Commissaris der Koningin
opende bejaardentehuis
te Sas van Gent
Koningin en Prins
in Suriname
DE ZOON VAN ARAM
„Redoute" een raadselachtige naam?
Katholiek vakverbond wil afschaffing
werknemerspremie sociale
verzekering
DF VRTTF 7FFTTW
Pagina 3
Uiterste minimum
Algemeen
Isolement
is fataal
Hoe
gepensioneerden
te beschermen
tegen inflatie?
Dode bij botsing
Ingewikkeld
Rijksgeld voor
georganiseerden
Wandaden van
Britse korporaal
in West-Duitsland
Lacerda geen
kandidaat voor
presidentschap
RADIOREDE
GOUVERNEUR
VAN SURINAME
Indianen boden
geschenken aan
Narigheden
vergeten
Trotse chauffeur
Zaterdag 9 oktober 1965
Nadat de commissaris van de koningin het bejaardentehuis officieel voor geopend had verklaard,
overhandigde de 80-jarige bewoonster van dit tehuis, mevr. R. S. van DammeDelforge aan mr.
J. van Aartsen een bouquet bloemen bestemd voor zijn plotseling ziek geworden echtgenote.
De commissaris der koningin in Zeeland, mr. J. van Aartsen, heelt
vrijdagmiddag te Sas van Gent het algemeen bejaardentehuis „De
Redoute" officieel in gebruik gesteld.
De commissaris deed dit in een toespraak, waarin hij de bejaar
den die al in dit goed geoutilleerde tehuis wonen, bevoorrechten noem
de en hen toewenste, dat dit werkelijk een tehuis voor hen zou zijn.
Toch liet de heer Van Aartsen uitkomen, dat de zelfstandigheid
van een bejaarde slechts in uiterste noodzaak moet worden prijs
gegeven. De 12 bejaardenflats die nabij „De Redoute" zijn gebouwd,
noemde hij hierbij als voorbeeld. De centrale verwarming en ook het
centrale antennesysteem zijn belangrijke zaken en, aldus de commis
saris, wanneer het wonen in zulk een flat financieel te dragen is,
komt dit het ideale beeld van de huisvesting voor bejaarden het meest
nabij.
De naam van het tehuis vond
de commissaris wel enigszins
raadselachtig: een redoute is een
-gedeelte-., .van een vestingwerk
waar men zich op zeker moment
kan terugtrekken. Voor dit be
jaardenoord wilde hij deze naam
aldus geïnterpreteerd zien als
een beveiligde beschutte plaats,
ver van het rumoer van het
leven. Hij hoopte dat de naam
zich op dit punt eer aan zou
doen. Uiteindelijk, zo sprak de
heer Van Aartsen verder, gaat
het om de bejaarden hier een
goede tijd te laten doorbrengen.
Met de allerbeste wensen voor
de bewoners besloot hij zijn toe
spraak na zijn felicitaties aan
bestuur en aan de Nederlandse
centrale voor huisvesting van
bejaarden, welke laatste de
bouw en financiering verzorgde.
De echtgenote van de commis
saris die mede aanwezig had
willen zijn, kon dit niet wegens
ziekte. De commissaris mocht nu
een bloemetje voor haar mee
nemen, dat hem door een der
bewoonsters van het tehuis werd
overhandigd.
Had de heer Van Aartsen ter
loops nog even gesproken over
de moeilijkheden die aan de
bouw van dit oord vooraf wa
ren gegaan, de voorzitter van de
N.C.H.B., mr. B. A. van Schaik,
die het in beheer overdroeg aan
de Stichting Algemeen Bejaar
dentehuis Sas van Gent zinspeel
de hier eveneens op.
De termijn van 6 jaar juli
1959 werden de plannen gemaakt
die aan de ingebruikname
voorafging, noemde de heer Van
Schaik uit ervaring redelijk
kort. Ook de aanvankelijke me
ningsverschillen tussen de N. C.
I-I. B. en het gemeentebestuur
van Sas van Gent vond deze
spreker niet ongewoon, dit komt
altijd voor. Het aanvankelijk ad
vies van de centrale was een
complex voor 80 bewoners. Ten
slotte kwam er een ontwerp uit
de bus voor 50 bewoners. Inder
daad, zo ging de heer Van
Schaik verder, moet een bejaar
de zo lang mogelijk in het eigen
milieu blijven.
Wanneer zijn er eigenlijk rust
huizen genoeg? Er zijn voor alle
tehuizen waslijsten met aanvra
gen. Enerzijds voorspelde de
spreker hiervan een afname,
wanneer de outillage in 't eigen
bewoonde huis wordt verbeterd.
Maar aan de andere kant neemt
het aantal bejaarden toe. We
kunnen dus rustig doorgaan met
bouwen. De capaciteit voor 50
bewoners noemde de heer Van
Schaik het uiterste minimum.
Misschien is het wel zo, hoe
kleiner hoe prettiger, maar hoe
kleiner, hoe moeilijker de ver
zorging en des te oneconomischer
de bedrijfsvoering.
De heer Van Schaik verheel
de niet, dat de aanbesteding veel
moeite had gekost. Voor de af-
bejaardenwoningen
voor het stichtingsbestuur en
men heeft deze doorstaan.
i
De voorzitter van de stichting
de heer H. F. Kok dankte bij de
aanvaarding de commissaris voor
zijn bereidwilligheid het com
plex te willen openen en voor
de verdere belangstelling op ho
ger bestuurlijk niveau die voor
het bestuur een stimulans is.
Ook de heer Kok sprak er zijn
teleurstelling over uit dat' de
capaciteit werd teruggebracht.
Het huis is vol en er is al een
wachtlijst en bovendien is het
moeilijk bij deze omvang een
sluitende exploitatie te maken.
De tendens „algemeen" is een
van de achtergronden van de
strijd geweest, maar deze alge
meenheid wordt op geen enkele
wijze als een gemis aangevoeld.
70 is katholiek, 30 prote
stant en het bestuur geeft alle
medewerking aan de geloofsbe
leving van alle richtingen. 69
der bewoners komt uit Sas van
Gent, 19 uit Zeeuws-Vlaan-
deren, 12 uit Middelburg en
overig Nederland. Praktisch
iedere bewoner heeft binding
met de gemeente Sas van Gent.
Ons werk wordt met veel be
langstelling in de raad gevolgd,
de N.C.H.B. is onze „oom huis
baas".
Spr. was erkentelijk jegens
aannemers, architect, opzichter
en alle werkers, die hun werk
niet op mechanische wijze ver
richtten maar het doel van het
huis voor ogen hielden.
Hij sprak ook zijn grote waar
dering uit voor het werk van
de directrice, mevr. A. Beukin-
gaJurgens. Men kan zich het
tehuis zonder haar niet meer
denken. Zij verricht haar werk
op diep menselijke wijze. Er
wordt veel propaganda gemaakt
voor het „open" bejaardenwerk.
Toch moeten we hier wat voor
zichtig zijn. Eenzaamheid wordt
niet door zelfstandigheid opge
heven.
De heer De Kok had bij dit
complex gaarne de lijn doorge
trokken naar „het stiefkind van
onze maatschappij", 'n verpleeg
huis voor bejaarden, --maar dat
kon hier nog niet.
Een pension-bejaardentehuis
kan ook een open karakter dra
gen. Maar hier is medewerking
nodig van de plaatselijke bevol
king, die hij opwekte mee te
werken aan de ontspanning van
de bejaarden en hen op te wil
len zoekten in het tehuis. Isole
ment is fataal.
is een prachtig comfortabel en
efficiënt ingericht gebouw, een
sieraad der gemeente. Een lang
durig gekoesterde wens is hier
mee in vervulling gegaan. Er is
touw getrokken, maar laten we
de narigheden vandaag verge
ten, aldus de burgemeester, die
de stichting geluk wenste met
deze omvangrijke sociaal zo ge
voelige onderneming.
Tot de bejaarden zei de heer
Den Boer: ,,'t Gaat tenslotte al
lemaal om uw geluk en het wel
zijn van uw levensavond".
Na deze toespraken werden
het gebouw en de flats bezich
tigd, waarna het bestuur van de
stichting recipieerde.
Het tehuis is gebouwd naar
een ontwerp van architect ir J.
de Wilde, onder wiens directie
het werk werd uitgevoerd.
Het gemeentebestuur van Sas
van Gent heeft door zijn mede
werking de stichting van het te
huis dat gebouwd is met toepas
sing van de premie- en bijdra-
genbeschikking 1960, mogelijk
gemaakt.
Het tehuis biedt plaats aan 50
bejaarden (42 alleenstaanden en
4 echtparen). Bij het tehuis be
horen nog 12 bejaarden wonin
gen voor zelfstandige bewoning.
Volgens prof. dr. J. Wemelsfel-
der, hoogleraar aan de r.k. eco
nomische hogeschool in Tilburg,
zijn er diverse manieren te vin
den voor het probleem: hoe de
gepensioneerden te beschermen
tegen de voortschrijdende infla
tie. De meest doeltreffende op
lossing is z.i., indien men de pen
sioenen welvaartvast wil maken
invoering van het omslagstelsel.
Aangezien het niet in de ver
wachting ligt, dat de pensioen
fondsen hier zelf toe over kun
nen of willen gaan, zal het initi
atief van de overheid moeten ko
men. In hetzelfde raam zou ook
een regeling van de positie van
de lijfrentetrekkers moeten
plaatsvinden.
De Tilburgse hoogleraar
schrijft dit in Economisch Statis
tische Berichten van deze week,
naar aanleiding van een klacht
van een gepensioneerde in het
zelfde nummer over de dalende
koopkracht van de gulden. De ge
pensioneerde vraagt dat de staat
z.g. geïndexeerde obligaties zal
aanbieden, want alleen als de
spaarbanken, de pensioenfond
sen en de levensverzekering
maatschappijen geïndexeerde
obligaties (.met rendement op ba
sis van de index der kosten van
levensonderhoud) kunnen kopen,
kunnen zij op hun beurt hun
klanten geïndexeerde uitkeringen
doen, naar het voorbeeld van Fin
land en Frankrijk.
Prof. Wemelsfeldernoemt de
noodkreet van de gepensioneer
de volstrekt gerechtvaardigd. „Op
onoirbare wijze wordt dit slacht
offer ieder jaar stukje bij beetje
beroofd van 'n deel van zijn pen
sioen". De tragiek is eigenlijk z.i.
dat de inflatie in ons land nog
niet omvangrijk genoeg is. De er
varing leert namelijk dat, wan
neer de omvang van de inflatie
maar groot genoeg is, er door
overheid en door particulieren
middelen worden geschapen om
hen, die in geld luidende vorde
ringen hebben, tegen de gevol
gen van de inflatie te bescher
men. „Er is geen enkel argument
aan te voeren waarom de over-
heidspensioenen gekoppeld zou
den moeten zijn aan een loonin
dex, terwijl lijfrentetrekkers en
gepensioneerden uit landbouw en
industrie deze voordelen niet
zouden -genieten", aldus prof.
Wemelsfelder.
Bij een verkeersongeluk op
rijksweg 55 's-Hertogenbosch
Grave) onder de gemeente
Heesch is donderdagavond de 67-
jarige M. van der Worp uit So
meren om het leven gekomen. Zij
zat in een door haar 72-jarige
broer bestuurde personenauto. De
bejaarde automobilist reed zon
der te stoppen de voorrangsweg
op en kwam in botsing met een
tankwagen. Mej. Van der Worp
werd uit de wagen geslingerd en
kwam onder de wielen van de
vrachtauto terecht. Zij overleed
ter plaatse.
De katholieke bond van werk
nemers in bank, verzekeringsbe
drijf en administratieve kantoren
(B.V.A.) wenst verlaging van de
A.O.W.-premie door hogere over-
heidsbijdragen en door meebeta
ling van de werkgevers. Hoven-
dien wil de bond de premie die
werknemers betalen in de sociale
verzekeringen voor loon- en sala-
ristrekkenden, geheel laten over
nemen door de werkgever.
Deze wens heeft de voorzitter
van de B.V.A.de heer A. W. Jans
sen, vrijdagmorgen gelanceerd op
de aan de automatisering gewijde
landelijke studiedagen op Woud-
schoten in Zeist.
Mocht, aldus de heer Janssen,
de overneming van het werkne
mersdeel door de werkgever nog
niet kunnen worden gerealiseerd,
dan kan in iedfer geval worden
overwogen de premiegrens voor de
wachtgeld- en werkloosheidsverze
kering lager te stellen dan de uit-
Keringsgrens, wanneer deze grens
wordt opgetrokken van 10.000 t,»t
20.000 gulden. Velen zijn volgens
de B.V.A.-voorzitter van mening,
dat de hoger gesalarieerden een
laag werkloosheidspercentage op
leveren. Omdat in deze groep dus
weinig uitkeringen behoeven te
worden gedaan, zou de premie-
grens tot weinig boven 10 000,
kunnen worden opgetrokken.
De splitsing van de sociale pre
mies in een werkgevers- en werk
nemersdeel noemde de heer Jans
sen een kostbare geschiedenis, ter
wijl de splitsing bovendien kunst
matig is. Beide delen zijn namelijk
arbeidskosten. Dat de premie-in
houding op de werknemers peda
gogisch effect heeft, noemde de
heer Janssen een fictie. De inhou
dingen zijn zo ingewikkeld en zo
De heer Janssen pleitte voorts
voor het belastingvrij laten van
de vakbondscontributie naast de
verwervingskosten, want nu alle
werknemers 5 procent van hun in
komen als verwervingskosten mo
gen aftrekken, is het voordeel van
de georganiseerden vervallen.
Alle vakorganisaties zouden aan
het eind van het jaar het ministe
rie van financiën hun ledentallen
kunnen melden, vergezeld van een
accountansverklaring.
De overheid zou dan voor eik-
lid een vast bedrag (bijvoorbeeld
15,aan de bond kunnen
overmaken. De leden zouden dit
bedrag in mindering op hun con
tributie kunnen krijgen.
De Britse korporaal Arthur
Stanley, d'ie door de Duitse poli
tie in Bielefeld is gearresteerd
wegens moord op een meisje van
12 jaar, genaamd Heidi Schie.
mann, die hij tevoren had ver
kracht, heeft bekend ook nog een
andere wandaad op zijn geweten
te hebben. Op 31 mei had hij een
17-jarige verkoopster met zijn
auto opzettelijk omvergereden.
Hij wilde zich vervolgens aan
haar vergrijpen en haar 'daarna
wurgen, maar zijn plannen wer
den verijdeld door de nadering
van een andere auto. Het slacht
offer dat bewusteloos naar het
ziekenhuis werd vervoerd, wist
zich niets te herinneren en de po
litie had de conclusie getrokken,
dat men te maken had met een
verkeersongeluk waarbij de be
trokken automobilist was door
gereden.
er nauwelijks meer iets van be
grijpt. „Het zou veel duidelijker
zijn als op de salarisstroken de to
taalpremie kon worden vermeld die
het bedrijf betaalt.
De Braziliaanse gouverneur
Carlos Lacerda heeft openlijk
verklaard geen kandidatuur te
ambiëren voor de presidentsver
kiezing van 1966 in Brazilië. Hij
heeft president Braneo ervan be
schuldigd de revolutie te hebben
verraden door de terugkeer van
Kubitschek naar Brazilië toe te
staan.
De gehele bevolking scheen uit
gelopen toen vrijdagdagmiddag de
koningin en de prins in de glanzen
de hofauto met open kap Parama
ribo binnenreden. Langs de gehele
route was het stampvol met jui
chende en zwaaiende mensen.
Uren tevoren hadden reeds vele
belangstellenden, waaronder tal
van kinderen, zich langs de weg
opgesteld om zich van een goed
plaatsje te verzekeren. Deze huldi
ging in Paramaribo moet voor de
koninklijke bezoekers niet onver
wacht zijn gekomen, want reeds
op de luchthaven Zanderij, 40 km
buiten Paramaribo, lag het begin
van de zegetocht, die eindigde met
een enorme ovatie, toen koningin
en prins op het balkon verschenen
van het gouverneurshuis op het
ondoorzichtig, dat de werknemer Loranjeplein in het hartje van Pa
Het algemeen bejaardentehuis „De Redoute" te Sas van Gent
ramaribo.
(De gouverneur van Suriname,
mr H. L. de Vries, heeft voor de
radio een rede uitgesproken,
waarin hij onder meer zei: We
zullen straks de koningin en de
prins na 10 jaar weer voor korte
tijd in ons midden hebben. Er is
in deze tien jaar veel veranderd
en verbeterd in Suriname. Om
dat deze verandering zo geleide
lijk plaatsvindt, valt zij ons, die
hier wonen en werken, misschien
niet zo op. Maar voor 't konink
lijk paar, dat de ontwikkeling
van ons land steeds met grote be
langstelling volgt, zal dit sterker
spreken. Wij hebben de laatste
10 jaar hard gewerkt voor de
verhoging van onze welvaart,
maar ook aan de eenwording
van ons volk. Laten we het ko
ninklijk paar tonen, dat we dich
ter naar elkaar toe zijn gegroeid.
Niet alleen de verbondenheid van
de drie rijksdelen van 't konink
rijk, maar ook de band van de
verschillende bevolkingsgroepen
in Suriname vindt in ons konink
lijk huis zijn hoogste zinnebeeld,
beeld.
De gouverneur eindigde met de
overtuiging uit te spreken dat de
gastvrije en hartelijke bevolking
van Suriname met haar diepe ge
negenheid voor het Oranjehuis
ondubbelzinnig en op haar eigen
spontane wijze zal doen blijken
van haar aanhankelijkheid van
trouw aan het koninklijk huis.
De luchthaven, fraai versierd,
maakte door de honderden aanwe
zigen, die al met hun vlaggetjes
waren begonnen te zwaaien toen
het vliegtuig nog maar een stipje
in de lucht was, een feestelijke in
druk.
zonderlijke
zag hij het tehuis als een veili-
ge achtergrond. Het begin van
5e tTTPlni*t*if)*T-:lsi1fu -"mirnmeiifmeer dan gewone betekenis. Het
Ook burgemeester Den Boer
vond de officiële opening van
dit 17e pension-bejaardentehuis
van de N.C.H.B. een feit van
36. „Uw spel is ten einde, ban
diet", gromde Bazijn, doch de
vreselijke goedendag bleef aar
zelend in de lucht zweven.
Morgahn, die de kleine Ronald
nog steeds stevig in zijn greep
had, schoof 'de knaap als een
schild voor zich uit, zodat Bazijn
niet kon toeslaan zonder grote
kans te lopen het ventje te tref
fen! Met de andere hand had
Morsaön zün tapjei' getrokken.
„Laffe hond!" snauwde Bazijn
hem toe. „Verdedig u liever als
een man, inplaats van een kind
als schild te gebruiken."
Besluiteloos draaide hij om
Morgahn heen, zoekend naar een
mogelijkheid om de schurk te
kunnen neerslaan zonder Ronald
Ie treffen. En zozeer was zijn
aandacht daarmee bevangen, dat
hij niets bemerkte van het nieu
we gevaar, dat hem bedreigde.
Eén der vrijgekomen krijgers
sloop met opgeheven zwaard van
achter op Bazijn toe, terwijl de
ander zijn kameraad, die inmid
dels door Aram in een hoek ge
dreven was, te hulp snelde.
Doch Aram, door de kreet van
zijn zoon gewaarschuwd, had ter
wijl hij zich verdedigde, Mor
gahn geen ogenblik uit het oog
verloren en toen hij het gevaar
zag. waarin ziin strijdmakker
verkeerde, deed hij een woedende
uitval naar zijn beide belagers.
Met een paar machtige slagen
van zijn zwaard wist hij hen
terug te drijven en, gebruik ma
kend van deze kans, stormde hij
op de krijger toe, die op het punt
stond, de niets vermoedende Ba
zijn in de rug te steken.
Vlug kwam de koningin de trap
af om voor de derde maal in de ge
schiedenis voet op Surinaamse bo
dem te zetten. Bij het betreden van
het Surinaamse grondgebied werd
zij verwelkomd door gouverneur
De Vries en premier Pengel. On
middellijk zette de muziekkapel
van het korps der gewapende poli
tie de beide volksliederen in. De
10-jarige Helga Juliana Markiet
bood de koningin bloemen aan. Zij
is op 27 oktober '55, de dag waar
op het koninklijk bezoek in 1955
aan Suriname begon, geboren.
De oudste bewoners van Surina
me, de Indianen, merendeels woon
achtig in het nabijgelegen „Prins
Bernharddorp" kwamen hun op
wachting maken. In hun fraaie
kleurrijke klederdracht met de ka-
toenpluimen in het haar boden zij
hun koningin de eerste Surinaamse
geschenken aan.
Onmiddellijk na het verlaten van
het stationsgebouw barstte het ge
juich van de samengestroomde me
nigte los.
De mensen waren zó geestdriftig
dat slechts met de grootste moeite
een smal pad naar de auto kon
worden vrijgehouden. Een zwaai
ende, juichende en zingende men
senzee was er bijna de oorzaak van
dat de auto niet kon worden be
reikt. De politie hield de afzetting
goed in de hand zodat de vorstin
toch naar haar auto kon lopen, zij
het met enige moeite, waar het
portier al door chauffeur Alex was
geopend. Trots salueerde hij toen
zijn koninklijke passagiers in de
auto stapten. Dit was dè dag van
zijn leven. Hij had immers al twee
maal kroonprinses Beatrix mogen
rondrijden en hij was ook de chauf
feur tijdens het bezoek aan Surina
me van prinses Irene en Margriet.
Maar nu vond hij dit bezoek toch
wel een kroon op zijn „chauffeurs
loopbaan bij de gouverneur'", zo
vertrouwde hij de pers toe.
De brand bij de Shell
op Cyprus
De grote brand in tanks van
de „Shell" bij Larnaca op Cy
prus, welke door saboteurs is
veroorzaakt, woedde vrijdag
ochtend nog steeds. Brandweer
lieden trachtte uitbreiding tot
andere tanks te voorkomen.
Volgens Cyprische bladen zou
de brand het werk kunnen zijn
van anti-Britse saboteurs en mo
gelijk in verband kunnen wor
den gebracht met de gebeurte
nissen in Aden. De bladen wij
zen er op dat de brandstof be
stemd was voor de Britse lucht
macht op het eiland. De Britse
luchtmacht op Cyprus heeft on
langs versterkingen naar Aden
overgebracht.
R. T. N. reeds meer dan
150.000 leden
In de derde week van de actie
tot werving van leden-contribu
anten heeft de nationale emroep-
^ehtmg, de R. T. N„ meer dan
n0.000 aanmeldingen binnenge
kregen, aldus deelde de stichting
gisteren mede. Het totale aantal
heeft hierdoor thans de
iöu.000 ruim overschreden. De
actie zal worden voortgezet.
Vragen over handel
in honden en katten
Het Eerste Kamerlid dr. Vtei
L» Polak (P*v.d.A,) heeft in een
aantal vragen aan da minister)
van justitie, van binnenlands)
zaken en cultuur, recreatie et
maatschappelijk werk verzocht
°e_ nodige voorzieningen te tref.
Steller
n huis>
feu om paal en perk
aan .de illegale handel
dieren.
De heer Polak informeert ver»
der naar de Juistheid van be.
richten als zouden B. en W. va»
Den Haag aan de Duitse dieren,
handelaar Heina Vieten een ver.
funning voor de handel in hon.
en en katten hebben verleend
en met deze man een overeen
komst hebben gesloten tot op
ruiming van in Den JHaag aan
getroffen zwerfkatten en ande-
r« zwerfdieren.
