Het gevaarlijke
op
vu de weel
duet
DE ONGENEESLIJK ZIEKEN
DEN
DOOI
gaat
een
Ml
beiden
MOKKEN
DIMEMMSE
Voor de
sportieve man
ISTifLOJVS
WORDT ONS
VOEDSEL
GEKLEURD?
Twee
persoonlijkheden
strijden om de
macht
Een ernstige
(bedreiging
Hagerty
Silver Foam
gratis v
Waardezegels
Van 15 en 25 ct
WAT DE WET ZEGT
door
Dr. H. W. SCALONGNE, arts
w
E zaten gezellig te brid
gen samen met Bob en
Ans. Bob is een goed
bridger, Ans wat min
der. Zij speelt veel op
haar gevoel, terwij] hij
het spel als het ware
wetenschappelijk uit
kient.
PRESTIGE
Het was doodstil in de kamer
toen Ans een klein slem spel pro
beerde te halen. Ze ging er twee
gedubbeld down en toen brak de
orkaan los!
„Lieve kind, je hebt het wel
bijzonder dom gespeeld hoor. Kijk
eens, als jeen er volgde 'n
deskundig uitleg, waaruit zou
blijken, dat zij alleen op deze ma-
voor
vrouw
nier het bod had kunnen halen.
„Ja maar", sputterde zij, „ik kan
toch niet door de kaarten heen
kijken. Jij hebt mooi praten, nu
je alles gezien hebt, maar hoe
kan ik weten, dat die „heer" bij
Elly zat?"
En zo ging het maar door. Bob
wist het zo goed en Ans ver
dedigde zich, tegen zijn dikwijls
onredelijke aanvallen, waarvan
hij, blijkbaar niet genoeg kon
krijgen. Ze raakten er door in
een geprikkelde stemming en zij
begon hem verwijten te maken
over fouten die hij wel eens ge
maakt had tijdens het bridgen.
Dat was olie op het vuur en Bob
trok nog heviger van leer. Na
korte tijd werden er zelfs dingen
bij gehaald die niets meer met 't
edele bridgespel te maken heb
ben enBob en Ans zaten
weer eens volop in hun prestige-
strijd!
Bob en Ans zijn twee jongge
huwden, die echt veel van elkaar
houden en toch vrees ik voor hun
huwelijk, want zij zijn beide twee
sterke persoonlijkheden en in
hun jonge huwelijk is het al
steeds een strijd om de macht.
Bob weet, dat hij iets in de
maatschappij presteert; hij weet
dat hij er bovendien uiterlijk ook
mag zijn en hij is in wezen een
klein beetje ijdel. Hij laat zich
graag gelden en wanneer hij
meent in zijn recht te staan of
gelijk te hebben, dan duldt hij
geen tegenspraak en is taai en
vasthoudend. Het ongelukkige is
echter, dat hij deze houding ook
aanneemt als hij geen gelijk
heeft en wel omdat hij het een
beetje vernederend vindt, wan
neer hij, Bob, ongelijk zou moe
ten bekennen.
Ans is een knap vrouwtje, dat
ook weet dat ze er zijn mag. Zij
is zeer modern en al houdt ze
veel van Bob, ze is niet van plan
de ondergeschikte te spelen,
want ze is er van overtuigd, dat
man en vrouw volkomen gelijk
waardig zijn. Wanneer Bob een
beetje wil heersen, dan stuit hij
bij haar dadelijk op een muur. En
beetje wil heersen, dan stuit hij
zo komt het voor, dat hij van
haar ook geen gelijk krijgt als
hij het heeft, alleen omdat ze
geen ongelijk tegenover hem wil
bekennen
Toch is dat niet altijd zo ge
weest. Toen ze nog verloofd wa
ren, hadden ze vrijwel nooit
moeilijkheden. Toen vond Bob t
nodig om haar op handen te dra
gen. Hij was immers bezig dezo
vrouw te veroveren! Toen bleek
hij soepel en meegaand. En
was ook niet zo fel, want zij wil
de Bob bekoren met haar vrou
welijke charme.
Maar nauwelijks waren ze ge
trouwd, of de strijd ontbrandde.
Ze hadden elkaar voorgoed en nu
ging het om de macht in het hu
welijk. Hij voelde zich de man,
de leider in de echt en zou wel
eens aan dit vrouwtje lateu
zien hoe het moest en zij wenste
geen ondergschikte rol te spelen,
maar minstens gelijkwaardig +e
zijn in haar hart zou ze het
prachtig vinden, wanneer ze Bob
naar haar luimen kon laten dan
sen.
In minder dan geen tijd volgde
de ene prestigestrijd op de an
dere. Oh zeker, nu zijn ze nog in
het stadium, dat alles wordt bij
gelegd en dat ze weer in eikaars
armen vallen, maar op den duur
wordt een van beide partners die
eeuwige strijd moe, gaat in het
defensief enmokken en zich
ongelukkig voelen. Dan is in we
zen het mooie van dit huwelijk
verdwenen en dan begint de na
righeid. En dat alles omdat twee
mensen die echt van elkaar hou
den, steeds weer geen kans zien
zichzelf te overwinnen en
door wat geven en nemen van
beide kanten hun huwelijk tot
een succes te maken.
Door een klein beetje toegeef
lijkheid is er veel te redden. Het
is beslist geen schande om onge
lijk .te bekennen of het gelijk van
een ander te erkennen. Het zal
die ander dan juist opvallen, dit
de partner niet bekrompen is jn
eerlijk spel speelten goed
voorbeeld doet goed volgen!
Voor de huisvrouw is de laatste
week voor kerst meestal een romme
lige en extra drukke tijd. Een week,
waarin ze waarschijnlijk weinig tijd
kan vinden om aan haar maaltijden
de nodige aandacht te besteden, daar
haar gedachten reeds bij het kerst
menu zijn. Daarom ditmaal wat een
voudige maaltijden, die beslist niet
veel tijd vergen.
ZONDAG: vermicellisoep, ossehaas,
bloemkool met tomatensaus
aardappelen, yoghurt met cho
coladevla en banaan.
MAANDAG: bloemkoolsoep met
kaas, gebakken lever met appel
moes, gebakken aardappelen.
DINSDAG: hutspot met klapstuk, si
naasappel.
WOENSDAG: eierragoüt, gemengde
sla, aardappelpuree, vanille vla
met geraspte appel.
DONDERDAG: bruine bonen, gebak
ken uien, spek en aardappelen,
watergruwel.
VRIJDAG: jachtschotel van bruine
bonen of gestoofde vis, aardap
pelpuree en sla, yoghurtroom.
ZATERDAG: Italiaanse rijstsoep,
hangop met banaan.
YOGHURTROOM
Roer 2 eierdooiers met 80 g suiker
schuimig en meng het sap van 1 ci
troen en 1 sinaasappel erdoor. Meng
alles door een halve liter yoghurt.
Klop i/s liter slagroom stijf en roer
dit voorzichtig door de yoghurtvla.
Doe de creme in kleine schaaltjes en
garneer deze met wat partjes si
naasappel.
ITALIAANSE RIJSTSOEP
l'A liter water, 300 g savoye-
kool, 75 g rookspek, teentje knof
look, 75 g rijst, peper, zout, mar
jolein, grote winterwortel, ge
raspte oude kaas.
Snijd het spek in dobbelsteentjes
en bak deze zachtjes uit met de fijn
gesnipperde knoflook. Smoot de ge
sneden savoyekool en de in plakjes
gesneden wortel even mee. Voeg wa
ter, peper, marjolein en de rijst toe.
Kook. alles in een half uur gaar. Ser
veer de soep met stokbrood en ge
raspte kaas.
(Adv.)
Was uw zilver glanzend
schoon met Hagerty Silver
Foam. Even wassen... af
spoelen... drogen. Klaar!
Handen blijven schoon.
Speciaal bestemd voor
gebruikszilver zoals tafel
gerei enz. Silver Foam is
ook ideaal voor roestvrij
staal.
Horloger - Juwelier
Axelsestraat 46
Telefoon (01150) 3373
Terneuzen
Op deze foto drie modellen uit
de koliektie sportieve heren
kleding van die Parijse mode
koning Pierre Cardin.
f Adv.)
M"
spaaïpïézïérfgittët
vraag vooral om de
DUET-spaarkaart
Voor huisvrouw eo gezin
Ais u aan uw overbelaste sleutel
ring de sleutels van verschillende
veiligheidssloten niet meer in het
donker kunt onderscheiden, neem
dan een vijl en slijp er bij enkele
een plat kantje aan of een hoekje
uit.
Duim en vinger
vervangen flesopener
Waar is de flesopener? Na
tuurlijk is die op het moment,
dat men hem nodig heeft, niet te
vinden.
Maar wellicht is het lijden
spoedig voorbij! Een Amerikaan
se fabriek brengt aluminium
doppen voor flessen op de markt
ter vervanging van de thans nog
algemeen gebruikelijke kroon-
kurken. Deze doppen kunnen
zonder flesopener worden ver
wijderd. Aan de dop is een flapje
bevestigd, dat men tussen duim
en vinger neemt en dat het mo
gelijk maakt de dop van de fles
te scheuren langs een ingekeepte
lijn op de dop. Een grote bier
brouwerij neemt op het ogen
blik proeven met deze nieuwe
doppen, naar het schijnt met
succes.
0 Petroleumvlekken verdwijnen
veelal van zelf. Het proces kan
bespoedigd worden door de vlek
ken te bedekken met grauw pa
pier, waarover u met een warme
bout strijkt.
Q Hardnekkige vlekken op rieten
meubelen worden behandeld met
mentolspiritus.
Hebt u een getegelde vloer en wilt
u de tegeltjes weer mooi schoon
hebben, gebruik dan water waar
in een beetje zoutzuur is gedaan.
0 Als u echt ivoor van, imitatie wil
onderscheiden, laat u er een drup
pel zwavelzuur op vallen. Is het
ivoor echt, dan ontstaat een rode
vlek, bij kunstivoor is dat niet het
geval.
U kunt melk- of matglas reinigen
met warme azijn en fijn zout. U
kunt dit ook doen met sterk so
dawater.
Houdt gehakt in papier verpakt
even onder de kraan, dan kunt u
het vlees zeer gemakkelijk ver
wijderen zonder een kruimel ach
ter te laten.
In ons land is de levensmddde-
lenfabrikant niet verplicht om
bij of op zijn produkten aan te
geven of er een kleurstof of con
serveermiddel aan toegevoegd is.
De huisvrouw wordt er dus niet,
zoals bijv. haar Duitse zuster,
met nadruk op gewezen dat haar
gele vermicelli, haar roze, groene
of gele puddingpoeder, haar
marsepeingebakjes, de zuurtjes
waarop haar kinderen zuigen,
door de industrie of de fabrikant
zijn gekleurd.
Wij zullen hier niet ingaan op de vraag, of het nodig is dat bij ieder
levensmiddel, dat men koopt, aangegeven staat wat er in zit. Wij wil
len er wel op wijzen dat het gebruik van kleurstoffen en conserveer
middelen in de levensmiddelenindustrie niet vrij is, d.w.z. dat het niet
is toegestaan, aan zomaar van alles en nog wat een kleurstof of andere
vreemde stof toe te voegen. Het gebruik van deze stoffen is geregeld in
onze levensmiddelenwetten. Veel gebruikte levensmiddelen, zoals brood,
aardappelen, verse groente en vruchten, melk en karnemelk, vlees en
vleeswaren en vis mogen niet gekleurd worden. Uitzonderingen, die de
regel bevestigen, zijn krentenbrood (dat ziet u dan wel aan de gele
kleur), vruchten op sap e.d., zgn. zeezalm in blik, garnalen in blik of
glas, viskuit.
De wetgever staat toe dat gekleurd worden: boter, margarine, kaas.
puddingpoeders, ijs, vermicelli, gebak en suikerwerk, huishoudjam en
-marmelade (van de vruchtenjams mag alleen de aardbeienjam bijge
kleurd zijn), goedkope limonades, puddingsaus, (vruchten)limonade
siropen, vruchtenwijn, tomatenpuree, mosterd, bier en azijn (alleen
caramel is als kleurstof hierin toegestaan).
Gehakt mag niet gekleurd worden, wel mag een zgn. kleurbehoudend
middel worden toegevoegd, een stof, die voorkomt dat het vlees ver
kleurt. Drie stoffen staan de slager hiertoe ten diensten: citroenzuur,
ascorbinezuur (vitamine C) en nicotinezuur (een van de B-vitamines).
Wie zo weipig mogelijk kleurstoffen wil gebruiken kan in plaats van
gekleurde puddingpoeders bloem of maizena nemen, in plaats van ver
micelli, spaghetti of aardig gevormde macaroni.
Vruchtesap en -drank en de meeste vruchtenjams zijn niet gekleurd;
honing, stroop en chocolade (strooisels) evenmin.
Sommige kleurstoffen mogen wèl in levensmiddelen gebruikt worden,
andere niet. Alleen een kleurstof waarvan men weet of op zeer goede
gronden aanneemt dat hij onschadelijk is, mag in het voedsel voor
komen. Degenen, die bij de levensmiddelenindustrie betrokken zijn, be
schikken over een lijst van toegelaten kleurstoffen. Hierop komen zo
wel „natuurlijke" als synthetische kleurstoffen voor: het gaat er name
lijk niet om of een stof natuurlijk is of niet, maar wel of er bij uitge
breide onderzoekingen een schadelijke invloed van is geconstateerd.
Koopt u voor de borstplaat een flesje kleurstof, waarop staat dat hij ge
schikt is voor gebruik in levensmiddelen, dan kunt u er zeker van zijn,
dat deze kleurstof voorkomt op de lijst van toegestane kleurstoffen.
Over conserveermiddelen kunnen we nog korter zijn: zij zijn voor
namelijk toegestaan in gesneden roggebrood, garnalen, vruchtenproduk-
ten, bier en wijn, oliën en vetten, margarine, tafelzuren en kant-en
klaar-sauzen.
En verder in enkele levensmiddelen die in de kleinhandel niet veel
voorkomen (zoals gedroogd ei) en produkten die in de huishouding ge
kookt worden, waardoor het toegestane conserveermiddel verdwijnt:
gedroogde groenten, aardappelen en vruchten. Voor elk van deze voe
dingsmiddelen is vastgesteld welk conserveermiddel het mag bevatten
en in welke hoeveelheid. Onnodig te zeggen dat de wetgever met de
dosering aan de heel veilige kant blijft. In feite mag een conserveer
middel alleen dan worden toegepast wanneer de fabrikant kan aantonen
dat het voor zijn artikel nodig is. Het gebruik ervan is bijv. in gesterili
seerde conserven in blik of glas (zoals vlees en groenten, melk en melk-
produkten) niet toegestaan. Ook al worden de conserveermiddelen vei
lig geacht, men wil het aantal „toevoegingen" beperken en in de hand
houden.
DOODGAAN doen we natuurlijk allemaal. Dat is
een ons allen bekende waarheid, maar toch trach
ten wij dit onplezierige feit steeds te verdoezelen en
te vergeten. Toch zou het wel eens zó kunnen zijn dat
ons leven een nog vlugger einde neemt dan dat van
de ongeneeslijk zieken: een omwaaiende boom, een
elektrische schok, een frontale botsing
De afstand tussen de ongeneeslijk zieke en ons is min
der groot dan we veeal denken. Misschien is het grootste
verschil tussen hem of haar en onszelf daarin gelegen,
dat zij reeds doende zijn bepaalde dingen onder het
oog te zien, waarvan wij voorshands nog niets willen
weten omdat wij wel andere dingen aan het hoofd heb
ben
Wij zijn allen bang van de dood, dat is een soort van
aangeboren eigenschap. Deze instinctieve afkeer heeft
misschien wel een biologische betekenis, maar 'daar gaat
het nu niet om. Wij willen hier onze houding tot de
ongeneeslijk zieke bespreken, speciaal in verband met
het naderende Kerstfeest.
WEKEN EN MAANDEN
UET gaat hier ook niet om een opsomming te geven
H van allerlei ziekten die vrij zeker een spoedige
dood ten gevolge hebben. Elkeen heeft in zijn naaste
omgeving wel eens meegemaakt, dat na medisch on
derzoek moest worden vastgesteld dat er voor de zieke
geen hoop meer was, dat de patiënt nog maar korte tijd
te leven zou hebben.
Daar kunnen dan dagen, maar ook weken en maan
den mee gemoeid zijn. Voor familieleden en kennissen
is dat een heel moeilijke tijd, temeer waar de patiënt
zelve, om goede redenen gewoonlijk niet met resultaten
van het medisch onderzoek op de hoogte wordt gesteld.
De praktijk heeft immers uitgewezen, dat het meren
deel der patiënten deze waarheid geestelijk niet ver
werken kan.
Toch weet de ongeneeslijk zieke doorgaans meer over
zijn toestand dan zijn omgeving wel denkt. Dat komt
niet zozeer omdat iemand zich heeft versproken of om
dat iemand daarvan heeft laten blijken; meestal voelt
de patiënt aan den lijve, dat zijn krachten het gaan
begeven, dat zijn levenseinde snel nadert.
VEREENZAMING
j\E meeste ongeneeslijk zieken leren gaandeweg be-
rusting vinden in deze situatie. Langzamerhand
treedt er bij hen een zekere onthechting op aan het
aardse leven en aan al die dingen, die wij gezonden
zo vreselijk belangrijk vinden: een loonronde, een exa
men, een paar nieuwe schoenen
Dat wil niet zeggen dat de ongeneeslijk zieke geen
moeilijkheden heeft. Integendeel, al worden zij niet al
tijd uitgesproken, ze zijn in de regel bijzonder groot.
Gesprekken over de dood kan hij met zijn omgeving
meestal niet voeren, omdat men het ongeneeslijk ziek-
zijn tegenover hen blijft ontkennen. Vanzelfsprekend
geeft de patiënt een zeker gevoel van vereenzaming.
Om dit gevoel van helemaal-alleen-staan niet te ver
ergeren, moeten wij de instinctieve afkeer van de dood,
die wij allen met ons omdragen, zoveel mogelijk trach
ten te overwinnen. Hoe gemakkelijk komt bij ons de
neiging op om de zieke te ontlopen, om voor onszelf
te doen of hij er al niet meer isEen cadeautje
sturen, dat willen en dat kunnen we desnoods nog wel,
maar een bezoek en een gesprek, dat vinden velen te
moeilijk, dat gaan ze liever uit de weg.
PERSOONLIJK CONTACT
DN om het cadeautje gaat het de ongeneeslijk zieke
nu niet in de eerste plaats. Wat moet hij of zij
die geestelijk doende is afscheid van deze wereld te
nemen nu doen met een gouden horloge, met een tele
visietoestel, met een parelsnoer? Let wel, hiermee wil
niet gezegd zijn dat u een ongeneeslijk zieke niets moet
geven. Wat vruchten of een fruitmand, parfum of bloe
men, zullen door de patiënt waarschijnlijk op prijs ge
steld worden.
Geef de zieke echter niet het gevoel, dat u uw eigen
angst, uw verzet, uw ellende en uw afkeer probeert af
te kopen door een geschenk met de gedachte dat u het
persoonlijk contact dan wel achterwege kunt laten. Wat
de ongeneeslijke allereerst nodig heeft is uw persoon
lijke belangstelling, uw medegevoel, uw medeleven, in
deze voor hem zo moeilijke periode.
U behoeft daarom op Kerstmis niet op visite te gaan.
Op die dagen kunt u wel een kleinigheidje afgeven of
laten bezorgen. Maar gaat u op de derde of de zevende
of de negende van de maand dan eens op bezoek. U
hoeft het in dat gesprek niet moeilijker te maken dan 't
is, laat het gerust over koetjes en kalfjes gaan, want
hoofdzaak voor de zieke is dat u gekomen bent.