FLORA
DE AXELSE GEMEENTEBEGROTING
VOOR 1965
Bijdrage van 95.099 uit de reserve
ZUIDLANDSCH00L TERNEBZEN
WINT EENDAAGSE SCHOOLREIS
Zaterdag 5 december 1964
E VRIJE ZEFUW
Pagina 8
BLOEMENHUIS
Nederl. Comité voor kinderpostzegels
DOODVONNIS
PRESTON COBB
ONGELDIG
Agenda
WAARSCHUWING
B. en W. hebben de raadsleden
de ontwerpen voor de gemeente
en bedrijfsbegrotingen voor het
dienstjaar 1965 doen toekomen.
In afwijking van voorgaande
jaren zijn in de primitieve begro
ting alleen die investeringen op
genomen, waarvoor in 1964 en
voorgaande jaren reeds uitgaven
waren gedaan.
Het was alleen mogelijk de ge
wone dienst sluitend te maken,
dank zij een bijdrage uit de al
gemene reserve. De in de primi
tieve begroting terzake geraam
de bijdrage kan op grond van de
circulaire van de minister van
binnenlandse zaken dd. 23 no
vember 1964 worden terugge
bracht tot 95.000, zijnde ca.
17 van die reserve.
Voor het jaar 1965 moet der
halve ongeveer 69.000 méér uit
de algemene reserve worden ge
put dan het vorige jaar.
Een en ander is o.m. te verkla
ren uit het feit, dat belangrijk
hogere bedragen moeten worden
geraamd voor de dienst voor
bouw- en woningtoezicht en ge
meentewerken in Oost Zeeuws-
Vlaanderen, het onderhoud van
straten en plantsoenen, het
sporfcbedrijf en de dienst sociale
zaken.
Uit de overgelegde begrotings
stukken blijkt dat het financiële
draagvlak van de gemeente te
gering is voor een adequate ver
vulling van de centrumfunctie.
Axel heeft omstreeks 8100 inwo
ners, maar haar verzorgende
functie geldt voor een veelvoud
van dit aantal.
B. en W. achten het niet nood
zakelijk deze centrumpositie
nader uiteen te zetten. De pre
caire financiële positie leidt er
toe, dat de ontwikkeling van
Axel in verschillend opzicht
wordt geremd.
Onder dagtekening van 14
augustus 1964 is de speciale aan
dacht van de ministers van bin
nenlandse zaken en van finan
ciën gevraagd voor de functie
van Axel als centrumgemeente
en op grond daarvan gepleit
voor een tegemoetkoming in de
daaruit voortvloeiende lasten
door middel van het toepassen
'van verfijningen.
BE UITBREIDING
DER GEMEENTE
De ontplooiing van de ge
meente tot woon- en winkelcen
trum van Oost Zeeuw-sVlaande-
ren vordert gestaag. Plan „Oost"
zal in de nabije toekomst, mede
als gevolg van de ratiobouw, zo
goed als geheel volgebouwd zijn.
In het bouwrijp maken van plan
„West" begint tekening te ko
men. De voorbereidende maat
regelen voor het bouwrijp maken
van het uitbreidingsplan Noord
I zijn getroffen.
Ten aanzien van de stichting
van openbare gebouwen herinne
ren B. en W. eraan, dat de bouw
van het gymnastieklokaal bij de
openbare school kon worden
aanbesteed. Zodra de rijksgoed
keuring is verkregen zal met de
bouw worden begonnen.
In de loop van 1965 zal een
aanvang worden gemaakt met de
bouw van het pensiontehuis voor
bejaarden.
fAdv.)
Artistieke BloembinderjJ
Noordstraat 8," Terneuzeu
Telefoon 2250
Nadat het Nederlands co-
1 mité voor kinderpostzegels
dese week reeds vreugde had
gebracht in Zaamslag met
een gift van 1000 voor het
Groene Kruis aldaar, werden
gisteren de leerlingen van de
zesde klasse van de Zuid-
landschool te Terneuzen ver-
blijd met de mededeling dat
zij al» beloning voor hun
medewerking aan de kinder -
postzegelaktie van dit jaar 'n
eendaagse schoolreis in Ne-
1 derland hadden gewonnen.
Deze verheugende tijding
bracht mevr. A- van Ros-
sum—Pet te Terneuzen vrij-
c dagmiddag namens genoemd
I comité aan het hoofd van de
Zuidlandschool, de heer R.
Th. Peters, en aan de 36
leerlingen der zesde klasse
in tegenwoordigheid van
Sinterklaas, die tot zijn ge
noegen kon aankondigen dat
de kinderen een aangename
verrassing te wachten stoncl.
De heer Peters kreeg als
herinnering aan deze dag
een groot-formaat kinder-
zegel aangeboden.
De reis zal plaats vinden
in de loop van 1965 per spoor
naar een nader bekend te
maken reisdoel ergens in
Nederland.
Een mooier Sinterklaas
cadeau hadden het hoofd van
de school en de leerlingen
zich nauwelijks kunnen den-
Mevr. Van Rossum over
handigt de heer Peters een
herinnerings-kinderzegel.
ken. Geen wonder dat het
grote nieuws in de klasse
met uitbundige vreugde
werd begroet.
Aan de kinderpostzegel- 1
aktie namen dit jaar 18.000
schoolklassen deel met in
totaal meer dan 500.000 kin
deren. Door heel Nederland
zijn daags vóór Sinterklaas
de leerlingen van twintig
klassen verrast met het
nieuws dat zij bij loting wa- 1
ren uitverkoren voor de ge
bruikelijke beloningen. De
hoofdprijs, een vakantie van
14 dagen in Nederland, was
voor de Chr. Nat. school
Bantega. De tweede prijs, een j
reis van zeven dagen werd i
gewonnen door de Zijder- 5
veltschool in Arnhem. S
De verhoging van de ramingen
op deze posten is een logisch ge
volg van de uitbreiding van de
oppervlakte straten, trottoirs,
pleinen, wandelplaatsen en
plantsoenen.
B. en W. streven ernaar de
straten zo goecl mogelijk te on
derhouden. Evenals een behoor
lijke verzorging van de wandel
plaatsen en plantsoenen bevor
dert dit het woon- en leefklimaat
van de gemeente.
Een verhoging van resp.
20.000 en 11.000 bij een toe
name van de oppervlakte straten
met ca. 40.140 m3 en plantsoenen
met 14.936 m-, beide met 28 is
onvermijdelijk.
SOCIALE ZORG
EN MAATSCHAPPELIJK
WERK
In een advertentie in het blad van 23-6-1886 lees ik daarover
het volgende:
„Tot het bekomen van Statuten en nadere inlichtingen inzake
de op te richten „STOOMVAART MAATSCHAPPIJ TERNEU
ZEN" gelieve men zich te wenden tot de ondergeteekende vóór
Zaterdag 26 dezer.
Van IJsselsteijn en Co.
Terneuzen, 21 Juni 1886."
Al eerder wees ik erop dat deze naam nog wel eens van zich
zou laten spreken. De geschiedenis zal ons leren, hoe deze
maatschappij weer in andere handen (A. C. Lensen) is over
gegaan, maar dan zijn we al vele jaren verder.
Na al de goede klanken over 1886 volgen nu helaas minder
opgewekte berichten. Het eerste kunnen we rangschikken onder
„ontbreken van sociale voorzieningen", al moet ik er aan toe
voegen, dat het gezin (W. Florussen), waarvan hier sprake is,
behoorde tot wat we nu de a-sociale groep noemen. Een en
ander is n 1. in de gemeenteraad in bespreking geweest. Maar
hoe dan ook, het was toch w'el een staaltje dat typerend is voor
die tijd. Maar leest U zelf hoe een Terneuzenaar hierover denkt:
CENTRAAL BOUW
EN WONINGTOEZICHT
Als gevolg van het uittreden
van de gemeente Terneuzen uit
de centrale dienst is het finan
ciële draagvlak van deze dienst
kleiner geworden. Dit impliceert,
dat de bijdrage per inwoner ge
stegen is van 5,87 tot ƒ8,78.
ONDERHOUD
VAN STRATEN, PLEINEN
EN WANDELPLAATSEN
Historie van het jongste verleden van Terneuzen
door JOH. DE VRIES.
XXXIII.
Maar wat in het bijzonder een goed bericht betekent voor
Terneuzen, is de oprichting van een „stoomvaartmaatschappij".
De begroting van deze dienst
heeft een nadelig slot van
234.500.
Verpleegprijzen in ziekenhui
zen en inrichtingen stijgen voort
durend, zonder dat de gemeente
daarop invloed kan uitoefenen.
Voor de uitbesteding van bejaar
den, gebrekkigen en krankzinni
gen wordt in 1965 in totaal
44.000 méér geraamd dan in '64.
Bovendien is het noodzakelijk
een maatschappelijk werkster
aan te trekken, teneinde de so
ciale en maatschappelijke zorg
beter tot zijn recht te doen ko
men.
De gemeente heeft deze toene
mende lasten ten volle te dragen
totdat zij na drie jaar ten dele en
na vijf jaar ten volle gaan mee
tellen bij de berekening van het
onderdeel sociale zorg van de al
gemene uitkering uit het ge
meentefonds.
OPVOERING VAN DE
INKOMSTEN
Het zal duidelijk zijn, dat voor
de steeds toenemende uitgaven,
waarmede een zich uitbreidende
gemeente geconfronteerd wordt,
gezocht moet worden naar we
gen ter verkrijging van de nodi
ge dekkingsmiddelen.
In de eerste plaats stellen B.
en W. alles in het werk om van
•de mogelijkheden, welke de fi
nanciële verhoudingswet I960
biedt, te kunnen profiteren. De
regering is echter niet bereid de
Bepalingen, waardoor enig finan-
ciëel soulaas zou kunnen worden
verkregen, toe te passen.
Er resteert voorshands alleen
het beperkte gemeentelijk belas
tinggebied. Het is daarom nood
zakelijk de soms verouderde ta
rieven in de diverse gemeente
lijke belastingverordeningen te
Iwaien.
„Mijnheer de Redacteur 1
Wil me svp. een plaatsje verleenen voor het volgende. Tot
heden weet ik mij niet beter te wenden dan tot U, die voor de
belangen van allen Uwe kolommen steeds beschikbaar had. 't Is
een treurige plicht dien ik als inwoner van Terneuzen meen te
moeten vervullen. Allen, ja ik durf gerust te zeggen, allen, man
nen, vrouwen en kinderen is het bekend dat gedurende meer
dan 6 maanden (een half jaar) een gezin, man, vrouw en vijf
kinderen in een hokje onder de beurs het leven rekt.
Herhaalde malen is er door menschlievenden verzachting ge
bracht in het lijden dier kinderen (van 16 jaar) zooals van U
en mij.
't Hielp slechts eenige dagen. Hun toestand verergerde!
Laat ik U meedeelen zooals ik het met eigen oogen aanschouw
de. Maandagavond 't was erg warm lag een kind van om
streeks 3 jaar in zoeten slaap op de trappen van het gerechts
gebouw, grenzende aan het stinkende hol onder de beurs, 't Kind
meende zeker, dat het daar beter lag dan in het ouderlijk huis(i).
Klokke tien bemerkte de model-vader waarschijnlijk dat er een
ontbrak, ging zoeken, gewapend met klomp of iets anders hou
terigs, vond het kind en gaf het een rammeling. Eenige burgers
schoten gelukkig toe en bewaarden het kind voor verdere mis
handeling, terwijl het weinig scheelde of op de vader werd de
lynchwet toegepast.
Woensdagnamiddag alweer een ander stuk Een kind,
ongeveer twee jaar, alleen thuisO) zijnde, viel van een soort
stoel. Het kind met het hoofdje een en al bloed, stond erbarme
lijk te schreeuwen. Weldra kwamen eenige medelijdenden en
waschten het bebloede hoofd en handjes af!
Zoo is het eiken dag wat. Moet dat nog lang zoo blijven? Zou
U ook niet denken, mijnheer de Redacteur, dat dit tooneel onder
de beurs zeer kwetsend is voor de zeden?
Is Justitie, Politie, Gemeentebestuur geheel onmachtig aan
dit schandaal een einde te maken? Welnu, laat het dan duizen
den weten, dat in Terneuzen gedurende meer dan 6 maanden
een onteerend drama wordt afgespeeld.
Vreemdelingen, komt en overtuigt U!
Terneuzen, 23 Juli 1886. X."
Dan wordt in de maanden oktober, november en december
Terneuzen nog eens geteisterd door een mazelen-epidemie, waar
bij het aantal lijders 600 bedraagt. Vijf daarvan zijn overleden.
In december zijn 483 mensen hersteld en blijft de ziekte afnemen.
Voegen we daar nog aan toe dat in oktober aan „het spoor"
een felle brand woedt; een vuurtje met „een luchtje er aan"!
Later is het aan onze bekende politieman Kees Klaassen ge-
Zó zag de Heerengracht er eertijds uit
lukt de dader in de kraag te grijpen. Ook dit bericht over de
brand geef ik hier weer:
Terneuzen, 12 October 1886.
„Gisterenavond omstreeks halfnegen trachtte de schorre brand
klok den inwoners onzer gemeente bekend te maken dat er
brand was; met behulp van een hoornblazer der brandweer ge
lukte dit dan ook! De nieuwgebouwde goederenloods aan het
spoorwegstation stond in lichterlaaie. Al het geborgene in deze
loods, zijnde vlas, wol en siroop is grootendeels vernield of be
dorven. Ook 9 wagons van de Maatschappij Gent- en Mechelen
-Terneuzen en den Belgischen Staat zijn door het vuur onbruik
baar geworden. De brandweer uit onze gemeente, krachtig bij
gestaan door de stoomspuit van de bij de loods liggende Engel-
sche stoomboot „River Derwent" mocht het gelukken, het overige
gedeelte van den hangar, waarin zeer brandbare stoffen, te be
houden. Nog hedenmiddag is een spuit bezig de nog smeulende
stoffen in bedwang te houden. Sinds 1879 is dit de derde maal,
dat in een der loodsen aan het station brand ontstond, nl. op
9 Maart 1879, 17 November 1884 en thans."
En dan volgt als tweede bericht hierover op 16-10-86:
„Terneuzen, 15 October 1886. Hedenochtend omstreeks vier
uur werd weder brand ontdekt in een der loodsen, dienende tot
tijdelijke verblijfplaats der naar Engeland te voeren schapen 1).
Ofschoon het vuur zich op vier verschillende plaatsen vertoon
de, mochten eenige werklieden er in slagen den brand, die bij
veel wind groote afmetingen had kunnen nemen, te blusschen.
Er waren 110 schapen in de bergplaats.
Men denkt dat hier kwaadwilligheid in het spel is. Indien dit
zoo is hopen we dat de politie de daders spoedig in handen krijgt."
Zeer waarderende woorden zijn te beluisteren in mei 1887
we zijn dan alweer een jaar verder als enkele vooraanstaan
de Terneuzenaars het initiatief nemen onze haven als vissers
haven te benutten
„Terneuzen, 10 Mei 1887. Sedert eenigen tijd is tusschen enkele
inwoners onzer veste ernstig sprake, de uitmuntende havens van
Terneuzen dienstbaar te maken voor zeevisscherij, waartoe ver
binding met hoofdplaatsen van België als: Gent, Mechelen, Brus
sel en andere plaatsen zeker van invloed is geweest. Zondag is
tusschen eenige energieke mannen onzer plaats eene vergade
ring gehouden en tot dat doel een maatschappij opgericht, een
bestuur benoemd en een alhier gebouwde hoogaars aangekocht,
terwijl zeilen, want en fleet in bewerking zijn. Tegelijkertijd
werd de equipage aangeworven, zoodat deze eersteling spoedig
zee zal kunnen kiezen.
Het bestuur is voorloopig samengesteld uit de heeren L. Schalk,
voorzitter, en R. W. Walraven, secretaris-penningmeester; ter
wijl voor het opzicht voldoende zorg zal worden gedragen door
een deskundig aandeelhouder. Bij eenigen gunstigen uitslag denkt
men weldra meerdere en grootere vaartuigen in zee te brengen,
terwijl elke vangst alhier zal worden binnengebracht en ver
kocht of van hier verzonden."
Bij lezing van dit bericht klinkt de naam „Schalk" ons oudere
Terneuzenaars vertrouwd in de oren!
De heer L. Schalk nam in handelskringen omstreeks 1900 een
vooraanstaande positie in. Nog in „Het kohier van den hoofde
lijken omslag over het jaar 1902, staat als 2e hoogstaangeslagene
vermeld: Schalk, L. H., Expediteur, 50e klasse, inkomen 8600,-,
verschuldigde „Gemeente-belasting 344,04.
x). (Er werden in die dagen veel schapen via Terneuzen naar
Engeland verzonden. Over 1885 ruim 9000, voornamelijk uit
Duitsland afkomstig.)
(Wordt vervolgd.)
Brand in Driebergen (Adv.)
Een hof van beroep in New Or
leans heeft het doodvonnis over-
de thans 18 jaar oude neger
Preston Cobb vernietigd. Het hof
was van oordeel dat de grond
wettelijke rechten van de ver
dachte geweld was aangedaa'
doordat in geen der jury's die
zich over hem uitspraken, negers
waren toegelaten. Een nieuwe
behandeling van de zaak teger.
Cobb, die drie jaar geleden een
moord zou hebben gepleegd op
een blanke, dient binnen acht
maanden plaats te vinden.
De thans achttienjarige neger
werd een jaar geleden veroor
deeld tot de dood op de elektri
sche stoel.
?>«><sxs>«>«vaxs>«>^sx®^SKS>g)
HEDEN
Terneuzen: Luxor-Theater, 8
u.: „Zonder zeden en moraal"
AxelHet Centrum, 8 uur
„De Titanen".
ZONDAG 6 DECEMBER
Terneuzen Luxor-Theater,
2.30 uur: „Nur der Wind"; 5
en 8 uur: „Zonder zeden en
moraal".
AxelHet Centrum, 8 uur
„De Titanen".
Het kwik is 's nachts al weer
onder O" C geweest. De waterlei
dingbedrijven in Nederland vra
gen: Controleert zo nodig uw
hoofdkraan en het daarbij beho
rende aftapkraantje. Deze bevin
den zich aan het einde van de
toevoerleidingen naar de per
celen, meestal in de kelder of de
meterput. De hoofdkraan mag in
dichtgedraaide toestand geen
water doorlaten. Als dit wel het
geval is, kan de binnenleiding bij
vorst niet worden afgesloten en
afgetapt.
Laat daarom nu een defecte
hoofdkraan repareren. In de
meeste gevallen zorgt het water
leidingbedrijf hiervoor. Zodra het
vriest, is snelle reparatie door
grote drukte uitgesloten.
MAANDAG 7 DECEMBER
Terneuzen: Luxor-Theater, 8
uur: „Nur der Wind".
DINSDAG 8 DECEMBER
Terneuzen Luxor-Theater, 8
uur: „Nur der Wind".
«x3X®"S>s>«xs>«x&®<s»3>«xsx3x!
Als u de hoofdkraan en het af
tapkraantje controleert, zorg dan
meteen voor het tochtvrij maken
van de plaats waar deze kranen
(en eventueel een watermeter)
zijn opgesteld. Deze maatregelen
voorkomen overlast en onnodige
kosten, als het flink gaat vrie
zen.
Een felle brand heeft vrijdag
avond een varkensschuur en een
hooiberg bij de boerderij van de
weduwe Fontaine aan de Dwars
weg te Driebergen verwoest.
Bij deze brand kwamen 14 var
kens om het leven. Verder ver
brandde de volledige voorraad
hooi en stro. H?t woonhuis kon
door de brandweer die spoedig
ter plaatse was, worden behou
den.
