Gemini-vlucht succes voor
Amerikaanse ruimtevaart
Maarschalk Montgomery naar
president Johnson?
McDIVITT EN WHITE NA EEN
VLUCHT VAN 98 UREN TERUG
OP DE AARDE
Per helicopter naar de ,Wasp'
Vreugde
in de cabine
62 maal
rond de aarde
Temperatuur
van 1700 graden
Banket
Priiises Beatrix legde eerste steen
voor Europese bibliotheek in Brugge
White is zeeziek
En nn
naar de maan
Computer
werkte niet
MIJNRAMP
IN ZUIB-SLAVIE
VER. STATEN KUNNEN OORLOG
IN VIETNAM NIET WINNEN"
Schoonmaak van de NAVO
15900
Amerikaanse
naar
Vietnam
HET WEES
Meer dan 100
slachtoffers
Nieuwe vietcong-
aanval verwacht
Toch
een oplossing
Katholieken eisen
ontslag van Qoeat
50 ton bommen
Hoogwater
Weerbericht
Frtnkering b!j abonnement: TERNEUZEN
Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sands
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs f 6,— per kwartaal; per
maand 2,per week 50 ct. Losse nrs 10 et.
VRIJE ZEEUW
Dinsdag 8 7 woensdag 9 j unï 1965
21e Jaargang - No. 6451
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels
advertenties) 5 regels ƒ1,10. Iedere regel meer
22 et. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur v.m.
De lange tocht door de ruimte van de Amerikaanse astronauten
James McDivitt en Edward White is ten einde, Nog geen uur na de
geslaagde landing in de Atlantische Oceaan kwamen de ruimte
vaarders gezond en wei per helikopter op het vliegdekschip „Wasp"
aan. Daar stond de tweeduizend koppen tellende bemanning vol
tallig aangetreden om hen een stormachtig welkom te bereiden.
Een daverend gejuich ging op, toen McDivitt en White lachend en
wuivend uit het hefscliroefvliegtuig op de voor hen uitgelegde rode
loper stapten. Talloze handen moesten ze drukken en van alle kan
ten felicitaties in ontvangst nemen voordat ze zich in de ziekenboeg
van het schip konden terugtrekken om een stevig maal te gebrui
ken en een uitgebreid lichamelijk onderzoek te ondergaan.
Met de geslaagde landing is
de vlucht van de Gemini-4 een
succes voor de Amerikaanse
ruimtevaart geworden. De laat
ste uren voor de landing werden
overschaduwd door dc vrees, dat
de ruimtevaarders gedurende de
laatste fase met grotere moei
lijkheden te kampen zouden krij
gen dan was gedacht. Gebleken
was namelijk dat een elektroni
sche rekenmachine "aan boord
van de Gemini niet kon worden
gebruikt, zodat de astronauten
zelf de berekeningen voor hu:v
„landingsbaan" moesten uitvoe
ren. Dit deden zij voortreffelijk.
Alleen kwamen zij, doordat ze
een van de remraketten iets te
vroeg lieten ontbranden, in een
licht afwijkende baan terecht,
waardoor hun cabine ongeveer
zeventig kilometer ten westen
van de tevoren vastgestelde lan
dingsplaats in zee terechtkwam.
Het vliegdekschip „Wasp" dat
hen uit zee zou oppikken, bevond
zich toen op ongeveer 74 kilo
nieter afstand. Twee hefsehroef-
vliegtuigen van de „Wasp" kre
gen de veelkleurige parachute,
waaraan de Gemini-cabine na
haar vlucht door de dampkring
naar beneden kwam, echter spoe
dig in het oog.
Om 18,13 uur Ned. tijd kwam
de cabine maandag in zee terecht
tussen de Bahama's en de Ber
muda-eilanden. Het weer in dit
gebied was ideaal en de zee
kalm.
De helicopters die binnen een
kwartier boven de plaats cirkel
den waar de cabine zich bevond,
lieten kikvorsmannen neer die
een gummivlot aan het ruimte
vaartuig bevestigden om het voor
zinken te behoeden. In de cabine
heerste grote vreugde. „Hoera,
hoera, we komen nu op de
Wasp", zo hoorde men op het
vliegdekschip de ruimtevaarders
via de radioverbinding schreeu-
weij.
Voordat McDivitt en Whité hun
nauwe cabine mochten verlaten,
moesten de laatste gegevens over
hun gezondheidstoestand worden
gecontroleerd. Maar om 18.43
uur Ned. tijd was het dan zover
en konden ze het luik openen.
Enkele minuten later werden ze
aan boord van een van de heli
kopters gehesen die direct koers
zette naar de „Wasp". die al op
volle kracht naar de plaats van
de landinc onderweg was. De
ruimtevlurht van 97 uur en 57
minuten zat erop.
De slotfase was begonnen bo
ven Hawaii met liet in werking
stellen van de kleine raketmoto
ren. Deze zorgdpn ervoor, dat de
cabine in een lagere baan met
een grootste afstand tot de aarde
van 151 kilometer kwam. Pit
moest gebeuren om te verzeke
ren dat zelfs bij de weigering van
de remraketten de cabine naar
de aarde zou terugkeren. De
kleine raketten werkten twee
minuten en veertig seconden.
Twaalf minuten later ontstak
McDivitt <le remraketten, die
voor de terugkeer in de damp
kring moesten zorgen. Het ruim
tevaartuig was toen juist het
Mexicaanse voigstation Guyamas
gepasseerd en voltooide zijn 82e
omloop om de aarde.
Mot- de ontbranding var., 'de
remraketten brak de gevaarliik-
ste fase van de landing aan. De
cabine bevond zich nog op een
hoogte van tachtig kilometer
toen de „duik in de dampkring"
werd gemaakt. Het hitteschild
van de cabine beschermde de
ruimtevaarders, die een druk van
achtmaal de zwaartekracht moes
ten doorstaan, afdoende tegen de
tot 1700 graden oplopende tem
peratuur aan de buitenkant. De
wrijving van de lucht verminder
de de snelheid van de Gemini
met enkele tienduizenden kilo
meters tot minder dan 1120 kilo
meter per uur. Ongeveer dertien
minuten na het ontsteken van de
remraketten ontvouwde zich op
een hoogte van vijftien kilometer
boven de Atlantisch Oceaan een
hulpparachute, die de val van het
ruimtevaartuig moest afremmen
en de cabine stabiliseren. Twee
minuten later, op een hoogte
van drie kilometer, ontplooide
het hoofd valscherm zich. Drie
minuten leter lag de cabine in
zee. De juichkreten van de inzit
tenden braken de spanning.
De enige klacht van de ruim
tevaarders bij hun aankomst op
de „Wasp" was, dat ze honger
hadden. Hun stemming was on
danks hun vermoeidheid opper
best. Na een eerste lichamelijke
onderzoek gebruikten ze een ste
vig maal, een banket vergeleken
met het gedroogde voedsel dat
ze de afgelopen vier dagen had
den genuttigd. Drie dagen zul
len McDivitt en White aan boord
van het vliegdekschip bliiven
voor een nauwgezet medisch
onderzoek. Ze zullen verslag uit
brengen van hun ervaringen aan
artsen en geleerden. White zal
hun vertellen hoe hij zich voelde
tijdens zijn uitstapje in de ruim
te op de eerste dag van de vlucht,
een uitstapje dat hem zo goed
beviel dat hij acht minuten lan
ger „buiten" bleef dan het plan
was.
De astronauten die na hun
aankomst op de „Wasn" nog fit
genoeg waren om zelf bun ruim-
tepakken uit te trekken, zullen
na hun driedaags verblijf nn het
vliegdekschin naar bet ruimte
vaartcentrum. te Houston in
Texas worden gebracht waar zij
donderdag -een persconferentie
zullen geven.
De Gemini-cabine is in goede
staat door de „Wasp" uit zee op
gehesen.
Prinses Beatrix heeft zaterdag
in Brugge de eerste steen gelegd
voor de nieuwe bibliotheek van
het Europa-college.
Zij woonde ln de historische
Belgische stad daarvoor de slui
tingszitting bij van het vijftiende
academiejaar van het college.
In een welkomstwoord zei de
voorzitter van de raad van be
heer van het college, oud-minis
ter en lid van de E. E. G.-com
missie J. Rey, in de aanwezigheid
van de prinses een bewijs te zien
van haar belangstelling voor de
opbouw van Europa en de stu
derende jeugd.
De Nederlandse rector van het
Europacollege, prof. dr. H. A.
Brugmans (oud-leraar aan de
H. B. S. te Terneuzen), kondigde
aan dat de leergangen van bet
coiV'-n? in drie onderdelen zullen
vvor n gesplitst: rechten, eco
nomie en politieke wetenschap
pen, tui zei dit iiQüd^jjelük te
achten om het college in staat te
stellen verder haar taak in het
evoluerende Europa te vervullen.
Ter herinnering aan haar be
zoek aan de stad werd aan prin -
ses Beatrix een drietal werken
over Brugge aangeboden.
De plechtigheid werd bijge
woond door de Belgische kamer
voorzitter, A. van Acker, en de
Belgische vice-minister van op
voeding en cultuur, R. van Els-
lande.
De prinses die gekleed was 5n
een wit mantelpak en blauw
hoedje, werd bij haar aankomst
bij het Europacollege in Brugge
door vele belangstellenden toe
gejuicht. Na afloop van de plech
tigheden werd zij verwacht aan
een lunch in het studententehuis.
Sinds zijn stichting heeft het
college al meer dan 500 studen
ten opgeleid voor functies in in
ternationale organisaties.
Ongeveer drie uur na zijn aan
komst op het vliegdekschip
„Wasp" moest White overgeven.
De astronaut die schijnbaar
moeiteloos vier dagen door de
ruimte had gevlogen, was zee
ziek geworden. Dr Howard Min-
ners, chef-arts vari het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart (N. A. S. A.V aan
boord van de „Wasp", die dit
maandagavond meedeelde, weet
dit aan het rollen van het schip.
Bovendien kan daartoe hebben
bijgedragen het feit, dat White,
die evenals McDivitt na de lan
ding veel dorst zei te hebben,
nogal wat water had gedronken.
Overigens was de ruimtevaart
arts zeer tevreden. Hij had bij
beide astronauten geconstateerd,
dat hun ogen eningszins bloed
doorlopen waren, maar dit was
te wijten aan de atmosfeer van
pure zuurstof waarin zij hadden
geleefd. Beide ruimtevaarders
hadden tijdens de vlucht wat aan
gewicht verloren.
White en McDivitt hadden na
hun aankomst op de „Wasp" een
telefoongesprek met hun vrou
wen.
Uit het medische onderzoek is
gebleken dat de Bloeddruk van
de ruimtevaarders iets aan de
lage kant is en dat hun hartslag
enigszins' sneller is dan normaal,
maar de artsen waren „verrukt"
over de wijze waarop zij de vier
dagen van gewichtloosheid heb
ben doorstaan.
Na het medisch onderzoek di
neerden McDivitt en White met
schout-bij-nacht McCormick,
waarna zij naar bed gingen om
voor het eerst sedert vier dagen
„te slapen zolang als zij wilden".
De meer dan 500 foto's die tij
dens de ruimtevlucht zijn ge
maakt en bloedmonsters van bei
de mannen zijn per vliegtuig van
de „Wasp" naar Cape Kennedy
overgebracht.
Het voortreffelijke verioop
van de vlucht van de Gemini-4
sterkt de Vergrjlg.ric Staten in
Tiuri overïüifriïig' zij vóór het
eind van 1939 ruimtevaarders op
de maan kunnen laten landen, zo
heeft het hoofd van de afdeling
hemande ruimtevaart van de N.A.
S. A., dr. George Müller, maan
dag on een" persconferentie mee
gedeeld. Hij zei dat evenwel on
mogelijk te voorspellen was wie
de wedloop naar de maan zou
winnen, de Amerikanen of de
Russen.
Twee teleurstellingen bracht
de vlucht. De grootste was wel
dat de ruimtevaarders er niet in
slaagden een rendez-vous tot
stand te brengen met de tweede
trap van de lanceerraket. Dit
deel verwijderde zich hoe langer
hoe meer van de Gemini-cabine
en de pogingen om met behulp
van de raketmotoren van het
ruimtevaartuig in de buurt er
van te komen moesten worden
stopgezet, omdat ze te veel
brandstof gingen kosten. De
tweede teleurstelling was de wei
gering van de computer voor het
berekenen van de landingsbaan,
als gevolg waarvan een „bestuur
de" landing onmogelijk werd.
c.
Bij een gasontploffing in een
kolenmijn in de Zuidslavische
plaats Kakanj in Bosnië zijn
maandag minstens 114 mijnwer
kers om het leven gekomen en
18 ernstig gewond. Er zouden
nog enkele tientallen mijnwer
kers vermist worden.
Ongeveer tweehonderd mijn
werkers bevonden zich in de
mijn toen de explosie zich op
een diepte van 150 meter voor
deed. Ambulancewagens en red
dingsploegen spoedden zich uit
Serajewo en andere omliggende
steden naar de plaats van de
ramp.
Een mijnfunctionaris heeft
vanochtend meegedeeld dat red
dingsploegen nog steeds pogen
de plaats van de ramp te nade
ren, waar mogelijk nog enkele
mijnwerkers zijn ingesloten. Gif
tige gassen en vallend puin be
lemmeren hun pogingen.
Volgens de laatste balans van
hedenmorgen bedraagt het aan
tal doden 117. Er zijn tientallen
gewonden.
Maarschalk Montgomery is van plan naar Washington te gaan
om president Johnson te overtuigen van de noodzaak van een poli
tieke regeling van de Vietnamese kwestie, zo schreef het Londense
blad „Daily Express" maandag. In een onderhoud met het blad zegt
„de overwinnaar van El Alamein": Het is niet mogelijk een der
gelijke oorlog te winnen zonder tenminste een half miljoen men
sen in de strijd te werpen en naar het noorden, naar Hanoi op te
rukken.
De maarschalk zegt voorts dat niemand in de Verenigde Staten
besloten schijnt de Amerikaanse president te gaan zeggen tdat hij
er met zijn politiek in zuidoost-Azië naast is. „Ik zal hem zeggen
hoe ik erover denk en ik vrees dat hij dat niet zo leuk zal vinden".
„Monty" heeft zijn Amerikaanse vriend Cyrus Eaton verzocht zijn
invloed aan te wenden opdat hij (Montgomery) op het Witte Huis
wordt ontvangen.
In het onderhoud met de „Daily Express" noemt de maarschalk
nog enkele punten ter verbetering van de toestand in de wereld.
Dit zijn:
1. Het terugtrekken door de grote mogendheden van al hun troe
pen in het buitenland, met inbegrip van het Britse Rijnleger;
2. Radicale wijziging van de Navo. „De Navo heeft een grote
voorjaarsschoonmaak nodig; iedereen weet dat, maar niemand
wil ermee beginnen";
3. Erkenning door de Verenigde Staten van China. Mao tse-Toeng
zou bereid zijn te onderhandelen als zijn regiem werd erkend.
Welingelichte Amerikaanse mi
litairen zeiden zaterdag dat bin
nenkort uit de V. S. nog eens
15.000 militairen naar Zuid-Viet-
nam zullen vertrekken. Het to
tale aantal in Zuid-Vietnam
wordt dan meer dan 60.000. Ook
worden binnenkort grote aan
tallen Amerikaanse amfibietanks
en vrachtwagens verwacht.
Zondag werd melding gemaakt
van grote concentraties van viet-
cong-strijders rondom de stad
Pleikoe ongeveer 386 km ten
noordoosten van Saigon, hetgeen
de Amerikaanse autoriteiten in
die streek de mogelijkheid onder
de ogen deed zien van een aan
val op grote schaal tegen ge
noemde stad en de twee Ameri
kaanse kampementen aldaar.
Men nam de nodige voorzorgs
maatregelen.
Twee hefschroefvliégtuigen
van het Amerikaanse vliegdek
schip „Iwojima" zijn zondag in
de lucht op elkaar gebotst en in
zee gestort waarbij de acht be
manningsleden allen zijn omge
komen. Dit is gebeurd in de
Zuid-Chinese zee ter hoogte van
Tsjoe Lai, ongeveer honderd km
ten zuiden van Da Nang.
De Amerikaanse vliegtuigen
beperkten voor de vierde ach
tereenvolgende dag hun aanval
len tot het zuidelijkste deel van
Noord-Vietnam. Sedert 3 juni
waren alle aangevallen doelen
meer dan 150 km van Hanoi ge
legen.
De Amerikaanse ambassadeur
in Zuid-Vietnam, Maxwell Tay
lor, zou zondag of maandag uit
Saigon naar Washington ver
trekken. Hü had te kennen ge
geven van mening te zijn dat de
politieke crisis in Zuid-Vietnam
waardoor zijn vertrek een tien
tal dagen was vertraagd, op de
goede weg naar een oplossing
was.
Ondanks pogingen van premier
Qoeat om zich met de Zuidviet-
namese rooms-katholieke auto
riteiten te verzoenen, neemt de
druk van rooms-katholieke groe
pen toe. De premier had zondag
gesprekken met de apostolisch
nuntius, monseigneur Angelos
Palmas, en met de aartsbisschop
van Saigon, mgr Paul Ngoejjen
Van Binh.
In een volkswijk van Saigon
hebben groepen rooms-katholie-
ken zaterdagavond twee politie
agenten aangevallen. De politie
mannen werden gewond en hun
voertuig werd in brand gesto
ken.
Zondag werden talrijke de
monstraties gehouden. De de
monstranten voerden spandoe
ken mee waarop het ontslag van
premier Qoeat werd geëist.
Op de weg van Saigon naar
Dalat hinderden demonstranten
het verkeer en in een Chinese
wijk van Saigon is zondag een
bom ontploft bij een rooms-ka
tholieke kerk. Drie mensen wer
den gedood en vier gewond.
Maandag hebben Amerikaanse
vliegtuigen bij acht operaties
50 ton bommen uitgeworpen op
kazernes te Vinh, 250 km ten
zuiden van Hanoi. In totaal na
men 82 Amerikaanse en Zuid-
vietnamese vliegtuigen aan. de
bombardementen deel. Ook -ie
radarpost op het eiland Hon Nieu
werd aangevallen. Ondanks he
vig afweervuur zijn alle vlieg
tuigen teruggekeerd, aldus het
Amerikaanse communiqué.
Het Australische troepenschin
„Sydney" met aan boord 400
Australische militairen is maan
dag in Zuid-Vietnam aange
komen. De overige militairen van
de 1000 man sterke Australische
een heid voor ZuidVietnam wa
ren reeds eerder per vliegtuig
gearriveerd.
PIETER VAN
VOLLENHOVEN
BEVESTIGD ALS LID
NED. HERV. KERK
H.M. de Koningin en H.K.H.
prinses Margriet betreden de
Hooglandse kerk te Leiden,
waar Pieten van Vollenhoven
werd gedoopt en bevestigd als
lid van de Nederlandse her
vormde kerk.
(Foto boven): Pieter van Vol-
lenhoven verlaat de Hooglandr
se kerk.
W i s s e 1 v a 11 i g
Tijdens de Pinksterdagen heeft
het weer onder invloed gestaan
van een vlak lagedrukgebied,
waarin het weer van tijd tot tijd
sterk verschilde. Regen werd af
gewisseld door flinke opklarin
gen, terwijl er plaatselijk mist is
geweest. Ook heeft het geon
weerd. Deze onweersbuien brach
ten op sommige plaatsén be-
DINSDAG 8 JUNI
v.m. n.m.
Breskens 9.26 10.00
Terneuzen 10.01 10.35
Hansweert 10.41 11.15
Walsoorden 10.51 11.25
WOENSDAG 9 JUNI
v.m. n.m.
Breskens 10.39 11.01
Terneuzen 11.14 11.36
Hansweert 11.54 12.16
Walsoorden 0,04 12,26
langrijke hoeveelheden regen. Zo
viel er in de afgelopen nacht in
Zierikzee en op Schiphol onge
veer 20 mm regen. Het was over
het algemeen niet koud, hetgeen
behalve met de grote vochtigheid
van de lucht ook samenhing met
de zwakke wind. Het genoemde
lagedrukgebied verplaatst zich
langzaam in noordelijke richtin
gen en zal ook 't komende etmaal
invloed uitoefenen op het weer
in Nederland. Het weer blijft
wisselvallig. De wind, die de af
gelopen dagen dikwijls oostelijk
was, draait naar westelijke rich
tingen.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tót woensdagavond.
Plaatselijk regen
Half tot zwaar bewolkt met
plaatselijk regen. Overwegend
zwakke veranderlijke wind. De
zelfde middagtemperaturen als
vandaag pi ieta lagere.
