Uitgangspunt: 5400 woningen
COUPONS
iStollenp&leió
Jubileumadie Prins Bernhardfonds
bij het 25-jarig bestaan
Supermarkt
Het winkelcentrum
ZaidpoWer
Economische
levensvatbaarheid
3. Toeristen
Buurtcentra
1. Overige inwoners
van Terneuzen
2. StreekSiewcners
Verhowdiag
wijkcentrn-
stadscentrum
Conclusie
HET ST0FFEHPALE1S
mmm,zaterdag
WEER
5,
GEEF EED
GOLDEN 'J09R
E!X JAAR
Streekplan voor Schouwen-Duiveland
VRIJDAG 21 MEI 1965
DE VETTE ZEEUW
Pagina 8
p@r coupon
VAKCENTRALEN
NAAR RUSLAND
UITGENODIGD
KLEUTER
OMGEKOMEN
Agenda
Overgeschakeld
Kleinere bijdragen
Collectes
DE RAMP
IN OOST-PAKISTAN
Over al deze punten zal t.z.t.
een beslissing van de kroon vol
gen.
Het E.T.I.-Zeeland over winkel
centrum Zuidpolder Terneuzen
Aan het K. T. I.-rapport over het winkelcentrum-Ziüdpolder
dat volgende week vrijdag bij het desbetreffende agendapunt
van de gemeenteraad aan de orde komt, ontlenen wij de vol
gende gegevens.
In de gemeente Terneuzen, zo wordt het rapport ingeleid, is
de groei van de economische bedrijvigheid gepaard gegaan met
een stijging van het inwonertal. Voor de toekomst ligt een
voortgezette expansie in het verschiet. De infrastructuurwerken
zullen een impuls geven aan de industrialisatie en de haven
ontwikkeling. De effecten van het gecontinueerde kernfaciü-
teitenbeleid wijzen in dezelfde richting.
De verbetering van het werkklimaat moet worden aangevuld
met een verbetering van het woon- en leefklimaat. Gebeurt
dit/ niet, dan zal de bevolkingsgroei worden afgeremd, waarbij
«e investeringen in de infrastructuur minder snel rendabel
worden.
Tot de essentiële elementen van het leefklimaat behoort een
moderne winkelvoorziening. Een gunstig gelegen en goed ge
outilleerd winkelapparaat is noodzakelijk om te kunnen vol
doen aan de verlangens van de moderne consument. Binnen
het winkelapparaat dient een samenhang te zijn, speciaal met
betrekking tot de rangorde, de grootte en de spreiding van de
verschillende winkelconcentraties. Alleen bij een dergelijke
samenhang kan op doelmatige wijze worden tegemoet ge
komen aan de behoeften van de consumenten. Langs deze weg
kan worden bereikt dat een maximum aan plaatselijke koop
kracht aan het eigen winkelapparaat wordt gebonden, terwijl
zuigkracht wordt uitgeoefend op de omgeving.
In het algemeen wordt In de behoefte
aan winkels in nieuwe wijken voorzien
door het stichten van buurtcentra. Een
buurtcentrum is beperkt van omvang en
omvat als regel uitsluitend vestigingen
in de sector voedings- en genotmiddelen.
Een representatief wijkcentrum omvat
o.a. een of meer supermarkets en een
aantal flinke vestigingen in de sector
duurzame consumptiegoederen. Meestal
wordt gesteld, dat voor een behoorlijk
wijkcentrum een wijk van 10 k 15.000 in
woners noodzakelijk is.
Overigens ziet men hier en daar een
accentverschuiving van de buurtcentra
naar het wijkcentrum. In 't uitbreidings
plan Crabbenhof te Dordrecht is alleen
maar een wijkcentrum voorzien. Ook in
de uitbreidingsplannen van Zoetermeer
zijn alleen wijkcentra en geen buurt
centra opgenomen. De wijkcentra kun
nen dan iets ruimer worden opgezet
f meer vergelijkingsmogelijkheden, rui
mer assortiment, meer differentiatie),
hetgeen een compensatie vormt tegen
over het nadeel van de grotere afstand
die de consument moet afleggen.
Volgens de verstrekte gegevens zal het
winkelcentrum Zuidnolder een bedrijfs-
opnervlakte van ca. 6500 m2 omvatten. Er
zal o.a. een klein warenhuis en een super
markt in worden opgenomen. Er is par
keerruimte voor ca. 330 auto's voorzien,
waaraan in een later stadium in de nabij
heid nog ruimte voor ca. 180 auto's kan
worden toegevoegd.
Het centrum 's bedoeld voor een nieuwe
wiik van ca. 5400 woningen, gelegen in
onderstaande uitbreidingsplannen:
949 woningen
1026
IS 830
1200
1400
Zuidpolder
Katsnolder
Oude'=nrlse Hoeve
Hof Zeldenrust
Zeven Triniteltspolder
Totaal 5400 woningen
Dit whkcentrum krijgt een aantrekke
lijke vormgeving en Indeling. De aantrek
kingskracht zal sterker zijn dan bij een
opzet volgens het 2-straatrijenmodel.
Afgezien van Hof Zeldenrust bedragen
de afstanden tot het centrum 800 k 900
meter hemelsbreed. Door de iets grotere
afstand tot Hof Zeldenrust kan het nodig
ziin in dit uitbreidingsplan aandacht te
schenken aan de buurtwinkelvoorziening.
Verkeerstechnisch Is de ligging van
het wijkcentrum eveneens gunstig. De
situering naast de centrale weg waar
borgt een goede bereikbaarheid.
Uitgaande van 5400 woningen ïn de
nieuwe wiiken van Temenzen-Znld, kan
de toekomstige bevolking bil een gemid
delde woningbezetting van 3.33,4 per
sonen on ca. 18.000 zielen worden gesteld.
Tegen deze achtergrond kan een bedritfs-
oppervlakte van ca. 6500 m2 van het Wijk
centrum acceptabel worden geacht.
Globaal kan onder de huidige verhou-
ingen de uit rendementsoogpunt nood
zakelijke jaaromzet per m2 verkoopruimte
gesteld worden op ca. ƒ5.250,voor de
voerWngs- en genotmiddelen en op ca.
ƒ4.002.voor de sector duurzame con
sumptiegoederen.
Bij een bruto bedrijfsoppervlakte van
ca. 6500 m2 zal de netto-verkoopopper
vlakte waarschijnlijk hoogstens ca. 4000
m2 bedragen. Er moet Immers een reduc
tie worden toegepast voor magazijn en
nevenruimten, terwijl voorts ruimte be
stemd voor dienstverleningsbedriiven
(bijv. bank, kapper, wasserette, koffie
bar) buiten de berekening zal worden ge
laten.
In welke verhouding de netto-verkoop
ruimte zal worden verdeeld over voe-
dings- en genotmiddelen resp. duurzame
consumptiegoederen valt nog niet te zeg
gen. Hierover zal nog advies worden uit
gebracht
Voor min of meer vergelijkbare centra
ligt de verhouding in de buurt van 50 50.
Dit zou voor het centrum ZuidpoMer be
tekenen dat hoogstens 2000 m2 verkoop
oppervlakte zou toevallen aan voedings-
en genotmiddelen en 2000 m2 aan duur
zame consumptiegoederen.
Uitgaande van bovenstaande normen
kolden we voor het centrum Zuidpolder
tot de volgende omzet-„norm" (op jaar
basis)
voedings- en genotmiddelen
2000 m2 x 5250 10,5 min.
duurzame consumptiegoederen
2000 m2 x 4000 - 8,0 m!'
18,5 min.
Met nadruk zij geste'd. dat deze bereke
ning is gebaseerd op de huidige verhou
dingen. In de toekomst zal de omzet per
m2 verkoopruimte bij gelijkblijvende
marges moeten stijgen, omdat ook het
kostenpeil stijgt. Anderzijds wordt een
toeneming van de bestedingen per inwo
ner verwacht, vooral voor de duurzame
consumptiegoederen.
Houden we voor Terneuzen-Zuid het
landelijk bestedingsgemiddelde ,aan. dan
komen we tot de volgende koopkracht
stromen:
voedings- en genotmiddelen
18000 x 1000, 18 min.
duurzame consumptiegoederen
18000 x ƒ780 ƒ14,2 min.
ƒ32,2 mki.
Hoewel dit bedrag hoger ligt dan de
omzet-„norm" voor het winkelcentrum-
Zuidpolder. moet rekening worden gehou
den met het feit, d.at een gedeelte van de
bestedingen zal plaats vinden in de buurt
centra (voornamelijk voedings- en genot
middelen), in de verspreide winkels (o.a.
Axelsestraat) en in het stadscentrum
(voornamelijk duurzame consumptiegoe
deren). Voorts zal ook afvloeiing van
koopkracht optreden naar andere plaatsen
in en buiten Zeeland.
Het winkelcentrum Zuidpolder za! niet
alleen kunnen rekenen op een belangrijk
deel van de bestedingen der eigen wijk
bewoners. maar ook op bestedingen van
de navolgende categorieën:
Hoe groter het wijkcentrum wordt op
gezet en hoe ruimer het assortiment b|j
de duurzame consumptiegoederen (b.v.
kleding, schoeisel) za: zijn, des te sterker
zal de aantrekkingskracht op de overige
Temeuzenaars zijn. Dit geldt met name
voor de inwoners buiten het oude cen
trum. Voor velen van hen zal het winkel
centrum Zuidpolder gemakkelijker te be
reiken ziin dan de binnenstad (brug, par
keerproblemen). Bedacht moet worden
dat het winkelcentrum Zuidpolder ook
vrij gemakkeMjk bereikbaar zal zijn voor
de bewoners van het zuidelijke gedeelte
van de Serlippenspolder.
Het winkelcentrum Zuidpolder ligt gun
stig voor de aangrenzende gemeenten.
Voor verschillende gemeenten rond de
kanaalzone kan in de komende jaren een
bevolkingsgroei worden verwacht. Do
middenstand in deze plaatsen zal zich
trachten aan te passen aan deze ontwik
keling, doch de kleinere schaalverhoudin
gen zullen later daarbij remmend werken.
Op grond van de toenemende mobiliteit,
(autobezit) mag op een zekere toestro
ming worden gerekend. Hierbij kan met
name worden gedacht aan de gemeenten
Zaamslag. Hoek, Philippine, Axel, West-
dorpe en Sas van Gent, met een huidig
inwonertal van ca. 22.000.
Het verbUjfstoerisme aan de West-
zeeuwsvlaamse kust en in de Braakman
vertoont een stijging. Ook het achterland
komt meer in trek. Bij een toeneming van
het verblijfstoerisme kan op een aanloop
van de rondtrekkende gemotoriseerde
toeristen worden gerekend. Belangrijker
dan het verblijfstoerisme is het Belgische
kooptoerisme. Thans treedt dit voorna
melijk in Sluis, Oostburg, Hulst en Axel
aan de dag. Ook de Terneuzense binnen
stad trekt reeds Belgische koopkracht
aan. Realisatie van het winkelcentrum-
Zuidpolder zal de aanrekkingskracht op
de Belgen verhogen.
Het is moeilijk een schatting te maken
van de omvang van de bestedingen der
genoemde categorieën. Gezien de groei
potenties van deze groepen kan echter hl
de orde van grootte van enkele miljoenen
guldens per jaar worden gedacht.
In de stedebouwkundige opzet is aan
bet winkelcentrnni-Zuidpolder een lagere
rangorde toebedeeld dan aan het stads
centrum. Aan het stadscentrum wordt ook
in de toekomst een belangrijke supra-
locale betekenis toegedacht. Het winkel-
aonaraat zal er omvangrijker, gedifferen
tieerder en hoogwaardiger zijn dan in het
wijkcentrom-ZuidpoIder.
Met het huidige winkelapparaat als uit
gangspunt zal bij modernisering en uit
breiding in het stadscentrum een aantrek
kelijk en kwalitatief hoogstaand geheel
kunnen ontstaan.
Niettemin moet worden gewezen op
enkele negatieve factoren. De reconstruc
tie van de binnenstad zal pas na geruime
tijd ter hand worden genomen. Dit houdt
ip. dat het winkelcentrum aldaar de eerst-
vo'gende 20 jaren zal worden belemmerd
in uitbreidings- en vernieuwingsmogelijk
heden.
Daarnaast komt het stadscentrum
steeds excentrischer te liggen. De wer
king van deze factor kan worden verzacht
door aandacht te schenken aan de verbin
dingen tussen de nieuwe wiiken en de
binnenstad (b|jv. stadsbusdiensten! en de
parkeervoorzieningen in de binnenstad.
In vergelijking met bat wijkcentrum-
Zuidpolder heeft het stadscentrum een
minder gunstige verkeerstechnische lig
ging. Daar staan de volgende activa
tegenover:
1. Een omvangrijker, veelzijdiger winkel
apparaat (vergelijkingsmogelijkheden,
speciaalzaken).
2. De aanwezigheid van tal van centrum
voorzieningen (banken, kantoren,
horecabedrijven, openbare gebouwen,
vermake'ijkheidsinstellingen, etc.), die
een magneetwerking uitoefenen.
(Adv.)
Het winkelcentrum-Zuidpolder belooft
een aantrekkelijk geheel te worden, dat
het woon- en leefklimaat in de nieuwe
wijken gunstig zal beïnvloeden en dat er
toe zal bijdragen veel koopkracht te bin
den. De commerciële exp^itatienerspee-
tieven ziin gunstig. De verhouding tot
het ca. 2500 meter verder gelegen stads
centrum moet eerder worden gezien in 't
licht van een taakverdeling dan van een
directe concurrentie.
B|j de reconstructie van de binnenstad
kunnen de voorwaarden worden gescha
pen voor een modernisering en uitbreiding
van het winkelcentrum aldaar. De supra-
locale functie van het stadswinkelcentrum
legt tevens zekere beperkingen op t.a.v.
de uiteindelijke omvang en brancheverde-
ling van het wijk-winkelcentrum Zuid
polder, waaraan een meer beperkte func
tie ia toegedacht.
ELKE COUPON IS GENOEG
VOOR EEN ZOMERJURKJE
NOORDSTRAAT 20 - TERNEUZEN - TELEFOON 2940
De Russische vakbeweging
heeft de hoofdbesturen van het
N.V.V., N.K.V. en C.N.V. voor
een tegenbezoek naar Rusland
uitgenodigd. Dit heeft de voor
zitter van het C.N.V., de heer J.
van Eibergen, gisteren meege
deeld op het congres van de
christelijke metaalbedrijfsbond
in Arnhem.
Zoals bekend heeft een dele
gatie van de Russische vakbe
weging onlangs een bezoek ge
bracht aan ons land, waarbij de
drie vakcentralcn als gastheren
fungeerden. Het tegenbezoek
geldt een verblijf van 14 dagen
voor enkele bestuurders van
elke vakcentrale.
Of de uitnodiging zal worden
geaccepteerd, is nog een punt
van bespreking in de hoofdbe
sturen van de drie vakcentralen.
Daarna zal men zich er nog over
beraden in het overlegorgaan
van de drie vakcentralen, aldus
de heer Van Eibergen.
Donderdagmiddag heeft een
in Duitsland gelegerde Engelse
militair onder de gemeente
Bairlo in Limburg een 29-jari-
ge vrouw aangereden, toen hij
voor een tegenligger wilde uit
wijken. Een achter op de fiets
zittend 3-jarig dochtertje werd
op slag gedood. De vrouw werd
in zorgwekkende toestand naar
het ziekenhuis in Venlo ge
bracht.
HEDEN
Terneuzen: Zuidersportpark,
(terr. 6 en 7), 7 uur: Advendo
De Hoop en H.K.C. 2Spa-
della.
Luxor-Theater, 8.: u „OSS
117 in Bangkok".
ZATERDAG 22 MEI
AxelHet Centrum, 8 uur
„Rio Bravo".
Terneuzen Luxor-Theater, 8
uur „OSS 117 in Bangkok".
ZONDAG 23 MEI
AxelHet Centrum, 8 uur
„Rio Bravo".
Terneuzen Luxor-Theater, 2.30
en 8 uur: „OSS 117 in Bang
kok".
MAANDAG 24 MEI
Terneuzen Luxor-Theater. 8
uur: „OSS 117 in Bangkok".
DINSDAG 25 MEI
Axe! Het Centrum, 7.00 uur:
Algem. Vergadering van het
waterschap Axeler Ambacht.
TerneuzenLuxor-Theater, 8
uur: „OSS 117 in Bangkok"
Het. Prins Bernhardfonds dat
in augustus a.s. 25 jaar bestaat,
gaat ter gelegenheid van dit zil
veren jubileum een actie voeren
onder het motto: „Geef één gul
den voor elk jaar". Het fonds
vraagt een bijdrage ineens van
25 gulden ter versterkng van de
Nederlandse culturele weerbaar
heid.
Men kan dit bedrag storten op
de rekening van het fonds bij de
Algemene Bank Nederland te
Amsterdam en ontvangt dan een
certificaat. Onder de bezitters
daarvan zal een kostbare teke
ning van Vincent van Gogh
„Man met hark" worden verloot.
Bovendien geeft dit certificaat
tot 31 december gratis toegang
tot 88 musea in ons land. Er zijn
30.000 certificaten gedrukt.
Prins Bernhard die regent van
het fonds is, heeft op een pers
conferentie de actie toegelicht.
Hij herinnerde er aan dat het
fonds in 1940 (10 augustus te
Londen) werd opgericht om het
Nederlandse aandeel in de geal
lieerde oorlogsvoering te vergro
ten. Na de bevrijding werd op
een vredesdoej overgeschakeld
en de activiteit gericht op 't be
vorderen van de Nederlandse
cultuur in al haar facetten. Het
fonds streeft met zijn regionale
anjerfondsen dit doel na, aldus
de prins.
Het 25-jarig bestaan zou het
Prins Bernhardfonds willen be
nutten om zijn „image" voor het
Nederlandse volk te versterken,
aldus de prins, en daarmede voor
de Nederlandse cultuur nieuwe
stimulansen mogelijk te maken.
Het P. B. F. is nu eenmaal
geen fonds, waarvan een beperkt
bestuur uit een enorm vermogen
of grote nalatenschappen kan
putten, zo vervolgde de prins.
Het unieke van het. fonds is dat
het goeddeels steunt op kleinere
bijdragen van het gehele volk.
In dit verband releveerde de
prins 't aandeel uit de opbrengst
van de voetbaltoto. Het fonds
laat zijn inkomsten zo doeltref
fend en veelzijdig mogelijk aan
de gehele cultuur ten goede
komen, aldus de prins.
Hij noemde het een gelukkige
gedachte dat deze simpele teke
ning, die Van Gogh heeft ge
maakt in een periode waarin hij
van bijna niemand waardering
ondervond, er nu na ongeveer 80
jaar toe kan bijdragen een gun
stiger atmosfeer te scheppen
voor creatieve landgenoten dan
tijdens zijn moeilijke leven be
stond. De prins merkte nog Op
dat in de 88 musea, die de hou
der van een certificaat gratis
kan bezoeken, bijna het gehele
scala van de Nederlandse cul
tuur in verleden en heden is ver
tegenwoordigd. Wie uit een be
scheiden beurs in dit jubileum
jaar wil bijdragen, kr|jgt daartoe
ruimschoots de gelegenheid tij
dens de collectes der anjerfond
sen in de laatste week van juni
en de eerste week van juli.
„Een kleine bijdrage aan de
anjerfondsen zal niet minder
worden gewaardeerd dan een
bijdrage van 25 gulden aan de
landelijke actie", aldus prins
Bernhard.
De gouverneur van oost-Pa-
kistan, Abdoel Memom Khan.
heeft woensdagavond in Dacca
verklaard, dat bij de wervel
storm en vloedgolf, die dit ge
bied op 11 mei hebben getrof
fen, 12.033 mensen zijn omgeko
men.
Het door de staten van Zee
land opgestelde streekplan voor
Schouwen-Duiveland is donder
dag in behandeling geweest bij
de Rraad van State. Onder de 34
bezwaarden waren veel particu
lieren, die opponeerden tegen de
aan hun grond toegedachte be
stemming. Maar er waren ook
officiële en andere instanties, die
enige wijziging van het plan
voorstaan. Zo keert rijkswater
staat zich tegen een intensieve
recreatiebestemming onder Re-
nesse, in verband met de water
kering. Organisaties op het ge
bied van natuur en landschaps
bescherming zijn ook, zij het om
andere redenen, tegen te veel
recreatiebebouwing.
De ontsluiting van het strand
wordt onvoldoende geacht door
het waterschap Schouwen-Dui
veland, omdat hierdoor het ver
keer over de polderwegen te in
tensief zal worden. Deze wegen
zijn hierop niet berekend.
De waterleidingmaatschappij
Schouwen-Duiveland pleit voor
een grotere omvang van het wa
terwingebied. De gemeente Wes-
terschouwen wil enige uitbrei
ding van de kampeermogelijk-
heden. Brouwershaven wil meer
zomerhuizen en een opener be
bouwing bij Noordgouwe. De
V.V.V. in oprichting te Bruinisse
wenst voorzieningen ten behoe
ve van de watersport aldaar. Da
gemeente moet zich kunnen om
schakelen, nu de mossel- en
oestercultuur dreigt te verdwij
nen.
