Lachwekkende
verkiezingen in verdeeld
Zuid-Vietnam
Ali Sastroamidjojo aan de
dijk gezet als voorzitter
van de P.N.I.
De dood van één vietcong-seldaat
kcst 30.000 dollar
RUSSEN VERWERPEN AMERIKAANS
KERNV00RSTEL
HET WEER
im 01.02
elke dag h fiets voor niets!
NEW YORK TIMES OVER
GEVAARLIJKE ACTIVITEITEN VAN
AMERIKAANSE GEHEIME DIENST
DE BETREKKINGEN TUSSEN
ENGELAND EN RH0DESIE
VRIJDAG 29 APRIL 1966
22e Jaargang No 6680
oranje pij
Oorlog zonder
perspectief
Intensivering
van de strijd
Zon- en
Maanstanden
Weerbericht
V
iWmVi
.V.VAWAW
Hoogwater
Overwinning
rechtervleugel
Corruptie
Gestapo-
methodera
Sabotage
Studenten leveren
prostituees uit
Ambtenaren
ontslagen
Rubber
Ffftfcfefftagbtl abonnement: TERNEUZEN
OtreeteuriHoofdreffaeteurr I. van de Sande
Redactie- en
Administratie-adres* Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs 7,20 per kwartaal; per
maand 2.40: per week 58 ct. Losse nrs 12 ct
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J, van de Sande te Terneüze»
Advertentieprijs per mm 19 ct; minimam p*r
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels-
advertenties) 5 regels ƒ1,10 Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot r..m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
De boeddhistische monnik Tri
Quang heeft zich in korte tijd een
invloedrijke positie verworven in
Zuid-Vietnam en een grote aan
hang. Maar oremier Neuven Khan
Kv. de nPtiee kfeine luchtmacht-
generaal. is de man er niet naar
onmiddellijk bii de pakken neer te
gaan zitten. De demonstranten
hebben bereikt dat de militaire
regering allerlei vo"'bereidlngeo
is eaan treffen voor algemene ver
kiezingen en Ouans; kan er zeker
van ziin dat ziin tractie een der
sterkste zal worden.
Ky echter is bezig ook een partij
van de m'i'taire junta op te rich
ten, waarbij hii als goed tacticus
allerlei tenen Tri Ouans gekante
boeddhististenleidors tracht op te
nemer in ziin groen, die zeer na
tionalistisch zal zijn.
Niet na te gaan is in hoeverre
hii gelijk heeft dat zich iuist in
Hué en Danang de bolwerken
van Tri Quang noordelijke com
munistische elementen hebben ge
ïnfiltreerd in de beweging van de
monnik met de oranje pij. Zeker
is dat de regering in Saigon nog
altiid niet het absolute gezag heeft
over deze twee steden. Trouwens,
dat gezag is ook niet al te sterk
elders in het zogenaamd door de
wettige regering beheerste gebied.
De demonstraties van katholieken
tegen de te grote invloed van de
hun al te fanatieke boeddhisten
nemen hier en daar een kracht aan
die doet vermoeden dat zij wel
eens net als Tri Quang hun eigen
bolwerkjes konden gaan vormen.
Verdeeldheid tot op een burger
oorlog af politiek en ook nog
religieus vormen het voorspel
tot op zichzelf lachwekkende ver
kiezingen in een land dat voor een
deel in handen is van de vietcong
en voor de rest een centraal gezag
mist. Het lijkt niet moeilijk te voor
spellen dat na de stembusgang
hierbij nog een extra ruzie komt
over stembusfraudes, waarvan
men elkaar over en weer zal be
tichten.
Een trieste konsekwentie van
een en ander is dat op deze ma
nier nog geen stabiele staat in het
vooruitzicht komt, die genoeg in
nerlijke kracht heeft om zelfstan
dig overeind te blijven tegenover
de door de noordelijken gestimu
leerde rebellie.
De strijd in Vietnam heeft nooit
veel perspectief gehad, maar zelfs
de hoop dat dit op den duur wel
zou komen, is niet in vervulling
gegaan. Door de Amerikaanse
krachtsinspanning is de militaire
situatie aanzienlijk verbeterd, maar
prompt is de interne structuur van
de staat weer in een groter verval
geraakt dan ooit tevoren.
De kosten van het doden van
één vietcongstriider worden thans
geraamd op ongeveer dertigdui
zend dollar, een ton in guldens. Er
is geen sorake van dat de V.S.
daarmee door zullen gaan, daar het
mensenreservoir van de vietcong
in de miljoenen loopt. Op de een
of andere manier zal een eind moe
ten worden geforceerd.
Dat is gepoogd door Hanoi aan
de vergadertafel te dwingen, wat
niet is gelukt. De enige andere uit
weg lijkt een verdere intensivering
van de strijd met een nog groter
risico dat de strijd dan rechtstreeks
tussen de V.S. en China zal gaan.
Een vooruitzicht waarvan de Zuid-
vietnamezen zo weinig plezier
moeten beleven dat ze hun onder
linge vechteriities maar opgaven.
Een vooruitzicht ook dat ge
paard aan het Zuidvietnamese on
vermogen om de boel in eigen huis
wat te ordenen voor de rest
van de wereld niet bepaald aange
naam is.
De Russische afgevaardigde
Alexej Rosjtsjin heeft op de ont
wapeningsconferentie in Genève
het Amerikaanse ontwerp ver
worpen voor een verdrag dat
verdere verspreiding van kern
wapens moet tegengaan. Het
doet dat helemaal niet, aldus de
Rus, want Amerika zou op grond
ervan gerechtigd zijn atoomwa
pens bijvoorbeeld naar Zuid-
Afrika of West-Duitsland te
brengen. Wel zouden die landen
Amerika's toestemming moeten
hebben om ze te gebruiken, maar
de verspreiding is er dan al, zo
zei Rosjtsjin.
De Amerikaanse afgevaardig
de William Foster heeft op de
conferentie meegedeeld dat een
fabriek van kernbrandstof in
West Valley In de staat New
York voor internationale inspek-
tie zal worden opengesteld. In-
spekteurs van het internationale
bureau voor atoomenergie kun
nen komen kijken.
DROOG WEER
Het centrum van een hoge-
drukgebied boven west-Europa
was donderdagavond bij de in
gang van fiet Engelse Kanaal
aangekomen. Verwacht wordt,
dat het zijn koers in noordooste
lijke richting zal voortzetten en
vandaag ten westen van ons land
voorbij zal trekken. Onder in
vloed van het hogedrukgebied zal
er in het algemeen weinig bewol
king zijn, als gevolg van de ster-
ZON
April: op onder
29 05.15 20.01
30 06-13,
MAAN
op ofldi';
12.40 03.41
ke uitstraling kunnen in de vroe
ge ochtend hier en daar mistban
ken voorkomen.
Daar in de kustgebieden een
zwakke tot matige wind van zee
blijft waaien, zullen daar de tem
peraturen weinig verschillen met
die van donderdag. Elders zijn
iets hogere middagtemperaturen
te verwachten bij een wind tus
sen noord en noordoost.
geldig tot hedenavond,
medegedeeld door het K.N.M.I.,
Overwegnd zonnig
Droog en overwegend zonnig
weer. zwakke tot matige wind
tussen noordwest en noordoost.
Maximumtemperaturen van 12
graden aan de kust tot omstreeks
19 graden in het zuidoosten van
het land.
LES IN EXERCITIE
Breda: De verloofde van prinses
Margriet, mr. Pieter van Vol
lenhoven, tijdens een les in exer
citie op de luchtmacht officiers-
en kaderschooL Mr. Van Vollen
hoven, die zijn dienstplicht ver-
vult> wordt opgeleid tot reserve
officier.
PRINSELIJK PAAR
VANDAAG TERUG
Naar de rijksvoorlichtings
dienst heeft medegedeeld, wordt
het prinselijk paar vanmorgen
om kwart voor acht op Schiphol
terugverwacht.
De koningin en prins Bern-
hard zouden ter verwelkoming
op het vliegveld aanwezig zijn.
(Adv.)
"'St -• Vf.v - -v
President Soekarno trekt hier
spelenderwijs aan de baard van
Ali Sastroamidjojo, toen nog
voorzitter van de P.N.I., tijdens
een bijeenkomst der partü. Dit
grappige moment vond plaats,
toen een spreker de voorzitter
een compliment gaf door hem
de „nestor van de politici" te
noemen. Thans hebben beide
staatslieden weinig reden meer
te lachen. De president heeft
veel van zijn politieke macht
verloren, terwijl Ali nu vrijwel
geheel is ml gerangeerd.
n a
mW
AAN ONZE
POSTABONNEES
Daar de posterijen zater
dag 30 april wegens Ko
ninginnedag geen bestel
ling uitvoeren, zal een deel
van onze abonnees het
zaterdagnummer eerst
maandagochtend ontvan
gen.
Redaktie
DE VRIJE ZEEUW.
Ali Sastroamidjojo, de be
jaarde en baardige voorzit
ter van de Indonesische na
tionalistische partij (P.N.I.),
is door een buitengewoon
partijcongres als zodanig
afgezet. Hij werd opge
volgd door de anti-commu
nistische Osa Maliki.
Ali Sastroamidjojo werkte nauw
samen met de nu verboden com
munistische partij en met 'dta
cryto-communistische Partindo,
aldus meldt de correspondent van
het A.N.P. in Djakarta.
Het door ongeveer 2000 partij
functionarissen bijgewoonde con
gres koos woensdagavond in
Bandoeng een geheel nieuw anti
communistisch bestuur van de 39
jaar geleden door Soekarno ge
stichte P.N.I.
De functie van algemeen secre
taris viel toe aan professor
Oesep Roenoemihardjo. Deze
post werd bekleed door oud-mi
nister Soedachman naar wie met
f*
(Adv.)
Veilig fietsen en een oude fiets gaat niet
samen. Koop 'n nieuwe - nu! Want u weet:
Hoe? Vraag uw fietsenhandelaar inlichtingen,
VRIJDAG 29 APRIL
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
08.30
09.06
09.40
09.49
n.m.
09.18
09.54
10.28
10.37
ZATERDAG 30 APRIL
v.m.
n.m.
Breskens
10.03
10.38
Terneuzen
10.39
11.14
Hansweert
11.13
11.48
Walsoorden
11.22
11.57
Volgens de „New York Times"
hebben agenten van de Ameri
kaanse centrale inlichtingendienst
(C.I.A.) in 1962 een partij voor
de Sowjet-Unie bestemde Cu
baanse suiker bewerkt met een
stof die wel onschadelijk was,
maar de suiker voor consumptie
ongeschikt maakte.
Dat was gebeurd met een ge
deelte van de lading van het
Britse schip „Streatham Hill"
dat in San Juan op Porto Rico
voor reparatie was binnengelo
pen en om het reparatiewerk te
vergemakkelijken die suiker had
gelost. De bedoeling van de
agenten was de Cubaanse han
del nadeel toe te brengen, aldus
het blad in het vierde van zijn
serie artikelen over de C.I.A.
President Kennedy had er zich
erg over opgewonden, toen hij
van dit incident vernam en gaf
terstond order deze sabotage
ongedaan te maken. De „New
York Times" schrijft dat men
deze episode niet zonder meer
als een typisch voorbeeld van I
het optreden van C.I.A. mag aan
halen. Wel zou er goede reden
zijn om aan te nemen dat er op
hoog politiek niveau een besluit
was genomen om waar mogelijk
de Cubaanse economie te sabo
teren. Het gebeurde in San Juan
zou een uitvloeisel van deze al
gemene politiek zijn geweest.
Het blad schrijft verder dat de
mislukte invasie van 1961 in de
Cubaanse Varkensbaai een klas
siek voorbeeld kan worden ge
noemd van wat er kan gebeuren,
wanneer een in het geheim on
dernomen grote internationale
operatie politiek wordt goedge
keurd op grond van inlichtingen
van de ijverigste pleitbezorgers
ervan en door dezen wordt uit
gevoerd.
Op verlangen van president
Kennedy was het toezicht op de
C.I.A. later verscherpt, aldus de
„New York Times", die hierbij
opmerkt dat er altijd gelegen
heden kunnen zijn waarbij de
controle eenvoudig niet werkt.
het oog op zijn communistische
sympathieën nog steeds wordt
gezocht.
Een. andere tegenstander van
de communistische ideeën van
Sastroamidjoj, Hardi, werd geko
zen tot vice-voorzitter. De funk-
ties van tweede en derde vice-
voorzitter gingen naar Sabilal
Rasjad, die de mohammedanen in
de P.N.I. vertegenwoordigt en
Mohammed Isnaeni. Deze laatst®
werd vorig jaar als hoofdredac
teur van het partijblad „Soeloeh
Indonesia" ontslagen en vervan
gen door de na de staatsgreep
gearresteerde pro-communisti
sche Satytgraha.
Do val van Ali Sastroamidjojo
die in vorige kabinetten twee
maal premier was, wordt gezien
ais een overwinning van de anti
communistische vleugel van de
P.N.I., die in liet verleden v oort
durend in een hoek werd gedrukt.
De enige officiële functie die Ali
nu nog vervult, is die van vice-
voorzitter van de voorlopige
volksraad. Deze komt op 12 mei
bijeen en het ligt in de lijn der
verwachtingen dat Ali ook hier
aan de dijk wordt gezet.
Luitenant-generaal Soeharto,
de Indonesische legerleider, heeft
op een bijeenkomst van douane
beambten gezegd, dat de corrup
tie in regeringsdiensten moet
worden uitgeroeid. „Als wij ons
zelf niet zuiveren, zal het volk
dat zeer kritisch en radicaal is
geworden, ons zuiveren."
Het hoofd van de Indonesische
generale staf zei later op een bij
eenkomst van officieren van de
generale staf dat er nog commu
nistische cellen in het leger zijn.
Deze dienden te worden verwij
derd.
Het in Djakarta verschijnende
Mohammedaanse blad „Mertjoe
Soear" heeft oud-generaal Soe-
narjo, vóór de staatsgreep leider
van de inlichtingendienst van het
ministerie van justitie, ervan be
schuldigd tegenover politieke ge
vangenen gestapo-methoden te
hebben gebruikt.
Vorige week werd gemeld dat
Soenario zou zijn gearresteerd.
Engeland en Rhodesië zijn
overeengekomen de terugtrek
king van hun missies uit Salis
bury en Londen voorlopig op te
schorten. Een woordvoerder van
het Rhodesische ministerie van
buitenlandse zaken deelde don
derdag mee dat deze stap ver
band houdt met de informele be
sprekingen die door vertegen
woordigers van beide regeringen
zullen worden gevoerd.
Deze woensdag door premier
Harold Wilson aangekondigde
besprekingen zullen moeten lei
den tot een basis voor onderhan
delingen over de crisis, ontstaan
als gevolg van de eenzijdige on
afhankelijkheidsverklaring van
Ian Smith in november van het
vorig iaar
Laatstgenoemde kondigde op
16 april j.l. aan dat de laatste
banden met Engeland zouden
worden verbroken. De staf van
de Britse missie in Salisbury
moest het land verlaten en Rho
desië House in de Britse hoofd
stad zou worden gesloten.
In Londen bevestigde een
woordvoerder van het departe
ment voor gemenebestzaken het
bericht dat de missies voorlopig
niet zullen worden gesloten.
Met nadruk verklaarde hij
echter dat dit geen herstel van
de diplomatieke betrekkingen
tussen Engeland en Rhodesië in
houdt. „Wij kunnen geen diplo
matieke betrekkingen onderhou
den met een illegaal bewind",
zo zei hij.
Volgens „Mertjoe Soear" had
Soenarjo zijn mannen opdracht
gegeven Bahder Djohan, voorma
lig minister van onderwijs en
eens president van de universiteit
in Djakarta, de vingernagels uit
te trekken en hem te slaan.
Het Indonesische ministerie
voor textiel heeft de Chinese
steun bij de bouw van een tex
tielfabriek in de buurt van Ban
doeng gebrandmerkt als een po
ging om Indonesië de buitenland
se politiek van China op te drin
gen. De Chinese technici die bij
de bouw behulpzaam waren,
keerden het afgelopen weekeinde
naar hun land terug. Sinds twee
jaar geleden het akkoord werd
gesloten, was slechts 70 pet van
de fabrieksuitrusting door China
aan Indonesië geleverd, hetgeen
het ministerie in Djakarta „eco
nomische sabotage" noemde.
Leden van het Bandoengse
front voor studentenactie hebben
22 protituees en hun metgezellen
gevangen genomen en aan de po
litie overgeleverd.
Volgens „Antara" waren de
studenten de mening toegedaan
dat het „waarachtig" de tijd niet
is voor dergelijke uitspattingen.
Bij de zuivering van het amb
tenarenkorps van Indonesië zijn
56 functionarissen van het minis
terie van financiën gearresteerd
en 263 ontslagen omdat zij be
trokken zouden zijn geweest bij
de mislukte staatsgreep van i
oktober. Elders raakten ruim 40
ambtenaren hun betrekking
kwijt. Dit werd donderdag door
het persbureau „Antara" bekend
gemaakt.
„Antara" berichtte voorts dat
in West-Java de onderwijsver-
gunningen voor 44 Chinese scho
len en hun staf zijn ingetrokken.
In Djokjakarta bezetten duizend
middelbare scholieren drie Chi
nese gebouwen en overhandigden
later de sleutels aan de militaire
autoriteiten.
Minister van buitenlandse za
ken Malik heeft verklaard dat de
schout-bij-nacht Martadinata, die
in het begin van dit jaar als ma
rinestafchef werd ontslagen,
binnenkort wordt benoemd als
diplomatiek vertegenwoordiger
in een Europees land.
Volgens radio-Djakarta heb
ben leden van het studentenactie
front donderdag in de hoofdstad
een vreedzame betoging gehou
den tegen de samenstelling van
de opperste adviesraad. De stu
denten vinden dat de onlangs
door president Soekarno gereor
ganiseerde raad niet beantwoordt
aan de wensen van het volk.
Dp Indonesische regering heeft
ui een nota aan de Verenigde
Staten uiting gegeven aan haar
bezorgdheid over het Amerikaan
se besluit om uit de voorraden
natuurrubber te verkopen. Het
zou de bedoeling zijn maandelijks
6000 fon vrij te geven voor com
mercieel gebruik en 4000 ton
voor gebruik door-de overheid.
Indonesië is van oordeel dat
Amerika eerst de rubberproduce-
rende landen Indonesië is de
op één na grootste rubberprodu
cent had moeten raadplegen.