MALCOLM X
Het proces tegen
werd voortgezet
Rajakowitsj
N.C.A.B.: „Bijna geen zwarte lonen
meer in de bouw"
Rusland heeft harde valuta
nodig
VERWOED BLANKENSATER
FINANCIËLE STEUN VOOR DE
ZWEEDSE PERS
Meer Vlaningen in het Belgische
parlement deor „zetelaanfsassing"
Kunstschatten
worden geveld
Vrijdag 26 februari 1965
DE VRTTE ZEFUW
Fagina a
Steun aan
Luxemburgse
protestanten
De X
Scherper strijd
Zelfs hij was
verontwaardigd
Joodse
vermogens
„Ik wist het niet"
Garanties
Klimaat
is verbeterd
Ideale
spaarvorm
Betalings
moeilijkheden
PfSES. JOHNSON
OP BEZOEK
BIJ NASA
SPAANSE
STUDENTEN
GAAN STAKEN
RUIMTETOESTEL IN
ZEE VERDWENEN
Een paar schoten hebben in, een rokerige zaal van Newyorks
negerwijk Harlem een eind gemaakt aan het leven van Malcolm X,
verwoed blankenhater. Het werd nieuws voor de voorpagina's,
hoewel de man eigenlijk maar weinig te betekenen had. Als neger
leider tenminste. Hij was een voorbeeld van de moedeloosheid, die
zich van tal van zwarte Amerikanen heelt meester gemaakt. En
van heel wat meer dan alleen dat groepje aanhangers van deze
38-jarige zoon van een baptistenpredikant.
Hij had een persoonlijke reden
om het „blanke bloed" te haten,
dat voor een deel ook hem door
de aderen vloeide. Zijn moeder
was zeer licht gekleurd, nog
lichter dan hijzelf: gevolg van
het feit dat haar moeder door
1 een blanke was aangerand. Daar
is de haat begonnen, die door
tal van andere feiten nog werd
verhevigd. De vervolging door
de Ku Klux Klan in hun witte
spookhemden, het verbranden
van him huis, de vlucht naar het
noorden en uiteindelijk de dood
van zijn vader: doodgeranseld.
Deze jeugd leidde hem eigen
lijk voor niets anders op dan het
vak van inbreken, handelen in
verdovende middelen en andere
misdaden, waarover hij ook
weer logisch in de cel kwam.
Daar maakte hij kennis met de
leer van Elijah Muhammed, de
leider van de zwarte moslims,
volgens wier gebruik hij van zijn
achternaam Little afstand deed
en die verving door de X, het
kenmerk van zijn voorvaderen,
als slaven naar de V. S. ge
bracht en beroofd van hun men
selijke identiteit. En nu werd de
haat zijn beroep. Zozeer zelfs dat
zijn uitlatingen van onverholen
vreugde over de moord op Ken
nedy zelfs de Black Muslims te
gortig werden en hij zich met
een groep moest afscheiden.
Hjj propageerde een politiek
van apartheid, waarbij de blan
ke en de gekleurde Amerikanen
ook in gebieden werden ge
scheiden. En die toestand moest
desnoods met geweld worden af
gedwongen: voor de methoden
van geweldloosheid als van do
minee Marten Luther King had
hij slechts verachting. Zoals
King ervoor ijverde dat de be
staande toestand werd gezuiverd
van misstanden, propageerde X
het tot stand brengen van een
volkomen nieuwe situatie, iets
wat door zijn onmogelijkheid
alleen maar kon leiden tot een
verscherping van de tegenstel
lingen in plaats van een ophef
fing daarvan.
Een vruchteloze agitatie, die
verwondering wekt ais men be
denkt dat hij een goed verstand
bezat.
Dat is juist het trieste aan zijn
persoon: door zijn huidskleur en
door de vooroordelen van de
maatschappij waarin hij leefde,
bleef er voor hem geen kans zijn
talenten te ontwikkelen in een
richting die voor hemzelf en de
samenleving nuttig zouden zijn
geweest.
Was Malcolm X met zijn Afro-
Amerikaanse eenheidsbeweging
voor de ontwikkeling van een
nieuwe verhouding tussen de
rassen van weinig betekenis
in ieder geval niet in gunstige,
maar waarschijnlijk ook niet in
ongunstige zin ondanks de pu
bliciteit die hij kreeg zijn
dood openbaart een verscherping
in de strijd voor de negerrech
ten. Algemeen wordt aangeno
men dat de zwarte moslims de
moord geïnspireerd of wellicht
gelast hebben. En zoals de neger
auteur James Baldwin ook
een zoon .van een baptistenpredi-
kant in honden zei: de vraag
is nu slechts wie de volgende
zal zijn.
Het door Malcolm gepropa
geerde geweld is begonnen,met
hemzelf als eerste slachtoffer en
de verbrande moskee met het
hoofdkwartier der zwarte mos
lims als weerwraak. De angstige
vraag is nu, hoe het geweld zich
zal voortzetten, waarvan men
met zekerheid kan zeggen dat
het de zaak der negers geen
goed kan doen en ook met grote
stelligheid verwachten dat het
die zaak ernstig kan schaden.
Protestant Nederland gaat
steun verlenen aan enige dui
zenden protestanten die in het
groothertogdom Luxemburg wo
nen. Deze protestantse diaspora
verkeert in financiële nood. In
de nabije toekomst zullen ook in
West-Duitsland en Zwitserland
acties worden ondernomen om de
Luxemburgse geloofsgenoten de
helpende hand te bieden.
Deze acties hebben niet alleen
een financieel doel; men wil de
Luxemburgse protestanten die
in hun land een geïsoleerde posi
tie innemen, in nauwer contact
brengen met de protestanten uit
de buurlanden. Daartoe zal men
onder meer gebruik kunnen ma
ken van een vorig jaar in het
noorden van het groothertogdom
in gebruik genomen „Iieimstat-
te", van waaruit de inwendige
zending in Luxemburg wordt
verzorgd. Er is op korte termijn
al een bedrag van 25.000 nodig
om het voortbestaan van deze
„Heimstatte" te verzekeren.
Het overgrote deel van de
Luxemburgse bevolking is
rooms-katholiek. De katholieken
nemen een wat gereserveerde
houding aan tegenover de evan
gelische kerk in hun land. Oor
zaak is de historische groei van
deze evangelische kerk .in Lu
xemburg. Die werd namelijk vo
rige eeuw in het groothertogdom
geïntroduceerd door de Pruisi
sche bezetter.
Donderdag, de achtste dag van
het proces, dat in Wenen tegen
de voormalige SS-leider dr. Ra-
jakowitsj wordt gevoerd, werden
opnieuw schriftelijke getuigen,
verklaringen voorgelezen.
Begonnen werd met een ver
klaring van het voormalige hoofd
van de Duitse veiligheidspolitie
(„Sieherheitspolizei") in Neder
land, dr. Wilhelm Harster. Dr.
Harster die na de oorlog in Ne
derland tot twaalf jaar tucht
huisstraf is veroordeeld, bevindt
zich thans in West-Duitsland,
waar binnen enkele dagen een
nieuw gerechtelijk onderzoek
tegen hem wordt geopend.
Dr. Harster gaf een beschrij
ving van de wijze, waarop zijn
bureau werkte. Hij verklaarde
dat het op dezelfde wijze was in
gericht als het hoofdkantoor voor
de Duitse rijksveiligheidsdienst
in Berlijn. Toen er bij dit hoofd
kwartier een door Adolf Eich-
mann geleide afdeling voor
Joodse zaken in het leven werd
geroepen, moest in Nederland
iets dergelijks tot stand komen.
Volgens dr. Harster werden de
Joden in Nederland uitsluitend
op aanwijzing van het Berlijnse
hoofdkwartier van de veilig
heidsdienst weggevoerd.
De rijkscommissaris in Neder
land, dr. SeyssInquart, had
ook een commissaris Hóor Jood
se zaken aangesteld, die zich ech
ter in de eerste plaats met de
Joodse vermogens moest bezig
houden.
Dr. Harster geeft verder te
kennen dat de Duitsers er in Ne
derland naar hebben gestreefd
alle Joden weg te voeren. Ook
zij die zich in ziekenhuizen of in
tehuizen voor ouden van dagen
bevonden, moesten vertrekken.
„Ik heb echter niet geweten," al
dus dr. Harster, „dat deze Joden
naar vernietigingskampen wer
den afgevoerd om daar vergast
te worden. Eiehmann heeft eens
bij een bespreking, toen hem
werd gevraagd wat er gebeurde
met de weggevoerde Joden, ge
zegd: „Er worden in het oosten
werken uitgevoerd, waarvoor wij
alle beschikbare arbeidskrachten
nodig hebben."
De getuige schrijft ook over de
eerste wegvoering van Joodse
Nederlanders. Het ging hier om
de reeds gemelde wegvoering
van vierhonderd Joden naar
Mauthausen, die daar om het
leven werden gebracht. Het weg
voeren van deze Joden leidde tot
de proteststaking van februari
1941, die door de Duitse autori
teiten met harde hand werd be
dwongen.
PRINS BERNHARD
OP DE R. A. I.
Z.K.H. prins Bernhard heeft
woensdagmiddag een bezoek aan
de autotentoonstelling op de R.
A.I. gebracht.
Op de foto zien we de prins tij
dens de rondgang bij het eerste
model van Ford, uit 1896.
Toen daarop urnen met de as
van de vermoorde Joden door
hun bloedverwanten in Neder
land werden ontvangen, had dit
in ons land grote verontwaardi
ging gewekt. Zelfs de Duitse
rijkscommissaris was hierover
verontwaardigd geweest en hij
had een klacht bij het hoofd van
de Duitse rijksveiligheidsdienst
Himmler ingediend.
Dr. Harster verklaart tenslotte
dat het duidelijk was dat de weg
gevoerde Joden niet meer in Ne
derland zouden terugkeren. Hij
had zelf geloofd dat zij waren
overgebracht naar nieuwe neder
zettingen in het oosten.
WOORDENWISSELING
De Nederlandse getulge-des-
kundige Sijes verklaarde, dat uit
de door de verdediging aange
voerde documenten niet is geble
ken, dat de deportatie van Ne
derlandse Jodelt uit Frankrijk,
voordat Rajakowitsj op 12
augustus 1942 zijn telexbood-
sohap verzoad, uitsluitend ge
schiedde omdat zij Joden waren.
In een schrijven van Eichmans
BELGISCH
NEDERLANDSE
ZUIDPOOL-
ONDERZOEKERS
TERUG
Brussel: De leden van de Bel
gisch-Nederlandse Zuid-r ooiexpe
ditie 1964 en die van de Belgisch-
Nederlandse Zuidpool-zomer-
campagne '64-'65 zijn met een
DC-6 van de Belgische lucht
macht op het vliegveld Meis
broek teruggekeerd.
Op de foto worden de onder
zoekers verwelkomd door gene
raal Danloy, de vertegenwoordi
ger van koning Boudewijn.
commissaris voor Joodse zaken
van 1 augustus van dat jaar
stond duidelijk, dat alleen staten
loze Joden naar Auschwitz moch
ten worden gebracht.
Verdediger dr. Boeck trachtte
hierop aan te tonen, dat de Ne
derlandse getuige-deskundige
zichzelf had tegengesproken. Er
ontstond een langdurige woor
denwisseling tussen hen. Sqes
las nog een brief voor met richt
lijnen voor deportatie van de
Joden. Dr. Boeck verzocht dit
document te mogen voorlezen,
wat de president hem toestond.
Rajakowitsj kondigde aan nog
meer documenten ter tafel te zul
len brengen. De president rea
geerde hierop met de medede
ling, dat die op een nader te be
palen tijdstip zullen worden be
handeld.
De Belgische kamer van volks
vertegenwoordigers heeft don-
derdag een wetsontwerp goedge
keurd, waarbij het aantal Vlaam
se afgevaardigden wordt ge
bracht op 107. Het aantal kamer
lijden blijft 212, van wie voorts
72 Walen en 33 afgevaardigden
uit Brabant, die zowel tot de
Frans- als Nederlands spreken
de Belgen kunnen behoren.
Het wetsontwerp is een gevolg
van da volkstelling van 1961. Als
gevolg daarvan vallen vijf Waal
se kiesdistricten onder het nieu
we quotient van ruim 43.000
doch kwam er één bij. Tegen
over het verlies van vier zetels
staan een Vlaamse winst van
drie en een Brabantse winst van
één zetel.
Deze „zetelaanpassing" is al
jarenlang een eis van de Vlamin
gen, die betogen dat bijna een
half miljoen Nederlands spre
kende Belgen niet in het parle
ment is vertegenwoordigd, door
dat steeds het quotient niet werd
aangepast aan het recente bevol
kingscijfer.
De „zetelaanpassing" was ook
een Vlaamse voorwaarde voor
de goedkeuring van de komende
grondwetsherziening. Daarin zul
len garanties zijn vervat voor de
De ingrijpende loonoperatie van verleden jaar heeft sanerend
gewerkt. Er wordt in het bouwbedrijf heel weinig zwart loon meer
betaald. Na jarenlang het zwarte schaap te zijn geweest, steekt
het nu in dit opzicht gunstig af bij sommige andere bedrijfstakken.
Dit verklaarde de waarnemend voorzitter van de Nederlandse
christelijke aannemers- en bouwvakpatroonsbond, de heer O. Hei-
dinga, bij de opening van de algemene vergadering van de N.C.A.B.
in Utrecht.
In Zweden is rumoer ontstaan
over een wetsvoorstel om via de
politieke partijen overheidssteun
te geven aan de gehele pers. Het
plan dat nu door een parlements-
commissie wordt bestudeerd, is
volgens de oppositie er alleen
op gericht met geld van de staat
of beter gezegd van de belas
tingbetalers de tekorten van de
sociaal-democratische (rege-
rings) -bladen te dekken.
Het is een feit dat het voor
stel zijn oorzaak vindt in de om
standigheid dat de soicaal-demo-
cratische pers waarvan de 25
bladen in handen zijn van het
centrale vakverbond in moei
lijkheden verkeert. „Stockholms
.Tidningen" lijdt b.v. jaarlijks
'een verlies van 15 miljoen kro
nen (ruim een miljoen gulden).
De sociaal-democraten vinden
dat de staat steun moet verle
nen aan alle bladen ter bevorde
ring van een vrije voorlichting.
Indirecte ondersteuning in de
vorm van advertentiecontracten
met grote industrieën achten zij
onjuist, omdat hierdoor de onaf
hankelijkheid van de bladen ge
vaar loopt.
De tegenstanders van het plan
vinden dat het beginsel van
overheidssteun in strijd is met
de onafhankelijkheid van een de
mocratische pers. Voorts hebben
zij becijferd dat van de 25 tot 30
miljoen kronen waarvan in het
voorstel wordt gesproken bij een
verdeling over de bladen naar
rato van het aantal behaalde
stemmen bij de verkiezingen 48
procent naar de sociaal-demo
cratische pers zal gaan, hoewel
deze bladen slechts 23 procent
van alle bladen uitmaken. De li
beralen die bij de verkiezingen
17 procent van de stemmen kre
gen, beschikken over 46 procent
van alle bladen. Bij de conser
vatieven die 14 procent van de
stemmen kregen, is het aandeel
in de totale pers 22 procent.
De heer Heidinga zei, dat het
tariefplafond veel tot de goede
resultaten heeft bijgedragen.
Het is nu volgens hem zaak
om niet te verslappen. De nieu
we c.a.o. zal met grote zorgvul
digheid moeten worden toege
past en daar waar nodig moeten
worden gebruikt om de laatste
restanten van de zwarte lonen op
te ruimen. Hij deed een dringend
beroep op het gehele bouwbe
drijf, ervoor te zorgen dat het
zwarte loon na de inwerkingtre
ding Vein de nieuwe c.a.o. radi
caal zal hebbeh afgedaan.
De heer Heidinga constateer
de, dat er in de publieke opinie
een wijziging' ten goede valt waar
te nemen ten opzichte van de
bouwvakken. Volgens hem lieeft
minister Bogaers in niet onbe
langrijke mate bijgedragen tot-
deze klimaatsverbetering.
Hij prees de minister om zijn
„taaiheid" en doorzettingsver
mogen en om de gelegenheid die
hij voor de representanten van
het bouwbedrijf heeft geschapen
rechtstreeks met hem de vraag
stukken van het bouwbeleid te
bespreken.
In die gesprekken, aldus de
heer Heidinga, hebben wij uiting
gegeven aan onze bezorgdheid
over onderdelen van het beleid,
die leiden tot onbillijke gevolgen
voor bepaalde sectoren. In dit
verband noemde hij de klein-.
aannemers, die steeds meer
worden uitgerangeerd. Het is
niet de taak van de ministers
alle patroons aan werk te helpen,
zo zei hij, maar evenmin om door
middel van het rijksgoedkeu-
ringsbeleid de kleinere patroons
buiten spel te zetten.
De oplossing is volgens liem
eenvoudig; meer vrijheid voor
de kleinere objecten zou veel
sluimerende capaciteit activeren
en zou voor velen een uitkomst
betekenen.
Spreker betoogde dat. als men
ernst wil maken met het geven
van een hoge prioriteit aan de
expansie van de bouwcapaciteit,
dat ook tot uitdrukking dient te
komen in de financiering. Dit
strookt geheel met de wenselijk
heid van het sparen: er is voor
de individuele burger bijna geen
idealer spaarvorm denkbaar dan
het eigen woningbezit.
In Moskou is men begonnen met een
„deviezenoperatie" die ertoe moet bij
dragen dat de stroom van dollars en
andere westelijke valuta's naar de schat
kist van de Sowjet-Unie wordt vergroot.
Volgens gedeeltelijk bevestigde geruch
ten zouden het gouden en zilveren vaat
werk van de tsaren en de porseleinser
viezen in het „wapenmuseum" van het
Kremlin zijn aangeboden aan vertegen
woordigers voor een groep antiquairs.
In de Gorkistraat is een kunstsalon ge
opend voor de verkoop van antieke iko-
nen, oude en moderne schilderijen, por
selein, kunstvoorwerpen en munten te
gen betaling in vrije harde valuta's. Een
levensmiddelenwinkel, die Russische en
buitenlandse produkten verkoopt zoals
whiskey en Amerikaanse sigaretten is
een week geleden geopend op de Kou-
touzowlaan. De verkoop aldaar geschiedt
uitsluitend tegen betaling met deviezen
aan buitenlanders of aan inwoners van
de Sowjet-Unie die van machtigingen
zijn voorzien.
In het warenhuis „Goum" aan het
Rode Plein is enige tijd geleden een
bontafdeling gekomen, waar de bezitters
van westelijke valuta's terecht kunnen.
In 't duurste hotel-restaurant van Mos
kou, „Natsional", is sedert drie weken
elke dag een „internationale bar" tot.
vier uur 's nachts geopend. Uit een prijs
lijst bij de ingang blijkt dat men er whis
key, Franse cognac en andere westelijke
dranken kan gebruiken tegen betaling
in dollars, ponden sterling, Franse fran
ken, Westduitse marken, Scandinavische
kronen en Finse marken.
Buitenlandse vakantiegangers krijgen
toestemming hun vakantie door te bren
gen in de gastvrije badplaatsen in het
zuiden van de Sowjet-Unie en aan de
kust van de Zwarte Zee, waarbij niet de
viezen kan worden betaald.
Men voegt hieraan toe dat de Sowjet-
schatkist zich op het ogenblik gesteld
ziet tegenover enkele zware betalings
verplichtingen, met name voor de terug
betaling van een Canadese lening en de
betaling voor de nieuwe tarwe-aankopen
in het westen. Het is overigens niet de
eerste maal dat de Sowjet-Unie zich
ontdoet van een deel van haar nationale
kunstschatten. In 1930 werden verschei
dene doeken, waaronder een Rembrandt,
een Van Gogh, en een Tiepolo, verkocht
aan een groep antiquairs die werd ver
tegenwoordigd door de bemiddelaar
lord Dureen.
Walen tegen „minorisatie" te
genover de Vlamingen, die in
aantal sneller toenemen dan hun
Frans sprekende landgenoten.
De garanties bestaan uit het
eisen van een gekwalificeerde
meerderheid in het parlement
voor het goedkeuren van wets
ontwerpen, die betrekking heb
ben op de Vlaams-Waalse betrek,
kingen.
De grondwetsherziening zal
moeten worden goedgekeurd
door het parlement, dat na de
verkiezingen in mei a.s. zal wor
den gevormd en dat constitutio
nele bevoegdheden zal hebben.
President Johnson heeft don
derdag opnieuw een beroep op
de mensheid gedaan, samen te
werken bij de vreedzame verken
ning van de ruimte. In een toe
spraak tot geleerden van het na
tionale bureau voor lucht- en
ruimtevaart (Nasal zei hij, dat
de Verenigde Staten bij het ruim
teonderzoek nimmer het eigen,
nationale prestige als doel zui
len nastreven, maar zich stand
vastig zullen blijven richten op
de vrede.
De president hield zijn rede na
ingelicht te zijn over het verloop
van de reis van de Mariner-4,
het ruimtevoertuig dat op 28 no
vember is gelanceerd voor het
verkrijgen van foto's van de pla
neet Mars. Als alles volgens plan
verloopt, zal de mariner-4 op 14
juli Mars passeren op een af
stand van 8850 km. Het ruimte
voertuig bevindt zioh nu op 32
min km van de aarde en alle ap
paraten aan boord functioneren
naar behoren.
Naar Dan Schneiderman, de
leider van het Mariner-project,
donderdag meedeelde zou, wan
neer de foto's van Mars goed
overkwamen, dit een even be
langrijk succes zijn als Galilei's
eerste blik op de maan door een
telescoop, ongeveer 400 jaar ge
leden.
De directeur van de Nasa, Ja
mes Webb, vertelde Johnson dal
Amerikaanse geleerden het werk
aan een geleidingssysteem om
een man op de maan te brengen
en terug te laten keren hebben
voltooid.
Op een vergadering van stu
denten in Madrid is besloten een
algemene staking op alle Spaan
se universiteiten af te kondigen.
Deze zal duren tot de bij beto
gingen gearresteerde studenten
zijn vrijgelaten en de beperkende
maatregelen die aan de universi
teiten waren opgelegd, zullen zijn
opgeheven.
Om te voorkomen dat de over
heid de onderwijsinstellingen
sluit, zullen de studenten wel bij
colleges aanwezig zijn, doch hun
professoren te kennen geven dat
zij in staking zijn.' Woensdag
kwam het tot ongeregeldheden
met de politie toen 6000 studen
ten en hoogleraren betoogden
voor het recht hun eigen organi
satiebestuurders te kiezen. Er
vielen gewonden en er werden
arrestaties verricht.
De Verenigde Staten hebben
de hoop opgegeven het dinsdag
gelanceerde ruimtetoestel, dat
instrumenten bevatte om ver
schillende materialen en stoffen
op hun reacties bij buitengewone
hitte te onderzoeken, terug te
vinden. Schepen en vliegtuigen
hebben gedurende anderhalve
dag een gebied in de Atlantische
Oceaan uitgekamd waar het toe
stel diende neer te komen. Niet
temin is het resultaat een succes,
aldus technici van de luchtmacht
omdat de meeste gegevens reeds
per radio waren ontvangen.
