Hoe groot
zijn de Nederlandse
aardgasvoorraden?
Engelse premier Wilson
in Washington
Tsjombe naar de Paus
Gemeenschappelijke verdediging
met kernwapens
VOLGENS Dr VONDELING IS ER
SPRAKE VAN 6600 MILJARD M3
RADIO DE KOCX
Het weer
WOENSDAG 9 DECEMBER 1964
21e Jaargang - No. 6328
PRINSES BEATRIX
NAAR DE WEST
VLIEGTUIGONGELUK
IN BOLIVIA
WATERSNOOD
OP DE PHILIPPIJNEN
MMNCONCESSIES WORDEN
INGETROKKEN
GAS AANGEBOORD
BIJ HARLINGEN
Weerbericht
Hoogwater
Zon- en
Maanstanden
Frankerlng by abonnement: Terneuzen
DIi'ectenr-Hoofredaeteur: T. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 - 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs ƒ6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,per week 50 ct. Losse nrs 10 et.
DE VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Temeuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie t 2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels
advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur v.m.
Prinses Beatrix zal van 19
februari tot 10 maart 1965 ach
tereenvolgens een bezoek bren
gen aan de Nederlandse Antil
len en Suriname.
Maandag is in Washington het
AANVAARDBAAR
overleg begonnen tussen presi
dent Johnson en de Britse pre*-
mier, Harold Wilson, met als
hoofdschotel de Navo-defensïe
en in het bijzonder de door
Amerika aangeprezen multilate
rale kernmacht.
Intussen verklaarde de West-
duitse minister van buitenlandse
zaken, Schroder, op een bijeen
komst van de christendemocra
tische unie in Düsseldorp te ge
loven dat het overleg van pre
mier Wilson in Washington zal
leiden tot een defensie-akkoord
WILSON BIJ JOHNSON
President Johnson van de V. S.
begroet -premier Wilson van En
geland bij diens aankomst aan
het Witte Huis in Washington.
De Engelse premier kon presi
dent Johnson geen hand geven,
aangezien deze de handen in
verband heeft na een chirurgi
sche ingreep.
In het midden op de foto de
chef van het protocol van het
Witte Huis, Angier Biddle Duke.
een groot aantal wereldvraag
stukken voort. Voordat hij zich
naar '"t Witte Huis begaf, leg
de W_ son op de nationale be
graafplaats Arlington kransen
op Kennedy's graf en het graf
van de onbekende soldaat.
Over het verloop van het over
leg van maandag is niets be
kend, al zou men uit Wilsons
opgewektheid en bedekte uit
latingen van functionarissen
kunnen opmaken, dat voortgang
wordt geboekt. Zowel van Ame
rikaanse als van Britse zijde
wordt er de nadruk op gelegd,
dat men geen besluiten of con
crete plannen moet verwachten
én dat elk eventueel akkoord,
hoe vaag ook, uitvoerig met de
andere bondgenoten zal worden
besproken. Johnson en Wilson,
zo wordt gezegd, zien hun hui
dige besprekingen slechts als het
begin van een „dialoog", die
mogelijk in januari of februari
zal worden voortgezet, wanneer
Wilson weer naar Amerika komt
ter bijwoning van de algemene
vergadering der Verenigde Na
ties.
Op een ontvangstplechtigheid
op het Witte Huis zei Wilson in
een toespraak, dat Engeland de
noodzaak erkent tot centralisatie
en collectivisatie van „onze ge
meenschappelijke verantwoorde
lijkheden en belangen" op het
gebied van de verdediging met
kernwapens.
De Britse premier, die zijn
eerste officiële bezoek aan Wa
shington brengt sinds de labour-
regering in oktober j.l. werd ge
kozen, vond dat het thema van
de komende besprekingen 't best
wordt aangegeven met „onder
linge afhankelijkheid". Wij ver
wachten niet, deze week de
vraagstukken te kunnen oplos
sen waarvoor het westelijk bond
genootschap, de vrije wereld en
de gehele wereldgemeenschap
zich gesteld zien. Wij hopen de
richtsnoeren vast te kunnen
stellen voor onze toekomstige
gezamenlijke aanval op deze
problemen", zo zei Wilson. Er
bestaan binnen de Navo drin
gende problemen. Twee jaar lang
was er groeiende spanning en
druk. Dit mag niet zo doorgaan.
De Britse regering is vastbe
sloten alles wat in haar macht
ligt te doen om het bondgenoot
schap te versterken en doeltref
fender te maken.
HECHTE BANDEN
President Johnson wees op de
hechte banden tussen Amerika
en Engeland. „Voor u en mij
persoonlijk zijn de posities en
verantwoordelijkheden wat ver
anderd sinds uw laatste bezoek
aan deze stad. De betrekkingen
tussen onze beide landen zijn
echter ongewijzigd gebleven. Uw
bezoek zal zeker onderstrepen
dat er ook geen wijziging in zal
komen."
Hij verklaarde verder: „De
problemen van onze landen, die
de problemen van alle landen
zijn, zijn groot in aantal. Toch
kunnen we met recht geloven
dat dit een hoopvolle tijd is voor
de mensheid, de hoopvolste die
er ooit is geweest."
DE M.L.F.
Johnson en Wilson begonnen
hun tweedaags overleg met een
gesprek van anderhalf uur in de
werkkamer van de president.
Zij voegden zich daarna bij de
ministers van beide landen die
in de aangrenzende kamer bij
een waren, te weten de ministers
van buitenlandse zaken Dean
Rusk en Patrick Gordon Walker
en de ministers van defensie
McNamara en Denis Healey. Bij
het inleidende ministeriële over
leg werd niet over de M.L.F.
gesproken.
Woordvoerders deelden mee,
dat Johnson en Wilson in het
algemeen over diverse vraag
stukken hadden gesproken, die
bij hun verdere besprekingen in
bijzonderheden zullen worden
behandeld.
dat aanvaardbaar is voor Frank
rijk.
Schroder wees de suggestie in
zake het weer tot leven bren
gen van de Europese defensie-
gemeenschap, zondag geuit door
ex-minister van defensie Franz-
Jozef Strauss, van de hand. De
omstandigheden waren volgens
hem daarvoor niet geschikt en
de kwestie was niet van direct
belang. Schroder gaat deze week
besprekingen voeren in Rome.
Parijs en Londen, waarbij dc
M.L.F. en de Europese eenheid
in het middelpunt zullen staan.
WILSON OPGEWEKT
President Johnson en de Brit
se premier Harald Wilson zetten
dinsdag hun besprekingen over
het Navo-kernbeleid, de econo
mische positie van Engeland en
Een Boliviaans vliegtuig is
dinsdag op een vlucht van Ti-
puani naar La Paz neergestort en
in vlammen opgegaan. Volgens
de eerste berichten zijn alle elf
passagiers en de vier beman
ningsleden om het leven ge
komen.
Het Philippijnse eiland Min
danao wordt door overstromin
gen geteisterd. 54 mensen wor
den vermist. Het regent er nog
steeds. De schade loopt in de
miljoenen guldens.
Als gevolg van *ue overstro
mingen zijn tot dusver 49 men
sen om het leven gekomen.
Ongeveer een week geleden
trok de wervelstorm „Louise"
over het eiland. Meer dan 600
mensen vonden toen de dood.
Premier Tsjombe van Kongo
heeft maandag op een perscon
ferentie bekendgemaakt dat hij
vandaag naar Rome gaat, waar
hij een onderhoud met paus Pau-
lus hoopt te hebben.
Daarna gaat hij naar New
York, waar hij waarschijnlijk
zaterdag zal aankomen.
Tsjombe had deze persconfe
rentie belegd om „de jongste
maatregelen te verklaren, die
genomen zijn om Kongo de ter
reinen terug te geven die het
land toebehoren".
Het ging om de intrekking van
de mijnconcessies. Tsjombe zei
dat de betrekkingen tussen Leo-
poldstad en Brussel niet gewij
zigd zijn. Het decreet van pre
sident Kasavoeboe, waarbij het
speciale comité voor Katanga
het comité dat als concessiehou
der optrad en de exploitatie van
de diverse terreinen aan maat
schappijen verpachtte werd
ontbonden, was niets anders
dan de realisatie van het ak
koord tussen Spaak en Adoela,
die destijds premier van Kongo
was.
Tsjombe verklaarde dat Kon
go niet zonder België kan en
België niet zonder Kongo. Daar
om zou hij binnenkort naar Brus
sel gaan. Daar zou hij dan-met
de Belgische regering de „wijze
vaststellen waarop uitvoering
moet worfden gegeven aan dit
decreet van 29 novembei'".
Tsjombe zei dat intrekking
van de mijnconcessies betekent
dat Kongo zeven jaar lang zon
der geld uit het buitenland zal
kunnen leven.
ONTOELAATBAAR
De Belgische minister van
buitenlandse zaken, Paul-Henri
Spaak, heeft in Brussel ver
klaard dat Tsjombe naar Brus
sel zal komen om met hem over
de concessies te praten. De Bel
gische minister vond het vreemd,
dat een regering van een land,
die een ander land om hulp
vraagt, dit land op een derge
lijke hautaine en ongeneerde
manier behandelt. Hij noemde
het besluit van Tsjombe ontoe
laatbaar gezien het feit dat er
onderhandelingen gaande zijn
over een akkoord, getekend
door Tsjombes voorganger Adoe
la. De eenzijdige actie van Leo-
poldstad kan betreurenswaardige
gevolgen hebben, aldus Spaak.
ALGERIJNS VOEDSEL
NAAR KONGO
Het Algerijnse regeringsblad
„Le Peuple" meldt, dat enkele
dagen geleden drie vliegtuigen
met voedsel en medicamenten
uit Algerië naar de opstandelin
gen in Kongo zijn vertrokken.
Wij helpen hiermee, aldus het
blad, „vrije mensen die een ge
meenschappelijke vijand het
imperialisme bestrijden."
KRITIEK OP BELGIË
EN AMERIKA
Drie Afrikaanse landen
Ethiopië, Kenia en Oeganda
hebben in de algemene verga
dering van de verenigde naties
het Belgisch-Amerikaanse optre
den in Kongo gegispt.
De felste kritiek op de red
dingsoperaties van de Belgische
parachutisten had Joseph Moe-
roembi, minister van buiten
landse zaken van Kenia, die zei
dat de door opstandelingen ge
dode gijzelaars waarschijnlijk
nog in leven zouden zijn ge
weest, als België en Amerika
niet hadden ingegrepen. „Het
leek er bijna op dat de Ver
enigde Staten niet zo bezorgd
waren voor het leven van de
gijzelaars als voor de val van
Stanleystad", aldus Moeroembi.
Minister van buitenlandse
zaken Odaka van Oeganda en
zijn ambtgenoot Ato Ketema
I Jifroez van Ethiopië sloten zich
bij de kritiek van Moeroembi
aan.
OPSTANDELINGENLEIDER
DAAGT UIT
Het Keniase nieuwsbureau
heeft een verklaring uitgegeven
van Christophe Gbenye, de lei
der van de Kongolese opstande
lingen, waarin Washington en
Brussel worden uitgedaagd het
juiste aantal op te geven van bij
de jongste acties gesneuvelde
huursoldaten en Belgische para
chutisten.
Volgens Gbenye zijn meer
dan vijfhonderd vrijwilligers ge
dood en meer dan tien Ameri
kaanse vliegtuigen neergescho
ten en zijn „meer dan driehon
derd voormalige krijgsgevange
nen gevallen onder de kogels
van huurlingen".
Verder zouden volgens deze
verklaring, die in Paulis (Noord-
Kongo) zou zijn gedaan, meer
dan tienduizend Kongolese man
nen, vrouwen en kinderen „door
een leger van woeste blanke
huurlingen vermoord" zijn.
De „revolutionaire regering"
had nimmer menselijke wezens
als gijzelaars gebruikt. Tot aan
de ochtend van 22 november
was er geen druppel bloed ver
goten, maar na de aankomst van
Belgische para's en commando
troepen was er een bloedbad
ontstaan. Gbenye had tevoren
in antwoord op een verzoek van
minister Spaak dat hij op 21
novembèr ontving, verklaard dat
hij het zijn plicht achtte voor
de veiligheid van alle inwoners
van de republiek te zorgen zon
der onderscheid naar ras of
godsdienst. Zijn regering had
veel verwacht van de diploma
tieke besprekingen die in Nai
robi met de Amerikaanse am
bassadeur Attwood en onder lei
ding van premier Kenyatta
waren gehouden.
GEESTELIJKEN BEVRIJD
Dertig Zuidafrikaanse huurlin
gen hebben in de plaats Fataki
bij Boenia een zestigtal missio
narissen en nonnen bevrijd, die
zich in de kelder van een ge
bouw, waar zij gevangen gehou
den werden, hadden verschanst.
Dr ir A. Vondeling, voorzitter
van de PvdA-fractie in de tweede
kamer, heeft tegenover minister
Andriessen (econ. zaken) zijn
bronnen genoemd, waaruit hij had
geconcludeerd dat de aardgas
voorraden in noord-Nederland
veel groter zijn dan de tot nu toe
bekend gegeven elfhonderd mil
jard kubieke meter.
Zoals bekend had de heer Von
deling op 26 november in Hooge-
veen gesteld, dat het aardgas
voorkomen tweemaal zo groot is
als werd meegedeeld. Reeds de
volgende dag verklaarde de
N.A.M. (Nederlandse Aardolie
maatschappij), „dat zij vasthoudt
aan het bekende cijfer van 1100
miljard kubieke meter. Weer een
dag later noemde de heer Vonde
ling tweê van de vier door hem
geraadpleegde bronnen. Op een te
Heerlen gehouden bijeenkomst
wees hij er op, dat de president
van de geologische stichting in
West-Duitsiand, de heer Martini,
had meegedeeld dat de deskundi
gen spreken over een Nederlands
aardgasvoorkomen van 2.000 tot
4.000 miljard kubieke meter.
De tweede aanwijzing, dat er
veel meer moest zijn, aldus de
heer Vondeling in Heerlen, is de
export-politiek. Op basis van de
vernomen voorraad van 1100 mil
jard kubieke meter zou jaarlijks
15 miljard kubieke meter voor
export beschikbaar komen. De
thans beschikbare cijfers over de
aardgasexport wijzen op grotere
voorraden.
GEEN „REL"
Direct na het onderhoud met
minister Andriessen heeft prof.
Vondeling verklaard, dat hij met
zijn opmerkingen geen gas-rel
heeft willen veroorzaken. „Dat
woord heeft geen pas", zo merk
te hij op.
Als derde bron voor zijn infor
maties gaf de heer Vondeling op
het Duitse tijdschrift „Oei" en de
uitgaaf „Gesundheits-Ingenieur
eveneens een Duits tijdschrift. In
de uitgaaf van „Oei" van juli van
dit jaar is een artikel opgenomen
over de marktpositie van het
Duitse aardgas en hierin wordt
opgemerkt, dat het aardgasvoor
komen in Nederland geschat
wordt op 4.000 miljard kubieke
meter. „Zeer beslist kan hier van
een verantwoorde publikatie
worden gesproken", aldus de
heer Vondeling.
NIET UIT DE LUCHT
GEGREPEN
Als vierde bron noemde de
heer Vondeling de hoofddirectie
van een Amerikaanse fabriek
(Honeywell), die een nevenvesti
ging gaat bouwen in Emmen.
Deze directie heeft bekendge
maakt dat de aardgasvoorraad in
ons land wel eens 6600 miljard
kubieke meter zou kunnen zijn.
De heer Vondeling die opmerkte
niet te weten uit welk kanaal de
ze directie kan hebben geput,
sprak in dit verband over een se-
rieuse en grote maatschappij en
merkte op, dat het gegeven niet
uit de lucht is komen vallen.
PUBLIEKE ZAAK
Op de persbijeenkomst, gehou
den in de Haagse Nieuwspoort,
wees dr ir Vondeling er op, dat
grondstoffen als gas en olie pu
blieke betekenis hebben. „Het is
niet het domein van particuliere
(buitenlandse) organisaties, maar
een zaak van onszelf", zo zeide
hij. Daarom dient de onderste
steen boven te komen. Daarom
ook moeten z.i. de laatstbekende
gegevens worden bekendge
maakt.
Naar zijn mening is zowel de
regering als het parlement op dit
terrein te weinig commercieel in
gesteld en denken zij te weinig
als een grote onderneming.
„GEKKIGHEID"
De opvatting van de N. A. M.
dat zij voor de bedrijfspolitiek
vasthoudt aan de vaststaande ge
gevens, noemde de heer Vonde-
ling „gekkigheid". Daar geloof ik
niets van, zo zei hij.
Desgevraagd merkte de heer
Vondeling o.m. op, dat de kamer
te weinig op dit terrein heeft ge
boord en te .weinig aan het ex
ploreren is. Of de fractie van de
P.v.d.A. zal komen met,een voor
stel tot het houden van een par
lementaire enquête naar de aard
gasvoorraden in ons land, is nog
niet bekend. De heer Vondeling
zei hierover eerst de behandeling
van de begroting 1965 van het de
partement van eéonomische za
ken te willen afwachten.
Dr. ir. A. Vondeling tijdens zijn
persconferentie.
(AdvP
Op de boortoren van de voor
een Franse maatschappij wer
kende N.V. Petroland bij' het
dorp Kimswerd brandde maan
dagavond een gasvlam. De vlam
was zo sterk dat zij gemakkelijk
in het vijf kilometer verder ge
legen Harüngen kon worden
waargenomen.
Reeds op 27 november was op
een diepte van ongeveer 1100 m.
gas aangeboord. De toen bran
dende veel kleiner vlam is ge
doofd en de boortoren, die tot
een diepte van 4500 m kan ko
men, is doorgegaan met boren.
Men wilde tot nu toe niet zeg
gen. of een explorabele hoeveel
heid gas is aangeboord, maar ge
zien de grootte van de nieuwe
vlam neemt men aan dat de
vondst deze keer belangrijker is.
OOK AARDGAS
BIJ SLOOTDORP.
De N. V. Petroland heeft dins
dag gas aangeboord bij Sloot-
dorp in de Wieringermeer. Ge
ruime tijd brandde daar een felle
gasvlam. De Franse deskundi
gen, die met de boring zijn be
last, hebben tot dusver geen en
kele mededeling over de vonds
gedaan.
TERNEUZEN
Noordstraat 102 Tel. 01150-3128
ONBESTENDIG
Een depressie, die met grote
snelheid de oceaan overstak, lag
dinsdagavond ten westen van
Schotland en trekt verder naar
het zeegebied tussen IJsland en
Noorwegen.
Deze depressie veroorzaakt be
langrijke luchtdrukdalingen bo
ven Schotland en de Noordzee,
terwijl de barometerstand boven
midden- en Oost-Europa niet noe
menswaard verandert.
In verband hiermee neemt de
zuidweste'ijke wind in kracht toe
en zal aan de kust tot stormach
tig worden.
In de zuidwestelijke stroming,
die zachte lucht naar ons land
voert, trekken enkele storingen
mee, die tijdelijk enige regen of
motregen zullen brengen.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Veel wind
Overwegend zwaar bewolkt
met tijdelijk enige regen of mot
regen. Matige tot krachtige, aan
de kust harde of stormachtige
zuidwestelijke wind. Aanhoudend
zacht weer.
WOENSDAG 9 DECEMBER
v.m. n.m.
Brskens 4.50 5.14
Terneuzen 525 5.49
Hansweert 6.05 6.29
Walsoorden 6.15 6.39
DONDER.DAG 10 DECEMBER
v.m. n.m.
Breskens 5.27 6.01
Terneuzen 6.03 6.36
Hansweert 6.43 7.16
Walsoorden 6.53 7.26
Dec.
9
8.36
16.29
12.39
21.20
10
8.37
16.29
13.03
22.30
11
8.38
16.29
13.22
23.42
12
8.39
16.28
13.40
13
S.40
16.28
13.56
0.56
