Dr. Lamberts over volksgezondheid
De wensen van
het overheidspersoneel
ALLÉÉN MET VIM-EXTRA
MAAKT U 'T
OUDEWATER
BEURSOVERZICHT
parel aan de IJssel
Donderdag 12 nov. 1964 DE VRIJE ZEEUW Pagina T
TWEEDE KAMER
Roken en lucht
verontreiniging
Recreatietekort
Schaamrood"
STILLE MARKT
Beursindices
Nabeurskoersen
DE AMERIKAANSE
DEFENSIEBEGROTING
Dr. Lamberts wees er op dat
het probleem van de toenemende
bronchitis alleen zal zijn op te
lossen, wanneer het roken en de
luchtverontreiniging in de hand
wordt gehouden. Hij kwam tot de
conclusie, dat een zeker optimis
me over ons zou kunnen komen,
wanneer achtereenvolgens aller-
.lei levensverkortende ziekten
uitgeschakeld worden.
Echter, zo benadrukte hij, voor
de bevolking van morgen loeren
gevaren, die het lichamelijk,
geestelijk en sociaal welzijn kun
nen verstoren en het leven ver
gallen.
De toenemende urbanisatie en
industralisatie, de problemin
I
De samenwerkende centrales
van overheidspersoneel zijn van
oordeel dat met ingang van 1
januari 1965 een salarisverho
ging moet worden ingevoerd
waarvan het percentage afhan
kelijk dient te zijn van de te
verwachten of reeds vast te
stellen trend in het bedrijfs
leven. Vast staat dat het over
heidspersoneel 4,2 procent ont
vangt als nacalculatie van de
trend over 1965 en minstens 2,7
procent als laatste fase van de
gedifferentieerde verhoging.
Naast deze wens ten aanzien
van een algemene loonsverho
ging hebben de centrales beslo
ten htm wens te herhalen om te
komen tot een uitkeringsregeling
die deel uitmaakt van de reiSits-
positie wegens het ontbreken van
regelingen voor winstdeling e.d.
Ook voor 1964 wensen de cen
trales een dergelijke uitkering
Voor dit jaar kan daarbij reke
ning worden gehouden met de
resultaten van de ondernemings
gewijze differentiatie over 1964.
Verder wensen de centrales af
schaffing van de reeds per 1
januari j.l. verminderde ge
meenteklassenverschillen en een
integrale verwerking van de
huurcompensatie 19601962 en
1964 in de salarisschalen. Wel
maken deze compensaties thans
reeds deel uit van de pensioen
grondslag.
Zij stellen verder voor af
doende maatregelen te nemen
om tot opheffing te komen van
de achterstand van de salarissen
van lager en middelbaar perso
neel. Tenslotte wensen zij een
verbetering van de vakantietoe
slagregeling.
„Wanneer wij geen doelmatigheid brengen in de samenballing
van ortze bevolking, zullen de gezondheidsproblemen ons straks
boven het hoofd groeien".
Tot deze conclusie kwam woensdag in de vergadering van de
vaste commissie voor volksgezondheid uit de tweede kamer dr. J.
H. Lamberts, lid van de socialistische kamerfractie. Uitvoerig sprak
hij over de programmering van het volksgezondheidsbeleid.
Hij stelde daarbij met nadruk
dat in de jaren 1980—2000 de in
fectieziekten als polio en griep
en misschien zelfs de verkoud
heid een overwonnen zaak zullen
zijn. Ook chronische infectie
ziekten (t.b.c.) zullen bedwongen
zijn. Dr. Lamberts herinnerde
voorts aan de berekeningen over
kanker en aan de conclusies uit
die berekeningen: in principe zal
•in 1975 de principiële oorzaak
van kanker zijn ontdekt en zal in
volgende decennia deze afschu
welijke ziekte in de ban worden
gedaan.
Intussen, zo vervolgde het ka
merlid, zal dit ziektebeeld de
mensheid nog in toenemende
mate kwellen, vooral omdat ne
gatieve invloeden van het milieu
via allerlei kankerverwekkende
stoffen voorlopig nog dagelijks
zullen toenemen.
van het verkeer, van bodem-,
lucht- en waterverontreiniging
en van het recreatietekort zullen
de problemen van de geestelijke
volksgezondheid vergroten. De
grootste dreiging van de toe
komst is het psycho-socio-soma-
tisch ziektepatroon, aldus dr.
Lamberts. Hij wees in dit ver
band op de intermenselijke ver
houdingen en stelde de vraag
hoe de mensen in de toekomst op
elkaar zullen reageren, hoe de
kinderen zullen worden opge
voed en welke gemeenschap zal
worden opgebouwd.
Toenemende welvaart zal on
danks het overwinnen van grote
ziektesyndromen de honger naar
steeds verfijnder medisch-tech-
nische hulp groter maken, zo
stelde dr. Lamberts vast. Hij
drong er op aan, dat de thans be
staande achterstand in verpleeg
huizen speciaal voor geestelijk
gestoorde bejaarden wordt inge
haald.
Niet morgen, maar vandaag
nog zullen er bouwvolume en
geld beschikbaar moeten komen.
„Het schaamrood zal ons naar de
kaken stijgen wanneer wij ter-
wille van eventuele belastingver
laging hiervoor geen geld zou
den hebben", aldus dr. Lamberts.
Keuken, toilet, badcel... Uw hele huis ademtlrisheid.
Vim-extra desinfecteert, heeft extra reinigingskracht
(een mild, maar actief werkend bleekmiddel), ruikt
lekker, haalt alle vlekken overal weg... En let eens op
de nieuwe bus: plastic deksel, plastic bodem.
Voortaan geen spoor van roestkringen meer. 't Kan
niet schoner, 't kan niet frisser!
zóschoon
no -
KOETWfTDUHT ST3TD3E
KOMT WEER BINNEN DE
C&KBiZEtf XAX 'T SX1CÜT
Waar „heksen" werden gewogen
en normale iuensen bleken
te zijn.
(van onze verslaggeefster)
Ouctewater (P&P) - „Gouda, Schoonhoven en Oudewater",
Rerden we vroeger bij de vaderlandse geschiedenis. En velen van
ons zuilen zich deze drie namen nog herinneren, als de drie middel
eeuwse siadjes die trouw bleven aan gravin Jacoba van Beieren
in haar strijd tegen haar oom Jan van Beieren, die haar het recht
bestreed zich gravin van Holland ie noemen. Het was de roerige
tijd van de Hoekse en Kabeljauwse twisten, waarin deze jonge dap
pere vrouw zich met de steun van slechts drie steden tot het uiterste
verzette.
Oudewater staat nu niet meer in het eerste gelid van de be
langrijkste steden van Holland, het is nu een voer velen onbelang
rijk plaatsje ergens op de grens tussen Zuid-Holland en Utrecht,
een stadje waarover de sluier van de ondergang zich spreidt. Het
grondgebied is te klein voor een moderne plaats, het heeft slechte
verbindingen, geen spoorwegstation en geringe aantrekkelijkheid
als werkgemeente. Allemaal bijzonder sombere economische pers
pectieven.
In slechts enkele jaren verdwenen er niet minder dan 42 win-
kek en verzorgende bedrijven, es^n teken van de ondergang.
Oudewater ligt in een „dode hoek" en speelt geen rol meer
van betekenis zoals vroeger.
Heldere parel
Wie echter de kleine moeite
neemt dit stadje eens in de va
kantie te bezoeken, zal er beslist
geen spijt van hebben, want Ou
dewater is een parel van de Hol
landse IJssel. Het maakt geen
vervallen indruk, het is helder
en fris en spreidt nog steeds zijn
oude luister ten toon. Wandelend
door dit roemrucht verleden
zie we, dat veel van het historisch
belangrijke hier goed bewaard is
gebleven.
Let om te beginnen op het prach
tige stadhuis, daterend uit 1588.
Alleen reeds dit monumentale
gebouw is een toonbeeld van
kracht van de bevolking van
Oudewater. Want nog geen 13
jaar daarvoor, in 1575, werd de
stad die de zijde van de prins
van Oranje had gekozen, door
de Spanjaarden ingenomen, uit
gemoord en grotendeels platge
brand. Maar dadelijk namen de
overgebleven inwone-s en zij die
buiten de stad waren gevlucht
de taak weer op de schouders
om de stad in haar volle glorie
te herbouwen. Het schitterende
stadhuis is een bewijs hoe goed
men daarin is geslaagd.
Als aardige bijzonderheid zal
elke inwoner van Oudewater u
graag wijzen op het grote ooie
vaarsnest dat zich hoven op het
stadhuis bevindt en waarin elk
Een van de rustieke grachtjes in Oudewater,
jaar weer de ooievaars Terug
keren om te nestelen en te broe
den, symbool van jeugd en ener
gie van deze stad. Zij zal echter
haar kansen moeten krijgen om
zich te kunnen ontplooien, kan
sen die haar tot nu toe werden
onthouden.
Als Provinciale Staten akkoord
gaan met de voorgestr'de grens
wijziging tussen Zuid-Holland en
Utrecht zal Oudewater weer in
de schoot van het -iloude Sticht
terugkeren. De stad is van ouds
her geheel op Utrecht ingesteld
en toen zij door de bisschop uit
geldnood voor luttele carolus-
guldens verkwanseld werd kwam
ze in Zuid-Holland in een onge
lukkige positie.
Ligt de gemeente echter weer
binnen de grenzen van het Sticht,
dan komen er nieuwe ontplooi
ingsmogelijkheden.
De heksenwaag
Centrum van de plaats is zoals
in zoveel andere steden de markt.
Aan die oude markt staan ook
hier de belangrijkste - wen.
We zien er een oude trapgevel
met glas-in-lood-raampjes en een
luifel. „De heksenwaag," staat r
op een bordje. Dit is dus die be
roemde „heksenwaag" van Oude
water, het enige lichtpunt in een
donkere tijd van bijgeloof en
vervolging. Men kan het bijna
niet geloven
De rillingen kunnen ons bij het
bezichtigen van deze waag nog
over de rug lopen, wanneer we
er aan denken in wtlke gemoeds
gesteldheid zo'n paar honderd
jaar geleden Jacobie Paulus,
Huysvrouw van Steven Willems,
haar verdere levenslot op de
weegschaal legde.
Omtrent veertig jaren telde dit
kleine vrouwtje met haar brui
ne haren, blauwe ogen en lang
werpig gezicht met een rood
vlekje onderaan haar rechter
wang.
Haar buren had 'en haar aange
wezen als een „heks", die de
dood van menig i.i haar
woonplaats op haar geweten had.
Ten einde raad had Steven Wil
lems met zijn vrouw de verre
reis naar Oudewater onderno
men. De faam, dat daar een o-
verheid resideerde 'ie de waan
denkbeelden en het bijgeloof van
haar tijd durfde trot, jren en pu
re redelijkheid bleef betrachten,
was ook tot dit echtpaar doorge
drongen.
In haar hemd
Jacobie Paulus heeft zich bij bur
gemeester en schepenen gemeld
en die verwezen haar naar
Het was gisteren wel zeer stil
op Beursplein 5. De koersen van
de internationale waarden be
wogen zich rond het voorgaande
slotniveau. Voor aandelen Kon.
Olie bestond nog wat vraag',
waardoor de prijs kon oplopen
van 166,60 tot 167,20.
Hoewel de dinsdag nabeurs
gepubliceerde cijfers over de
eerste negen maanden 1964 van
het Unileverconcern niet zijn
tegengevallen, lag dit fonds er
gisteren wat lusteloos bij op
ƒ146,10 (ƒ146,30). Ook Philips
noteerde aanvankelijk veertig
cent lager op 157,10, doch kon
dit verlies later op de middag
weer inlopen.
AKU was goed prijshoudend
op 485V2, terwijl voor Hoogovens
een onveranderde koers van
574V2 werd opgegeven. Centrale
Suiker ontmoette wat belang
stelling met als gevolg dat de
koers opliep van 379 tot 383
Nieske Gerrits, die naast vroed
vrouw, veronderstelde heksen vi
siteerde op "wichten of swaer-
ten".
Nieske Gerrits heeft Jacobie
Paulus "waer en waarachtig'.!
benaderd" op het moment dat
Jacobie "blootshoofds was en
schoen en hoose had uitgeto
gen" en slechts gekleed was in
haar hemd. Zij stelde vast, dat
Jacobie "geenige wichte ofte
swaerte bij haar hadde." Zij
werd op de balans gewogen en
niet te licht bevonden. Burge
meester en schepenen gaven hier
toe 'n document af, waaruit bleek
tte* huis aan de markt waar Armimus
werd geboren.
dat deze vrouw een normaal ge
wicht had en dus geen heks kon
zijn, aangezien heksen niet
zwaarder dan enkele loden kon
den wegen, want anders zouden
ze volgens het volksgeloof niet
op de bezem door de lucht kun
nen zweven.
Zelf zijn we eveneens op deze
weegschaal gewogen enge
lukkig ook op gewicht bevon
den, waartoe ons eer. officieel
document werd verstrekt. Dat
zullen we goed bew-- want je
kunt nooit weten, de wereld is
zo raar!
Arminius gespaard
Naast de waag op de markt
staat het „Arminius-huis".
Dit is een prachtig patri
ciërshuis uit de zestiende
eeuw, dat er troont in waar
lijk volle glorie, kortelings
gerestaureerd voor een for
midabel bedrag en nu weer
bestand is tegen de eeuwen.
In dit huis werd de beroem
de Nederlandse godsge-
leerde Jacob Harmensz ge
boren, die later onder de
latijnse naam Arminius de
strijd zou aanbinden met
Gomarus en waaruit de re
monstranten en contrare
monstrantse geloof—, 'itin-
gen voortkwamen. Deze Ar-
minus studeerde als jongen
in Duitsland en dat is zijn
redding geweest, want bij
de inneming van Oudewa
ter door de Spanjaarden in
de tachtigjarige oorlog, de
brand en plundering die
daarop volgden, viel ook
de familie van Jacob op de
markt als slachtoffer.
Oudewater is een stadje vol
historie,schoonheid,
stilte en rust. Het is er
goed toeven en genieten.
«iadruk verbodeiü.
(378). In verband met wapen
stilstandsdag bleven Brussel en
Parijs gesloten. Dit droeg ertoe
bij, dat ook de arbitrage prak
tisch niets kon uitrichten.
Wallstreet sloot dinsdag zowel
voor de eigen fondsen als voor
de Nederlandse hoofdfondsen ge
makkelijker, zodat er van die
zijde geen enkele stimulans voor
het Damrak uitging. Vandaag
zal de Shellgroep de cijfers over
de eerste negen maanden 1964
bekend maken.
De scheepvaartsector was
prijshoudend zonder meer. Van
de leidende cultures ontmoette
H.V.A. belangstelling, waardoor
dit fonds drie punten hoger op
143 werd geadviseerd. De staats-
fondsenmarkt was eerder iets ge
makkelijker met weinig zaken.
In de lokale afdelingen wer
den de aandelen Ned. Ford, die
de laatste dagen vast in de markt
nebben gelegen, wat lager gead
viseerd. Ook emailleerfabriek
„De IJsel" kreeg een lagere ad-
v'ieskoers als nawerking op het
ongunstige bedrijfsnieuws. Van
Wijk en Heringa (Zwolsman-
groep) kreeg een lagere advies-
koers op het forse verlies. Mede
hierdoor werden de aandelen van
de exploitatiemaatschappij
Scheveningen op 230 (233) ge
adviseerd. Nog deze week ver
wacht de beurs de cijfers van
-5.M.S. over de eerste negen
naanden van 1964. De beurs ziet
net grote spanning naar die cij-
ers uit. De directie van de uit-
eversmaatschappij Misset ver
wacht dat 1964 bevredigend zal
worden afgesloten. De aandelen
werden onveranderd geadvi
seerd. Voor de inschrijving op de
5 min 6 pet 3-jarige obligaties
„Stichting Maria Koepaan" in
Rottersum tegen 99 procent be
stond ruime belangstelling.
(1953 100)
9/11 10/11 11/11
Int, conc. 583.5 582.8 583.0
Industrie 338.5 338.9 338.1
Scheepv. 138.5 137.8 138.5
Bank en verz. 237.1 238.9 238.4
Handel enz. 162.4 162.4 161.9
Algemeen 406.7 406.5 406.3
A.K.U.j (485%)'
Hoogovnsi (575
Kon. Olie; 166.70 gb. 167.30 gl.
(167.10))
Philips: 1(157.40)1
Unilever; 146 (146.10);
Stemming: prijshoudend.
Een voorlopig onderzoek geeft
reden tot de veronderstelling,
dat de eerstvolgende defensiebe
groting van de Ver. Staten da
vijftig miljard dollar niet te bo
ven zal gaan, zo heeft de Ameri
kaanse minister van defensie,
McNamara, dinsdag meegedeeld
na besprekingen met president
Johnson op diens landgoed in
Texas. Naar zijn oordeel zou het
defensiebudget voor het op 1 juli
1965 beginnende fiscale jaar 1966
ongeveer op hetzelfde peil kun
nen worden gehouden van de be.
groting voor het lopende ja:
die 49,8 min dollar beloopt,
jaar,
F
1)1 waarop
„heksen"
