Hulpprogramma van een
dollar
Formateur Cals gereed
met zijn plan
Reacties op de rede
van president Johnson
Verkeersbelemmeringen
op de wegen naar Berlijn
Nieuwe machtsstrijd
in Saigon?
Veertien
ministers
HET WEER
Mr Cals ontvangt
ministers
EARRESTEERD
RASSENSTRIJD IN DE VER. STATEN
Vuurgevecht
in Louisiana
VRIJDAG 9 APRIL 1965
21e Jaargang - No. 6412
President Johnson over Vietnam
„Deze generatie
moet kiezen"
Zekerste weg
naar de vrede
Langdurig conflict
Geweldige
energiebron
Deze week nog geen kabinet
Aandacht
Geen woorden
maar daden
Honderden
ruiten stuk
Protesten
Voor de
tweede maal
Weerbericht
Vrede kopen
Brits bataljon
naar Ad«n
37 Indonesiërs
gedood
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Aanval op
Vietcong-
concentratie
Overleg tussen
V.S. en Engeland
over Vietnam
Frankering bij abonnement: TERNEUZEN
Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sande
Redactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs 6,per kwartaal; per
maand f 2,—; per week 50 ct. Losse nrs 10 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uw v.m.
President Johnson heeft in een toespraak voor radio en televisie
gezegd dat de Verenigde Staten bereid zijn tot „onvoorwaardelijke
besprekingen" die een vreedzame regeling van de oorlog in Viet
nam beogen. Hij zei dat een vreedzame regeling voor redelijke
mensen de enige weg is in het Vietnamese conflict.
Volgens de Amerikaanse president was de oorlog in Vietnam
een onderdeel van een veelomvattend plan van agressie en wer
den de Noord-Vietnamezen door Peking opgehitst. Het doel van
de Verenigde Staten is de onafhankelijkheid van Zuid-Vietnam
en zij zullen alles doen dat nodig is om dit te verwezenlijken. Als
een der voorwaarden voor de vrede noemde de president een
onafhankelijk Zuid-Vietnam, vrij van buitenlandse inmenging en
niet als militaire basis van enige buitenlandse mogendheid die
nend.
De president nodigde de lan
den in zuid-oost-Azië uit samen
te werken in een veel grotere
krachtinspanning om de econo
mische en sociale toestanden in
dit werelddeel te verbeteren en
hij stelde een Amerikaans hulp
programma van een miljard dol
lar voor, wanneer de vrede zou
zijn hersteld. Hij hoopte dat
Noord-Vietnam en alle geïndus-
trialiseerden landen met inbe
grip van de Sowjet-Unie hierbij
zullen samenwerken en dat de
secretaris-generaal der verenigde
naties, Oe Thant, het initiatief
voor een plan tot een dergelijke
samenwerking zou kunnen ne
men.
Deze generatie moet kiezen:
vernietigen of bouwen, doden of
helpen, haten of begrijpen. De
gewone burger in Noord- en
Zuid-Vietnam, in China en In
dia, in de Sowjet-Unie en de
Verenigde Staten zijn goede-
mensen. De meesten willen hun
zonen niet zien sneuvelen of de
huizen van anderen vernieti
gen", aldus Johnson.
De president verbond zijn aan
sporing tot vrede met een ver
klaring van de Amerikaanse
standvastigheid in het Vietna
mese conflict. „Wij zullen niet
terugtrekken, noch openlijk noch
onder het mom van een inhoud
loos akkoord. Wij wensen niets
voor onszelf, wij wensen alleen
dat het volk van Zuid-Vietnam
de kans krijgt zijn eigen land
op zijn eigen manier te bestu
ren. Wij zullen alles doen wat
noodzakelijk is om dit doel te
bereiken", zo zei president
Johnson.
De luchtaanvallen op Noord-
Vietnam hadden ten doel de
Noordvietnamese agressie te ver-
minderen en het vertrouwen van
het Zuidvietnamesè volk te ver
stevigen. De aanvallen waren
eveneens gedaan om de leiders
van Noord-Vietnam en allen die
in hun buit denken te delen, te
doordringen van het feit dat wij
niet verslagen zullen worden en
dat wij niet vermoeid raken.
Johnson zei dat de Verenigde
Staten weten dat luchtaanvallen
alleen voor deze doelen niet toe
reikend zijn. Zij vormen echter
een noodzakelijk deel van de
zekerste weg naar de vrede, zo
verklaarde hij.
Johnson noemde het conflict
in Vietnam een oorlog van on
vergelijkelijke wreedheid en zei
dat over deze strijd de groeien
de schaduw van communistisch
China ligt. De heersers in Ha
noi worden door Peking aange
spoord. Dit is een bewind dat
de vrijheid in Tibet heeft ver
nietigd, India aanviel en door
de verenigde naties om zijn
agressie in Korea is veroordeeld.
Het is een land dat in bijna elk
werelddeel de krachten van het
geweld helpt. De stijd in Viet
nam is het onderdeel van een
groter patroon van agressieve
bedoelingen, aldus de president.
Hij zei te hopen dat de vrede
spoedig komt, doch .dat dit niet
alleen in handen van de Ver
enigde Staten ligt. „Wij dienen
op een langdurig conflict voor
bereid te zijn."
spanning heeft opgebouwd. „Wij
zullen onze kracht gebruiken
met zelfbeheersing en met alle
wijsheid die wij kunnen op
brengen, maar wij zullen haar
gebruiken", zo verklaarde hij.
Sprekende over zijn voorstel
tot een gezamenlijke economi
sche krachtsinspanning in zuid-
oost-Azië zei Johnson dat bij
voorbeeld de Meking-rivier bij
een goede exploitatie een ge
weldige energiebron zou kun
nen zijn. De beste medicijnen
zouden gestuurd kunnen worden
naar dorpen waar thans duizen
den bij gebrek aan goede mid
delen sterven. Er zouden scho-
k.i kunnen worden gebouwd en
al deze zaken kunnen met sa
menwerken en goede wil wor
den verwezenlijkt.
Johnson kondigde zijn voor
nemen aan tot uitbreiding en
versnelling van een. program
waarbij Amerikaanse landbouw
overschotten de. hongerigen in
zuidoost-Azië kunnen voeden.
De Verenigde Staten verlan- Hij zal een commissie voor dit
gen niet duizenden Aziaten of I werk in het leven roepen. Deze
Amerikanen te zien sneuvelen zal onder leiding staan van
of te verwoesten wat het volk Eugene Black, oud-president van
van Noord-Vietnam met in-1 de Wereldbank.
De formateur mr. J- M. L. Th. Cals, zo werd donderdag; officieel
meegedeeld, is klaar met zijn plan voor de zetelverdeling. Volgens
welingelichte kring moet er niet op worden gerekend, dat nog deze
week een kabinet gereedkomt.
Reeds eerder deelde de formateur mee, dat hij degenen die hij
voor een portefeuille aanzoekt, niet tot het inderhaast nemen van
een beslissing wil dwingen. De lopende fasen van de formatie
moeten volgens mr. Cals in een rustig tempo verlopen.
De mededeling dat mr. Cals
zijn plan voor zetelverdeling ge
reed heeft, behoeft volgens po
litieke kringen in Den Haag niet
te betekenen, dat alle betrokken
partners 't onder elkaar roereid
eens zijn. De „zwaarte" der por
tefeuilles zowel als aan te zoe
ken figuren leggen veel gewicht
in de weegschaal, die door de
formateur in evenwicht moet
worden gebracht.
De secretaris-generaal van de
verenigde naties, Oc Thant, heeft
president Johnson laten weten
dat hij diens bereidheid tot on
voorwaardelijke besprekingen
over Vietnam als een gunstig
antwoord beschouwde op het
recente beroep in deze geest van
de zeventien niet-verbonden
landen.
In een boodschap aan de Ame
rikaanse president noemde hij
diens plan voor economische
steun aan Zuidoost-Azië posi
tief, vooruitstrevend en edel
moedig. Oe Thant zei dat hij zijn
pogingen een vreedzame rege
ling in Vietnam te bereiken zal
voortzetten.
7>
OPENBAAR VERVOER
REDEN VAN RELLETJES
IN PERU
Arbeiders en studenten hebben
de laatste dagen in Peru's hoofd
stad Lima gedemonstreerd tegen
de verhoging van de prijzen van
het openbaar vervoer. De ge
moederen raakten zo verhit, dat
er zelfs met molotof-cocktails
werd gegooid. Een honderdtal
mensen werd gewond; ongeveer
50 personen werden gearresteerd.
Radio-Moskou was van me
ning dat de Amerikaanse presi
dent tracht de kern van de zaak
te verdoezelen. Hij wil de aan
dacht van de Amerikaanse a-
gressie in Vietnam afleiden door
zijn belofte aan het congres een
miljard dollar te zullen vragen
voor de economische ontwikke
ling in Zuidoost-Azië. De Russi
sche commentator had zich ge
stoten aan het feit, dat Johnson
de hoop uitsprak op een spoedi
ge vrede en tezelfdertijd de
Amerikanen opriep rekening te
houden met een langdurig con
flict.
De Russische vertegenwoordi
ger bij de verenigde naties. Mo-
rozov, zei tijdens een vergade
ring van een V. N.-commissie,
dat men geen woorden maar
daden wiide zien en dan in het
bijzonder het beëindigen van de
Amerikaanse acties in Zuidoost-
Azië. Volgens Morozov konden
ONBESTENDIG
Randstoringen, die zich boven
Engeland losmaken van oceaan
depressies en dan verder in de
richting van het vaste land koer
sen, gevén aan het weer in ons
land een onbestendig karakter.
Vandaag zal er plaatselijk weer
enige regen vallen met een kans
itp onweer. In het temperatuur-
verloop komt niet veel verande
ring en de wind blijft overwegend
zwak en veranderlijk. Ook in
Duitsland, Frankrijk en Italië is
het weer onbestendig met plaat
selijk wat regen en vrij veel be
wolking. In Scandinavië is het
weer over het algemeen zonniger
onder invloed van een hogedruk-
gebied. waaromheen echter kou
de lucht uit de poolstreken is ge
stroomd. In de nacht vriest het in
Zweden matig en plaatselijk nog
streng. Warm met temperaturen
overdag van 20 tot 25 graden is
het op de Balkan waar lucht uit
i'p Sahara via de Middellandse
in de richting van zuid-Rus-
iand opdringt.
Voor de vierde lieer in deze
week hebben Oostduitse grens
wachten donderdagmorgen de
doorlaatpost Babelsberg bij Ber
lijn voor het verkeer gesioten
Hierdoor kon men niet van W.
Berlijn over de autowegen naar
Helinstedt, Frankfort en Mün-
chen rijden.
Kennelijk willen de Oostduitse
autoriteiten het wegverkeer tus
sen West-Berlijn en West-Duits-
land blijven hinderen, hoewel het
doelwit van hun actie de zit
ting van de Westduitse bonds
dag niet meer bestaat.
De Oostduitsers hebben laten
weten dat de gecombineerde
Oostduitse en Russische ma
noeuvres officieel de reden
voor de verkeersbelemmeringen
tot zondag zullen duren.
Later werd een Amerikaans
militair konvooi drie vracht
wagens en zes man op 20 fan
van de doorlaatpost Babelsberg
op de weg van Berlijn naar
Helmstedt door de Russen aan
gehouden.
De Amerikanen hebben inmid
dels bij de Russen geprotesteerd
tegen de aanhouding van het
konvooi.
Het knallen van de Russische
straaljagers, die de geluidsbar
rière doorbraken, heeft woens
dag nogal wat schade veroor
zaakt in West- en Oost-Berlijn.
Honderden ruiten sneuvelden in
beide stadsdelen.
In West-Berlijn moesten di
verse ouden van dagen die een
zenuwschok hadden opgelopen,
naar het ziekenhuis werden ge
bracht. De halsbrekende toeren
van de Russische piloten boven
West-Berlijn maakten vele men
sen nerveus.
De ambassadeurs van de V. S.,
Engeland en Frankrijk in Bonn
hebben donderdagmorgen schrif
telijk bij de Russische ambassa
deur geprotesteerd tegen de
vluchten van de Russen en
Oostduitsers in de luchtcorri-
dors naar Berlijn, die het lucht
verkeer naar Berlijn in gevaar
brengen, en tegen de vluchten
op geringe hoogte boven Berlijn.
Volgens de tot nu toe gebruike
lijke gang van zaken bij het las
tig vallen van het verkeer tus
sen Berlijn en West-Duitsland
werd ook donderdagmiddag om
vier uur de controlepost Babels
berg afgesloten, voor de tweede
maal op een dag. De drie geal
lieerde commandanten in West-
Berlijn protesteerden opnieuw
tegen het lastig vallen van het
verkeer. Het Amerikaanse mili
taire convooi, dat omstreeks acht
uur Babelsberg passeerde en 22
kilometer verder werd tegen
gehouden, bereikte pas zes uur
later de grenspost Marienborn,
waar het ongehinderd kon pas
seren.
Op de verkeersweg van West-
Berlijn naar Helmstedt is de blok-
klade gisteravond om tien uur na
vijf uur opgeheven.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Onbestendig
Half tot zwaar bewolkt met
plaatselijk enige regen met een
kans op onweer. Overwegend
zwakke wind on weinig verande
ring in temperatuur.
braaf klinkende woorden de in
ternationale mening over de
„agressieve politiek" van de Ver
enigde Staten in Vietnam niet
misleiden.
De leider van de republikeinen
in de Amerikaanse senaat, Dirk-
sen, beschuldigde Johnson ervan
dat deze tracht met de belofte
van een hulpprogram ter waar
de van een miljard dollar „vrede
in Zuid-Vietnam te kopen".
Senator Mansfield, voorzitter
van de democratische fractie,
noemde Johnsons rede treffend
en zei dat de deur was geopend
voor een eerlijke regeling in
Vietnam.
Daarom Is de formateur waar
schijnlijk aan het schuiven ge
weest. Culturele zaken, wellicht
samen met radio en televisie,
zouden van onderwijs worden
afgesplitst en gevoegd bij maat
schappelijk werk, waardoor bijv.
een departement van maat
schappelijke zorg en culturele
zaken zou ontstaan. Daarnaast
zou door een opdeling van eco
nomische zaken een veertiende
departement voor bijv. energie
voorziening kunnen worden ge
vormd, waarvoor een socialisti
sche en katholieke minister op
dit brede terrein werkzaam zou
den kunnen zijn.
Een wijd verbreide opvatting
in politieke kringen is thans, dat
het kabinet-Cals, mits de forma
teur erin slaagt de laatste pro
blemen te ontwarren, veertien
ministers zou teilen. Daarvan
zouden zes uit K. V. P.-kring
moeten komen met mr. Cals met
premier, vjjf uit de rijen van de
P. v. d. A- met een viee-premier
op bijv. justitie op drie van de
zijde van de A. R. met een viee-
premier, waarschijnlijk op land
bouw.
Mr. Cals ontving gisteren de
ministers Biesheuvel, Veldkamp,
Bot en De Jong. Voorts ontving
mr. Cals de demissionaire mi
nister van verkeer en waterstaat,
de heer Van Aartsen, die naar in
politieke kringen in Den Haag
wordt aangenomen, niet in een
kabinet-Cals zal terugkeren.
Vanmorgen verwacht de heer
Cals de heer Vondeling en na
hem de heren Smaüenbroek
(A. R.l, Samkalden (P. v. d. A.)
en Den Uijl <P. v. d. A.) Voor
vanmiddag staan nog drie be
zoekers op het lijstje, maar deze
heren zijn officieel nog niet ge
noemd. Algemeen wordt echter
aangenomen, dat het de socialis
ten mr. Vrolijk, wethouder van
Den Haag, en de voorzitter van
de P. v. d. A., de heer Suurhoff
zijn, alsmede de heer Berghuis,
voorzitter van de A. R. P. en lid
van de Eerste Kamer.
Het ligt in de lijn der verwach
tingen dat mr. Cals aan de ge
noemde heren een principiële be -
reidverklaring zal vragen om
volgende week in een constitu
erende vergadering voor een ka -
binet te verschijnen. Deze vi-aag
zal hij vermoedelijk ook stellen
aan de demissionaire minister
van buitenlandse zaken, de heer
Luns.
Indien hij de gevraagde toe
zeggingen krijgt, dan verwacht
men dat de heer Cals uiterlijk
maandag voor het uitbrenger!
van een interimrapport naar de
koningin in Soesldijk zal gaan.
De Britse minister voor de
luchtmacht lord Shackleton heeft
in het hogerhuis medegedeeld
dat de Britse regering in de loop
van april een op Malta gelegerd
Brits bataljon naar Aden zal
zenden. Het bataljon zal daar
voor het vervullen van een spe
ciale opdracht zes maanden blij
ven. Het gaat naar Aden in ver
band met de gespannen toestand
in de staat Aden en de Zuidara-
bische statenbond.
Minister Shackleton lichtte nog
toe dat op Engeland niet slechts
de verplichting rust om de veilig
heid van Aden te waarborgen,
doch dat het ook gehouden is de
regering der Zuidarabische fede
ratie te helpen bij het keren van
geweld, dat zijn oorsprong bui
ten bet federatiegebied heeft.
Admiraal Tsjoeng Tan Cang,
de opperbevelhebber der Zuid-
vietnamese marine, is naar in
Saigon is gemeld donderdag
avond in arrest gesteld, na door
drie officieren van „misdrijven"
Een Maleisische officiële
woordvoerder heeft meegedeeld,
dat de operaties tegen Indonesi
sche guerrillastrijders die vorige
maand in het gebied van Kota
Tingi in de staat Johore wai-en
geland, ten einde zijn. In het ge
heel zouden 37 Indonesiërs zijn
gedood en 33 gevangengenomen.
VRIJDAG 9 APRIL
v.m. n.m.
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
7.07 7.44
7.42 8.19
8.22 8.59
8.32 9.09
ZATERDAG 10 APRIL
v.m. n.m.
Breskens 8.34 9.13
Terneuzen 9.09 9.48
Hansweert 9.49 10.28
Walsoorden 9.59 10.38
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Apri
9
5.57
7.27
10.57
3.23
10
.5.55
7.29
12.15
4.08
11
5.52
7.31
12.15
4.08
te zijn beschuldigd.
Gedurende de avond vlogen
Zuidvietnamese vliegtuigen laag
boven de hoofdstad, kennelijk als
voorzorgsmaatregel in geval van
verzet tegen de arrestatie van de
admiraal.
Welingelichte kringen ver
klaarden dat de arrestatie van
de 38-jarige admiraal blijkbaar
verband houdt met een machts
strijd in de raad der strijdkrach
ten.
Meer dan 60 bommenwerpers
voerden donderdagmorgen een
aanval uit op een „grote Viet-
cong-concentratie" op 450 km
ten noordoosten van Saigon. Er
namen 32 F-100 super-Sabres en
31 B-57 Canberra-bommenwer-
pers aan deel.
Bij de luchtaanval van woens
dag is één vliegtuig neergescho
ten. De piloot is als vermist ge
boekt. Woensdag werd na de
aanval aanvankelijk gezegd dat
alle vliegtuigen, afkomstig van
het vliegdekschip „Coral Sea",
behouden waren teruggekeerd.
Het diplomatieke overleg tus
sen de Verenigde Staten en En
geland over Vietnam zal de ko
mende dagen vooral gaan over
de voor de V. S. aanvaardbare
voorwaarden voor het eventueel
aangaan van besprekingen met
de regeringen van de betrokken
communistische landen, zo is
donderdag uit gezaghebbende
Engelse kringen vernomen.
Van de Verenigde Staten ver
wacht men nadere bijzonder
heden die Patrick Gordon Wal
ker kunnen helpen bij zijn reis-
naar verscheidene Aziatische
hoofdsteden, waar hij in de twee
de helft van april de meningen
gaat peilen over een mogelijke
vrede.
Strijders voor gelijke burger
rechten en voorstanders van
rassendiscriminatie hebben don
derdagmorgen vroeg te Bogalusa
in Louisiana een kort vuurge
vecht geleverd.
Er is geen melding gemaakt
van gewonden. Een zekere Wil
liam Yates die werkt voor de
C.O.R.E. h et congres voor
rassengelijkheid zei dat de
aanvallers die hij identificeerde
als leden van de ku klux klan,
tweemaal in auto's langs het
huis in de negerwijk van Boga
lusa reden, waar hij en zijn
medestanders wonen. Beide ke
ren werd uit de auto's op het
huis geschoten. Het vuur werd
uit het huis beantwoord.
Toen de „tweede golf auto's"
langs reed, stonden 12 verdedi
gers met geweren klaar om te
rug te schieten, aldus Yates. Bij
de eerste aanval zouden twintig
schoten op de auto's zijn gelost
en bij de tweede vijftien.
Na de tweede aanval was het
hoofd van de politie van het
stadje op het strijdtoneel ver
schenen met nog vier politie
mannen.
Deze politiechef een zekere
Terrell gaf een andere lezing
van het geval. Een auto had
langzaam langs het huis van de
C.O.R.E.-mensen gereden. Iemand
in de auto had toen een steen
gegooid naar een auto die op het
terrein om het huis stond. Daar
op was uit het huis geschoten
op de voorbijrijdende wagen en
dit vuur was beantwoord.