ONDER HET VRIESPUNT
VOOR
VROUW
Zilver niet meer
poetsen
DUET
VINGERS, TENEN, NEK EN OREN
Vooral de bromfietsers lopen gevaar
ZEEZALM IS GEEN
ZALM IN ZEE
Zaterdag 15 januari ïyoo
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 5
u
LIKEURJAM
VOOR
HET
ONTBIJT
NYLONS
'met gratis
waardezegels
van 15 en 25 ct.
IEDER SEIZOEN heeft z'n eigen bijzonderheden en dat
brengt met zich mee dat we wat onze gezondheid betreft
altijd weer ergens anders voor op onze hoede moeten zijn.
In de winter zijn dat de temperaturen onder het nulpunt,
want daarvan kunnen allerlei narigheden het gevolg zijn.
IN FELLE KOUDE
EN SNIJDENDE WIND
Schippers, broodbezorgers, melk-
slijters, fietsende of brommende
personen en alle andere mensen
die felle koude en snijdende
wind hebben te trotseren, moeten
zich tegen bevriezing trachten
te beschermen.
Een laag kranten, aangebracht
onder de klaren, is heel geschikt
om het lichaam warm te houden.
Voor de lichaamsuiteinden heeft
men wollen handschoenen, dik
ke sokken in ruime schoenen,
oorwarmers en soms ook een
bivakmuts nodig.
Van veel belang is het boven
dien dat de kleding nergens
snoert, dat het schoeisel nergens
knelt. De bloedsomloop zou
daardoor immers kunnen worden
belemmerd en dat vergroot de
kans op bevriezing.
Daarenboven kan men zich
tegen afkoeling vrijwaren door
het nemen van voldoende be
weging, bijv.: lopen, gymnastiek
doen, stampen met de voeten, de
armen steeds over elkaar slaan.
Bromfietsers en scooterrijders
zijn in een ernstige vorstperiode
beslist niet te benijden: zij zitten
maar te zitten en ze hebben
prakisch niets te doen. Zij lopen
veel kans bevroren ledematen te
krijgen.
WEEFSEL
BESCHADIGING
In ons zogenaamde gematigde
klimaat is algehele bevriezing
een hoge uitzondering. In onze
streken heeft men meer te ma
ken met bevroren oren, neuzen,
vingers en tenen en dat zijn
stoornissen waar mejVtoch niet
te licht over moet denken.
Deze lichaamsdelen kunnen
bij de temperaturen die hier ge
meten worden, wel degelijk zó
zeer afkoelen dat de weefsels
ter plaatse meer of minder ern
stig kunnen worden beschadigd.
Als lichtste graad van bevrie-
Voor huisvrouw en geiin
KUNT
NIET
ALLES
WETEN
A Een cacaovlek in wol moet u al
leen met water behandelen. Dus
wassen en spoelen alleen in wa
ter.
A Uw laatste stukje scheerzeep kuni
u met kokend water op een nieu
we staaf plakken.
A Smockwerk wordt lelijk als het
aan de goede kant gestreken
wordt. Haal het over een bolder
of met behulp van iemand, die
uw strijkijzer vasthoudt, over de
onderkant van dat strijkijzer.
O Vochtige schoenen drogen snel als
men er heetgemaakte zemelen in
doet.
A Roest in uw kachel kunt u ver
drijven door aardappelschillen op
het rustig brandend vuur te wer
pen.
A Wilt u een ruit ondoorzichtbaar
maken, bestrijk deze dan met een
oplossing van was en terpetijn.
A Poreuze vazen. Vazen van aarde
werk die een poreuze bodem heb
ben en water doorlaten, kunnen
waterdicht gemaakt worden met
waterglas.
A Verkoudheid voorkomen. Een op
komende verkoudheid kan dikwijls
voorkomen worden door het drin
ken van een glas water waarin
twee druppels jodium zijn ge
daan.
Een Britse levensmiddelenfirma heef
een contract afgesloten met Coin
treau, de bekende Franse likeur
fabrikant. Het ligt in de bedoe
ling een nieuw soort jam op de
markt te brengen waarin fijne
likeuren zijn verwerkt.
De prijs zou ongeveer twee gulden
voor een pot jam van 450 gram
(Eng. pond) bedragen. Zo zal men
dus binnenkort reeds bij het ont
bijt een „afzakkertje" als „op-
kikkertje" kunnen savoureren.
(CONSÜ).
ZOETE
SCHOONHEID
VOOR
WIMPERS
De vrouw, die tijdens haar vakantie
of op reis haar cosmetica ver
geten heeft mee te nemen, zal zich
doodongelukkig voelen. Op één
punt kan zij zich onmiddellijk be
helpen, als zulk een ongeluk haar
treft. Een klontje suiker, opge
lost in een likeurglas water, een
borsteltje of een penseeltje erin
gedoopt en de oogharen gaan
weer krullen en zien er dus be
toverend uit.
(CONSU).
De fraai oranjekleurige zalm, met
zijn vlees dat rijk aan vet en arm
aan graten is, behoort tegenwoor
dig tot de delicatessen. De tijd is
lang voorbij, dat dienstboden bij
haar tewerkstelling als voorwaar
den stelden, dat zij niet meer dan
tweemaal per week zalm zouden
krijgen voorgezet.
i bijzondere smaak van de zalm is
te danken aan het feit, dat hij
half zeevis, half zoetwatervis is.
In de paaitijd (december) immers
verlaat hij de zee en zwemt de
grote rivieren op. Vandaar in de
goede oude tijd de rijkdom aan
zalm in de Rijn. Daaraan is door
de vervuiling van het rivierwater
definitief een einde gekomen:
geen galm zwemt de Rijn meer op.
,i Europa zijn thans alleen nog ri
vieren in het hoge Noorden en in
het Oosten rijk aan zalm. Uit
Alaska, Canada en Japan worden
echter grote hoeveelheden zalm,
op allerlei manieren verduur
zaamd aangevoerd. Vooral komt
hij tegenwoordig gerookt in de
handel, terwijl zalm in blik in de
huidige welvaart populair is ge
worden. De 7.g. zeezalm die ook
wel voor „echte" zalm wordt aan
gezien, is dat niet: het is koolvis.
Kool vis is een met kabeljauw
verwante vis, die i.i machtige
scholen op grote diepte in de
Noordzee wordt aangetroffen tot
nabij Noorwegen en IJsland. Het
vlees, dat rijk aan eiwitten is,
wordt gefileerd, gezouten, ge
rookt en gekleurd, om op zalm te
lijken.
CONSU).
«gNNNWKi
zing kan men de „winterplek-
ken" gan handen en voeten be
schouwen. Die plekken zijn
paarsig van tint en er wordt op
die plaatsen een heftige jeuk ge
voeld. De huid gaat op die
plaatsen vrij gemakkelijk kapot
en daarom verdient zo'n eerste
graads bevriezing al dadelijk
zorgvuldig te worden behandeld.
MET BLAARVORMING
Veel ernstiger is de tweede
graads bevriezing, die met vor
ming van blaren gepaard gaat
evenals bij een flinke verbran
ding. Hele stukken huid kunnen
daarbij verloren gaan.
Bij nóg ernstiger bevriezing
treedt bovendien versterf van
dieper liggend weefsel op. Ook
de zenuwen in dat gebied ster
ven af en zodoende wordt het
betrokken lichaamsdeel, dat aan
vankelijk zeer pijnlijk was, ge
heel gevoelloos.
Het spreekt vanzelf dat iemand
bij wie één of meer lichaams
delen bevroren zijn, allereerst in
een minder koude omgeving
moet worden gebracht.
Hierbij mag echter volstrekt
niet worden overdreven, want
plotselinge grote warmtetoevoer
zou juist averechts kunnen wer
ken en het gevreesde weefsel-
versterf kunnen bevorderen.
De temperatuur in het vertrek
mag daarom voorlopig niet bo
ven de twintig graden Celsius
komen. Verstandige eerste hulp
is hier een eerste vereiste.
AMPUTATIE
VOORKOMEN
Bij zulke ernstige bevriezin
gen gaat het er om het aange
taste lichaamsdeel te behouden,
dat wil zeggen ervoor te zorgen
dat het NIET na kortere of lan
gere tijd moet worden geampu
teerd.
Eventueel reeds ontstane won
den dienen uiterst voorzichtig
met steriel verband te worden
bedekt. Nauwgezet moet ook
verder worden gewaakt tegen
het binnendringen van bacteriën.
In dit opzicht bestaat er even
eens een analogie met verbran
dingen waar immers het op
treden van ernstige infekties één
der grootste gevaren is.
dr. H. W. SCALONGNE.
IN DE WINTER vraagt zilver meer onderhoud dan in
welk ander jaargetijde ook. Ja, als de kachels weer bran
den slaat het snel aan en het sierzilver, dat niet in het
donker bewaard wordt, maar hier en daar te pronk staat,
brengt de huisvrouw wel eens tot wanhoop.
Zilveren voorwerpen zijn de „glanspunten" van een huishouding, maar
om hun glinsterende schoonheid te behouden moet de huisvrouw wel poetsen,
onders wordt de mooie zilverglans vroeger of later door een bruinige aanslag
bedekt. Zo'n aanslag kan alleen al door de omringende lucht ontstaan, maar
er zijn natuurlijk meer schadelijke :nvloeden. Gelukkig zijn er ook veel mid
deltjes om deze aanslag weer weg te krijgen.
De chemische bestanddelen van zilverpoets, een speciale poeder voor zilver
of een zilverzeep nemen zonder moeite de bruine aanslag weg. Maar wie bij
het zilverpoetsen bang is om zwarte handen te krijgen, moet maar een paar
oude handschoenen aantrekken.
DOMPELBADJE
We kunnen het aangeslagen zilver
ook een zilver dompelbad geven. Het
vuile, natuurlijk vetvrije zilver, moet
na dit bad met heet water nagespoeld
en daarna zorgvuldig droog gewre
ven worden Dat is alles.
Grote stukken, die niet helemaal
ondergedompeld kunnen worden,
kunnen met de vloeistof afgewreven
worden om de aanslag te laten ver
dwijnen. Het is erg praktisch om dit
middel steeds bij de hand te hebben,
want dan kunnen kleine verkleurin
gen, die zo gauw bij lepels en vor
ken optreden, snel worden verwij
derd.
Met geïmpregneerde doekjes of
poetswatten kunnen we licht aange
slagen stukken in tijd van ja en nee
glanzend opwrijven. Sommige van
deze doekjes laten een beschermend
laagje achter, zodat het opnieuw aan
slaan van de zilveren voorwerpen een
tijdje langer wordt tegengehouden.
Poetswatten zijn zacht en lenen zich
daarom bijzonder goed voor fijne, be
werkte siervoorwerpen.
HUISMIDDELTJE
Een vanouds bekende manier om
zilver even op te wrijven is om op
het zilveren voorwerp te ademen om
het daarna snel met poetswatten of
een flanellen doek na te wrijven.
Eetgerei moet na deze behandeling
natuurlijk in schoon warm water
worden afgewassen.
Tussen de fijn bewerkte delen van
tafelzilver of siervoorwerpen blijven
gemakkelijk kleine restjes van het
één of andere poetsmiddel zitten, die
met een doek niet weggenomen kun
nen worden. Deze hard geworden
overblijfselen van het poetsmiddel
verwijderen we zorgvuldig met een
klein, zacht borsteltje, zodat er geen
krasjes kunnen ontstaan.
Lucht doet het zilver verkleuren
en ook de afgewerkte gassen van het
stoken bespoedigen het aanslaan.
Levensmiddelen, die zwavel bevatten
laten ook gelige tot donkerbruine
vlekken achter. Denk maar eens aan
eieren, mayonaise en andere eier-
gerechten. Het verstandigste doen
we dus als we deze gerechten niet
met een zilveren lepel of vork nut
tigen.
VIJANDEN
Chemicaliën in gebleekte stof of
gebleekt papier en in geappreteerde
stoffen zijn ook vijanden van de zil
verglans. Ook zout is schadelijk
voor, zilver, want het vreet bij lan
ge- inwerken in het metaal in en
laat dan vlekken achter, die nog
maar nauwelijks zijn weg te krijgen.
Schuurzand maakt krassen op zilver
en maakt het daardoor glansloos. Be
grijpelijkerwijs is ook staalwol een
vijand van zilveren voorwerpen. Ook
moeten we niet ruw met zilveren
voorwerpen omgaan, want zilver is
in verhouding met andere metalen
zacht.
Het beste voor zilver is, om het
vaak te gebruiken. De onbeduidende
krasjes, die dan onvermijdelijk ont
staan, doen geen schade. Ze geven
zilver juist die matte glans, die haast
nog mooier is dan de fonkelnieuwe
hoogglans.
NIEUWE METHODE
We nemen een stuk aluminiumfolie,
kokend water en een weinig soda.
We leggen de lepels en vorken, die
schoon en vetvrij moeten zijn, in het
kokende water op de aluminiumfolie.
Na enige minuten zal de aanslag van
het zilver op de folie zijn gekomen
en we hoeven het bestek nu alleen
nog maar in warm water af te spoe
len en daarna af te drogen.
Nieuwe zilveren voorwerpen, bij
voorbeeld schalen, hebben vaak een
beschermend laagje, dat veel werk
bespaart. Voorwerpen met.zo'n laag
je film worden met een zachte doek
of lauw water schoongemaakt. Heet
water of poetsmiddelen verstoren
zo'n laagje gemakkelijk. Daarom
moeten we bij het kopen weten of
het voorwerp onzer keuze al of niet
zo'n beschermend laagje heeft. Voor
gebruiksvoorwerpen heeft deze film
natuurlijk geen zin.
De praktijk leert ons dat bestek
niet zo vaak gepoetst hoeft te wor
den als we het direct na het eten
afwassen en in schoon water naspoe
len. En zilver dat we niet dagelijks
gebruiken, bergen we op tussen
zacht, ongebleekt flanel of speciale
zijdepapier. Dit beschermt het zilver,
er komen dus geen krasjes op en de
glans blijft mooi behouden.
BETTY TEELING.
DE
MONDRIAAN-MODE
IS
JN"
Den Haag: Woensdagavond hebben
enige medewerksters van het Neder
landse Kostuummuseum in de Mon-
driaal-zaal van het gemeentemuseum
japonnen met Mondriaan-motieven
getoond, welke door de Parijse ont
werper Yves St. Laurent speciaal
voor deze gelegenheid beschikbaar
zijn gesteld. Wat zo'n japonnetje
kost? Er werd gefluisterd: ruim drie
duizend gulden!
'Adv.)
■paar plezlerigmet
vraag vooral om de
DUET-spaarkaart
de
In deze wintermaanden hebben we
tijd genoeg om eens wat meer aan
dacht te besteden aan een gezellig
misschien iets bewerkelijker
nagerecht. Een soufflée, die tot de
warme en fijnere nagerechten be
hoort, zal vast en zeker een succes
zijn in uw gezin.
ZONDAG: Koninginnesoep; karbo
nade, spruitjes, aardappelen;
vanïlle-soufflée.
MAANDAG: Gebakken kaasplak;
aardappelpuree, prei; flensjes.
DINSDAG: Rolpens met gebakken
appel, rode kool, aardappelen;
chocoladevla met schuimkop.
WOENSDAG: Rijst, sla, goulash;
karnemelksepap.
DONDERDAGEieragoüt met
champignons, witlof, aardappe
len; rijstekoekjes.
VRIJDAG: Gebakken vis, aardappel
koekjes, worteltjes; hangop met
appel.
ZATERDAG: Risotto; fruit.
VANILLESOUFFLÊ
3% dl melk, 'h vanillestokje,
dl koffieroom, 60 g suiker, 25
g bloem, 3 eieren-
Laat de melk en de room met het
vanillestokje trekken en breng deze
daarna langzaam aan de kook.
Roer 2 eierdooiers met de suiker
en de bloem goed glad. Verwarm
met een deel van de warme melk dit
dooiermengsel en breng het daarna
over in de pan met kokende melk.
Laat het onder voortdurend roeren
gedurende vijf minuten inkoken tot
een mooi glad, papje. Haal het vanille
stokje eruit en laat het bekoelen.
Roer de derde eierdooier ongeklopt
door het koude mengsel en schep tot
slot het zeer stijfgeslagen eiwit van
alle drie de eieren er heel voorzich
tig door.
Vul een beboterde vuurvaste scho
tel voor 3/4 met dit mengsel en
plaats deze 20 minuten in een matig,
warme oven tot het deeg goed uit
gerezen, gaar en lichtbruin is (oven
deur niet openen).
RISOTTO
200 g rijst, 200 g geraspte kaas,
2 uien, 60 g boter, zout, peper en
kruiden.
O
Fruit de gesnipperde ui in de bo
ter goudgeel en voeg de rijst hier
ook aan toe. Bak deze even mee en
doe er 4 dl water met een bouillon
blokje bij. Kook de rijst hierin mooi
droog en gaar. Roer tenslotte de ge
raspte oude kaas door de risotto.