Verzet tegen de strijd
in Vietnam
PERFECTIE DOOR SELECTIE
Betere voorlichting in de Ver. Staten
niet overbodig
Radio en Televisie
Ook studenten worden meer en meer getest'
Tentamens
alléén
zeggen
weinig
L
MINISTER BOGAERS VERDEDIGT
KOPPELVERKOOP
Verbetering
Riskant
Vrijdag 29 oktober 1965
DE VRIJE ZEEUW
Pajrfna 7
TWEEDE KAMER
Nieuwe krachtige straling
in de ruimte ontdekt
VEROORDELING
IN ZUID-AFRIKA
SCHEEPSONGELUK
IN RRAZILIE
AI geruime tijd bestaat er in
Amerikaanse kringen', vooral aan
de universiteiten, een duidelijk
onbehagen over de Amerikaanse
politiek jegens Vietnam en de
oorlog in dit land, waarbij meer
dan 150.000 Amerikaanse militai
ren zijn betrokken. Dit onbehagen
manifesteerde zich in de regel
matig gehouden „teach-ins",
openbare discussies over t Viet
namese probleem, waarbij zowel
voor. als tegenstanders hun me
ning over de Amerikaanse inter
ventie konden uiten, maar die
meestal uitliepen op een felle af
keuring van de Amerikaanse
houding. Zowel hoogleraren als
studenten namen aan deze
„teach-ins" deel.
Een andere demonstratie van
misnoegen gaf de bekende toneel
schrijver Arthur Miller onlangs,
door een uitnodiging voor een
bijeenkomst op het Witte Huis
af te slaan met de motivering dat
hij zich met de Vietnamese po
litiek van de Amerikaanse rege
ring niet kon verenigen.
ACTIE
BU deze nogal passieve vor
men van protest is niet lang ge
leden een veel actievere beweging
gekomen, die dan ook een scherpe
reactie heeft uitgelokt, zowel bjj
het Amerikaanse publiek als in
kringen te Washington. Enkele
Amerikaanse jongens hebben in
het openbaar hun recruterings-
formulier verscheurd, daarmee te
kennen gevend dat zit zich niet
beschikbaar wilden stellen voor
de oorlog in Vietnam.
De nieuwe vorm van protest
brengt een moeilijk probleem met
zich mee. Weliswaar namelijk
maken degenen die hun oproe-
aan overtreding schuldig, die met
vijf jaar gevangenisstraf kan
worden bestraft, maar hun daad
werpt de vraag op of en in hoe
verre iedere burger het recht
heeft te bepalen of hij naar eer en
geweten deel kan nemen aan een
strijd waar hij niet mee instemt.
Bovendien kan men niet anders
dan opmerken dat degenen die
op deze wijze getuigen van htm
afkgüring, een moedig verzet ple
gen dat is geïnspireerd op de ge
weldloze acties van de beweging
voor gelijke burgerrechten van
de negers, die voor wat de doel
stellingen betreft wèl de steun
hebben van de federale regering.
POSITIEVE ZIJDEN
Gelukkig voor de Amerikaanse
regering zijn de betogingen tegen
de Vietnamese oorlog gevolgd
door nog krachtiger demonstra
ties voor voortzetting van de
Amerikaanse strijd. Washington
kan daar troost uit putten en het
bewind in Noord-Vietnam zal het
moeilijker vallen vast te houden
aan een uitgangspunt volgens
hetwelk men ervan uitgaat, dat
de druk van het Amerikaanse
volk op Washington er op den
duur toe zal bijdragen dat de Ver
enigde Staten zich uit Vietnam
zullen terugtrekken.
Een ander positief aspect van
de demonstraties tegen de Viet
namese oorlog is, dat eruit blijkt
hoezeer ook in Amerika genuan
ceerd wordt gedacht over een
zware en wrede oorlog met een
tegenstander die niet tot onder
handelen bereid blijkt. Er moet
voor de Amerikaanse regering de
les uit volgen dat een nog betere
voorlichting over haar doelstel
lingen en resultaten in Vietnam
zowel binnenlands als buiten
lands niet overbodig is.
„Het samenstellen van bouw-
stromen, de zogenaamde koppel
verkoop, is in een aantal geval
len beslist noodzakelijk", aldus
minister Bogaers tijdens de
openbare commissievergadering
van de Tweede Kamer waarin
zijn begroting werd behandeld.
„Vooral de kleinere gemeen
ten hebben vaak te weinig
bouwvolume in één sector, zodat
twee of drie sectoren bij elkaar
moeten worden gevoegd om een
ordebesparend systeem te krij
gen." Hij vestigde er de aan
dacht op dat het overgrote deel
van de woningwetbouw niet is
gekoppeld. In tegenstelling tot
de heer Aantjes (ARP), Van der
Bijl (CHU) en Visser (VVD)
achtte hij koppelverkoop als
zodanig geen ongezonde zaak,
tenzij die ten doel heeft de prijs
vn de woningbouw te verzwa
ren, zoals wel eens is voorgeko
men. Thans bereiken hem vaak
verzoeken om in een bouwpakket
woningen uit premie- en onge
subsidieerde sector door woning
wetwoningen te mogen vervan
gen. Waarschijnlijk zullen eind
deze maand 47.500 woningen in
aanbouw zijn genomen, zodat het
voor 1966 geraamde totaal van
66.000 dit jaar al dicht kan wor
den benaderd.
GRONDPRIJZEN VOOR DE
WONINGBOUW
Minister Bogaers was het met
de heren Bommer (PvdA) en
Geelkerken (AR) eens, dat tal
van bijkomende kosten de ge
meentelijke grondprijzen te sterk
verhogen.
Hij zou in nadere overweging
nemen welke ontwikkelingskos
ten van een nieuwe wijk wèl en
welke niet op de daar plaats
hebbende woningbouw zullen mo
gen drukken. De heer Bommer
vond het bijvoorbeeld onjuist,
dat brede zware bestrating ten
behoeve van het toenemende
verkeer, extra-voorzieningen zo
als de speelplaatsen e.d. geheel
op de grondkosten van de
woningbouw drukken. De heer
Geelkerken noemde in dit ver
band de neiging in sommige ge
meenten om algemene voorzie
ningen zoals een nieuwe riool
waterzuivering geheel ten laste
van nieuwe wijken te brengen.
Tal van de genoemde kosten zul
len uit de algemene middelen
moeten worden betaald, opdat
slechts de rechtstreekse ontwik
kelingskosten in de prijzen van
bouwrijpe grond worden verdis
conteerd.
De minister kondigde in af
wachting van een nieuwe wette
lijke regeling aan, dat binnen
kort een systeem zal worden in
gesteld, hetwelk de administra
tieve voorbereiding van ont
eigeningen met drie maanden
zal kunnen bekorten.
De stralingsmeter van het Rus
sische ruimtestation Zond-II heeft
een krachtige straling van onbe
kende herkomst in de Interplane
taire ruimte ontdekt en gemeten.
De Zond-II werd op 30 novem
ber gelanceerd met een koers naar
Mars.
De nieuwe straling wordt ge
vormd door radiogolven van ver
bazingwekkend grote intensiteit.
Krachtige radiogolven worden door
de zon verwekt wanneer zij in een
toestand van onrust is. Wat de
nieuwe straling aangaat menen
sommige deskundigen, dat de
Zond-II radiostra'ingen heeft opge
vangen van een of andere grote
planeet, hoogstwaarschijnlijk Jupi
ter, maar anderen menen dat deze
veronderstelling te hypothetisch
is. De waarnemingen worden
voortgezet.
ZATERDAG 30 OKTOBER 1965
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws;
7.10 Meditatie; 7.15 Klassieke
grammofoonmuziek; 7.30 Nieuws;
7.32 Gewijde muziek; 7.55 Over
weging; 8.00 Nieuws; 8.10 Diinn:
gevarieerd programma (8.30—8.32
Nieuws; 9.35 Waterstanden); 12.00
Angelus; 12.03 Country and wes
tern express (gr.); 12.24 Marktbe
richten; 12.27 Mededelingen t.b.v
land- en tuinbouw; 12.30 Nieuws;
12.40 Grammofoonmuziek; 12.45
Overheidsvoorlichting: Geven en
nemen. De familie Van Buuren
praat weer over het verkeer; 12 55
Carillonbespeiing; 13.05 Lichte
grammofoonmuziek; 13.15 Voor de
tieners; 14.10 Musicerende dilettan
ten: harmonie-orkest; 14.30 Voor
de kleuters; 14.40 Leids studenten
koor en orkest: moderne muziek;
15.15 Vocaal ensemble (gr.); 15.30
(opn.); 16.00 Muzikale tombola:
gevarieerd muziekprogramma
(18.20 Sportperiscoop); 18.50 Licht
baken, lezing; 19.00 Nieuws; 19.10
Actualiteiten. Aansluitend; Conci-
liejoumaal; 19.35 Nieuwe klassie
ke grammofoonplaten met com
mentaar; 20.15 Operatie Buvard,
spionage-hoorspel (I); 21.00 Bij
Cascade te gast..., licht muziek
programma; 22.00 Musical-muziek
(gr.); 22.10 Roulette, muzikaal
spelletje; 22.25 Boekbespreking;
22.30 Nieuws; 2240 Epiloog; 22.45
In café San Pietro: het concilie be
keken vanuit de wandelgangen;
23.00 Boston symphonie-orkest
(gr.): klassieke muziek; 23.55
24.00 Nieuws.
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws,
ochtendgymnastiek en socialistiscn
strijdlied; 7.23 Lichte grammofoon
muziek; 8.00 Nieuws; 8.10 Lichte
grammofoonmuziek (verv.); 9.40
Buitenkerkelijke activiteiten (II),
lezing; 10.00 Reportages ter inlei
ding van het buitengewoon con
gres van de VARA t.g.v. het 40-
jarig jubileum; 10.30 Openingsrede
van het buitengewoon congres van
de VARA (om 11.00 Nieuws); 11.30
Lichte grammofoonmuziek; 12.00
Eerste uitzending van het grote
radio-concert orgel; 12.27 Medede
lingen t.b.v. land- en tuinbouw;
12.30 Actueel sportnieuws; 13.00
Nieuws; 13.10 VARA-varia; 13.15
Dansorkest, licht instrumentaal
ensemble, een combo, licht vocaal
trio en zangsolisten; 13.40 Voor de
twintigers; 14.20 Radio jazzclub;
14.45 Vragenuur; 15.00 Muzikaal
VARA-varia (opn.); 16.00 Nieuws;
16.02 Samenvatting van heden ge
houden toespraken van het buiten
gewoon congres van de VARA;
16.30 40 jaren in liedjes; 17 30
Actualiteiten; 18.00 Nieuws en
commentaar; 18.20 Lichte gram
mofoonmuziek voor de teenagers-
19.10 Losse schakels, schakelpro
gramma, t.g.v. het 40-jarig bestaan
van de VARA; 20.00 Nieuws; 20.05
Trammelant in Loeren aan de Hor,
gevarieerd programma; 21.00 Fies
ta Malando: lichte muziek; 21.40
Vrij (r)entrée, cabaretprogramma;
22.30 Nieuws; 22.40 VARA-bal;
23.5524.00 Nieuws.
HILVERSUM III: 9.00 Nieuws;
9.02 Tot uw orders gevarieerd mu
ziekprogramma voor de militairen;
10.00 Nieuws; 10.02 Lichte gram
mofoonmuziek voor de tieners;
11.00 Nieuws; 11.02 Lichte orkest
muziek (gr.); 11.30 Muziek van het
Leger des Heils (gr.); 12.00 Nieuws;
12.02 Lichte muziek (gr.); 12.30
Tienerama: Platenshow voor de
tieners; 13.00 Nieuws; 13 02 Mu
ziek aan de lopende band: licht,
muziekprogramma (opn.); 14.00
14.30 Toonkunst voor allen: pro-
Nieuws; 1.4.02 Volksmuziek (gr.);
gramma van werken van de grote
meesters (gr.); 15.00 Nieuws; 15.02
Hoogtepunten uit operettes, musi
cals en films (gr.); 16.00 Nieuws;
16.0218.00 Gevarieerd licht mu
ziekprogramma (gr.) (17.00 Nws).
BRUSSEL (VI 12.00 Nieuws;
12.03 Musicarama; 12.40 Weerbe
richt, mededelingen en SOS-berich-
ten; 12.45 Buitenlands persover
zicht; 12.50 Grammofoonmuziek;
13.00 Nieuws, weerbericht en
sportberichten; 13.20 Amusements
muziek; 14.00 Nieuws; 14.03 Lichte
muziek; 15.00 Nieuws; 15.03 Amu
sementsprogramma; 17.00 Nieuws,
weerbericht en mededelingen; 17 15
Koorzang; 17.35 Dansmuziek; 18.00
Nieuws; 18.03 Voor de soldaten:
18.28 Paardesportberichten; 1830
Lichte muziek; 18.45 Sportrubriak;
18.52 Lichte muziek; 19.00 Nieuws,
weerbericht en radioproniek; 19.40
Amusementsmuziek; 20.00 Gevari
eerd muzikaal programma; 21.30
De keuze van Walter; 22.00
Nieuws en berichten; 22.15 Kaf en
koren: 23 00 De nachtvlinders;
23.55 Nieuws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
NEDERLAND I: 10.30 Teieac:
Samen leven nu en morgen (herh.);
11.00 Kennis van textiel (herh.);
11.3012.00 Teieac: Van maatlat
tot meetklok, een basiscursus voor
het hanteren van meetgereeaschap-
pen door metaalbewerkers; 16.00'
Bestek 1965: samenvatting van het
congres, dat de VARA t.g.v. het
40-jarig jubileum organiseert; 16.30
40 jaren in liedjes; 17.30 Op de
kermis, een spel voor de jeugd;
18.30 Nieuws in het kort; 18.31
Het orgel van de BBC: officiële in
gebruikneming; 18.45 De bruid, tv-
film; 20.00 Journaal; 20.20 1925 -
feiten, gebeurtenissen en liedjes
van 40 jaar geleden; 22.4522.50
Journaal.
NEDERLAND II; 20.00 Journaal;
20.01 Rendez-vous a Paris; amuse
ment, kunst en cultuur in de
Franse hoofdstad; 20.40 Politie
museum: Het spoorboekje, thriller;
21.45 Attentie: actualiteiten
rubriek; 22.00 Lucas Cranach -
vriend van Maarten Luther; 22.20
22.25 Journaal.
Indiase voedselcampagne
Door de grond rond zijn residen
tie te Nieuw Dehli om. te ploegen,
heeft de Indiase premier Sjastri
een campagne gestart met het
doel een hogere voedselopbrengst
in het land te krijgen. Gevraagd
wordt alle grond, ook tuinen
rond villa's enz. te bewerken. De
eerste-minister zelf gaf het goe
de voorbeeld.
Isaac Setsjedi, een Afrikaan
se ex-veroordeelde wiens bewe
ringen over de mishandeling van
gevangenen enkele maanden ge
leden in een Johannesburgse
krant werden gepubliceerd, is
donderdag veroordeeld tot een
half jaar gevangenisstraf wegens
het afleggen van een valse ver
klaring onder ede. De 25-jarige
Setsjedi was een van de vier per-
sonén wier verklaringen over ge
vallen van mishandeling in de
Cinderella-gevangenis bij Johan
nesburg op 30 juli in de „Rand
Daily Mail" verschenen.
Op de rivier Maranhao in Bra
zilië is woensdag een boot ver
gaan, waardoor bijna honderd
mensen, onder wie verscheidene
vrouwen en kinderen, verdron
ken. Het vaartuig stootte nabij
Sao Luis lek op een rots. Er wa
ren slechts veertien overleven
den.
BELGIE (Ned. uitzending): 6 30
Engelse les; 17.0018.05 School
televisie; 18.55 Zandmannetje; 19.00
Religieus programma; 19.30 Puzzel,
film; 19.55 Hier spreekt men Ne
derlands; 19.59 Weerbericht; 20 00
Nieuws; 20.25 Amusements-pro-
gramma; 21.20 Echo; 21.50 Politie
film; 22.40 Nieuws.
(Van een onaerwijsmedewerker)
Tot voor kort heeft het probleem
van selectie van studenten aan uni
versiteiten en hogescholen in ons
land en in de meeste Westeuropese
landen nauwelijks een rol van be
tekenis gespeeld.
Voordat de zogenaamde demo
cratisering van het onderwijs de
academische studies voor de mid
den en laagste klassen van onze
maatschappij openstelde, geschied
de deze selectie automatisch. Af
komst en opvoeding waren in het
verleden de bepalende factoren
voor het al of niet verder studeren.
Nu echter het aantal diplomabezitters
van middelbare scholen elk jaar met
duizenden toeneemt en nu steeds meer
abituriënten hun studie aan universiteit
of hogeschool voortzetten wordt in on
derwijskringen de behoefte gevoeld aan
tiidiae „geestelijke doorlichting" van de
kandidaten. Men hoopt met de gevon
den resultaten inzicht te krijgen in het
vermoedelijke verloop van de studie van
de betrokkenen. Tijdig ingrijpen kan dan
veel misère en tijdverlies voorkomen.
In de Verenigde Staten zijn de des
kundigen reeds lange tijd overtuigd van
de waarde van tests. Zoals ook in ons
land acht men over het algemeen de
tentamen- of examenprestatie onvoldoen
de om de capaciteiten en prestaties van
de kandidaten te kunnen peilen- De in
universitaire kringen zo dikwijls bekri
tiseerde professorale willekeur maakt
een objectieve meting van de vorderin
gen van de student in vele gevallen tot
een aanfluiting. De uniformiteit en ge
lijkwaardigheid van dc opgaven en vra
gen is veelal ver te zoeken. Om in deze
situatie verbetering te brengen, wordt
de voorkeur gegeven aan objectieve vor
deringentests. Hoewel de toepassing hier
van in ons land nog in een beginsta
dium verkeert, worden grote verwach
tingen aan deze varderingentoets ge
steld. De studenten aan de meeste Ame
rikaanse universiteiten worden regelma
tig psychologisch doorgelicht. Ook hier
wordt de testmethode toegepast waarbij
de onderzoeker inzicht hoopt te verkrij-
in het gevoels- en verstandsleven van
de kandidaat. Zodoende is het mogelijk
om het succes van een student in het
volbrengen van zijn studie vooraf te voor
spellen op grond van zijn resultaten bij
dc intelligentietest die hem werd afgeno
men op het moment dat hij de universi
teit binnenkwam.
Hoewel de graad van perfectie nog ver
beterd kan worden, zijn de ervaringen
bij de meeste hoger-onderwijsinstellin-
gen in de Verenigie Staten gunstig.
Zo heeft men onder meer kunnen con
stateren dat het gemiddelde intelligen
tieniveau van de Amerikaanse studen
ten in de loop der laatste tientallen ja
ren is gedaald. Dit gemiddelde zou niet
meer dan een intelligentie-quotiënt van
110 zijn, hetgeen betekent dat ongeveer
een kwart van de studenten een minder
dan gemiddelde intelligentie moet heb
ben. De oorzaak van deze „intellectuele
inflatie" zou gelegen zijn in het steeds
groter wordende aantal jonge mensen
dat hun studies wenst voort te zetten.
De democratisering van het universitair
onderwijs gaat dus gepaard met een ver
mindering van de intellectuele capaci
teiten.
De psychologie beschikt momenteel
over geperfectioneerde methoden om
iets te weten te komen over karakter
eigenschappen van de student- Het in
zicht in de persoonlijkheidsstructuur
maakt het zodoende mogelijk een in
druk te krijgen in de factoren die een
eventueel studiedebacle in de weg staan.
Eigenschappen ais emotionele evenwich
tigheid, belangstelling, doorzettingsver
mogen, enz. kunnen vrij nauwkeurig
worden ontleed, terwijl verschillende
technieken het mogelijk maken iets meer
over het gedrag van de proefpersoon
in groepsverband te openbaren.
Na de tweede wereldoorlog is men op
de lagere scholen in ons land op grote
schaal begonnen met het testen van zesde
klas-leerlingen. De resultaten die hierbij
worden verkregen worden mede in aan
merking genomen bij de ge-
slissing of de scholier naar een middel
bare, ulo, lagere technische of voortgezef
lageronderwijsschool moet gaan. In een
later stadium zijn verschillende instel
lingen van hoger beroepsonderwijs tot
testen van hun kandidaten overgegaan-
We denken hierbij slechts aan de selec
tie van middelbare scholieren die een
officiersopleiding willen volgen aan de
KMA of aan het KIM; aan hen die naar
de hogere bedrijfsscholen van de Neder
landse Spoorwegen of van de PTT willen
gaan- Deze voorbeelden kunnen met
tientallen worden uitgebreid-
Terwijl 't bedrijfsleven haar sollicitan
ten in de meeste gevallen psychologisch
laat testen op geschiktheid voor hun
nieuwe functie, hebben de hoger-onder-
wijsinstellingen steeds een aarzelende
houding tegenover deze selectiemethode
aangenomen. De schuld of oorzaak hier
van ligt niet bij de universiteiten en
hogescholen alleen; onze wetgevin
staat er immers borg voor. dat de be
zitter van een h.b.s.- of gymnasiumdiplo
ma zonder meer recht heeft om te wor
den ingeschreven als student; hij is niet
aan verdere toetsingen onderworpen. De
openheid en vrijheid van de academi
sche studies kan dus onmogeljjk gepaard
gaan met een selectiemethode op het tijd
stip van de inschrijving. In die facultei
ten waar het aantal plaatsen van nieuw
komers beperkt is, zoals bi.i de medi
sche faculteit, sluipen dergelijke metho
den desondanks binnen.
Doch deze onmogelijkheid om aan de
ingang van de universiteit het kaf van
het koren te scheiden neemt echter niet
weg, dat in het verdere verloop van de
studie wel van testmethoden gebruik kan
worden gemaakt.
De uitslag van het traditionele examen
waarborgt een juiste selectie van de
kandidaten immers niet; de resultaten
zijn in hoge mate afhankelijk van de
persoonlijke inzichten en eigenaardighe
den van de examinator.
De bekende Nederlandse psycholoog
dr H. J. Eysenck heeft in een van zijn
geschriften hierove/ gezegd, dat verschil
lende empirische onderzoekingen naar de
betrouwbaarheid van dit soort examen
resultaten hebben uitgewezen, dat zij een
onvoldoend bruikbare aanwijzing vor
men omtrent de capaciteiten van de stu
dent.
Er wordt echter in verschillende uni
versitaire kringen bezwaar gemaakt te
gen de onpersoonlijke vorm van de se
lectiemethode van de test. De examina
tor zou niet langer in de gelegenheid
zijn de kandidaat „persoonlijk eens aan
de tand te voelen, en na te gaan wat hij
nu eindelijk weet en hoe hij dit presen
teert" In vele gevallen gaat het daarbij
om de constatering wat de student (nog)
niet weet.
Wanneer een dergelijke negatieve bena.
dering kan worden vervangen door de
meer zekerheid verschaffende testproce-
duces, is er alle reden voor, deze metho
den in brede kringen méér toe te pas
sen. Dit zowel in het belang van de
student, de universitaire instelling en de
gemeenschap. Vooral nu het streven in
hoger-onderwijskringen steeds meer ge
richt is op eeen verkorting van numerie
ke studieduur en een verhoging van het
studierendement, verdient de invoering
van deze selectiemethoden meer aandacht
dan m het geval
9 Het kind toordt reeds op vroegs
tijd met de tekst geconfronteerd
waarin vooral 't speelelement een
belangrijke rol speelt. De psycho
loog kan echter op deze manier
verborgen capaciteiten achterha
len die op geen enkele andere wijze
kunnen worden ontdekt.
