N.V.V. wijst discriminatie van
de vrouw af
iVoor grote maten
is nog te weinig keus
VOOR
«ïi
Uw hart kan langer mee!
VROUW
GEZELLIG B p|3
FRITUREN
MVS
*met gratis
waardezegela
van 15 en25ct.
Pagina 10
DE VRÏJE ZEEUW
Zaterdag 27 februari 1965
TEKORT AAN TECHNISCH
ONDERWIJS VOOR MEISJES
MAAR HOE KOMT DAT P
Hoe moeilijk het is om gezellig en goed te slagen met een
nieuwe japon of mantel in maat 48, zult u alleen kunnen
weten als u zelf of uw allerbeste vriendin deze maat draagt.
MAAT
EN
STAAT
V kunt niet alles
weten
LANGER
EN
LICHTER
DOOR ER EVEN GOED VOOR TE ZORGEN
ALS VOOR DE MOTOR VAN UW AUTO
Een gezond hart moet men in ere houden: het
slaat honderdduizend maal per dag, veertig mil
joen keren per jaar. Het hart verplaatst op één
dag tienduizend liter bloed, per jaar vier mil
joen liter 1
UITEENLOPEND.
HET
WORDT
BETER
MUIS
EN
OLIFANT
KORTE
RUSTPAUZE
•paar plezforlgmei
MANKEMENTEN
ANDERS LEVEN
Het N.V.V. vindt het principieel onjuist als zowel in de primaire
als secundaire arbeidsvoorwaarden onderscheid wordt gemaakt
tussen mannen en vrouwen en daarbij voor mannen gunstiger
voorwaarden zün vastgesteld. In 1959 heeft het N.V.V. zich in een
uitvoerig rapport reeds op dit principiële standpunt gesteld en er
zijn op de weg naar realisering van het principe de laatste jaren
al goede vorderingen gemaakt, maar het eindpunt is nog lang niet
bereikt.
Dit heeft de loonpolitieke secretaris van het N.V.V., de heer
A. de Boon, gezegd op een in Utrecht gehouden bijeenkomst voor
vrouwelijke leden van het N.V.V., waarin de rechten van de in
loondienst werkende vrouwen aan de orde zijn gesteld. „Gelijke
kansen voor man en vrouw?" was het motto van deze bijeenkomst.
WAAROM GEEN
GELIJKE REGELINGEN?
Volgens de heer De Boon vindt niet
alleen een discriminatie in de belo
ning plaats, maar ook in ander op
zicht is de vrouw niet gelijkwaardig.
Hij dacht daarbij in het bijzonder aan
bedrijfs- en ondernemingspensioen
fondsen, waarin voor vrouwelijk per
soneel afwijkende, minder voordelige
regelingen zijn vastgesteld. Voorts
aan bepalingen, waarbij voor mannen
regelingen gelden volgens welke een
hogere uitkering wordt toegekend
dan wettelijk vastgesteld. In vele
gevallen zijn vrouwen daarvan uit
drukkelijk uitgezonderd.
Voor dergelijke uitzonderingsposi
ties is meestal geen redelijke argu
mentatie te geven. Waarom wordt
bijvoorbeeld in een enkel geval het
recht op bovenwettelijke uitkering
aan mannen toegekend vanaf de eer
ste dag van het dienstverband, ter
wijl vrouwen daarop pas aanspraak
kunnen maken nadat het dienstver
band ten minste een vol jaar heeft
geduurd?
De zin van een dergelijke discrimi
nerende bepaling ontgaat het N.V.V.,
aldus de heer De Boon, die voorts zei
niet te begrijpen waarom in een an
der geval de mannen vanaf het begin
van hun dienstverband een kleding,
toelage genieten en de vrouwen pas
na een vol jaar dienstverband.
KORTZICHTIG
PERSONEELSBELEID.
Dergelijke bepalingen hebben vol
gens de heer De Boon kennelijk ten
doel om de binding aan het bedrijf
te bevorderen. Het N.V.V. meent dat
door dit kortzichtig personeelsbeleid
het doel wordt voorbij geschoten. Een
verstandig personeelsbeleid zal ge
richt zijn op opheffing van de steeds
meer als grievend ervaren discrimi
nerende bepalingen, waardoor de be-
drijfsbinding meer zal worden bevor
derd dan al deze gedwongen construc
ties, aldus spreker.
De heer Dè Boon releveerde in zijn
rede uitvoerig het verloop van de na
tional en internationale discussie
over het vraagstuk van de gelijke be
loning van mannen en vrouwen. Het
N.V.V. wijst de bezwaren van de
werkgevers ('het behoefte-element bij
de vrouw is niet zo groot en boven
dien zijn vrouwen reeds duurder door
groter ziekteverzuim en groter ver
loop) van de hand. Het behoefte
element behoort geen rol te spelen
bij de primaire inkomensverdeling en
de argumentatie ten aanzien van het
kostenelement is onhoudbaar, omdat
het ziekteverzuim niet aantoonbaar
is, terwijl een gelijke beloning juist
eén kans zou zijn om het personeels
verloop tegen te gaan.
NIET BINDEND
VOOR NEDERLAND.
De internationale arbeidsconiferen-
•tie heeft reeds in 1950 bepaald dat
arbeid van gelijke waarde gelijk moet
worden beloond. Deze conventie is
voor Nederland niet bindend, omdat
de regering nimmer tot ratificatie is
overgegaan. Alleen de inihoud van het
E.E.G.-verdrag is bepalend voor het
door de regering te voeren beleid.
Ook dit verdrag verplicht zich tot
niets, maar bij nadere beschouwing
blijkt een verschil in terminologie,
want in het E.E.G.-verdrag is sprake
van gelijke beloning voor gelijke ar
beid.
Arbeid van gelijke waarde omvat
veel meer dan gelijke arbeid. Neder
land heeft zich het redht voorbehou
den haar beleid in deze af te stem
men op de in andere landen gemaak
te vorderingen.
De werkgevers zijn nog niet over
tuigd. Zij menen volgens de heer De
Boon, dat het E.E.G.-verdrag wel de
regering, maar niet het bedrijfsleven
bindt. Ze zijn dan ook niet bereid
deze verplichting over te nemen als
de regering ze daartoe niet verplicht.
PKOEFGEVAL MOET
OPLOSSING BRENGEN
Dit betekent dat het college van
rijksbemiddelaars de taak van de
stichting van de arbeid zal overne
men, want de werkgevers willen hun
goedkeuring niet onthouden aan
C.A.O.'s, waarin de gelijke beloning
niet is gerealiseerd en de vakbewe
ging wil aan dergelijke contracten
niet meewerken.
Het is volgens spreker niet de be
doeling alle contracten, waarin de
gelijke beloning niet is doorgevoerd,
aan het college ter beoordeeling voor
te leggen. Dit zal slechts eenmaal ge
beuren (met een C.A.O. uit de voe-
dings en genotmiddelenindustrie),
waarna de vakbeweging verder met
deze uitspraak rekening zal houden.
Als het college dit contract op basis
van de door de regering verstrekte
richtlijnen goedkeurt, dus met hand
having van het verschil in beloning
tussen mannen en vrouwen, dan is
daarmee vastgesteld dat de verant
woordelijkheid voor niet nakoming
van de E.E.G.-verpliehting bij de re
gering ligt. De regering en niet het
'bedrijfsleven zal zich daarvoor tegen
over de E.E.G.-commissie hebben te
verantwoorden, aldus de heer De
Boon. Het proefgeval is nog niet be
handeld.
THEORIE ANDERS
DAN DE PRAKTIJK.
Behalve pastoor en rabbijn kan een
vrouw in theorie alles worden wat ze
maar wil, maar in de praktijk is de
situatie anders, zo constateerde ver
volgens 't Tweede-Kamerlid mevr. G.
Brautigam, die een groot vraagteken
zette achter de gelijke kansen die
aan de vrouwen in maatschappij wor
den geboden. Alleen de begaafden
bereiken de hoogste posten, maar het
onderwijs is er niet op ingesteld dat
daartoe ook veel vrouwen kunnen be
horen.
Er is bijvoorbeeld geen technisch
nijverheidsonderwijs voor meisjes, al
leen voor de vrouwelijke beroepen.
Het binnendringen in de U.T.S. wil
nog wel eens lukken, maar in de
Maat 48 of 50 betekent immers kleding in dessins, modellen en kleuren,
die ouwelijk zijn, geen modieus allure hebben, die stijf of juist overvol van
slankmakende effecten zijn. Een nog jonge vrouw toont op slag jaren ouder
als ze een vest past dat in die maat alleen gebracht wordt in een bijzonder
nare kleur bruin of in een onflatteuze coupeAls ze moedeloos winkel in,
winkel uit gaat, moppert ze over de geringe keus. Geen wonder, want ze
heeft er geen idee van wat er allemaal met die grotere maten samenhangt.
Haar oordeel zal zeker wat milder zijn, als ze daar meer van af weet.
Natuurlijk gelukt het ook wel eens om volkomen naar het zin te slagen.
Maar dat gebeurt dan in de meeste gevallen pas als zij er niet speciaal op
uit gaan, maar er als het ware toevallig „tegen aan lopen".
Toch al met al een ietwat moedeloze toestand voor die seksegenoten die
niet zo handig zijn, dat ze zelf iets gezelligs kunnen naaien.
Als we zo om ons heen kijken,
lijkt het dat er veel vrouwen zijn
hiet een grote maat en we hebben
daarom de neiging te denken dat
zij een totaal „verwaarloosde"
groep vormen in de confectiebran-
che. Maar een rapport van de
Nederlandse katoenindustrie ver
duidelijkt ons veel. Het aantal
grote maten kan bij benadering
vastgesteld worden door een zo
goed mogelijke schatting op grond
van beschikbare gegevens èn van
informaties, die bij industrie en
handel werden ingewonnen.
Zo is er komen vast te staan,
dat enige persoonlijke kenmerken
de lichaamsafmetingen van de
Nederlandse vrouw beïnvloeden,
en wel: de leeftijd, de burgerlijke
staat, het aantal kinderen en de
welstand.
De leeftijd beïnvloedt de li
chaamsbewegingen het meest. Bij
volwassen vrouwen neemt, met
het toenemen der jaren, de li
chaamslengte af, maar in de
breedte blijft, mèt de leeftijd, een
gestadige groei waarneembaar. Ja,
dit alles heeft begrijpelijkerwijs
een grote invloed op Ce pasvorm
van de japonnen.
Verder is gebleken, dat gehuw
de vrouwen, en dat moeaers als
zwaarder worden dan alleenstaan
de vrouwen, en dat moedres als
regels zwaarder zijn dan gehuwde
vrouwen zonder kinderen.
TIPS
(Adv.)
L.T.S. zelden, hoeiwel in principe niets
in de weg staat. De directeuren zijn
niet happig op meisje, zo meent
mevr. Brautigam. Er zouden veel
korte opleidingen bij moeten zijn,
vooral om dat het meisje „toch
trouwt", zo meent spreekster.
In theorie kan het meisjes alles
worden, maar in de praktijk blijkt
het promotiebeleid een moeilijkheid.
In enkele vakken is dat geen pro
bleem, ai moet je wel een stuk boven
de middelmaat zijn.
Er is een „image" van de zure
oudere vrouw, die maar liever geen
leiding moet geven, zeker niet aan
mannen. Die kant is er volgens mevr.
Brautigam beslist. Toch heben veel
vrouwen wel de neiging zich te veel
te willen ophangen aan de kapstok.
Men denkt wel eens te gauw: ik krijg
de kans niet. En te weinig denken
■ze: als je carrière wilt maken, moet
je er voor werken.
Je krijgt niets voor niets, aldus
mevr, Brautigam, die vrouwen voorts
te gemakkelijk noemde. „Ze zien niet
in dat kracht ligt in organisatie. Zo
lang de vrouwen maar zo'n minimaal
klein deel uitmaken van de georgani-
seerden in de vakbonden, kan men
niet verwachten dat de vakbonden
zich erg druk maken over dat kleine
groepje leden", aldus besloot mevr.
Brautigam.
0 Krakende stalen matrassen dienen
af en toe ingesmeerd te worden
met vaseline.
0 Is er een inktpot omgevallen,
strooi dan direkt dik zout op de
vlek. Zout opscheppen met een
lepel, vooral niet vegen. Dan weer
opnieuw zout er op enz. totdat het
zout niet meer kleurt. Vervolgens
de plek wrijven met een in lauwe
melk gedrenkte lap, telkens de
melk iets warmer maken. Hierna
met een spons met warm water
en tenslotte met een schone doek
nawrjjven.
Stearine-olie is een goed middel
om nikkel weer glanzend te ma
ken.
0 Krijgt u nieuw linoleum in huis?
Snijdt dan wat extra stukjes om
onder de poten van kasten en
bedden te leggen. U voorkomt
hier de lelijke moeten mee.
0 Schilderijen en spiegels die aan
vochtige muren hangen, hebben
niet zoveel te lijden, als men er
stukjes kurk achter plakt.
0 Kleine gaatjes in gummislangen
kan men dichtmaken door deze te
bestrijken met dikke terpentijn.
0 Hard geworden zeemleer wordt
soepel wanneer men het in lauw
water met azijn zet, of in karne
melk.
Nieuwe tandenborstels dienen
vóór het gebruik geweekt te wor
den in water waarin zout is op
gelost. Geregeld desinfecteren is
noodzakelijk.
Nóg een aardige bijzonderheid
is, cat met het stijgen van de wel
vaart, de lichaamslengte toeneemt.
Het gewicht neemt echter af. Een
logisch gevolg van het feit, dat er
meer aandacht besteed wordt aan
het uiterlijk en aan de voedings
gewoonten. De vraag naar extreem
grote maten in de damesconfectie
loopt dus terug.
Er zijn in Nederland ruim zes
miljoen meisjes en vrouwen,
waarvan ongeveer 4,3 miljoen
ouder is dan 14 jaar. Van deze
groep is 2/3 gehuwd en driekwart
hiervan heeft één of meer kinde
ren. Toch is, ondanks al deze ge
gevens, het juiste aantal grote
maten heel moeilijk vast te stel
len, maar het zal er zo ongeveer
op neerkomen, dat 36 van de
Nederlandse vrouwen van 14 jaar
en ouder maat 44 en groter draagt.
Leuk om te weten is nog, dat
de vraag naar grote maten als
regel laat in het seizoen komt. Dat
zit waarschijnlijk daar in, dat
vrouwen met deze maten minder
impulsief kopen door het tot nu
toe niet uitgesproken modieuze
karakter van de kleding in de
grootte. Ook is van invloed dat
de post kledingaankopen voor de
moeder des huizes in heel veel ge
vallen een lage plaats inneemt op
de rangorde van de gezinsbegro
ting.
ZONDER SPATTEN-ZONDER WALM
Deze motor weegt slechts 300 gram. Het arbeidsvermogen is echter groot
genoeg om met elke hartslag een gewicht van één kilogram een halve meter
op te heffen.
Dit toil zeggen, dat het prestatievermogen van een gezond hart zó groot is,
dat het een lift met één persoon in een uur tijds van de begane grond naar
de vijfde verdieping zou kunnen brengen.
In absolute zin is het hart geen sterke motor; de kracht is niet groter dan
1/375 pk, maar in relatieve zin is het hart sterker dan alles wat er tot nu toe
aan motoren is gebouwd. Want welke machine van een dergelijke ingewik
kelde constructie loopt een mensenleven lang zonder dat er ooit onderdelen
vervangen behoeven te worden? Zover heeft onze industrie het nog niet
gebracht.
Omdat alle vrouwen, met het
stijgen der jaren, niet op de zelfde
manier en op de zelfde plaatsen
zwaarder worden, zien we dat de
onderlinge verschillen bij vrouwen
met grote maten, afzonderlijk
groter worden.
Deze disproportionering stelt de
fabrikanten en ontwerpers voor
bijzondere porblemen, want een
japon in maat 36 of 38 op een
eenvoudige manier vergroten tot
maat 44 of groter, is natuurlijk
een onmogelijkheid. Voor de grote
maten moet speciale kleding ont
worpen worden, er moet rekening
woraen gehouden met de leeftijd
van de toekomstige eigenaressen
en met het goede afkleden.
Ook de dessinering van de stof
is een belangrijk punt. Dessins die
uitermate geschikt zijn voor de
maten 38 en 40, zijn in de regel
ongeschikt voor de grote maten.
Natuurlijk zijn er veel dessins wél
geschikt, maar ach, dan zijn er
weer andere problemen. Neem
alleen maar de exclusiviteit bij
aankoop van enkele meters.
Geen wonder dat de winkelier
ietwat voorzichtig de grote maten
inkoopt. De risico's zijn hierbij
immers veel groter dan bij de
kleine maten! Voor de klant zijn
de hoge veranderkosten vaak een
bezwaar. Zo zijn er heel wat pro
blemen en moeilijkheden rondom
de grote maten. Dit wetende zal
ons oordeel dus wat milder zijn
als de winkeliers niet zo n erg
grote keus hebben in de maten
vanaf 46.
Gelukkig is er heel goed te mer
ken, dat er een toenemende aan-
dacnt is voor de grote maten, ook
bij de haute couture. Meer en
meer worden grote maten en tus-
senmaten vervaardigd, ja, zo lang
zamerhand komen er zelfs mo
dieuze en jeugdige modellen en
dessins in deze sector. Een goede
vooruitgang, want al wijzen de
cijfers uit dat ongeveer 60 van
de vrouwen graag zelf kleding
naait, een jurkje kopen heeft zo
zijn eigen bekoring en hoort er
echt af en toe eens bij.
BETTY TEELING.
Het hart trekt zich ritmisch sa
men en het ontspant zich even
eens periodiek. Bij gezonde vol
wassenen gaat dit met een snel
heid van ongeveer zeventig slagen
per minuut, hetgeen niet wil zeg
gen dat het niet vlugger kan.
Wordt de zuurstoxoenoette van
het lichaam groter, zoals bijvoor
beeld bij zware arbeid of bij sport
beoefening, dan kan het tempo
van de hartslag in niet onbelang
rijke mate worden opgevoerd.
Dit zelfde gebeurt ook bij be
paalde ziektetoestanden, waarbij
de kracht van het hart vermin
derd is; door een groter aantal
pompslagen per tijdseenheid
wordt dan naar een voldoende
prestatie gestreefd.
Dit alles betreft de volwassen
mens. Bij pasgeborenen is de fre-
kwentie van de hartslag veel gro
ter: het hart van de zuigeling con
traheert zich wel 130 maai per
minuut.
Kleine dieren hebben een nog
snellere „pols": het hart van een
muis klopt bijvoorbeeld duizend
maal per minuut. De olifant daar
entegen heeft een langzame pols
slag, doorgaans slechts 25 per mi
nuut.
De enorme hoeveelheid arbeid
die het hart bij voortduring ver
richt, is alleen mogelijk doordat er
op elke samentrekking een ont
spanning volgt: de hartspier heeft
dan een korte rustpauze om zich
te herstellen.
De contracties van de hartboe-
zems duren ongeveer één tiende
seconde, daarop volgt een rust
poos van 0,7 seconde. Deze ge
deelten van het hart hebben dus
ruimschoots gelegenheid om even
uit te rusten.
De samentrekking van de hart
kamers neemt een tijd van 0,3 se
conde in beslag; voor dit gedeelte
(Adv.)
vraag vooral om de
PUBT-spaarkaart
van de hartspier bedraagt de
pauze telkenmale 0,5 seconde.
Hierbij dient te worden opge
merkt, dat deze cijfers behoren bij
een frekwentie van 70 slagen per
minuut. Is de hartaktie sneller,
dan duurt de samentrekking even
lang, de tijden van rust worden
dan korter.
In eerste instantie werkt het
hart geheel zelfstandig: de prik
kels tot werkzaamheid ontvangt
het van een eigen autonoom
zenuwweefsel. Toch wordt de
hartactie ten dele ook door het
lichaam als geheel bestuurd.
Vanzelfsprekend kunnen er aan
een zo ingewikkelde machinerie
tal van mankementen optreden.
Ziekten van hart en bloedvaten
komen dikwijls voor; in de loop
der jaren is er zelfs een onmis
kenbare toeneming van dit soort
afwijkingen.
Hartaiwijkingen kunnen ont
staan door zelfvergiftiging van het
lichaam als gevoig van een te
sterke of een verkeerde produktie
van schildknerhormoon. Uok kun
nen allerlei ziektekiemen schade
lijk op het hart inwerken.
Daarvan noemen we de verwek
kers van longontsteking, van
beenmergontsteking, van rood
vonk, griep en angina: zowel de
hartkleppen als de hartspier kun
nen worden aangetast.
Het hartzakje, dat het hart aan
de buitenzijde bekleedt, raakt
soms ontstoken door etterverwek-
kende baktenën en door tuberkel
bacillen. Berucht voor het ont
staan van hartafwijkingen is het
gif van difterie bacinen.
Gevreesd is voorts het acute
reuma, dat vooral in de kinder
jaren voorkomt; dit kan het gehele
hart aantasten. Op oudere leeftijd
is het weer de vaatverkalking, die
stoornissen in de bloedsomloop en
daarmede ook aan het hart ver
oorzaakt.
Het is niet doenlijk in zulk een
kort bestek volledig te zijn. Toch
moeten wij nog wijzen op enkele
verkeerde levensgewoonten die
dikwijls oorzaak van hart- en
vaatziekten zijn: alcohol- en ta-
baksmisbruik
Ook beroepen die zware licha
melijke arbeid vragen zijn wan
neer het hart niet in goede con
ditie is vaak oorzaak van on
regelmatigheden in de werking
van deze voor ons leven onmis
bare motor.
Tenslotte en dat is vooral iets
voor deze tijd is het de over
matige geestelijke spanning en in
spanning die het hart van streek
brengt: we komen dan bij het
symptomencompiex dat als „ma
nagerziekte" bekend staat.
iMiet voor niets veroorzaken
hart- en vaataandoeningen vaak
een voortijdig einde onder de art
sen. Hier hebben we te maken
met een groep werkers die zowel
aan lichamelijke inspanning als
ook aan talrijke emoties zijn ge-
exponeerd.
Voor ons allen is de tijd wel
aangebroken om de motor van het
eigen lichaam niet langer te ver
onachtzamen en te verwaarlozen.
We zouden er eigenlijk niet slech
ter voor moeten zorgen dan voor
de motor van onze auto!
dr. ALFREDA BRIEDÉ.
