Het loon- en prijsbeleid in
de Tweede Kamer
Kosygin bracht geen zak
geld mee naar Egypte
Ko
wil }e
era stak
kaas
uit het
vuistje
■IMI.'ltH'IH:
Biesheuvel contra
Faure
De ministers aan het woord
SAAT CHINA ZICH BEMOEIEN MET
ARABISCHE WERELD?
Vrijdag 27 mei 1968
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 5
Bedenkelijk voor
Nasser
Waarschuwing
Verschuiving
Den Haag: „Het zal wel een let
tertje worden vanavond" schijnt
de minister van sociale zaken,
dr. Veldkamp, te zeggen tegen
minister-president mr. Cals tij
dens het loon- en prijsdebat in
de Tweede Kamer. Geheel rechts
de minister van financiën, dr. ir.
A. Vondeling, en geheel links de
minister van economische zaken,
drs. J. M. den Uyl.
Bij de voortzetting van het
debat over het loon- en prijsbe
leid was allereerst het woord aan
minister Veldkamp (sociale za
ken). De minister noemde het
niet verwonderlijk, dat de getrof
fen maatregelen niet met en
thousiasme zijn ontvangen. Het
zijn en blijven onplezierige maat
regelen.
Het grijpen naar de nu geno
men maatx .grien betekent niet
het mislukken van het tot nu toe
gevoerde loonbeleid, aldus mi
nister Veldkamp. Het is alleen
een uitvloeisel van het gecon
fronteerd worden met de feite
lijke situatie.
LONEN GEEN SLUITPOST
De minister wees erop, dat er
geen sprake van is dat het cri
terium van de produktiviteit als
alleenzaligmakend wordt be-
scjiouwd bij het bepalen van de
nörm voor loonstijging. Wel past
behoedzaamheid om overschrij
ding van de aanvaardbaar ge
achte norm te voorkomen. Van
discriminatie als gevolg van de
huidige loonmaatregel is nauwe
lijks sprake, zo zei hij. Boven
dien is juist voor de minimum
inkomens een regeling getroffen
die algemeen redelijk werd ge
acht. Hij vond het dan ook on
juist te stellen dat de lonen een
sluitpost vormen in het beleid
van de regering.
Indien nodig zal spr. niet aar
zelen de bevoegdheid tot het
goedkeuren van c.a.o.'s weer in
handen van het college van rijks
bemiddelaars te leggen. De ter
mijn van de 15de juli waarbin
nen geen contracten zullen wor
den goedgekeurd, achtte hij de
kortst mogelijke.
Bij het inlopen van achter
standen zal de helft die pas na
1 januari 1967 mag worden ge
financierd, op ieder tijdstip na
die datum worden uitbetaald.
NATIONALE PRODUKTIE
Minister Den Uyl (econ. zaken)
zag evenals enkele maanden ge
leden geen aanwijzingen voor
een conjuncturele teruggang. Er
is integendeel een te grote vraag,
zo zei hij, zodat aan een beheer
sen van de spanningen niet kan
worden voorbijgegaan.
Het regeringsbeleid is gericht
op een vergroting van de natio
nale produktië die in het belang
is zowel van de consument als
van de overheid die de collectie
ve voorzieningen wil uitbreiden.
Een tijdelijke teruggang vond
spr. niet ernstig, temeer daar de
investeringen voor dit jaar nog
acht procent hoger worden ge
raamd dan in 1965. Een even
wichtsherstel in de economie zal
van deze teruggang in de inves
teringen het gevolg zijn.
PRIJSBEHEERSING
Er moet alles op alles worden
gezet om de prijsstijgingen zo
gering mogelijk te houden, waar
bij het bedrijfsleven een mati
ging in acht heeft te nemen.
Het kabinet kan daarbij niet
lijdelijk toezien. „Het is ons een
volstrekte ernst om te komen tot
een stabilisatie en beheersing
van de prijzen", zo zei minister
Den Uyl.
De minister liet zich positief
uit over de toereikendheid van
de getroffen maatregelen. Indien
een verlenging noodzakelijk
mocht zjjn, zal nader overleg
worden gepleegd met bedrijfs
leven en Kamer. De maatrege
len zullen met de nodige soepel
heid worden, toegepast.
De minister deelde de Kamer
mede, dat in het kabinet overleg
wordt gevoerd over de wettelijke
voorzieningen met betrekking tot
het onroerend goed.
DE KRAAN „LEKTE" NIET
Minister Vondeling zei dat de
kraan als gevolg van nieuwe ak-
tiviteiten vrijwel niet heeft „ge
lekt". Er zullen enige automati
sche verhogingen plaatsvinden,
waarvoor zo spoedig mogelijk
aanvullende begrotingen zullen
worden ingediend. Voor het on
derwijs moet met een stijging
van de uitgaven van 375 mil
joen worden gerekend. Meer dan
de helft daarvan komt voor reke
ning van 1963, 1964 en 1965. De
betreffende bedragen zijn gro
tendeels reeds door gemeenten
en onderwijsinstellingen voor
geschoten.
Verder is een extra-stijging
van de kosten te verwachten uit
hoofde van de veewet. Het land-
bouwegalisatiefonds vertoont een
tegenvaller van ƒ60 miljoen en
de financiering van de woning
wetwoningen zal 100 miljoen
duurder uitkomen. Als gevolg
van de sterkere loonstijging ten
slotte zal het rijk 245 miljoen
méér aan salarissen en pensioe-'
nen moeten uitbetalen.
Tegenover de tegenvallers
staan ook enkele meevallers, al
dus de r.iinister van financiën.
Volgens nieuwe ramingen zullen
de belastingen 150 miljoen
meer opbrengen. Over een reeks
van jaren blijkt gemiddeld ƒ350
miljoen per jaar minder te wor
den uitgegeven dan begroot,
hetgeen pas bij het afsluiten der
rekeningen blijkt.
DE
„SCHANDAALBELASTING"
Bij de investeringstop zullen
alleen in onvermijdelijke geval
len of in zaken van uitzonderlijk
gewicht zoals ziekenhuisbouw
uitzonderingen worden toege
staan. Het regeringsprogramma
op zichzelf vindt gewoon door
gang, zij het in iets trager tempo.
De bouw van woningwetwonin
gen is veilig gesteld. Het bouw
programma dat iets zal worden
ingekrompen, legt een zware last
op onze economie, aldus de be
windsman. Men mag echter aan
nemen dat van het grote aantal
woningen dat thans in aanbouw
is, de financiering is verzekerd.
Of er iets kan worden gedaan
aan de z.g. „schandaalbelasting"
op bijzondere beloningen, zal
nog worden bestudeerd. Dit vergt
echter enige tijd, zo deelde hij
mede.
REPLIEKEN
Bij de replieken stelde oud
minister Toxopeus (v.v.d.) een
ernstige beschuldiging aan het
adres van het huidige kabinet dat
z.i. geheel verantwoordelijk is
voor het tot dusver gevoerde be
leid en voor de huidige finan-
cieel-economische situatie.
Hij diende een motie van orde
in, waarin als het oordeel van de
Kamer wordt uitgesproken dat
de met betrekking tot de lonen
en prijzen genomen maatregelen
onbillijk resp. onjuist zijn.
In deze motie werd gesteld dat
de aangekondigde maatregelen
het bewijs vormen van het feit
dat het door het kabinet aange
kondigde regeringsbeleid on
evenwichtig was en een te snelle
en omvangrijke stijging van de
rijksuitgaven inhield.
ALLE MOTIES VERWORPEN
In een motie van de heer Kik
kert (c.h.u.) wordt uitgesproken
dat uit een oogpunt van sociale
rechtvaardigheid een gelijke be
handeling moet plaatsvinden van
enerzijds reeds goedgekeurde
c.a.o.'s en van anderzijds bereids
ingediende en nog in te dienen
c.a.o.'s
De regering wordt uitgenodigd
bij haar beleid daarmee rekening
te houden.
In een motie van de heer Van
der Mei (c.h.u.) werd gesteld dat
van de recente prijsstijgingen
slechts een gering gedeelte kan
worden toegeschreven aan het
niet in acht nemen van de prijs-
gedragsregel voor het bedrijfs
leven. Gesteld wordt dat de nu
genomen maatregelen daarmee
niet in evenredige verhouding
staan en in de motie wordt de
regering uitgenodigd de genomen
prijsmaatregelen na overleg met
het bedrijfsleven in nadere over
weging te nemen.
In de motie-Lankhorst (p.s.p.)
werd gesteld dat de maatregelen
in het bijzonder zullen drukken
op de loontrekkenden en werd
de regering verzocht dit karak
ter aan die maatregelen te ont
nemen.
Na de replieken werd nog het
woord gevoerd door de ministers
Veldkamp, Den Uyl en Vonde
ling.
De motie-Toxopeus werd ver
worpen met 35 tegen 95 stem
men. Bij de hoofdelijke stemming
verklaarden zich voor aanvaar
ding van deze motie de frakties
van de v.v.d., van de c.h.u., de
s.g.p., g.p.v. en de boerenpartij.
Dezelfde frakties en ook die van
de c.p.n. en van de p.s.p. spraken
zich ook uit voor aanvaarding
van de motie-Kikkert.
Deze motie werd verworpen
met 42 tegen 88 stemmen.
De motie van de heer Van der
Mei werd eveneens verworpen.
Voor aanvaarding stemden de
frakties van de c.h.u., v.v.d.,
g.p.v., s.g.p. en de boerenpartij.
Verworpen werd eveneens de
motie-Lankhorst, waarvoor zich
alleen uitspraken de frakties van
de p.s.p. en van de c.p.n.
De nota over de loon- en prijs
politiek 1966 werd daarna door
de Kamer voor kennisgeving
aangenomen. De ministers had
den tal van gelukwensen in ont
vangst te nemen.
(Adv.)
Egypte maakte grote ophef toen
Sowjet-premier Kosygin op bezoek
kwam, alsof het een herhaling zou
ziin van Chroesjtsjows visite inder
tijd waarbij Nasser enorme kredie
ten kreeg om zijn Aswandam te
bouwen en andere projecten uit te
voeren. Het resultaat was anders.
Kosygin bracht niet alleen geen
nieuwe zak met geld mee, hij be
loofde zelfs niet dat de afbetaling
van hun zeven miljard gulden
schuld de Egyptenaren vergemak
kelijkt zou worden. Vriendschap is
naar Moskou's begrip kennelijk iets
heel moois, maar er zijn grenzen,
zeker financiële.
Niettemin deed de Rus wel enige
mooie uitspraken, waarin hij aan
drong op meer eenheid onder de
vooruitstrevende Arabische naties
om de „versterking van het impe
rialistische front" te compenseren.
Dat was niet meer dan applaus van
Kosygin voor een ontwikkeling die
al gaande is: Syrië zoekt meer toe
nadering tot Cairo. Voor Nasser is
het alleen bedenkelijk dat zijn aan
hang in Syrië dit wel eens meer
kon doen om thuis sterker te staan
in 'n om staatsgrepen befaamd iand
dan omdat de nieuwe machtheb
bers in Syrië hem de leiding zo van
harte gunnen.
Het voornaamste doei van Ko
sygin lijkt wel geweest te zijn de
heer Nasser te waarschuwen geen
grote ellende te veroorzaken in de
Arabische wereld. Zijn voornaam
ste tegenstander in eigen kring is
nu koning Feisal van Saoedie-
Arabië, een bekwamer staatshoofd
dan Indertijd Saoed was.
Nu de strijd in Jemen niet tot een
eind schijnt te kunnen komen,
'heeft Nasser al enige dreigende
taal geuit. Maar juist dat hangen
en wurgen van zijn troepen in
Jemen zou hem moeten leren dat
hij er beter niet aan kan beginnen
met Saoedie-Arabië in de clinch te
gaan. Bovendien kon Kosygin Nas
ser manen dat hij ook niet te veel
oren moest hebben naar de vooral
Syrische eisen dat nu eindelijk
Israël eens moest worden vernie
tigd.
Juist op dit moment werd be
kend dat de V.S. Skyhawk-vlieg-
tuigen hebben geleverd aan Tel
Aviv, de eerste echte aanvalswa
pens die Israël ooit in Amerika
kon kopen. De V.S. hadden voor
die leverantie een merkwaardig
argument: ze deden het om te
voorkomen dat in de Arabische
wereld de balans van krachten al
te veel uit het evenwicht zou ko
men. Maar het is wellicht toch een
goede redenering: hoe meer vooral
de Syriërs denken dat hun over
wicht groot genoeg is, hoe meer
kans er is dat ze daar militair pro
fijt van willen maken. Ook ondanks
Kosygins waarschuwingen.
Er is nog meer op handen in de
Arabische wereld. In Zuid-Arabië
ontstaat onrust over het Britse be
sluit hier ais „protectors" weg te
trekken. Londen beeft ook al laten
doorschemeren dat het een eind
wil maken aan zijn bescherming
van de vele kleine oliesjeikdom-
men langs de Perzische golf. De
vraag is nu of hierdoor de Feisalse
machtsgroep of die van Nasser zal
worden versterkt.
Dan hebben de vroeger in Pales
tina wonende Arabieren, die nu in
Egypte hun haat tegen de Joodse
staat blijven koesteren, bekend ge
maakt dat ze van China wapens
hebben kunnen kopen. Dat is dus
een grote macht er bij die zich
bemoeit met de Arabische wereld.
Een complex van redenen om te
verwachten dat de nabije toekomst
hier wel eens minder rustig kon
zijn. Al is dat kennelijk niet iets
waarnaar Kosygin erg verlangt.
(Adv.)
FROM AMERICA'S
BEST TOBACCOS
De vergadering van de zes
landbouwministers van de E.E.G.
werd donderdagavond onderbro
ken na een scherpe discussie
tussen de Franse minister Faure
en zijn Nederlandse collega Bies
heuvel.
Het onderwerp was de onder
handelingsinstructie die de Euro
pese commissie had -gevraagd
voor de Kennedy-ronde in Gene
ve, in het bijzonder voor een we
reldakkoord betreffende de han
del in granfert.
De Europese commissie had 'n
gemeenschappelijke financiering
van de overschotten van granen
voorgesteld teneinde de ontwik
kelingslanden, die wel behoefte
aan granen hebben, maar geen
financiële middelen om deze te
betalen tegen de gcldenac we
reldmarktprijs, teg-moet te ko
men. De kosten van het opslaan
van gtanen in geval van over
schotten, moeten gemeenschap
pelijk door import- en exportlan
den worden gedragen. In begin
sel moeten de geïndustrialiseer
de landen echter het produceren
van overschotten voorkomen.
Minister Faure wilde dit sy
steem van gemeenschappelijke
financiering pas in werking stel
len als de gemeenschap voor
honderd procent in zijn eigen
behoefte van granen zou kunnen
voorzien. De vijf andere E.E.G.-
ministers waren van oordeel dat
men op deze manier de toegang
tot de E.E.G.-markt voor grote
exportlanden, zoals de Verenigde
Staten en Canada, zou afsluiten.
Op deze basis kan nooit een
akkoord in de Kennedy-ronde
ontstaan. Men zou dus het sy
steem ter vermijding van over
schotten al in werking moeten
stellen zodra de eigen produktië
van de E.E G. 85 procent van de
bestaande behoefte dekt.
Minister Biesheuvel bracht zijn
Franse collega onder de aan
dacht dat al in het eerste man
daat van de E.E.G.-commissie,
daterend van 1963, gesproken
werd over gezamenjijke verant
woordelijkheid voor de vermij
ding van overschotten, eventueel
zelfs door produktiebeperking.
Minister Faure ontkende het
bestaan van oveischotten zolang
de gemeenschap nog van buiten
importeert.
De Nederlandse minister ver-
Waarde dat indien geen akkoord
over het onderhandelingsman
daat zou worden bereikt, ook het
onlangs gesloten akkoord over
de landbouwfinanciering in ge
vaar zou komen.
Minister Faure noemde dit een
bedreiging.
„Ik zou het liever een waar
schuwing willen noemen", was
de reactie van de Nederlandse
bewindsman.
De raad kwam geen stap ver
der omdat de Franse minister
van landbouw kennelijk géén en
kele bevoegdheid had om conces
sies te doen.
LUCHTBALLON
ALS SATELLIET
Dit is een luchtballon die dienst
gaat doen als nieuwe satelliet.
Hij werd ontwikkeld door de
Goodyear Aerospa Corp. en heeft
een diameter van tien meter. De
satelliet bestaat uit een 'bolvor
mig draadwerk, bedekt met een
film welke zal oplossen door de
ultra-violette straling in de ruim
te. Het draadwerk zal dan fun
geren als reflektor voor radio
golven.
AKKOORD TUSSEN
BELGIE EN KONGO
De financiële onderhandelin
gen tussen België en Kongo heb
ben donderdagochtend tot een
gedeeltelijk akkoord geleid. De
beide premiers, generaal Moe-
lamba en Paul van den Boey-
nants hebben tezamen met hun
ministers van buitenlandse za
ken en financiën het gesprek tot
middernacht voortgezet. Gene
raal Moelamba zei na afloop dat
er nog twee belangrijke punten
in Leopoldstad moeten worden
geregeld. De Belgische premier
zei tevreden te zijn over het be
reikte akkoord. „Wij willen er
het bewijs in zien van de ge
meenschappelijke wil onze be
trekkingen voort te zetten en te
verbeteren", aldu? .Van den Boey-
nants.
De oplossing van de
N.A.V.O.-crisis
De Verenigde Staten, Enge
land en West-Duitsland zijn het
eens over de manier waarop men
de crisis in de N.A.V.O. moet
behandelen, die is ontstaan door
De Gaulle's besluit om Frankrijk
los te maken van de geïntegreer
de militaire structuur van de or
ganisatie. Dit is donderdag in 't
Britse lagerhuis meegedeeld
door premier Wilson. Van Britse
zijde is voorts onthuld dat de mi
nisters van buitenlandse zaken
van de V.S., Frankrijk, Engeland
en West-Duitsland waarschijnlijk
op 6 juni in Brussel bijeen zul
len komen om onder meer van
gedachten te wisselen over de
crisis in de N.A.V.O. Zoals be
kend vergadert de N.A.V.O.-mi
nisterraad op 7 juni in Brussel.
Export koelhuisboter
In de periode augustus 1965
tot april 1966 is in totaal 18.130
ton koelhuisboter uit de voorra
den van 't voedselvoorzienings
in- en verkoopbureau (VIB) in
grote verpakking beschikbaar
gesteld voor export naar niet-
E.E.G.-landen. In de periode au
gustus tot en met november ver
kocht het V.I.B. deze boter voor
4,49 per kg. aan de handel ter
wijl de handel bij export een res
titutie van gemidddeld 2,07
ontving. In de periode december
1965 tot en met maart 1966 ver
kocht het V. I. B. de boter voor
4,31 per kg, terwijl de restitutie
bij export gemiddeld 2,82 be
droeg.
De minister van landbouw en
visserij, mr Biesheuvel, heeft 'dit
meegedeeld in antwoord op
schriftelijke vragen van het
Iweede-kamerlid mevrouw Van
Ommeren-Averink (CPN),
Rijschipper probeerde
vrouw uit trein te gooien
De politie van de Westduitse
stad Rüdesheim heeft op het sta
tion van deze plaats de 31-jarige
rijnschipper C. de B. uit Rotter
dam aangehouden, die ervan
wordt verdacht geprobeerd te
hebben zijn 27-jarige vrouw Ilse
uit de rijdende D-trein van Mün-
chen naar Rotterdam te gooien.
Volgens de politie had De B., die
met zijn vrouw van Heilbronn
op weg was naar Rotterdam, de
deur van het spoorrijtuig al ge
opend om zijn vrouw eruit te
werpen.
De vrouw die op grond van
een gerechtelijke uitspraak haar
woonplaats Heilbronn niet mocht
verlaten en zich regelmatig bij
de politie moest melden, zou
spijt hebben gekregen dat zij
toch was vertrokken en wilde de
reis niet verder voortzetten,
waarover zij in de trein ruzie
met haar man zou hebben ge
kregen.
„Loopstoel" voor invaliden
Het Amerikaanse ministerie
van volksgezondheid heeft op
dracht gegeven tot het vervaar
digen van een achtpotige „loop-
stoel" voor mensen met afgezet
te ledematen en verlamde kinde
ren, naar het voorbeeld van de
„maanloper", welke een Ameri
kaanse onderneming oorspron
kelijk voor gebruik bij een zach
te landing op de maan in het
kader van 't „Surveyor"-project
heeft ontwikkeld. De poten van
de loopstoel worden volgens me
dedelingen in het Amerikaanse
vaktijdschrift „Missiles and
Rockets" twee aan twee bewo
gen met aandrijving door mid
del van batterij-energie. Men zou
er zich mee over bijna alle soor
ten terrein kunnen voortbewe
gen met een snelheid van onge
veer drie kilometer per uur. De
besturing geschiedt met een door
hand, voet of kin bediende knup
pel.
