Europ
Weer
o vermoord
eanen in
Kong
Facetstreekplan ter bescherming van de
waterwinplaatsen in Zeeland
Zuid-Slavië na twee rampen
Buta heroverd
MASSALE EXECUTIES IN DE
DOMINICAANSE REPUBLIEK
EEN BEELD VAN
MENSELIJKE
ELLENDE
KONINGIN BEZOCHT DE
REKKENSE INRICHTINGEN
Prof. Muntendam legt tijdbom
onder kruisorganisaties
Pagina 4
DE VRIJE ZEEUW
Woensdag 2 Juni 1965
Wrijvingspunt
Agenda
Een meer van
40 km
Evacuatie
Bemesting
Parkeren
Adviseur
IVIicfdel erger
dan de kwaal
Troepen van het Kongolese le
ger onder leiding van blanke
huursoldaten hebben bij hun op
mars naar Buta in Noord-Kongo
d. lijken van tien Europeanen en
acht gewonde Europeanen ge
vonden, zo blijkt uit in Leopold-
stad ontvangen radioberichten.
De slachtoffers onder Wie
Portugezen, Grieken en enkele
van onbekende nationaliteit
werden gevonden door een een
heid onder leiding van kolonel
Hoare.
Twee eenheden rukken op
naar Buta, waar naar wordt ver
ondersteld nog 100 Europeanen
door de Kongolese opstandelin
gen worden vastgehouden.
Zes doden en drie gewonden
werden door de Kongolese troe
pen in Likati gevonden. Later
werd gemeld dat nog vier doden
en vijf gewonden ten zuiden van
Likati waren aangetroffen. Twee
slachtoffers waren met speren
gedood.
De eenheid van kolonel Hoare
meldde later „nog veel gewonde
Europeanen" op weg naar Buta
te hebben aangetroffen.
Een van de Kongolese een
heden heeft opdracht gekregen
met de rebellen te onderhandelen
TRAM UIT DE RAILS
NA BOTSING
MET VRACHTAUTO
Amsterdam: Dinsdagochtend is
een tramstel van lijn 16 op het
kruispunt Hendrikkade-Damrak
in hotsing gekomen met een
vrachtwagen. De motorwagens
werd. uit de rails gedrukt. Per.
soonlijke ongelukken hebben
zich niet voorgedaan.
over de overgave van Buta. De
opstandelingen zouden een vrij
geleide krijgen als zij de Euro
peanen vrij zouden laten. Het
contact kwam via een spoorweg
telefoon tot stand.
Van diplomatieke zijde in Ban
gui is vernomen dat zich onder
de door de opstandelingen in
Buta gevangen gehouden blan
ken Nederlanders, Belgen, Por
tugezen, Engelsen en Grieken
bevinden.
Later is bericht, dat de Kongo
lese troenen Buta hebben ver
overd. Zij troffen slechts vjjf
Europeanen in de stad aan, ter
wijl aangenomen werd, dat er 100
door de Kongolese opstandelin
gen werden vastgehouden.
Volgens in Leopoldstad ont
vangen radioberichten waaieren
de Kongolese troepen uit naar
het westen en zuiden om de
overige blanke gijzelaars te ach
terhalen. De mogelijkheid zou
bestaan, dat zij door de opstan
delingen naar Banalia, 190 km
ten zuidoosten van Buta, zijn
meegevoerd.
Banalia ligt midden in1 het nog
door de opstandelingen bezette
gebied ten noorden en oosten
van Stanleystad.
Bij de opmars van de rege
ringstroepen die een week ge
duurd heeft, zijn vijf man ge
sneuveld en acht gewond.
REVOLVER
OP CHARMANTE HEUP
Een typerend plaatje uit Santo
Domingo waar een meisje met
een vervaarlijke revolver op de
heup helpt een barricade van de
rebellen te bezetten. Regelmatig
komt het nog tot vuurgevechten
tussen de beide groeperingen in
de stad. Dean Rusk, de Ameri
kaanse minister van buitenland
se zaken, heeft zondag voor de
de televisie gezegd, dat alleen
een volksstemming de impasse
kan doorbreken in de Domini
caanse republiek.
De
De bevelhebber van de inter-
Amerikaanse strijdmacht, gene
raal Panasco Alvin, heeft dins
dag een beroep gedaan op de lei
ders van de elkaar bekampende
partijen in de Dominicaanse re
publiek alle militaire actie direct
te staken.
Inmiddels worden de pogingen
voortgezet om het regeringsge
bouw, dat door troepen van gene
raal Imbert is bezet, te neutrali
seren, waarmee het laatste wrij
vingspunt tussen de twee groe
peringen zou zijn weggenomen.
.grondwettige regering
van kolonel Caamano heeft om
een snel ingrijpen van de veilig
heidsraad gevraagd wegens de
massale executies buiten de
hoofdstad waaraan de junta van
generaal Imbert zich schuldig
zou maken.
Caamano vindt, dat de O. A. S.
partijdig in het voordeel van Im
bert is. Het Amerikaanse voor
stel om de bevolking zelf te laten
kiezen, wijst hij af. Eerst moet
de grondwet van 1963 weer van
kracht zijn.
De gevoelens welke een bij
het hulpwerk voor Zuid-Slavië
betrokkene ondervindt bij een
bezoek aan dat Tand, moeten wel
tweeërlei van aard zijn, aldus
meldt mevr. N. E. M. Berghuis-
Muller uit Oldeholtpade (Fries
land) die bij de hulpactie voor
do slachtoffers van de aardbe
ving in het gebied van Skopje in
juli 1963 ingeschakeld is ge
weest en daar kortgeleden de
vorderingen van het herstel in
ogenschouw heeft genomen.
Enerzijds kan men zich ver
heugen om hetgeen in het aard-
bevingsgebied in korte tijd weer
is opgebouwd, anderzijds is er nu
weer de ellende welke de over
stromingen van vorige maand in
het hart van het land hebben
aangericht met een omvang als
men*zich daar niet heugen kan.
In Skopje en omgeving is de
toestand in het afgelopen jaar
verbeterd. Men ziet het aan de
mensen, die er weer heter ge
kleed gaan. In de satellietdorpen
zijn duizenden bungalows ge
bouwd, in de stad zelf een groot
hotel aan de Vardar en een zie
kenhuis dat door Roemenie is
geschonken. '\l_
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll'EiiiiL
Koningin Juliana heeft giste
ren een bezoek gebracht aan de
Rekkense inrichtingen ter gele
genheid van het feit dat die bin
nenkort 50 jaar bestaan. Om
even over 11 uur arriveerde Hare
Majesteit bij het hoofdkantoor
der inrichtingen. Hier werd zij
begroet door burgemeester F. J.
Hermsen, mej. C. S. Oumenaller,
voorzitster van het bestuur, en
de heer R. Fegelin, directeur der
inrichtingen.
De 12-jarige Delfino Brigido
Comez uit Curagao bood de vor-
het gezelschap zich naar binnen
stin bloemen aan. Daarna begaf
waar koffie werd geserveerd en
ap|3}i3A sj9T utjaSaji ,iaaq ap
over het werk van de inrichtin-
g. i.
Vervolgens werd een bezoek
gebracht aan de Wilhelmina-
school, het zwembad, het open
luchttheater, een jongenshuis,
een mijeshuis en een tehuis
voor vrouwen, waarbij de konin
gin voor alles een levendige be
langstelling toonde en zich over
verschillende dingen uitvoerig
liet inlichten.
Na de lunch in de aula van
het hodïdgebouw volgde de be-
z\htiging van wasserij en keu-
k Hierna werd een bezoek
gebracht aan het tehuis voor
oudere jongens en werden bij de
kerk enkele oud-personeelsleden
en verpleegden aan Hare Majes
teit voorgesteld, waarbij de 51-
jarige mej. Hanny Timmer een
door haarzelf gemaakte theemuts
aanbood. Nadat een bezoek was
gebracht aan het mannentehuis
Oldenkotte werd tot besluit in
de aula thee geserveerd, waar
bij een jongenskoortje optrad.
Bij het vertrek van de vorstin
werden sportdemonstraties ge
geven. 's Morgens hadden zich
zowel in Eibergen als in Rekken
vele belangstellenden en leerlin
gen der scholen langs de route
met vlaggen opgesteld.
HEDEN
Terneuze": Zuidersportpark
(terr. 2 en 3), 7 uur: De Hoop
ÏSV en MeterfabriekPhilips 3
Zuidersportpark, 7 uur
SluiskilHontenisse (Vuurto-
rentoernooi).
DONDERDAG 3 JUNI
Terneuzen Zuidersportpark
(terr. 6 en 7), 7 uur: v. d. Poel
—Rijkswaterstaat en PTT
Philips T
INVAREN EERSTE
IJ-TUNNEL-ELEMENT
Amsterdam: Dinsdagochtend om
5.25 uur is men begonnen met
het invaren van het eerste IJ-
tunnel-element. Links achter de
draaibrug is de plaats te zien,
waar het element onder water
op de fundering zal worden ge
trokken.
Veel indruk op de bezoeker
maakt het revalidatiecentrum
waar nu per dag een kleine
tweehonderd patiënten door een
zestal doktoren worden behan
deld tegen matig tarief voor al
lerlei behandelingen als bad,
massage, hoogtezon, elektrische,
stralings- en gymnastiek-thera-
pie. Daar zijn ook uit Nederland
gezonden apparaten in gebruik.
Nu hebben de overstromingen
meer dan 55.000 hectaren van
het vruchtbare bebouwde land
voor lange tijd onbruikbaar ge
maakt. Honderd km hoofdwegen
zijn weggevaagd, spoorlijnen,
bruggen, elektrische centrales,
waterleidingen, duizenden hui
zen en andere gebouwen ver
nield. In Servië is de gehele
streek bij de Juzna en de Za-
padna Morava getroffen, vooral
de districten van Leskovac, Ti-
tovo Uzice, Kraljevo, Krusevac
en Valjevo. Tussen Trotenik en
Stalac heeft de Zapadna Morava
een meer gevormd van veertig
kilometer lang en vier kilometer
breed.
Een vijftienduizend-tal inwo
ners moest hier worden geëva
cueerd en ondergebracht in
scholen en andere openbare ge
bouwen. Noodmaatregelen wa
ren nodig voor de voorziening
met kleding, voedsel, water etc.
en ter voorkoming van epide
mieën. In totaal 35.000 mensen
werden dakloos .namelijk 25.000
in Servië en 10.000 in Bosnië,,
waar het gebied van Doboy, Olo-
vo, Maglaj, Modric en Zenica
het meest te lijden heeft gehad,
aldus mededelingen van het
Zuidslavische rode-kruis.
„Een droevig beeld van men
selijke ellende", aldus typeerde
mevr. Mara Ruena-Osolnik, de
algemeen secretaresse van het
hoofdbestuur van het rode kruis
te Belgrado, de toestand in een
brief aan haaf Nederlandse con
nectie.
Hier en daar keren de mensen
terug naar hun voormalige
haardsteden maar dat is een
droeve thuiskomst, daar zij vrij
wel al hun'bezittingen vernield
of weggevaagd vinden.
Doordat in het algemeen land
bouwstreken zijn getroffen, voelt
men sterk het gebrek aan voor
raden die in de betrokken dor
pen waren opgeslagen en nu vol
komen bedorven.
De oogst op het vruchtbare
land is door het water verzwol
gen en verspreid en de akkers
zelf zijn bedekt met modder of
staan nog steeds onder water.
In Zuid-Slavië doet men wat
men kern om de nood te lenigen,
maar alleen en op zichzelf zal
men het niet aan kunnen.
Van drie juni af ligt gedurende
twee maanden op de provinciale
griffie en op de gemeentesecre
tarieën van Westerschouwen,
Oostkapelle, Vrouwenpolder, Big-
gekerke, Koudekerke, Clinge, St.
Jansteen, Hoek en Philippine ter
inzage het ontwerp van een
facet-streekplan ter bescherming
van de waterwinplaatsen in de
provincie Zeeland. Gedurende die
twee maanden en nog ëén maand
daarna kunnen bij gedeputeerde
staten bezwaren tegen het plan
en de verordening worden inge
diend.
Het plan is ingegeven door de
noodzaak in verband met de toe
nemende behoefte aan leiding
water maatregelen te nemen om
de beschikbare bronnen zo zui
ver mogelijk te houden. Met het
oog hierop zijn op en rond de
wingebieden van de verschillende
maatschappijen, gelegen in deze
gemeenten, een drietal beseher-
minesgebieden gedacht, waar be
perkingen in het gebruik van de
grond gelden. Uiteraard zijn deze
beperkingen het grootst in het
beschermingsgebied, waarin de
winplaatsen zijn gelegen.
Een bij het facet-streekplan
behorende „verordening ter be
scherming van de waterwinnlaat-
sen in de provincie Zeeland" be
oogt het binnendringen van voor
de waterwinning schadelijke
stoffen in de bodem tegen te
gaan, waarbij werkzaamheden en
toestanden, welke kunnen wor
den gerekend tot het normale
huishoudelijke of agrarisch ge
bruik niet worden aangetast. Zo
blijft bemesting van binnen het
beschermingsgebied gelegen land
geoorloofd, terwijl het aanleggen
van een mestvaalt of gierput,
evenals het houden van niet-uit-
vliegend pluimgedierte en var
kens, anders dan voor huishoude
lijk gebruik en van pelsdieren
(nertsen e d.) aan een vergun
ning worden onderworpen. Of
zo'n vergunning zal worden ver
leend, zal ervan afhangen of af
doende maatregelen kunnen
worden getroffen om verontrei
niging van de bodem tegen te
gaan.
De verordening bevat voorts
het verbod in beschermdngsge-
bieden motorvoertuigen eidei's
dan op gerioleerde parkeerter
reinen te parkeren, welk verbod
evenwel niet geldt voor het par
keren van één auto bij de wo
ning bij de gebruiker van die
woning. Hierbij moet worden op
gemerkt, dat kamphuisjes Sliet
als woning worden aangemerkt,
zodat op kamphuisjesterreinen
voorzieningen getroffen dienen
te worden.
Voor bestaande gebouwen zijn
er overgangsbepalingen, die on
der bepaalde voorwaarden zelfs
enige uitbreiding van de bebou
wing toelaten.
Tenslotte is aan het facet
streekplan een schadevergoe
dingsverordening verbonden, ter
wijl van alle krachtens 't streek
plan of de bijbehorende verorde
ning genomen beslissingen be
roep openstaat.
Het is de bedoeling dat om
streeks de jaarwisseling door de
provinciale staten over het
streekplan en de verordening
wordt beslist.
Binnen een jaar daarna moet
men in het bezit zijn van de no
dige vergunningen.
Enkele uitspraken die prof. dr.
P. Muntendam, oud-directeur
van de volksgezondheid, ruim.
een maand geleden heeft gedaan
op de algemene vergadering van
de katholieke ziekenfondsen, zijn
voor het Wit-Gele Kruis aanlei
ding geweest in haar blad „Ka
tholieke Gezondheidszorg" op
zijn inleiding te reageren. Het
blad schrijft o.m.
„Waarom worden voor dit
auditorium en op dit moment
zienswijzen uiteengezet die de
grondslagen van het kruiswerk
wegnemen, die een tijdbom be
tekenen onder de kruisorganisa
ties of eufemistisch gezien
hun taak in een andere richting
sturen, vaag aangeduid als alge
mene gezondheidszorg? Kan er
nog van samenwerking gespro
ken worden, als zonder enig over
leg, zonder enige mededeling een
dergelijke fundamentele koers
wijziging aan de orde wordt ge
steld?
Hoewel prof. Muntendam niet
meer sprak als directeur-gene
raal, meent het Wit-Gele Kruis
dat aan de uitspraken van de
hoogleraar als adviseur van het
ministerie van sociale zaken en
volksgezondheid een bijzondere
betekenis moet worden toege
kend.
Prof. Muntendam heeft de
vraag opgeworpen, of Nederland
niet gebaat zou zijn met een na
tionale gezondheidsdienst. Vol
gens „Katholieke Gezondheids
zorg" sprak hij zijn voorkeur uit
-voor een algemene volksver
zekering zonder inkomens
grens dus in het kader van
de ziekenfondsen. Hij zou een
eind willen maken aan de schei
ding tussen de curatieve zorg die
het ziekenfonds voor zijn reke
ning neemt en de preventieve
zorg van de kruisverenigingen.
In dit verband vroeg hij zich af.
of de verpleeghulp thuis niet
voor rekening van de ziekenfond
sen moet worden verstrekt, in
welk geval de status van de wijk
verpleegster zou moeten worden
veranderd en wettelijk geregeld
in de wet op de para-medische
beroepen.
Het kan aantrekkelijk en zelfs
overrompelend lijken, dat de
kosten van preventie voor reke
ning van de ziekenfondsverzeke
ring komen. Men zal zich echter
moeten afvragen, of het middel
niet erger is dan de kwaal: de
kruisverenigingen zouden name
lijk niet alleen van de zorg af
zijn, maar ook van de baan.
Naar aanleiding van deze
kwestie wordt nog opgemerkt,
dat de vernieuwingsdrang in de
huidige fase van het zoeken naar
een nieuw volksgezondheidsbe
leid in sommige kringen vooral
bestaat uit het laten ontploffen
van vuurwerkballen, die fel op
lichten en weer verdwijnen.