Poging om olieblokkade
van Rhodesië te verbreken
Gespannen toestand in
Da Nang
HET WEER
Amsterdamse
brandstichter bekent
Twee Russische astronauten gaan
drie weken de ruimte in
Portugal wijst verantwoordelijkheid af
RADIO BF KOOK
WIJZIGINGEN IN BRITSE KABINET
VOOR BETREKKINGEN MET
EDR0PA EN DE N.A.V.0.
Hoofdweg
geblokkeerd
Parachutisten
boden hulp
Zelfbeschikking
WOENSDAG 6 APRIL 1966
22e Jaargang - No. 6664
Nieuwe
opslagtanks
Nog een tanker?
Avontuur
Joanna V'
niet aan de kade
te Beira
Politieke
ontwikkelingen
Hoogwater
Zon- en
Weerbericht
Amerikaanse
tanker in
tweeën gebroken
FLORIDA DOOR
ORKAAN
GETROFFEN
Regeringstroepen vervoerd met
A meriku an se transporttoestellen
Dctf^breekt
MISLUKTE
LANCERING
Schietpartijen
op Cyprus
Duurrecord
De taken van de
Loena-lO
LOENA 10 IN BAAN
OM DE MAAN
ffeéSÉtittcS® a&saaeawaÖTÊK&KÜISSS'
Oteseteter-HeoMreaaetetff; 1 va» Üe Sande
Administratie-adres: Smidswal
Redactie- en
Telefoon: 01180— 2078
Gironttmmer: 88180
Abonnementsprijs ƒ7,20 per kwartaal; per
maand ƒ2,40; per week 88 ct. Losse nrs 12 et.
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzet»
Advertentieprijs oer mm 10 ct: minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels
advertenties) 5 regels ƒ1,10 Iedere regel meer
22 et. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding; Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verboging.
Inzending advertenties uiterlijk tot r..m. 2 uur.
Voor het geeomb maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
U«v.7
De Portugese regering heeft
dinsdagmiddag elke verantwoor
delijkheid van de hand gewezen
voor het geval dat de Griekse
tankboot „Joanna V" in Beira
zijn olielading lost. Een rege
ringsvertegenwoordiger verklaar
de dat Portugal de levering van
ruwe olie aan Rhodesië en an
dere Afrikaanse landen via de
pijpleiding van Beira niet zal
tegenhouden.
De kwestie van het olie-embar
go was een zaak tussen Enge
land en Rhodesië, zo zei hij. De
Britse ambassadedeur in Lissa
bon had uit Londen opdracht
gekregen de Portugese regering
te wijzen op haar zware verant
woordelijkheid in deze kwestie.
Kort nadat de 16.000 ton me
tende „Joanna V" dinsdagoch
tend vroeg de haven van Beira
was binnengelopen, begaf zich
een groep plaatselijke functiona
rissen aan boord, onder wie de
directeur van een bedrijf dat in
deze haven van Mozambique
bezig is met de bouw van zes
opslagtanks van elk drieduizend
ton. Het schip is geladen met
18.000 ton olie. De nieuwe tanks
zouden worden gebouwd daar
men de tanks niet kan gebrui
ken van oliemaatschappijen die
het olie-embargo tegen Rhode
sië wel toepassen.
In Londen zei dinsdag een
woordvoerder van de Portugese
maatschappij die de oliepijplei
ding van Beira naar Rhodesië
exploiteert, dat nog geen ver
zoek Was ontvangen voor het
gebruik ervan.
Het Britse ministerie van
defensie heeft meegedeeld dat
nog een Griekse tanker, de „Ma-
nuela". ter hoogte van Beira is
gesignaleerd. Fuctionarissen zei
den echter dat er geen reden
was aan te nemen dat het schip
olie voor Rhodesië vervoerde.
Van welingelichte zijde is ge
zegd dat de Britse regering Por
tugal heeft gewaarschuwd dat
de aankomst van de Griekse
tanker in Beira zou kunnen lei
den tot meer druk op de ver
enigde naties voor economische
sancties tegen Rhodesië. Als
V. N.-leden aandringen op toe
passing van artikel zeven van
het handvest, zou ook het zen
den van olie naar Rhodesië over
land door niet-gouvernementele
organisaties worden verboden.
Het avontuur van de „Joanna
V" begon enkele weken geleden
in de Perzische Golf. Het schip
heette toen nog „Areitta Veni-
zelos" en was eigendom van een
vooraanstaande Griekse reders
familie. Geladen met olie, op
napier bestemd voor Rotterdam,
voer het schip door het Suez-
kanaal en de1 straat van Gibral
tar maar sloeg daarna af in zui
delijke richting. Op 16 maart,
twee dagen na het verschijnen
van een Grieks koninklijk be
sluit waarbij de levering van
olie aan Rhodesië werd verbo
den, toen het schip pas in Sene
gal had gebunkerd, veranderde
het van naam en eigenaar.
Bij een transactie in New York
werd het verkocht aan de maat
schappij Varnjcos, geregistreerd
in Panama. De tanker bleef ech
ter in charter varen voor de
Zuidafrikaanse maatschappij
Morrison. De boot deed Zuid-
Afrika niet aan, maar voer
rechtstreeks om Kaap de Goede
Hoop naar het kanaal van Mo
zambique, waar Britse schepen
en vliegtuigen er achteraan gin
gen.
De havenmeester van Beira
heeft de Britse consul meege
deeld dat de „Joanna V" in de
haven voor anker zal blijven tot
het vertrek en niet aan de kade
zal meren.
Het schip was in volle zee
aangehouden door het Britse
fregat „Plymouth", dat deel uit
maakt van de Britse vlooteen-
heden die opdracht hebben te
letten op schepen die voorraden
voor Rhodesië vervoeren.
De kapitein van het Griekse
schip weigerde gehoor te geven
aan een Brits verzoek om niet
naar Beira te gaan. Tegen een
Britse marine-officier verklaar
de hij dat hij naar Beira ging
cm daar voorraden in te nemen.
De olie was volgens de kapitein
niet bestemd voor Rhodesië,
maar voor Frans Somaliland.
Lord Walston, de Britse staats
secretaris voor buitenlandse aan
gelegenheden met de rang van
minister, reist vandaag naar Lis
sabon voor besprekingen over
de ontwikkelingen rond het olie
embargo voor Rhodesië met de
Portugese minister van buiten
landse zaken A. F. Nogueira.
De leider van de Britse dele
gatie bij de verenigde naties lord
Caradon is in verband met de
jongste ontwikkelingen in de
TERNEÜZEN
Noordstraat 102 Tel. 01150-3128
Premier Wilson heeft dinsdag de
45- jarige George Thomson aan zijn
kabinet toegevoegd. Deze zal zich
speciaal bezighouden met de toe
komstige Britse betrekkineen met
Europa en de Noordatlantische
verdragorganisatie.
Thomson werd bevorderd tot
kanselier voor het graafschaD Lan
caster. Hii zal op buitenlandse za
ken worden vervangen door me
vrouw Eirene White. Voor de eco-
noimsche betrekkingen met Euro
pa zal minister van economische
zaken George Brown verantwoor
delijkheid dragen.
Wilson bracht niet veel wijzigin
gen in het kabinet aan na zijn ver
kiezingszege van vorige week don
derdag.
Cledwyn Hughes, gewezen mi
nister van staat voor gemenebest
zaken, wordt staatssecretaris voor
Wales. Lord Longford wordtals
minister van koloniën vervangen
door de vroegere minister voor
energie Frederick Lee. Lord Lone-
ford is benoemd tot grootzegel
bewaarder, een functie zonder de
partement.
De functie van Cledwyn Hughes
op het ministerie van gemenebest-
zaken tenslotte wordt waarge
nomen door mevrouw Judith Hart.
Voor de vroegere minister van
buitenlandse zaken Patrick Gor
don-Walker is bij deze gelegenheid
nog geen functie gevonden, maar
bij de wijzigingen in de herfst
komt hij waarschijnlijk aan bod.
Tegen de verwachting in heeft
VERANDERLIJKE
BEWOLKING
Het K.N.M.T. deelt mede:
Dinsdag werd het weer in onze
streken bepaald door een zwakke
rug van de hoge luchtdruk, die
zich in zuidoostelijke richting
over de Noordzee uitstrekt en
zich langzaam oostwaarts ver
plaatste. Vooral in het zuiden van
WOENSDAG 6 APRIL.
v.m.
n.m.
Breskens
2.18
2.40
Terneuzen
2.54
3.16
Hansweert
3.28
3.50
Walsoorden
3.37
3.59
DONDERDAG 7 APPRIL
Breskens
2.54
3.17
Terneuzen
3.30
3.53
Hansweert
4.04
4.27
Walsoorden
4.13
4.36
^standen
ZON MAAN
op
onder op onder
April:
06.44
(1 06.05
19.21 20.57
7 06.02
19.23 22.24
07.01
ons land bracht dit opklaringen,
waarbij bet kwik tot omstreeks
13 graden opliep. Zonnig weer
v/as het ook in zuid-Duitsland
en het Alpengebied, waar op vele
plaatsen middagtemperaturen
tussen 15 en 20 graden werden
bereikt.
Boven de Britse eilanden en
een groot deel van Frankrijk
kwam evenwel veel bewolking
voor en drong een regenzone
oostwaarts op. Dit nu hing sa
men met het frontensysteem van
een depressie bij Ierland. Dit
frontensysteem zal ons land van
daag voorbijtrekken, zodat een
veranderlijke bewolking wordt
verwacht met later hier en daar
wat regen. De wind zal overwe
gend matig zijn, aanvankelijk
oostelijk en later ruimend naar
zuid. De temperaturen lopen op
tot ongeveer dezelfde waarden als
dinsdag of worden iets hoger.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Veranderlijke bewolking
Veranderlijke bewolking met
hier en daar enige regen. Over
wegend matige wind, ruimend
van ocst naar zuid. Dp/. >)fd? mid
dagtemperaturen als gisteren of
iets hogere.
Wilson geen ministerie voor Euro
pese zaken ih hét léven geroepen.
Met de benoeming van minister
Thomson wordt echter wel een
stap op de weg naar aansluiting
bij de E. E. G. gezet.
Zowel Thomson als Brown staan
bekend als voorstanders van een
verenigd Europa en waarnemers
geloven dat tijdens Wilsons twee
de regeringsperiode za! worden
beslist over het al of niet deel
nemen aan de gemeenschappelijke
markt.
Een Amerikaanse tanker van
17.500 ton met een bemanning van
43 koppen is dinsdagmorgen rij-
dens een storm bij Japan, op onge
veer 1700 mijl ten oosten van
Honsjoe, in tweeën gebroken. Een
Japanse vissersboot heeft 32 man
opgepikt. De overige elf beman
ningsleden worden vermist, onder
wie de kapitein.
In Lakeland in de Amerikaanse
staat Florida zijn maandag 30 kin
deren gewond, toen hun school
door door een orkaan werd be
schadigd. In Tampa, ongeveer 100
km van Lakeland, aan de kust
werd een schoolbus door de hevige
wind omvergeworpen. Twee kin
deren werden hierbij gewond.
De orkaan die gepaard ging mei
windstoten van 110 km en slag
regens, veroorzaakte veel mate
riële schade.
Naar later werd vernomen zijn
acht mensen omgekomen en 150
gewond.
De lancering van de „ruimte
telescoop" van de basis Cape Ken
nedy werd uitgesteld. Op de lan
ceerbasis is een grote radiomast
door de wind omver geworpen.
Ook auto's moesten het ontgelden
en kleine gebouwen werden be
schadigd.
De gouverneur van Florida heeft
twee gebieden tot rampgebied
verklaard. Eenheden van de nati-
nale garde zijn naar deze gebieden
gezonden om te helpen bij het red
dingswerk en om plundering tegen
te gaan.
Nader wordt bericht dat de wer
velstorm naar schatting voor 29
miljoen dollar schade heeft aange
richt. Tien mensen kwamen om en
meer dan 300 liepen verwondin
gen op.
De storm had het eerst St. Pe
tersburg getroffen om daarna vis
Tampa en I.a'keNnd bij de lanceer
basis te Cape Kennedy in zee te
verdwijnen.
Rhodesische crisis naar Londen
ontboden.
De Afrikaanse delegaties bij
de verenigde naties hebben in
New York de kwestie eveneens
besproken. De voorzitter van de
speciale V. N.-commissie voor
koloniale kwesties zei tot een
verslaggever van het persbureau
„Reuter" dat de leden „zeer
ontsteld" waren door de misluk
king van de pogingen van een
Brits fregat om de Griekse tan
ker „Joanna V" te beletten Bei
ra te bereiken. Er is een resolu
tie in voorbereiding, zo zei de
voorzitter Gershon Collier uit
Sierra Leona, maar hij wilde de
inhoud en de namen van de lan
den die haar zouden indienen
niet onthullen. Volgens sommi
ge kringen zou de commissie mo
gelijk om een spoedbijenkomst
van de veiligheidsraad vragen.
(Adv.)
de kracht van een verkoudheid
■■•bij Vader, Mecder en Kind.eeeaB
De lancering van de Amerikaan
se ruimtetelescoop is dinsdag mis
lukt. Een onderdeel van een se
conde na de ontsteking werden de
motoren van de Atlas-Agena raket
automatisch uitgeschakeld omdat
een van de motoren niet goed
werkte.
Het was de vijfde maal dat de
lancering niet kon doorgaan.
Misschien gaat men het morgen
nog eens proberen.
Op het vliegveld van Da Nang
zijn maandag militairen uit Saigon
aangekomen om de rebellie tegen
de Zuidvietnamese regering neer
te slaan. De luchtmachtbasis was
tevoren door Amerikaanse mili
taire politie hermetisch gesloten.
Er werd z.g. „rood alarm" ge
geven, de hoogste graad van pa
raatheid.
In eerdere berichten was gemeld
dat het garnizoen van Da Nang op
de voornaamste verbinding tussen
de luchtmachtbasis en de stad
wegversperringen had opgewor
pen, waarbij de lopen van de mi
trailleurs in de richting van het
vliegveld wezen. Men veronder
stelde dat de bezetting van de stad
zich wilde verzetten tegen de door
de regering in Saigon gezonden
troepen.
Zoals gemeld had premier Ngoe-
jen Cao Ky gedreigd uitbreiding
van de rebellie naar het noorden
van het land met geweld te zullen
tegengaan.
Gisteren is premier Ky per vlieg
tuig in Da Nang aangekomen, kort
nadat een regiment regeringstroe
pen er was geland in Amerikaanse
militaire transporttoestellen met
het doel Da Nang te „bevrijden"
van agitators.
De toestand is nu zo dat de
Zuidvietnamese premier en de uit
Saigon overgevlogen eenheden
zich op een zwaar bewaakte lucht
basis bevinden, terwijl plaatselijke
opstandige troepen de hoofdweg
van de basis naar de stad. Da Nang
geblokkeerd houden.
De tegenover elkaar staande
troepen hebben barricaden langs
genoemde weg bemand die enkele
honderden meters van elkaar ver
wijderd zijn.
Premier Ky heeft via een radio
zender op de luchtbasis Da Nang
een beroep gedaan op de bevol
king tot samenwerking. Hij was
achteraf tot de conclusie gekomen,
dat Da Nang niet door de commu
nisten werd beheerst zoals hij zon
dag op een persconferentie had ge
zegd. De korte rede wordt om het
uur herhaald.
In de Zuidvietnamese hoofdstad
Saigon verspreidde de politie, ge
holpen door de brandweer, tot
tweemaal toe groepen betogers.
Een derde maal lukte dat echter
niet. Ongeveer 200 jongelui slaag
den erin de afzettingen te door
breken en het ministerie, van voor
lichting en de officiële residentie
vna het staatshoofd te bereiken.
Toen ook parachutisten de politie
te hulp kwamen, werden de de
monstranten verdreven.
In Hué zeiden studentenleiders
te zullen vechten als premier
Ngoejen Cao Ky zijn dreigemen
ten zou uitvoeren en troepen naar
de noordelijke steden zou zenden.
De demonstranten in deze stad
overhandigden bij het Amerikaan
se consulaat een nota aan presi
dent Johnson waarin zij zeiden dat
„de Amerikaanse schendingen van
het Zuidvietnamese recht op zelf
beschikking" de oorzaak van de
crisis in het land zijn.
Ook in Pleikoe, Tam Ky en Ban-
methoeot werd gedemonstreerd.
(Zie verder pag. 5)
Bij schietpartijen tussen Turk
se Cyprioten in het dorp Stavro-
konnou op Wëst-Cyprus zijn in
't afgelopen weekeinde drie per
sonen gedood eri 10 gewond, zo
heeft een regeringswoordvoerder
in Nicosia gezegd. Vijf personen
ziin gearresteerd.
Naar van de zijde van de Ver
enigde Naties op Cyprus werd
vernomen, was één Turkse Cy
prioot gedood en waren er twee
gewond.
Het slachtoffer van de brand-
Tot dit verrassende resultaat kwam
houtopslagplaats van de N.V.
Schoenmaker in de Houthaven in
Amsterdam opereerde, blijkt zelf
de brandstichter te zijn geweest.
Tot idt verrassende resultaat kwant
het brandpiket van de Amster
damse politie.
De 30-jarige K. die, toen hij om
elf uur 's avonds de was voor zijn
vrouw binnenhaalde, de brand
ontdekte, zoals hij aanvankelijk
had verklaard, heeft bekend de
hebben gepoogd de politie om de
tuin te leiden. De politie neemt
aan dat de man getracht heeft in
druk te maken op zijn werkgever.
Dat zijn gevaarlijke spel hem
uit de hand was gelopen, bleek uit
de zenuwinstorting die K, direct
erop kreeg. Dat was een gevolg
van het feit, dat een uur lang veel
politiemannen op de been waren
gehouden om een „man met een
leren jas te zoeken" en politiehon
den en hun geleiders in actie wa
ren gebracht,
De man had zichzelf een klap
met een eind hout gegeven als
„bewijs" voor zijn manmoedig op
treden tegen de door hem ontdek
te brandstichter. De wond was
niet erg, maar K. was volkomen
over zijn toeren en kon aanvan
kelijk, hoewel hij in eerste Instan
tie meehielp de brand te blussen,
geen duidelijke verklaring over 't
gebeurde afleggen. Later bij een
intensief verhoor kwamen zoveel
onjuiste verklaringen los, dat de
politie die K. aanvankelijk had ge
loofd, wantrouwen kreeg.
De man heeft het geluk gehad
dat zijn opzet brand te stichten
mislukte. De schade in de fel
brandende houtopslagplaatsen van
de Houthaven had gemakkelijk in
de tonnen kunnen lopen. De man
is voorlopig vastgehouden en zal
nog deze week voor de officier van
justitie.
Op 12 april zullen twee Russi
sche ruimtevaarders gelanceerd
worden, die een vlucht van onge
veer drie weken zullen maken, z.o
is dinsdag van betrouwbare Rus
sische zijde in Moskou vernomen.
Het zal dan vijf jaar geleden zijn
dat Joeri Gagarin als eerste mens
met de „Wostok" een geslaagde
ruimtevlucht maakte.
Met de reis van de twee Russen
hoopt men het proefondervinde
lijke bewijs te kunnen leveren, dat
het menselijk organisme bestand
is tegen de beproevingen van een
lagndurige ruimtevlucht en een
reis van de aarde naar de maan en
terug kan maken.
Met deze nieuwe vlucht wil
len de Russen ook het duur
record verbeteren voor het ver
blijf van een mens in de ruimte,
in december van het vorig jaar
aevestigd door de Amerikanen
Borman en Lovell die in de Ge-
mini-7 veertien dagen om de
aarde hebben gedraaid.
De twee Russen, zo zei men in
Moskou, hadden eigenlijk vóór 29
maart, de dag waarop het 23ste
congres van de Russische commu
nistische partij begon, gelanceerd
v moeten worden, De vlupht was
uitgesteld om de aandacht van het
publiek voor het congres niet af
te leiden.
De Loena-10 die zoals bekend
om de maan draait, had men tij
dens het congres gelanceerd, om
dat was gebleken dat de voor
waarden voor de lancering in die
periode het gunstigst waren.
De belangrijkst etaken die de
zondag in een baan om de maan
gekomen „Loena-10" moet vervul
len, zijn volgens speciale edities
Dit is de Loena-10 die in een
baan om de maan is gebracht,
gezien door de ogen van de Rus
sische tekenaar A. Sokolov. De
Russen hopen met dit ruimte
schip foto's te kunnen maken
van het gehele maanoppervlak.
van de .Prawda' en de ,Izwest!a*t
1. bestudering van de meteorieten
in de ruimte om de maan en vast
stelling van de intensiteit waarmee
zij dit hemellichaam bombarderen!
2. Vaststelling van het spectrum
der infrarode stralen, hetgeen door
de dampkring van de aarde af nieü
met precisie mogelijk is; j
3. Nauwkeurige vaststelling varf
de grootte van het magnetisch veld
van de maan;
4. Experimentele studie Van de
zwaartekracht van de maan. 1
