De defensiebegroting
GEMEENTERAAD VAN AXEL
ROEPING en STRIJD
Pracht handen
Pagina 2
TWEEDE KAMER
Vergadering van 24 november 1964
Tub£l60-95't Hamea-Gelei
DE VRTJE ZEEUW
Donderdag 26 november 1964
De Tweede Kamer begon giste
ren met de behandeling van de
begroting 1965 van het departe
ment van defensie.
De socialist Wierda uitte ern
stige kritiek op het beleid van
minister De Jong. De verticale
organisatie van het departement,
het vorig jaar doorgevoerd, wekt
bij hem nog steeds geen vertrou
wen. Hij ccncludeerde o.m., dat
de reorganisatie van de politieke
leiding van het departement niet
heeft geleid tot integratie en niet
de coördinatie heeft bevorderd.
De heer Wierda, die waarde
ring had voor de inhoud van de
defensienota, merkte op dat de
vooropgezette verdeling van de
beschikbare gelden volgens een
effectieve planning over het ge
hele terrein onmogelijk maakt en
tevens een juiste prioriteitsvast-
steliing verhindert. „De mede
hierdoor ontstane tekorten bij
land- en luchtmacht geven reden
tot ernstige bezorgheid", aldus de
heer Wierda. Het is met oppor
tuun reeds thans een uitspraak
te doen over de militaire waarde
van gemeenschappelijke, in mul
tilateraal verband beheerde kern
wapenen.
De heer Wierda, die zich af
vroeg of de harde kern van het
legerkorps het misschien moet
afleggen tegen het kernwapen
van de marine, bepleitte 'n straf-
en tuchtrecht. Ook drong hij
aan op „een wat minder kramp
achtige" voorlichting. Hij uitte
kritiek op de inhoud van de mi
litaire maandbladen, waarvan de
inhoud wat „stijfjes"' is. Naar zijn
mening geeft die inhoud-op-het-
peil-van-schoolopstellen een vals
en vertekend beeld.
KINDERBIJSLAG VOOR
Ti KINDEREN.
De tweede spreker was de vice-
admiraal b.d. Moorman (K.V.P.).
Hij prees de defensienota, waar
door z.i. enerzijds de positie van
minister De Jong in 't kabinet is
versterkt en waardoor anderzijds
diens positie in het parlement is
verstevigd. Instemming betuigde
de heer Moorman ook met de
hoofdpunten van het militair be
leid.
Hij wees op de betekenis van
de Navo, die „tot op heden haar
doelstellingen volledig vervulde.
Hij vroeg of de regering intern
reeds het overleg is begonnen
over verlenging van het aflopen
de Navo-verdrag.
Spreker had bedenkingen tegen
de maritieme verdediging van de
rijksdelen over zee. Het js alle
maal nogal mager, zo conclu
deerde hij. Een verbetering van
die verdediging achtte hij noodza
kelijk.
Hij drong aan op een betere
honoreringsregeling van de over
zee dienende vrijwilligers. In dit
verband wees de heer Moorman
er op, dat de huidige regeling
leidt tot onbillijkheden. Als voor
beeld noemde hij een sergeant
majoor, die een inkomen heeft
van een, gouverneur. De bereke
ning die aan dit inkomen ten
grondslag ligt, is gebaseerd op de
toekenning van een kindertoe
slag-bijdrage aan deze vrijwilli
ger, die 72 onechte kinderen heeft
geëcht en als zijn kinderen heeft
aangenomen.
De heer Moorman zei akkoord
te gaan met de nieuwe plannen
vor de marine. Het gebrek aan
beroepspersoneel voor de land
macht baart hem grote zorg. Hij
vroeg de ministêr „een doorbraak
a la Bogaers" om het benodigde
aantal beroepsmilitairen en/of
kortverbanders aan te kunnen
trekken. De invoering van een
uniforme dienstplicht van 18
maanden noemde hij gewenst.
Met een langere dienstplichttijd
komen we in West-Europa al
leen te staan", zo spreker.
NUCLEAIRE ONDER
ZEEBOTEN.
De heer Couzy (V.V.D.) vond
het ontbreken van politieke lijnen
in de Navo een gevaar voor het
bereiken van een voldoende mi
litaire overeenstemming.
Binnen de Navo worden de te
genstellingen nog verstrekt door
meningsverschillen over de
M.L.F. Deze multilaterale kern-
vloot vond spr. militair bezien
overbodig. Daarentegen vond hij
versterking van de conventionele
strijdkrachten meer nodzakelijk.
Om militaire en organisatori
sche redenen vond hij het beter
de bestaande tanks met 105 mil
limeter kanonnen uit te rusten.
Opheffing van de territoriale
luchtdoelartillerie vond hij ge
vaarlijk, omdat andere afweer
middelen eerst 200 meter boven
de grond werkzaam zijn, maar
moderne vliegtuigen beneden die
grens kunnen aanvallen. Spreker
was het eens met het opheffings
plan voor kruisers en het vlieg
kampschip. Maar of wij om fi
nanciële redenen voorop moeten
gaan op het gebied van nucleaire
onderzeeschepen, bleef voor de
heer Couzy een vraag.
Spreker concludeerde, dat deel
neming aan de M.L.F. in de hui
dige vorm moet worden afgewe
zen. Een temporisering van de
land- en luchtmacht door de
handhaving van de z.g. verdeel
sleutel achte hij onjuist.
NIET AFWACHTEN.
De A.R.-afgevaardigde Geel
kerken ging uitvoerig in op het
vraagstuk van de M.L.F. „Ons
land za] eerlang een standpunt
moeten bepalen", zo benadrukte
hij. „We behoeven niet voorop te
lopen maar blijven afwachten
kan ook niet."
Hij concludeerde, dat de M.L.F.
wel degelijk een militaire waar
de heeft, maar het politieke be
lang is z.i. aanzienlijk hoger
dan die militaire betekenis. Aan
het deelnemen door Nederland
zijn twee voordelen verbonden,
zo zette hij uiteen. In de eerste
plaats zal ons land zich daardoor
meer bewust zijn voor de verant
woordelijkheid die het heeft op
dit terrein en ni de tweede plaats
is en Nederlandse deelname aan
de M.L.F. van betekenis omdat
we dan enige medezeggenschap
zullen krijgen in het gebruiken
al of niet van kernwapenen.
ONTHUTSEND.
De heer Kikkert (CJLU.) sprak
sprak uitvoerig over de centu-
rion-tanks. Hij vroeg zich af of
het verantwoord is dat een be
slissing over de vervanging van
deze tanks wordt verschoven
naar een volgend kabinet. Hij
gaf de minister in overweging
een derde deel van de centurions
te vervangen door nieuwe in-
plaats van de centurions van
zwaardere kanonnen te voorzien.
Dat heeft twee voordelen: het
personeel kan zich vertrouwd
maken met een „interim-tank" en
het legerkorps heeft voor een
derde gedeelte de beschikkng
over snellere en wendbaarder
tanks. In Duitsland werkt men
ook met deze soorten tanks en
daar geeft de logistiek ook geen
moeilijkheden.
De heer Kikkert zei te ver
wachten dat invoering van de
„post'70"-tank niet vóór 1980
voltooid zal zjjn. Hij noemde
's ministers mededelingen in de
memorie van antwoord over de
prestaties van de centurion ten
opzichte van de Russische T 54
en T 55-tanks van een „onthut
sende openhartigheid."
MET DE TANKS IN
HET SCHIP?
De communistische afgevaar
digde Hoekstra wees op de geva
ren, die verbonden zijn aan een
deelneming door Nederland aan
de M.L.F. Dit zou, zo zei hij, in
feite betekenen dat ons land een
Ontploffing in Kansas City
Een ontploffing heeft een huis
van drie verdiepingen in de
Amerikaanse stad Kansas City
in één klap veranderd in een
puinhoop.
Vijftien mensen werden gewond,
terwijl er nog drie vermist wor
den. Voor de brandweer bleef
uiteindelijk weinig te doen: het
gehele huis veranderde in een
enorme berg afval.
nucleaire mogendheid zal wor
den. Hij concludeerde, dat ge
streefd moet worden naar ver
mindering van de bewapening,
naar een beperking van de de
fensiebegroting en naar een ver
korting van de diensttijd.
De heer Walburg (A.R.) maak
te zich zorgen over de tanks.
„Zitten we met de tanks in het
schip?" zo vroeg hij. Dat het de
partement nieuwe paden Raat
betreden bjj het verkrijgen van
oefenterreinen, kwam hem juist
voor.
SPECIALISTEN
De heer Wieldraayer (arb.)
stelde de vraag of het nuttig is
ingewikkelde apparatuur door
dienstplichtigen te laten bedie
nen. Enerzijds wordt door spe
cialistische opleiding de dienst
tijd beïnvloed, anderzijds vormt
die opleiding op zichzelf een
zware financiële post. Het ware
nuttig om tanks e.d. door be
roepspersoneel te laten besturen.
Daarbij zal de verhouding tus
sen specialisme en rang in ogen
schouw moeten worden geno
men.
Ook stipte spreker het vraag
stuk van thuiszittende officieren
wegens overcompleet aan. Dit
gold ook voor thuiszittende be
roeps-onderofficieren en in het
bijzonder voor de omscholing bij
gedwongen of vrijwillige herin
deling. Daarbij komt ook de be
vordering in het geding.
Sprekend over de rechtspositie
van dienstplichtigen zei hij, dat
deze de tekorten aan beroeps-
personeel opvangen. Dit vereist
langere diensttijd, zonder dat
een gunstige oplossing op het
gebied van rang, positie en des
kundigheid kan worden gevon
den.
KORTERE DIENSTTIJD
Gezien de groter wordende
aantallen jongelui, die voor
dienstplicht in aanmerking ko
men en omdat de behoefte niet
groeit, zou spreker de diensttijd
willen verkorten van driemaal
zes tot driemaal vijf maanden.
Voor de gesnecialiseerde oplei
dingen zouden andere wegen
moeten worden gevonden.
De heer Wieldraayer kondig
de een motie terzake aan.
Spr. sneed de verschillen aan
tussen de beloning van dienst
plichtigen en hen, die niet in
dienst geroepen worden. De
overheid scheept de dienstplich
tige af met een fooi. Ter beëin
diging van deze onbillijkheid
vond spreker, dat dienstplichti
gen eenzelfde beloning moeten
krijgen als beroepsmilitairen,
minus de 21 procent wegens kost
en inwoning.
De heer Wieldraayer kondig
de een motie aan, indien hij geen
bevredigend antwoord van de
minister zou krijgen.
WEDDE VOOR
GEGRADUEERDEN
De K.V.P.-woordvoerder Mae-
nen vroeg vrije artsen- en zie
kenhuiskeuze voor beroepsmili
tairen. Spreker informeerde of
de minister al wat kon meedelen
over een afvloeiingsregeling voor
overcomplete officieren die 40
voor pensioen tellende dienst
jaren hebben, een doorstroming
tot gevolg zou kunnen hebben.
Ook de heer Maenen zei dat
aan gegradueerde dienstplichti
gen een wedde toekomt. Al kun
nen de lasten daarvan niet in
één keer op de begroting worden
gebracht, dan moet er toch een
begin mee worden gemaakt.
DE SERGEANT-MAJOOR
MET HET GOUVERNEURS
INKOMEN
Naar aanleiding van de door
vice-admiraal Moorman in de
tweede kamer gemaakte opmer
kingen over een sergeant-majoor
overzee, die dank zij de kinder-
toeslagbijdrage na de echting
van 72 onechte kinderen een in
komen zou hebben van een gou
verneur heeft het A.N.P. in Para
maribo contact gemaakt met de
legerautoriteiten.
Meegedeeld werd dat dit voor
beeld onmogelijk op een ser-
Studentikoze oplossing
Bijlmermeervraagstuk
De jaarclub „Phrixos" van de
Leidse studenten, die dinsdag in
verband met de Dies Natalis van
de Leidse universiteit geïnaugu
reerd wordt, meent een oplos
sing gevonden te hebben voor
het Bijlmermeervraagstuk. Het
bord, dat laat zien, hoe de leden
van de club zich die oplossing
voorstellen, werd dinsdagmor
gen in tegenwoordigheid van een
aantal lieden van „Phrixos"
onthuld aan de grens van Am
sterdam.
(Adv.)
en nimmer ruw of schraal
Rotterdamse politie vangt
6 kg opium
Bij een routinecontrole in een
pension voor zeelieden in Rotter
dams rosse zeemansbuurt Katen-
drecht heeft de recherche van het
bureau Nassauplein een hoeveel
heid verdovende middelen, n.l.
2 kg opium en 60 opiumpoeders
van 1 gram, gevonden.
Kort daarop werd in een naast
het pension liggend pand nog
eens 4 kg bereide opium in be
slag genomen. Deze belangrijke
vangst van liefst 6 kg in totaal
vertegenwoordigt een verkoop
waarde van rond 25.000.
De recherche heeft later twee
Chinezen in bewaring gesteld.
Zij zullen voor de officier van
justitie worden geleid onder ver
denking van overtreding van de
opiumwet.
geant-majoor van de troepen
macht in Suriname kan slaan.
In de eerste plaats zijn de mili
tairen, die onechte kinderen heb
ben geëcht, meestal geen vrij
willigers doch beroepssoldaten.
Daarbij komt nog dat „geëchte"
kinderen, wanneer zij niet in het
huis van de betrokken militair
zijn ondergebracht, geen kinder
toeslagbij drage krijgen.
Voor zover het de troepen
macht in Suriname betreft is
bekend dat één korporaal 15 en
één sergeant 12 kinderen heeft
die voor een dergelijke toeslag
in aanmerking komen.
Het hoogste aantal kinderen
bij een sergeant-majoor bedraagt
slechts negen, zodat het getal
van 72 onechte kinderen die
werden geëcht, wel op een ver
gissing zal berusten.
door
ERNST MEISTER
39)
Sevard had er voor gezorgd
mevrouw Stoja niet meer te ont
moeten. Hij had een bepaald
vermoeden betreffende mevrouw
Sautter en wilde eerst zekerheid
hebben alvorens zich opnieuw
aan een gesprek met mevrouw
Stoja te wagen. Hij begon hoe
langer hoe meer de ongunstige
mening van Gabriëlle over me
vrouw Stoja te delen; zij had
haar gekenschetst als gierig, heb
zuchtig, berekenend en zonder
medelijden als het om zakelijke
aangelegenheden ging.
Voor Sevard was de zaak-
Stoja niet afgesloten. Hij wilde
echter eerst een goed overwogen
plan maken voor hij verdere
stappen ging doen. Hij was zich
bewust zich op zeer glad ijs te
bevinden. Vóór alles had hij nu
een beetje frisse lucht nodig; de
hitte maakte iemand lam en be
lette hem na te denken.
Hij nam zijn zwembroek en
een handdoek mee en liep naar
het meertje in het park. Het was
er eenzaam, de maan spiegelde
zich in het groene water. Sevard
kleedde zich vlug uit en dook
in het meer. Hij zwom naar de
andere oever, waar een klein
botenhuis was. Op de trap daar
van ging hij een ogenblik zitten
uitblazen en genieten van de
prachtige avond.
Er was nóg iemand die zich
na de hitte van de dag wat wil
de verfrissen. Even nadat Sevard
gekomen was vertoonde dr. Fon-
tana zich. Ze droeg een losse
zomerjurk over haar badcos-
tuum. dat ze klaarblijkelijk reeds
op haar kamer had aangetrok
ken. Wat verstoord keek ze naar
de handdoek, waaronder een
hoopje kleren lag. Het ergerde
haar niet ongestoord te kunnen
baden. Maar dan glimlachte ze,
ze had het nogal opmerkelijke
polshorloge van dokter Sevard
herkend. Maar zelf was hij ner
gens te zien, het meer lag daar
als een spiegel, onbewogen. Ge
ruisloos liet ze zich in het water
glijden; ze had degene die ze
zocht, gevonden. Hij zat aan de
overkant op de trap van het
botenhuis. Als een zeemeermin
dook ze plotseling voor hem op,
trok hem in het water, dompel
de hem onder, zodat hij hijgend
en proestend weer aan de op
pervlakte verscheen. Nu eerst
zag hij wie hem deze poets had
gebakken, hij zag het lachende
gezicht van dr. Fontana. Maar
nu was het de beurt van Sevard
om haar onder te dompelen. Ze
wist los te komen, wipte de trap
op en holde in de richting van
het berkebosje, achter het boten
huis.
Daar ving hij haar. Hij nam
haar in zijn armen.
„Zeeroosje", fluisterde hij.
Ze lachte. „Dat is een aardig
woord, Klaus, en een leuk com
pliment. Zeg het nog eens
„Zeeroosje.
Zij trok zijn gezicht naar haar
toe en kuste hem hartstochtelijk.
In het sanatorium werd ge
ruisloos een venster op de boven
verdieping gesloten.
Gabriëlle stond op, lachte
overmoedig en sprong in het
meer.
Voor Sevard was dit alles
meer dan een avontuurtje ge
weest.
Hij was overtuigd thans de zaak
Stoja met succes te kunnen
aanpakken. Hij vroeg en kreeg
twee dagen verlof, toen hij on
omwonden tegen dr. Brioni zei,
dat hij in verband met de zaak-
Stoja iets in Graningen te doen
te hebben.
Brioni ging zelfs zover dr.
Sevard zijn auto te lenen. „Het
zal mij benieuwen wat je met
Maffei klaar kunt spelen," zei
Brioni; Sevard had hem gedeel
telijk in vertrouwen moeten
nemen.
De honderdtachtig kilometer
van de autobaan waren spoedig
genomen, de wagen van dr. Brio
ni liep uitmufitend. Sevard
zwenkte bij een uitvalsweg naar
rechts in de richting van Gra
ningen. Het was slechts een
klein dorp, twee uur na zijn ver
trek reeds arriveerde hij er. Aan
de rand van een bos lag de kli
niek van dr. Maffei, een gemo
derniseerd landhuis.
Dr. Sevard gaf aan de oude
portier zijn kaartje af en moest
blijven wachten tot de man hem
zou hebben aangediend. Het
duurde geruime tijd voor de man
terugkwam en Sevard uitnodig
de mee te komen.
Dr. Maffei, een kleine man met
een vogelkopje stond op. „Waar
mee kan ik u van dienst zijn,
waarde collega?" vroeg hij met
een schrale, wat hese stem en
nodigde met een handgebaar
zijn bezoeker uit plaats te
nemen. Door de ronde glazen
van zijn bril keek hij Sevard
ietwat wantrouwend aan.
„Ik kom inzake mevrouw
Sautter," zei Sevard zonder om
wegen.
Even trilden de oogleden van
dr. Maffei zenuwachtig. „Wie
heeft u daartoe opdracht gege
ven, als ik vragen mag?"
„Ik kom uit mijzelf."
Dr. Maffei draaide het visite
kaartje om en om. „Hebt u dan
van niemand een volmacht, col
lega?" vroeg hij.
„Een volmacht? Van wie?"
„Nu ja, van meneer Stoja bij
voorbeeld.
„De heer Stoja is overleden."
(Wordtvervolgd.)
Aanwezig:
Voorzitter: M. K. van Dijke,
burgemeester.
Wethouder: C. van Bendegem.
Leden: Mevrouw Folkersma—
Staal en de heren P. J. van Ben
degem, J. den Doelder, W. de
Feijter, A. H. van der Lee, J. C.
van Luijk, K- Hamelink, D. J.
Oggel, E. Maas en A. de Waard.
Met kennisgeving afwezig wet-
houder M. L. M. IJsebaert en de
heer J. Vink.
De voorzitter opent de verga
dering met het uitspreken van
het ambtsgebed.
SANERINGSPLAN
De heer Oggel zegt dat hem
na het bestuderen van de bij de
stukken gevoegde kaarten nog
niet alles even duidelijk is. Zo
zal van de Julianastraat een
groot gedeelte moeten worden
afgebroken. Het is alles erg in
gewikkeld.
Er staan rooilijnen, maar bij de
openbare gebouwen zoals de ker
ken, zondagsschool en Groene
Kruisgebouw zijn deze niet door
getrokken. Verder zal het voor
zaken moeilijk worden, wanneer
hier geen verbouwingen meel
plaats kunnen vinden, daar de
afwikkeling van de plannen vele
jaren in beslag zal nemen-
De heer P. J. van Bendegem
wilde ook een vraag stellen over
de rooilijnen, daar deze niet vol
ledig zijn doorgetrokken.
De heer Van der Lee zegt met
het plan in te stemmen. Het is
een goed plan met verdienstelijke
punten en om met ere van de
Julianastraat af te komen.
De voorzitter meent dat hier
een aantal detailopmerkingen
naar voren zijn gebracht, maar
daar gaat het niet om. De be
doeling is te komen tot een plan
dat verbetering van de binnen
stad inhoudt.
Voor het vaststellen van rooi
lijnen en andere details zullen wij
te zijner tijd met aparte voor
stellen komen. Het college wil
een aparte bijeenkomst met de
stedebouwkundige beleggen om
alles grondig te bekijken. Het
gaat hier alleen om het begin
van een lange procedure De af
wikkeling van dit plan zal zeker
vele jaren in beslag nemen.
Het voorstel wordt aangeno-
RECRE ATIEP ARK
De heer Oggel uit zijn voldoe
ning over de uitvoering van dit
plan. Hij vraagt per wijk nog
wat kleinere speelgelegenheid
voor de kinderen te scheppen.
Verder vroeg spr. aandacht
voor het oversteken van de druk
ke weg om dit recreatiepark te
bereiken. Misschien is het moge
lijk hiervoor iets doeltreffender
te vinden.
De heer De Waard heeft ook
met aandacht gekeken naar de
oversteek van de weg. Hoe stelt
men zich dit park voor, een
plaats waar de kinderen zullen
kunnen spelen of een park mot
bordjes: „Verboden op het gras
te lopen"?
De heer De Feijter vraagt of
het wel goed is een plaats vooi
kinderen te kiezen waar water is.
Wethouder Van Bendegem zegt
dat voor de oversteek van de
weg zal worden gezocht naar een
vrije kruising, onder of over de
weg. Mocht dit financieel niet
mogelijk zijn, dan zullen wij met
verkeerslichten of andere bevei
ligingsmaatregelen moeten wer
ken. Ook het college heeft deze
bezwaren bekeken. Dit zal niet
de enige speelgelegenheid in de
gemeente worden. Het is een on
derdeel van een groot recreatie
plan en er zullen zeker nog wel
verschillende andere kleine speel-
gelegenheden worden gemaakt.
Maar met dit plan zal een
fraaie entrée tot Axel ontstaan.
De heer De Feijter sprak enige
angst uit over het water. Daar
voor is wel enige reden, maar
ook in de oude speelplaats Bout-
jesputten vond men water en
daar is gelukkig nooit iets ge
beurd.
De voorzitter zegt dat men dit
plan niet los mag zien van het
gehele plan rond de grote kreek.
Gezien de bebouwing in „Plan-
West" was dit het eerst aan hod.
Zeker zullen er hier en daar nog
wel zandbakken enz. voor de kin
deren komen.
De heer Oggel wil nog even
terugkomen op dit plan wat de
verdeling der kosten betreft.
Deze komen voor rekening van
de plannen West en Zuid-West.
Was het niet beter een en ander
te verdelen over de plannen
West en Noord-West en later de
zuideliike kant van de kreek in
het plan Zuid-West onder te
brengen?
De voorzitter antwoordt dat de
kosten van de zuidelijke kant van
de kreek komen op plan Zuid.
Op plan Noord vallen, omdat hier
nogal veel groenversiering moet
worden aangebracht, toch al ho
ge kosten. Wanneer in een snel
tempo kan worden gebouwd, is
er minder renteverlies van bouw
grond en kan mogelijk nog -ëen
wijziging worden aangebracht.
Zonder hoofdelijke stemming
wordt dit voorstel aangenomen.
RONDVRAAG
De heer Hamelink vraagt hoe
het staat met de open ruimten
tussen de Joost de Moorstraat,
Banekertstraat en de Ruijter-
straat. Is hiervoor al een bestem
ming gevonden?
De voorzitter zegt dat hieraan
volle aandacht wordt besteed.
De heer De Feijter informeert
of er al gewerkt wordt om da
moeilijkheden met de schoolbus
op te lossen met het oog op het
schoolverzuim.
De voorzitter zegt ook hierop
wel direkt een antwoord te kun
nen geven. Deze moeilijkheid is
bijna geheel opgelost in overleg
met de ouders van de kinderen-
De heer P. J. van Bendegem
vraagt aandacht voor de verlich
ting op de plaats waar men van
de Buthdijk naar Axel afslaat.
De verlichting is daar niet vol
doende.
De voorzitter zegt dat reeds
enige tijd een opdracht aan de
P.Z.E.M. is gegeven om hierin
verbetering te brengen.
De heer Oggel spreekt vervol
gens de volgende rede uit:
Gezien het feit dat de plannen
tot herindeling van de gemeen
ten in Zeeuws-Vlaanderen nog in
een stadium van ontwikkeling
verkeren en deze voor veel van
de daarbij betrokken gemeenten
geen voldoening geven, ja zelfs
overwegende bezwaren opleve
ren, wil ik B. en W. verzoeken
een onderzoek te doen instellen
naar de mogelijkheid om te ko
men tot de vorming van een ag
glomeratie „Kanaalzone Zeeuws-
Vlaanderen".
Tot deze agglomeratie kunnen
dan behoren de gemeenten Axel,
Terneuzen, Zaamslag, Vogel
waarde, Hoek, Biervliet, Sas van
Gent, Philippine, Westdorpe,
Zuiddorpe, Overslag en Koe
wacht.
Dit gebied heeft voldoende
ruimte om in de toekomst een
grote taak te kunnen vervullen.
Tot ontwikkeling kunnen worden
gebracht: de landbouw, de in
dustrie, het havenbedrijf, de han
del, terwijl de recreatiegebieden
die reeds tot tamelijke ontwikke
ling zijn gebracht, geheel in dit
kader passen. Dit gebied heeft
een dusdanige omvang en biedt
dusdanige mogelijkheden, dat een
forse aanpak der zaken mogelijk
is, zodat de gemeenschappelijke
belangen op het gebied van de
ruimtelijke ordening beter be
hartigd kunnen worden en de in
stelling van de noodzakelijke in
stellingen voor de bestuurlijke
integratie kunnen worden voor
bereid. Dit laatste naar gelang
de ontwikkeling in dit gebied
plaatsvindt. Ook kunnen aan het
bovengemeentelijk bestuursor
gaan van deze agglomeratie ta
ken worden overgedragen als be
drijfsvestiging, luchtverontreini
ging door de industrie, aanleg en
verbetering van wegen, een vas
te oeververbinding over de Wes-
terschelde en tevens bepaalde
vraagstukken met het oog op de
volkshuisvesting, het brandweer-
wezen, huisvuilophaaldienst en
dergelijke.
Zoals de plannen tot gemeen
telijke herindeling er op dit ogen
blik uitzien,' zal geen regeling wor
den verkregen die voor langere
tijd een oplossing biedt, omdat
hierbij niet één der gemeenten,
gezien haar geplande omvang, 11
deze taken naar behoren zal kun
nen vervullen. Bij de ene ge
meente zal de landbouw in het
gedrang komen, bij een andere
handel en industrie, terwijl een
derde gemeente niet beschikt
over voldoende recreatieterrein.
Op de huidige herindeling zal
weer spoedig een vervolg moeten
komen met alle moeilijkheden en
narigheden van dien, terwijl er
kans is dat we zodoende bij de
ontwikkeling achterblijven.
Een agglomeratie der genoem
de gemeenten zal op de bedoelde
punten veel meer kunnen berei
ken dat één of twee gemeenten
afzonderlijk. We hebben een
prachtig voorbeeld aan de inter
gemeentelijke samenwerking bij
de afvalwaterleiding, welke dan
nog op veel smallere basis steunt.
Waar de instelling van dergelij
ke agglomeraties de laatste tijd
meer en meer veld wint, moet de
kans niet uitgesloten worden ge
acht dat dit ook voor ons gebied
te verwezenlijken is. Daarbij kan
de zelfstandigheid der nu be
staande gemeenten (misschien
met enkele uitzonderingen) nog
geruime tijd worden gehand
haafd.
Daar Zeeuws-Vlaanderen in de
komende decennia voor een gro
te ontwikkeling staat, meen ik
dat deze gedachte alleszins een
onderzoek waard is.
Hierna sluit de voorzitter de
vergadering met dankgebed.
Groot-Bxittanië levert 16
„Buccaneer'-vliegtuigen
aan Zuid-Afrika
De Britse regering zal een
contract voor de levering van 16
„Buccaneeri'-vliegtuigen aan
Zuid-Afrika honoreren, zo heeft
premier Wilson woensdag in het
lagerhuis verklaard. Hij sprak
niet over de levering van nog 14
„Buccaneer"-toestellen waarop
Zuid-Afirka optie zou hebben,
maar zei dat „verder geen con
tracten zouden worden geslo
ten".
De Britse premier voegde er
nog aan toe dat zijn regering de
verscheping van reserve-onder
delen voor de 16 toestellen zo
nodig zou bekrachtigen.
Op 17 november had Wilson
bekendgemaakt dat Groot-Brit-
tannië in verband met de apart
heidspolitiek van de Zuidafri-
kaanse regering geen wapens
meer aan dat land zou leveren.
Hij sprak zich toen niet uit over
de levering voor de „Bucca
neer"-straaljagers voor de Zuid-
afrikaanse marine, die reedi wa
ren besteld.
