Dreigende inflatie Egypte in Russisch bemand ruimteschip gelanceerd De dreiging van het «staatsiebezoek» van Walter Ulbricht Protestvergadering in Amsterdam Wapenschouw op 5 mei in Amersfoort KERNCENTRALES IN EUROPA: 500.000 MEGAWATT IN HET JAAR 2000? Inleveringsregelingen zuiveiprodukten VEILIGHEIDSRAAD OVER CYPRUS Kinderroof en -verminking voor bedelaarsdoeleinden Ex-SS-er wil geen clementie Vrijdag 19 maart 1965 DE VRIJE ZEEUW Pagina 5 ISRAELISCH-DUITS OVERLEG HERVAT BOUWVAKKERS EISEN DOORBREKING TARIEFSTOP Werkweek van 42-1/2 uur LAROURS POSITIE STERKER Deur naar de Kosmos geopend Bioloog over Leonos uitstapje Kleinzielig optreden tegen Amerikanen in Djakarta Engelsen bombarderen dorpen in Dhala Tegenstelling Het ruimtepak van Leonov een afgesloten cabine Een uur zuurstof lang HARINGVANGST BEGINT 17 MEI Een mijlpaal Washington door Voschod niet verrast II Ver. Staten 15 maanden achter Ruimtevaarders maakten het best De Oostdudtse „zetbaas" van Rusland en staatshoofd van de „Duitse democratische republiek" (D. D. R.), Walter Ulbricht, is weer thuis, teruggekeerd van zijn bezoek aan Egypte. De fanfares zijn verklonken, de vlaggen gestreken en de kanonnen, die de 21 saluutschoten hebben gelost, toen Ulbricht in Cairo voet aan wal zette, staan thans weer in het tuighuis. Walter heeft drukke en ver moeiende dagen achter de rug, doch om één ding en wel om zijn per soonlijke veiligheid, behoefden hij en zijn echtgenote geen zorg te hebben, daar het echtpaar wel bewaard en goed beschut werd door leden van de Egyptische geheime veiligheidsdienst, bestaande uit... Duitsers die nog niet zo lang geleden deel uitmaakten van Hitlers -Gesitapo, Sicherheitspolizei und Sicherheitsdienst. Doch wee degene die daar kwaad van denkt. Aan de rand van een afgrond Het bezoek van de Oostduitse staatschef aan Egypte had plaats op uitnodiging van president Nasser persoonlijk en betekende méér dan een vriendschappelijke geste alleen. De zaak is namelijk dat Egypte, ten gevolge van Nas sers binnen- en buitenlandse poli tiek, thans aan de rand van een inflatie staat en zeer dringend hulp behoeft. De heer Nasser meent deze van Oost-Duitsland te kunnen verkrijgen, vandaar zijn uitnodiging aan Ulbricht. Voornamelijk in de kringen van handel en industrie heersen hier onbehagen, onrust en onte vredenheid over de mislukknig van de politiek der regering, een politiek van nationalisatie. Van 1961 af werd door Nasser een politiek gevoerd met het oog merk, de economie van het land in de richting van de zogenaam de staatssocialisatie te drijven. Tengevolge van het ondoordach te tempo konden de nadelen niet uitblijven. Deze bestonden in het achterwege blijven van maat regelen nodig voor het evenwicht van de economie. Ook schortte er nog teveel aan het niet voor zijn taak berekende ambtenarenappa- .raat, zodat de „structuurtomen" van het nieuwe beleid duidelijk waarneembaar werden. Om aan de fouten een einde te maken, kondigde de president in persoon een aantal noodmaatregelen af, welke in de allereerste plaats ten doel hadden om de levensmidde lenvoorziening, de handel in ge bruiksvoorwerpen en het ernstige tekort aan deviezen uit de im passe te helpen. Onbereikbaar Het dagelijks leven in Egypte is harder, is duurder geworden en dit is hier vooral in de steden voelbaar, want de noodzakelijke loonsverhogingen zijn tot op he den uitgebleven en de organisatie van de voedselvoorziening is gro tendeels in de war gelopen. De ene dag is er geen rijst en. geen melk, de andere dag geen.vlees of suiker te koop. De levensmid delenwinkels zijn soms dagen achtereen gesloten en op dagen dat deze winkels geopend zijn, staan de kopers rijen dik en jmorend op hun beurt te wachten. Opmerkelijk is ook, dat veel buitenlanders het land gaan ver laten. Dit alles is te wijten aan "het optreden van het regime dat de particuliere importeur, de grossier en vele handelaars heeft uitgeschakeld en nu met hulp van ambtelijke instanties1, de in- 'voer en de binnenlandse verkoop zelf wil organiseren. Daar Egyp te zeer veel van datgene wat voor binnenlands gebruik nodig is, uit het buitenland moet betrek- ken, hebben de staatsorganen sleutelposities gekregen en con troleren zij de gehele binnenland se economie. Deze gang van za ken heeft een ernstig tekort aan deviezen opgeleverd, zonder wel ke geen staat kan bestaan. Het zelfde is ook het geval met de in dustrie. Dit heeft tengevolge, dat de grote opslagplaatsen, silo's en schepen in de havens van Port Said en Alexandrië tot berstens toe gevuld zijn met eet- en drink waren, met machines en onderde- len die... niet kunnen worden af geleverd of gelost, daar de beta- lig achterwege bleef of de doua neformaliteiten niet werden ver vuld. Alleen al in in Port Said ligt voor meer dan 300 miljoen gulden aan goederen opgeslagen, welke tot op heden niet konden worden vrij gegeven, daar Egyp te niet aan de tevoren overeenge komen verplichtingen voldeed. En zelfs al zouden deze goederen worden vrij gegeven voor de bin nenlandse consumptie, dan kon nog niet op vervoer worden ge rekend, daar voldoende transport middelen ontbreken. Zwarte handel bloeit President Nasser heeft thans onder meer een aantal veilig heidsmaatregelen getroffen voor de bewaking en beveiliging van de opslagplaatsen en schepen. De havens mogen slechts op vertoon van een geldig identiteitsbewijs worden betreden. De zwarte han del bloeit als nimmer tevoren, terwijl de koopkracht van het Egyptische pond daalt doordat er een teveel aan geld in omloop is (en nog steeds wordt gebracht) mede ten gevolge van de zeer ge forceerde industrialisatie. In Egypte bleef de levensstan daard beneden het gemiddelde. Dit wekt onrust en ontevreden heid onder de bevolking, daar naast verlangt men naar meer politieke vrijheid. Nasser zit in moeilijkheden, het Egyptische volk ondergaat hier van de gevolgen en het wantrou wen tegen het regime wint zien derogen veld. Bij Amerika en overige westelijke landen kreeg Nasser geen gehoor, daarom hoopte hij op steun van Walter Ulbricht en andere communisti sche landen. West-Duitsland heeft de kre dietverlening stopgezet. Het ziet er voor Egypte niet rooskleurig uit... De tweede ronde van de be sprekingen tussen de afgevaar digde van de Westduitse re gering, dr. Birrenbach, en de regering van Israël is donder dagochtend in Jeruzalem begon nen. De besprekingen vonden plaats in de woning van premier Esjkol, omdat deze aan griep lijdt Uit goed ingelichte kring werd vernomen dat nog bestaande meningsverschillen zo goed als zijn opgelost. Volgens in Tel Aviv verschijnende dagbladen heeft Bonn erin toegestemd het in 1962 gesloten verdrag inzake wapenleveranties bijna volledig na te komen en begrip getoond voor de Israëlische bezorgdheid voor de toekomst wat betreft de veiligheid. De besprekingen zullen ook handelen over de Duitse econo mische hulp aan Israël. Ruim duizend bouwvakarbei ders van diverse objecten in de hoofdstad hebben gisteren gehoor gegeven aan de oproep van het Amsterdamse bouwvakcomité om na de middagschaft het werk te staken en op een demonstra tieve protestvergadering in Kras- napolsky bijeen te komen. De vergadering was belegd, zo zei een der comitèleden, om het misnoegen uit te spreken over de onderhandelingen rond de nieuwe c.a.o. De eisen van het comité zijn: een loonsverhoging van minstens tien procent, ver wijdering van de tariefstop en verkorting van de werktijd. Het al sedert jaren bestaande bouwvakcomité heeft niets uit staande met de drie erkende bouwvakbonden, doch het heeft grote invloed bij de Amsterdam se bouwvakarbeiders. Deze hebben bij handopsteking het voorstel van het comité aan genomen om met ingang van maandag 5 april 8% uur per dag te gaan werken in plaats van ne gen uur zoals thans. De 5-daagse werkweek va;i 45 uur wordt dan verkort tot een van 42% uur. Voorts zal in de nu komende twee weken op de verschillende werken de geëiste loonsverhoging van 10 procent (op het thans gel- Koningin Juliana en prins Bern- hard hebben het voornemen om op 5 mei ter gelegenheid van de her denking van de bevrijding een wa penschouw bij te wonen die gege ven zal worden door de drie krijgs machtdelen. Op het tankoefenter rein „De Vlasakkers" achter de Bernhard-kazerne in Amersfoort zal de wapenschouw omstreeks het middaguur beginnen. De parade wordt geopend met een défilé van troepen te voet van de marine, de landmacht en de luchtmacht. Vervolgens defileren gemotoriseerde en gemechaniseer de onderdelen. De landmacht is er met gepantserde rups- en wiel voertuigen voor de infanterie, ca valerie en artillerie. Ook zal genie-, geneeskundig- en trans- portmaterieel worden getoond. De luchtmacht zal geleide wapens en rollend materieel van de luchtbases tonen. In het défilé zullen veel vaan dels en standaarden worden mee gevoerd. Ook is er een aantal mu ziekkorpsen ingedeeld. Tussen het défilé van de troe pen te voet en dat van de gemoto- De Euratom-commissie heeft in een woensdag te Brussel ge publiceerd rapport berekend, dat de zes landen van de Europese gemeenschap voor atoomenergie in het jaar 2000 kunnen be schikken over een „nucleaire capaciteit" door kerncentra les te leveren energie van 500.000 megawatt. Daarmede zou dan tweederde van de elektriciteitsbehoeften in de „zes" en een derde van de totale energiebehoeften worden .gedekt. De Euratom-commissie veron derstelt, dat tussen 1980 en 2000 tweederde van de nieuw te bou wen centrales kerncentrales zul len zijn. In het rapport wordt uitge gaan van de veronderstelling, dat het elektriciteitsgebruik van 409 miljard kw in 1965 in de gemeenschap zal stijgen tot 3450 miljard kw in het jaar 2000. Tot de voordelen van de kern energie rekent de Euratom-com missie het feit, dat de „zes" min der afhankelijk zullen zijn van de invoer voor het dekken van de energiebehoeften. Desondanks zal vijftig procent van de ener giebehoeften door importen moe ten worden gedekt, zelfs indien de bouw van de kerncentrales de vlucht neemt die de commis sie tot 2000 mogelijk acht. Een tweede voordeel is de he sparing op de kosten van de elektriciteitsproduktie, die door de commissie wordt geraamd in het jaar 2000 op 93 miljoen dol lar. Geschat wordt tenslotte dat voor de kerncentrales tot 2000 ongeveer 281.000 ton natuurlijk uranium en 29.000 ton verrijkt uranium nodig zal zijn. riseerde en gemechaniseerde on derdelen zal een aantal vliegtuigen van de drie krijgsmachtdelen het parade-terrein overvliegen. Na het défilé zullen enkele gepantserde infanterie- en cavalerie-onderdelen een frontmars uitvoeren op 't ter rein gelegen tengenover het po dium van waar de koningin de pa rade gadeslaat. Het terrein van „De Vlasakkers" zal tijdens de pa rade open staan voor toeschou wers. dende loon) aan de orde worden gesteld. Volgens het comitélid Harry Koopman betekent het op trekken van de lonen met deze 10 procent, dat met het binnen halen van dit geld de tariefstop in de praktijk is doorbroken. Volgens de uitslag van de jongste opiniepeiling zou Wil sons Labourregering met negen procent de leiding hebben over de conservatieven. Bij de peiling van een maand geleden was de voorkeur voor Labour de helft kleiner. Ondanks de verzekerin gen uit regeringskringen dat premier Wilson dit jaar nog niet op nieuwe verkiezingen zou wil len aansturen, houdt men in conservatieve en liberale kringen wel degelijk rekening met de mogelijkheid dat de Labourre gering binnen afzienbare tijd zou willen pogen haar huidige krappe meerderheid van vier zetels in het lagerhuis in een steviger overwicht om te zetten. Men ziet nu met belangstelling uit naar de resultaten van de tussentijdse verkiezingen die ko mende week voor twee parle mentszetels worden gehouden in plattelandsdistricten in Schot land en oost-Engeland, thans in conservatieve handen. (Vervolg van pagina 1) In een latere televisie-uitzen ding uit de „Voschod II" kon den de kijkers beide ruimtevaar ders in hun cabine zien. Leonov toonde het logboek. Ook waren straaltjes zonlicht zichtbaar, die door de patrijspoort naar bin nen vielen. Tijdens de uitzending spraken Beljajev en Leonov radiotele- fonisch met de Cubaanse minis ter van defensie, majoor Raul Castro, die zich op het ogenblik in Moskou bevindt. Majoor Cas tro vroeg hun of zij Cuba had den gezien, waarop de ruimte vaarders antwoordden dat zij alle continenten hadden gezien en hun hartelijke groeten aan het Cubaanse volk hadden over gebracht. Naar radio-Moskou meedeelde zijn regerings- en partijleiders in het Kremlin bijeen geweest om de bemanning van de „Voschod II" te begroeten. Na dat de ruimtevaarders hun ver slag hadden uitgebracht, sprak partijsecretaris Bresjnev hen toe waarbij hij o.m. zei: „Dit is een opwindend ogenblik voor de mensheid. Voor de eerste maal heeft in de wereld een man stout moedig en letterlijk de deur naar de kosmos geopend". De Sow jet-bioloog Alexander Koezin heeft tegenover Tass ver klaard dat de geleerden voor Leonov een speciaal ruimtepak hadden ontworpen dat hem tegen schadelijke kosmische straling en verbranding door zonnestra len beschermde. Koezin zei dat het uitstapje van Leonov een fundamenteel nieuw element is in de geschie denis van de ruimtevaart. Het is belangrijk voor de bouw van ruimtestations die door mensen handen in de ruimte moeten worden „geassembleerd". Het bestuur van het produkt- schap voor zuivel heeft besloten de minister van landbouw te ad viseren voor het komende melk prijsjaar naast de ingevolge de Europese zuivelverordening ver plichte interventieregeling voor boter eveneens een inleverings regeling te treffen voor kaas en mager melkpoeder. Ten aanzien van de hoogte der inleveringsprijzen luidt het voorstel van het produktschap: voor boter 4,725 per kg, voor 2-weekse Goudse fabriekskaas 2,55 per kg en voor mager ver stuivingsmelkpoeder 1,08 per kg- De voor het tot 4 april a.s. lo pende melkprijsjaar geldende in leveringsprijzen voor deze pro- dukten bedragen resp. 4,335, 2,40 en 1,01 per kg. De veiligheidsraad is woens dag begonnen met het debat over voorgestelde verlenging van het V.N.-mandaat op Cyprus met drie maanden. De Cyprische minister van buitenlandse zaken, Kypria- De elektriciteits- en gaslevering aan verscheidene Amerikaanse of ficiële en particuliere kantoren in Djakarta is donderdag stopgezet. Volgens het persbureau Antara is dit het gevolg van een gezamenlij ke actie van de bond van personeel in het elektriciteits- en gasbedrijf en het verbond van vakverenigin gen Sobsi, die beide onder com munistische leiding staan-. De Sob si had al aangekondigd dat haar leden de Amerikanen zouden gaan boycotten. De Amerikaanse ambassade pro testeerde direct bij de Indonesische regering tegen de nieuwe actie „om de Amerikanen te hinderen". Ook werd geprotesteerd tegen de inbeslagneming van de kantoren van een Amerikaanse filmdistribu tie-onderneming. Volgens Antara is de gas- en elektriciteitsvoorziening gestaakt wegens de „brutaliteit" van de V.S. om steun te verlenen aan Maleisië en wegens het barbaarse optreden van de V.S- tegen Noord-Vietnam. Een woordvoerder, van de Amerikaanse ambassade deelde mee, dat minister van buiten landse zaken Soebandrio in een brief aan ambassadeur Jones zijn leedwezen over de actie had be tuigd. Hij had toegezegd maat regelen te zullen nemen om de gas- en elektriciteitslevering te herstellen. nou, zei in zijn toespraak dat de Turkse vloot onderweg is naar het eiland en dat het Turk se leger klaar staat voor een mogelijke actie. De Cyprische regering heeft de verdediging van Lefka versterkt en volgens Kyprianou overweegt Turkije Cyprus te bombarderen of op het eiland te landen. De minister gaf een overzicht over de V.N.-operaties op het eiland tijdens het afgelopen jaar. Voortzetting van de „huidige wanverhouding" was een der oorzaken van het mislukken van de V.N.-missie. Wanneer de hui dige togstand wordt bestendigd, zullen de V.N. op een gegeven ogenblik moeten kiezen tussen een verblijf op het eiland voor onbepaalde tijd en terugtrekken van de V.N.-strijdmacht, wat waarschijnlijk hervatting van de gevechten tot gevolg zou heb ben. Geen van beide kan als een succes voor de V.N. worden be schouwd, zei Kyprianou. Doordat het huidige markt prijsniveau boven dit peil ligt, zal de verhoging van de inleve ringsprijzen voor de consumen tenprijzen geen noemenswaardi ge consequenties hebben, zo deelt het produktschap mee. Britse vliegtuigen hebben woens dag dorpen in het zuid-Arabische emiraat van Dhala gebombardeerd, nadat zij de inwoners via pamflet ten hadden gewaarschuwd hun wo ningen in verband met het komen de bombardement te ontruimen. Een woordvoerder van het mi nisterie van landsverdediging van de Zuidarabische statenbond, waar van ook Dhala deel uitmaakt, heeft verklaard dat Vie inwoners van deze dorpen, die behoren tot de sjaeeri-stam, zich schuldig ma ken aan terroristische activiteit. De emir van Dhala, Chifal Bin Ali en zijn Britse raadgevers hebben de Zuidarabische federale regering in verband hiermee verzocht de dorpen-te laten bombarderen, het geen nu is geschied. De sjaeeri-stam heeft donderdag tegen het bombardement en tegen „de aan 20.000 stamleden opgeleg de verplichting om hun dorpen te ontruimen", geprotesteerd. Er" zijn protesttelegrammen verzonden aan de Engelse premier, de Britse hoge commissaris in Aden, ijst secretariaat-generaal der V. N. en de Arabische liga. Deze felicitatiebijeenkomst werd ook door de televisie uitgezon den. Er heerste een plechtige en officiële sfeer, die een grote tegenstelling vormde met soort gelijke gebeurtenissen ten tijde van Chroesjsjov. Toen werden er hele conversaties met de ruim tevaarders gevoerd, onderbro ken door uitroepen, gelach en vrolijke opmerkingen van de vroegere premier. Nu echter las Bresjnev een korte op schrift gestelde rede voor, die door Beljajev met en kele woorden werd beantwoord om partij en regering te danken, waarna de verbinding werd ver broken. De laatste maal dat Chroesjt- sjov met een ruimtevaarder in vlucht sprak, was op 12 oktober vorig jaar, toen hij zich vrolijk onderhield met Komarov aan boord van de „Voschod I". Drie dagen later kwam de val van Chroesjtsjov. In zijn plaats moesten zijn opvolgers Kamo- rov en diens medereizigers na hun terugkeer op het Rode Plein in Moskou begroeten. Een Russische dokter, Vladi mir Kritsjagin, heeft gezegd dat een ruimtepak zoals Leonov heeft gebruikt, op een kleine af gesloten cabine moet lijken, zon der de gemakken daarvan. Het ruimtepak moet bestaan uit een metalen helm met doorzichtig kijkglas, een luchtdicht pak van verscheidene lagen en speciale schoenen en handschoenen. Het pak moet een eigen elek triciteitsnet hebben voor het on derhouden van verbinding en voor het meten van de lichaams reacties. De omstandigheden „van thuis", de normale atmosferische toestand, moest de man in een ruimtepak missen. Het is onmo- lijk in een ruimtepak de atmos ferische druk te handhaven, om dat dit pak dan als een lucht ballon zou worden opgeblazen en de man daarin een stand beeld zou worden omdat hij zijn armen en benen niet zou kun nen bewegen. Het onderzoek heeft aangetoond dat de lucht druk in het pak minstens vier tiende atmosfeer moet zijn. Zelfs dan gaat het ruimtepak aanmer kelijk bol staan en is het ver moeiend erin te werken wan neer het pak niet voorzien is van ribbels. Om alle stikstof uit zijn lichaam te verwijderen had de ruimtevaarder voordat hij naar buiten ging, langer dan een uur zuivere zurstof ingeademd. De druk kon daarna veilig worden verlaagd om de ruimtevaarder voor een groot deel te vrijwa ren voor de verlammende uit werking van het opzwellen van het pak. In de vergadering van het pro duktschap voor vis en vispro- dukten is besloten dat de nieu we haringteelt dit jaar zal aan vangen op maandag 17 mei a.s. Dit betekent dat de feesten ter gelegenheid van de dag der Nederlandse zeevisserij zullen worden gehouden op zaterdag 15 mei.» De zondag daarop is het dan vlaggetjesdag, dat wil zeg gen dan zal de haringvloot ge- pavoiseerd in de haven te pron ken liggen om maandag 17 mei vroegtijdig ter haringvisserij uit te varen. In Venezuela zijn lugubere en vervolgens tot bedelarij wor- praktijken aan het licht geko men, waarbij kinderen, na ont voerd te zijn, werden verminkt De 56-jarige Albert Rapp, ex- kapitein bij de S. S. en ex-be velhebber van een executiepele- ton, die beschuldigd wordt van moord op 3.000 mensen tijdens de oorlogsjaren in Rusland, heeft donderdag voor de rechtbank in Essen verklaard, dat de misda den van de nazi's zó verschrik kelijk zijn geweest, dat hij niet om clementie wil vragen. Rapp gaf toe dat hij toezicht had uit geoefend op de terechtstelling van geesteszieken en Joden. Na de oorlog en in de vier jaar van zijn voorarrest had hij voortdu rend over zijn misdaden nage dacht. „Men kan niet met honderden vermoorden vier jaar lang tus sen de beklemmende muren van een cel samen zijn zonder niet vrijwel voortdurend diep bewo gen te zijn", zo zei hij. Hij moest het feit onder de ogen zien, dat hij ertoe had bij gedragen dat Duitsland onder een vreselijke vloek stond, die nog generaties zou teisteren. Men verwacht dat de recht bank 26 maart vonnis zal wijzen. De openbare aanklager heeft levenslang geëist. den opgeleid. Een hoofdambtenaar van het ministerie voor volksgezondheid heeft de politie ervan in kennis gesteld, dat ontvoerde kinderen naar een naburig land en vooral naar Columbia worden gebracht, waar zij door een Duitser, een ex-nazi, wetenschappelijk wor den verminkt. Daarna worden de slachtoffers weer naar Venezuela teruggebracht, waar zij voor bedelen worden opgeleid. In tenminste één geval is het bewijs voor deze praktijken ge leverd. Een dochtertje van een bekend zakenman, dat op geheimzinnige wijze was verdwenen, werd en kele maanden later in de Co- lumbiaanse stad Pamplona te ruggevonden met twee vermink te handen. Het kind werd aan getroffen bij een beruchte fi guur, die door de justitie werd gezocht. Om de overtollige lichaams warmte af te voeren en dus een oververhitting te voorkomen werd lucht van kamertempera tuur het ruimtepak ingepompt. Ter bescherming tegen de zon nehitte en tegen de koude in de schaduw van de aarde of van het ruimteschip is het pak be dekt met een warmte-isolerende laag van lichte kleur om de De dokter zei dat ruimtepak- ken van de z.g. regenerende soort ingewikkelder zijn. Daarin cir culeert de beschikbare Licht voorraad naar een toestel dat het koolzuurgas en het overtol lige vocht uit de „gebruikte" lucht verwijdert, nieuwe zuurstof toevoegt en de gassen tot een vooraf vastgestelde temperatuur afkoelt, waarna de lucht opnieuw kan worden gebruikt. Dit soort ruimtepakken zou kunnen wor den gebruikt bij werk in de ruimte van langere duur en bij landingen op de maan. Een van de drie ruimtevaar ders die vorig jaar oktober om de aarde cirkelden, Konstantin Keoktistov, schreef in „Izvestia" dat door het vrije zweven van Leonov de dag nabij gekomen is waarop ruimtevaarders hun voer tuig verlaten voor opbouwwerk in de ruimte. De succesvolle proef met het ruimtepak noemde hij een mijl paal, waardoor „de mogelijkheid van wetenschappelijke waarne ming in de ruimte, van het uit voeren van werkzaamheden en reparaties aan het ruimtevaar tuig tijdens de vlucht en ten slotte van het overstappen naar een ander ruimtevaartuig zijn vergroot. De lancering van de „Voschod II" heeft in Washington geen groot opzien gebaard, omdat al enkele jdagen geruchten de ron de deden dat er een Russisch ruimteschot op komst was. Wel is het duidelijk dat de twee Amerikanen die volgende week, waarschijnlijk dinsdag, de ruimte moeten kiezen, zijn ver slagen door hun Russische col lega's President Johnson verklaarde echter enkele weken terug dat het nationale prestige bij de Amerikaanse ruimte-onderzoe kingen niet op de eerste plaats dient te staan. Het oorspronke lijke doel van de Verenigde Sta ten blijft de voortzetting van de vrede, zo zei hij. De Amerikaanse deskundigen kunnen overigens twee conclu sies trekken. Allereerst wat de bemande ruimtevluchten aan gaat is de Sowj et-Unie de Ver enigde Staten duidelijk gepas seerd. Ten tweede dat op het gebied van het onderzoek van de ruimte en het gebruik daarvan op meteorologisch gebied Amerika de leiding heeft. De komende zomer tijdens een Gemini-lancering zal voor het eerst een Amerikaanse kosmo naut trachten de ruimtecabine te verlaten. De Verenigde Staten zijn met het Gemini-programma meer dan vijftien maanden achter, naar het bureau voor lucht- en ruim tevaart meedeelde, als gevolg van weersomstandigheden en technisch problemen. De eerste vlucht, waarbij Amerikaanse as- tronauten hun ruimtevoertuig - zullen moeten verlaten, zal niet eerder dan in 1966 en waar schijnlijker zelfs pas in 1967 plaats hebben. Bij een der daaraan vooraf gaande proefvluchten zal een ruimtevaarder een luik van het ruimtevoertuig moeten openen, rechtop gaan staan en zijn hoofd naar buiten steken, terwijl bij een volgende een van de twee Gemini-piloten bovendien moet trachten een aan de buitenkant van het voertuig bevestigd pak je binnen te halen. De Russische ruimtevaarders Lenov en Beljajev hebben don-,, derdag in de middaguren gemeld dat de apparatuur aan boord van het ruimtevoertuig „Voschod" normaal functioneerde, en dat de vlucht volgens plan verliep. Radio-Moskou heeft al een nieuw woord gesmeed voor Leo- novs kunststuk. „Cosrnolaz" klimmen in de ruimte noemde het radiostation het. Dit woord is afgeleid van het Russische werkwoord „lazity", dat klim men, klauteren betekent. Om 19 uur Ned. tijd had de Voschod achtmaal om de aarde gedraaid. Tussen de achtste en dertiende baan om de aarde zou het ruimteschip met over het grondgebied van de Soiwjet-Unie vliegen. t

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1965 | | pagina 5