Machtscrisis in Indonesië
nadert hoogtepunt
Nigeriaanse rebellenleider
onderwerpt zich
Weinig optimisme in
Luxemburg
BE DAGEN VAN SOEKARNO
SCHIJNEN GETELD
Gewapend treffen na mohammedaanse
vasten
RADIO DE KOCX
GENERAAL IR0NSI (TIJDELIJK)
DE RIED WE HEERSER
BE VIJF E.E.G.-LANDEN WIJZEN
EISEN AF
Twee Amerikaanse vliegtuigen
verongelukt tijdens bijtanken
HET WEER
WOENSDAG 19 JANUARI 1965
22e Jaargang - No. 6609
Militaire
regering
Nasoetion wil de
uitvoerende macht
Demonstraties
in Djakarta
verboden
Toch nog
betogingen
Soekarno aarzelt
Geen buitenlandse
hulp zolang
Soekarno regeert
o e
De kan;en van
mevrouw fndira Gandhi
stijgen
Grondwet
„Wanordelijk
heden";
geen muiterij
Nederlanders
in goede welstand
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Bevoegdheden
beknot
Ook dinsdag geen
vooruitgang
Het „front van de
vijf" houdt stand
De „zes" stellen
beslissing
over crisis uit
Prinses Maigriet 23 jaar
Weerbericht
V
Frankering bij abonnement: TERNEUZEN
Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sande
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 207S
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs ƒ7,20 per kwartaal; per
maand ƒ2,40; per week 58 ct. Losse nrs 12 ct.
DE VRUE ZEEUW
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentleprlls oer mm 18 et; minimum per
advertentie 2.40.
RubriéK „Kleine Advertenties" (géén handels
advertenties) 5 regels ƒ1.10 Iedere reeel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven order nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot r m. 2 uur.
Voor het gecomb maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
Buitenlandse waarnemers in
Djakarta hebben de stellige over
tuiging, dat de smeulende machts
crisis in Indonesië binnen een
week of twee een hoogtepunt zal
bereiken. Diplomatieke waarnemers
achten een gewapend conflict,
eventueel gevolgd door de terug
keer naar een parlementaire demo
cratie, niet onmogelijk. Er richten
zich sterke krachten op een „Indo
nesië zonder Soekarno", ofschoon
men de 64-jarige president zo lang
mogelijk aan wil zien blijven om
te verhinderen, dat een gewapend
treffen in een van de eerste dagen
na het einde van de mohamme
daanse vasten op 24 januari uit
breekt.
Het Indonesische leger dat na de
mislukte staatsgreep duidelijk aan
macht heeft gewonnen, probeert
het presidentschap voor Soekarno
te redden. Het leger heeft, in de af
gelopen weken reeds alles gedaan
om een opstand van het volk teven
Soekarno te verhinderen. Een der
gelijke oostand is verre van imagi
nair, gezien de reacties van de dui
zenden demonstrerende studenten
in Djakarta en elders.
teren". Onofficieel ziin reeds voel
horens uitgestoken in de richting
van Washington en andere moge
lijke hulpbronnen. De V.S. zouden
echter hebben geantwoord, dat
verzoeken om hulp een officiëler
karakter dienen te dragen. Zolang
Soekarno aan het roer van staat
blijft staan en zijn anti-westerse
houding bijna elke dag ventileert,
zijn deze landen niet bereid huip in
welke vorm dan ook te bieden, al
dus diplomatieke kringen in Dja
karta.
Waarnemers zeggen, dat Soekar-
no's gebrek aan bereidheid zich te
schikken in de drastisch gewijzigde
omstandigheden elke hervorming
blokkeert.
De president zou honen uit de
huidige chaos weer als de enige
„pimimpin besar" (grote leider) te
voorschijn te kunnen treden.
Generaal Nasoetion schijnt niet
in het ambt van vice-presiden ge
ïnteresseerd te zijn, hoewel grote
lagen van de bevolking hierop heb
ben aangedrongen. De generaal
zou verwachten dat de bevoegd
heden van toekomstige presidenten
in Indonesië zullen worden gekorL-
wiekt. Nasoetion wii niet 1het pre
sidentschap van Soekarno erven,
maar de uitvoerende rriacht: die
van eerste minister.
De kandidaat van het leger en
van de partijen voor de post van
vice-nresident (een functie die ge
ruisloos werd afgevoerd na het
vriiwillige ontslag van Mohammed
Hatta acht jaar geleden) Is sultan
Hameogkoe Boewono de negende
van Djokjakarta. Intussen bereidt
Nasoetion zich er reeds op voor
met toestemming van Soekarno
minister-president van het „nieu
we Indonesië" te worden.
De militaire commandant van
Djakarta heeft het houden van
alle betogingen in de Indonesische
hoofdstad verboden. Naar het pers
bureau Antara meldt is deze maat
regel genomen teneinde de open
bare orde te handhaven en te voor
komen dat de machten die achter
de mislukte staatsgreep van 1
oktober zaten wellicht van de toe
stand gebruik zouden maken.
De mohammedaanse studenten
vereniging op West Java heeft in
een verklaring met betrekking t.ot
de grote prijsverhogingen gezegd,
dat „het peduld van het volk gren
zen heeft".
Het ministerie van olieaangelegen
heden heeft bekendgemaakt dat
voor de tiid van vijf dagen tiidens
bet mohammedaanse nieuwiaar de
prijs van benzine en kerosine zal
zijn gehalveerd.
Antara meldt dat de militaire
commandant or> Midden Java de
priis voor medicijnen heeft vervijf
voudigd. Deze verhcmg blijft tot
eind januari van kracht.
Dinsdag ziin in Djakarta pant
serwagens uitgerukt om het presi
dentiële nale's te beschermen toen
een vijfhonderdtal betogers voor
het nabijgelegen ministerie van
buitenlandse zaken te hoop was
celopen om te protesteren tegen
de gestegen prijzen. Studenten
hieiden voorts feen betoging voor
het kantoor van minister Soeban-
drio en eisten een verbod van de
communistische partij.
Soekarno heeftintussen ziin
ministers opdracht gegeven de
noodzaak van enkele recente nrijs-
verhogincen in heroverweging te
nemen. Militairen bewaken de ben
zinestations in Diakarta. nadat stu
denten de pompbedienden hadden
"edwongen benzine tegen een vijf
de van de nieuwe roepiaprijs te
leveren.
ÏAdv.)
Intussen hebben prominenten Ir»
het leger hun eisen gesteld: het
verbod van de communistische
partij en het ontslag van alle oro-
communistische ministers uit het
100 leden tellende kabinet, ook van
de eerste vice-premier dr. Soeban-
drio.
Als Soekamo ingaat on deze
eisen, die de eisen van de demon
stranten ziin, zou Indonesië reeds
vandaag een militaire regering on
der Soekarno en mogel"k een één-
partiisvsteem kunnen hebben.
De huidige ontwikkeling, boven
alles de economische en politieke
imnasse waarin ziin regime is ge
raakt, zouden Soekamo kunnen
dwingen tot een ondeling van ziin
functies: die van staatshoofd er
minister-president.
In dat geval zon Soekarno ge
noegen moetpn nemen met de lou
ter representatieve functie van
president, zo menen d°»e dlnloma.
tleke waarnemers In D'akarta. D»
Uitvoerende macht zou dan weer In
handen kom°n van een eerste mi
nister, een functie die de laatste
jaren In handen van het staats
hoofd Is geweest.
Soekarno heeft verscheidene ma
len laten doorschemeren, dat hii er
geen bezwaar tenen heeft ziin
executieve macht te snlitsen. om
dat hij geen nraktische oniossin"
voor de huidige moeilijkheden
weet.
De president houdt rekening
met de omstandigheden dat de
eieenlöke drang naar een hervor
ming van de regering niet. zozeer
van het leger uitbaat .als wel van
de anti-communistische nm-tiien.
aangevoerd door de invloedrijke
mohammedaanse parti] van de
schriftgeleerden, de „Nahdatoel
Oelama".
De regeringsolannen voor een
„nieuw Indonesië" zijn klaar, zo
menen welingelichte kringen, Deze
plannen zouden zelfs een tot in
details uitgewerkte sanering van de
huidige economische toestand in
houden. Ze zijn gebaseerd op mas
sale hulp uit het buitenland, on
danks Soekarno's woorden: „Met
hulp van buitenaf kan iedereen de
economisch* toestand wel yerbe-
TERNEUZEN
Noordstraat 102 Tel. 01150-3128
De kans dat India zijn eerste
minister krijgt in de persoon van
de 48-jarige mevrouw Indira
Gandhi, schijnen aanmerkelijk
te zijn gestegen, nu tachtig par
lementsleden, die de „onaan-
raakbaren" van India vertegen
woordigen, hebben verklaard
dat zij haar bij de verkiezing
zullen steunen.
India telt 60 miljoen „onaan-
raakbaren" op een bevolking
van 500 miljoen. Zij vervullen
in de maatschappij funkties als
die van vuilnisophalers, straat
vegers, schoonmakers enz. Eer
tijds werd hun aanraking als
besmetting beschouwd door de
hindoes uit de hoge kasten.
Op het ogenblik is de „stand"
zo dat meer dan 330 van de 551
vertegenwoordigers van de con
grespartij in beide huizen van
het parlement achter Indira
Gandhi staan. e£)e enige tegen
kandidaat voor de fuhktïe van
de premier is de voormalige mi
nister van financiën, Desai. Deze
had erop gerekend, dat de „on-
aanraakbaren" in hoofdzaak hem
zouden steunen.
Verwacht wordt dat de voor
zitter van de congrespartij, Ka-
maradj, een laatste poging zal
doen om Desai ertoe te bewegen
af te zien van zijn kandidatuur
om zodoende de „eenheid" in de
partij bij de verkiezing van de
opvolger van Sjastri te bewaren.
De Nigeriaanse rebellenleider
majoor Tsjoekoema Exeogwoe en
zijn troepen in Dadoena hebben
zich onderworpen aan de nieuwe
heerser van het land ,generaal-
majoor Johnson Agoeiyi Ironsi.
De mededeling van de onder
werping van majoor Exeogwoe is
door generaal Ironsi op een pers
conferentie gedaan.
De toestand is nu zo. dat alle
eenheden van de Nigeriaanse
strijdkrachten zich achter het be
wind van generaal Ironsi hebben
geschaard.
De generaal antwoordde op de
vraag of hij iets wist van de ver
dwijning van de voormalige ore-
mier sir Aboebakar Tafawa Bale-
wa, dat alles wordt gedaan om
hem op te sporen.
Volgens de geruchten zou de
premier ziin ontvoerd nadat, de op
stand zaterdag was uitgebroken.
In antwoord op de vraag of het
nieuwe bewind een permanent ka
rakter zou hebben of een voor
lopig, zei generaal Agoeivi Ironsi
dat het er bij hem hoofdzakelijk
om gaat zo spoedig mogeliik de
rust en orde te herstellen. Later
zou een grondwet in overeenstem
ming met de wensen van het volk
opgesteld van kracht worden.
Desgevraagd zei de generaal
niet te hopen ook nadien nog aan
de macht te blijven Ook denkt hij
niet, dat het nieuwe militaire be
stuur zal beginnen met het instel
len van een perscensuur.
De buitenlandse corresponden
ten in Nigeria hebben volgens Reu
ter maandag alleen maar officiële
verklaringen mogen telegraferen.
Een telefoonverbinding van Reuter
met de Amerikaanse ambassade in
Lagos werd onmiddellijk verbroken
door de Nigeriaanse P.T.T. met de
mededeling, dat de politieke toe
stand in Nigeria niet over de tele
foon mocht worden besproken.
Volgens generaal Irons! is de
onstand die zaterdag uitbrak en
waarbij twee regionale premier
ziin vermoord, een algemene ver
warring in het Nigeriaanse leg°r
geweest.
Hii zei niets te weten omtrent de
verblijfplaats van de federale mi
nister van financiën, Festus Ekotie
Ebon.
De 41-jarige generaal Irons! Is In
februari bevelhebber van het Nige
riaanse leger geworden. Hij zei
zondagavond in een radiorede, dat
de ministerraad hem had uitgeno
digd zich aan het hoofd te stellen
van een voorlopige militaire rege
ring.
Volgens in Lagos ontvangen be
richten is het nu rustig In het
noorden van Nigeria, in Kano, 'n
Enoegoe (oosteliike provincie) en
in Ibadan (westeliike provincie)
Over de oestand in de rest van het
land was gisteren in Lagos niets
bekend.
Het nieuwe militaire bewind
heeft de meeste plaatselijke be
stuursambtenaren gehandhaafd. In
elke provincie is een militaire gou
verneur aangesteld, die generaal
Ironsi verantwoording schuldig Is.
Laatstgenoemde wil niet spreken
van muiterij in het leger. Hij houdt
het op wanordelijkheden.
De Nederlandse ambassade in
Nigeria heeft aan het ministerie
van buitenlandse zaken in Den
Haag meegedeeld dat door middel
van rechtstreeks en indirect con
tact is bevestigd dat de Nederlan
ders in de steden Lagos, Ibadan,
Kadoena, Port Harcourt en Baucbi
zich in goede welstand bevinden.
Een woordvoerder van het ministe
rie deelde dit maandagmiddag mee.
In Nigeria wonen ongeveer 1400
Nederlanders, van wie veel perso
neelsleden van aldaar werkende
maatschappijen, onder meer Phi
lips, Shell, Fiinhout, Holland Beton,
Nedeco en K.L.M.
WOENSDAG 19 JANUARI
v.m. n.m.
Breskens 0.20 12.34
Terneuzen 0.55 1.09
Hansweert 1.35 1.49
Walsoorden 1.45 1.59
DONDERDAG 20 JANUARI
v.m. n.m.
Breskens 1.01 1.19
Terneuzen 1.36 1.54
Hansweert 2.16 2.34
Walsoorden 2.26 2.44
Jan.
19
8.38
17.04
7.33
14.38
20
8.37
17.06
8.25
15.32
21
8.36
17-07
9.06
16.35
22
8.35
17.09
9.36
17.44
23
8.33
17.11
9.59
18.54
24
8.32
17.13
10.17
20.05
25
8.31
17.14
10.32
21.14
De Franse minister van buiten
landse zaken, Couve de Murville,
heeft in de bijeenkomst van de
EJS.G.-ministerraad in Luxem
burg vriendelijk doch beslist de
verwachte aanval gedaan op de
bevoegdheden der E .E.G.-com
missie en het beginsel der meer
derheidsbesluiten in de Europese
economische gemeenschap.
Even vriendelijk en vastbera
den hebben de vijf anderen deze
aanval op de supranationale trek
ken van de gemeenschap afgewe
zen.
Minister Luns verklaarde maan
dagavond na de eerste zitting die
ruim vier uur had geduurd, dat
aanvaarding van de Franse ver
langens een stap zou betekenen
op de weg naar uitholling van de
gemeenschap.
In een gesprek met Nederland
se journalisten sloot minister
Luns de mogelijkheid uit dat de
Franse formule inzake de meer
derheidsbesluiten door de „vijf"
zal worden aanvaard, een formu
le die elk der partners het recht
zou geven afwijking van het be
ginsel der meerderheidsbesluiten
te eisen.
De Franse wensen bleken tot
in details te zijn uitgewerkt.
Naar Franse opvatting zou de
Europese commissie geen voor
stellen over belangrijke onder
werpen meer mogen doen zonder
consultatie van ieder der E. E. G.-1
landen. Zij zou geen openbare
verklaringen meer mogen afleg
gen zonder de „gepaste neutrali
teit" jegens de politiek van de
zes lidstaten in acht te nemen. Er
zou een verscherpte controle
moeten komen op de financiële i
handelingen van de uitvoerende
commissie; haar bevoegdheden
zouden moeten worden beknot bij
het aangaan van handelsakkoor
den tussen de Europese gemeen
schap en derde landen en er zou
een wijziging moeten komen in
het accrediteren van ambassa
deurs van buitenlandse mogend
heden bij de E.E.G.commissie om
diplomatiek eveneens haar aan
zien te beperken.
Ruim 3!/i uur hebben de zes
E.E.G.-Ianden ook dinsdagoch
tend zonder resultaat gesproken
over de voorwaarden die Frank
rijk stelt om een einde te maken
aan de crisis, die de „zes" nu al
een half jaar verdeeld houdt. De
verschilpunten bleken onverkort
te bestaan.
„Het zal niet gemakkelijk zijn
een oplossing te bereiken", ver
klaarde minister Luns. Hij onder
streepte dat de vijf partners van
Frankrijk in de E.È.G. (Italië,
Duitsland en de drie Beneluxlan-
den) hun bezwaren op alle pun
ten, waarop Frankrijk de be
voegdheden van de Europese
commissie wil beknotten, hebben
gehandhaafd.
De Franse wensen zijn tot dus
verre gestrand op een - front van
de vijf", dat naar waarnemers
menen zelfs nog krachtiger is
geworden tegen de Franse pogin
gen tot uitholling van de supra
nationale gedachte.
De ministers van de zes E.E.G.-
Ianden hebben dinsdagavond be
sloten hun besprekingen over de
crisis in de Europese gemeen
schappen de volgende week
voort te zetten zonder ooit maa~
•'én positief resultaat te hebben
bereikt.
De vergadering eindigde in een
algemeen pessimisme over de
Een recente joto van prinses
Margriet, die vandaag haar 23e
verjaardag viert
Twee grote straalvliegtuigen
van de Amerikaanse luchtmacht
zijn maandag boven Spanje ver
ongelukt doordat zij elkaar in de
lucht raakten tijdens het over-
tanken van benzine. Zeven be
manningsleden vonden de dood,
twee werden gewond. Van drie
zijn de lijken gevonden, vier
worden er nog vermist.
Ooggetuigen zagen de B-52 en
het KC-135 tankvliegtuig in
vlammen omlaagstorten. Vissers
die parachutes in de richting van
de zee zagen neerkomen, voeren
onmiddellijk ter redding uit en
konden vier vliegers het leven
redden. Wrakstukken van de
vliegtuigen kwamen neer in het
gebied van Cuevas de Alman-
zora aan de Spaanse zuidoost
kust.
De B-52 met een bemanning
van zeven was vertrokken van
Seymour in North-Carolina op
een non-stop-vlucht naar een
land in het oosten en moest wor
den bijgetankt. Het tankvlieg
tuig met vier bemanningsleden
was opgestegen van de lucht
machtbasis Moron bij Sevilla.
De moeilijke manoeuvre van het
tanken, waarbij de vliegtuigen
slechts enige meters van elkaar
af vliegen, mislukte.
In Madrid maakte men zich
aanvankelijk zorgen door het
gerucht dat de B-52 een atoom
mogelijkheid, dat nog een ak
koord tussen Frankrijk en zijn
vijf partners kan worden bereikt.
De Nederlandse minister van
buitenlandse zaken, mr. J. M. A.
H. Luns, zei echter niet alle hoop
te willen opgeven. „Ik ga niet
naar Straatsburg (waar hij een
vergadering zal bijwonen van het
Europese parlement! in een wan-
hoopsstemming", zei hij. Zijn
Duitse collega, G. Schroder, bleek
evenmin de toekomst rooskleurig
in te zien en deze sprak openlijk
zijn bezorgdheid over de verdere
ontwikkelingen uit.
bom bij zich zou hebben gehad,
maar dit bleek ongegrond omdat
geen enkele bijzondere maat
regel werd genomen bij de
wrakstukken.
Iets meer wind
Het K.N.M.I. deelt mede:
In de vorsttoestand in Europa
is we'nig verandering gekomen.
In Nederland en België en in
grote delen van Frankrijk en
Duitsland vroor het dinsdagmid
dag over het algemeen 4 tot 9
graden. In het zu:den van Duits
land kwam het kwik oo tal van
nlaatsen niet hoger dan min 11
of min 12.
In het uiterste noordwesten
van ons land, waar de wind tij
delijk zwak van zee waaide, liep
het kwik op tot het nulpunt.
Ook boven de Britse eilanden
lagen de middagtemperaturen
rond het vriespunt.
Een rug van hoge luchtdruk,
waarvan de as zich dinsdag ju'st
boven ons land oohield, veroor
zaakte rustig winterweer. On
der invloed van oceaanstoringen,
die bun invloed langzaam naar
het Westeuropese continent uit
breiden, zal vandaag de wind
zwak tot matig .worden tussen
zuidoost en oost. Overigens ech
ter komt er weinig verandering
in het weer, zodat naast wol
kenvelden ook weer opklaringen
worden verwacht, terwijl de
vorst onverminderd zal aanhou
den.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedeavond.
Meer wind
Wolkenvelden, maar vooral in
het zuiden van het land ook op
klaringen. Droog weer. Zwakke
tor matige, later mogelijk vrij
krachtige wind tussen zuidoost
en oost. Overwegend matige
vorst.