswet opgesteld in over eenstemming met de besluiten, die in juli door het volkscongres zijn genomen. Vooraanstaande West-ïrianezen hebben president Soek.irno en de Indonesische regering gevraagd Jordan David Koromath tot nieuwe gouverneur van West-Irian te be noemen in de plaats van Frans Kasiepo, die verantwoordelijk wordt gesteld voor de economi sche achteruitgang van het gebied. Koromaths kandidatuur wordt ge steund door de „vrijheidsstrijders van West-Irian", congresleden, studenten en jongelieden die be horen tot de „generatie 1966". De militaire commandant van West-Java, generaalmajoor Dhar- De minister van binnenlandse zaken, prof. mr. P. J. Verdam, heeft zaterdag in een verenigde vergadering der beide kamers de zitting van de Staten-Gene- raal officieel gesloten. In zijn toespraak herinnerde de minister aan de totstandko ming in de afgelopen zitting van de toestemmingswetten voor de huwelijken van prinses Beatrix en van prinses Margriet, „die zo belangrijk waren voor onze con stitutionele monarchie". Minister Verdam wees er voorts op, dat voor een aantal leden van de kamer met de slui- ';ng van de zitting tevens het '•nde komt van een soms lang- 'urig vervuld kamerlidmaat schap. „Voor hen. die hun func tie heden voor het laatst uit oefenen, aal hét aeroel van wee moed stellig overheerst worden door de voldoening, op deze be langrijke plaats hun krachten te hebben mogen geven ten bate van het algemeen." De sluitingsvergadering werd bijgewoond door een groot aan tal leden van tweede en eerste kamer. Medewerking werd ver leend door twee erepelotons van de rijkspolitie uit Arnhem on der leiding van de kapitein B. van Twillert. Ook de bereden politie en de rijkspolitiemuziek- kapel verleenden medewerking. Deze op het Binnenhof in carré opgestelde groepen werden door minister Verdam geïnspecteerd, die daarmee een traditie her stelde. De publieke belangstelling voor dit gebeuren was groter dan vorig jaar. sono, heeft het siliwangi-leger- korps en de andere militairen on der zijn bevel opdracht gegeven direct te schieten op ieder, die geen gevolg geeft aan de orders van de militaire autoriteiten in het gebied. De instructie is uitgegeven om de veiligheid en orde in West-Java te herstellen. Vijf massa-organisaties in Ban doeng, die zijn verbonden met de mohammedaanse partij Nahdatoei Oelama, hebben in een telegram aan het bestuur der uartij gezegd, dat men Soekamo niet nodig heeft als president van de republiek In donesië, die gegrondvest is op de „pantjasila"-staatsleer. De organisaties herinneren er aan dat geloof in God het belang rijkste punt van de „pantjasila" vormt en zij vragen het bestuur een krachtige houding tegenover Soekamo aan te nemen. Soekamo heeft onlangs schei ding verkregen van zijn vijfde vrouw, de 36-jarige Hariati, die hij van ontrouw had beschuldigd, aldus een bericht van het week blad Mahasiswa Indonesia. Het presidentieel paleis heeft dit be richt nog niet bevestigd. Het zou de derde scheiding zijn van de thans 65-jarige Soekamo, Genoemd weekblad noemt de Indonesiër Zakaria als de „min naar" van Hariati. Soekamo huw de met Hariati in 1962. Dat was haar eerste huwelijk en daaruit zijn geen kinderen gesproten. Haar naam werd genoemd bij het proces tegen de voormalige minister van bankzaken Dalam. Een getuige zei toen, dat gelden uit het „revolutie fonds" waren gebruikt voor de bouw van een luxueuze villa voor Hariati bij Djakarta. Soekarno zou nu nog drie offi ciële vrouwen hebben, namelijk de veertigjarige Fatmawati met wie hij in 1943 huwde en die nog steeds als de „eerste vrouw" van Indone sië wordt beschouwd; de 42-jarige Hartini met wie hij in 1957 trouw de en de 25-jarige Japanse Ratna Sari Dewi, die hij drie jaar geleden huwde. Hartini is bekend als leidend lid van de communistische vrouwen organisatie „Gerwani" die na de mislukte staatsgreep werd verbo den. Zij scheidde destijds van haar eerste man, van wie zij vijf kinde ren had om met Soekarno te trou wen. Zij woont in een bungalow zestig km ten zuiden van Djakarta. De journalist Mochtar Loebis werd negen jaar geleden gevangen ge zet wegens zijn openlijke kritiek op Soekarno's huwelijk met Harti ni en zijn blad „Indonesia Raya" werd toen verboden. Het weekblad Trisakti heeft in middels op grond van een oude Javaanse legende, waarin sprake is van „een koning die met een Soen- danese weduwe met een kind zal trouwen", de val van Soekarno voorspeld. Met betrekking tot de vandaag in Tokio beginnende conferentie van schuldeisers van Indonesië heeft de regering zaterdag in het parlement uiteengezet wat zij op deze conferentie zal voorstellen. Hieruit is gebleken dat Indonesië, ook al zou het met zijn schuld eisers tot een akkoord komen, in elk geval nieuwe financiële hulp nodig heeft. Het denkt daarbij aan een bedrag tot ongeveer 350 mil joen Amerikaanse dollars. Op de conferentie in Tokio, waar vertegenwoordigers aanwezig zul len zijn uit Japan, de Verenigde Staten, Engeland, Nederland, Frankrijk, Italië, de bondsrepubliek, Australië en Nieuw-Zeeland, met waarnemers uit India, Pakistan en Canada zal een door generaal Soe- harto ondertekende uit vier punten bestaand voorstel op tafel worden gelegd. Hierin verzoekt Indonesië een nieuwe tijdopstelling voor de terugbetaling en de rentevergoe dingen van schulden die het vóór juil van dit jaar op zich heeft ge nomen. Het acht voorts uitstel van betaling nodig van alle schulden tot ultimo 1966. Van 1967 afwordt spreiding voorgesteld van de af lossing van alle kortlopende (twee jarige) schulden over een periode van vier jaar. Tenslotte wordt voorgesteld de betalingen van in terest en aflossingen van in 1967 vervallende langdurige en gemid deld langdurige schulden uit te stellen tot ultimo 1969. Indonesië zal op de conferentie worden vertegenwoordigd door de De Zweedse sociaal-democrati sche partij, die al vierendertig jaar aan de regering is, heeft bij de ge meenteraadsverkiezingen van zon dag een zware nederlaag geleden, zo zwaar dat premier Tage Evlan- der de mogelijkheid aanduidde van ontbinding van het parlement en uitschrijving van nieuwe algemene verkiezingen. Er is sprake van een verlies van de omvang van een aardverschui ving en we kunnen de mogelijkheid van het uitschrijven van algemene verkiezingen niet uitsluiten", zo verklaarde hij in een toespraak voor radio en televisie. Er werden zondag meer dan (ADVERTENTIE) 30.000 gemeenteraadsleden geko zen en ongeveer 1.515 leden van provincieraden, die over een pe riode van vier jaar de helft van het aantal eerste kamerleden kie zen. De sociaal-democraten kregen bij een opkomst van 78,7 procent 42,8 procent van de stemmen, ruim acht procent minder dan bij de ver kiezingen van 1962. De grootste winst boekten de communisten, die 2,7 procent omboog gingen en minister voor economische en financiële zaken, sultan Hamen koe Boewono. De regeringsverklaring werd af gelegd door de minister voor ont wikkeling en industriële zaken, Sanusi Hardjadinata, die zei dat de regering doende is met de voor bereiding van een wet, waarbij het deelnemen van buitenlands kapitaal en buitenlandse investeringen wor den geregeld met inbegrip van ga ranties en aanmoedigingen. Soekarno heeft toegegeven aan de druk, die op hem werd uitge oefend en is akkoord gegaan met het zenden van een aantal waar nemers naar de deze maand :n New York beginnende algemene vergadering der verenigde naties. Het was een stralende generaal Soeharto, voorzitter van het kabi netspresidium, die het besluit za terdag aan verslaggevers mee deelde. Soeharto maakte zondag be kend, dat minister van buitenland se zaken Adam Malik de delegatie naar de vergadering der verenigde naties zal leiden. Malik is op het ogenblik in Zuid-Slavie. De voorzitter van de Eerste Ka mer, mr. J. A. Jonkman, die zater dag ais zodanig afscheid heeft ge nomen, is door de koningin onder' scheiden met het grootkruis in de Nederlandse Leeuw. Mr. Jonkman ontving de versierselen, de aller hoogste civiele onderscheiding, uit handen van minister-president Cals aan het einde van diens toespraak in de Eerste Kamer. Mr. Cals deed van de aan de heer Jonkman verleende hoge on derscheiding mededeling aan het slot van een huldigingstoespraak, waarin hij de afgetreden voorzitter van de Eerste Kamer de vertegen woordiger „par excellence" van het Nederlandse volk noemde. Hij herinnerde er aan, dat mr. Jonk man het koninkrijk der Nederlan den op belangrijke posten heeft ge diend met deskundigheid en volle overgave. Namens de regering bracht premier Cals de heer Jonk man dank voor het vele, dat hij in talrijke functies in een welbesteed leven voor de publieke zaak heeft verricht. In dezelfde vergadering werd ge sproken door de gevolmachtigd ministers van Suriname en van de Antillen en door mr. D. A. Delprat, die sprak namens alle leden van de senaat. Hij wees er op, dat mr. Jonkman zijn functie als kamer voorzitter uitoefende „op stijlvolle wiize", hoffelijk en waardig met zelden falende belangstelling voor de discussies en met waardering voor hen, die eruditie en welspre kendheid bij de behandeling van hun onderwerp wisten te tonen". Gevolmachtigd minister Einaar sprak over de „tactvolle en waar djge wijze", waarop mr. Jonkman zijn functie uitoefende en gevol machtigd minister Lampe conclu deerde o.m., dat de heer Jonkman in de Eerste Kamer een grote leemte achterlaat. op 6,6 procent kwamen. De (agra rische) centrumpartij, die in som mige districten was samengegaan met de liberalen, won 0,7 procent en kwam daarmee op 14 procent. Premier Erlander weet het falen van zijn partij aan het versobe- ringsbeleid, dat noodzakelijk was om de inflatie tot staan te bren gen. Hij verwachtte dat de onte vredenen konden worden terugge wonnen. Maar vele politieke waar nemers geloven dat de verkiezings uitslag het begin van het einde be tekent voor de sociaal-democraten, die verantwoordelijk worden ge acht voor de stijgende kosten van levensonderhoud, de nog altijd voortdurende inflatie, de belasting verhogingen en het huizentekort. In het buurland Noorwegen ver loren de socialisten ruim een jaar geleden de macht na dertig jaar aan het bewind te zijn geweest, terwijl ze in Denemarken nog we! de regeringspartij vormen, maar geen absolute meerderheid bezit ten. RUSTK3 WEER Een diepe depressie is dit week einde langs de zuidkust van Groenland in de richting van IJs land getrokken. Over de Britse eilanden en een groot deel van Europa strekt zich daarentegen een gebied van hoge luchtdruk uit, dat nog in betekenis toe neemt. Het zal ook morgen het weer in Nederland beheersen. Er zal weinig wind zijn en er kunnen flinke perioden met zonneschijn worden verwacht. In de nacht en ochtend zal evenwel plaatselijk mist voorkomen. Geldig van hedenavond tot dinsdagavond. Koude nacht Droog weer met zonnige perio den, maar in de nacht en ochtend plaatselijk mist. Meest zwakke wind. Koude nacht met hier en daar nachtvorst. Overdag onge veer dezelfde temperaturen als vandaag. DINSDAG 20 SEPTEMBER v.m. n.m. Breskens 5.14 5.37 Terneuzen 5.50 6.13 Hansweert 6.24 6.47 Walsoorden 76.33 6.56 WOENSDAG 21 SEPTEMBER v.m. n.m. Breskens 6.04 6.37 Terneuzen 6.40 7.13 Hansweert 7.14 7.47 Walsoorden 7.23 7.56 ZON MAAN op onder op onder Sept. 21 6.23 6.43 3.13 10.02 22 6.25 6.40 4.10 10.57 23 6.26 6.38 4.53 12.— 24 6.28 6.35 5.25 0.03 £5 «.29 6.33 0.4X 1.14

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1966 | | pagina 1