Tweede Kamer over
de regeringsverklaring van
mr. Cals
Opstand in Dominicaanse
republiek neergeslagen
Gewapende
verkenningsvluchten
boven Noord-Vietnam
V.V.D.FRACTIELEIDER OPENDE
HET DEBAT
Minister met taak van een
staatssecretaris
HENRY CABOT LODGE IN SAIGON
AANGEKOMEN
HET WEER
DONDERDAG 29 APRIL 1965
21e Jaargang - No. 6425
CHOLERA
IN ZUID-VIETNAM
Grote bezorgdheid
Ironie van het
noodlot
Gigantische
administratie
Trieste zaak
Monopolie blijft
Veel slachtoffers
Sterke man
Toch nog onrust
Amerika helpt
Onbestendig
Zon- en
Maanstanden
Weerbericht
Hoogwater
ITranfeering bij abonnement: TERNEVZEN
Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sande
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
t
Abonnementsprijs 6,per kwartaal; per
maand 2,—; per week 50 ct. Losse nrs 10 ct.
VRUE ZEEUW
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzeri
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum pel
advertentie 2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 et. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur v.m.
De regeringstafel tijdens de zit
ting van de Tweede Kamer:
v.l.n.r. rond de tafel de minis
ters Veldkamp, Suufhoff, De
Jong, Samkalden, Luns, Vonde
ling, Cals, Biesheuvel, Smallen-
broek, Bogaers, Den Uyl, Bot en
Diepenhorst.
DE KONINGIN 56 JAAR
Deze foto van H. M. de Koningin
werd door Max Koot gemaakt
ter gelegenheid van de verjaar
dag van de vorstin a.s. vrijdag.
(Foto Max Koot.)
De wereldgezondheidsorgani
satie in Genève heeft woensdag
bekendgemaakt, dat het aantal
cholera-gevallen in Zuid-Viet-
nam zich uitbreidt. In 1964 wer
den 20.186 gevallen geregistreerd.
In het jaar daarvoor was er geen
enkel geval gesignaleerd.
Voor de gehele wereld bedroeg
het aantal cholera-gevallen vo
rig jaar 81.400, of 16.000 meer
dan in 1963. Het merendeel van
de gevallen kwam voor in Azië.
„Men liecft het akkoord van Wassenaar laten vallen," consta
teerde de V.V.D.-fractieleider mr. Geertsema in het debat over de
regeringsverklaring'. Niet omdat de k.v.p. en a.r. het niet met het
akkoord eens waren, maar omdat hen er veel aan gelegen was het
omroepbestel besloten te houden. Het had spreker verbaasd, dat
de k.v.p. en de a.r. tot geen enkele concessie bereid waren voor het
behoud van de oude regeringscombinatie maar concessie op con
cessie deden om het monopolie der omroepverenigingen tc hand
haven.
De P.v.d.A. heeft niet veel van
haar verlangens prijsgegeven.
Het beleid van het kabinet-
Marijnen is in socialistische rich
ting omgebogen. De heer Geert
sema wees elk verwijt van de
hand, dat de V.V.D. de K.V.P.
en de A.R. zou hebben gedwon
gen van partner te wisselen.
Over de formatie-Cals zei de
liberale leider: „Een van de
zware hindernissen moet voor de
formateur zijn geweest, dat hij
in het reine moest komen met
zijn eigen geweten." Verwijzend
naar eerdere ontwerpen-om-
roepwet en de nota Scholten
Veldkamp zei de heer Geert
sema, dat de heer Cals opnieuw
een reuzenzwaai heeft moeten
maken „die de formateur met
groot gemak heeft verricht".
De P.v.d.A. heeft aan het lang
ste eind getrokken. De grote
socialistische invloed in de finan-
cieel-economische sector vervult
kringen van K.V.P. en A.R. met
grote bezorgdheid,- aldus de heer
Geertsema.
Toen hij sprak over de „reu
zenzwaai", attaqueerde de pre
mier hem met de opmerking
„Er is een uitspraak van de
Kamer over de nota Veldkamp-
Scholten", waarop de heer Geert
sema riposteerde: „U hebt het
kamerbesh^t tot verkoop van
IJsselmeergronden met het groot
ste gemak laten vallen". „Enfin",
zo zei de heer Geertsema, „daar
praten we nog wel over".
Hij vroeg zich af, of dat kabi
net van krachtige personen een
krachtig kabinet zal zijn en
wierp daarbij twijfels op, mede
gegrond op socialistische opmer
kingen over minister Luns, de
vroegere houding tegenover de
ministers De Jong en Veldkamp.
Hoe kan, zo vroeg hij, minis
ter Veldkamp zonder blikken of
blozen in dit kabinet plaats
nemen, daarmee zijn vroegere
beginselen prijsgevend?
De heer Geertsema zocht ach
ter de benoeming van de heer
Bot tot minister zonder porte
lt-ui U» de kwestie van diens »üü-
tieke hoedanigheden of als
auteur van het omroepplan, ech
ter zonder dat de bewindsman
neiging of eigenschappen heeft
om een departement te beheren.
Minister Bot werd door de heer
Vondeling onbekwaam geacht,
maar moest om politieke rede
nen worden gehandhaafd.
De ironie van het noodlot wil
dat hij zich bezig moet houden
met zaken, die door de P.v.d.A.
uiterst belangrijk worden ge
acht. „Ik hoop dat ze hem deze
taak in vol vertrouwen zullen
overlaten", aldus de heer Geert
sema.
Ofschoon spr. de benoeming
politiek kon begrijpen, .ging het
boven zijn begripsvermogen dat
„de heer Bot het vernederend
aanbod om op het puntje van de
stoel van de heer Luns te mogen
zitten heeft aanvaard en dat hij
is gezwicht voor de verlokking
van de ministerssteek, terwijl
hij het werk van een staats
secretaris krijgt opgedragen."
Spr. vond de lengte van de
regeringsverklaring omgekeerd
evenredig aan de concreetheid
van haar inhoud.
Voorzichtig tellend kwam mr.
Geertsema tot de conclusie, dat
de uitgaven in dit jaar reeds
met 200 miljoen zullen worden
verhoogd. Worden deze inflatoir
gefinancierd of zullen de indi
recte belastingen worden ver
zwaard? Voor 1966 kwam mr.
Geertsema nu reeds op een ver
hoging van uitgaven van een
half miljard gulden.
Spreker keerde zich tegen de
speculatiewinstbelasting. Hij ver
wacht daarvan ernstige remming
op het heursverkeer. De admini
stratie ervan zal gigantisch zijn.
Over de woningbouwplannen
was de heer Geertsema tevreden.
Alleen vreesde hij dat minister
Bogaers zijn plan van automa
tische huuraanpassing bij loon
stijging heeft moeten laten val
len.
De energie-paragraaf in de
reeeriog&verlsiafiïis vond mr.
Geertsema „sterk socialistischpremier Cals dat het publiek
getint". Vroeger werden de grote
risico's van staatsdeelneming in
exploratie en exploitatie van gas
en delfstoffen breed uitgemeten.
Het was hem een raadsel waar
om het hele kabinet tot een an
dere conclusie kwam. De voor
genomen wijziging van de ont-
werp-mijnwet continentaal plat
betekent vertraging tot ver in
1966. Dat is een trieste zaak.
Ten aanzien van onroerend
goed vond spreker het verba
zingwekkend, dat de initiatief-
wet-Vondeling prijsbeheersing
onroerend goed niet is overge
nomen, doch van behandeling is
uitgesloten. Hij was verontrust
over de prijsfixatie bij het in
stellen van gemeentelijk voor
kooprecht en de aangekondigde
wijziging van de onteigenings
wet. Dit gaat in de richting van
ruimtelijke ordening op kosten
van de grondeigenaar, zo vond
de heer Geertsema.
Over het radio-televisiebeleid
was spr. kort. De suggestie van
behoefte heeft aan een lidmaat
schap van een omroepvereni
ging, betwijfelde hij. Zoiets kan
pas worden geconstateerd als
lidmaatschappen en abonnemen
ten op omroepbladen ontkoppeld
zijn. Bovendien bestaat een on
afhankelijk programmablad in
grote oplaag. Waarom mogen
luister- en kijkdichtheid geen
rol spelen? In een parlementaire
democratie tellen toch ook de
stemmen van hen, die geen lid
zijn van een politieke partij. De
heer Geertsema vond in het
plan-Cals geen enkele realise
ring van de werkelijke vrijheid
van meningsuiting. Óndanks het
verschijnen van enkele nieuwe
zendgemachtigden zullen de om
roepverenigingen het monopolie
behouden.
Tenslotte verklaarde mr. Geert
sema dat de V.V.D. een loyale
oppositie zal voeren en de rege
ring zal steunen waar dat moge
lijk is, maar zal bestrijden waar
dat nodig is.
(Zie verder pag. 5)'
In de Dominicaanse republiek
zijn troepen onder bevel van ge
neraal Wessin de hoofdstad San
Domingo binnengetrokken. Er
werd bekend gemaakt dat de „re
volutie" definitief is neergesla
gen.
De burgers werden over de ra
dio gewaarschuwd hun huizen
niet te verlaten om de „zuive
ringsoperaties" die leger en po
litie zouden ondernemen, te ver
gemakkelijken.
Dr. Molina Urena die zondag
avond na de omverwerping van
het regerende driemanschap van
Cabrai als „waarnemend presi
dent" werd beëdigd in afwach
ting van de terugkeer van de op
Portorico in ballingschap leven
de ex-president Juan Bosch,
wordt ais afgezet beschouwd, be
nevens de onder hem benoemde
functionarissen. Bij de beschie
ting die aan de bezetting van
San Domingo voorafging, zouden
veel slachtoffers zijn gevallen.
Acht cmberrabommenwerpers
hebben dinsdagavond een „ge
wapende verkenningsvlucht1* uit
gevoerd boven naar Laos lei
dende Noordvietnamese wegen.
Op enkele plaatsen werden de
wegen vernield. Alle toestellen
keerden op hun basis terug, zo
is meegedeeld.
Intussen kwam de voormalige
Amerikaanse ambassadeur in
Zuid-Vietnam, Henry Cabot Lod
ge, woensdagmorgen in Saigon
aan na een reis die hem als
speciale afgezant van president
Johnson in Australië, Nw-Zee-
land, de Philippijnen, Japan en
Zuid-Korea bracht. Hij brengt
nu een bezoek aan Saigon op
uitnodiging van de huidige Ame
rikaanse ambassadeur Maxwell
Taylor.
Dit bezoek stond eerst niet op
zijn programma. Cabot Lodge
dat hij ia alle landen die hij had
bezocht „veel begrip had ont
moet voor wat er ten aanzien
van Vietnam, zuidoost-Azië en
de gehele wereld op het epel
staat".
„Dat wordt heel goed begre
pen, al zegt men dat niet altijd
openlijk. De vertegenwoordigers
van de landen die ik bezocht,
juichen de inspanningen die in
Zuid-Vietnam worden verricht
toe. Zij hopen dat ze met suc
ces zullen worden bekroond en
ze zijn ervan overtuigd dat dat
ook zal gebeuren", zo zei hij.
WEER ZEVEN AANVALLEN
Amerikaanseen Zuidvïetna-
mese vliegtuigen hebben woens
dag zeven aanvallen op Noord-
Vietnam gedaan. Toestellen van
de zevende vluol vielen vier
verklaarde bij zijn aankomst, Noordvietnamese torpedobote»
aan. Zuidvietnamese toestellen
bestookten militaire installaties,
wegen en veerboten. Vliegtuigen
van de Amerikaanse luchtmacht
strooiden een miljoen vlugschrif
ten uit.
EERSTE AANVAL OP
BEVOLKINGSCENTRUM
De Zuidvietnamese vliegtuigen
hebben een groot woongebied
ten zuiden van Dong Hoi in
brand geschoten, zo meldt het
Zuidvietnamese persbureau. Dit
zou de eerste bekendmaking zijn
van het treffen van een bevol
kingscentrum.
Het persbureau zei voorts dat
een veerboot tot zinken was ge
bracht evenals twee kleine sche
pen, waarvan werd aangenomen
dat zij met militairen en uitrus
ting voor de oorlog in Zuid-Viet
nam waren geladen. De toestel
len zouden ten slotte luchtaf-
weerstellingen buiten gevecht
hebben gesteld.
(Zie verder pag. 5)
Volgens betrouwbare berich
ten. in Portorico ontvangen, wa
ren de opstandige legerofficieren
die Juan Bosch weer' aan de
macht wilden brengen, 'dinsdag
avond in onderhandeling getre
den. met generaal Wessin, die
door Cabrai was belast met het
neerslaan van de staatsgreep. Da
generaal heeft in San Domingo
de staat van beleg afgekondigd.
In de hoofdstad werd nog spora
disch geschoten.
Volgens de laatste berichten zijn
bij de gevechten van de afgelo
pen 'dagen minstens 25 doden en
80 gewonden gevallen.
Generaal Wessin is voor de
tweede niaal in zijn militaire
loopbaan als de „sterke man" van
de strijdkrachten naar voren ge
komen. Hij was het die de lei
ding had van de staatsgreep, die
negentien maanden geleden het
bewind van Bosch omverwierp.
Woensdag zijn de bombarde
menten op de opstandige troepen
en burgers in San Domingo
voortgezet, nadat de opstand die
ex-presidént Juan Bosch weer
aan de macht wilde brengen, was
ineengestort. Regeringsgetrouwe
troepen uit het legeropleidings.
centrum en van de luchtmacht
hadden de hoofdstad bezet na een
hevig bombardement door de ma
rine, dat bijna twee uur duurde.
Generaal Wessin zou de toe
stand nog niet geheel meester
zijn. Er zijn nog talrijke haarden
van verzet op diverse punten van
het land, waar goed gewapende
opstandelingen luchtafweerka.
nonnen tegen de vliegtuigen van
generaal Wessin hebben opge
steld. Nog steeds worden gewon,
den de ziekenhuizen binnenge
bracht.
De Verenigde Staten zijn niet
van plan hun economische en mi.
litaire hulp aan de Dominicaanse
republiek te beëindigen, aldus da
woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buiten,
landse zaken. Ten behoeve van
de slachtoffers in dat land heb
ben de Verenigde Staten genees,
middelen en levensmiddelen ge*
stuurd.
Officiële Amerikaanse kringen
bevestigden dat de communisten
bij de onlusten in de Dominicaan.)
se republiek „ongetwijfeld" een
rol hebben gespeeld.
Een omvangrijk depressiege-
bied bedekte woensdag geheel
west en midden Europa. Het
bracht op vele plaatsen regen
en onweersbuien, hier en daar
ook met hagel. Een afzonderlijke
kern van het lagedrukgebied
trok met regen over Duitsland
naar onze omgeving.
De neerslagzone bereikte gis
termiddag noordoost-Nederland.
De lucht, die achter dit neer-
slaggebied aanstroomt is ook bij
zonder onstabiel van opbouw,
zodat vandaag opnieuw buien
worden verwacht, mogelijk met
hagel of onweer.
De wind zal zwak tot matig
en langs de Waddenkust tijdelijk
MAAN
op
onder
op
onder
April.
29 5.15
8.01
4.58
5.27
30 5.13
8.03
5.13
6.46
Mei.
1 5.11
20.04
5.31
20.10
2 5.09
2e.es
5.51
2L35
vrij krachtig zijn in hoofdzaak
uit noordelijke richting. De mid-
dagtemperaturen zullen onge
veer dezelfde zijn als die van
gisteren.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Nu en dan buien
Half tot zwaar bewolkt met nu
en dan buien, hier en daar met
hagel of onweer. Zwakke tot ma.
tige, aan de Waddenkust tijdelijk
vrij krachtige, in hoofdzaak noor
delijke wind. Ongeveer dezelfde
temperaturen als gisteren.
DONDERDAG 29 APRIL
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
0.29
1.04
1.44
1.54
n.m.
12.56
1.31
2.11
2.21
VRIJDAG 30 APRIL
v.m.
1.05
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
1.40
2.20
2.30
n.m.
1.33
2.08
2.43
m