KAAS
OM
KAAS
BEURSOVERZICHT
(waarvan de hoofdingang
al 200 jaar dicht is
WIJZIGING KIESWET AANVAARD
Hé!
Idee!
Westduits blad
Hoogovens toe
schrijft ongeval
aan sabbotage
Pairfna 7
het overhemd met de vele troeven
EERSTE KAMER
Da's een
boterham met
een plak jonge
plös een plak
oude kaas
B.N.G.-LENING
NIET VOLTEKEND
NIEUW BLAD
OVER WATERSPORT
Ontwapeningsconferentie
met China
STAKINGEN IN URUQUAY BIJ OVERHEIDSDIENSTEN
Woensdag 24 november
DE VRlfF ZE F UW
nooit kreuken
4» nooit strijken
lang méégaan alom
4. gecontroleerd verkrijgbaar
V vëntilerend
4 snel gewassen
De eerste kamer heeft gisteren
de voorgestelde wijziging van de
kieswet aanvaard. De belangrijkste
wijziging vormt het verlagen van
de minimumleeftijd voor het actief
kiesrecht tot 21 jaar. Voorts wordt
de mogelijkheid tot het stemmen
(Adv)
bij volmacht uitgebreid, doordaï
degene die volmacht geeft en de
gemachtigde niet meer in dezelfde
gemeente woonachtig zullen be
hoeven te zijn. Men kan zodoende
gemakkelijker aan zijn kiesrecht
voldoen, aldus de minister van
binnenlandse zaken. Deze zei liever
van kiesrecht dan van stemplicht
te spreken. Stemplicht bestaat
trouwens niet volgens de wet. Wel
wordt de opkomstplicht, over het
nut waarvan reeds een halve eeuw
in beide kamers wordt gesproken,
gehandhaafd. De op overtreding
gestelde boetes worden zelfs aan
de geldontwaarding aangepast.
De minister is zowel op princi
piële als zakelijke gronden (de
praktische onmogelijkheid de ge
stelde sancties op grote schaal ioe
te passen) tegenstander van de
opkomstplicht, zoals hij ook reeds
in de tweede kamer verklaarde. Hij
overweegt een commissie van des
kundigen in te stellen, die deze
zaak nog eens zal bekijken. De
heer Troostwijk (p.v.d.a.) wilde fn
deze studie ook de kwestie van de
evenredige vertegenwoordiging be
trekken. Hiervoor voelde de be
windsman echter niets. Tijdens de
discussie verklaarde de heer v. d.
Vliet (v.v.d.) zich voor een hand
having van de opkomstplicht.
In antwoord op een vraag van
de heer Van Pelt (p.s.p.) las de
minister een circulaire gericht aan
de gemeentebesturen uit 1958 voor,
waarin er op aan wordt gedrongen
afschriften van het kiezersregisters
tegen kostprijs dan wel tegen ver
minderde kosten o'f om niets aan
politieke partijen die daarom ver
zoeken te verstrekken. Ik neem
aan, dat deze circulaire nog steeds
van kracht is, zo zei hij. De ge
meenten zijn echter op dit punt
volledig autonoom.
De nieuwe wet maakt het moge
lijk voor gemeenten, die daar be
hoefte aan hebben, stemmachines
te gebruiken. De mogelijkheid van
fouten wordt hierdoor aanmerkelijk
verkleind, afgezien van het feit dat
deze machines, die in de Verenigde
Staten al vele jaren gemeengoed
zijn, veel tijd en arbeid besparen.
Da's hele
andere kaas
Da's een sneetje
Aan hartverlamming
in auto overleden
Dinsdagmiddag om kwart voor
één reed de zestigjarige heer M.
Warmerdam met zijn auto in de
-richting van het water van de
Kinderhuissingel in Haarlem. De
auto bleef aan de walkant han
gen. De brandweer haalde de
heer Warmerdam uit de auto
waarop bleek dat hij overleden
was. Men vermoedt dat hij aan
hartverlamming is gestorven.
De 6 pet lening B. N. G. 1965
groot 100 min waarop maandag
tegen 100 pet werd ingeschreven,
is niet voltekend. De bedragen
waarvoor is ingeschreven, wor
den volledig toegewezen. Het res
tant der lening is echter reeds ge
plaatst. Dit bericht heeft de
beurs beslist niet verrast. Men
had er reeds rekening mee ge
houden dat deze lening er hoog
stens met de hakken over de
sloot zou ingaan. Het is de eerste
lening van deze bank welke niet
is geslaagd. Dit typeert de situatie
op de geldmarkt, aldus de beurs.
Vanzelfsprekend werden de stuk
ken nog niet verhandeld, maar
-de eerste koers wordt zeker niet
boven pari getaxeerd. De lenin
gen B. N. G. lagen evenals de
'staatsfondsen lager in de markt
met weinig zaken.
Met de koersen voor de inter
nationale waarden ging het op
nieuw bergafwaarts. De omzet
ten waren weliswaar gering, doch
de orders kozen voor het meren
deel de verkoopzijde. Unilever en
Philips stonden opnieuw onder
"druk van Amerikaans aanbod,
waardoor Philips inzakte tot
Ons waterrijke land telt vele
tienduizenden watersportlief
hebbers. Desondanks kon men
tot dusver geen week- of maand
blad op dit gebied in boekhandel
of kiosk kopen.
Met ingang van 1 december
a.s. gaat dit echter veranderen.
.Dan verschijnt het eerste num
mer van het maandblad „Water
sport", waarvan de inhoud ge
wijd zal zjjn aan zeilen en wa-
tei--":iën, de motorbootsport en
c: ng rond het water.
- ....ast technische beschouwin
gen over alle mogelijke typen
van s apen en watersportarti-
_kelen zullen reportages over de
grot Nederlandse watersport-
een;..1, worden opgenomen.
In het eerste nummer vindt
m erder artikelen over de
sci verzekering, een kriti
sch schouwing over de orga
nisatie van zeilwedstrijden, vlag
vertoon en watersportmode.
114,50 tegen een vorige slotprijs
115,-30.
Unilever lag tegen de 115 aan
(16,201. Kon. Olie ontmoette op
het verlaagde niveau enige steun
van Zwitserland en noteerde
147,60 (149,50). AKU kon het
wederom niet houden. Dit fonds
daalde tot 356 (364). Hoogovens
werd vijf punten lager op 480 ge
adviseerd, dit hoofdzakelijk als
nawerking, op het ongunstige be
richt van Dortmund Hörder,
waarin Hoogovens een belang
heeft van ruim 40 pet.
Wallstreet sloot maandag niet
alleen voor de eigen fondsen
doch ook voor de Nederlandse
hoofdfondsen lager. Dit was voor
het Damrak zeker geen Hausse
motief.
Ook de scheepvaartsector
moest over praktisch de gehele li
nie terrein prijsgeven. De koers
daling voltrok zich hier met een
enkel stuk.
Voor aandelen Kip-kampeer
wagens werd 205 geboden. Dit
komt overeen met de biedprijs
op deze aandelen door een Ame
rikaanse onderneming. De hoek-
lieden van het aandeel Vettewin-
kel probeerden een koers tot
stand te brengen op ca. 350 tegen
maandag 380 laten en een laatst-
gedane notering op 423.
Beursindices
(1953 100)
19/11 22/11 23/11
Int. conc. 491.4 487.4 479.2
Industrie 313.1 311.5 309.2
Scheepvaart 137.3 135.8 132.6
Banken 184.4 182.5 182.4
Handel, enz. 162.5 162.3 181.2
Algemeen 348.6 346.3 341.9
Nabeurskoersen
AKU: (354%)
Hoogovens: 470 gb (472)
Kon. Olie: 146.50 gb—147.80
(147.40,
Philips: 113.44—114.90 (114.60)
Unilever: 113.40 gb—114.00^
Daggeld verlaagd
Het tarief voor daggeld (call
money) is gisteren met een half
procent verlaagd tot drie pro
cent, dit door de iets ruimere
geldmarkt als gevolg van be
talingen van het rijk.. Daarnaast
hebben de ultimo-opvraginge«i
nog niet plaats gevonden. Geld-
kringen zijn van mening, dat de
iets ruimere geldmarkt slechts
van korte duur zal zijn.
Het Hamburgse blad Morgenpost
heeft in een verslag uit Amsterdam
over het ongeval in het hoogoven-
bedrijf te IJmuiden de verdenking
geuit dat hierbij wel eens sabotage
in het spel kan zijn geweest. Zoals
gemeld werden donderdag enige
leden van een gezelschap Duitsers,
die een bezoek brachten aan de
hoogovens, gewond door vloeibaar
staal. Het blad schrijft:
„Er zijn aanwijzingen dat bij het
verschrikkelijke ongeluk in de
hoogovens van IJmuiden terreur in
het spel is geweest. Technisch was
de ontploffing uitgesloten. Bij een
onderzoek naar de oorzaken werd
de recherche van de gemeente Vel-
sen ingeschakeld. Bij normale be
drijfsongevallen is deze maatregel
niet mogelijk. Het vermoeden dat
hier sabotage in het spel kon zijn,
is in het openbaar niet eens geuit,
hoewel de eenvoudigste verklaring
voor de geheimzinnige reactie van
de massa staal wordt geleverd door
aan te nemen dat een ontplofbaar
ding erin terecht is gekomen. Het
is niet uitgesloten, dat in de Ne
derlandse staalfabriek een daad
van terreur tegen Duitsers is uitge
voerd, ofwel tegen een organisatie
RHODESIE
Victoria-watervallen: Premier
lan Smith van Rhodesië onder
houdt zich met Afrikaanse
schoolkinderen nadat hij de
hoeksteen heeft gelegd voor het
eerste casino in zijn land.
De politieke commissie van de
V. N. heeft zich gisteren uitge
sproken voor een wereldontwa
peningsconferentie met deel
neming van Peking.
TRAQUAIR - eeuwenoud slot
Maria Stuart, tragische
vorstin, logeerde op Tra-
quair - Walter Scott
vond er de gegevens
voor twee van zijn ro
mans - Het oude slot is
één brok romantisch
verleden.
(Van onze correspondent)
T ANGEE dan duizend jaar reeds'staat
temidden van golvende heuvels, in
een klein bos naibjj de rivier de Tweed,
het stamslot van het gravengeslacht
Traquair. Het beheerst het landschap.
Het gaf door de eeuwen heen de toon
aan in de geschiedenis van de streek.
Als een burgerlijke -protégé van het
adellijke kasteel, ligt op een afstand
van zowat anderhalve kilometer van
het slot, de plaats Innerleithen. Toen
ik daar vertoefde, besloot ik natuurlijk
om Traquair in ogenschouw te gaan
nemen. Want vrijwel iedereen met wie
ik in Innerleithen te spreken kwam,
vertelde mij over de geschiedenis en
de geheimzinnige dingen van „het"
slot, dat het oudste tot op de huidige
dag bewoonde kasteel van Schotland is.
Ec ging te voet na<r Traquair. Een
auto is zo modern, dat hij beslist niet
<»oed ontvangen zou worden in die
vroeg-middeleeuwse kasteelsfeer. Ik
kwam bij de hoofdingang. Gesloten-
Twee forse uit steen gehouwen beren
terzijde van het hek staarden mij zwij
gend en dreigend aan. Onwillekeurig
deed ik een paar passen achteruit. En
ik blikte langs de ongeveer vierhonderd
meter lange oprijlaan, omzoomd door
mooi geboomte. Door het hek en door
die laan waren sedert meer dan twee
honderd jaren geen mensen naar het
kasteel gegaan. Waarom niet?
In 1745 vond een opstand in Schot
land plaats van de aanhangers van het
geslacht Stuart. De graaf van Traquair
was een verwoed voorstander van de
Stuarts. Op een mooie zomerse dag
was prins Karei zijn gast. Toen de
graaf zijn vorstelijke bezoeker uitge
leide had gedaan en vaarwel had ge
zegd, sloot hij eigenhandig het grote
hek. En hij sprak een vloek uit over
eenieder, die de euvele moed zou heb
ben, het hek te openen alvorens een
telg uit het geslacht Stuart hersteld
zou zijn op de Britse troon. Geen Schot
heeft het gewaagd die vloek te trotse
ren. Het hek is sedert prins Kareis
vertrek van Traquair in 1745 nooit
meer, door wie dan ook, geopend. Maar
nog steeds heet de sedertdien in ge
bruik zijnde toegangsweg tot het slot
,.de tijdelijke laan". En nog steeds
geeft de huidige kasteelheer geen toe
stemming, de echte oprijlaan weer open
te stellen.
TIET GESLOTEN HEK, de dreigende
AA beren, de vloek van de graaf uit
1745, dit alles gaf mij, toen ik bij Tra
quair kwam, het gevoel, dat ik mij
verplaatst had naar vroeger eeuwen.
En toen ik het huis zelf in zicht kreeg,
als een zware en mysterieuze schaduw
tussen het geboomte, meende ik een
betoverd slot uit een sprookje te zien.
Toen ik, natuurlijk door de „tijde
lijke" oprijlaan, het kasteel naderde,
nam die eerste sprookjesachtige indruk
vaster vorm aan. Verweerde muren
zag ik, gebouwd van stenen, wier kleur
als' die van de zee, voortdurend wis
selt. Ik zag de zware toren... en mijn
gedachten gingen terug naar de zeven
entwintig Schotse en Engelse koningen
die binnen de strenge muren van Tra
quair hebben vertoefd. In de eerste
eeuwen van zijn bestaan bestond Tra
quair slechts uit een enkele toren. Toen
was het de geliefkoosde verblijfplaats
van ridderlijke vorsten als David I,
Alexander I en, later, Robert the Bru
ce. Hoe schalden hun klaroenen, als zij
met hun edelen en dienaren op jacht
waren in het nabijgelegen Woud van
Ettrick, hoe stroomde de wijn na af
loop van de jachtpartijen!
rTRAQUAIR was getuige en plaats van
handeling van tal van belangrijke
historische gebeurtenissen. De Schotse
vorst Willem de Leeuw ondertekende
er een charter, waarbij het toenmalige
gehucht Glasgow werd verheven tot een
„Bishop's Burgh", waardoor de eerste
stoot werd gegeven voor Glasgows ont
plooiing tot grote stad. Tal van poli
tieke complotten en verwikkelingen
hadden Traquair tot middelpunt. Zo
vertoefde Maria Stuart, de tragische
koningin van Schotland, er in 1566,
toen ook Darnley er zijn intrek had
genomen.
Politieke besprekingen en amou
rettes speelden zich op Traquair af. Het
slot was getuige van de felheid en ge
weld, die met de vervolgingen om den
gelove in Schotland gepaard gingen.
Traquair men denke aan de grafe
lijke vloek uit 1745 was een der bol
werken van de onwankelbare trouw, en
felle haat der Schotse partijgangers
van het geslacht Stuart. Maart Tra
quair kent ook de geheimen van de
euwenoude familiegeschiedenis van zijn
bewoners. Daar is, bijvoorbeeld, het
wonderlijke lot van Heer Karei, de
eerste graaf van Traquair. Hij bracht
het eerst tot een der hoogste ambte
lijke functies in het koninkrijk Schot
land, te weten tot Lord-Schatbewaar-
der, doch stierf nadien niettemin in
zeer behoeftige omstandigheden in E-
dinburgh. Ook zijn er op Traquair ech
ter herinneringen aan geluk, trouwe
liefde, ouderlyke genegenheid en dank
bare kinderen.
Geen wonder dat tal Van dichters en
schrijvers inspiratie voor hun werk
zochten en vonden op Traquair. Zij be
zongen het kasteel en zyn historie. Zij
bezongen „die daden van zijn bewoners
en van dé vorsten die er als gast ver-'
toefden. Sir Walter Scott ontleende da
gegevens van minstens twee van zijn.
romans aan Traquair.
"TTËT OUDE middeleeuwse slot werd,
AA voor het laatst „gemoderniseerd"
in 1664. Toen werden er namelijk twee
vleugels bij de toren gebouwd. Sedert
dien is er niets van betekenis veran
derd. Nog steeds verwarmen de bewo
ners het gehele slot met open houtvu
ren. Nog steeds verlichten zij na zons
ondergang de zalen, kamers en gangen
uitsluitend met kaarsen. Het is alsof
de tijd heeft stilgestaan op Traquair,
Flakkerende kaarsen, griezelige trap
pen en opstapjes, lage kamers, ouder
wetse mensen, heel oude meuibels... ei
genlijk is het onnodig dat men van da
bewoners te horen krijgt, dat Traquair
het oudste nog bewoonde kasteel vaitj
Schotland is. Want wie er binnentreedt!
weet dit dadelijk, voelt het alt van-1
zelfsprekend.
Traquair bergt binnen lijn trvurenj
historische schatten en curiosa, waar-I
op menig museum jaloers kan zijn. He1
zag er prachtige staaltjes van borduur
werk, eigenhandig gemaakt door Ma^
ria Stuart, ik zag er handgeschilderd®
behangsels, gewrocht door kunstzinnige»
edelvrouwen, prachtig antiek glaswerk!
belangwekkende familieportretten, eii
schitterende verluchte boeken inmu-j
nuscriptvorm, brieven geschreven door»
koning Karei I en koning Karei II, mid-j
deleeuwse gebruiksvoorwerpen en wals
al niet. Traquair is, zei een der bewo-i
ners, een brok gecondenseerd en be-!
waard verleden. Hij had gelijk.
die zich inzet voor Duits-Neder
landse vriendschap in het zaken
leven en die tegelijkertijd het kapi
taal vertegenwoordigt. De kwestie-
Beatrix heeft in Nederland radicale
minderheden hevig geprikkeld. De
sterkste tegenstanders van de ver
zoening die gepaard gaat met het
huwelijk tussen de troonopvolg
ster en Claus von Amsberg zijn
vooral te vinden in het gebied van
Amsterdam, waarin ook de hoog
ovens van IJmuiden liggen", aldus
het blad.
neel eist een basis-salaris van 380
In Uruguay is een staking van
130.000 man. overheidspersoneel
aan de gang'voor hogere lonen.
Door deze actie worden de minis
teries van binnenlandse zaken,
defensie, financiën, volksgezond
heid en landbouw getroffen. Ook
het personeel van de P. T. T., het
gevangeniswezen, de rechterlijke
macht en andere overheidsorga
nen is hij de staking betrokken.
Gisteren en vandaag zouden alle
vliegvelden gesloten zijn, behalve
voor de luchtmacht en voor nood
gevallen. In de ziekenhuizen en
bij andere essentiële diensten
wordt normaal gewerkt.
Toen het overleg over hogere
salarissen na een week was vast
gelopen, riep de nationale bond
van overheidspersoneel op tot een
staking voor onbepaalde tijd, ter
wijl een andere ambtenarenorga-
nisatie een staking van 72 uur
afkondigde. Het overheidsperso-
gulden per maand.
Uit protest tegen het opleggen
van boetes aan overheidsperso
neel dat bij eerdere gelegenheden
het werk had neergelegd, houdt
het personeel van de energiebe
drijven, de havens, de banken en
luchtvaartondernemingen stakin
gen van een uur. Deze boetes
houden inhouding van het loon
van twee dagen in voor elke dag
dat werd gestaakt.
