PREMIER VERWOERD IN HET
PARLEMENT VERMOORD
Mislukte staatsgreep
in Syrië
China beschuldigt nieuwe
Indonesische regering
van verraad
Blanke moordenaar gepakt
Drie messteken
in de hartstreek
in de perskamer
De opvolger
In Londen
Oe Thant zou nog
twee jaar willen
aanblijven
Nederlandse
J Reacties
Hongerstaking
uit protest tegen
verkiezingen
in Zuid-Vietnam
Onderhandelen
de V.S. en China
in Warschau
HET WEER
RADIO DF KOOK
WOENSDAG 7 SEPTEMBER I960
22e Jaargang No. 6768
NAJAARSBEURS 1966
UTRECHT S T/M J3 SEPT. J/S
Om de olie
Fonds
DOODVONNISSEN
IN ALGIERS
Hoogwater
Weerbericht
Zon- en
Maanstanden
Rioe Kioe-eilanden
door wervelstorm
geteisterd
NIEUWE
ROOFOVERVAL
IN BELGIE
fSrankehug bij abooMaueü: TERNEUZEN
Mrecteu^Hoofdredaeteur: l van de Sande
Redaetie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 011S0—2073
Gironummer: 38150
Vbonnementsprijs f 7,20 per kwartaal; per
naand 2,40; per week 58 ct. Losse nrs 12 ct.
DE VRIJE ZEEÜW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Vovertentleprljs per mm 16 ct; minimum per
«cvertentie 2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
12 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling,
t'ei melding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging,
nzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
Dr. Hendrik Verwoerd, premier van Zuid-Afrika en als voornaamste
architect van de apartheid een der meest omstreden figuren van deze
tijd, is dinsdagmiddag in het parlement in Kaapstad door een blanke
vermoord. De moordenaar, Dimitri Stafendas, een man van Grieks-
Portugese afkomst, die voor een maand als parlementsbode was aan
genomen, velde de premier met een aantal messteken In hals en borst
toen deze juist zijn plaats had ingenomen aan het begin van de eerste
bijeenkomst van het parlement sedert de verkiezingen van maart j.I.
Toen de man, gekleed in het zwart-groene uniform van parlements
bode, op hem afkwam boog de premier zich even naar voren om te
horen wat de boodschapper te zeggen had. Op dat ogenblik stak de
man toe. Dr. Verwoeid viel voorover op zijn lessenaar nadat een poging
om de aanval met een arm af te weren, was mislukt. Uit zijn hals en
borst vloeide een golf bloed die een grote plas vormde op het kleed
onder zijn zetel. In de enkele seconden die verliepen voordat parle
mentsleden zich realiseerden wat er gebeurde en de man vast konden
grijpen, had deze de premier verscheidene messteken toegebracht. Deze
takte, lijkwit, ineen en werd een kwartier later op een draagbaar naar
het ziekenhuis „Groote Schuur" overgebracht nadat een dokter-parle
mentslid getracht had het leven van de premier door mond-op-mond-
Qeademing te redden.
De moordenaar was onmiddellijk na de aanslag door parlementsleden
overmeesterd. Een der eersten die Verwoerd te hulp kwamen was Frank
Waring, minister vooï bosbouw, toerisme en sportzaken en voormalig
speler van het rugby team Springbok. Hij sprong op de moordenaar
sn werd bijna zelf het slachtoffer van diens messteken. De minister van
financiën, Donges, die het premierschap tijdelijk heeft overgenomen,
zei later dat de politie de onderste steen boven zou keren om de be
weegredenen tot deze „onmenselijke daad".te vinden. De dader is ge
pakt, doch zijn motieven zijn nog niet bekend, aldus de minister.
De zitting van het parlement is voor onbepaalde tijd verdaagd.
Minister van verkeer Ben Schoe-
man, leider van het huis van af
gevaardigden en een dergenen die
genoemd worden als eventuele op
volger van de vermoorde premier,
deelde later mee dat het overlijden
van dr. Verwoerd officieel gecon
stateerd werd toen hij in het zie
kenhuis „Groote Schuur" werd
binnengebracht.
Premier Verwoerd was in het af
gelopen weekeinde teruggekeerd in
Kaapstad van zijn historische bij
eenkomst in Pretoria met Leaboa
Jonathan, eerste-minister van Ba-
soetoland. Het was voor het eerst,
dat een Zuidafrikaanse premier een
Afrikaanse leider op Zuidafrikaans
grondgebied ontving.
Een van de artsen die de pre
mier eerste hulp verleenden, ver
klaarde dat Verwoerd drie mes
steken in de hartstreek had gekre
gen en binnen een minuut buiten
bewustzijn raakte.
De arts, dr. Radford, die tot de
verenigde (oppositie) partij be
hoort, zei dat de moordenaar hem
opzij had gedrongen toen hij en
Verwoerd naar de vergaderzaal
liepen. „Ik dacht nog, wat een
lomp gedrag, maar ik nam aan dat
hij wellicht een dringende boon-
schap had".
Verscheidene parlementsleden
hadden de man de vergaderzaal
zien betreden en iets vreemds in
zijn houding opgemerkt. Omdat hij
echter een bode-uniform droeg
kreeg niemand argwaan.
Volgens een parlementaire ver
slaggever zou de moordenaar drie
messen bij zich hebben gehad.
(ADVERTENTIE)
De man, die de premier neerstak,
is van Griek-Portugese afkomst en
ongeveer veertig jaar oud. Hij zou
verscheidene malen in Angola zijn
geweest. Thans werkte hij als bode
in de perskamer van het parlement,
in welke functie hij voor de duur
van een maand was aangenomen.
Zijn collega's zeiden, dat hij acht
talen sprak en uit Johannesburg
kwam. In Kaapstad woonde hij al
leen. Collega's hadden hem voor
de aanvang van de vergadering
met een pakket het gebouw zien
binnenkomen. Hierin zaten ver
moedelijk de drie messen, die na
de aanslag op hem werden gevon
den.
In goedingelichte Zuidafrikaan
se kringen gelooft men, dat minis
ter van justitie Vorster de beste
kansen heeft om de vermoorde pre
mier Verwoerd als leider van de
regering op te volgen. Vorster zou
in de parlementsfractie van de na
tionalistische partij veel aanhang
hebben.
Van andere zijde zijn de namen
genoemd van de minister van ver
keer, Schoeman en diens collega
van financiën, Donges.
moord op de Zuidafrikaanse pre
mier Verwoerd ten zeerste te be
treuren. Tegenover verslaggevers
verklaarde hij: „Elke vorm van ge
weld is betreurenswaardig".
Sir Albert Margai, eerste-minis
ter van Sierra Leone, weigerde het
nieuws over de dood van de Zuid
afrikaanse eerste-minister van
commentaar te voorzien.
De Ghanese delegatieleider ter
gemenebestconferentie in de Britse
hoofdstad weigerde ook aanvanke
lijk commentaar. Toen zei hij: „Als
mens vind ik het natuurlijk spijtig
dat hij dood is".
Singapore's eerste-minister Lee
Kwan Jew zei: „Het is erg droevig,
maar als je aan het hoofd van een
dergelijk apparaat staat is dit een
deel van het risico".
Sir De Villiers Graaff, leider van
de grootste Zuidafrikaanse oppo
sitiepartij, gaf na het overlijden
van premier Verwoerd een verkla
ring uit. Hij zei diep geschokt te
zijn door deze afgrijselijke trage
die.
Ook mevrouw Helen Suzman,
euige afgevaardigde in het huis
van afgevaardigden voor de pro
gressieve partij voor alle rassen,
liet zich in deze zin uit.
President Johnson van de Ver
enigde Staten noemde de moord
op Hendrik Verwoerd een „betreu
renswaardige daad". Senator Ro
bert Kennedy, die nog in juni j.I.
een reis door Zuid-Afrika maakte,
zei geschokt te zijn door 't nieuws
van Verwoerds overlijden. Hij zei:
„Geweld kan geen antwoord zijn
op vraagstukken welke tussen vol
ken moeten worden behandeld, met
meedogen en begrip van beide zij
den".
Een bleke, geschokte Ian Smith
maakte dinsdagmiddag het parle
ment in Salisbury deelgenoot van
het nieuws over de moord op pre
mier Verwoerd. Hij zei er zeker
van te zijn dat de Rhodesische par
lementsleden even diep geschokt
waren als hijzelf.
Uit respect voor de overledene
schorste Ian Smith de zitting van
het huis van afgevaardigden na te
hebben aangekondigd dat hij van
daag zijn rouwbeklag zou over
brengen.
In de straten van de Nigeriaan-
se hoofdstad Lagos maakten men
sen sprongen van vreugde en hoor
de men „hallelujah" roepen toen
radio-Nigeria het nieuws van de
moord op dr. Verwoerd bekend
maakte.
De premier van Guyana, Forbes
Burnham, verklaarde: „Dit is inte
ressant".
Oe Thant, de secretaris-gene
raal der Verenigde Naties, zou
bereid zijn deze functie nog hoog
stens twee jaar te blijven vervul
len wanneer de veiligheidsraad
hem, bij gebrek aan een opvolger,
een verzoek in deze geest zou
do Dit is dinsdag van gewoon
lijk betrouwbare zijde verklaard.
Oe Thant zelf wilde geen com
mentaar leveren, toen hij dinsdag
in New York van vakantie terug
keerde.
p
Radio-Damascus heeft een ver
klaring omgeroepen van de Syri
sche leiding van de Baas-partij
waarin „de oude Baasistische lei
ders" ervan beschuldigd worden
„met de reactie" samengezworen te
hebben om éen staatsgreep te ple
gen. Deze poging is volgens de
radio mislukt.
Volgens de Syrische radio heb
ben met name M. Aflak (stichter
en theoreticus van de Baas-partij),
M. Razzaz (oud-secretaris-generaal
van de partij) en Salah Bitar (ex-
premier en gewezen lid van de
inter-arabische leiding van de
Baas-partij) „met de reactionairen
en de militaire aanhangers van A
El Hafez (voormalig staatshoofd)
samengezworen om het huidige be
wind omver te werpen.
In de door de Syrische radio om
geroepen verklaring wordt niet
gezegd, of de als samenzweerders
aangeduiden gearresteerd zijn. Wel
is vermeld, dat Bitar, die gevangen
zat, is ontsnapt.
De van samenzwering beschul
digden zijn volgens de verklaring
in contact geweest met Jordanië,
Op de gemenebestconferentie in
Londen, waar de premiers van de
Britse-gemenebestlanden bijeen
zijn, veroorzaakte het nieuws van
de dood van Verwoerd, grote be
roering.
50 JAAR KON.NEP.JAARBEURS regering geschokt
s Naar aanleiding van de dood
■g van premier Verwoerd van Zuid-
Hl Afrika heeft de Nederlandse rege-
ring verklaard, dat zij, diep ge-
schokt door het gebeurde, met af-
schuw heeft kennis genomen van
de lafhartige moord op premier
Verwoerd.
De ambassadeur van Z.-Afrika
in Nederland, dr. J. J. Fouche,
heeft dinsdagmiddag verklaard
„diep geschokt" te zijn door de
moord op premier Verwoerd.
„Voor mijn land zowel als voor
mij zelf is het een verschrikkelijk
verlies en een tragedie. Onze ge
voelens van medeleven gaan uit
naar mevrouw Verwoerd en haar
gezin", zo voegde hij er aan toe.
Boeddhistische leiders in Saigon
hebben dinsdag bekendgemaakt
dat zij met ingang van donderdag
een hongerstaking van drie dagen
zullen houden uit protest tegen de
verkiezingen die zondag in 't land
worden gehouden.
De hongerstaking is tevens be
doeld als gebed voor het leven van
de monnik Tri Kwang, die al sinds
8 juni niets meer heeft gegeten.
Het communiqué is ondertekend
door voorzitter Tik Thlen Hoa. Het
zegt dat de regering herhaaldelijk
op politiek en ander gebied heeft
gefaald en niet capabel is om ver
kiezingen te organiseren. De boed
dhisten wordt opnieuw dringend
verzocht niet naar de stembus te
gaan en de vorming van een voor
lopige regering te eisen.
Het communiqué werd openbaar
gemaakt op een persconferentie in
de An Kwang-pagode. De politie
had tevoren een kwartier lang ge
probeerd verslaggevers te weren.
Nadat verscheidene persmensen
door het cordon waren gebroken
mochten de anderen tenslotte ook
naar binnen.
De Amerikaanse ambassade in
Saigon vaardigde dinsdag een uit
gaansverbod van 34 uur uit voor
alle Amerikaanse burgers in Sai
gon en omgeving tijdens de ver
kiezingen. Al eerder was een bevel
voor Amerikaanse militairen be
kendgemaakt dat deze tijdens de
verkiezingen hun verblijven niet
mogen verlaten wanneer zii aeen
dienst hebben.
getuige de recente Jordaanse ra
dio-uitzendingen. Er zouden wapens
uit Jordanië binnengesmokkeld
zijn.
Als een van de redenen voor
„het komplot van imperialisme en
reactie" tegen het huidige bewind
wordt genoemd, het besluit van dit
bewind om de Syrische olie te ex
ploiteren en Syrische rechten te
ontrukken aan oliemaatschappijen
wier buisleidingen door Syrië lopen.
(Syrië heeft vorige maand een
nota gezonden aan de Iraakse pe
troleum maatschappij met het ver
zoek onmiddellijk onderhandelin
gen te beginnen over de aan Syrië
te betalen vergoedingen.)
In de door de Syrische radio ge
publiceerde verklaring heet het
verder dat aanzienlijke bedragen
zijn gestort in een door president
Johnson en koning Faisal van
Saoedi-Arabië gevormd fonds ter
financiering van samenzweringen
tegen progressieve krachten.
Een week geleden verklaarde de
Libanese minister van binnenland
se zaken, P. Gemayel, dat Bitar
naar Libanon was gevlucht, samen
met twee andere Baas-leiders, die
eveneens in Syrië gevangengezeten
hadden.
(De Baas-partij is in de tweede
wereldoorlog in Syrië ontstaan als
een pan-Arabische socialistische
beweging. Later was het nu eens
in overeenstemming dan weer in
strijd met het Arabische socialisme
van de Egyptische president Nas
ser. De laatste staatsgreep in Syrië
is in februari geweest. Zij was het
gevolg van een langdurige strijd
binnen de Baas-partij tussen de
oudere stichters van de partij, ge
steund door vele Baas-leden bui
ten Syrië, en linksgeoriënteerde
Baas-aanhangers in Syrië zelf die
in het leger steun vinden.)
PRINS CLAUS 40 JAAR
Drakesteijn: De officiële ver-
jaarsfoto van Z.K.H. prins Claus
der Nederlanden, die dinsdag 6
september zijn 40ste verjaardag
vierde
fföto MAX KOOT).
Twee Fransen en een Algerijn
zijn maandag in Algiers terdpod
veroordeeld door een rechtbank
die is ingesteld om een einde
te maken aan de corruptie. Twee
anderen zijn bij verstek veroor
deeld.
Het vijftal wordt ervan be
schuldigd vorig jaar december
valse Franse bankbiljetten tot
een bedrag van vijf miljoen
francs het land te hebben bin
nengesmokkeld.
Volgens het Japanse persbu
reau heeft de Chinese minister
van buitenlandse zaken, Tsjen
Yi, in een verklaring tegenover
een groep Japanse afgevaardig
den die een bezoek brengen aan
Peking, gezegd niet te geloven
„dat de spanning tussen de Ver
enigde Staten en de Chinese
volksrepubliek eeuwig zal du
ren". „Men kan niet zeggen dat
China niet de bedoeling heeft de
Vietnamese kwestie door middel
van onderhandelingen te regelen.
China is in feite bezig te onder
handelen met de V. S. in War-
chau", aldus de Chinese minis
ter.
(ADVERTENTIE)
China heeft de nieuwe Indone
sische regering ervan beschuldigd
openlijk samen te gaan met het
neo-kolonialisme door de confron
tatie van Maleisië te beëindigen,
aldus het persbureau Nieuw China.
„Waarnemer", een hoge functio
naris, schrijft in het Volksdagblad
dat dit verraad betekent aan de
belangen van het Indonesische volk
en aan de Afrikaans-Aziatische
eenheid tegen het imperialisme.
„Nadat de rechtse Indonesische
generaalskliek een contra-revolu
tionaire staatsgreep hadden ge
pleegd vormden zij een fascistisch
militair bewind met het meest
reactionaire kabinet sinds de In
donesische onafhankelijkheid. In
een paar maanden vermoordden zij
honderdduizenden mensen, gooiden
een nog groter aantal in de gevan
genis en stelden een wrede vervol
ging in tegen talloze patriotten.
Hun bloedig bewind kent zijns ge
lijke niet in de geschiedenis van
het Indonesische volk".
NAZOMERWEER
Ons land zal zich vandaag be
vinden aan de rand van een
zwak gebied van hoge luchtdruk
boven Noord-Frankrijk. Tussen
dit hogedrukgebied en een diep
centrum van lage luchtdruk
boven Noord-Frankrijk. Tussen
dit hogedrukgebied en een diep
centrum van lage luchtdruk
voor de westkust van Noorwe
gen staat een westelijke lucht
stroming, die vooral dinsdag
flink in kracht afnam. De de
pressie, die is ontstaan uit de
tropische cycloon Faith, veroor
zaakte in 't noorden van Schot
land een zware westerstorm met
windkrachten van 10 en 11. In
ons land werd de wind dinsdag-
af en toe hard. Dinsdag stroom
de na het passeren van een
frontensysteem een hoeveelheid
zeer droge lucht over ons land,
zodat er langdurige zonnige pe
rioden voorkwamen. Thans is
weer iets vochtiger lucht onder
weg, zodat het aantal opklarin
gen vandaag niet groter zal zijn
dan dinsdag. Het blijft echter
droog weer, terwijl de middag-
temperaturen ongeveer tot de
zelfde waarden zullen oplopen
als dinsdag.
Vooral verdient de samenwer
king met Maleisië, Thailand en de
Philippijnen de aandacht, zegt
waarnemer. Dat is een poging om
een anti-communistische en anti-
Chinese „alliantie voor samenwer
king tussen zuidoost-Aziatische
landen" te organiseren en de poli
tiek van agressie en oorlogvoering
van het Amerikaanse imperialisme
openlijk te dienen. De Indonesische
regering beweert steeds weer dat
zij anti-imperialistische en anti
kolonialistisch blijft en „een onaf
hankelijke en actieve buitenlandse
politiek nastreeft". „Dat is louter
bedrog", aldus de commentator.
WOENSDAG 7 SEPTEMBER
v.m. n.m.
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
5.56
6.32
7.06
7.15
6.13
6.49
7.23
7.32
DONDERDAG 8 SEPTEMBER
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt. geldig tot hedenavond.
Zonnige perioden
Veranderlijke bewolking met
zonnige perioden. Droog weer.
Zwakke tot matige wind uit wes
telijke richtingen. Maximumtem
peraturen <van 13 tot 23 graden»
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
6.47
7.23
7.57
S.06
n.m.
7.09
7.45
8.19
8.28
ZON
MAAN
op onder
op onder
Sept.
7
6.01 7.15
9.56 2.13
8
6.02 7.13
10.33 3.27
9
6.04 .7.10
11.27 4.35
10
6.05 7.08
5.29
11 -
6.07 7*06
- 0.39 - 6.09
TERNEUZEN
Noordstraat 102 Tel. 01150-3128
De typhoon Cora met windsto
ten van ruim 300 km per uur heeft
naar schatting 3.400 huizen op
twee eilanden van de Rioe Kioe-
archipel maandag verwoest of
beschadigd en minstens 3.00 men
sen dakloos gemaakt, aldus een
raming van de politie te Naha op
Okinawa.
Drie gemaskerde mannen heb
ben maandag in België een roof
overval uitgevoerd. In de stad
Bergen bij de Belgisch-Franse
grens maakten zij onder bedreig
ging van pistolen 400.000 Bel
gische frank buit (30.000 gulden)
in een postkantoor.
De politie zette een groot
scheepse jacht in en op alle we
gen rondom de stad werden ver
sperringen opgericht.
De overvallers wisten zich ech
te*-uit-da-poeten te maken/