evangelie De neergang der neutralen TSJOMBE ALS MARIONET BEHANDELD De Sowjet-Unie en de N.A.Y.O. VIJF-EN-TWINTIG SCHEPEN MET POLARIS-RAKETTEN Amerika bezorgd over Indonesische agressie WAARSCHUWING AAN GÜBA HET WEER Dg Gauiie naar Uruguay Tsjombe nog steeds in Cairo KONINGIN MALEISEE 2875 mis! actieradius Op Sast van Tsjombe ,Loemoemh3 was hun vriend5' Hoogwater mBr Alleen de rijpste, de grootste, de lekkerste tomaten zijn goed genoeg voor gezonde California tomatensoep. Zon- en Maanstanden Weerbericht Elk schip vijf raketten Multilaterale vloot Indonesische raketproeven Frankertag bij abonnement: Terneuzen OiïeotemvHoofredaeteur: I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smldswal Telefoon: 01150 2073 Gironummer: 38150 Abonnementsprijs ƒ6,— per kwartaal; per maan -" ƒ2,per week 50 et. Losse nrs 10 ct. ZEEUW VRIJDAG 9 OKTOBER 1964 20e Jaargang - No. 62S5 Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" (gddn handels- advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedere regel méér 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot 10 uur v.m. Het gesol met Kongo's premier Tsjombe geeft een pikant smaakje aan de conferentie van niet-verbonden naties in Caïro. Eerst werd Tsjombes vliegtuig met een opgelegde smoes over een plotselinge noodlanding op de landingsbaan doorgestuurd naar Athene. En toen de Kongolees Egyptes bodem toch betrad, werd hij onder een soort huisarrest geplaatst omdat zijn inentingspapieren niet in orde zouden zijn. Het gortigst maakte de confe-- rentie het door Kongo's presi dent Kasavoeboe te vertellen dat hij zelf maar moest komen, want dat men zijn premier niet wenste te zien. Een regelrechte inmen ging in andermans zaken die be paald weinig passend is voor Nasser en de zijnen. Men kan van hen billijken dat ze niet dol zijn op de inderdaad niet zo heel frisse figuur van Tsjombe, maar hij is nu eenmaal de premier van een niet-verbonden land. Bovendien is hij tenminste eens echt aan het proberen de rommel op te ruimen in zijn land en met deze behandeling steunt de conferentie eigenlijk de re bellen. Zo bevordert zij de vrede niet, iets wat de niet-verbonde- nen toch in hun vaandel hebben geschreven. De buffers En waartoe ze ook wel bijge dragen hebben, dat kan bij na der inzien wel erkend worden. De eerst vrij kleine club van neutralisten had als hoofdmotief dat een gewapend conflict niet te vermijden zou zijn als de hele wereld zich zou verdelen in een oostelijk en een westelijk kamp. Onder leiding van Nehroe vooral en ook wel van Tito hebben deze neutralen zo nu en dan wat olie op de golven kunnen werpen en in de V. S. fungeerden ze vaak als een buffer. Die rol wordt nu ook wel wat meer erkend. De vijandschap die zowel Moskou als Washington jegens de niet- verbondenen lieten blijken, is wel geheel verdwenen: beide partijen hebben ingezien dat deze groep een belangrijk deel van de wereld vertegenwoor digde en dat daarmee rekening moest worden gehouden. Thans is de club sterk uitge breid, vooral door de nieuwe Afrikaanse naties. Daarbij is de onderlinge samenhang ook ver dwenen. Er zijn zelfs vrij wat conflicten onderling over wat het gezamenlijke doel zou moe ten zijn. Het anti-kolonialisme van weleer heeft weinig zin meer, want er zijn haast geen kolonies meer van enig belang. Tito en Nasser zien bijvoorbeeld geen reden zich daarover druk te maken. Ten strijde Soekarno echter ziet in het anti-kolonialisme juist een doel dat wettigt om van de onverbon- denen een soort strijdorganisatie te maken. Met zijn aktie tegen Maleisië in gedachten kan men dat van hem begrijpen, maar ook van de anderen dat die er minder warm voor lopen. De tegenstelling oost-west is voor de meesten niet interessant meer: Moskou en Washington zijn voornamelijk steunbureaus geworden die met elkaar con curreren en daarbij toch uitslui tend ontevreden klanten houden. De tegenstelling China-Rusland speelt een even grote rol in de positie-bepaling en daar over heen nog eens de contrasten van rijkdom en armoede die onge veer samenvallen met de ver deling noord-zuid. Voor de ene reden van bestaan voor de club als geheel zijn nu tal van eigen belangen der leden zelf in de plaats getreden, die ze nu ook proberen door te zetten voor een gezamenlijk program. En met de leden zelf is het nu ook vreemd gesteld. Om op Tsjombe terug te komen: hem werd verweten dat hij met Amerikaanse steun werkt in Kongo en het is waar dat de V. S. hem een heel klein handje helpen bij het bedwingen van de rebellie in het oerwoud. Maar het is waanzin hem daarom als een marionet van Washington te zien. Anti-westers Wat moet men dan van Nas sers eigen neutraliteit denken? Die laat zich graag door Mos kou voorzien van enorme econo mische en militaire hulp. En hoe onverbonden kan men Castro's Cuba nog noemen, nu het vrijwel een lid van het Sowjetblok is ge worden. En Makarios' Cyprus dat tot grote verontwaardiging van bijvoorbeeld Athene met Moskou konkelt? Deze curieuze ongelijkheid in de beoordeling van wat nog neutraal is wekt de indruk dat althans bij de toonaangevende figuren van de onverbondenen een anti-wes terse mentaliteit de overhand krijgt. De club der niet-verbondenen is in getal gegroeid, maar zijn invloed is aan het tanen. Een kracht van vroeger was bijvoor beeld de eerlijkheid die men moest erkennen in een figuur als Nehroe, hoezeer zijn hande len en betogen ook links of rechts ergernis konden wekken. Van die integriteit die het verbond groter invloed gaf dan zijn getal wettigde, is weinig meer over. Het is hard op weg om uiteen te vallen in onderling krakelende groepjes, of wellicht (wat nog minder aangenaam is) in een anti-westers aktie-comité. BESCHULDIGT INDONESSE De regering van Maleisië be schuldigt de regering van Indo nesië ervan een weloverwogen plan te hebben om Maleisië te breken en in te lijven. In een stuk van 30 bladzijden staat, dat in het tijdvak van april 1963 tot juni 1964 Malei sische troepen meer dan 150 In donesische guerilla-strijders heb ben gedood, minstens 52 hebben gewond en 78 hebben gevangen genomen. Daartegenover staan 33 ge sneuvelde Maleisische militairen, 42 gewonden en 12 gevangenge nomen Maleisische militairen, van wie er 7 werden „vermoord.' De Sowjet-Unie beschikt niet over de middelen om een Navo- vloot van 20 oppervlakteschepen met polaris-raketten, zoals deze is voorgesteld, te vernietigen. Militaire deskundigen uit Griekenland, Turkije, Italië, België, Nederland, West-Duitsland, de Verenigde Staten en Brittannië zijn het er na een studie van drie en een halve maand over eens geworden dat de Sowjet-Unie deze schepen een voudig niet in de gaten kan houden. Wanneer de Navo-schepen over de bijna vier miljoen vierkante mijl van de Atlantische Oceaan en de Middellandse iZee zwerven, kunnen zij gemakkelijk ontkomen aan pogingen van do Sowjet- Unie hen te vernietigen met lange-afstandsbommenwerpers, kern onderzeeërs en snelle schepen. Amerikaanse regeringskringen in Washington hebben dit don derdag bekendgemaakt. Zij zei den dat deze conclusie van des kundigen een grote steun is voor de opvatting, dat een multilate rale Navo-vloot in een oorlog zo lang op de been kan blijven, dat de 2.875 mijlen ver reikende po laris-raketten kunnen worden afgevuurd. Deze opvatting was tot dusver nogal omstreden. De Britse ma rine en de leider van de Britse labourpartij, Harold Wilson, heb ben veel kritiek geuit op de voorgestelde vloot en landen als België, Nederland en Italië staan er aarzelend tegenover. Kanse lier Erhard van West-Duitsland is er echter een vurig voorstan der van. Op een persconferentie in Berlijn zei hij zelfs, dat de Verenigde Staten en zijn rege ring samen een dergelijke vloot zouden vormen, als dat nodig zou blijken. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dean Rusk, heeft donder dag op een persconferentie in Washington meegedeeld dat de Verenigde Staten in het geheel niet hebben overwogen samen met West-Duitsland een multi laterale kernmacht van de Navo te vormen, daarbij de deur open latend voor- an dere Navo-leden, die er aan zouden willen deelnemen. Minister Rusk zei dit in ant woord op uitlatingen in deze zin, die worden toege schreven aan bondskanse lier Erhard. VIETNAM Met kracht verwierp Rusk de veronderstelling dat de Ameri kaanse politiek in Vietnam een beslissende wending zal nemen na de presidentsverkiezingen in november. Hij herhaalde de door de V. S. aangegane verplichting met betrekking tot de veiligheid in Zuid-Vietnam en in Zuid-Oost Azië. CUBA Inzake Cuba verklaarde minis ter Rusk dat iedere toekomstige inmenging door het communis tische Cubaanse bewind in de aangelegenheden van andere Latijns-Amerikaanse landen een ernstige toestand zal scheppen, die de Verenigde Staten met de andere landen op dit halfrond gezamenlijk tegemoet zullen tre den. TSJOMBE Hij ontkende dat de V. S. steun verlenen aan de Kongolese pre mier Tsjombe bij diens pogin gen om een zetel in de confe rentie van niet-verbonden staten in Caïro te verkrijgen. Erken nend dat deze kwestie een ern stig vraagstuk vormt in het ge- heel van de internationale be trekkingen, weigerde Rusk zich uit te laten over die conferen tie, daar hij zich op duizenden kilometers afstand bevindt van een situatie die zich met het uur wijzigt. Evenmin wenste hij iets te zeg gen over het voorstel van de In diase eerste-minister Sjastri, ge daan op de conferentie in Caïro, om een delegatie van de niet- verbonden staten naar Peking te zenden teneinde China te doen afzien van het houden van kern proeven. Minister Rusk toonde zich bezorgd over de gewapende agressie van Indonesië ten op zichte van Maleisië en hij zei dat dit vraagstuk op vreed zame wijze dient te worden opgelost. Hij herinnerde er nog eens aan dat iedere agressie tegen de Philippijnen zal wor den opgevat als een recht streekse aanval op de Ver. Staten. (Adv.) TSJOMBE NOG STEEDS GIJZELAAR IN EGYPTE In het Oeroeba-paleis in Helio- polis houdt Egypte de Kongolese premier Moise Tsjombe vast als gijzelaar totdat alle Egyptische en Algerijnse diplomaten veilig van Leopoldstad naar Brazza ville aan de andere kant van de Kongo-rivier zullen zijn gereisd. Foto: Volgens deze foto neemt Tsjombe zijn verplichte verblijf in het voormalige paleis van ko ning Faroek niet zo zwaar. Links op de foto zijn blanke secreta resse. Generaal De Gaulle is gisteren uit Paraguay vertrokken naar Uruguay. Na afloop van zijn be zoek is een communiqué uitge geven, waarin de president van Frankrijk en die van Paraguay de gemeenschappelijke gehecht heid hunner landen aan de La tijnse cultuur tot uitdrukking brengen. Zij besloten de technische sa menwerking tussen Frankrijk en Paraguay te versterken en ho pen, dat de handel tussen beide landen zal toenemen. De Egyptische autoriteiten heb ben donderdagochtend de vei ligheidsmaatregel rond het ver blijf waar premier Tsjombe zich in Cairo ophoudt, verscherpt. De toegang tot het paleis El Oroeba is verboden voor leden van de Kongolese delegatie naar de conferentie der niet-verbon den landen. Er is geen reden voor deze nieuwe maatregelen opgegeven, maar men meent dat zij het ge volg zijn van het interview dat Tsjombe woensdag aan een jour nalist toestond. De tien Kongolese delegatie leden die in quarantaine waren gehouden, hebben inmiddels toe stemming gekregen naar Leo poldstad terug te keren. De Egyptische autoriteiten hadden als reden voor het in quaran taine plaatsen opgegeven dat de gezondheidscertificaten der Kon golezen niet in orde waren. Volgens het semi-officiële Egyp tische persbureau voor het Mid den-Oosten zal Tsjombe pas wor den vrijgelaten wanneer alle in Leopoldstad woonachtige Egyp- tenaren toestemming hebben ge kregen naar Brazzaville in het voormalige Franse Kongo te gaan. Het bureau voegt eraan toe dat ongeveer honderd Egyp tische gezinnen in Leopoldstad wonen. De Kongolese wachtposten vó<' de Egyptische en Algerijnse am bassades in Leopoldstad werden donderdag teruggetrokken, naar verluidt op last van Tsjombe. President Nasser zou de verwij dering der militairen een voor waarde voor vrijlating aan de Kongolese premier hebben ge noemd. De staf van beide ambassades maakte zich in allerijl gereed voor vertrek naar Brazzavilla, zodra de wachtposten waren verdwenen. De Kongolezen hadden de am bassades van de buitenwere^ afgesloten als antwoord op de behandeling van Tsjombe in Cairo. Nigeriaanse V. N,-politieman nen dragen zorg voor de veilig heid van de Egyptische en Alge rijnse diplomaten en hun gezin nen in de Kongolese hoofdstad. Intussen werd donderdag in Cairo eveneens de afzetting van de Kongolese ambassade opge heven. Tsjombes lijfarts, de Belg dr. Joseph Szeles, heeft meegedeeld dat de Kongolese premier de laatste twee dagen nauwelijks heeft gegeten, uiterst vermoeid is en vitamine-injecties moet hebben. Dr. Szeles werd woens dagavond tot het paleis toegela ten. Volgens Egyptische kranten durft Tsjombe vrijwel geen voed sel te gebruiken. Hij zou hebben gezegd: „Loemoemba was hun vriend. Misschien doet een van hen iets in mijn eten om me voorgoed te laten inslapen". Tsjombe had volgens deze kranten een adjudant van pre sident Nasser gevraagd waarom hij in het paleis gevangen werd gehouden. Hij kreeg ten ant woord: „U wilt onze gastvrijheid en uw verblijf hier in dit paleis toch zeker geen gevangenschap noemen", waarop Tsjombe was uitgebarsten: „Gastvrijheid gastvrijheid ik ben een ge vangene, ja een gevangene in Cairo Volgens de Egyptische pers was Tsjombe in grote woede ont stoken, toen hij hoorde van de maatregelen in Leopoldstad te gen de Egyptische en Algerijnse ambassades. Hij zou gezegd heb ben: „Ik hang ze allemaal aan bomen op, wanneer ik terug kom", daarmee doelend op de verantwoordelijke Kongolese functionarissen. KRIMPENDE WIND In de polaire lucht, die boven onze streken aanwezig is kwa men nu en dan flink buien voor. Zo drong donderdagavond nog een buiencomplex rnet onweer vanaf de Noordzee west-Neder land binnen. De koude lucht is inmiddels tot het Middellandse- Zeegebied doorgedrongen. Voor al aan de zuidzijde van de Alpen veroorzaakt dit veel regen en onweer. De depressie, die de inval van polaire lucht heeft veroorzaakt, is ten noorden van Schotland terechtgekomen. Intussen komt ten westen van Ierland een nieu we Oceaandepressie tot ontwik keling. Hierdoor zullen de win den vandaag naar het zuiden gaan krimpen. Er worden daar bij flinke opklaringen verwacht, maar plaatselijk zullen ook van daag enkele buien voorkomen. VRIJDAG 9 OKTOBER Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden ZATERDAG 10 Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. n.m. 3.47 4.02 4.22 4.37 5.02 5.17 5,12 5.27 OKTOBER v.m. n.m. 4.20 4.55 5.35 5.45 4.37 5.12 5.52 6.02 goedgs£*urd ZON MAAN op onder op onder 9 6.54 18.00 10.58 19.50 '1 6.56 17.57 12.06 20.18 1 6.57 17.55 13.10 20.53 12 6.59 17.53 14.07 21.3S medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Krimpende wind Opklaringen, maar ook plaat selijk enkele buien. Matige, naar 'nidelijke richtingen krimpende wind. Ongeveer dezelfde tempe raturen als donderdag. Het plan is de vloot te doen samenstellen door de Navo-lan- den en de schepen een gemengde bemanning te geven. Zij zal be staan uit 25 snelle schepen, waarvan er 20 voortdurend op zee zijn en vijf in de havens lig gen. Elk schip zou op een koop vaarder lijken en uitgerust wor den met vijf raketten. Volgens de militaire deskundigen zouden er 230 tot 260 viermotorige Rus sische lange-afstands-bommen- werpers van het type „Beer" no dig zijn om deze schepen voort durend in het oog te kunnen houden. Amerikaanse ambtenaren ver klaarden donderdag dat de Ver enigde Staten er tamelijk zeker van zijn dat Griekenland en Tur kije bereid zijn tegen het eind van dit jaar, samen met Amerika en West-Duitsland, een overeen komst over de vorming van een multilaterale Navo-kernvloot te ondertekenen. Zij spraken de hoop uit dat ook NEDERLAND er aan zal deelnemen. Zij achtten het niet onmogelijk dat Italië tegen die tijd bereid zal zijn mee te doen. De regering-Johnson schakelt volgens hen Groot-Brittannië niet van deelneming uit, zelfs in dien de socialisten de komende verkiezingen winnen. Zoals be kend heeft de „labour"-partij zich tegen de ideeën van een multilaterale kernmacht verzet. Een van de Amerikaanse zegs lieden zei dat de onlangs over dit onderwerp gedane verklaring door Harold Wilson, de leider van de labour-partij, aanwijzin gen voor een zekere plooibaar heid bevatte en een wenk dat „de deur nog op een kier stond". Amerika is, aldus deelde men in kringen van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse za ken mee, bereid met het plan voort te gaan zonder aanvanke lijke deelneming van Engeland of Italië. „Op dit gebied is geen enkel land onmisbaar" zo zeiden zij. De acht landen die op het ogenblik besprekingen in Parijs voeren zullen, naar wordt ver wacht, voor onbepaalde tijd gaan vergaderen, zelfs nadat een po litieke overeenkomst is bereikt. Het zijn Amerika, België, Enge land, Griekenland, Italië, NE DERLAND, Turkije en West- Duitsland. Op de laatste dag van haar be zoek aan de Canadese provincie Prince Edward Island is konin- ging Elizabeth van Engeland in gezelschap van prins Philip ont vangen door het provinciale par lement en bezocht de vorstin een hal waar kinderen van het ge hele eiland bijeen waren. Woensdagavond laat vertrok het koninklijke jacht naar de stad Quebec, waar Fransspre kende extremisten, die een onaf hankelijk Quebec wensen, heb ben verklaard dat de koningin niet welkom is en met betogin gen hebben gedreigd. De „Ras- semblement pour l'Indépendance Nationale" (R.I.N.) heeft een 20.000 pamfletten huis aan huis laten verspreiden, waarin de in woners van Quebec worden op geroepen voor een protestbijeen komst. Deze verspreiding ge schiedde met toestemming van commissaris van politie Roger Lemire. Het Indonesische persbureau Antara meldt, dat het Indone sische leger met goed gevolg vijf in Indonesië vervaardigde raket ten heeft gelanceerd van een ba- basis in West-Java. Een van deze raketten was een geleid projec tiel. DELFZIJL VERHOOGT HAVENGELD Het dagelijks bestuur van het havenschap Delfzijl heeft de ha vengelden met ingang van 1 no vember met 12,5 procent ver hoogd. Op 1 maart 1965 zaj het havengeld nog eens met een zelfde percentage worden ver hoogd. Het havenschap voldoet hier mee aan het verzoek van de mi nister van economische zaken om de gevraagde verhoging van het havengeld met 25 procent niet in één keer in ta .voeren,

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1964 | | pagina 1