Geen akkoord tussen
Frankrijk en zijn veertien
N.A.V. O.-partners
DERBY
UP®
DRINK
H.M. de Koningin in Londen
De luchtverontreiniging
boven Sluiskil
Moordaanslag op
Amerikaanse neger-advocaat
James Meredith
RADIO DE KQSK
KAMERLEDEN STELDEN
ONDERZOEK IN
Uitvoerig communiqué van
fabrieksdirectie
HET WEER
de nieuwste,
defijnste
Woensdag S juni 1966
22e Jaargang No. 6705
puur of met 'n tic
DE ECONOMISCHE
TOESTAND
IN INDONESIË
Openhartig
gesprek
Schadevergoeding
Het communiqué
Koolzuurgas
Maatregelen
getroffen
ZELFVERBRANDING
IN LONDEN
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Prankering btf abonnement: TERNEUZEN
utrecteur-Hoofdredaeteur: I. van de Sande
Redactie- en
Administratie-adres- Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs f7,20 per kwartaal; per
maand ƒ2,40; per week 58 ct. Losse nrs 12 ct
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma F. J. van de Sande te Ternetrce*
Advertentieprijs per mm 18 et; mMimas par
advertentie ƒ2,40.
Rubriee „Kleine Advertenties" (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het getomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
Op de conferentie van de mi
nisteriële raad van de noordat-
lantische verdragsorganisatie in
Brussel is dinsdag een diepgaand
meningsverschil gebleken tussen
Frankrijk en zijn veertien part
ners in de N.A.V.O. over de sta
tus van de Franse strijdkrachten
in de Duitse bondsrepubliek.
Het conflict komt er op neer,
dat Frankrijk de regeling van
de status van de ruim twee divi
sies Franse troepen in de bonds
republiek een „militair-techni
sche" en de „veertien" het in het
algemeen een „politieke kwes
tie" achten. Daarachter gaat
schuil, dat Frankrijk alleen in
tijd van oorlog deze troepen on
der het hevel van de N.A.V.O.
wil brengen, terwijl zijn part
ners het om vele redenen nood
zakelijk achten, dat zij ook in
vx-edestijd als NAVO-strijdkrach-
ten worden beschouwd. Frank
rijk beschouwt deze kwestie
zoals minister van buitenlandse
zaken Couve de Murville uiteen
zette als iets dat tussen
Frankrijk en de bondsrepubliek
dient te worden geregeld. Bij de
partnerlanden echter bestaat de
mening, dat deze kwestie in het
x-aamwerk van de NAVO wordt
behandeld.
ONVERSCHILLIG
Hedenmorgen, voordat de raad
weer in plenaire zitting bijeen
komt, zullen de „veertien" on
der voorzitterschap van minister
Luns niet alleen trachten de weg
naar een oplossing aan te geven,
maar ook om de menigsverschil-
len tussen hen zelf uit de weg
te ruimen.
Minister Couve de Murville
maakte geen bezwaar tegen een
verhuizing van S.H.A.P.E. het
geallieerde hoofdkwartier in
Europa naar de Benelux .en
van het NAVO-denfensis-college
van Parijs naar Italië.
De Franse minister toonde zich
onverschillig bij de vraag, of het
„politieke hoofdkwartier", de
NAVO-raad, uit Parijs zal ver
dwijnen zoals de „veertien"
overwegen.
uavj
(Adv.)
'n Hero produkt
XERNEUZEN
Noordstraat 102 Tel. 01150-3128
Een Indonesische academicus
heeft dinsdag aangedrongen op
de vorming van 'n nieuwe rege
ring omdat het huidige kabinet
tot nog toe niet de noodzakelijke
economische verbetering tot
stand heeft weten te brengen.
Ingenieur H. M. Sanoesi, voor
zitter van „Persama" (de mo
hammedaanse vereniging van
academici) zei dat de prijzen
van de noodzakelijke levensbe
hoeften blijven stijgen terwijl de
produktiecijfers nog steeds zak
ken. Er is bovendien een groei
ende werkeloosheid. Een nieuwe
regering zou volgens Sanoesi
moeten worden gevormd uit
„waarachtig competente, moe
dige en eerlijke mensen".
De voorzitter van de „Fer-
sami" zei dat sultan Hamengkoe
Boewono, de vice-premier belast
met economische en financiële
aangelegenheden tot nog toe
geen positieve resultaten had
weten te bereiken. Als gevolg
hiervan heeft het Indonesische
volk nu zijn hoop gevestigd op
een spoedige bijeenroeping van
't volkscongres. Het leger dient
niet langer sleutelposities in de
economie te bezetten, alclus Sa
noesi.
Tijdens een korte indrukwek
kende plechtigheid heeft H. M.
koninigin Juliana gistei-morgen
in de Nederlandse kerk in Lon
den een gedenkraam onthuld,
Op James Meredith, de eerste
neger die in 1962 werd in
geschreven aan de universiteit
van Mississippi, is maandag te
Hernando (Mississippi) een aan
slag gepleegd toen hij deelnam
aan een mars van Memphis naar
Jackson.
De 32-jarige Meredith was
met twee vrienden uit Memphis
in Tennessee vertrokken naar de
hoofdstad van de staat Missis
sippi, waar hij niet meer was
geweest na zijn studietijd van
een jaar aan de universiteit al
daar.
Het was zijn bedoeling de
negers in het ruiden een hart
onder de riem te steken en hen
te bewegen zich in het kiesregis-
ter te laten inschrijven.
Meredith werd getroffen door
verscheidene schoten die uit een
hinderlaag op hem werden af
gevuurd. De politiemannen die
de drie mannen begeleidden,
konden een man aanhouden die
een geweer bij zich had.
De komst van Meredith op de
universiteit van Mississippi die
tot 1962 uitsluitend toegankelijk
was voor blanken, leidde toen
tot gewelddaden.
MEREDITH NIET DOOD.
Meredith werd na de aanslag
raar een ziekenhuis in Memphis
abracht. Hij was in zijn rug en
nen door kogels getroffen.
President Johnson heeft de
minister van justitie, Katzen-
bach, opdracht gegeven alles in
Sherxoood Bons (rechts) en ec.i
politieman bekijken de veron
dingen, die James Meredith bij
de aanslag heeft opgelopen.
het werk te stellen om de ple
gers van de aanslag te bestraf
fen.
De schoten werden afgevuurd
nadat auto's met scheldende
blanken langs de kleine groep
waren gereden, aan het hoofd
waarvan Meredith liep.
Deze wandelde met opgeheven
hoofd en negeerde zijn schim
pende en scheldende tegenstan
ders.
De toestand van Meredith
werd later „bevredigend" ge
noemd. Een arts zou gezegd
hebben dat hij er wel bovenop
komt.
Intussen heeft een zekere
Aubry James Norvell, een blan
ke die in Memphis woont, aan
de politie bekend dat hij op
Meredith heeft geschoten. Hij
had zich verborgen aan de kant
van de weg en had driemaal op
de neger gevuurd.
Vijf betogers probeerden dins
dag vergeefs het bureau van de
federale minister van justitie,
Nicholas Katzenbach, binnen te
dringen. Zij hadden de minister
willen vragen om betere be
scherming van militante voor
standers van rassengelijkheid.
Departementsbedienden verwij-
wij derden hen na een korte
schermutseling.
De luchtverontreiniging die vo
rige week in Zeeuws-Vlaanderen
en speciaal rond Sluiskil zovr/1
deining veroorzaakte, is aanleiding
geweest tot verschillende activitei
ten in Axel.
Toen het gemeentebestuur van
Axel eind vr/ige week werd gecon
fronteerd met dit geruchtmakende
feit, hebben B. en W. onmiddellijk
een bespreking belegd met de
hoofddirectie van de N.S.M. te
Sluiskil, met de arbeidsinspectie en
autoriteiten van het departement
van volksgezondheid. Bij deze be
sprekingen waren aanwezig ir. J.
van Waes uit Brussel; ir. V. Gena,
technisch directeur te Sluiskil;
voor de arbeidsinspectie de heer
Makkenberg; me.i. J. W. Laan
broek, farmaceutisch inspectrice
volksgezondheid en de geneeskun
dig inspecteur van de volksgezond
heid, dr. J. R. v. d. Borght.
Tegelijkertijd vond een perscon
ferentie plaats in „Het V/apen van
Zeeland" te Axel waar Kamer
leden van de partij van de arbeid
verslag uitbrachten van hun be
vindingen in deze geruchtmakende
aangelegenheid.
De volksvertegenwoordigers da
'heren J. H. Scheps, H. B. Engels
man en Schuitemaker, waren zich
op de hoogte komen stellen en
hadden maandag eerst een bespre
king gehad met de burgemeester
van Axel en ds directie van de
N.S.M.
De heren deelden mee, dat het
gesprek met de hoofddirecteur, ir.
J. van Waes, volkomen openhartig
was geweest. Zij hadden uiteraard
ook gesproken met de meest be
nadeelde de landbouwer, de heer
W. Dieleman.
De directie der N.S.M. voelde
zich weliswaar verantwoordelijk,
maar zei niet verontrust te zijn.
Men meende, hoe vervelend deze
zaak ook is, hierin niet meer te
kunnen zien dan een incidenteel ge
val.
Er is een nieuwe afdeling in ge
bruik genomen, waarin een appa
ratuur geplaatst was, welke de
feiten die zijn voorgekomen vol
komen hadden moeten uitsluiten.
De apparatuur is van Amerikaan
se makelijk, en het blijkt toch nog
mogelijk te zijn geweest, dat arse
nicum de lucht is ingegaan.
Er moet dus ergens een fout
schuilen in de zuiveringsinstallatie.
Hierdoor zijn er arsenicumdeeltjcs
met het koolzuur meegegaan met
de welbekende noodlottige gevol
gen.
Naar aanleiding van vragen van
verslaggevers over wettelijke sanc
ties, zeiden de kamerleden, dat er
een nieuwe wet tegen de luchtver
ontreiniging op stapel staat, maar
dat er in de huidige omstandig
heden nog lacunes zijn, ook in de
Hinderwet.
be kwestie van schadevergoe
ding is te regelen indien zoals in
dit geval de oorzaak en de schuldi
ge zijn aan te wijzen.
Het zou volgens de parlements
leden nuttig zijn, dat de gezamen
lijke industrieën een fonds stich
ten om in gevallen dat de schuld
vraag moeilijk is op te lossen, de
schade uit een gezamenlijk fonds
te vergoeden.
De directie van de Nederlandse
stikstofmaatschappij te Sluiskil
heeft het volgende communiqué
uitgegeven:
De Nederlandse stikstofmaat
schappij te Sliuskil heeft in de af
gelopen maanden twee installaties
in gebruik genomen voor de pro-
duktie van ammoniak uit aardgas.
Deze installaties werden ontwor
pen en gebouwd door een vooraan
staand ingenieursbureau. De tech
nologische principes, volgens wel
ke het procédé is uitgevoerd, wor
den reeds in vele fabrieken buiten
Nederland toegepast.
Naast een gasproduktie-eenheid
omvat elk van de beide installaties
een gaswassing voor de verwijde
ring van koolzuur met behulp van
een oplossing welke een kalium-
arsenicumverbinding bevat. De
eerste produktie-eenheid werd be
gin april beproefd en eind april <n
bedrijf gesteld. Het produktieniveau
in deze installatie werd geleidelijx
opgevoerd doch heeft tot nu toe
nimmer meer bedragen dan 95
procent van de nominale dagcapa
citeit. In de week vóór Pinksteren
is ten gevolge van een ontregeling
van het verwarmingssysteem een
deel van de kalium-arsenicumvloei-
stof door opkoken uit de appara
tuur gestroomd. Door afspuiting
van de apparatuur met water werd
de arsenicale oplossing verwijderd
en via het fabrieksriool afgevoerd.
Een deel van de weggespoten op
lossing is door onverklaarbare
oorzaken in poldersloten terecht
gekomen, welke uitmonden in de
Otheense kreek.
Op vrijdag vóór Pinksteren bleek
dat hierdoor schade aan de vis
stand was berokkend. Voor de
hierdoor ontstane schade werden
regelingen getroffen. Tevens werd
op diezelfde dag de produkt.ie in
deze eenheid verlaagd teneinde
herhaling te voorkomen.
Opgemerkt dient te worden, dat
de bedrijfsleiding en de directie op
dat mobent geen reden hadden om
aan te nemen, dat bij het over
koken een deel van de kalium-
arsenicumoplossing zich buiten 't
bedrijf had verspreid. Op 20 mei
werd ook de tweede produktie-
installatie in bedrijf genomen. Het
produktieniveau van deze eenheid
werd opgevoerd tot 90 procent van
de nominale capaciteit en heeft dit
percentage nimmer overschreden.
Deze tweede installatie week in
zoverre af van de eerste, dat het
uit het produktiegas verwijderde
koolzuur in de lucht werd afge
blazen, terwijl het koolzuurgas
van de eerste installatie voor de
vervaardiging van ereum wordt
gebruikt. Daar het koolzuur af
komstig uit de eerste installatie
geen arsenicum bevatte, mocht
worden aangenomen, dat ook in
het koolzuur van de tweede instal
latie geen arsenicum aanwezig zou
zijn. Bovendien was door de leve
rancier niet de aandacht gevestigd
op deze mogelijkheid.
Op Pinksterzondag en -maandag
kwamen meldingen binnen omtrent
het ziek worden van een geit en
het sterven van een paard. Een on
derzoek wees uit dat er in een
strook gelegen in de zuid-zuidoos-
gewijd aan haar moeder, konin
gin Wilhelmina. H. M. was ver
gezeld van prinses Alice, gravin
van Ahlone, bij wie zij gedurende
haar verblijf in Londen logeert
en van prinses Marina, die ko
ningin Elizabeth bij de plechtig
heid vertegenwoordigde. Onder
de vele aanwezigen, bevond zich
ook lady Spencer Churchill, die
behoorde tot de goede vriendin
nen van koningin Wilhelmina
tijdens haar verblijf in Londen
in de oorlogsjaren en daarna.
Oud-minister Nevi le Butler gaf
ook blijk van zijn belangstelling.
De plechtige dienst werd ge
leid door de Nederlandse predi
kant in Londen ds. J. E. Tuinin-
ga. De Nederlandse kerk in Lon
den ligt aan Austin Friars, in 't
hartje van de city, vlak bij de
effectenbeui-s. Er bestond voor
de plechtigheid zeer grote be
langstelling, zowel uit de klin
gen der Nederlandse kolonie in
Londen als van Britse zijde. Ook
de Lord Mayor van Londen
woonde de plechtigheid'bij.
In Londen heeft dinsdag een
jonge vrouw zich zelf in brand
gestoken na zich met benzine te
hebben overgoten. Een voorbij
ganger doofde het vuur en de
vrouw bleef in leven.
Een ï-eden voor haar daad is
niet bekend.
lelijke richting van de fabriek een
neerslag kalium-arsenicumverbin-
ding was gevallen Deskundigen
van de volksgezondheid, het insti
tuut voor plantenziektekundig on
derzoek en van de provinciale ge
zondheidsdienst voor dieren, die
zich ter plaatse op de hoogte wa
ren komen stellen, hebben nog die
zelfde dag mededeling gedaan van
hun bevindingen aan de belang
hebbenden in het gebied waar de
neerslag was gevallen. Onder meer
werd geadviseerd het vee niet bui
ten te laten grazen en geen groen
ten te eten, welke afkomstig waren
van percelen in het betreffende ge
bied. Daar door deze officiële in
stanties op het mogelijke gevaar
was gewezen, heeft de bedrijfs
directie gemeend van haar kant
geen verdere bekendmaking aan
deze zaak te moeten geven. Wel
werden maatregelen getroffen,
waardoor herhaling van het ge
beurde zou worden voorkomen.
Deez maatregelen omvatten een
sterke verlaging van de produktie,
ook in de tweede eenheid en het
verder zuiveren van het koolzuur
gas voordat dit in de atmosfeer
wordt afgeblazen.
De directie van de stikstofmaat
schappij verklaart met nadruk, dat
zij eerst heeft geweten, dat be
paalde hoeveelheden kalium-arse-
nicumverbinding zich buiten het
fabrieksterrein had verspreid op
dinsdag na Pinksteren, de dag
waarop ook de autoriteiten van dit
feit hadden kennis genomen en pu
blieke bekendheid hieraan was ge
geven. Bovendien verklaart zij, dat
door haar nimmer andere chemi
sche bedrijven in de kanaalzone in
verband met deze zaak zijn ge
noemd.
H. M. de koningin met de lord
mayor van Londen, sir Lionel
Denny, bij het betreden van
„Mansion House" waar een ban
ket werd gegeven.
ZONNIGE PERIODEN
Boven het Westeuropese vaste
land is de luchtdruk tamelijk
hoog, maar de luchtdrukver-
schillen zijn klein, zodat er
merendeels zwakke winden uit
uiteenlopende richtingen waaien.
De middagtemperaturen liepen
hierbij in ons land op tot waar
den van 18 graden aan zee en 22
graden in het binnenland. Van
uit Frankrijk worden waarden
van 24 graden in het noorden tot
28 graden in het zuiden gemeld.
Dit zijn ook de waarden die in
midden-Europa voorkomen. Bo
ven de Britse eilanden bevonden
zich resten van gesneuvelde
oceaanstoringen. Deze veroor
zaakten bii ons nog wolkenvel
den, waaruit nergens regen van
enige betekenis is gevallen. In
middels bevindt zich een vrij
omvangi'ijke depressie nabij IJs
land. Aan de voorzijde hiervan
staat een brede zuidwestelijke
luchtstroming die warme lucht
naar West-Europa transporteert.
In deze stroming kunnen de ko
mende dagen warmtestoringen
vanuit Spanje en zuid-Frankrijk
in de richting van ons land op
dringen, maar vandaag zal de
invloed hiervan nog nauwelijks
merkbaar zijn. Het weer zal dan
nog gekenmerkt zijn door zon
nige perioden, zwakke wind en
dezelfde of iets hogere tempera
turen dan dinsdag.
medegedeeld door het K.N.M I„
geldig tot hedenavond.
Zonnige perioden
Op de meeste plaatsen droog.
Zwakke wind, vanmiddag aan de
kust van zee. Middagtemperatu
ren van 20 graden aan zee tot
25 graden in het zuiden en oos
ten van het land.
WOENSDAG 8 JUNI
v.m. n.m.
Breskens 5.02 5.22
Terneuzen 5.3S 5.5S
Hansweert 6.12 6.32
Walsoorden 6.21 6.41
DONDERDAG 9 JUNI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
v.m.
5.50
6.26
7.00
7.09
n.m.
n.m.
6.06
6.42
7.16
7.25
zon
maan
op
onder
op
onder
juni
8
4.22
20.57
.45
8.55
9
4.21
20.58
1.06
10.07
10
4.21
20.58
1.22
11.18
11
4.20
20.59
1.36
12.2S
12
4.20
21 DO
1.48
13.33