Gematigde rede van Soekarno
tot het volkscongres
Geruchtmakende moord
in Engeland
Generaal De Gaulle zette
besprekingen met Russische
leiders voort
Canadees-Amerikaanse
besprekingen over Vietnam
SAMENWERKING IN DE „RUIMTE"
EN OP TECHNISCH TERREIN
HET BEZOEK VAN HET PRINSELIJK
PAAR AAN SURINAME
Nasoetion de toekomstige
opvolger
Oud-voorzitter
liberale partij gearresteerd
HET WEER
DONDERDAG 23 JUNI 1966
22e Jaargang No. 6718
Honderd vacante
zetels
Aanvaardbare
oplossing
Zijn les geleerd
Terugslaan
Nasoetion beëdigd
BUSONGELUK
IN ZWITSERLAND
Boeddhisten in Vietnam weigeren
pagode te verlaten
Speciaal
tribunaal
Helicopterbasis
aangevallen
De
boeddhistische
rebellie
Geen hegemonie
Tevreden
Geen
militair verbond
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
muflius
franitrine MJ abonnement: TERNEUZEN
Direct «ür-Hoofdred acteur: I. van 8e Sande
Redactie- en
Administratie-adres' Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs ƒ7,20 per kwartaal; per
maand 2,40: per week 58 ct. Losse nrs 12 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.7. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuze»
Advertentieprijs oer mm 18 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels
advertenties) 5 regels ƒ1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
President Soekarno van Indonesië heeft woensdag zijn eerste
belangrijke rede gehouden sedert de mislukte staatsgreep van
vorig jaar oktober.
Politieke waarnemers in Djakarta waren het er over eens, dat
het een van de matste redevoeringen was, die de 65-jarige staats
man ooit heeft gehouden. Het viel op dat Soekarno met geen woord
repte van de communistische staatsgreep en de daarop gevolgde
gebeurtenissen. Zij zagen Soekarno's rede tot het raadgevende
volkscongres als een bevestiging van de politieke lijn, die op 11
maart een begin nam met de overdracht van bevoegdheden aan
de nieuwe „sterke man" van Indonesië, legeraanvoerder generaal
Soeharto.
zei Soekarno, dat deze functie
en die van het staatshoofd die
nen te worden vervuld door per
sonen die met elkaar overweg
kunnen. Dit was een aanwijzing
dat Soekarno gereserveerd staat
tegenover eisen om de vroegere
vice-premier, Mohammed Hatta,
deze functie terug te geven.
Gekleed in hagelwit uniform
voerde Soekarno gedurende drie
kwartier het woord. Zijn ge.
hoor, ongeveer vijfhonderd con
gresleden, luisterde zwijgend toe,
terwijl de 65-jarige leider een
lange opsomming gaf van eigen
opofferingen in de Indonesische
onafhankelijkheidsstrijd tegen
Nederland.
Westerse diplomaten die de
bijeenkomst bijwoonden, zeiden
na afloop dat Soekarno's plei
dooi voor nationale zelfstandig
heid klonk als de echo van een
soortgelijke oproep, die hij vorig
laar tot het volkscongres richtte.
Het Indonesische staatshoofd
loorspekte zijn rede zoals ge
woonlijk met de uit politieke be
grippen samengestelde afkortin
gen, die hij in de afgelopen jaren
zelf had gevonden. De rede was
echter nog het belangrijkst om
hetgeen Soekarno niet zei. Wat
duidelijk opviel was, dat hij geen
enkele maal het vroeger in zijn
mond liggende „nasakom" ge
bruikte. Nasakom is een afkor
ting voor het principe van
samenwerking tussen nationalis
ten, communisten en religieuze
groeperingen. Blijkbaar vond de
president het niet de juiste ge
legenheid en de juiste plaats om
over dit ideaal van hem opnieuw
te beginnen, zo merkten poli
tieke waarnemers op.
Met de ongeveer honderd
vakante congreszetels van com
munisten en hun sympathisan
ten was daar ook weinig aanlei
ding toe.
Nog een veelbetekenend feit
was naar de mening van waar
nemers de aanwijzing dat hij er
geen bezwaar tegen had, dat zijn
leiderschap in het raadgevende
volkscongres als hoogste poli
tieke instantie ter discussie zou
worden gesteld.
Men zag daarin een aanwij
zing, dat Soekarno bereid zou
lijn om elk besluit van het con
gres in het vervolg te eerbiedi
gen.
Ditmaal was het niet alleen
Soekarno die aller aandacht
kreeg. Hij moest de belangstel
ling delen met de enig overge
blevene van de slachtpartij bij
ie staatsgreep, generaal Nasoe-
tion. Op de achtergrond gedrukt
door het staatshoofd, die hem bij
ie laatste pro-communistische
kabinetswijziging als minister
van defensie heenzond, trad de
18-jarige generaal woensdag op
nieuw naar voren als de waar
schijnlijke opvolger van Soekar
no. Politieke kringen in Djakar
ta twijfelen er niet meer aan dat
Soekarno onaangenaam verrast
werd toen het congres besloot
dat Nasoetion niet alleen voor
zitter zou worden, maar dat hij
wanneer nodig ook als vice-pre
sident zou kunnen optreden.
Op deze manier heeft het con
gres een aanvaardbare zij het
tijdelijke oplossing gevonden
voor het netelige probleem van
het vice-presidentschap. Deze
functie was al negen jaar lang
niet meer vervuld.
Soekarno gaf voorts te ken
nen, dat van zijn kant geen be
zwaren zijn te verwachten als
het congres zou besluiten de
titel „president voor het leven",
die hem drie jaar geleden werd
verleend, af te schaffen. Poli
tieke waarnemers zien dit als
een van de tekenen dat Soekar
no beseft dat de jaren van poli
tieke alleenzeggenschap voorbij
zijn. Hij zal een les hebben ge
trokken uit de afgelopen negen
maanden, waarin hij ziin popu-
l pritett«*Rtl*«#**fnemen.
Een uitdrukking die men
woensdag ook niet uit de mond
van de president hoorde, was
„verpletter Maleisië", een stok
paardje dat hij vroeger veelvul
dig bereed. Buitenlandse waar
nemers achten het nog te vroeg
om te zeggen dat Soekarno nu
definitief voor alle eisen van
het volk is bezweken. Zij zeiden
dat Soekarno zeer goed weet hoe
hij moet toegeven om later te
kunnen terugslaan.
De president sprak voorts over
de eis, dat de grondwet van
1945 diende te worden hersteld
en zei dat zelfs binnen het kader
van deze grondwet Indonesië in
overeenstemming met de revo
lutie kan handelen, zonder het
principe van de geleide demo
cratie te laten varen.
Oud-minister van defensie
generaal Nasoetion is woensdag
beëdigd als voorzitter van het
voorlopige raadgevende volks
congres. De plechtigheid ge
schiedde onder leiding van de
dinsdag door Soekarno benoem
de president van het hoogge
rechtshof, Soerjadi. Ook vier
vice-voorzitters legden de eed af.
Dat waren Soebtsjan (moham
medaanse groep), Osa Mliki (na
tionalist), Serigar (protestant)
en Masjoedi (religieuze groepe
ringen).
Na de plechtigheid kreeg Na
soetion een ovatie en nam hij
de zetel over van de waarne
mende voorzitter, generaal Wi-
loejo Poespojoedo.
Alle groeperingen van de z.g.
„1966 generatie" hebben de be
noeming van Nasoetion met
geestdrift begroet. Tot de „1966
generatie" worden alle anti
communistische actiefronten ge
rekend, die in de afgelopen
maanden grootscheepse betogin
gen hielden tegen wanbeheer
van de regeringsleiders. De ac
tiegroeperingen gebruiken de
aanduiding „1966 generatie" om
een duidelijk onderscheid te
maken met de oudere „1945 ge
neratie", de gezamenlijke pres
siegroeperingen die worden er
kend als voorlopers van de strijd
Een Belgische bus met Engel
se toeristen is woensdag kort na
dat hij uit de Grote Sint-Ber-
nardtunnel was gekomen, tegen
de rotsen gereden. Drie inzitten
den kwamen om het leven en
ongeveer twintig werden ge
wond. In de bus zaten 38 Engel
sen.
De bestuurder had, toen de
remmen weigerden tijdens de af
daling in de richting van Martig-
ny. zijn stuur omgegooid om niet
het gevaar te lopen in de afgrond
te starten en verkoos de onzach
te aanraking met de bergwand
boven een ongeluk dat waar
schijnlijk meer mensenlevens zou
hebben gekost. De bestuurder,
een Belg, bleef ongedeerd.
De bus was gehuurd door En
gelse toeristen die een rondreis
op het vasteland maken. Men
keerde uit Italië naar Brussel
terug.
De Britse politie heeft woens
dag in verband met de moord op
de directeur van de Engelse pi
ratenzender „Radio City" de fi
nancier Oliver Sinediey gearres
teerd, Smedley, oud-voorzitter
van de liberale party, is eigenaar
van een onderneming die ver
scheidene piratenzenders buiten
de Britse territoriale wateren ex
ploiteert, waaronder „Radio-Ca-
roline".
Woensdagochtend is in Mos-fheid, de kwestie-Duitsland en
internationale vraagstukken van
uiteenlopend karakter.
Over het vice-presidentschap voor de onafhankelijkheid.
kou de tweede zitting van de
Russisch-Franse besprekingen
gehouden. Gedurende bijna drie
uur bespraken de Russische lei
ders, onder wie Brezjnev, Kosy-
gin, Podgorny en Gromyko, met
president De Gaulle vraagstuk
ken inzake de Europese veilig-
Tijdens het gesprek van woens
dag is onder meer de kwestie-
Vietnam behandeld. De bespre
kingen verliepen in een harte
lijke sfeer van wederzijds be
grip, zo meldt het Russische
persbureau „Tass". Er was ge
sproken over uitbreiding op alle
terreinen van de Frans-Russi
sche bétrekkingen en over een
meer volledige verstandhouding.
een op het gebied van samen
werking op het gebied van de
ruimte en een op technisch ter
rein gesloten, die in Moskou
door minister Couve de Mur-
ville zullen worden getekend.
De bijzonderheden zullen door
deskundigen moeten worden uit
gewerkt. Andere bilaterale on
derwerpen, in het bijzonder op
wetenschappelijk, industrieel en
cultureel gebied zijn diepgaand
besproken. In Franse kringen
toonde men zich buitengewoon
tevreden over de resultaten van
het gesprek.
De Franse president De Gaulle
hier in gezelschap van de voor-
zitter van het Opperste Sovjet
presidium L. I. Brezhnev (links)
De Amerikaanse onderminister
van buitenlandse zaken voor het
verre oosten, William P. Bundy, is
dinsdag naar Ottawa gevlogen.
Zijn reis houdt, naar men aan
neemt, verband met de jongste
Canadese vredespeiling in Hanoi.
Zondagavond keerde de speciale
Canadese afgezant Chester Ron-
ning van een bezoek aan de Noord-
vietnamese hoofdstad in Ottawa
terug. De Canadese minister van
buitenlandse zaken, Paul Martin,
zei in het parlement dat Canada
behoedzaam de mogelijkheden on
derzoekt van het bereiken van
vrede door onderhandelingen in
Vietnam. Secretaris-generaal Oe
Thant en „de betrokken landen"
waren van de vredesmissie op de
hoogte gesteld.
Dinsdag kwam ook de Britse
minister voor ontwapening, lord
Chalfont, in Ottawa aan voor het
bijwonen van een internationale
conferentie over kernwapenver
breiding. Woensdag ontmoette hij
premier Lester Pearson en minis
ter Martin. Ook de kwestie-Viet-
nam kwam ter sprake, aangezien
lord Chalfont zich daar enkele
maanden geleden aktief mee
bezighield. In februari voerde hij
besprekingen op de Noordvietna-
mese ambassade in Moskou.
In de Zuidvietnamese hoofdstad
Saigon heeft de politie meegedeeld
dat allen die sinds vorige week
zaterdag in het boeddhistische in
stituut opgesloten zitten, het ge
bouw kunnen verlaten op voor
waarde dat ze zich aan een con
trole van de politie onderwerpen.
Het instituut is omsingeld gehou
den sinds de moordenaar van een
politie-inspekteur er binnenvlucht
te. Uit goede bron is vernomen dat
oud-burgemeester dr. Ngoejen Van
Man van de stad Da Nang, die als
een der eersten tegen de regering
in Saigon in verzet kwam, binnen
kort door een speciaal tribunaal
zal worden berecht. Dr. Man zit
in de hoofdstad opgesloten.
De grote helikopterbasis van
Soc Trang in de Mekong-delta is
woensdag door de Vietcong met
granaten uit terugstootloze vuur
monden bestookt. Er werd lichte
tot matige schade aangericht. De
Amerikaanse verdedigers leden
lichte verliezen.
Bij gevechten in het oerwoud,
400 km ten noorden van Saigon,
hebben Amerikaanse militairen
meer dan 100 opstandelingen ge
dood. Een Amerikaanse woord
voerder deelde dinsdag mee dat de
gevechten twee dagen geleden in
een vallei bij Dong Tri waren be
gonnen en nog steeds in volle
gang zijn.
Een honderdtal rebellerende
boeddhisten, die sedert zaterdag
worden belegerd in de Vien Hoa
Dam-pagode in Saigon, heeft gis
teren geweigerd de pagode in vrij
heid te verlaten.
Tweehonderd anderen, onder
wie 30 monniken en nonnen, had
den gehoor gegeven aan de oproep
van de politie en hadden de pa
gode verlaten. Het enige antwoord
op het via luidsprekers gedane
aanbod bestond dinsdag uit de ge
bedsongs en het gezang in de
pagode.
De uit Hué naar Saigon over
gebrachte boeddhistenleider Tri
Kwang, die reeds 15 dagen in hon
gerstaking is, zet de staking nog
steeds voort. Hij bevindt zich on
der zware bewaking in een zie
kenhuis.
Ook de officieren die betrokken
zijn geweest bij de boeddhistische
rebellie in Hué en Danang, zullen
worden vervolgd. De regering
heeft opdracht gegeven tot samen
stelling van een disciplinaire raad,
welke eind juni met zijn werk
zaamheden zou moeten beginnen.
Vernomen wordt dat de twee
generaals die korte tijd bevelheb
ber van het eerste militaire dis-
trikt zijn geweest, Joejn Van Cao
en Ton That Dinh, in Saigon onder
bewaking staan.
In Suriname is het program
ma gepubliceerd van het bezoek
dat prinses Beatrix en prins
Claus aan Suriname zullen bren
gen. In grote lijnen komt dit
overeen met de programma's die
waren samengesteld voor het
bezoek van prinses Beatrix in
1965 en van het koninklijk paar,
eveneens vorig jaar.
De prinses en de prins zullen
op zaterdagavond 2 juli in Suri
name aankomen. Zondag zullen
zij kunnen uitrusten van de ver
moeienissen van de reis. Op het
programma staat slechts een
rondrit door de hoofdstad met
een kort bezoek aan het mu
seum.
De dag daarop zal het prinse
lijk paar een krans leggen bij
het monument voor de geval
lenen. Voorts zullen enkele
nieuwe projecten zoals de markt
en de haven in Paramaribo wor
den bezocht. De dag zal worden
afgesloten met een galareceptie
op het gouverneurshuis.
Voor dinsdag staat er een be
zoek aan het district Comme-
wijne op het programma.
Na een tocht door bet district
Suriname zal prinses Beatrix in
die week enkele sociale instel-
lineen - bezoeker
Zaterdag wordt een autotocht
naar het oosten van Suriname
gemaakt. In het bauxietstadje
Moengo zal het prinselijk paar
overnachten.
NAAF. HET
GROOT-OPPERHOOFD
Maandag 11 juli begint het
tweede deel van het bezoek aan
Suriname met een vliegtocht
naar Stoelmanseiland, waar o.m.
het Johannes King-hospitaal zal
worden bezichtigd.
Per korjaal gaat het de vol
gende dag van Stoelmanseiland
naar Drietabbetje, waar het
prinselijk paar zal worden ont
vangen door het groot-opper
hoofd der Aucaners, Granman
Gazon.
Voor donderdag staat een be
zoek aan Afobakka met de Sural-
co-stuwdam op het program.
Ook zal het transmigratiedorp
aan de Klaaskreek worden be
zocht.
Zaterdagmiddag zal de jeugd
gelegenheid krijgen een bloe
menhulde te brengen aan het
prinselijk paar op het bordes
van het gouvernementshuis.
Zaterdagavond vertrekken prin
ses Beatrix en prins Claus per
K.L.M.-lijntoestel naar de Neder
landse Antillen
Het eerste deel van de be
sprekingen kan na de bijeen
komst van woensdagochtend als
geëindigd worden beschouwd.
Volgende week woensdag, na de
terugkeer van De Gaulle in Mos
kou, volgt nog een reeks ge
sprekken.
Naar verluidt heeft de Franse
president partijsecretaris Brezj
nev dinsdag gezegd dat Frank
rijk de Sowjet-Unie en de Ver
enigde Staten even belangrijk
acht voor de beveiliging van de
Franse belangen. In kringen in
de omgeving van de generaal
zei men dat De Gaulle Brezjnev
had gezegd blij te zijn de Rus
sische bescherming te hebben
tegen Amerikaanse hegemonie
evenals Frankrijk blij is de Ame
rikanen te hebben om zich te
beschermen tegen Russische
hegemonie.
De Gaulle zou duidelijk heb
ben gemaakt dat hij de Russi
sche oproep voor een Europese
veiligheidsconferentie prematuur
acht. De Sowjet-Unie zou zich
meer plooibaar moeten tonen
met betrekking tot de hereniging
van Duitsland.
Er zijn woensdagochtend twee
Frans-Russische overeenkomsten
Voor de studenten van de
Lomonossov-universiteit in Mos
kou hield De Gaulle een toe
spraak waarin hij zei dat het
nationale streven gericht moet
zijn op cultuur, wetenschap en
vooruitgang in plaats van op de
voorbije dromen van overwin
ning of .overheersing. „Voor dit
doel moeten onze volkeren el
kaar ontmoeten en hieruit ont
staat de moderne beschaving.
Voor dit doel kan het nieuwe
bondgenootschap tussen de Sow-
jet-unie en Frankrijk worden
gesloten.'
Een Franse woordvoerder ver
klaarde met nadruk dat de gene
raal hierbij niet dacht aan een
bondgenootschap in militaire zin.
Frankrijk blijft bondgenoot van
de Ver. Staten en lid van het
atlantisch bondgenootschap, al
trekt het zich terug uit de mili
taire structuur van de NAVO.
Generaal De Gaulle „zou er
nooit aan denken het westelijk
bondgenootschap te compromit
teren met overeenkomsten met
de Sowjet-Unie die daarmee
strijdig zouden zijn". Men moet
de uitspraak van de president
zien in het verband waarin deze
thuis hoort. Hij hield een rede
voor de universiteit, aldus de
woordvoerder.
De leider van „Radio City",
Reg Calvert, werd dinsdagavond
doodgeschoten in het buitenver
blijf van Smedley, nadat een
groep personen een overval had
gepleegd op het oude fort in de
monding van de Thames, van
waar „Radio City" onafgebroken
pop-muziek uitzond.
Oliver Smedley bezit onderne
mingen over de gehele wereld.
Hij trad in 1959 uit de liberale
partij toen deze zich uitsprak
voor toetreding van Engeland tot
de E.E.G. Hij is nu een invloed
rijk lid van de „campagne tegen
de toetreding tot de E.E.G." De
laatste jaren houdt Smedley zich
bezig met piratenzenders, die re
clame uitzenden. Op dit gebied,
waarop zich ook Amerikaanse
ondernemingen, bewegen, heerst
een felle concurrentiestrijd, tegen
welke achtergrond de moord op
Reg Calvert moet worden ge
zien.
OUD-STRIJDERS
Reg Calvert, 37 jaar, had op
verscheidene manieren gepro
beerd fortuin te maken, onder
meer met een „pop-corn" fabriek
en een school voor heatzang. Se
dert enige tijd was hij leider van
het kleine radiostation „Radio
City", waarvan Smedley de méés
te aandelen in handen had ge
kregen. Smedley eiste dat Cal-
vert de zender likwideerde, het
geen deze weigerde. Majoor
Smedley, onderscheiden wegens
heldhaftig gedrag bij de invasie
in Normandië. besloot toen de pi
ratenzender in bezit te nemen.
Hij recruteerde een aantal man
nen, waarschijnlijk oud-strijd
makkers, en voer met hen onder
dekking van nachtelijk duister in
een sloep naar de zender, die op
een oude bunker in de Thames-
monding staat.
VROUWELIJKE PIRAAT
Met enterhaken werd het geval
genomen en de bezetting was
door de bestorming zó verrast
dat zij zonder verzet kon wórden
overmeesterd. De radiozender
werd buiten werking gesteld,
want de financiële transacties
Smedley hadden slechts ten doel
dat de concurrerende zender uit
de ether verdween. Men zegt dat
bij de nachtelijke overval een
vrouwelijke „praat" aanwezig
was.
Toen Calvert van de overval
hoorde, toog hij naar het zeven
tiende eeuwse buitenverblijf van
Smedley in Essex. Daar ontstond
een heftige discussie die met het
gebruik van vuurwapenen en de
dood van Calvert eindigde.
Majoor Smedley zal 2 juli voor
de rechtbank verschijnen. Hij
ontkent schuldig te zijn aan de
dood van Calvert.
BUIEN
Een woensdagavond boven
west-Frankrijk aanwezige sto
ring trok in noordelijke richting.
Aan de voorzijde ervan was
warmere lucht aanwezig, die met
veranderlijke bewolking tijdelijk
ook tot ons land zal doordringen.
In de loop van vandaag wosdt
deze echter weer verdreven door
koelere lucht, hetgeen met regen
en onweersbuien gepaard zal
gaan. De wind, die aanvankelijk
overwegend matig uit richtin
gen tussen oost en zuid gaat
waaien, zal later ruimen tot zuid
westelijk en matig of vrij krachtig
worden.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Tijdelijke buien
Aanvankelijk veranderlijke be
wolking en warmer dan woens
dag, bij een zwakke tot matige
zuidoostelijke wind. Daarna tij
delijk regen- of .onweersbuien en
afkoeling bij een matige of vrij
krachtige zuidwestelijke wind.
DONDERDAG 23 JUNI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
4.55
5.31
6.05
6.14
5.20
5.56
6.30
6.39
VRIJDAG 24 JUNI
Breskens 5.45
Terneuzen 6.21
Hansweert 6.55
Walsoorden 7.04
6.15
6.51
7.25
7.34
juni
23
24
25
zon
op onder
04.20
04.20
04 JJ1
21.04
21.04
2LQ4
maan
op ondee
09.39 00,14
11.06 00.34