Tweede Kamer besprak het.
loon- en prijsbeleid van de
regering-Cals
RIBBEN5
Brits-Guyana wordt
vandaag onafhankelijk
Soekarno droeg het
gehele regeringsbeleid aan
generaal Soeharto over
n nieuwe fiets voorniets!
IN DE 16e EEUW STICHTTEN
NEDERLANDERS DE EERSTE
VOLKSPLANTINGEN
'n ster matras
HET WEER
Botte bijl
Zwaksten worden
de dupe
Uitsuraak van
de Kamer
Twijfel
Geen paniek
Onrustbarend
Prijsverloop
nauwlettend
volgen
Overwerk en
vakantiebijslag
Dividendplafond
Winststop
Overbesteding
Bittere pil
„Mosterd na de
maaltijd"
50% Voor-Indiërs
Twisten
Hulpbronnen
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
eTaiureröi* t>g abonnement: TERNTTOZEN
Directeur-Hoofdredacteur: I. van da Sand#
Redactie- en
Administratie-adres* Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs ƒ7,20 per kwartaal; per
maand 2,40: per week 58 ct. Losse nrs 12 ct.
DE VRIJE ZEEUW
DONDERDAG 26 MEI 1966
22e Jaargang - No. 6697
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuze*
Advertentieprijs per mm 18 et; minimam per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels
advertenties) 5 regels ƒ1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
Veertien sprekers hadden zich
laten inschrijven voor het debat in
de tweede kamer over de loon- en
prijsontwikkeling.
Achter de regeringstafel hadden
plaatsgenomen minister-president
Cals en de ministers Biesheuvel
(landbouw en visserij), Vondeling
(financien), Veldkamp (sociale za
ken), Den Uyl en staatssecretaris
Bakker (beiden economische za
ken).
De liberale fractieleider mr. To-
xopeus noemde de regeringsnota
.volstrekt onbevredigend". De ka
mer kan en mag hiermee geen ge
noegen nemen, zo zei hij. De nota
laat zoveel vragen open, dat hij
zich niet kan voorstellen dat de
regeringsfracties wanneer de be
richten juist zijn, dat zij geraad
pleegd werden, ermee akkoord
zouden zijn gegaan. Een dergelijk
overleg buiten het parlement om
achtte hij overigens onjuist.
Om de voorgestelde maatregelen
te beoordelen wilde hij allereerst
weten met hoeveel de begroting
inmiddels is overschreden. Hij her
innerde eraan dat minister Vonde
ling bij het indienen daarvan had
gezegd „dat de kraan niet zou lek
ken". De huidige economische
situatie zag hij als een gevolg van
het, regeringsbeleid. Zal dit worden
voortgezet, zo vroeg hij, zal de
economische groei voortgang vin
den? Hij zei niet te begrijpen hoe
de regering de moeilijkheden bij de
begrotingsvaststelling voor 1967
log zal kunnen oplossen, nu de
regeringspartijen zich reeds door
iet afwijzen van belastingverho
gingen hebben vastgelegd. Een om-
ouigen van het beleid is r.og
slechts mogelijk door het nemen
van grove maatregelen, zo zei hij.
Door het afnemen van de win
sten zullen de particuliere investe
ringen nog verder teruglopen. „De
werknemers zijn met deze draconi
sche prijsmaatregel niet goed af".
Van de personeelsstop voor de
overheid verwachtte hij niet veel,
evenmin als van de investerings-
ston. „De matiging die de overheid
zich nu oplegt werkt als een botte
bijl".
De c.h.-afgevaardigde Kikkert
constateerde dat het geheel van de
regeringsvoorstellen niet beant
woordt aan de eisen van recht
vaardigheid en billijkheid. De ver
antwoordelijkheid daarvoor komt
ten volle voor rekening van het
kabinet, zo stelde hij.
Hij wees er op dat het „stout
moedig" plan van de regering ave
rechtse resultaten oplevert en
leidt tot een discriminatie van de
werknemers onderling. De zwak-
sten worden van dit beleid de dupe,
aldus de heer Kikkert.
Hij vroeg zich af welk nut het
debat nog heeft, nu de grote rege
ringspartijen inmiddels tot over
eenstemming zijn gekomen. Het
■SDe! wordt wel opgevoerd, maar er
verandert niets meer. De zaak is
immers al beslist, aldus deze afge
vaardigde.
Spr. noemde de voorgestelde
maatregelen een „vreemd aandoend
samenstel" is, waardoor enkele be
drijfstakken en in het bijzonder de
landarbeiders zwaar worden ge
troffen. Hij zei het antwoord van
de regering te willen afwachten
om eventueel daarna in een motie
de uitspraak van de kamer te vra
gen over enkele onderdelen van
het in de nota uitgestippelde loon-
beleid.
De heer Oorver (v.v.d.) had wei
nig bewondering voor het geheel
van de voorgestelde maatregelen.
De regering is bang voor de con
sequenties van eigen beleid, aldus
de heer Oorver, hieraan toevoe
gend dat zij dat aan zichzelf te
wijten heeft. Hij deelde mee even
tueel een uitspraak van de kamer
te zullen vragen.
De heer Van der Mei (c.h.u.)
achtte het experiment met de ver
hoogde overheidsuitgaven mislukt.
De aot# noemde hij vaag en on
volledig. Een temporisering van de
overheidsuitgaven had eerder moe
ten geschieden. Voor de komende
jaren verwachtte hij een verzwak
king van de structuur van onze
economie.
Ten aanzien van het te voeren
prijsbeleid uitte hij ernstige twijfel
over de effectiviteit daarvan. Hij
vroeg of verzoeken om ontheffing
van de prijsmaatregel snel zullen
worden afgehandeld.
De heer Aalberse fk.v.p.) ging in
op het vraagstuk van het overleg
tussen regering en regeringspar
tijen. Een dergelijk overleg noem
de hij normaal en geoorloofd. In
het bedoelde overleg, aldus de heer
Aalberse, zijn geen toezeggingen
gedaan en is geen enkele binding
gemaakt.
Spr. meende dat er geen reden
is voor paniek. Wel, zo zei hik is
er alle reden voor zorg en voor
grote waakzaamheid.
Samenvattend zei de heer Aal
berse over de te nemen loonmaat
regelen, dat daartegen wel bezwa
ren zijn in te brengen, althans op
enkele onderdelen, maar dat het
geheel voor de k.v p.-fractie geen
onoverkomenlijke bezwaren op
levert. Een moeilijk te verteren
punt is het feit, dat inmiddels wel
c.a.o.'s werden goedgekeurd met
een loonstijging van zeven percent
en andere c.a.o.'s neg niet werden
goedgekeurd. De huidige perikelen
zouden minder groter zijn geweest,
als eerder was gewerkt aan de
totstandkoming van winstdeling en
bezitsvorming.
Spr. had de indruk dat de prijs
maatregelen die in de nota zijn
aangekondigd, neerkomen op een
formeel vastleggen van priisge-
dragsregels die reeds waren over
eengekomen in het overleg met het
bedrijfsleven.
Zullen de maatregelen effectief
en uitvoerbaar zijn, zo vroeg hij
en komen nog bestaande prijsstop-
pen of speciale regelingen hij
dacht hierbij enerzijds aan de ho-
reca-sector, anderzijds aan het
bakkersbedrijf te vervallen? De
huidige maatregelen wilde hij niet
zien als een straf voor wat gebeurd
is, maar als een zorg voor wat
wat eventueel zou moeten gebeu
ren.
Dat recente gegevens wijzen op
een grotere stijging in de over
heidsuitgaven dan bij het indienen
van de miljoenennota werd ver
wacht, noemde hij onrustbarend.
Ook hier zullen cijfers genoemd
moeten worden. Het standpunt van
de k.v.p.-fractie zal worden be
paald aan de hand van het door
de regering te geven antwoord, zo
kondigde hij aan.
Begrip voor de genomen maat
regelen toonde de heer Van tier,
de socialistische woordvoerder. Hij
wees er op dat, als de p.v.d.a. het
alleen voor het zeggen zou hebben
gehad, deze partij op loonpolitiek-
gebied een andere keus zou hebben
gedaan, maar in zijn geheel geno
men is het regeringsprogram even
wichtig genoeg om het een eerlijke
kans te geven.
Sprekende over de voorgestelde
personeelstop vroeg de heer Van
Lier zich af, of daar niet een aan
tal uitzonderingen op nodig zullen
zijn, in welk verband hij wees op
de politiediensten.
Spreker vroeg of de prijsmaat
regelen voldoende zullen zijn. Het
prijsverloop voor groenten, levens
middelen, fruit e.d. zal men met
de grootste aandacht moeten vol
gen om een direct ingrijpen moge
lijk te maken. „Geen herhaling van
wat er met de aardappelen is ge
beurd", aldus de heer Van Lier.
Sprekende over de loonmaatre
gelen wees de heer Van Lier op
een aantal achterblijvende bedrijfs
takken, te weten de spoorwegen,
de textiel- en confectie-industrie,
de landbouw, de bakkers en het
autobuspersoneel in de streekver-
voerbedrijven.
„Een rechtvaardige inkomens
verdeling is een van de hoofdbe
ginselen voor een goed regerings
beleid", aldus spreker. Hij bepleit
te in dit verband het ongedaan
maken van de verhoogde belasting
heffing op bijzondere beloningen
als overwerk en vakantietoeslag.
De heer Boersma (a.r.) wees
erop dat de economische groei nog
steeds gunstig wordt beoordeeld.
Hij was bereid ook de positieve
kanten van de huidige situatie te
zien. „Er is een zekere mate van
verslechtering, maar geen enkele
reden tot paniek".
Hij prees de moed van de rege
ring juist thans met voorbijgaan
van electorale overwegingen met
deze nota te komen Wel was hij
bang dat de gemeenten groten
deels de lasten zullen dragen van
de beperkingen die de overheid
zichzelf oplegt.
Ten aanzien van de aangekondig
de loonmaatregel vroeg hij vooral
wat betreft de gedeeltelijke blok
kering aandacht voor de laagst be
taalden. Is overwogen om naasl
een loonplafond ook te komen tot
een dividend-plafond, zo vroeg hij
tenslotte.
fAdv.)
De heer Lankhorst (p.s.p.) noem
de de voorstellen van de regering,
die hij beschouwde als bestedings
beperkingen, onaanvaardbaar. Hij
zei ernstige gevolgen daaruit te
vrezen voor het onderwijs, de we
genbouw en voor de financiering
van de gemeenten.
De regering, zo zei de heer
Landhorst, moet van ons geen
medewerking verwachten bij de
invoering van een loonstop, ais
tegelijkertijd ook niet een winst
stop en een prijsstop worden inge
voerd.
De heer Kieft (a.r.) had vertrou
wen in de uitvoering van de ge
nomen prijsmaatregelen. Wel vroeg
hij zich af, of een punt extra-stij
ging van het indexcijfer voldoende
is om over te gaan van een vrij
willige op een bindende prijsregel.
Hij hoopte dat de maatregelen niet
alleen soepel zullen worden uitge
voerd, maar ook dat controle niet
alleen plaats zal vinden waar dat
gemakkelijk is. Hij vroeg waarom
de particuliere bestedingen onge
moeid worden gelaten.
Sprekers fractie is bereid wan
neer dat nodig zal zijn, ook scher
pere maatregelen dan thans in dé
nota worden voorgesteld, te aan
vaarden. Het zwaartepunt zal dan
echter niet bij het prijsbeleid, maar
bij het tegengaan van de overbe
steding moeten komen te liggen.
De communistische afgevaardig
de Hoekstra bekritiseerde de aan
gekondigde maatregelen. „De bit
tere pil van het mislukte loonbe-
leid wil de regering verguldenmet
een pakket van loonmaatregelen",
zo zei hij. Naar zijn oordeel heb
ben de prijsmaatregelen niets om
het lijf.
Deze woordvoerder noemde een
prijzenstop noodzakelijk en vroeg
waarom de regering niet komt met
een stop op de dividenden en be
drijfswinsten. Hij hekelde het feit
dat de z.i. voornaamste inflatie
bron, te weten de defensie, onge
moeid wordt gelaten.
De heer Jongeling (g.p.v.) zag
duidelijk tekenen van een kente
ring in de conjunctuur. Er zijn
meer en ingrijpender maatregelen
nodig om de situatie in de hand te
houden. De loonpauze noemde hij
„mosterd na de maaltijd", vooral
de kleine spaarders en middenstan
ders waren reeds in ernstige mate
de dupe van de inflatie geworden.
Node miste hij eea Vondeling als
oppositieleider om de regering af
te kraken. Hij hoopte dan ook dat
dei minister van financien spoedig
naar zijn oude plaats zou terug
keren.
De heer Koekoek (b.p.) vond de
regering de schuldige van alles,
want de overheid. ïtgaven waren
verhoogd. Nu zou de regering z.i.
het voorbeeld moeten geven door
deze uitgaven weer omlaag te
brengen.
Minister Biesheuvel die aanvan
kelijk mede achter de regerings
tafel had plaats genomen, vertrok
inmiddels naar Brussel. Later in de
middag woonde ook minister
Smallenbroek de vergadering bii,
terwijl de beide staatssecretarissen
van sociale zaken, de heren Bar-
tels en De Meijer in een loge had
den plaats genomen, evenals staats
secretaris Hoefnagels van finan
cien.
GRIEKS VORSTENPAAR
IN NAUPLION
Nauplion; Tijdens een rondrit
door Nauplion, de vroegere
Griekse hoofdstad, t.g.v. de ver
jaardag van koning Constantijn,
lijkt het alsof koningin Anne-
marie meer belangstelling heeft
voor haar dochtertje Alexia dan
voor de mensen langs de route.
(Adv.)
(Adv.)
tl weel Bet: S! me! te de laatste oag
dat a neg do kans hebt op
Hm? Vraag uw fietsenhandelaar inlichtingen.
Brits-Guyana, dat 150 jaar
als kolonie door de Britten is be
stuurd, wordt vandaag onafhanke
lijk onder de naam Guyana en on
der de leiding van premier Forbes
Burnham. De nieuwe onafhanke
lijke staat zal naar verwachting het
118e lid van de V.N. worden en
het 23e lid van het gemenebest -
het enige onafhankelijke gernene-
bestland in Zuid-Amerika.
De Indonesische minister van
defensie generaal Soeharto heeft
dinsdagavond beloofd een voor
zichtig gebruik van zijn politieke
macht te zullen maken en het
land terug te voeren tot de
grondwet.
Hij verzekerde demonstreren-^
de studenten dat het voorlopige
raadgevende volkscongres komen
de maand bijeen zou komen.
In antwoord op vragen in het
parlement zei Soeharto dat zijn
positie was voortgevloeid uit een
noodtoestand en dat hij de hem
door de president verleende
macht niet te dikwijls of te
drastisch zou gebruiken.
Generaal Soeharto verklaarde
verder dat het besluit van presi
dent Soekarno om zijn bevoegd
heden aan hem (Soeharto) te
delegeren, niet beperkt was tot
de defensie en veiligheid, maar
in feite het gehele regeringsbe
leid omvatte. Het besluit was ge
vallen in een periode, waarin
,de eenheid van president, strijd
krachten en volk wei'd onder
mijnd."
Nu had men echter de juiste
diagnose gevonden. Ook de the
rapie was vastgesteld. Soeharto
legde er echter de nadruk op
dat noodwetten niet te vaak
moesten worden toegepast.
DE CHINEZEN IN
INDONESIË
„Berita Joedha", dagblad van
het Indonesische leger, meldt
dat in Indonesië 1.134.475 Peking-
Chinezen zijn. Zij maken 95 pro
cent uit van alle buitenlanders
in de republiek. Volgens het blad
wonen er 141.671 uit het buiten
land afkomstige Chinezen in
Djakarta op een bevolking van
3'?2 miljoen zielen.
Er bestaat geen zekerheid dat
alle Chinezen door de Chinese
ambassade in Djakarta worden
behandeld als burgers van de
volksrepubliek China. De am
bassade verstrekt volgens „Beri
ta Goedha" alleen paspoorten of
identiteitsbewijzen aan Chine
zen die naar het vasteland van
China willen terugkeren.
In een toespraak tot het „Kap-
pi"-actiefront van studenten
heeft minister Malik gezegd dat
de verboden socialistische partij
(P.S.I.) en de mohammedaanse
Masjoemi-partij toestemming zou
den moeten krijgen om aan de
komende algemene verkiezingen
deel te nemen.
Hij deelde mee dat Indonesië
op het ogenblik naar wegen zoekt
om terug te keren tot de ver
enigde naties.
PROCES IN DJAKARTA
Radio-Djakarta heeft gemeld
dat vandaag het proces begint
tegen luchtmachtmajoor Soejono,
die beschuldigd is van samen
zwering tegen de staat. Soejono
zal terechtstaan voor een mili
tair tribunaal. Het proces is er
een van de reeks, dia men in
Djakarta is begonnen na de mis
lukte staatsgreep.
Er zullen 23 getuigen worden
gehoord, onder wie luitenant
kolonel Oentoeng, een van de
voornaamste figuren achter de
mislukte staatsgreep die zoals
bekend ter dood is veroordeeld.
Stormen en hitte in India
Bij zware stormen die in een
groot deel va nlndia hebben ge
woed. zijn 26 mensen om het le
ven geokmen. Zij werden getrof
fen door omwaaiende bomen. In
India heerst ook een Hittegolf.
Acht mensen stierven als gevolg
van een zonnesteek.
Tot 1 januari 1969 blijft Guyana
een monarchie de Britse konin
gin wordt vertegenwoordigd door
een gouverneur-generaal en
daarna kan het parlement, indien
het dit wenst, een republiek uit
roepen.
Guyana is in oppervlakte onge
veer even groot als het land waar
door het werd bestuurd. Het ligt
aan de noordoostkust van Zuid-
Amerika en heeft grenzen met
Venezuela, Brazilië en Suriname.
De bevolking ongeveer 640 C00
mensen is voornamelijk gecon
centreerd in een smalle, intens be
bouwde kuststrook die slechts vier
procent van de gehele oppervlakte
beslaat. Zij bestaat voor vijftig
procent uit Voor-Indiërs en voor
een derde uit negers. Voor het
overige zijn er Engelsen, Portuge
zen, Chinezen en Indianen
Aan het einde van de 16e eeuw
werden aan de kust van Guyana
voor het eerst volksplantingen ge
sticht door de Nederlanders. Deze
vestigingen kwamen vooral sedert
de oprichting van de West-Indische
Compagnie (1621) tot bloei. De
Nederlanders behielden hun in
vloed, totdat het gebied in 1796
door de Engelsen werd veroverd.
Het viel in 1814 defintief aan En
geland toe.
Van 1962 tot 1964 maakte Guya
na een periode van burgertwisten
door als gevolg van industriële on
rust die wet-d verscherpt door
spanningen tussen de verschillen
de 'bevolkingsgroepen. Sedert de
herfst van 1964 heerst er een be
trekkelijke rust in het land. In
1961 had Guyana zelfbestuur ge
kregen. Alleen buitenlandse en
defensiezaken bleven tot de ver
antwoordelijkheid der Britse rege
ring behoren.
Bij de verkiezingen van decem
ber 1964 kwam de progressieve
volkspartij van premier Burnham
aan de macht, die met een andere
kleine partij een coalitie-regering
vormde.
Guyana voert rijst, suiker, bau
xiet en aluinaarde uit, tezamen
tachtig procent van alle export,
alsmede rum hout diamanten en
goud. Er zijn in het binnenland
rijke natuurlijke hulpbronnen die
nog niet zijn aangeboord. Vele
grote rivieren zijn potentiële bron
nen van goedkope energie. De
industrie breidt zich sterk uit.
Sir Richard Luyt de huidige gou
verneur zal de eerste gouverneur-
generaal van het onafhankelijke
Guyana zijn. Engeland zal in elk
geval in het jaar I9G6-I967 finan
ciële steun blijven verlenen.
Opklaringen
Een hogedrukgebied strekt 2ich
uit van de golf van Biseaje naar1
de Azoren. Langs de noordflank'
hiervan bewegen zich oceaande
pressies over de Britse eilanden
naar de Noordzee. Hiermee sa
menhangende fronten trekken
ook over ons land en veroorza
ken nu en idan regen. Eén van
deze fronten passeerde in de af
gelopen nacht ons land, waarna
drogere lucht wordt aangevoerd,
waarin opklaringen voorkomen.
Na de frontpassage draait de
wind naar west tot noordwest
en neemt tot krachtig toe.
In de temperatuur komt wei
nig verandering.
Medegedeeld door het K.N.M.I.
geldig tot hedenavond.
Opklaringen
Opklaringen en enkele ver
spreid voorkomende buien. Ma
tige tot vrij krachtige wind tus
sen west en noordwest. Weinig
verandering in temperatuur.
DONDERDAG 26 MET
v.m
n.m.
Breskens
5.53
6.27
Terneuzen
6.29
7.03
Hansweert
7.03
7.37
Walsoorden
7.12
7.46
VRIJDAG
27 MEI
v.m.
n.m.
Breskens
7.00
7.39
Terneuzen
7.36
8.15
Hansweert
8.10
S.4S
Walsoorden
8.19
8.5S
mei
26
27
zon
op onder
04.32 20.42
04.31 20.44
maan
op onder
10.26 01.46
11.53 02.09
V
