„Fantastisch" cadeau voor Koningin Juliana Kolonel Oentoeng gearresteerd nabij Tegal Tragedie in Rhodesië op komst..... NIEUWE NOORSE REGERING ONDER PER B0RTEN HET WEER E.E.G.-geiden voor haveninstallaties in Paramaribo RADIO DE KOOK OPSTANDIGE BEWEGING VOOR 90% UITGESCHAKELD 1r^T GIVE A MAN A LUCKY Eerste fase: 11 miljoen Koningin naar vakschool Surinaamse jeugd betuigde aanhankelijkheid Per K.N.S.M. naar Nickerie Bananenplan Pantalons Truien Jacks „Eigen Haard" Latif gewond „Verraders" Weerbericht Hoogwater Zon- en Maanstanden PnasStPtef tBonnèwisnt; TERNEüZEN MfWeaP-fieeMreaectenn valt 'ét Sandt r- Redactie- ea Administratie-adrêg: Smldswal Telefoon: 01150 2073 Gironummer: 38150 Abonnementsprijs f 6,60 per kwartaal; per maand 2,20; per week 53 et. Losse nrs 11 et. DE VRIJE ZEEUW WOENSDAG 13 OKTOBER 1965 21e Jaargang No. 654j3 Uitgeefster N. V. r/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen. Advertentieprijs per mm 18 et; mfnlmwm put advertentie ƒ2,40. Rubriek „Kbine Advertenties" (géén handels advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 et. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adrea Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot J 0 uur v.m. Nadat koninginJuliana en prins Bernliard in Paramaribo een plechtige zitting van de sta ten van Suriname hadden mee gemaakt, splitsten zich hun wegen. Koningin Juliana ging een bezoek brengen aan de vak school voor volwassenen, terwijl de prins zich begaf naar de Hogerhuysstraat, waar hij de machine in werking stelde, die de eerste fundatiepaal de grond injoeg voor de nieuwe haven van Paramaribo. Minister van openbare wer ken en verkeer J.Thijm gaf een uiteenzetting van de werkzaam heden. Hij merkte op dat de be staande haveninstallaties van Paramaribo, gelegen op en aan de linkeroever van de Suriname- rivier, onvoldoende zijn: verlen ging van de kaden en vergro ting van de oppervlakte van het vrije terrein zijn wegens ruimte gebrek uitgesloten. De nieuw te bouwen haveninstallaties zullen verder stroomopwaarts komen en de bedoeling is te komen tot kaden met een lengte van anderhalve kilometer, alsmede grote opslagplaatsen. Het werk dat nu door de prins werd gestart, omvat het eerste deel van deze werkzaam heden en is mogelijk geworden door E.E.G.-geiden. Het betreft een kade vn 520 meter en voor zieningen ten behoeve van ach ter de kade gelegen vrije ter reinen, een douanegebouw, een oliesteiger, een havenkantoor en een brandweerboot. De oliestei ger zal een lengte krijgen van 43 meter. Langs de kade zal de rivier worden uitgebaggerd tot een diepte van acht meter. Deze eerste fase zal een be drag vergen van elf miljoen Surinaamse guldens. Verwacht wordt dat het werk einde 1967 zal zijn voltooid. De plechtigheid droeg een on gedwongen karakter. De prins onderhield zich met Nederland se arbeidskrachten, die aan het project werken. De koningin werd bij haar be zoek aan de vakschool verwel komd door de minister van socia- (Adv.) TERNEUZEN Noordstraat 102 Tel. 01150-3128 le zaken, J. P. S. Kraag, die ge durende de rondgang een en an der vertelde over de school. In een van de lokalen stond een geschenk voor de koningin op gesteld, een symbolische voor stelling van de verbondenheid van de drie delen van het koninkrijk. Daarin waren de grondstoffen verwerkt die Suriname heeft, tevens de grondstoffen die op de school worden gebruikt. „Ik vind het fantastisch", zei de koningin, die belangstellend vroeg of men ook een goede verpakking had. Deze vraag werd natuurlijk be vestigend beantwoord. Daarna hebben de koningin en de prins in het gouvernements huis een deputatie van onderof ficieren van de toepenmacht in Suriname ontvangen. Tijdens een'vijf kwartier du rend défilé hebben naar schat ting 20.000 schoolkinderen uit Paramaribo en omgeving konin gin Juliana en prins Bernhard hun aanhankelijkheid betuigd. Koningin en prins hadden plaats genomen op het bordes van het gouverneurshuis waarvan de tre den na korte tijd door een schat van bloemen niet meer te zien waren. Na het défilé dat werd gehou den op de muziek van drumband of de militaire kapel van Suri name, gingen de koningin en de prins naar het balkon, vanwaar zij zagen dat de kinderen zich hadden opgesteld in de vorm van de letters J en B. Via de micro foon zei koningin Juliana tot de juichende kinderschaar: „Ik ga jullie iets prettigs vertellen". Het was de mededeling, dat de kin deren dinsdag een'vrije dag zou den krijgen, een mededeling die met enthousiasme werd ontvan gen. Na maandagavond met de „Medon" van de K.N.S.M. uit Paramaribo te zijn vertrokken, bereikten koningin Juliana en prins Bernhard dinsdagmorgen vroeg Nickerie. Hier viel de gasten een hartelijke ontvangst ten deel. Vooral in de westelijke pold rs was de ontvangst kleur rijk. Tal van cadeaus bood men het vorstelijk paar aan. De koningin kreeg onder meer zijden shawls en andere hindostaanse geschen ken. Ook kreeg de vorstin een kottomissie-muts ten geschenke, die zij onder luid gejuich van de omstanders opzette. De prins kreeg een astrakanmuts aange boden, zols men die in Kasjmier di-agt. Ook hij zette het hoofd deksel op tot groot genoegen van de aanwezigen. Enkele hindo staanse boeren, afkomstig uit het verre India, werden aan de vor stelijke bezoekers voorgesteld. Een der oudjes werd dit te machtig en hij barstte in snik ken uit. Zo'n grote eer was hem nog nooit te beurt gevallen, zei hij tegen familie en vrienden. Een ander bezwoer zo hard hij kon dat zijn bevolkingsgroep het huis van Oranje altijd trouw zal blijven. Dit werd met een in stemmend gejuich bevestigd dooi de talrijke vertegenwoordigers van deze bevolkingsgroep. Latei- op de ochtend toen opnieuw ge schenken werden aangeboden, zei de prins tegen een der dames die hem een geschenk had over handigd: „Nee hoor, dat krijgt de koningin niet, dat hou ik voor mijzelf." Nieuwsgierig draaide de konin gin zich om naar haar echtgenoot met de vraag „Wat is dat?" maar de prins bleek n!et bereid zijn geheim prijs te geven. Op weg naar de Prins Bern- hardpolder werd stil gehouden bij een polder waar een begin is gemaakt met de backoven- (bananen) cultuur. 600 van de 3000 ha zijn thans beplant. De koningin tekende een oorkonde, waarbij aan deze polder de naam werd gegeven van „Koningin Juliana-polder' De minister van landbouw, veeteelt en visserij, Radhakishun, wees in een toe spraak op het voedseltekort in de wereld. Hij zei dat Suriname met zijn vruchtbare bodem zal trachten dit voedseltekort zo klein mogelijk te houden. Het is reeds nu bezig zoveel mogelijk grond in cultuur te brengen. De E.E.G. heeft voor dit bana nenplan vier miljoen Surinaam se guldens beschikbaar gesteld. Langs de weg naar de Prins Gernhardpolder stonden ontel bare erepoorten opgesteld om de vorstelijke bezoekers een welkom toe te roepen. (Adv.) SPORTHANDEL Terneuzen heeft geschreven dat er geen halve maatregelen dienen te worden ge nomen bij het uitroeien van de 30 september-beweging en de be scherming van president Soekarne. De militaire autoriteiten hebben naar verluidt op alle afdelingen (Adv.) Het Indonesische leger heeft de hand gelegd op de leider van de staatsgreep van 30 september in Indonesië, luitenant-kolonel Oen toeng. Deze was voortvluchtig na dat zijn greep naar de macht door tussenkomst van regeringsge trouwe troepen mislukte. Radio-Djakarta zei dat Oentoeng maandag bij Tega! op middel- Ja va door twee soldaten werd ge arresteerd. Deze kregen daarbij assistentie van „het volk". De In donesische radio verklaarde ver der, dat kolonel Oentoeng naar Semarang trachtte te ontkomen toen hij herkend werd. Twee man nen die Oentoeng vergezelden, werden later bij Biebes ten westen van Tegal gepakt. Een van hen werd kolonel Latif genoemd. Kolo nel Oentoeng was lid van de lijf wacht van president Soekarno. Er is enkele dagen geen concreet nieuws geweest over wat er is overgebleven van Oentoengs be weging. Kolonel Latif -is, naar nader is gemeld, reeds op 10 oktober ge vangengenomen in de buurt van Djakarta en werd door kogels in beide benen getroffen toen hij pro beerde te ontkomen. Radio-Djakarta heeft gemeld, dat het dagblad van de strijdkrachten, „Harian Angkatan Bersendjata", (Adv.) Een uit vier niet-socialistische partijen bestaande coalitiere gering onder leiding van de 52- jarige Per Borten van de agrari sche partij is dinsdag in Noor wegen in functie getreden. Het kabinet bestaat uit zes conserva tieven, drie libaralen, drie leden van de christelijke volkspartij en drie leden van de agrarische cen trumpartij. De regering beschikt over 80 van de 150 zetels in het parle ment. De socialisten die bijna on afgebroken 30 jaar aan het be- 'windizijn geweest, hebben 68 zetelslpn de socialistische volks- •jpartyWeen linkse groepering, 2 ietels.* De s conservatieven bezetten sleutelposities, zoals de minis teries van buitenlandse zaken, defensie en van handel. Minister van buitenlandse zaken is de 60- jarige John Lyng, die aftreedt als fractieleider van de conservatie ven. Hij volgt Halvard Lange op. Men verwacht geen wijziging in het buitenlandse beleid, dat ge baseerd is op samenwerking bin nen het westelijke bondgenoot schap. Minister van defensie is de 44- jarige Otto Grieg Tidemand, een voormalig jachtvlieger en reder die zich in de tweede wereldoor log heeft onderscheiden. De 37- jarige Kaare Willoch is hoofd van het ministerie van handel. Financiën en landbouw wor den beheerd door de liberale mi nisters prof. Ole Myrvoll en Bjarne Lyngstad. Bij de onlangs gehouden ver kiezingen die het einde beteken den van het socialistische bewind van premier Gerhardson, hadden de vier niet-socialistische par tijen geen gezamenlijk program. De bestaande meningsverschillen moesten later worden geregeld. NIEUWE BRANDHAARD IN AFRIKA Het is geen wonder dat het gesprek van Rhodesië's premier Ian Smith met de Londense re gering is vastgelopen: de tegen stellingen zijn te groot dan dat die in een gesprek kunnen wor den gladgestreken en een com promis dat voor beide partijen bevredigend is, zat er niet in. Ian Smith en de nog geen 250.000 blanken in de kolonie Rhodesië wensen onafhankelijk heid volgens hun principes, die aan de bijna vier miljoen zwarte Afrikanen in het land weinig sten, in het kapittel laat. Offi cieel heet het dat Smith een po litiek van partnerschap voor staat, maar dat is slechts een schone term, die in de praktijk weinig verschilt van de Zuid- afrikaanse apartheid. Zijn politiek is gebaseerd op vrees. Wanneer de invloed van de zwarte meerderheid in Rho desië groter wordt, zo redeneren de blanken, dan is het gedaan met de cultuur die zij hier heb ben opgebouwd. Wil Londen ons de onafhankelijkheid niet ver lenen zoals wij die wensen, dan nemen we die doodeenvoudig. Geen keus Premier Harold Wilson in Londen en ditmaal staat de conservatieve oppositie stevig achter hem heeft geen keus. Hij kan de zelfstandigheid niet verlenen op Smiths voorwaar den. Doet hij dat, dan ver vreemdt hij nagenoeg het hele gemenebest van zich, waarin de gekleurde volkeren nu eenmaal de meerderheid hebben. Bovendien zal Londen in de Verenigde Naties eveneens alle ex-koloniale volkeren tegenover zich vinden, voor wie het onbe staanbaar is dat anno 1965 een regering een kolonie toestaat een op rassenscheiding gebaseerde onafhankelijkheid te procla meren. Het probleem is slechts dat Londen er niet veel tegen kan doen. Natuurlijk kan men Smith en de zijnen hoogverraad in de schoenen schuiven, maar veel effect zal dat niet hebben. Eco nomische sancties zijn goed mo gelijk en die zullen Rhodesië waarschijnlijk ruïneren. Als pun tje bij paaltje komt zal Londen wellicht militair moeten op treden. Nieuwe brandhaard Dat alles weet Rhodesië ook, maar zelfs dit vooruitzicht is niet in staat Smith en zijn kiezers tot inbinden te bewegen: 't zwaarst voor hen weegt dat een grond wet, waarbij de zwarte minder heid invloed krijgt, onaanvaard baar is. En voor de rest kome wat kome. Dat betekent dat de datum nog niet bekend is, maar zo wordt Rhodesië een van de volgende brandhaarden waarnaar de wereld niet zonder onrust kan kijken. Rhodesië schijnt bereid te zijn zijn gang te gaan, ook al weet het zonder vrienden te zullen staan. Uiteraard zal zich het ge menebest tegen de staat met zijn geroofde onafhankelijkheid keren, evenals heel zwart Afri ka. Verscheidene westerse lan den hebben eveneens aangekon digd het Rhodesië van Smith niet te zullen erkennen. Maar ook geestverwanten als in Zuid-Afri- ka zien het gebeuren niet met veel vréugde tegemoet. Immers: de acties in de Ver enigde Naties en elders tegen de Zuidafrikaanse republiek zijn tot dusver steeds verstoken geble ven van al te veel effect. Maar mocht het tegen Rhodesië tot een optreden komen wat haast on vermijdelijk lijkt dan ligt voor de hand dat de akties tegen Zuid-Afrika eveneens aan fel heid zullen 'vinnen. vVie is Ian Smith De houding van de nauwelijks 45-jarige Ian' Smith is door zijn voorafgaande leven bepaald. Hij is er zeker van dat de blanken in Afrika slechts de keuze hebben tussen zich verzetten of vertrek ken. Smith is in 1919 in Rhodesië be horen als zoon van een kolonist die in 1898 naar Afrika was gegaan behept met de strengheid en de principes van de anglicaanse op voeding van het einde der vorige eeuw. Op de universiteit was Smith een fervent rugby-speler. Hij groeide op in de sfeer van de Britten die sentimenteel gehecht waren aan hun land van oorsprong maar er clirect kritiek op hadden. Zij waren niet in staat de evolutie te volgen of de kronkels van de Éritse kolo niale politiek te begrijpen. Toch gaf Ian Smith enige van zijn beste jaren aan-zijn Britse vaderland. Op 21-jarige leeftijd trad hij toe tot de R.A.F. en zijn toestel werd door de Luftwaffe neergeschoten in de Lybische woestijn. Hij werd daarbij ernstig gewond. Smith overleefde het, zijn gezicht ontsierd door littekens. Hij bleef vliegen en werd een tweede keer boven Italië neergeschoten Daar voegde hij zich bij de parti- sanen, met wie hij een half jaar een gevaarlijk leven leidde. Terug in Rhodesië wijdde hij zich aan de veeteelt en bemoeide zich daarbij met cle politiek. Zijn recht se partij het „Rhodesisch front" behaalde in december 1962 een grote overwinning. Voor het eerst kregen de boeren de macht in han den. Zij vormden de voorhoede van het Europese extremisme en waren resolute tegenstanders van eman cipatie der negers. Smith werd hun woordvoerder en voorvechter. In april 1964 brachten zijn volgelingen hem aan de macht en begonnen zij te drei gen met een eenzijdige onafhanke lijkheidsverklaring. Smith schijnt echter nog te aar zelen om zich in een avontuur te storten en zich tegen Engeland te keren, hoewel hij een koppig en moedig man is. Tweemaal heeft hij de dood getrotseerd. Of hij de druk van de extremisten in zijn land hot hoofd kan bieden, staat nog te be zien, van de organisatie „nationaal front" een beroep gedaan om af t« rekenen met leden van de bewe ging- Radio-Medan in noord-Sumatra maakt melding van een grote be toging voor de regering waarin op heffing van' de communistische partij werd geëist. Mohammedaan se leiders die de betogers toespra ken, brandmerkten de communis ten als verraders. In een bericht van radio-Djakar ta heet het, dat vijf militaire een heden die gemene zaak met de re bellen hadden gemaakt, zich thans weer aan de zijde van de regering hebben geschaard. (Zie verder pagina 7.) Overwegend zonnig Het K.N.M.I. deelt mede: Luchtdrukstijgingen boven het continent hebben hetzwaarte punt van het hogedrukgëbied, dat enkele dagen bij Schotland lag, verplaatst naar de omgéving van Polen. Hierbij draaide de zwak ke wind naar het oostèn en hield de aanvoer van vochtige lucht van de Noordzee op. Drogere' continentale lucht uit Duitsland wordt aangevoerd en als gevolg hiervan wordt het -. wolkendek weer naar het westen verscho ven. Dinsdagavond was het in het zuidoosten en - oosten van het land reeds helder en-voor over dag wordt in het grootste deel van het land zonnig weer ver wacht. Het blijft düs droog weer, waarbij de temperaturen tot on geveer dezelfde waarden zullen oplopen als gisteren. medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot hedenavond. - Overwegend zonnig. Droog en zonnig weer, maar aanvankelijk in het westen van het' land nog bewolking. Zwakke tot matige wind tussen oost eivzhid. Ongeveer dezelfde temperaturen als gisteren. WOENSDAG 13 OKTOBER v.m. n.m. Breskens 3.23 3.26 Terneuzen 3.58 4.01 Hansweert 4.38 4.41' Walsoorden 4.48 4.51 DONDERDAG 14 OKTOBER v.m. n.m. Breskens 3.52 4.02 Terneuzen 4.27 4.37 Hansweert 5.07 5.17 Walsooden 5.17 5.27 Okt. 13 7.01 17.51 19.13 10.15 14 7.03 17.49 19.42 11.37 15 7.04 17.47 20.21 12.55 16 7.06 17.44 21.15 14,04

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1965 | | pagina 1