C.H.U. trekt zich terug
uit formatie-overleg
De mars naar
Montgomery ten einde
Teleurstellende Franse
verkiezingen
Naar een kabinet van K. V. P.
P. v. d. A. en A. R.?
SCHMELZER EN SMJU1ER3R0EK
ERNSTIG TELEURGESTELD
HET WEER
1 WËm
TEGENSTELLINGEN VERSCHERPT
China is bereid vrijwilligers naar
Vietnam te sturen
Doden en gewonden
in Marokko
VRIJDAG 26 MAART 1965
21e Jaargang - No. 6402
Basisprogram'
en regerings
program
Kiem voor
nieuwe crisis
Weerbericht
Onverteerbare
eis
Overleg geschorst
A. ft. wenst
voortzetting
formatie-overleg
DE„DOORMAN"
NAAR DE WERF
D@ rechterzijde
D® linkerzijde
Nieuw
chemisch wapen
Het centrum
TUSSENTIJDSE
VERKIEZING
IN SCHOTLAND
GEHEILIGDE"
PLAATS
DAG VAN DE
OVERWINNING
ARRESTATIES
IN GREENVILLE
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Frankering by abonnement: TERNEUZEN
Directeur-Hoofdredacteur: I. van de Sande
Eedactie- en
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs 6,per kwartaal; per
maand 2,per week 50 ct. Losse nrs 10 et
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie 2,40.
Hubriek „Kleine Advertenties" (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur v.m.
De C. H. U.-fractieieider, irr,
II. Beernink, heeft donderdag
morgen omstreeks half twaalf de
samenkomst van de fractieleiders
met formateur rnr. Cals verlaten.
Mr. Beernink verliet het over
leg omdat hij zich in overeen
stemming met zijn fractie niet
vooruit wilde binden op onder
delen van een program. Zijn ver
klaring luidt
„De christelijk-historische frac
tie heeft de bereidverklaring van
de fractievoorzitter omtrent deel
neming aan besprekingen be
treffende de kabinetsformatie
unaniem aanvaard.
De fractie heeft zich echter op
het standpunt gesteld, dat ze zich
niet kan binden aan een onder
deel van het program, te weten
het onderdeel dat betrekking
heeft op het radio-televisiebeleid,
zonder dat ze voldoende inzicht
heeft in het gehele regeringspro
gramma en in de zetelverdeling.
De formateur, de fractievoor
zitters van de K. V. P., de P. v. d.
A. en de A. R. P. merken het vol
gende op:
In hun eerste gezamenlijke bij
eenkomst hebben alle fractie
voorzitters zich akkoord ver
klaard met een procedurevoor-
stel, daf hun schriftelijk door de
formateur was voorgelegd. In 'n
voorgaande fase hadden de vier
fractievoorzitters zich reeds in
hun afzonderlijke gesprekken
met de formateur akkoord ver
klaard met de volgende drie on
derdelen:
1. Bereidheid tot samenwer
king op een aanvaardbaar pro
gramma; 2. aard van de bindin
gen; 3. onderscheid beperkt „ba
sisprogram" en regeringspro
gram.
De tweede fase van de proce
dure werd als volgt vastgesteld:
1. Vaststelling onderwerpen, die
in het beperkt „basispro
gram' moeten worden behan
deld.
2. behandelng van radio- en t.v.-
beleid;
3. Behandeling overige program
mapunten.
De vraag van de heer Beernink
of een weigering van de C. H.-
fractie om thans over het radio-
en t.v.-beleid een beslissing te
nemen, tot een afbreken van het
beraad tussen dte vier fractie
voorzitters zou leiden, werd zo
wel door de formateur als door
de voorzitters van de fracties
De heren Schmelzer (K.V.P.)
en Smallenbroek (A.R.P.) bleken
ernstig teleurgesteld over de
houding van de C.H.U.-fractielei-
der mr. Beernink inzake de ka
binetsformatie.
De socialistische fractielieder
de heer Vondeling zei: „Mr.
Beernink heeft willen blazen en
het meel in de mond willen hou
den. Hij zei geen nee, ook geen
ja, maar „nja".
De leiders van de K.V.P.- en
A.R.P.-fracties beklemtoonden
nogmaals grote waarde te hech
ten aan samengaan en samenwer
king van de drie christelijk de
mocratische partijen. De heer
onder
depressieinvloed
Het weerbeeld op de Atlanti
sche Oceaan wordt gekenmerkt
door een krachtige westcircula
tie waarbij de sterkste windvel
den op nogal zuidelijke breedte
voorkomen. Een langgerekte gor
del van lage luchtdruk strekt zich
hierbij van New-Foundland tus
sen 50 en 55 gr. nbr. tot aan Ter-
land uit. Langs de zuidtlank hier
van trekken storingsgebieden,
afgewisseld door kortstondige
weersverbeteringen in een snel
tempo oostwaarts.
Een rug van hoge luchtdruk
die ons donderdag passeerde, het
geen de buiigheid deed afnemen
en wat meer zon veroorzaakte,
werd op de hielen gevolgd door
'n regenfront dat in snelle vaart
over Engeland en de zuidelijke
Noordzee oostwaarts trok en
Zeeland in de avond bereikte.
Het leek ons land in de nacht
te passeren. Vandaag voeren aan
de achterzijde krachtige, en aan
de kust mogelijk harde tot
stormachtige zuidwestelijke win
den lucht aan waarin vrij veel
bewolking voorkomt. Er zijn
plaatselijk buien mogelijk, het
geen mede samenhangt met de
aanwezigheid van een depressie
die vermoedelijk ten noorden van
ons land langs naar Zuidscandi-
navië zal trekken.
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot heden
avond.
Veel wind
Half tot zwaar bewolkt met
plaatselijk buien. Krachtige, aan
de kust harde tot stormachtige
zuidwestelijke wind. Gematigde
lemporetwren.
Smallenbroek verklaarde dat hij
het uiteengaan op het radio-tele-
visiepunt tijdens de formatie be
treurt. De wens van de heer
Beernink om de radio-televisie
kwestie als een vrije kwestie te
zien noemde hij onmogelijk. Deze
zaak was reeds een tijdbom on
der het kabinet-Marijnen en zou
als vrije kwestie tot een nieuwe
crisis leiden.
De heer Schmelzer zei dat mr.
Beernink bij het zich bereid ver
klaren om het radio- en t.v.-
vraagstuk als onderdeel van een
geheel program te zien, zijn
voorstel in beginsel had moeten
laten vallen.
Het punt dat mr. Beernink zich
pas zou willen binden op een
program, nadat over alle punten
overeenstemming zou zijn be
reikt, ook over de zetelverdeling
met de radio en t.v. als vrije
kwestie, was voor de andere
fractieleiders en de formateur
een onverteerbare eis. Bovendien
vonden de gesprekspartners deze
eis in strijd met de verleden
week afgelegde bereidverklaring
van mr. Beernink.
De heer Schmelzer zei bereid
te zijn door te gaan met het
zoeken naar een oplossing
door de resterende partners.
De heer Vondeling meende dat
de kabinetscrisis zo snel moge
lijk moet worden opgelost. De
radio- en t.v.-zweer moet spoe
dig gereinigd worden, vond hij.
„De heer Beernink wilde de
ziekte laten slepen".
van K. V. P., P. v. d. A. en A. R. P.
bevestigend beantwoord.
Een ander uitgangspunt zou
niet alleen onjuist zijn tegen
over de V. V. D-, die immers we
gens verschil van inzicht over het
radio- en t.v.-beleid niet aan de
besprekingen heeft deelgenomen,
maar bovendien de moeilijkheden
die tot de kabinetscrisis hebben
geleid, niet oplossen en daarmee
de kiem leggen voor een nieuwe
crisis.
De formateur en de drie frac
tievoorzitters achten het gevaar
daarvoor te meer aanwezig, om
dat de fractievoorzitter van de
C. H. U. heeft verklaard, dat hij
hte radio- en t.v.-beleid als een
„vrije kwestie" wenst te zien,
zelfs indien er over het program
ma en over de zetelverdeling
overeenstemming zal worden be
reikt.
De formateur en de vier frac
tievoorzitters zijn tot de conclu
sie gekomen, dat het in de ge
geven situatie geen zin heeft hun
gezamenlijk overleg voort te zet
ten.
De formateur heeft vervolgens
aan de drie fractievoorzitters ge
vraagd of zij bereid zijn het over
leg met hem zonder de fractie
voorzitter van de C. H. U. voort
te zetten. De fractievoorzitter
van de A. R. P. heeft verzocht
zich daarover met zijn fractie te
beraden. In verband met het
voorgaande is het overleg opge
schort.
De formateur heeft de koningin
inmiddels op de hoogte gesteld
van de ontwikkelingen.
Na een vergadering van twee
uur en drie kwartier heeft de
P| "N tjjVW
<-4..
m l®J0$ v--15 I
lit
I—
r\ if-
Met behulp van sleepboten wordt
Hr. Ms. vliegdeksehip „Karei
Doorman" naar de werf van Wil
ton Feijenoord gesleept, waar het
schip gerepareerd zal worden.
Zoals bekend liep de „Doorman"
schade op in de Oslofjord op weg
naar Oslo.
A. R.-fractie uit de Tweede Ka
mer besloten het formatie-over
leg met de heer Cals voort te
zetten. Deze fractie-beslissing is
unaniem en zonder stemming
genomen.
De heer J. Smallenbroek, de
fractieleider, zei dat deze beslis
sing moeilijk is geweest in de
situatie dat de C. H. U. meent
niet meer aan 't overleg te moe
ten deelnemen.
Samenwerkinmet de C. H. U.
wordt op hoge prijs gesteld, maar
de fractie bleek op grond van
haar verantwoordelijkheid voor
land en volk van mening, dat zij
het overleg moet voortzetten.
Ook mej. Rutgers die op het
ogenblik in Parijs vertoeft, meld
de telefonisch dat zij het met
deze beslissing eens is.
Mr. Cals is onverwijld door de
heer Smallenbroek van het be
sluit op de hoogte gesteld.
Donderdag heeft zich in Mont
gomery de laatste fase voltrok
ken van de „mars voor de bur
gerrechten", die zondag in Sel-
ma een aanvang nam.
Ongeveer vijftienduizend ne
gers en blanken uit alle delen
van het land vormden een stoet,
die zich naar de ambtswoning
van gouverneur Wallace begaf
om een petitie aan te bieden. Zij
werden geleid door nobelprijs-
winnaar dr Martin Luther King
en beschermd door enkele hon
derden militairen, terwijl hef-
schroefvliegtuigen boven de stad
vlogen. Militaire wachtposten
waren uitgezet op de daken van
gebouwen langs Dexter Avenue,
een brede straat die naar de
ambtswoning van de tegen ras-
sengelijkheid gekante gouver
neur voert. Deze had donderdag
alle vrouwelijke ambtenaren
vrijaf gegeven, waarmee de
tegenstanders van rassengelijk-
heid hun zorg over het lot van
blanke vrouwen wensten uit te
drukken.
Burgemeester Gaston Defferre
van Marseille is de enige die zich
na de Franse gemeenteraadsver
kiezingen content kan voelen.
Zijn socialisten behaalden de
meerderheid in de raad ondanks
tegenstand van de gaullisten en
een combinatie van afvallige so
cialisten met de communisten.
Hij wordt wel weer burgemees
ter en nu hij deze vuurproef heeft
doorstaan, kan hij althans met
enig fatsoen aantreden bij de
presidentsverkiezingen. Al zal hij
moeten beseffen dat de stembus
gang dan de romantische Mar-
seillaanse bijeffecten zal missen,
waarin ditmaal zelfs sprake zou
zijn geweest van een ontvoering
van een gaullist.
Maar de anderen?
De gaullisten hebben in de
voornaamste steden geen meer
derheid behaald, waartoe de
nieuwe kieswet van Frey hun
eigenlijk een gemakkelijke weg
had moeten banen. In dat op
zicht zijn ze verliezers al is dat
in zetels nog wel draaglijk.
Ze hebben evenwel getoond
niet de volktrekkende, vernieu
wende unie te zijn die ze wilden
zijn en waarvoor gestreden is
met man en macht letterlijk,
want ministers kwamen vooral in
Parijs in het veld en de massa
werd duidelijk gemaakt dat de
centen van de regering moesten
komen en dat alleen de gaullisten
daar wat in de melk hadden te
brokken.
Zijn de socialisten dan zulke
winnaars? Ook niet, want ze
In het communistisch-Chinese
Volksdagblad ïs donderdag be
kendgemaakt, dat China bereid is
vrijwilligers naar Vietnam te
zenden om, zoals het in het blad
heet, de „Amerikaanse agres
sors" te bestrijden.
In een hoofdartikel schreef het
Volksdagblad dat het Chinese
volk flink heeft gereageerd op de
oproep van het Zuddvietnamese
bevrijdingsfront tot het zenden
van buitenlandse troepen om
tegen de Amerikanen te vechten.
Volgens het blad zal China de
Vietnamese guerrillastrijdea's
steunen met aües wat Ai maar
nodig hebben, met inbegrip van
wapens en ander oorlogsmate-
rieel.
„Wij zijn tevens bereid onze
troepen te zenden wanneer het
Zuidvietnamese volk dat wenst
om samen de Amerikaanse
„agressors" te vernietigen," al
dus het blad.
De „Daily Mail" van donder
dag schrijft dat de Britse geleer
den die het gas dat tegen de
communisten is gebruikt, ont
wikkeld hebben, aan een nieuw
chemisch „knockout"-wapen wer
ken.
Zij hopen een gas te vervaar
digen dat een omkeer in de oor
logvoering in het oerwoud teweeg
kan brengen door de vijand of
betogers bewegingloos te maken.
„Ze hebben reeds met succes
proeven op dieren genomen. Hun
doel is de tegenstander 24 uur
uit te schakelen. Zij zijn ervan
overtuigd dat dit kan gebeuren
zonder dat de slachtoffers er blij
vend schade van ondervinden."
Het gas wordt ontwikkeld in de
Britse fabriek voor chemische
oorlogvoering te Porton in Wilt
shire zuidwest-Engel tod)
hebben vrij wat gemeenten ver
loren. De communisten hebben in
cijfers wel wat om over te jui
chen: ze wonnen negen gemeen
ten en hun invloed in Parijs is
gestegen. Maar de volksfrontidee
is vrijwel overal een fiasco ge
worden. Hier en daar ging een
plaatselijke socialistische afdeling
tegen de wens van het hoofdbe
stuur der partij wel over tot zo'n
rood pact, maar het heeft er niet
de schijn van dat dit iets blij
vends is.
De middenpartijen zijn vrij
constant gebleven en in menige
stad zitten ze in de aantrekkelijke
positie midden op de wip. Zo bij
voorbeeld in Parijs waar de gaul
listen hen wel nodig hebben om
tegen de communisten op te tor
nen.
Maar de konsekwentie is
ook dat ze bij de kiezers weer de
indruk hebben versterkt dat ze
alleen als aanvulling wat te be
tenen hebben.
Overal dus lange gezichten van
teleurgestelden, een humeur dat
de Franse kiezer wellicht deelt:
zo hij al gewenst had dat de poli
tieke verhoudingen in de vijfde
republiek nu eens wat duidelijker
kwamen te liggen dan in de vier
de, dan is daarvan ooi: ditmaal
niets gebleken. Alleen de tegen
stellingen zijn eerder nog ver
scherpt.
De tussentijdse verkiezing voor
het lagerhuis in de Schotse
plaats Roxburgh is in een libe
rale overwinning geëindigd. De
liberale kandidaat, David Steel,
kreeg 4607 stemmen meer dan
de conservatieve afgevaardigde
Robin McEwen. Bij de verkiezin
gen van vorig jaar oktober won
nen da conservatieven. Zij kre
gen toen 17$9 stemmen meer dan
de liberalen.
Gouverneur Wallace bevond
zich in het gouvernementele ge
bouw van Montgomery. Een
door een bronzen ster gemar
keerde plaats in de marmeren
zuilengang van het paleis was
met houtplaat bedekt. Hier werd
Jefferson Davis tijdens de Ame
rikaanse burgeroorlog als presi
dent van de zuidelijke staten be
ëdigd. Een woordvoerder ver
klaarde dat men de plek had
bedekt om haar voor beschadi
gingen te vrijwaren, doch ande
ren geloofden dat het stadsbe
stuur wilde verhinderen dat
negerleider Martin Luther King
een voet op deze door traditie
geheiligde plaats zou zetten.
Terwijl de stoet zich onder
een stromende regen door de
stad slingerde, klonken uit de
rijen der toeschouwers honende
opmerkingen en beledigingen. Er
deden zich echter geen inciden
ten voor. De deelnemers aan de
„mars voor de burgerrechten"
waren in een goed humeur en
zongen hun strijdliederen.
Dr King had deze dag tot hun
„dag van de overwinning" uit
geroepen. Het plein voor het
gouvernementspaleis, dat door
politie en militairen was om
ringd, lag nagenoeg verlaten
toen de betogers, voorafgegaan
door motorpolitie, over de volle
breedte van de toegangsweg op
marcheerden onder het zingen
van „God zegen Amerika". In de
voorste gelederen liepen behal
ve dr King o.a. mee dr Ralph
Bunche, onder-secretaris voor
bijzondere politieke zaken bij de
verenigde naties en nobelprijs-
winnaar, de negerauteur James
Baldwin en vele bekende figu
ren uit de amusementswereld.
Op de trappen van het paleis
wachtten leden van het stadsbe
stuur. Een van hen zei: „Dit is
de eerste keer dat ik in bezet ge
bied woon". Op een geïmprovi
seerd podium voor het gebouw
hield negerzanger Harry Bela-
fonte een toespraak tot de me
nigte. Een koor van blanken en
negers zong geestelijke liederen.
Gouverneur Wallace liet we
ten dat hij niet van plan was een
delegatie te ontvangen vóórdat
de betoging zou zijn beëindigd
en de deelnemers zich zouden
hebben verspreid.
Volgens latere cijfers namen
meer dan 25 mensen aan de de
monstratie voor het gouverne
mentele paleis deel.
In een toespraak tot de me
nigte zei dr Bunche: :„Er be
staan geen woorden, die overtui
gender zijn dan deze historische
mars". Zich tot gouverneur
Wallace richtend, die nog in zijn
ambtswoning vertoefde, zei dr
Bunche: „Gouverneur, allen hier,
die in deze grote betoging zijn
samengekomen, zijn grootse
Amerikanen, omdat zij streven
naar eenheid, naar een maxima
le versterking van dit land".
Omhoog kijkend naar de vlag
van de zuidelijke federatie, die
vlag had een eeuw geleden al
omlaag gehaald moeten worden.
Ik gevoel me oneervol tegenover
mijn land om hier onder de
schaduw van deze vlag te staan",
Veertig Marokkaanse studen
ten zijn gisteren de Marokkaan
se ambassade in Algiers binnen
gegaan uit protest tegen wat zij
noemen „de onderdrukking van
onze broeders in Marokko die
vreedzaam hebben betoogd in
Casablanca en Rabat". Zij wilden
het gebouw niet meer verlaten.
Er zijn woensdag in Casablan
ca zeker zeven doden onder de
betogers gevallen. Tientallen
werden gewond, ook onder de
politie. In sommige berichten
wordt van enkele honderden ge
wonden gesproken.
LERAREN IN HECHTENIS
Politie en hulptroepen hebben
donderdag in de straten van Ca
sablanca gepatrouilleerd na twee
dagen van hevige strijd waarbij
zeven mensen om het leven zijn
gekomen, rond 200 verwondingen
opliepen en ruim 200 werden ge
arresteerd.
Na de plundering in de loop
van dinsdag de eerste dag van
de relletjes hebben vele win
keliers hun etalageramen dicht-
Achttien strijders voor gelijke
burgerrechten zijn woensdag
avond in Greenville gearresteerd
omdat zij zich tijdens een beto
ging niet aan de door de politie
vastgestelde route hielden. Zij
werden gearresteerd toen z{j
door een WankenwijlE liepen.
gespijkerd. Vele kinderen die gis
teren naar school gingen, troffen
daar geen onderwijzers aan. Deze
zouden in staking zijn gegaan uit
protest tegen de arrestaties van
collega's.
Van betrouwbare zijde is don
derdag vernomen, dat tientallen
Iraakse onderwijzers en ieraren
die aan Maokkaanse scholen les--
geven, in hechtenis zijn genomen.
De regering heeft twee bladen
van de in oppositie zijnde Istiqlal-
partij in beslag genomen.
VRIJDAG 26 MAART
v.m. n.m.
Breskens 8.28 9.04
Terneuzen 9.03 9.39
Hansweert 9.43 10.19
Walsoorden 9.53 10.29
ZATERDAG 27 MAART
v.m. n.m.
Breskens 9.44 10.20
Terneuzen 10.19 10.55
Hansweert 10.59 11.35
Walsoorden 11.09 11.45
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Maart
26
6.29
19.03
4.08
11.31
27
6.27
19.05
4.48
12.33
28
6.25
19.07
5.19
13.40
29
6.26
19.08
5.44
14.S1
V