Premier Wilson bemoeide
zich
ermee
Oost-Europa zoekt order
Westen... er
is te weinig
VEEL WERKLOZEN IN
ARBEIDERSPARADIJS
werk
Amerikaanse wapenieveranties
aan Israël en aan de Arabische landen
ill
Maar er wachten nog andere punten
op afhandeling
Dave Scott zal drie uur in
de ruimte vliegen
QGOQO
Gecamoufleerd
Ongunstige positie
JONG EN OUD
Marxistisch principe kraakt in zijn voegen:
Poolse arbeiders
naar Frankrijk
Donderdag 17 februari 1966
DE VRIJE ZEEUW
Auto tegen boom
VERSTERKT
PRESTIGE
VLIEGTUIG
OF VLOOT
ACHTERVOLGING
IN NACHTELIJK PARIJS
Erhard aanbevolen
als voorzitter van de C.D.U.
DOODSTRAF
IN NIGERIA VOOR
ORDEVERSTORING
Voor 80 miljoen Russisch
„oud" roest
Ruim
op g»r© J.ÖO^OO
voor hosi^sractie-
India
RHODESIE WIL V. S.
IN ZUID-VIETNAM
HELPEN
Pacrina 7
Als de Britten er ooit aan heb
ben getwijfeld of Harold Wilson
wel was opgewassei tegen de
baan van i inister-p«-esident, dan
zijn ze nu wel overtuigd. Het
hele land leefde in de stellige
overtuiging dat de spoorwegsta
king de ecorcmie zou lamleg-
gen. Om nog een beetje te kun
nen doord'-aaien kochten fabrie
ken al luchtbedden en huurden
ze bussen. Toen het gesprek tus
sen minister en vakbond hele
maal was vastgelopen, daalde
opeens premier Wilson uit de
wolken neer, bemoeide zich
even met de kwestie en de sta
king was van de baan.
Dat kort en krachtig optreden
boezemde temeer respect in daar
Wilson bepaald niet door de
knieën is gegaan. Zeker, de
spoorwegmensen krijgen wat
meer geld, maar bij lange na
niet wat ze hebben geëist. Wat
ze nu krijgen is meer om hun de
idee te geven dat hun eer is ge
red en dat hun loonzakjes wer
kelijk iets zwaarder zijn gewor
den.
Op de Boskantseweg in Sint
Oedenrode is woensdagmorgen
een personenauto uit de bocht
gevlogen en tegen een boom ge
reden. De echtgenote van de be
stuurder, de 46-jarige mevr. J.
Roversvan Grinsven, is daar
bij om het leven gekomen.
Het komt er op neer dat Wil
son de N.U.R., de spoorwegbond,
duidelijk heeft gemaakt dat ze
konden staken wat .ze wilden,
maar dat ze niet zouden berei
ken wat ze wilden onder deze
regering. En dat hij de eisen niet
inwilligde omdat dan het hele
bouwsel van de prijzen- en in-
komstenpolitiek van het labour-
bewind zou zijn ondermijnd.
Die politiek houdt in dat de
kosten van levensonderhoud in
de hand worden gehouden en de
loonkosten niet dermate oplopen
dat Engeland zijn hoognodige
export uit de markt prijst. Deze
overwinning op de N.U.R., een
van de grootste en sterkste vak
bonden, betekent ook dat andere
bonden niet licht meer een zaak
op haren en snaren zetten dat er
haast geen terug voor hen mo
gelijk is, zoals dit keer eigenlijk
al het geval was.
De prestatie dat hij pok de zijn
oartij zo nauw verwante vak
beweging de baas bleef, heeft
het prestige van Wilson in het
land en in het eigen kabinet aan
zienlijk versterkt. Dat mag trou
wens ook wel, want er zijn nog
meer pijnlijke punten af te han
delen.
Allereerst komt de kwestie
van de F-lll aan de orde, de
Amerikaanse bommenwerper die
minister Healey wenst aan te
schaffen. Dat toestel ligt de Brit
ten zwaar op de maag, omdat
het een verwezenlijkte versie is
van een toestel dat ook de Brit-
Tijdens de vlucht van de Ame
rikaanse Gemini-8, die 15 maart
begint, zal de ruimtevaarder
Dave Scott zijn cabine verlaten
en drie uur lang in de ruimte
t)e Gemini-8 met de ruimte
vaarders Neil Armstrong en
Dave Scott zal drie dagen om de
aarde draaien. Tijdens de vijfde
omwenteling zal men trachten
een rendez-vous met een Agena
te bewerkstelligen. Scott zal tij
dens de dertiende omwenteling
zijn cabine verlaten, waarmee
hij aanvankelijk met een draad
van 7,5 meter verbonden blijft.
De cabine zal dan aan de Agena
worden vastgemaakt. Neil Arm
strong moet daarna weer los
maken terwijl Scott zich aan de
achterkant van de Gemini-8
vasthoudt. Armstrong zal dan de
Gemini op 15 meter afstand van
de Agena-raket brengen, waar-
Langs de kaden van de Seine,
over de boulevards en de plei
nen van Parijs heeft de Parijse
politie dinsdagnacht een ver
dacht uitziende auto achter
volgd. Op de Boulevard des Ca-
pucines kon het voertuig klem
worden gereden. Drie mannen
sprongen er uit en openden het
vuur op de politiemannen, die
onmiddellijk terugschoten. Eén
vande inzittenden van de auto
werd gewond en met een van
zijn metgezellen in hechtenis
genomen. De derde inzittende
wist te ontkomen. Een van de
gearresteerden was Mondolini,
een bekende „zware" jongen.
De drie zouden op een expe
ditie zijn geweest om hun vorige
week op Corsica doodgeschoten
vriend te wreken.
Bondskanselier Erhard zal
Konrad Adenauer opvolgen als
partijvoorzitter van de West-
duitse christen-democratische
unie en de C.D.U./C.S.U.-fractie-
voorzitter dr. Rainer Barzel, zal
eerste vice-voorzitter worden.
Na urenlang beraadslagen
deed het partijbestuur woensdag
éénstemmig de aanbeveling op
het komende partijcongres in
deze zin te beslissen. Besloten
werd voorts, een commissie te
benoemen die voorstellen tot Volgens de voorzitter van de
wijziging van de partijen in per- staatsplancommissie van de Rus-
soonlijk en organisatorisch op-]sische federatie, waarvan Sjoe-
zicht zal moeten doen. Tot voor- vasji deel uitmaakt, blijft in de
bij Scott zijn draad tot 22,5 meter
zal afrollen. Hij verplaatst zich
dan met zijn stuwpistaol in de
richting van de Agena vóórdat
hij naar de Gemini-8 terugkeert.
Scott zal aan de buitenkant van
de Gemini-8 een bout vast- en
losschroeven met een speciaal
instrument, waarmee gewerkt
kan worden bij afwezigheid van
de zwaartekracht. In deze om
standigheden zou een monteur
met een gewone Engelse sleutel
zichzelf rond de bout draaien.
Het hoofd van de nieuwe mi
litaire regering in Nigeria, gene-
raal-majoor Agoeiyi-Ironsi, heeft
bij decreet de doodstraf gesteld
op het verstoren van de open
bare orde.
Terroristische daden zullen
door burgerrechtbanken worden
berecht, maar mochten zij in af
gelegen streken een grote om
vang aannemen, dan worden
deze gebieden tot militaire dis
tricten verklaard en worden de
daders door militaire tribunalen
berecht, aldus het decreet.
Waarnemers zien in deze
maatregel een poging van de
vorige maand na een staatsgreep
aan de macht gekomen nieuwe
regering om orde en recht in
enkele oproerige Nigeriaanse ge
bieden te consolideren, met
name in West-Nigeria, waar tij-
dc.-.s de relletjes voorafgaand aan
de verkiezingen van vorig jaar
200 mensen het leven verloren.
In fabrieken in de Wolga-
republiek Sjoevasji ligt appara
tuur ter waarde van meer dan
80 miljoen gulden te roesten
omdat men ze niet nodig heeft,
zo meldt het Russische blad „So-
vietskaya Rossia" woensdag. Het
grootste deel van die machines
was „bij vergissing" geleverd of
in grotere hoeveelheden dan be
steld. Daar de apparatuur in
veel gevallen was aangepast aan
de eisen van de betrokken fa
briek, was overheveling naar
andere bedrijven niet mogelijk.
ten hadden gemaakt, zonder het
tot serieproduktie te laten ko
men. Is dus de bestelling van de
F-lll al zuur, het wordt nog
erger door zoals Healey wil
het geld er voor vrij te ma
ken door de vliegkampschepen
niet te vernieuwen. De hele mi
litaire en politieke topleiding
is in opstand gekomen tegen dit
voornemen.
Er speelt in mee dat de Britse
vloot altijd nog door oude ro
mantiek een gevoelige snaar
treft bij de Britten. De groot
heid van het vroegere imperium
was geen zaak van de R.A.F. of
het leger maar wel van de vloot.
En die nu te gaan kortwieken
voor Amerikaanse bommenwer
pers Het geeft behoorlijke
deining.
Wilson zal er niet voor wijken,
maar hoe hij de knoop doorhakt,
is heel belangrijk. Hij kan het op
zo'n manier doen dat hij uit de
gunst van de bevolking raakt.
Hij kan het ook op een manier
doen dat zijn prestige nog ver
der wordt versterkt. Zoals hij de
laatste tijd bezig is. lijkt ons de
laatste veronderstelling het
waarschijnlijkst.
(Adv.)
Ba byderm-zeep
De stand op de girorekening
100200 van de aktie „Eten voor
India" was woensdag ruim
250.000 gulden.
Verder wordt van de zijde van
de organisatoren van de aktie
vernomen dat zeker 50 middel
bare scholen met akties zijn be
gonnen. Een aantal personeels
verenigingen draagt bij uit de
kas. Prins Carnaval in Roosen
daal gaat alle bals af om een in
zameling te houden.
De rooms-katholieke kerk aan
het Puttersplein in Rotterdam
organiseert op 26 februari een
kerkconcert ten bate van India.
De Verenigde Staten hebben zo
wel aan Israël als aan Arabische
landen „op een basis van vertrou
wen" en in beperkte mate militaire
uitrusting verkocht om deze landen
te helpen aan „gewettigde defen
siebehoeften" tegemoet te komen,
aldus heeft het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken
meegedeeld in antwoord op het
aandringen door de democratische
senator Hugh Scott (Pennsylvania)
om de beperking van wapenver
koop aan Israël op te heffen ten
einde de „precaire vrede" in het
midden-oosten te bewaren
De verklaring van het State
Department was opgesteld door de
staatssecretaris voor betrekkingen
met het congres, Douglas MacAr-
thur, en werd woensdag door sena
tor Scott gepubliceerd.
De Amerikaanse militaire ver
koop is geschied op selectieve
basis en ter ondersteuning van ons
doel de vriendschappelijke betrek
kingen met alle staten van het be
trokken gebied te handhaven, waar
bij werd gestreefd naar bevorde
ring van vrede, vooruitgang en
stabiliteit, aldus de verklaring. Zo
wel Israël als Jordanië hadden
Pattontanks gekregen. Overwogen
werd voor defensie bestemde
Hawkraketten zoals Israël reeds
had gekocht, ook aan Saoedi-
Arabië te verkopen. De Verenigde
Staten bleven er echter bij, dat zij
aan dat gebied wilden worden,
maar men had rekening moeten
houden met grote wapenleveran
ties van de Sowjets.
Premier Ian Smith van Rho-
desië heeft een Amerikaanse or
ganisatie een brief gezonden,
waarin hij de V. S. steun aan
biedt in hun strijd „tegen het
communisme" in Zuid-Vietnam.
De brief werd dinsdagavond
op een bijeenkomst in Los An
geles voorgelezen door de voor
zitter van de organisatie die „de
vrienden van de onafhankelijk
heid van Rhodesië" heet. De
voorzitter zei dat Smith troepen
wilde sturen, maar in de tekst
van de brief die woensdag door
het ministerie van voorlichting
in Salisbury werd vrijgegeven,
wordt deze steun niet nader ge
specificeerd.
Het State Department liet
weten dat de V. S. niet kunnen
ingaan op het aanbod van Smith.
De woordvoerder van het mi
nisterie zei op een persconfe
rentie, dat de V. S. het bewind
van Smith niet erkennen en
daardoor onmogelijk tot een ak
koord met dit bewind kunnen
geen grote leverancier van wapens komen.
COOP. VRUCHT ENVFJLING
„ZEEUWSCH-VLA ANDEREN"
TERNEUZEN
Veiling van 16 februari 1966.
GROENTEN
Per kg: Andijvie -I 8499 cl;
Rode kool 4060 ct; Savoye kool
60—64 ct; Witte kool 28—37 ct:
Boerekool 60-67 ct; Rreekpeen
1821 ct; Waspeen A II 23 ct;
Prei A 39—46 ct, A II 12—40 ct,
B II 1216 ct; Spruiten A II 81
117 ct, B II 64—81 ct; Uien I 15—
19 ct; WiOof A IT 81—94 ct, B S7—
90 ct, B II 51—76 ct, afw. 29—72
ct; Veldsla 138 ct.
HARD FRUIT
Per ke: Appelen. Jonathan I m.
75 48—58 ct, m. 70 55—62 ct, m.
65 40—45 ct, m. 60 25—36 ct, TI
m. 75 25—44 ct, m. 70 26—47,5 ct,
m. 65 2437 ct, m. 60 1825.5 ct,
II D 12—16 ct, III grof 15—23 ct;
Golden Delicious I m. 80 6776 c.t,
m. 75 67—75,5 ct, m. 70 57—71 ct,
m. 65 53—59 ct, m. 60 3642 ct,
II m. 80 60—73.5 ct, m. 75 57—69
ct, m. 70 5566 ct, m. 65 3554
ct, m. 60 3148 ct, II D 1314 ct,
III grof 32—59 ct, fijn 16—23 ct,
kroet 1226 ct; Goudreinette I m.
80 66—67 ct, m. 75 60—61 ct, m
70 50—51 ct, m. 65 39—40 ct, II
m. 80 55 ct, m. 75 5555.5 ct, m.
70 4445 ct, m. 65 4041 ct, m
60 34—35 ct, II D 14—25 ct, 11)
grof 3140 ct, fijn 1336 ct; Cox
Orange I m. 75 115116 ct. m. 70
101 ct, m. 65 8081 ct, m. 60 54—
56 ct, m. 55 26 ct, II D 14—15 ct,
III grof 47—47,5 ct, fijn 13—14 rt,
kroet 20 ct.
Peren. Conference IT D 18 ct,
III grof 47—52 ct, fijn 37—42 c(
RIJST VOOR INDIA
Leerlingen van de vakschool
voor detailhandel in Arnhem
hebben een aktie op touw gezet
om voedsel te verzamelen voor
India. Op tal van punten in Arn
hem plaatsten zij kisten om gulle
gaven te ontvangen. De aktie
bracht drie ton rijst en 1400 blik
jes melk op. Hier registreren
enkele leerlingen de „oogst".
('Apvl
kiezen VENCO
Door de zó-open zó-dicht Venco-
zakjes blijft de inhoud stof- en vocht-
vrij, hóe vaak U ook presenteert! Er is
volop keus in allerlei heerlijke drop
soorten. En alles verpakt in die handige
zakjes voor 50 cent.
DROP
zitter van de commissie werd
benoemd waarnemend C.D.U.-
voorzitter Josef Hermann Du-
fhuw.
gehele federatie
miljard gulden
door die zelfde
bruikt.
wel voor 4,24
aan machines
oorzaak onge-
.drsrr
(Door dr. K. J. Hahn)
De communistische ideologen in Oost-Europa maken een zware crisis
door: er gebeuren dingen in de wereld die Karei Marx niet kon weten.
Het is al erg genoeg dat twintig jaar na de oorlog de zogenaamde kapi
talistische landen een ongekende economische bloei en een grote sociale
vooruitgang kennen. Totaal onverklaarbaar is het echter voor een
Marxist, hoe het in een kapitalistisch land in plaats van sociale onder
drukking en werkloosheid tot een geheel tegenovergestelde ontwikke
ling komt: groeiende welvaart voor velen èn gebrek aan werkkrachten.
Dat is nog niet alles. Tegelijkertijd wordt de communistische wereld
steeds minder een arbeidersparadijs en er ontstaat, volkomen in strijd
met iedere Marxistische theorie: werkloosheid na twintig, respectieve
lijk 48 jaar communisme.
kou en in Leningrad bedraagt het aan
deel van de bevolking dat niet deelneemt
aan 'iet arbeidsproces van de maat
schappij, 6 tot 7 procent, in de gehele
Sovjet-Ünie stijgt het tot 20 percent,
in Siberië bereikt het 26 pet. „Deze cij
fers betreffen niet alleen echte werklo
zen. maar ook gedeeltelijk werklozen en
dit niet met zoveel mensen die zich op eigen houtje werk
rezead het is echter verschaffen. Er bestaat in de Sovjet-Unie
geen officiële werklozen-steun. Wie niet
volledig werk vindt, probeert zelf 'n uit
weg te vinden. Manjewitsj licht dit na
der toe: „Reeds aan het begin van het
zevenjarenplan, in 1959, waren in Le
ningrad, Odessa, Moskou en andere gro
te steden ongebruikte arbeidsteserven
aanwezig. Sinds die tijd is de toename
aan arbeidskrachten nog groter gewor
den, èn wel in de kleinere steden, in het
bijzonder in de zuidelijke Kaukasus, in
Wit-Rusland, in de gebieden rond de
Zwarte Zee in de zuidwestelijke dis
tricten. In deze gebieden hebben arbei
ders moeite in hun eigen beroep werk te
vinden. Daarom zijn ze gedwongen in de
privé-bedrijven en in het huiselijke werk
arbeid te vinden".
In gewone taal uitgedrukt: er bestaat
een structurele werkloosheid de betrok-
Natuurlijk mag
woorden worden gezegd, het is echter
niet te ontkennen. Zo schrijft de eco
noom Jeflm Manjewitsj in het officiële
tijdschrift „Woprosy ekonomickl" (Eco
nomische vraagstukken) uitvoerig over
het probleem van het „overschot aan
werkkrachten". Hij vertelt dat niet wei
nige ondernemingen werkkrachten in re
serve houden, d.w.z. zonder werk in hun
lijsten meevoeren, om op deze wijze voor
toewijzing aan geld en grondstoffen in
aanmerking te komen dte naar het aan
tal arbeiders bepaald wordt. In werke
lijkheid hebben we hier echter te ma
ken met werklozen. Zo zegt Manjewitsj:
„In verscheidene grote steden, hoofdza
kelijk in de belangrijkste industriecen
tra van het land, bestaat een zeker over
schot aan werkkrachten dat is ortstaan
door .autom ïtisering, mechanisering en
de natuurlijke bevolkingsgroei. In Mos
kenen redden zich door op hun eigen
erf werkgelegenheid te vinden, vermoe
delijk in de meeste gevallen door eèn
klein stukje grond te bewerken, een koe
of een geit te houden, misschien ook een
klein ambacht uit te oefenen.
De collectieve economie van de staat
bleek dus niet bij machte een vrij
hoog percentage van de arbeidende Be
volking aan werk te helpen. Niet anders
ziet het er in Polen uit. De leider van
de Poolse communisten. Gomulka, ver
klaarde op 14 maart 1964 dat tussen
1966 en 1970 niet minder dan 1.5 mil
joen nieuwe werkgelegenheden gescha
pen moeten worden. In die tijd zullen
volgens Gomulka 3,26 miljoen mensen
de leeftijd van 18 jaar bereiken. Tegelij
kertijd zullen 1.44 miljoen mensen het
produktie-proces verlaten. Neemt men
nog het sterftecijfer in de daartussen
liggende leeftijdsgroepen in aanmerking,
dan zullen in deze periode slechts 1,75
miljoen werkgelegenheden vrij komen.
Er moeten dus 1,5 miljoen arbeiders
nieuw werk vinden. Waar? Gomulka on
derschat de moeilijkheden ge nszins. Hij
zei woordelijk: „In de jaren tussen 1956
en 1963 is het aantal arbeiders in de
sectoren buiten de landbouw om rond
1.4 miljoen gestegen, terwijl het aantal
arbeiders in de landbouw in dezelfde
periode om een kwart miljoen achter
uitging". Er moeten dus nieuwe wer" -
mogelijkheden buiten de landbouw ge
schapen worden.
Het is aan te nemen, dat ook in de
overige satellietlanden een gecamoufleer
de werkeloosheid bestaat die de regerin
gen van deze landen ertoe dwingt, naar
het Westen te kijken, waar juist een
gebrek aan werkkrachten bestaat. Radio
Boedapest liet dit op 27 november 1964
in een uitvoerige uitzending ■wer de eco
nomische betrekkingen met het Westen
duidelijk merken, door te zeggen: „In
de westelijke landen, in het bijzonder in
de Bondsrepubliek en in "Frankrijk,
heerst groot gebrek aan werkkrachten.
Voor Franse en Duitse ondernemingen
ware het daarom zeker voordelig voor
de produktie van onderdelen van hun
produkten fabrikanten in andere landen
te vinden die deze onderdelen zouden
kunnen leveren. Indien 'n Hongaars be
drijf een dergelijke opdracht aanneemt.
krijgen we niet alleen deviezen maar
we hebben ook de mogelijkheid kennis
te verwerven, die ons na het uitvoeren
van de opdracht nuttig kan zijn".
Het is niet moeilijk eraan toe te voe
gen wat Radio Boedapest dacht, maar
niet zei: dat daardoor ook Hongaarse
arbeiders werk zouden kunnen vinden-
Er zit dus zeker waarheid in de geruch
ten, -dat de Poolse regering in Parijs
ging polsen, of weer zoals -oor de oor
log Poolse mijnwerkers in de noordelij
ke provincies van Frankrijk werk zou
den kunnen vinden. En dit verklaart ook
de grote belangstelling van Polen. Hon
garije, Roemenië en Bulgarije voor over
eenkomsten met Duitse, Franse en En
gelse firma's voor de fabricage van goe
deren in licensie. Zoals bekend, heeft
Krupp in het afgelopen voorjaar in Po
len opdrachten kunnen plaatsen, waar
door in Polen zelf produkten voor Krupp
kunnen worden vervaardigd. Krupp werd
spoedig gevolgd door de Volkswagen-be
drijven en Grundig, de producent van
radio- en televisie-toestellen en tape
recorders- Soortgelijke onderhandelingen
heeft de Hongaarse regering en ook de
regering van Roemenië gevoerd.
De communistische landen bevinden
zich daarbij niet in een gunstige positie,
omdat zij niet over voldoende geschoold
personeel, over moderne apparaturen en
werkmethoden beschikken en omdat door
dit alles de levertermijnen nogal lang
zijn. Daarbij komt dat de communisti
sche administratie die eerst aan een be
gin van decentralisatie toe is, een vlotte
samenwerking met vrije ondernemingen
remt. Omdat Rusland zelf met eigen
problemen worstelt, is er echter nauwe
lijks een keuze voor de satellietlanden:
hun kwetsbare economie, die op de we
reldmarkt in veie sectoren niet concur
rerend is, en de noodzaak werk voor
hun arbeidskrachten te vinden, dwingen
ze steeds meer naar het Westen te kijken.
Toen de Russen in Amerika graan koch
ten, vroeg een Amerikaanse karikatu
rist in een zeer geestige tekening zich
af: waar zullen de Russen graan ko
pen, als de gehele wereld communis
tisch is? Deze vraag is nog altijd ac
tueel, niet alleen wat het graan be
treft.
