Hoop en vrees in Rhodesië
Vliegdekschip „Enterprise"
neemt deel aan de strijd
Militair tribunaal in
Djakarta voor berechting
van communisten
Risicobloedbad
van grote omvang
HET WEER
Sjoelbakken
Tafelbiljarts
EIGEN HAARD I
Ghana wil onmiddellyk
gewapend optreden tegen
Rhodesië
Raketbasis bij Hanoi gebombardeerd
i
Weerbericht
Hoogwater
Proces tegen
Belgische S S-
officier Verbelen
voortgezet
Huis gekocht met
geld van de staat
Zon-
en
IV^anstanden
De pers
Conferentie-
gebouw
300.000 militairen
in Zuid-Vietnam
nodig
Verliezen waren
zwaar
Johnson roept op
tot matiging in
lonen en prijzen
Sancties hebben
geen zin
PrtftSwtei Hf tfSeiMüMHBBfe TXKNtüZEN
yiweteur-HoBfarisaafefenr! L van 8e Sande
Redactie- an
Mministratie-adres: Smldswal
Telefoon; 01150 2078 ,-
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs 6,60 per kwartaal; per
maand 2.20; per week 53 et Losse nrs 11 et
VRIJE ZEEUW
VRIJDAG 3 DECEMBER 1965
22e Jaargang - No. 65ÏSP ff O
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sand* te Temeuzen.
Advertentieprijs oer mm 10 et; minimam pet
advertentie f2.40.
Rubriek „Kliine Advertenties" (géén handeisr
advertenties) 5 regels ƒ1,10. Iedere regel meet
22 et. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding; Brieven onder nummer, of .Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het ppoomh neandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur voormiddag.
President Kenneth Kaun-
da van Zambia heeft zijn
zin gekregen, althans ten
dele: Londen heeft op zijn
verzoek wat strijdkrachten
gestuurd die een oogje
moeten, houden op de be
langrijke elektrische cen
trale van de Kariba-dam op
de grens met Rhodesië. Al
leen: meer dan een symbo
lische troepenmacht is het
niet en de Rhodesische le
gerleiding behoeft zich ze
ker geen zorgen te maken.
Temeer niet omdat de troe
pen strikt onder Brits bevel
blijven en zelfs orders heb
ben onder geen beding
Rhodesisch gebied binnen
te dringen, te land of in de
lucht.
Premier Wilson heeft geen zin
het tot een gevecht te laten ko
men. Men mag zelfs aannemen
dat hij niet veel zin had deze
symbolische eenheid te sturen
en het alleen heeft gedaan om
te voorkomen dat Kaunda anders
troepen uit Egypte, Ghana of
nog andere landen zou binnen
halen. Die dreiging zat er in en
waarschijnlijk alleen daarom
heeft de conservatieve oppositie
zich akkoord verklaard met de
troepenzending, mits daaraan de
voorwaarde werd verbonden dat
geen andere vreemde troepen
Zambia mochten binnenkomen.
De Britse expeditionaire macht
heeft veeleer tot doel vechten
te voorkomen dan wat anders.
BLOEDBAD
Uiteraard is president Kaun
da niet zo blij met de manier
waarop zijn verzoek is ingewil-
ligt. Hij kan het vergelijken met
de royale manier waarop een
dergelijke smeekbede om Britse
militaire hulp indertijd werd be
antwoord in het geval van Tan
ganyika. Dat deden toen de con
servatieven zo vlot, die nu zo
heel veel bezwaren hebben.
Maar toen was er ook geen enkel
gevaar dat Engelse soldaten mis
schien wel eens op blanken zou
den moeten schieten.
Wilson heeft de Rhodesische
premier Smith indertijd ge
waarschuwd dat hij een enorm
risico liep een bloedbad van gro
tere omvang te laten beginnen
dan Afrika ooit heeft gezien. En
dat risico is nog altijd niet ver
dwenen. Ook de voorzichtige
Britse symbolische macht heeft
dat gevaar al vergroot. Het is
niet denkbeeldig dat over de
Zambesi, de grens tussen Zam
bia en Rhodesië, nog eens een
schietpartij ontstaat. En zoals
het nu staat is dan het Britse
leger al gauw partij in zo'n
knokkerijtje.
In dat opzicht is Kaunda dan
wellicht weer wel blij, want zou
zo iets gebeuren dan wordt Lon
den haast gedwongen groot
scheepser op te treden tegen
Smith en zijn „rebellen-regiem".
OF PRATEN
Wilson houdt het er voorlopig
nog op dat misschien Smith zelf
die hij meer beschouwt als
een door zijn medeministers tot
rebellie gedreven, maar overi
gens redelijk mens dan als de
voornaamste gangmaker van de
eenzijdige onafhankelijkheids
verklaring of andere gematig
der elementen in Rhodesië op
hun weg zullen terugkeren. Dat
wil zeggen: het gesprek met
Londen weer opnemen en ac
cepteren dat een onafhankelijk
Rhodesië met een grondwet in
zee steeks die de zwarte meer
derheid althans in de nabije toe
komst een evenredige zeggen
schap geeft in het landsbestuur.
Die hoop wordt gesteund door
allerlei gebeurtenissen in Salis
bury, waar bijv. de kerken
Smiths onafhankelijltjheidsver-
klaring „in naam van het chris
tendom" absurd noemen. Ook
hebben zovele blanke Rhodesiërs
hun trouw betuigd aan gouver
neur Gibbs, dat wel zeker is dat
Smith en de zijnen naar de zin
van vele blanken te ver zijn ge
gaan. Maar er zijn ook tekenen
die er op wijzen dat Wilsons
hoop snel kan vervliegen. In
Bulawayo en de hoofdstad Salis
bury is hier en daar gestaakt, sa
botage weest in fabrieken en
zijn op straat auto's aangstoken.
Daar zijn negers een verzet be
gonnen dat nu nog niet veel om
het lijf heeft, maar dat gemak
kelijk (zoals indertijd in Kenia)
kan uitgroeien tot een situatie
dat blanken er voortdurend op
beducht moesten zijn afgemaakt
te worden door hun eigen be
dienden.
In Kenia is het eind daar
van geweest dat Mau-mau-
terrorist nummer één, Ken-
yatta, president werd en in
menig opzicht beter dan men
had gevreesd. Het is een ver
gelijking die zowel Wilson als
Smith wellicht het akelig ge
voel kan geven dat ze tegen
beter weten in hopen dat alles
nog in orde komt.
Hogere temperaturen
Het K. N. M. I. deelt mede:
Donderdagmiddag passeerde
een front van een oceaandepres
sie ons land met regen en
sneeuw. Achter de storing wordt
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Enkele lokale buien
Opklaringen, maar ook enkele
lokale buien; over het algemeen
hogere temperaturen. Matige tot
krachtige, aan de kust af en toe
harde of stormachtige wind tus
sen zuidwest en west.
VRIJDAG 3 DECEMBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m..
9.22
9.57
10.37
10.47
n.m.
10.07
10.42
11.22
11.32
ZATERDAG 4 DECEMBER
met zuidwestelijke tot westelijke
winden minder koude lucht aan
gevoerd, waarin, vooral in de
oostelijke helft van het land,
vandaag hogere temperaturen
zullen voorkomen. In de dan
aangevoerde lucht zullen opkla
ringen voorkomen, maar ook
enkele buien.
De windkracht wordt matig
tot krachtig, langs de kust af en
toe hard of stormachtig.
Voor ST. NÏCOLAAS
(Adv.)
f
X
X
i
en
in diverse prijzen.
SPORTHANDEL
5
Noordstraat 76, Terneuzen
Robert Jan Verbelen, de voorma
lige SS-officier van Belgische
afkomst die in Wenen wegens
oorlogsmisdaden terecht staat,
heeft woensdag bekend in drie
gevallen orders van een Duitse
SS-generaal te hebben doorgege
ven betreffende exeeutie van Bel
gen. Het betrof de rechters Ca-
mille Paulsen en Jean Pierre
Frère en caféhouder Guillaume
Nysen.
Verbelen ontkende betrokken
te zijn geweest bij de executie
van een andere Belg, Martin Goe-
mans. Hiervan zou hij eerst drie
dagen later in kennis zijn gesteld.
Wel gaf Verbelen toe te heb
ben deelgenomen aan een aanval
op een post van de Belgische gen
darmerie. Hierbij waren drie gen
darmes gedood en één ernstig ge
wond.
Verbelen zei voorts dat hij zich
destijds aan de zijde van de En
gelsen zou hebben geschaard als
deze België hadden bezet in
plaats van de Duitsers en als de
Engelsen in dat geval „de Vlaam
se zaak" zouden hebben ge
steund.
Hij had geweigerd dienst te
nemen in het Belgische leger,
„omdat alle bevelen in het Frans
werden gegeven".
Ten noordoosten van de Noord-
vietnamese hoofdstad Hanoi zijn
twee raketbases aangevallen, aldus
is in de Zuidvietnamese hoofdstad
bekendgemaakt.
Woensdag werd de reeds op 17
november aangevallen brug van
Hai Doeong in de route Hanoi-
Haiphong opnieuw aangevallen. 3ij
de laatste aanvallen werd een
jachtbommenwerper van bet type
„Skyhawk" neergeschoten.
Een F-105 Thunderchief ging
eveneens verloren bij een aanval
op de brug van Cao Noeng, 80 km
ten noordoosten van de Noordviet-
namese hoofdstad. Hoewel vier
„SanT'-raketten werden afgevuurd
op Amerikaanse vliegtuigen, trof
geen dezer projectielen doel.
Een bijzonder militair tribunaal
zal spoedig in het leven worden
geroepen voor de berechting van
mensen die duidelijk betrokken
zijn geweest bij de putsch van 30
september, aldus meldt het pers
bureau Antara.
Dit besluit is genomen door het
hoogste uitvoerende orgaan, de
Koti, dat in deze hoedanigheid het
hoogste beleidbepalende lichaam in
Indonesië is. De vergadering waar
in de beslissing werd genomen,
werd voorgezeten door president
Soekarno.
De leden van de Koti, die deze
beperkte bijeenkomst bijwoonden,
hebben tevens opdracht gekregen
de confrontatie met Maleisië te
verscherpen.
De woensdag gehouden vergade
ring van de Koti was de eerste na
de recente reorganisatie van dit li
chaam, waarbij de eerste waarne
mende premier, dr. Soebandrio, zijn
functie van hoofd van de eerste af
deling van de Koti moest afstaan
aan een hooggeplaatste militair.
De Atjehse afdeling van de com-
munistisch-georiënteerde „Partino"
partij en de bijbehorende massa-
organisatie heeft zich zelf vrijwil
lig ontbonden, aldus meldt Antara.
Hat Indonéps the parlement
waarvan de léden door president
Soekarno zijn benoemd, zal bin
nenkort delegaties naar Afrika, I.a-
tijns-Amerika, Europa en het Mid
den-Oosten zenden in verband met
de in augustus te houden voorbe
reidende conferentie in Djakarta
van de opkomende landen.
De voorzitter van dit parlement
Aroedji Kartawinata, heeft de pers
meegedeeld, dat president Soekar
no goede nota heeft genomen van
de maatregelen die het parlement
tegen communistische parlements
leden heeft genomen, waarbij zij
öf geschorst öf van hun functies
ontheven werden.
Kartawinata zei, dat de presi
dent ook de verbeurdverklaring
door het parlement van een huis
in Djakarta had goedgekeurd, dat
door het communistische parle
mentslid Mohammed Loeman met
parlementaire gelden was gekocht.
OP HET RIF
Drie Peruvianen zijn na een
tocht van 115 dagen, waarin zij
bijna 6000 km aflegden, met hun
„Kon Tiki"-vlot op een rif ge
strand op een afstand van 300
km van Tahiti. Toen de mannen
ontdekt werden hadden zij nog
slechts enkele slokken fris wa
ter aan boord. Zij waren ver
trokken van Callao, Peru, de
plaats waar eens ,JKon Tiki" ook
vertrok. Hier ligt het vlot op het
koraalrif.
v.m..
n.m.
Breskens
10.27
11.03
Terneuzen
11.02
11.38
Hansweert
11.42
12.18
Walsoorden
11.52
12.28
Dec.
S S.28 16.31
14.32
1.43
i 8.30 16.31
14.45
2.55
5 8.31 16.30
15.00
4.10
6 8.32 16.30
15.18
5.29
ARRESTATIEBEVELEN
IN IRAK
In verhand met de mislukte
staatsgreep van september in
Irak zijn donderdag arrestatie
bevelen uitgevaardigd tegen 10
personen, onder wie oud-pre
mier generaal Aref Abdel Raz-
zak, de oud-directeur-generaal
van openbare veiligheid gene
raal Rachid Mohsen, het voor
malige hoofd van de militaire
school kolonel Irfan Wajdi en
de oud-commandant van het
tankcorps generaal Abdel Amir
al Rubai. De tien gezochten ver
blijven in Egypte. Zoals destijds
gemeld werd in de nacht van
14 op 15 september in Irak een
greep naar de macht gedaan,
terwijl president maarschalk
Abdel Salam Aref en vice-pre
mier Abdel Rachman al Bazzaz
in Casablanca waren bij de der
de Arabische topconferentie.
Door de waakzaamheid van ge
neraal Abdel Rachman Aref,
stafchef, mislukte de staats
greep. De tien gezochten waren
tijdig per vliegtuig naar Egypte
vertrokken.
Er worden pogingen aangewend
om het officiële dagblad van de
Indonesische nationalistische partij
(P. N. I.), de „Soeloeh Indonesië"
(Fakkel van Indonesië), weer in het
leven te roepen, aldus verneemt
de correspondent van het ANP in
de Indonesische hoofdstad.
Het blad werd onmiddellijk na
de mislukte putsch verboden om
dat het tot de communistische en
uiterst linkse bladen behoorde die
de greep naar de macht steunden.
Enige weken geleden heeft de
Indonesische minister van voor
lichting het eveneens nationalisti
sche blad „Sokogoeroe Revoloesi"
toestemming gegeven opnieuw uit
te komen. Evenals „Soeloeh Indo
nesia" is laatstgenoemd blad een
orgaan van de leiding der P. N. I
die berust bij Ali Sastroamidjoj i
en Soerachman, die vóór de putsch
naar nauwe samenwerking met de
communisten streefden.
President Soekarno heeft woens
dag verscheidene vraagstukken
voor Djakarta besproken: maat
regelen om overstromingen tijdens
de huidige natte moesson te voor
komen; de exploitatie van warm
waterbronnen en een huisvestings
reorganisatie-project, aldus meldt
Antara.
De president verklaarde dat 50
procent van de gewapend beton
nen fundering van het gebouw der
„Conefo-conferentie" (conferentie
der opkomende landen), dat op 'iet
ogenblik aan de rand van de Indo
nesische hoofdstad in aanbouw is,
is voltooid. In dit gebouw zal in
augustus van het volgend jaar de
conferentie worden gehouden.
Communistische China dat tot
dusver gröte hoeveelheden bouw
materiaal zond voor dit gebouw,
heeft zijn technische deskundigen
voor het project een dag na de
mislukte putsch teruggeroepen. In
donesië heeft intussen bekendge
maakt, dat het dit project nu nu
zonder buitenlandse steun zal vol
tooien. Het conferentiegebouw kan
2500 mensen herbergen.
De twee vliegers der (met con
ventioneel luchtdoelgeschut) neer
gehaalde Amerikaanse vliegtuigen
zijn om het leven gekomen.
Verder zijn twee „Phantoms"
van het (met kernkracht voortbe
wogen) vliegdekschip „Enterprise",
dat donderdag voor het eerst aan
militaire operaties in Zuid-Voet-
nam heeft deelgenomen, verloren
gegaan. Eén hiervan werd door
vietcong-luchtdoelgeschut neerge
schoten het andere toestel stortte
bij het vliegdekschip in zee. Dn
vier bemanningsleden werden ge
red.
Functionarissen van het Ameri
kaanse ministerie van defensie
schatten de sterkte van de commu
nistische troepen in Zuid-Vietnam
thans op 200.000 man. Volgens
hen zijn er aanwijzingen dat nog
steeds Noordvietnamese verster
kingen in het zuiden aankomen.
Voor een succesvolle bestrijding
van de guerilla zou de verdedigen
de macht viermaal zo groot moe
ten zijn als de vietcong, hetgeen
betekent dat men zou moeten be
schikken over 800.000 Zuidvietna
mese, Amerikaanse, Zuidkoreaan
se, Australische en Nieuwzeeland-
se militairen. De sterkte bedraagt
echter 550.000 man, waarvan
165.000 Amerikanen.
De aan de zijde van de Zuidviet-
namezen vechtende troepen zullen
op 250.000 man worden gebracht.
De Amerikaanse senator Mil-.e
Mansfield, die een reis langs Euro
pese en Aziatische hoofdsteden
maakt, is met enkele andere sena
toren in Saigon aangekomen. Het
gezelschap dat twee dagen in de
Zuidvietnamese hoofdstad blijft,
zal een reeks besprekingen met
Amerikaanse en Zuidvietnamese
autoriteiten voeren.
De hoofdstad van het district
Binh Chanh, 5 km ten zuidwesten
van Saigon, is woensdagnacht ge
durende drie uur door de vietcong
met mortieren beschoten. De op
standelingen werden verdreven
door granaatvuur van regerings
troepen.
Volgens de officiële verlieslijst
zijn bij de strijd welke zaterdag op
een rubberplantage ten noorden
van Saigon plaats had, 40 Ameri
kaanse militairen gedood, 117 ge
wond en worden er vijf vermist.
Bij de gevechten rond Plei Me,
welke een week eerder plaats had
den, verloren de Zuidvietnamese
regeringstroepen 459 man aan do
den, 861 gewonden en 185 zijn als
vermist opgegeven.
Aan Amerikaanse zijde bedroe
gen de verliezen toen 240 doden,
470 gewonden en zes vermisten.
Bij deze gevechten verloor de
vietcong 1539 man aan doden. Ze
ventig opstandelingen werden toen
gevangen genomen.
Het aantal vietcong-acties be
droeg de afgelopen week 1038, het
geen een record inhield, zo deelde
een Amerikaanse woordvoerdei
mee.
President Jonhson heeft don
derdag het Amerikaanse volk
opgeroepen evenals de Ameri
kaanse soldaten in Vietnam of
fers te brengen en wel door ma
tiging te betrachten op het ge
bied van lonen en prijzen.
De president zei in een op de
band opgenomen rede voor een
bijeenkomst van de Amerikaan
se Business Council" te ver
wachten, dat de Amerikaanse
economie volgend jaar een re-
cordgroei zonder inflatie te zien
zal geven. Johnson riep op tot
samenwerking tussen werk
nemers en regering om lonen
en. prijzen binnen de in de rege
ringsvoorstellen ter bestrijding
van de inflatie aangegeven gren
zen te houden.
Kojo Botsio, een Ghanese afge
vaardigde naar de conferentie van
landen van de organisatie vo
Afrikaanse eenheid (O. A. E.) wel
ke vandaag in de Ethiopische
hoofdstad begint, heeft bij zijn
aankomst in Addis Abeba aange
drongen op onmiddellijke militaire
actie tegen de regering van lan
Smith van Rhodesië.
Als Engeland niet onmiddellijk
wilde ingrijpen, zou de O. A. E. dit
moeten doen.
Botsio die minister is voor ruim
telijke ordening, zei nog dat het
Ghanese volk goed had gereageerd
op president Nkroemahs mobilisa
tietroepen. Er hadden zich onge
veer 4000 mensen opgegeven voor
de militie.
De Ghanese minister van defen
sie, Kofi Baako, heeft verklaard
dat de jongste Britse stap om een
symbolische strijdmacht naar Zam
bia te zenden ten doel had actie
van de O. A. E. te dwarsbomen. De
Britse weigering om troepen naar
een eigen kolonie te zenden stond
gelijk met erkenning van de on
wettige onafhankelijkheid van Rho
desië, aldus Baako.
De Liberiaanse minister van
buitenlandse zaken, Rudolph
Grimes, heeft de pers meege
deeld dat het bewind van Smith
zo spoedig mogelijk moet wor
den weggewerkt.
De Tunesische minister van bui
tenlandse zaken, Mongi Slim, zei
bij aankomst in Addis Abeba, daf
ook zijn land Voor doeltreffende
actie van de O. A. E. Is teneinde ir>
Rhodesië een meerderheidsrege
ring tot stand te brengen, indien
Engeland dit niet door een mili
taire actie zou doen. Zijn ambtge
noot van Egypte, Mohammed Riari.
vindt dat economische sancties in
dit stadium geen zin hebben.
AFRIKAANSE
KANDIDATEN VOOR DE
VEILIGHEIDSRAAD
De Afrikaanse groep in de
Verenigde Naties heeft woensdag
Oeganda en Nigeria na een ge
heime stemming aangewezen als
kandidaten voor twee nieuwe,
door Afrikaanse landen te bekle
den, zetels in de veiligheidsraad.
Mauretanië en Somalië die even
eens kandidaat waren gesteld,
dienen zich overeenkomstig hun
verplichtingen tegenover de
groep terug te trekken.
8
